BINNENLAND.
K
r
ADVERTEERDERS!
DENKT ER AAN!
STADSNIEUWS.
volksstemming In Oedenburg. sel sou vormen voor herstel der orde op de
i t plebisciet is doo; de Magyaren door rebellie internationale valutamarkt.
[[•dwongen, evenals zij door een inval in Slo- T o. r.
-„lij. Indertijd een. verandering der grenzen 0J?
n hun voordeel hebben afgedwongen. Hongarije
leeft dit experiment tegen de Entente met suc-
es herhaald. De overeenkomst van Venetië is
loor vrees voor de Slaven gedicteerd, heeft het
irestige der Entente geschokt, de Hongaarsche
ixtremisten gesterkt, de aanhangers van Karl
fried en bedreigt thans de belangen van alle
itaten der kleine Entente. Het semi-officieele
u raan Ceako Slovenska Jlepublica verklaart,
int de West-Hongaarsche kwestie wellicht voor
Entente, maar niet voor de staten der kleine
ïntente van ondergeschikt belang is. Het blad
ïoudt het niet voor uitgesloten, dat de overeen
komst van Venetië f1 leiden tot herziening van
iet vredesverdrag van Trianon.
Be nood In Rnsland.
Prof. Niermeyer meldt uit Londen aan de
ff el.
Zooeven had ik een onderhoud met dr. Nan-
ieu over de hulpverleening aan Rusland. Ik vroeg
kem of hij van meening was, dat sonder de hulp
ier regeeringen steun mogelijk is. Hij antwoord'
de ontkennend, De vereischte som is daarvoor
•e groot, zeide hij. Het graan kan dadelijk wor
den gekocht in Bulgarije, Roemenië cn elders.
Om het te verschepen langs snelste route
de Zwarte Zee naar de Wolga-gebieden,
/ooet men spoedig handelen, want einde Novem
ber vriest de Wolga dicht. Met vijf mil Hoen p. st.
ton men een begin kunnen maken, maar in to
nal is een bedrag van twintig millioen pond
ter ling noodig. Deze raming is lager don aan-
•ankelijk was berekend wegens de sterke daling
Ier graanprijzen.
Betreffende de bezwaren tegen deze crediet-
rrleening geopperd, zeide dr. NancanDe
{neringen zullen toch vroeger of later helpend
tnoeten optreden, al was het maar in het belang
van hun eigen landen.
Het is alleen maar de vraag of zij dan niet
te laat zullen komen om de totale desorganisa
tie van het Russische platteland te verhoeden.
Reeds nu neemt de vlucht der boeren reusach
tige afmetingen aan.
Ik vroeg Nansen naar de beteekenls van de
Twar~«tocks", door de Engelsche regeering ge-
■honken.
Dat zijn voornamelijk medicijnen, gaf Nansen
fen antwoord. Een goed voorbeeld wordt gegp-
ven door de Noorsche regeering, die een crediet
tn toestaan voor het koopen van vmek.
Waarom zegt men, vroeg ik hem, dat het
Amerikaansche plan meer waarborgen biedt
ket uwe?
Nansen lachte en antwoordde: Omdat de
Amerikanen op zich zelf heeten te werken en ik
in samenwerking met de Russische regeeritftf.
Maar dat komt op betzelfde neer, want feite
lijk hebben wij beiden de medewerking van de
autoriteiten noodig, en vooral van de plaatse-
l#ke. Mijn plan werkt tot dusverre zeer goed. De
nalpverleening «oor de kinderen is reeds in
Werking getreden. Terwijl de Amerikanen in
Kazen, Samara en Simbirsk werken, hebben wij
West-Seratof bereikt. Weldra gaat ook de eer
ste trein van de hulpveriaening aan volwasse
nen, de trein van den Paus, die een groote gift
heeft geschonken.
Ik vroeg daarop dr. Nansen,,, waarom hij niet
•p de Brusseiscke conferentie aanwezig was ge-
•nest. Hst antwoord was s Omdat Noorwegen
piet tijdig was «dtgenoodigd. De uitnoodiging be
reikte mij eerst twee dagen voor den aanvang
der conferentie, toen ik mijn zaken niet meer
tijdig kon regelen. Trouwens, het is mij geble
ken, dat de Brusseteche conferentie weinig aan
dacht aan mijn organisatie heeft besteed. Men
heeft daar eem'ge resoluties opgesteld muur
tot geen enkele daad ia besloten.
Dr. Nansen drukte ten slotte den wensch uit,
dat Nederland het goede voorbeeld"ma<r geven,
evenals Noorwegen. De actie van het L V. V. te
Amsterdam is reeds van niet geringe beteekenis
gebleken.
Binnenkort vertrekt Nansen weer naar Genkve
«n van daar naar Rusland
B« Heplahs
Reuter verneemt uit Bombay, dat uit Mate-
oer gemeld wordt, dat een groot offensief tegen
de Moplahs voor de deirr staat.
TELEGRAMMEN,
Lon den, 17 Oct. (N. T. A.). De Raad van
gezanten te Parijs heeft heden opnieuw de Op-
per-Silexische kwestie behandeld en de maatre
gelen overwogen, die moeten worden genomen
voor de onmiddellijke uitvoering van de be
schikking van den Volkenbond. In diplomatieke
kringen hier wordt, niet verwacht, dat Duitsch
land of Polen aan de uitvoering van de econo
mische regeling, die door den Volkenbond is
geadviseerd, hinderpalen in den weg zal leggen.
Par ij s, 17 Oct. (H. R.) De gezantenraad
toef. de bespreking over de toepassing van de
•anbevelmg van den volkenbondnaad uitgesteld
tot Woensdag om de juridische zijde van de
taak te bekijken met medewerking van een En-
jelschen rechtsgeleerde, dien men te Parijs ver
wacht
Warschau, 15 Oct (P. T. A.) De bladen
trent Opper-Silezië is gekofnen.
Berlijn, 17 Oct. (W. B.) Vanmiddag had
een zitting plaats van de interfractioneele com
missie van den rijksdag, waaraan de kranten
groote beteekenis hechten. Volgens de Vor-
warta zou vanmiddag besloten worden, of over
het aanblijven of het heengaan van het kabinet-
Whfh de rijksdag zelf beslissen zal of dat het
kabinet heele- aal met eerst voor den rijksdag
zal verschijnen, maar reeds tevoren zijn ontslag
zal aanbieden.
De Voss. Ztg„ die blijkbaar het aftreden van
rijksregeenng reeds als een vaststaand feit
beschouwt, verwacht van de zitting op heden
opdeldering over de vraag, of dr. Wirth ook
aan het hoofd van het komende kabinet zal
staan. i
Berlijn, 17 Oct. (W.-B). Volgens de tot
raad der oudsten gan den Rijksdag heeft beslo
ten de loden van den Rijksdag uit te noodigen
Donderdag 20 Oct. bijeen te komen.
Berlijn, 17 Oct. (N. T. A. Draadloos).
Heden komt de commissie uit de fracties van
den rijksdag bijeen en zei misschien ook beslis
sen over het lot van het ministerie-Wirth.
Enkele partijen zullen wellicht zich pas uitspre-
ken, wanneer een officieels mededeeling om- raeer dan het dubbele en het eigenlijke loon met
trent iioyd George's parlementaire verbinte
nissen.
Londen, 17 Oct. (R.). De Iersdie confe
rentie ging te half 6 uiteen. De secretaris deelde
mede, dat er geen datum is vastgesteld voor de
a. s. vergadering.
Weenen, 17 Oct. (W. B.). Naar de och
tendbladen melden, moeten de onderhandelin
gen van de regeering met de staatsbeambten tot
een overeenkomst geleid hebben, zoodat reeds
voor de maand Oct. de duurtetoeslagen met
een derde zullen worden verhoogd. Deze meer
dere uitgaven zouden door een verhooging van
alle spoorwegtarieven, telegram- en telefoonta
rieven en de monopolieprijzen van tabak van
150 pet. gedekt moeten worden
Riga, 15 Oct (Orient). Volgens een be
richt uit Moskou wordt gevreesd, dat tenge
volge van de schaarschte aan brandstoffen, de
spoorwegep m het Noordwesten en de lijn
Moskou—Kazen na 1 Nov. den dienst zullen
moeten staken en dat de lijn Kief—Woronez van
Nikolajef naar het Zuid-Westen en die naar
Moerman nog slechts voor zeer korten tijd
slookmateriaal bezitten. Voor de 17 spoorwe
gen in Rusland viel op 1 Oct. nog maar over
200.000 M". hout te beschikken.
Tarnopol, 15 Oct (Orient). Uit Wot-
hynië wordt bericht, dat tengevolge van de
dusver bakende officieele cijfers waren te 1 uurK,o0t« droo*te b* *rf>rek aan voedsel 70
vanmiddag in 20 districten uitgebracht 835,000van de Paarden vAn Boedjenny s afdeelmgen zijn
stemmen op niet-socialisten en 815,000 op i °™Kekomen-
socialistische candidaten. Er zou volgens dezeWashington, 17 Oct (R.) De Senaat
cijfers een kleine niet-socialistische meerderheid heeft zonder stemming het amendement op het
zijn. Ongeveer 70 percent der kiezers heeft zijn vredesverdrag met Duitsohland verworpen, dat
stem uitgebracht. voorgesteld was door Walsh, democratisch af-
B er lijn, 17 Oct. (W. B.) Volgens de ffevoardigde van Montana, luidende, dat de Ver.
voorloopige berekening van het stedelijk stem- j ?t-zicb ^udfmvoegen bij de andere mogend-
bureau werden Zondag bij de gemeenteraads- I hedcn ,n hun belofte' dat ZIJ D«'tschlnnd zouden
verkiezingen in totaal 1.672.513 stemmen „^beschermen tegen een onverwachten aanval. Ook
gebracht: 845.773 voor de burgerlijke partijen VPrw,erP de met 62Jreff P/Tf"
en 826.740 op de socialistische partijen. Des- j bet ^eede amendement van Walsh, inhoudende,
wege zullen de burgerlijke partijen met een ge- da* de Ver- St- hun £°ede *>«den
ringe meerderhdd wellicht door het verbinden ^bieden om een ongemotiveerden aanval op
van lijsten in dezelfde steskte met de soc. par- Duitschinnd te voorkomen,
tijen hun intreê in 't stadsparlement doen. Nu Ne w-Y ork, 17 Oct (R.). Indien de order
«1 precies de sterkte aan te geven, gaat nog aan de spoorwegarbeiders om het werk neer te
niet op, daar eerst nog de zittingen van de dis- leggen door alle mannen wordt opgevolgd, zul-
trict-kiescommissie op 20, 22 en 25 Oct. moe- len tegen 30 Oct. meer dan een half millioen
ten worden afgewacht
Hannover, 17 Oct. (W. B.) Bij de gisteren
gehouden stemming over een eventueele aanslui
ting van Pyrmont bij Pruisen werden, naar de
Hoiuvoversdie Kurier bericht, 2546 stemmen
voor en 640 steromen tegen de aansluiting bij
Pruisen uitgebracht; 55 der kiezers nam
aon de stei.aning deel. De beslissing hangt nu
nog af van de stemming in de beide landdagen
van Waldeck en Pruisen.
Bet 1 ijn, 17 Oct. (N. T. A.). De ziekte van
den op een Hongaarsche bezitting vertoevenden
▼roegeren Beierschen koning Ludwig is volgens
de laatste berichten aanmerkelijk verergerd. De
Münchensche lijfarts en de familieleden zijn ont
boden.
B e r-1 n, 17 Oct. (W. B.). Op de beurs ont
stond heden een soort paniek door den val van
den markenkoere. De dollar kreeg heden zijn
hoogsten stand en de speculatie en het publiek
toonde •errson&Bchtigen kooplust, waardoor de
buiientendsche waarae*)*mieTcn gemiddeld ste
gen yan 15 tot 70 pet., sOKunige zelfs van 100
tot 150, enkele van 200 tot "100 pet.
Berlgn, 17 Oct. (N. T. k. Draadloos). De
arbeiders het werk neerleggen en zullen tegen
2 Nov. ongeveer twee millioen arbeiders op
straat staan tengevolge van de volkomen ver
lamming van het spoorwegverkeer. Gemeld
wordt, dat reeds méér dan negentig percent der
arbeiders vóór het afkondigen van de staking
had gestemd en tegen een verlaging van het
loon met twaalf percent, waarvan aan de spoor
wegmaatschappijen mededeeling was gedaan
reeds voordat deze gisteren overgingen tot haar
mededeeling, dat nog verdere verlagingen van
het Joon noodig zijn. De arbeidersleiders 1
klaren, dat dit de grootste staking tal zijn,
in de geschiedenis der Vereenigde Staten bekend
ie. Aan den anderen kant verklaart de presi
dent der Chicago Great-Western, dat de
wegen in staat zullen zijn het verkeer voort te
zetten In weerwil van de steking, daar de pu
blieke opinie niet vóór de spoorwegarbeiders is.
De Tribune voorspelt op grond van deselfde
reden, dat de staking mislukken zal en verklaart,
dat het publiek rich niet za! neerleggen bij Wet
instandhouden van de loonen der spoorwegar
beiders op een oorlogspeil, terwijl elk ander zich
een verlaging van hel loon moet getroosten.
Johannesburg, 17 Oct (R.). De mijn-
langs de stands volgde. Het bezoek duurde een lijk gezegde overwerkvergunntegen én de ven
groot deel ran den middag. gunningen, welke strekken om ua «en bedrijf
Nederland—België en de
ontwnpenlngalEweetle.
Onze redacteur te Brussel der
De „Nation Beige" wijdt een artikel san „Ne
derland en de conferentie te Washington". Het
spreekt vanzelf, zegt de schrijver, dat Neder
land te Washington vertegenwoordigd moet zijn.
Het heeft in het verre Oosten levensbelangen.
Het bestaan vnn Nederland hangt af van de
handhaving van zjjn koloniën. Vervolgens
stelt hij de vraag, of Nederland ook in Wet Oos
ten zijn neutralitit zal handhaven. Om Insulinde
of aan eene onderneming gedurende tongeren
tyd een langeren wérk tijd toe te staan.
Dit onderscheid moet near Wet oordeel der
Vereeniging van Nederisndsche Werkgevers
p gehandhaafd blijven. Bij de gewone over-
vergunningen kan naar het oordeel dezer
Vereeniging nooit sprake zijn van voorafgaand
leg met de arbeiders oI de arbeidersvakvor-
gingen. Elk pogen, om tot zulk een overle^
te komen, wijst de Vereeniging van Nederland-
Werkgevers onvoorwaardelijk van de
lumd. De gewone overwerkvergunningen vloei-
te verdedigen zoo vervolgt hij, zou het een vlooten steeds voort uit een bedrijfsnoodzaak of vol-
noodig hebben, welke de Nederlandsche cgpa» J~ J~ wr~*
citeit te boven gaat. Tot nog toe hebben de Hol
landers een petroleumpolitiek gevoerd in over
eenstemming met de Engelsche belangen. Ame
rika heeft daartegen geprotesteerd. Terwjjl En
geland op het contingent de natuurlijke bescher
mer schijnt van Nederland, zoo is Amerika zijn
natuurlijke bondgenoot m 't verre Oosten. Hol
land is zoo in een delicate positie geplaatst. Het
zic-t slechts een reddingsplank; ontwapening. Er
is echter nog een andere reden, waarom Neder
land de ontwapeningsplannen van president Har
ding zal steunen.Holland heeft geen geld. Het
deficit der Nederlandsche begrooting is niet ree!
minder dan het onze. Onze buren weten niet eens
het geld te vinden, om minder don de helft van
onze troepen onder de wapenen te houden. Wij
hebben, zoo zegt de schrijver, dien zelfden tijd
gekend, en weten wat ons dat gekost heeft. Ver
volgens ha ah hij het oordeel aan van kanonel
Van der Belt, waar deze spreekt, dat Neder
land in een oorlog met België bij het huidige
regiem waarschijnlijk. Wet onderepit zou moe
ten delven. Ontwapening is het eenige redmid
del. Indien België alleen zijn gendarmerie houdt,
dan kan Holland zich tevreden stellen met zijn
marechaussees. Vnn Diritschland schijnt Holland
niets te vreezen. Het zou zelfs besloten hebben
zijn garnizoen uit Maastricht terug te trekken.
En waarom zijn er geen Belgische soldaten langs
<ie geheeie Oostgrefisl Wst kolonel Van der
Belt ook beweert, de Nederlanders weten heel
goed, dat de Belgische soldaten niet bij hen zul
len binnendringen, integendeel, zij beschermen
de Nederlanders tegen de Duitschcrs. De oom- mi»
binntie is goed gevonden, temeer daar wij de
kosten betalen
Buïtenlandsche paspoorten
voor het bezette Duitsche ge
bied. De commissaris der Koningin in
Overijssel deelt het volgende schrijven van den
minister van Buitenlandsche Zaken aan de bur*
gens de terminoligie vun de Wet uit bjjzandcrai
omstandigheden of omdat op bepaalde tijden
van het jaar eene opeenhooping van werk pleegt
voor te komen.
Het districtshoofd en ook alleen het diss
trictshoofd, of in sommige gevallen de Minister
van Arbeid, moet als onpartijdige uitmaken of
zulk een bedrijfsnoodzaak bestaat, of derhalve
de gewone overwerkvergunning moet worden
verleend en zoo ja, onder welke voorwaarden.
Het districtshoofd moet en kan voldoende tech
nisch onderlegd zijn, om deze zijne onpartijdige
functie nanr behooren te kunnen venrulleniets
wat de arbeiders of hunne leiders nooit zullen
kunnen doen.
Wanneer derhalve de Vereeniging van Ne-i
derlandsche Werkgevers het overleg, betreffen
de gewone overwerkvergunningen onvoorwaar
delijk van <ïe hand wijst, dan wil dit niet zeggen,
dat zij elk soort overleg uit den booze acht.
Immers met het beginsel van Collectief Overleg
over vergunningen tot langer werken over eens
grootere periode zou zij kunnen medegaan.
Alleen meent zij, aan haar medegaan met dit
beginsel de volgende voorwaarden te moeten
verhinden
A. Indien de minderheid der werklieden in
een bedrijf georganiseerd is, moet het overleg
kunnen plaats vinden met eene behoorlijke ver-»
tegenwocidigiag uit de arbeiders in dat be
drijf, onafhankelijk van de vraag, of deze al dan
niet georganiseerd zijn
Het overleg moet niet persé gebonden zjjn
en bedrijfook ondernemingsgewijs over-
kunnen plaats vinden, en wel in dit
Hamburg-Amerika-lijn zal 'den Westelijken werkersbond heeft besioten onmiddellijk stappen
Mexicodknst en de verdere vaart op West-lndië te doen om de overeenkomst van Juli j.l.r aremr-
«ulbreiden met een dienst door het Panamaka- hij loonsverlaging werd aangenomen, te veibre-
tiaal langs de Westkust van Zuid-Afiika.
BerlijnT17 Oct. (N. T. A.) Na een nieu
we stemming onder de arbeiders, waarbij een
ov erg root e meerderheid zich voor beëindiging
der staking uitsprak, hervatten de Höchtster
Farbe-Wedke bet bedrijf.
Berlijn, 17 Oct. (W. B.) In verband met
de staking van 't technisch personeel bij den
uitgever Rudolf Mosse (Berliner Tageblatt en
Berliner Volkszeitimg), hebben zich de orpani-
s ties der Beriijnsche uitgevers van dagbladen
zich met de uitgeverszaak van Rudolf Mosse
solidair verklaard.
Mainz, 17 Oct. (W,-B.). Door den Fran-
schen krijgsraad werd wegens misdrijven tegen
douoneraaairegeien de voornaamste beschuldig
de, een zekere Florence, veroordeeld tot drie
jaren gevangenisstraf en tot 250,000 mark
boete i de andere negen beschuldigden, danron-
ken en het standpunt van Juli te herzien.
Verspreide Berichten.
Vandaag zal geen enkele Beriijnsche krant
verschijnen.
Het ministerie van arbeid te Washington heeft
volgens Reuter's bizonderen dienst het volgende
plan vastgesteld om de sporwegstaking af te
wenden: lo. vermindering van de spoorweg-,
tarieven overeenkomstig de loonsverlaging, die
in Juli werd aanbevolen 2o. dat de spoorweg
maatschappijen zullen afzien van hun verzoek
om nadere loonsverlaging, en 3o. dat het per
soneel zijn bevel tot staking zal intrekken ge
durende de actie van het ministerie van arbeid
over eenig voorstel tot nadere loonsverlaging.
Ondertusschen treffen de autoriteiten alle
mogelijke voorbereidingen om de voedseivoor-
geval van den ondernemer ,met eene behoorlijk*
vertegenwoordiging uit de arbeiders in da ons
derneming.
C De mogelijkheid moet worden goopen<L
om op bovenbedoelde wijze tot eene gemiddel
de 56-urige wedt te komen.
Met nadruk wordt erop gewezen, dat eene Ie-
„Niettegenstaande herhaaldelijk van wegemge regeling van het overleg nooit tot nadeel
mijn departement, laatstelijk op 20 September j van den arbeider kan leiden, omdat toch ten*
f.1., door middel van een mededeeling aan de slotte de Minister van Arbeid de bevoegdheid
dagbladen er de aandacht van belanghebbenden blijft behouden de overeengekomen werictijdre*
op is gevestigd dat Nederlanders, die zich naar 1 geling al dan niet goed te keuren, terwijl mot
het bezette Duitsche gebied wenschen te be- 1 het oog op de vrijheid van Ontwikkeling van dit
geven, voorzien moeten zijn van een geldig Collectief Overleg eene zoo soepel mogelijk*
Nederlandsch paspoort, dat geviseerd is voor regeling noodzakelijk is.
de reis naar Duitschland door een Duitsch con- JV, Hoewel de Vereeniging van Nederlands
sulair ambtenaar hier te lande, komt het nog Werkgevers van oordeel is ,dat het vera
telkens voor dat Nederlanders worden aan ge- bmden Van loonsvoorwaarden aan overwerk-
houden en tot een boete of gevangenisstraf ver- vergunningen onwettig is, is zij toch van oordeal
oordeeld in het bezette gebied wegens het niet iet gewensch is, dat eene bepaling wordt
Hindenburg, 17 Oct (W. B.) Op 16
October, half tien 's avonds, werd de 39-jarige
smid Paul Pelka in Hindenburg in een herberg
door een Fransch soldaat na een voorafgaande
ruzie door een revolverschot in 't hoofd ge
dood. Omtrent het gebeurde, dat in bizonder-
heden nog niet volkomen is opgehelderd, werd
onverwijld de jnterpeallieerde commissie in
Hindenburg ingelicht met het verzoek een ern
stig onderzoek te willen instellen. De Fransche
soldaat die het schot heeft gelost heeft zich
«IJden beschouwingen .aon de Wchten"o7.r da| S*16, «S beweert, dat
,vci deeling van Opper-Sileeiif «t protegeren I Jf, «ongevallen en ge.
tegen bet onrecht/ dat dee. beetling Hr-ati "ffV°°g_'Y" T°T° W
Opper-Sleziërs. De Maden zijn verontwaardigd
over deze scheidsrechterlijke verdoelmg, die den 1 B r s s el, 17 O c t. (B. T. A.). De Sotr deelt
«iteJag van de volksstemming geen recht lost mee' dnt nnar van de tegenwoordig-
wedervaren en sommen de bepalingen op van bdd soóalisttachm minister van Open-
het verdrag van Versailles, die men niet in acht b.a[f Werken b,ï een ^'s,eren gehouden sodalis-
heeft genomen. De Rzeczpospolita schrijft: Men I betooging te La Louvière (bij Bergen), in
Iran een beslissing niet billijk noemen, die aan waarvan e^n roode vlag werd uitge-
der twee Fnansche kapiteins en vier Fransche j ziening en het postverkeer te handhaven. zijn
onderofficieren, kregen geringer gevangenisstraf57000 motorlorries beschikbaar om New-Tork
en geldboeten. van voedsel te voorzien. De kolenhandelaars
Duitschland heele districten laat met een Pool-
*che meerderheid, zoonis Grosz-Strelitz en Glei- i
jvltz en ten deele onbetwistbaar Poolse he dis
tricten aan Duitschland toekent om dat land een
reikt aan socialistische oudstrijders en waarop
een Belgische soldaat uit de gelederen trad en
zijn geweer stuk brok, de minister van Natio
nale Verdediging, Devèze, zijn ontslag heeft
spoorweg wsaiborgen, terwijl wt dit motief I <"n5el>oden' doar Wi he> teit '""-K51 emstl*
dn geen enkel opricht rekening is gehouden in
■oortgeüjke gevallen voor Polen. Het blad stelt
,va*t, dat als de geruchten juist blijken, de meer-1
derheid der Polen en niet de minderheid achter
zal blijven in het gebied, dat aan Duitschland is
toegewezen.
Be r 1 fj n, T 7 O c t. (W. B.) De Berliner Bör-
genkurier verlangt, dat de rijkskanselier door zal
zetten, dat voor de definitieve beslissing van
Ben Oppersten Raad omtrent O. S. de Duitsche
Schadeloosstelling overeenkomstig de beslissing
«sal worden verminderd. Hierbij moest in aan-
rkmg worden genomen, dat de schade, die
Duitschland leed hot voordeel van Polen verre
j*vertrof.
W*ensn, 16 Oct (W. B.) Gisteren kwam
zitting van de Volkenbondsliga de kwestie
Jer grondstoffen ter sprake. Daarbij werd vast-
eld, dat de schadeloosstelling, die Duitsch-
nd opgelegd, een onoverkomelijk belet-
vond.
(Dit telegram bevestigt dus het V. D.-bericht,
dat wij gisteravond onder de iaatste telegram
men opnamen). v
Toulouse, 17 Oct (B. T. A.) Het socia
listische congres van het departement Tam
machtigde Albert Thomas zijn ontslag als afge
vaardigde te nemen om de functie van direc
teur van het Internationale Arbeidsbureau te
kunnen blijven bekléeden.
P a r.ij s, T 6 O c t. (B. T. A.). De bladen ver
nemen uit Genève, dat de Geneefsche kiezers
met 14166 tegen 0629 stemmen zich hebben
uitgesproken tegen het kiesrecht van de vrouw.
Londen, IT Oct. Reuter verneemt, dat
het feit, dat er geen dag is vastgesteld voor de
hervet ting van de ferache conferentie, volstrekt
niet wil zeggen, dat er een kink in den kabel is
gekomen bij de onderhandelingen. De oorzaak
is alleen, dat men in het onzekere verkeert om
zeggen, dat zij den toestand het hoofd kunnen
bieden.
Uit Cleveland (Ohio) wordt geroeid, dat de
voorzitter van den mechinistenbond heeft ge»,
zegd, dat'de voorstellen van het ministerie van
arbeid niet aannemelijk zijn.
De Staatscourant van If Oct. bevat oa.
de volgende Kon. besluiten:
benoemd tot ridder in de orde van den Ned.
Leeuw Dr. A. C. M. Schaepman, president van
het Aartsbisschoppelijk Seminarie te Rijsenbmg.
toegekend de zilveren eere-medaiHe der
Oranje-Nassauorde en W. Mes, fabrieksopzich-
ter bij de Centrale Suiker-Maatschappij ^Sui-
kerfabriek Hollaadia" te Gonnchem;
op verzoek eervol ontslagen K.EG. van den
Bergh, hoofdcommies bij den Raad van Toe
zicht op de Spoorwegdiensten en J. C. "Wirtz
Czn., als inspecteur vo,n het Lager Onderwijs in
de inspectie Winschoten;
behoemd tot rijksveeteeltoonsulent J. S.
Swierstra te Utrecht, thans adjunct-idem;
tot rijks tuinbouwconsulent J. Hut te Wage-
ningen, thans adjunct-idem;
benoemd bij het reserve-personeel der Land
macht, bij het personeel van den Geneeskun
digen dienst, tot. reserve-officier van Gezond
heid der Te klasse, de reserve-officieren van Ge
zondheid der 2e klasse G. v. d. Reijden en A.
T. van Wieringen, beiijen van dat personeel.
H. J. J. Sengers, burgemeester van Mook en
Middelaar te Mook tot 1 Juli 1926 benoemd
tot lid van het College voor de Visscherijen;
benoemd tot administratief ambtenaar 2e
klasse bij de Scheepvaart-inspectie in het 4e
district te 's Gravenhage S. Faber, thans tijde
lijk op dat bureau werkzaam.
De Koningin-Moederte Amster
dam. De Koningin-Moeder bracht gistermid
dag een bezoek aan de Internationale Hygiëne-
ten toons tel ling te Amsterdam. Zij werd ontvan
gen door het uitvoerend comité. De voorzitter,
dr. Abrahams, stelde de leden van dit comité
aan H. M. voor. waarna dodalffk een rondgang
voldoen aan de bovengemelde Duitsche pas-
voorschriften."
In verband daarmee wordt den burgemees
ters verzocht, bij de uitreiking van {laspoorten
voor het bezette Duitedie gebied in bet bijzon
der de aandacht van belanghebbenden op deze
pnsvoorschriften te doen vestigen ter voorko
ming, dat zq wegens onkunde een boete of ge
vangenisstraf beloopen.
De K. IV. Bij het departement van
marine is telegraphisch bericht ontvangen, dat
Hr. Ms. onderzeeboot K IV, onder bevel van
den luitenant ter zee le kL W. K. Maurits, den
I4en dezetr te Suez is aangekomen en dat het
in het voornemen van den commandant lag om
den 15den naar Aden te vertrekken.
Mr. Treub. Thans heeFt de heer Treub
gevolg gegeven aan zijn voornemen om af te
treden als lid van de Tweede Kamer.
Burgemeestersjubileum. Jhr.
W. Z. van Teijlingen, burgemeester van Oost-
kapelle, herdacht Vrijdag den dag, waarop hij
voor 25 jaar als zoodanig werd geïnstalleerd.
Het dorp had zich in feestdos gestolen. De bur-
reed met zijn familie geëscorteerd
door een eerewacht te paard naar het raadhuis,
hem namens de geheele burgerij door den
oudsten wethouder een bureeu-roinistre werd
aangeboden met een album bevattende de na
men der deelnemers.
Des middags was er receptie ten raadhuize,
terwijl de dag werd besioten met illuminatie en
een door den jubilaris aangeboden concert en
urwerk.
U BUOHUK UOMUI.
Ned. Werkgevers en Mot
Vo«reiltwerp Arbeidswet.
Nu de behandeling in den Hoogen Raad
van Arbeid efgeloopen is, stelt het Bestuur der
Vereeniging van Nederlandsche Werkgevers er
prijs op, de meening van deze Vereeniging ken
baar te maken ten opzichte van het Vooront
werp van Wet tot wijziging der Arbeidswet
1919.
I. De Vereeniging van Nederlandsche Werk
gevers dan h van oordeel, dat de voorgestelde
veranderingen in de Arbeidswet van geenerlei
waarde voor de Nederlandsche industrie zullen
zijn, zoolang niet voor alles eene 48-nrige
werkweek ak normaal wordt ingevoerd.
Het gaat naar haar oordeel niet aan, dat Ne
derland den normalen arbeidstijd van 45 uren
handhaaft, terwijl in alle landen met welke de
Nederlandsche industrie moet concimeeren, een
arbeidstijd van 48 uur of meer geldt en bij de
Conventie van Washington ook 48 uur als noim
is aangenomen.
II. In de tweede plaats b de Vereeniging van
Nederlandsche Werkgevers van oordeel, dat
aan continu-bedrijven, die op Zondag moeten
doorwerken, bij de Wet eene gemiddelde 56-
urige week moe twórden toegestaan. Nergens ter
wereld heeft men er ook maar aangedacht, aan
zulke bedrijven eene mindere werkweek te ge
ven. Alleen Nederland schijnt het ten deze be
ter te weten, dan alle andere groot-industrieel e
landen der wereld. Eene „gemiddelde" 56-
urige week wordt voor deze bedrijven geëischt,
omdat het daardoor mogelijk Aordt den arbeider
éénmaal per drie achtereenvolgende Zondagen,
een Zondag vrij te geven.
Hl. Blijkens den opzet van de Arbeidswet en
van het Ontwerp van Wet tot wijziging daarvan,
moet m«n ffwhowhéd maken tusschon d* algen staid/
opgenomen, waarbij het den Minisler m de Ar-*
beidsinspectie uitdrukkelijk veiboden wordt
loonsvoorwaarden aan overwerkvergunnmgm
te verbinden.
Juist bet vaststellen der loonen moet aan
partijen hetzij met, hetzij zonder wettelijke
sanctie worden overgelaten en juist hier
werkt de ambtelijke inmenging in het bedrijfs
leven het meest storend.
V. Ten aanzien van de uren, waartusschen
gewerkt mag worden, stelt meer gemelde Ver-
eenling zich op het standpunt, dat het uiterst
gewenscht is, dat deze uren zoodanig gesteld
worden, dat voor de ondernemingen de moge-
lïjkhrid moet bestaan, om met behoud van da
48-urige werkweek en den vrijen Zaterdagmid
dag desgewenscht in twee ploegen te kunnen
gaan weiken.
Het gaat naar haar oordeel niet aan ter wille
ran de controle eene regeling te scheppen, die
alle elasticiteit aan het bedrijfsleven ontneemt.
In de meeste gevallen kan slechts dan tot eene
verkorting van den arbeidstijd zonder veriies
van productie kunnen worden gekomen, wans
neer de machines langer kunnen werken. Wes
gens de hooge kosten zal men tot het instellen
een dubbele ploeg slechts bij noodzaak
overgaan.
VI. Met kracht komt dé Vereeniging van Nes
derlandsche Werkgevers ertegen op ,dat in het
Voorontwerp van JWet, tot wijziging van de
Arbeidswet wordt voorgesteld den Minister ol
der Arbeidsinspectie de bevoegdheid te geven
ten allen tijde vergunningen tot afwijking der
normen der Arbeidswet te kunnen intrekken.
Hieimede zou een toestand van volslagen
rechtsonzekerheid geschapen worden. Integen
deel, wanneer eene vergunning is verleend,
moet de bedrijfsleiding erop kunnen rekenen,
dat zij voor den tijd, dat de vergunning is ver
leend, volgen* die vergunning zal kunnen wer
ken.
De naleving der Arbeidswet,
De Algemeene Ned. Bond van Arbeiderspers)
in het Bakkers-, Chocolade- en Suikerbewer-
Hngbedrijf heeft bij de Tweede Kamer een b«
zwaarschrift ingediend, op art. 13 hoofdstuk
II van de Begrooting van Arbeid voor het
dienstjaar T922.
Adressant heeft met instemming nota genos
men van de toelichting op art. 13 nopens uit
breiding van het aantal districten der Arbeids
inspectie van 10 op 11, doch is van raeening, dat
daarmede slechts ten deele scherper toezicht
op de naleving der Arbeidswet bereikt zal wor
den, omdat het corps ambtenaren en inzonder
heid het aantal controleurs voor heel het land
nog te klein zal zijn om de vele overtredingen
van de Arbeidswet en van de Veiligheidswet te
achteihalen. Hij is bovendien van oordeel, dat
voor het bakkersbedrijf de contröle dient te g®"
sohieden door personen, die ook techniseh vol
komen met het bedrijf bekend zijn,
reden, waarom in dringende overweging
wordt gegeven, de post, bedoeld bij art 13,
afdeeling, zoodanig te verhoogen, dat het mogoe
tijk worde, in elk district een vakkundig cofl»
troleur voor het bakkersbedrijf aan te stellen.
Had. Bond vnn gopenaionneerdanj
- Op 24 dezer za! te Utrecht de Nadeff
Bond van gependonneerdeii em buitengewc
algemeene vergadering houden, waarin l
wijrigde statuten en bet torishoudeHJk r'_1
zulten worden behandeld en da hoofdig
actie niUan worth*"3
te- Request Bond têm Steen-
'r akker# en. De Nederlandsche Bond van
tcendrukkerijen heeft een raqwst aan den mi-
bt er raad gezonden ven den volgenden inhoud:
dat het bestuur van den bond heeft vemo-
icn. dat de regeering hot voornemen heeft, de
liane voor verzekeringsplicht vastgestelde loon-
;rms van 2000 te verhoogen tot f 3000;
dat door deze wijziging de werkgevers weder
nel toenemende lasten zouden worden bezwaard;
dat de drukkersbedrijven gebuikt gaan onder
éne malaise, welke de hulp der regeering be-
torfti
dat deze hulp reecb meermalen is ingeroepen
.1 verzocht is, invoerrechten te willen heffen
>p ingevoerd drukwerk waartegen wegen» de
age Duitsche en Oostenrijksche valuta niet te
^oncurreeren valt
f dat deze verzoeken bij de regeering weinig
k( rklank hebben gevonden
dat vernietiging van bedrijven alleen kan wor-
Ben voorkomen der overheidsbemoeiing, die
Eooveel mogelijk beperkt moet blijven
dat de voorgenomen verhooging niet anders
b als eene loonsverhooging» welke tegen de be
langen der industrie zou indruischen, nu loons
verlaging zoozeer gewenscht is
redenen, waarom tic Bond van Steendrukke
rijen verzoekt geene wijziging te willen aan
brengen in de berte-n-'? loongrens.
- De
GEMENGDE BERICHTEN.
drooglegging van de Zui
derzee. Naar aanleiding van het bericht van
de Vbodterij-Ct. over den tegenslag met den
'dam in het Amsteldiep heeft het bureau van de
Zuiderzeewerken aan het HblrL verzekerd, dat er
-een vrees voor den dam behoeft te bestaan.
)e quaestie b, dat de laag keileem, die den
zond-dam bedekt, aan den Zuidkant niet dik
genoeg btijkt te zijn geweest. De voorkant van
den dam bestaat geheel uit keileem, maar voor
*t overige is de dam met een laag keileem afge
nokt. Nu had men nog geen ervaringen met
deze leem op_gedaan. Verleden jaar voor het
«erst heeft men het aangewend. Maar nu ge
bleken is, dat men aan den Zuidkant wat zui-
Mg is geweest met de dekkingslaag, heeft men
daar wat dikker afdekking vóór den winter wil
len aanbrengen om te voorkomen, dat de dom
werkelijk gevaar zou kunnen loopen. Dat is al
les. Van een verzakking van de bezinking is
nimmer sprake geweest.
Motoromnibussen ta Hilver-
t u m. B. en W. van Hilvej^um stellen den
raad voor over te gaan tot de instelling van
leen dienst met motoromnibudsen voor het
X^olaatselijk verkeer.
De scheuren inhet nieuwe Rott.
Stadhui s. Naar aanleiding der geruchten
Omtrent scheuren in het nieuwe stadhuis te Rot
terdam is door B. en W. een onderzoek inge
steld. Uit het daarop ontvangen rapport van hee-
Irn architecten is gebleken, dat er in of nabij
het hardsteeneri plint op zeer enkele plaatsen
(kleine, voor het oog nauwelijks zichtbare barst
jes voorkomen. Naar de meening van heeren ar
chitecten zijn deze echter van niet de minste
beteekenis, terwijl nader bij bespreking met de
bouwkundige leden van de Raadhuiscommissie,
waartoe behooren de Directeur van Gemeente
werken en de Directeur der Bouwpolitle, is ge
bleken, dat die meening ook door dezen wordt
Onderschreven.
Het hospitaalkerkschip „De
H o o p" is Zaterdagmiddag van een kruistocht
top de Noordzee in de haven van IJminden te-
Iruffgekeerd.
Met 't hospitaalkerkschip „De Hoop" ten bate
Van de Nederl. visschers op de Nqordzee gin-
Sen dit jaar in den voorzomer mee de heeren
okter Brutel de la Rivière, met verlof uit Ned.
Dost-Indië en dominee De Stoppelaar, van
jVlaardmgen, in den zomer dokter Lap, met ver
dof uit Ned.-Oost-fndië en doouné Stee-inca van
pCothen (Utr.)
Van September tot November eJc. dokter
Bchoonenberg van Arnhem en dominé E. J. B.
panzen, met verlof uit Ned. Ooert-Indië, tijdelijk
te Utrecht.
Overvloedig wild. Van de Friesche
Jachtclub hebben de heeren A .en J. Canters,
Baron Rengerz, Jhr. Sminia, J. P. Wiersma en
A. Sprenger, die te Schiermonnikoog drie dagen
In hotel Van der Werf logeerden, op het eiland
P62 konijnen, 37 hazen, 29 fazanten, 12 patrij-
len en I houtsnip geschoten.
De steenfabricage. Men schrijft uit
fevenaar aan het Hbld.: Zooals te voorzien was
tijdens den afgeloopen drogen zomerhebben de
steenfabrieken in de buurt het zeer druk gehad.
Het blijkt dat de raming verre is overtroffen
goor de productie. Er rijn steenovens waar in
Wrukke jaren 3 4 millioen steenen werden aan
gemaakt. Thans hoort men spreken van 9 h 10
Ktllioen en een enkele vervaardigde zelfs 12
illioen steenen. Men kan dan ook in alle op
dichten op een voor deze branche schitterend
djdperk terugzien.
Uit de papiernijverheid.
*e papierfabriek der firma Van Gelder Zonen
ban de Eendracht »e Apeldoorn is een kleine
fcpleving in het bedrijf merkbaar, ten gevolge
iwaarvan gedurende een viertal weken met volte
pracht kan worden gewerkt.
!u Waar evenwel vroeger gedurende dntkke tij»
(din 550 arbeiders aan die fabriek werkten, te
phans dit getal met een honderdtal verminderd,
«u-de doordat afwisselend om de acht dagen
e®» gedeelte der arbeiders een wachtgeld ten
aeilrage van 60 pet. van hun weekloon genoot.
Under die wachtgeldtrekkenden zijn er wel een
M leMiTerlHteil 4«
In de gister gehouden vergadering van de
hoofdbesturen van de 5 metaalbewerkersorga-
nisaties, wis men eenstemmig ven meening, dat
tegen de Aangekondigde loonsverlaging zoo
krachtig mogelijk moet worden opgetreden. Be
sloten wtrd om Woensdagmiddag opnieuw bij
een i* komen, teneinde over de te nemen maat
regelen een beslissing te nemen.
Het melkconflict in Leiden
Opgeheven. Sinds 1 October ging het tus-
sohen de melkveehouders in den omtrek van
Leiden en de Leidsche melkhandelaren hard
tegen hard, zooals trouwens dezer dagen in
meer gemeenten het geval is. De melkhande
laren hadden de voorwaarden van de georgani
seerde veehouders, om gedurende 1 October
1921 tot 31 Maart 1922 18 cent per Liter le
betalen, niet willen aanvaarden. Zij boden 17
cent voor den tijd van één maand om dan nader
te onderhandelen
Sinds dien venten verscheidene veehouders
ae melk zelf uit voor 18 cent per Hter.
}/let ingang van gisteren is nu bij contract ge
durende vijf maanden de prijs op 17X cent be
paald, franco bij de slijters aan huis te leveren.
Over de maand Maart, wanneer de melk meest
al zeer ruim is, zal nader worden onderhandeld.
De melkslijters leveren de melk aan hunne
klanten tegen 23 cent per liter.
Gevaarlijke vliegenvangers.
Burgemeester en Wethouders van Enschedé cn
Lonneker hebben van den directeur van den Keu
ringsdienst van Waren bericht ontvangen, dat in
het Keuringsgebied Enschedé sterk arsenicum
houdende vliegenvangers merk „Locki" en merk
„Wico", in den vorm van een cartonnen schijf,
zijn aangetroffen. Daar reeds de aanwezigheid
ven een dergetijken vliegenvanger in een ver
trek, voor de in dit vertrek voortdurend verkee-
rende personen schadelijk voor de gezondheid
kan zijn, af genen van het gevaar dat ontstaat
wanneer kinderen deze vliegenvangers in han
den zouden nemen, geven zij den inwoners hun
ner gemeenten ernstig in overweging, indien zij
die voorwerpen mochten hebben gekocht, ze uit
vertrekken en kamers te verwijderen en te ver
nietigen, zoo mogelijk door ze huitenshuis diep
fn den grond te begraven; niet door verbran
ding.
Ongetwijfeld zal deze waarschuwing ook wel
voor andere gemeenten dienstig kunnen rijn.
De naak Daijm.
Men meldt uit Weenen:
De roder van Duijm heeft thans 8 geboden
om tot een vergelijk te komen. De schuldeischers
h-bben dit aanbod afgeslagen.
Hettapverbod te Middelburg.
Overeenkomstig den eisch van het O. M. heeft
zaak keel no ruraal (volstrekt niet! teekont
het „N. v. d. D." hierbij o*n zoo'n ruIT
door oen agent op eigen houtje komt nooit
voor) doch wat is het geval? De arbeider
sloot op 18 September 1001 op leder zijner
vior polissen een verzekering af In guldens,
w.o. twee ad ƒ100, uit te keeren bij overlij
den. Nu kwam do agent bij zijn klanten
met do mededeeling, dat deze gulen-polissen
ingewisseld moesten worden tegen marken-
pol iusen en wel 100 tegen marken 170,
waaraan door heni wordt toegevoegd, „dat
zi die dit niet doen ook niets ontvangen."
Op de nieuwe polis staat echter do oude da
tum. In dit geval 18 September 1001, inge
vuld.
Zoodra de heer Schaap dit vernam, begaf
hij zich naar den consul, don heer Jul.
Hordtmann. Deze besloot do zank direct aan
Bu'tenlandsche "Zaken mede te dealen, wat
Inmiddels reeds is geschied. Voorts is de
polltin er In gekend en deze verklaarde zich
beroid in te grijpen.
De nieuwe polissen zijn bij haar achterge
laten. opdat deze aan het gerecht overge
leverd konden worden. Do oude guldon-pQ-
lissen zijn voorloopjg in bezing genomen.
Is fraude in hofspel, dan is hot laatste
woord in deze zaak ïmg niet gesproken. Den
agent werd gelast voftrloopig zijn eigenaar- i
dig werk te staken.
Voor plezier uit. Een bekend ingeze-
tene uit Heerlen, de heer D., logeerde dezer da
gen met zijn ectetgenoote in een der grootste
hotels te Keulen, 's Nachts meenden zij het
zuchten van een mensch te hooren, Doch hei-
den sliepen weer in. Circa een uur werden bei-j
den verschrikt wertcker; zij hoorden duidelijk het I
schuiven over den vloer. Mevrouw draaide het
elect risch licht aan en als de wind vloog een
prsonen door de kamer en verdween. De heer D.
miste behalve duizenden marken ongeveer
f 400.— Hollandsch geld en gouden sieraden.
Waarschijnlijk behoort de dief die zich in de
"kamer had laten inshriten tot het personeel van
het hotel of was het een logeergast van het
hotel. De berooving verwekte heel wat conster
natie in het nachtelijk uur. Msb.
COUDSCHC X
X COURANT X
«OORtOUOA LN IKI M
Tgl- COMflA
INTtMC. NO Sa -
WIE. IM DEZK. STREtK
RCCIAMC BEHOLIf.
AZDVK.nTK.LRte INCL
COUDUCHL COUR AtfT.
DUIZENDEN OOGEH
STAKEN AVOND AAN AVOND
OP DEZE PLEK
UW BELANG XS BET DEZE
PLAATSTE REHEBVEEREJV
ït tear Be
de kantonrechter te Middelburg M. A. M., 35
&0
ongeveer, die deze uitkeering voor de be-
Aoeften van hun gezin onvoldoende achtende,
*v.erk zochten en vonden in het was®cherijbedrijf
de f'nna de Haas en Van Brero, terwijl
fr 40 hun ontslag kregen.
6 tijdelijke opleving der Nederlandsche pa-
dustrie wordt toegeschreven aan de ver-
ng der papierprijzen in Duitschland.
Verlaging steendruktarieven.
tijne laatst gehouden ledenvergadering heeft
Nederlandsche Bond van Steendrukkerijen
fcfflloten zijne tarieven te verlogen, speciaal voor
rootere oplagen. Door het groote vakitaver-
Concurrend® met het buitenland onnvo-
fclijk. De Bond hoopt evenwel, dat het publiek
de Holtendsche industrie zal steunen, al
">n het in het buitenland iets goedkooper te-
echt
Éh de gtetwen te Heerlen gehouden rer-
bf van de contact-commissie fn het mijn»
rijn 4* nieuwe arbeidsovereenkomst, in
to f November, en de looMKBaKng namen*
ikbonden geteekendf
jaar, vergunninghouder te Middelburg, lid van
den gemeenteraad, alhier, die beklaagd was van
overtreding van het top verbod, ontslagen van
alle rechtsvervolging.
Twee yrouwen vermoord.
Hedenmorgen heeft men te Garderen nabij
Bameveld de 70-jarige vrouw L. P. en de 47»
jarige mej. A. P. door worging vermoord ia hun
woning gevonden.
De deur welke toegang gaf tot de woning
was opengebroken. Hoe het drama zfch heeft af
gespeeld is nog niet bekend. De politie uit
Ermelo is met politiehonden aan het speuren
gegaan.
Wat gestolen is, viel tot dusver evenmin uit
te maken. De beide vrouwen leefden van de op-
bi engst van hun boerderijtje en van een klem
kapitaaltje. Ze bewoonden de woning geheel
alleen.
Dp moord te Buinerveen. Volgens
de „Asscher Ct" heeft E. S., een der in verband
met voornoemden moord gearresteerden, toen
h# steeds meer in het nauw werd gebracht bij
het verhoor, bekend. Hij is militair, dienstwei
geraar. Na den moord kwam hij weer naar As
sen en weigerde dezer dagen inspectie te maken.
Wegens dienstweigering zit hy nu in arrest in de
kazerne te Assen.
Omtrent de arrestatie van S. wordt nog mede
gedeeld, deft dezer dagen was «gearresteerd een
caféhouder uit Drouwenaerveen, en oom van S.
Een inwoner uit Buinerveer, die de uitgeloofde
500 voor voldoende aanwijzing voor het vin
den der daders wilde verdienen, heeft S. bekend
qmdat hij niet wilde, dat de nog steeds zich in
•rtrrest bevindende caféhouder voor den dader
werd aangezien.
Een jachtopziener Vermoord.
De jachtopziener Eising van Borger is gister
nacht in het Schoonlaerveld doodgeschoten. De
daders rijn nog niet bekend.
Te Assen is gisterenavond binnengebracht de
schaapherder J. M., te Schoonloo, verdacht van
den moord op den jachtopziener Eising te Bor
ger. Hij heeft reeds een volledige bekentenis
afgelegd.
Noodlottige twist. Zondagavond is
te Brunssum de 23-jarige, ongehuwde H., die ,Mrowc>ll
rich met een twist bemiddelend had ingelaten, Zaandam
B e r i-b e r i? In een gerin te Schoon-
,;ke is een vreemde, hier te lande zeldzaam
voorkomende riekte uilgebroken, welke door
deskundigen als beri-beri is herkend. De drie
aangetaste kinderen zijn overleden. De moeder,
in het ziekenhuis verpleegd werd, is vooruit
gaande. Eveneens heeft zich een ziektegeval
voorgedaan te Hoek bij Neuzen.
-e Wieirljd*ter verongelukt. -
Door hêt slippen van haar rijwiel kwam mej.
P. uit Boxtel op den Vughtscben weg bij den
Bosch op de rails te vallen. Zij werd door «ei
paardentram overreden en stierf kort daarna.
Verdronken. Te Leiden is Zondag
middag een 5-jarig zoontje van den arbeider
L. in den Morschsingel gevallen en verdron»
Te Oranjewoud is Zondag de bejaarde
heer K. verdronken.
School- en Kerknieuws.
Jubileum prof. Julius.
Gisteren herdacht prof. dr. W. H. Julius,
hoogleeraar bij de faculteit voor wis- en na
tuurkunde aan de Rijkuniversiteit te Utrecht en
directeur vnn het Heliophysisch Instituut al
daar, zijn 25-jarig hoogleeraarschnp aan deze
hoogeschool. Voor dien tijd was hij buitengi
woon hoogleeraar aan de Amsterdamsdie
HoogeschooL
Gistermiddag werd de jubilaris ontvangen in
het physisch laboratorium aan de Bijlhouwer-
strftat, waar een groot aantal belangstellenden
en vrienden waren samengekomen om den
hoogleeraar te huldigen. Onder de aanwezigen
waren o. a. de rector-magnificus prof. dr. Van
Leeuwen en de secretaris van het coBege der
curatoren. De zaal was fraai met groen en bloe
men versierd.
Ta! van sprekers voerden het woord, o. a. de
hoogleeraren Ornstein, Van Leeuwen, Schoorl,
Lorentz uit Leiden, de lector Moll, dr. M. Min-
naert en dr. G. van Hufiel, die allen uiting ga
ven aan de gevoelens van groote waardeering
jegens den jubilaris.
Prof. Julius dankte allen voor de betoonde
belangstelling en hartelijkheid, in het bijzonder
zijn medewerkers Ornstein en MoD. zijne assis
tenten, dr. Minnaert, de studenten en het perso
neel van het laboratorium voor de prettige sa
menwerking.
Deskundigen onderwfjzers-
examen. Bij het najaarsexamen voor de akte
van bekwaamheid als onderwijzer(es) te Amster
dam treden ais deskundigen op de volgepde hee
ren:
Voor Ned.° Taal en Lezen: J. Hobma, Utrecht;
W. Jansen, Haarlem; W. A- Korenstra, Haarlem;
J. Mooy, Hilversum.
Voor Rekenen: J. Luyfen, Haarlem; L. J. de
Pater, Amsterdam.
Voor Aardrijkskunde: A. Langhout, Hilversum;
J. M. Penning, Amsterdam.
Voor Geschiedenis: C. van Dijl, Amsterdam;
G. Meyer, Amsterdam.
Voor Kennis der Natuur' L. Dorsman, Am
sterdam; R. Groenink, Amsterdam; T. Hellingn,
Haarlem; H. Postma, Amsterdam; J. Witte,
Mevr. de Vlieger heeft het er maar op ge
waagd 1 Oot. nnar school te gaan, maar of men
ten on reent e salaris geniet, als men daar
voor werkzaamheden verricht, is aan twijfel
onderhevig.
Met belangstelling zie» meh, vooral in de
onderwijzerswereld, de oplossing van deze
kwestie tegemoet.
Een vrijzinnige overwinning
te Arnhem. Ta Arnhem hebben bij de
verkiezing voor het college van notabelen der
Ned. Hcrv. gem. de vrijzinnige» een overwinning
behaald. Voor de zes plaatsen zijn de zes can
didaten van de kiesvereeniging „Evenredige vera
tegenwoordiging" en van de „Vrijzinnig-Her
vormden" gekozen, t. w. de heeren J. G. K.
v. d. Sonde, dr. A. P. de Groot, dr. P. J. Waar
denburg, J. Baerends. G. va» Roekal on C. Coo-
telein; met 463 tot 496 stemmen.
De condldnten van de kiesvereeniging von
rechtzinnig Hervormden verkregen reop. 326
tot 347 «temmen.
Het JubUenwi vaa aigr. Iihaifna
Naar de Msb. meldt, heeft mgr. dr. A. C.
M. Schaepman zijn 40-jarig priesterjubileum ia
het seminarium te Rijsenburg gevierd. Bij rijn
terugkeer uit Baarn, waar de Juhiterte oenige
dagen vertoefde, werd hem een feestelijken in
tocht bereid. Met een fakkeloptocht haalden de
professoren entheologanten hem aan de poort
van het seminarie af.
Den volgenden dag had in intiemen kring de
huldiging plaats door de theologanten, waarop
de oflicieelte receptie begon, waarbij o.«. mgr.
v. d. Wetering, aartsbisschop van Utrecht, en
de internuntius, mgr. Vicentini, verschenen.
Gelijk wij reeds meldden is mgr. Schaepman
benoemd tot ridder in de orde van den Ned.
Leeuw,
„Jammer, 'dat dr1. Vatentfner/t
te werk gaat
Dr. Brödiua tracht dit uitvoerig aan t* i
bij don Jongen Simson te Boston, kennotffk i
zelfportret van Bol, waarvan het ala f
van Rembrandt gedoodverfde atuk te I
blijkbaar een kopie im Een paar fotojl verduidtof
lijken het betoog. Dr. Valentfner houdt echt es
vol, dat 't Brunswfjksche stuk van Flink en geete
kopie van „het veel zwakkere schilderij" te Boe*
ton is. De foto's wijten achter uit, d«t het eend
een kopie van kat andara raoat zijn. En dr. Bra
dim stelt hat Boatonocha stuk veel hooger.
Uitvoerig wijst dr. Btectius verd# aan, okt dg
kortelings .ontdekte Heraclitus en Democrltud
niet van Rembrandt kan rijn. Hij vermoedt, dag'
't een C. v. d. Pluyra te.
Vervolgens gaat dr. Brediua de heele lijst vaR
dr. Valqntiner door en geeft In korte woorde*
zijn oordeel. Daar vallen heel wet „Rembrandta'
af f j
4 1
Hat «rtikeï bevat ook nog een groote afbeeL
ding van de prachtige Rembrandt van graal
Demandolx-Dedons te Marseille, de Lezend»
Man uit 1645het pot tret van Rembrand»
moeder uit de verzameling Bredlus en het Land*
ychap met de twee bruggen uit de verzamelinf
A Philips te Eindhoven,
■ark ikerlehteOb
Rotterdam. Aanvoer 1Ö2 paarden, 10
veulens, 2 ezels, 1738 magere runderen, 564
vette runderen, 838 vette graskalveren, 38<J
nuchtere kalveren, 166 schapen of lammeren
37 varkens, 750 biggen, 7 bokken en geiten
Vette koeien le kw. 1.90, 2e kw. 1.45, 3e kw»
1.25. Ossen Te kw. 1.70, 2e kw. 1.40, 3e kift
1.20. Stieren le kw. 1.25, 2e kw. 1.10, 3e kw*
1.—. Kalveren le kw. 2.60, 2e kw. 2.—, kift
1.60. Handel alles redelijk.
Melkkoeien 300—600, Kalikoeten J325-4
625, Stieren 160-475. Pinken 140—IMHiruK^
kalveren 50-115. Vaarzen 125—250. Werk*
paarden 300—500, Slachtpaarden 150—225,
Nuchtere Kalveren 12—24, Fokkalv.eren 18r—3S|
Biggen 815, Overloopers 17—55r-
Handel matig.
Aangevoerd85000 eieren.
Kipeieren 16- T8, kJetne U-15, eendettekft
ren 13.75-14.50.
doodgestoken. De dader kon worden gearres
teerd; hij verkeerde onder den invloed van ster
ken drank.
Abortus. De inspecteur van politie te
Hengelo heeft door de recherche een onder
zoek doen instellen naar de handelingen van
zekere vrouw W. uit Enschede, die verdacht
werd, te Hengelo abortus veroorzaakt te heb
ben. De recherche en de politie te Enschede
deden in hare woning eene huiszoeking en na
men werktuigen en boeken in beslag, <üe er op
wezen, dat zij waarschijnlijk niet onschuldig
werd verdacht. Zij werd aangehouden en Vrydag
naar Hengelo overgebracht. Zij ontkende aan
vankelijk, doch de recherche vond 5 vrouwen,
die verklaarden, door haar te zijn behandeld,
waarvan twee ernstig riek zijn, waarna zij be
kende.
Guldens- en Markenpolissen.
De heer M. Schaap, secretaris der vereeni
ging Nederland te Kleef, doet in „De Post
van Holland" (het orgaan der Nederlanders
in JïerÜjn), het verhaal van een handigheid
van een verzekeringsagent, waarbij terecht
de politie in den arm is genomen. Het komt
in net kort hierop neer, dat een agent der
Levensverzekeringmaatschappij „Haarlem"
bij een arbeider kwam om vier polissen, dag-
teekenend van 16 September 1901, in te rul
len tegen ander* polissen. Au fond liikt des*
Opvoedkunde: W. Kraak, Haarlem; J. H.
Uylings, Amsterdam; P. A. Versluys, Amster
dam.
Voor Teekenen en Schrijven: A. C. Burgeradijk
en P. van Soeren, Amsterdam.
Voor Zang: H. J. den Hertog en H. Lindeboom,
Amsterdam.
Een belangwekkend geval. Mevr.
de Vlieger— v. Weizen, onderwijzeres aan de
o.Ls te Halfweg, is destijds op voordracht van
B. en W. te Haarlemmerliede ongevraagd eer
vol ontslag verleend met 1 Aug. J.I., omdat zij
gehuwd was, welk Raadsbesluit Ged. Staten niet
hebben goedgekeurd, waarna besloten is van
deze niet-goedkeuring bij de Kroon in beroep
te gaan, terwijl B. en W.met I September ji
haar den toegang tot de school ontzegden.
In de jongste raadsvergadering te een voorstel
aangenomen, waarbij B. en Wrf werden uitge-
noodigd alsnog met haar in Wbrleg te treden.
29 Sept nu ontving zij de fttededeeling, dat
B. en W. na onderhendeling met den Minister
hun standpunt hadden gewijzigd en haar uit»
noodigden 1 Oct. hear werkzaamheden te her
vatten. Evenwel onder de beperking, dat, mocht
de Kroon het ontslagbesluit goedkeuren, het
dan door haar ten onrechte genoten talaria
terug gestort moest worden, op uitdrukkelijk
verlangen van den Minister.
Kunst en Wetenschap.
J. Pz. S w e e 11 n e k. Het was Zondag
300 jaar geleden dat de beroemde Nederland
sche organist en componist J. Pzn. Sweelinck
overleed. Herman Rutters herdacht dft Mt door
een artikel in het Handelsblad. Verder schijnt
niemand urit de Nederlandsche muziekwereld
eenige herdenking te hebben overwogen.
...Sprotje" nis tooneelstuk.
Van de verschillende oorspronkelijk Neder
landsche Stukken door de N. V. Het Schouw»
tooneel, directie Adr. van der Horst en Jan
Musch, ter opvoering aangenomen, wordt thans
aangekondigd een tooneelbewerking van Schar-
ten-Antink's „Sprotje" door den heer Defresne.
De opvoering kan spoedig worden tegemoet ge
zien.
Jacoba Repelaer van Drlel.
Do bekende ult-zangeres Jacoba Repeleer van
DricJ te s-Gravcnhag" heeft voor dit winter
seizoen zich voor een aantal belangrijke concer
ten in het buitenland verbonden. Zij za! o.a. in
Berlijn onder de directie van prof. Georg Scha-
mar het Weih: nchtsoratorium zingen. In Dres
den zal zij onder leiding van prof. Richter (Mm*
te lande bekend door de uitvoeringen van zijn
prachtig jongenskoor in het laatste voorjaar) de
Mattheus-paasion zingen. Voorts sal rij in «eni
ge voorname Duitsche steden (o. a. in Berlijn en
in Hannover) concerten geven met dan geviera
den pianist Walter Gieseking.
m Weergevonden „R emb r* n dt s".
In het Zeitschrift fur Biidende Kunst schrijft
dr. A. Bredius over „weergevonden Rembrandts"
Het te een kritiek op het werk van dr. Wilhelm
R. Valentiner: Rembrandt. Wiedergefundene
Gem hide in 120 Abhfldungen.
„Dr. Valentiner", zoo vangt dr. Bredlus aan,
„zou het oeuvre van Rembrandt zoo groot mo
gelijk willen zien. Wet blijdschap verklaart hij,
dat zijn werk.tot ongeveer 700 schilderijen te
uitgebreid", maar dat men er rekening mee
moet houden, dat er nog vele dozijnen te „ont
dekken" zijn. Zoo mogen we nog verwachten, dat
binnenkort het eerste duizendtal wordt bereikt,
„Ju, wanneer men voortgaatschilderijen
die bepaald door leerlingen en navolgers zjjn
gemaakt, aan den meester zelf toe te kennen, fa
het aantal van die schilderijen onbeperkt. Men
behoorde werkelijk het mes der kritiek wat
letten en uit hst vele, waarmee
heeft belast, eerst voorzichtig
wat boven allen twijfel vera
geteekende
scherper er in
men Rembran
af te zonderen
heven is de
niet
andere wijze men!
van kunstgeleerden) ete
tuigschrif tan
Watervliegtuig
op d«n Reeuw ij kschen Plas.
Gisterenmorgen omstreeks Tl uur te op de*
Reeuwijkschen Plas nabij het bootqnhute delf
Roei- en Zeil vereeniging Gouda het marine*
watervliegtuig W. 26 gedaald, dat vanuit Schel*
Hngwoude een oefentocht mhakte. Bestuurde*
was de luit. Backer. Het vliegtuig sou te hall
drie wedor vertrekken. Luit. Backer steeg op«
doch even na zijn Vertrek daalde hij weder, daaf
ef een klein defect aan den motor was ont*
staan. Nadat dit defect waa Versteld te het
vliegtuig te 4 uur naar Schellingwoude tanigs
gekeerd.
Laensvarluging b# de
gemeentelijk» werkverschaffing.
De loonsverlaging met 4 per week vnn dft
van gemeentewege te werk geatekfe werktioo*
sen, heeft bij de in dienst sijde arbeiders groot*
ontstemming gewekt. De organisaties-hebben
rich tegen de nieuwe circulaire van den mini*»
ter gekant en in vergaderingen was aanvtnkm
tijk besloten voor het nieuwe loon gistermorgen
niet qan het werk te gaan. De bij de Chrtetes
üjko en R.-K. Vakbonden aangesloten arbeider*
een 30-tal zijn met dat besluit niet mees
gegaan, en hebben gisteren den arbeid wede*
aangevangen. De bij den Goudschen Bestuurt
derabond en het Plaatselijk Arbeidssecretariaat
aangesloten arbeiders gingen aanvankelijk niet
het werk, maar rijn na daarover gehoat
den beraad op hun besluit tot steken terugga*
komen, zoodat de arbeid door allen te wedv
gestelden wordt voortgezet.
Hsrdlesrachheid e»
Fantafsie.
Onze. korte aantcekening op da rede vaa
Deken St roomer tot de R.-K. Jongelingschap)
van Gouda, die wij aan de „Nieuwe Zuid-Hok
tender" ontleenden, geeft het r.-lu blad sanlefa
ding ons „hardJeersch" te noemen. Wij zoude*
nog niet begrijpen waarom zoo herhaaldelijH
op het Roomsch georganiseerd zfjik wordt aan*
gedrongen.
Onze collega kan gerust rijn: wij 1
indien «rij het niet mochten
begrepen, dan heeft de N. Z.-H. Zaterdag JJ.
voor gezorgd dat we het wel begrepen. Wft
willen ook dat overnemen, opdat wellicht de*
genen, die werkelijk Juirdhcrsch" zijn, het ift
zich kunnen opnemen. Br staat over die bf}4
eenkomst:
„Jongen jongen wat werd dnat flink
ken, daar werden spijkers met koppen geste
Of bet geholpen heeft? Gelukkig
paar dagen later hoorde ik dat
zich hadden opgegeven als lid van de Alge»
meene R.-K. Propagandadub. Prachtig. U suli
eens zien hoe netjes dat zaakje voor elkander
komt. Wel ja, de Hollandsche jongens zijn nog
ppen gestagens
r Ja, want eed
it 12 jongelui
•en beetje koudbloedig, maar wanneer er ge*
v*ar dreigt, dan maakt die koudbloedigbeiq
plaats voor een heerlijk en heilig enthousiasmft)
We zitten zoo opeens midden in den vtrkte*
sfngsstrijd. x
Nu zal het aan ieder wei duidelijk rijn!
Maar nu hebben wij een vraag aan het r. I|
orgaan? Waarom souden w# beter begrijpeft
dat de loge 33 graden telt en eikragraad afzon*
der lijk vergadert? Waarom? Enlne komt hal
blad er bij te zeggenZoo'n hoMrajsysteemf
de hei-verlichten een natuurlftWfcts, maaty
wanneer hot de Roomsche dompers betreft, data
temt men bat afzonderlijk georganiseerd rij*|
m gevaar voor de maatschappij."
Wat beteekant deze uitlating? Welk veHkuui
rit er tusschen ons woord en hetgeen da N. m*
K daarvan fantaiseert?
JHardleersch" zijn we nog niet, maar op Kaft
bovenstaande willen we gaarne een onomwon*
den duidelijk antwoord.
Voreeniging „de AmbachtssoNoftjjl
voor Gouda om*tr«ke*kT
De Vereeniging „ds Andraehterahool
Gouda en Omstreken" houdt, op Vdjkf
daa avonda 8 ronr in da bowa»#^'
„da ReunteP «ra» mipmmmm
