GEBRs. BEBVOETS
llllllllll
iimiuii
pnonnnpnononpnMnnnotipnnnnntitinn
p
p
a
p
p
p
p
p
•I
ENORME PRIJZEN IN ALLE AFREELINGEN
NÏEU
Ziet vooral onze Etalages!
Do roman
D
D
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
p
la
pppppppppppppppipppppppppppppp
A
Dll nummer b
EERS
BUITI
hoek Heerenstraat -
ROTTERDAM.
FEUII
ONZE prijzen:
Adverteert
DEMISAISONS
11.75 14.50 19,
24.50 32.- tot 76.-
in dit Blad.
Mo. M7(
W. M. HENDRIKSEN
BERGAMB.
KERK a. i
JONGEH. ULSTERS
9.75 12.B° 15.- 17.“ 2I.5« tot 46.-
ULSTERS
10.50 13.50 16.50 19.. 25.50 tot 72.-
In Magazijn „BEKA”
MOTORJEKKERS
KINDER ULSTERS
KINDER JEKKERS
UIT DEN OMTREK
NEEMT PROEF
van mijn prima gekrulds
ROLPENS
u fijn Mmin.
OM
Ditblai
Lil HE 1’EKS.
OVI
V’
4800 >90
4809
40
Binnen- en buitenlandsch Fruit.
Limonadesiropen en Likeuren.
Tafelzuren - fijne Jams.
Zalm en Sardines in blik.
Lievegoeds Mosterd, enz.
Ons voorna*
niet achter ons.
GROENENDAAL 2t, - TELEFOON 481.
ken zooveel r
maar eenigsti
RUDO1
uit het
Mevrouw A. E.
28
abonn
p«r lcw»rt.
Franco pei
Abonnen
by onze «i
Onze bu
Redactie 1
„Wat verlangt u
‘Wfi Jk ben Davic
„Zeker, mijnheer G
gisteravond reeds g<
.'•On latijnsch gesprek
Het gelaat van d<
Praatte nooit over d
hHjken dubbelgangei
„tl verlangt her!
Prikkeld.
.Erna ging zitten, n
«tnoodiging daartoe
„Ik heb mijn eint
*«Rd, en zou gaarne
willen studeeren.
De dwerg stond v<
in den zak van
*rwijl de linker lar
Ml afnam. Nu zag zi
Re hem gisteravond
Wken. Lang en aanc
•<‘*ep en zwe'
*‘l aan net
F"”» Lna, „en daart
■Hacu«>-nen CUISUS
Rozendaal 13 Gouda,
daar vindt U steeds
hat nieuwste.
Zoo juist ontvangen: Prachtige
Hofman-Duettcn, zooals: Hitta-
petit, Slaap gerust mijn baby,
O wat hebben wij hem om, Ons
kind is een engeltje bij God, 8a-
lomé, Boemel Petrus, «nz. enz.
Vraagt de enorm geslaagde
Lledjee van DERBY,
vooals Wereld der blinden, O la
wee wee, Wiegeliedje, Onschuldig
veroordeeld, De Schooier en zijn
hond, enz. enz. <804 49
Vraagt «taadi da
HYMNAFOON-MACHINES,
mat an zonder hoorn,
tegen zeer lage prijzen.
In rullen. Repareeren.
9.50 14.50 16.50 19.50 23.50 tot 56.-
4.50 6>75 9.50 12 50 15.. tot 32.-
3.50 4.75 6.60 8.50 10 50 w 30..
ByouteriOn als toiletartikel.
Nouveauté’s in fijne byout^ieën mogen, al
dus lezen, we th de Manufacturier, in de win-
ttrgarderobe der welgestelde vrouw niet ont
breken. Te» minste, voegt het blad hieraan
toe, als men mag afgaan op de vele prach
tige veogjerselen in dit genre geëtaleerd in de
voorname winkels, en gedragen door manne
quins bij gelegenheid van de ^node-shows”.
Toen de prijzen en de loonen hun toppunt had
den bereikt, klaagden vele byoutiens, dat de
goedkoope atrikelen hoe langer hoe minder
werden verkocht, daar de koopens, nu ze zoo
veel meer geld verdienden, veel meer aandacht
schonken aan betere en duurdere sieraden.
Nu echter de salarissen niet meer zoo boog
zijn hebben de winkeliers in goedkoopére byou-
terieën weer veel meer te doen. De vraag
daarnaar velen zullen het begrijpen - zal
vooreerst nog wel aanhouden, vooral in da-
me&kleinoodieën, in welk artikel voortdurend
nieuwigheden verschijnep.
Men beweert, dat menige dame zich liever
iets anders, noodigers ontzegt, indien dit we
zen moet, om toch maar eenige moderne sie
raden te bezitten.
Etalages van Spaansche kammen trekken
veler aandacht, daar ze nu niet alleen als haar-
veraiering, maar ook als hoedengaraeening
dienst doen. Deze kammen onderscheiden zich
door verschillende kruilvormen, of breed uit
staande modellen. Vele worden gemonteerd
met sinnili-diamanten of m^t gekleurde stee
nen vanaf de effen rynsteenen tot de meer
glanzende tinten van het naphrietgroen of het
saphier. Veelal wonden twee of meer gekleur
de steenen op dezelfde kam aangetroffen. Het
model van kapseldat op het oogenblik als
'hoog modem wordt beschouwd, leent zich bi-
zonder tot het gebruik van deze groote kam-
men, die een zekerfen chic verlêenen aan het
overigens gewone kapsel.
Sinds eenigen tijd is er een wijziging in de
kapsels gekomen en thans komt de onderste
helft van de oordh te zien, die geruimen tyd
achtereen aan her gezicht zijn onttrokken ge
weest. Ofschoon er nog zeer vele dames zyn,
die het haar nog steeds geheel over de ooren
gearrangeerd blyven dragen, ziet men toch
ook enkele uitzonderingen. In de schouwbur
gen en op de publieke wandelplaatsen kan
men sinds eenigen tijd zeer chic gekleede da
mes zien, wier haar zoodanig is gearrangeerd,
dat het slaehts tot even boven de bovenste
oorhelft reikt. Blijft deze mode zich uitbrei
den, dan zal de vraag naar oorringen voorze
ker ook weer levendig worden. En dat is dan
ook reeds het geval, want er kan beslist een
meerdere vraag naar oorringen geconstateerd
wonden.
Hen uitgebreide serie van deze nouveauté’s
verscheen in allerlei kleuren en modellen van
af de kleinste knoopvormige was-pareltjes tot
de modellen met lange, zwarte of gekleurde
hangers.
Kleine, gouden potloodjes, bevestigd aan
een lang grosgrain lint, dat rond den hals
wordt gedragen, vonden zeer veel aftrek en
men verwacht algemeen dat deze potloodjes
een sterk opgangmakend St. Nicolaasartikel
zullen worden.
Een ander nieuw idee op dit gebied is de
bracelet van dik koord-lint, waaraan een bosje
rynsteenen is bevestigd. Die rynsteenen zijn
groot en in ronde, vierkante en ook geome
trische vermeng ehouden. In sommige geval
len vielen deze koordlint bracelets bizonder in
den smaak van meisjesof dames, die nu een*
iets bizonders wenschten te bezitten.
Kralen in bijna alle kleuren blijven zich on
verminderd in de algemeene gunst verheu
gen. Bizondere aandacht wordt geschonken
aan roode snoeren, passend by een granaat-
of bordeautint, by nephriet en zwart. Men ge
looft wel 4 at gedurende het a-s. seizoen de
H. B. S. en Gymnasium; en 2e het laten voort
bestaan van jongens- en moiejesscholen voor
zoover dit betrof de le Burgerschool voor
Meisjes en de belde Burgerscholen voor jon
gens. Op de conferentie met den Wethouder
van onderwijs is dit door de afgevaardigden
van den Bond ook uiteengezet. Ten opzichte
van de kwestie opleidingsscholen voerde de
Wethouder hen tegemoet, dat ons plan alle
scholen g e 1 y k e L. 8. welker leerlingen al
len na het, 12e levensjaar de keuze sou worden
geboden tusschen V. L. O.-school, U. L. O.-
klassen, H. B. 8. en Gymnaüum by mis
lukking er van tot gevolg zou hebben de du-
peering van leerlingen, die het onderwye aan
H. B. 8. en Gymnasium niet zouden kunnen
volgen wegens te geringe voorkennis, terwijl
bij het door B. en W. vooigestelde plan met
opleidingsscholen, indien mocht blijken, dat
ook de andere scholen konden opleiden voor
H. B. S. en Gymnasium niemand was gedu
peerd en B. en W. slechts hadden te doen ver
vallen de oanwyzjging van aparte opleiding»*
scholen, Toq» een onzer afgevaardigden op
merkte, dat dit plan dus ook slechts een proef
was, antwoordde de Wethouder ongeveer'.
„Goed, laat dit dan een proef zijn voor 2 of
8 jaar.” Dit argument hee£t de afdeeling op
nieuw onder de oogen gezien in laar huishou
delijke vergadering en waar zij niets min
der wenschte dan onze jongens en meisjes in
hun geestelijke ontwikkeling tegen te houden
heeft zij aan B. en W. in een gesprek, dat
zü mocht hebben met den secretarie dezer ge
meente kennis gegeven, dat zy tegen een proef
van 8 jaar geen bedenkingen zou opperen,
doch dat zij moest vasthouden aan het ge
mengd maken der opleidingsscholen en verder
aette zij uiteen dat haar 2 dergelijke scholen
zeer voldoende leken. Waar uit de intusschen
gepubliceerde voorstellen blijkt, dat B. en W.
vasthouden aan hun plan van 3 opleidings
scholen, de z.g. A., en C. en aan het ge-
metigd maken geen gevolg is gegeven, al
kunnen B. en W. blykens het voorstel op
scholen voor jongens ook meisjes toelaten en
omgekeerd, daar heeft de afd. gemeend, dit
aan den Raad alsnog te moeten verzoeken.
Vit het aantal bezoekera(sters) van H. B.
S. en Gymnasium blijkt af doende dat de 3 be
wuste scholen nooit zullen kunnen worden be
volkt met a.s. leerlingen voor die inrichtin
gen, daar zij per jaar 36 en 3d en 30 is 102
leerlingen zouden kunnen afleveren. Dit aan
tal is veel grooter dan het werkelijk aantal
leerlingen clat van het openbaar onderwijs
naar het Middelbaar Onderwijs gaat. Zeer ge
makkelijk is dit aantal op 2 scholen onder te
brengen, als die ihrichtingftn voor jongens en
meisjes toegankelyk zijn. Worden de scholen
niet gemengd gemaakt dan zoi^ het kunnen
voorkomen, dat enkele meisjes op een jongens
school zouden wonden geplaatst of omgekeend,
wat de betrokken leerlingen zeer zeker en de
ouders waarschijnlijk ook onaangenaam zou
den vinden.
meenten moeilijke jaren twee dingen vast,
die zü steeds voor oogen moeten houden:
hare bestuurders moeten bekwaam en
werkzaam zijn en de collegiale verant
woordelijkheid moet leiden tot wedeikee-
rige beperking in uitgaven.
En al keuren wy het af, wanneer de be
stuurder instad en land er tenslotte toe
komt, om met Multatuli te zeggen: Pubhel^
ik veracht U, er blijft toch, deze waarheid,
dat hij het op den duur uitsluitend zal moe
ten zien te stellen met eigen geestelijken
ruggegraat p eigen eer en geweten.
Aan het tweede artikel zullen we in
Maaaulagnr. een en ander ontleenen.
Prfltewtverizdering G.' B. B. en P. A. 8.
In do Woensdagavond gehouden vergade
ring van den G. B. B. en hot P. A. 8., in „Ons
Huis”,.is na bespreking van de werkloosheid
en de door den Minister uitgevaardigde cir
culaire, als gevolg waarvan de loonen voor de
productieve werkverschaffing ook hier ter
stede met 4.per week zyn verlaagd, een
motie aangenomen, waarin wordt gezegd, dat
overwegende den nood dier arbeiders, men
van meaning is dat het levenspeil van hen in
die mate is gedaald, dat er aan de tegenwoor
dige loonen nieT kan en mag worden getornd.
Zy protsteert met kracht tegen deze verlaging
en dringt er by het gemeentebestuur op aan
pogingen by de regeermg aan te wenden ten
einde do loonen wderom te brengen, zooals die
eerste circulaire zün bepaald.
Hongarije ei
Wy lezen in eer
28 October:
Het aangekondig<
tente is tot nog oe
heerscht daarover
ging, daar Joego-S
om tegen Hongariji
van Joego-Slavië i
en wanneer de groi
grijpt, worden de
beschouwd. Mocht
zijn gesteld als de
den, dan zou dit he
verdrag gewaarboq
garije beteekenen,
zijn in de binnenlai
een zelfstandigen sl
is in de geschieden
tegen de onderstel!
aan Hongarije gesl
Men hoopt, dat
het laatste oogenblü
hinderen.
De Pester Lloyd
Pasitsj er voornam
Mhmt dar confere
tigen en een Sl
Hongarije open le
mogendheden zich
kleine Entente tl
brengt, is het geh
jdaan.
Vervolging der
Behalve het koni
richt uit Boedapest,
Uratz naar het kloo
heer gebracht. Kar
>en, tot de onderh.
mogendheden over
pen. Behalve de ra
talrijke officieren,
deelgenomen, waarc
hechtenis genomen
•racht. Het militair
•temde plaats gesch
De binnenlandsch
mislukten aanslag e
ten gunste van Beth!
Karlistische partjj
drukkelijk, dat tej
Putsch met de groot
opgetrèden. De Chi
Apponyi tot leider
De paus en
De Christ, soc. R
meinsche bron, dat
voorbehoudt tegen
2e Abonnementsvoorstelling.
Door de N.V. Het Schouwtooneel, directie
Adr. van der Horst en Jan Musch, zal op Don
derdag 10 November, des avonds 8 udr, in den
Nieuwen Sdhourwburg als 2e abonnemente-
voorstelling een opvoering worden gegeven
van het nieuwe blijspel in drie bedrijven door
Archibald Laafs, Z.B.B.H.H., Zjjn bezighe
den buitenshuis hebbend. De regie is van Adr.
van der Horst, de rollen worden vervuld door
de dames beider, Versteeg en Stine van der
Gaag en de heeren Frits Bouwmeester, Ko
va» Dyk, Corel Ryken en Pierre Moes.
Het Vaderland zegt van dc opvoering in
den Haag: Dat is nu e$ns een echt „alleraar
digst” blyspel. En gespééld dat het wordt!
Perfect, evrouw Pine Beider, als de eenigs-
cins oip haar retour zynde mooie vrouw, Stine
van der Gaag als de pJ.ichtsbetraohtende pleeg
zuster, Adolf Bouwmeester als de z. b. b. h. h.
echtgenoot, zü waren zooals zy wazen moes
ten en van Dyk was een huisvriend, zoo
schalk-sch en edel en trouwhartig als men in
ell» b. b. h. h- huwelijk maar zou kunneg wen-
echen. Orel Rijken was een leuke H. B. S.-
boy en Mies Versteeg een emourtje van een
bakvisch. Dochters kunnen gerust hun mama's
mede naar dit gezellige, knusse, alleraardigste
stuk nemen, dat meneer Archibald Laafs (ik
heb eigen! yk zoo’n idee dat hét een mevrouw
is) en Het Schouwtooneel stellig nog veel plei-
aier zal doen beleven en h. b. b. h. h. moeders
kan leeren dat er nog andere verwaarloosde
kinderen ujn dan die, waarvoor fancy-fairs
worden geMouden.
ADVERTKNTIëJfi
Zuinig Gemeentebebeer.
Naar aanleiding van het artikel „Bezuini
ging door de Overheidin te Augustusafleve
ring van het tijdschrift der Maatschappij van
Nijverheid opgenounen als samenvatting van
de op 24 en Juni JA. te Haarlem gdhouden
algemeene vergadering dier Moatschappy,
zyn in het blad de Gemeente-Stem een
artikelen verschenen, over Zuinig Gemeente-
beheer.
Uit deze artikelen, die, naar mag worden
aangenomen, veler meemng weergeeft, die de
leiding hebben in het beheer van gemeenten,
nemen wy een en ander over:
„In onzen tegenwoordige» tyd van de
pressie in handel en nyverheid, vanuit haar
verband gerukte maatschappelijke verhou
dingen, van nieuwe ry-ken maar van nog
meer nieuwe armen, van dure materialen
en hooge loonen, wordt de roep üm zuinig
beheer in Staat, provincie en gemeente
alom gehoord, aldus de inleiding van de
beide artikelen. Vooral de gemeentebestu
ren moeten het ontgelden; aan hun roeke
loos bedrü’f zou het in menige gemeente te
wijten zyn, dat de (belasting gestegen is
tot een hoogte in vergelykmg waarmede
een. glimlach opkomt bij de herinnering,
dat Alva’s tiende penning eenige eeuwen
geleden de koele Noord-Nederlanders in
beroering bracht.
Vergeten zijn de moeilijke jaren., die ach
ter ons liggen, waarin tonnen £ouds, ja
nudioenèn guldens, noodgedwongen door$
de besturen der gemeenten besteed zyn
moeten worden aan deVlevensmiddieienvioor-
ziening, aan verveelvoudigde (kosten van
armenzorg, aan werkverschaffing en aan
bestrijding van de gevolgen van Werkloos
heid door het verstrekken van irttkeerin-
gen. Vergeten wordt, dat de uit dezen en
uit anderen hoofde in de crisisjaren aan
gegane geklleeningen het tegenwoordige
geslacht bezwaren met den last van rente
en aflossing, terwijl de overheidszorg, wel
ke met behulp dezer geldleeningen het le
ven der ingezetenen in den crisistijd ooo
dragelijk trachtte te maken als de omstan
digheden toeLiejen, als vanzelfsprekend
werdXaanvaard, zonder dat de mede-ver-
antw^rdelykheid gevoeld werd voor den
in het algemeen» gemeentebelang getrok
ken wissel op de toekomst. Vergeten wordt
dat in de oorlogsjaren het onderhoud van
gemeente-bezittingen en -werken, van stra
ten en wegen, gebouwen en inventarissen,
van materieel, noodwendig te kort is ge
schoten en dat in onzen itijd, hu het ver
lies in ondeifcoud ingehaald moet worden^
de prijzen van materialen meer dan ver
dubbeld en de anbeidsloonen onder de
werking bovendien van een met meer dan
een vierde gedeelte verkorten arbeidstyd
minstens verdrievoudigd zyn. Vergeten
wordt daarbij, dat er vele jaren zullen
verioopen, vóór de gemeentelyke inkomsten
zich aan' de gewyzigde omstandigheden
hebben kunnen aanpassen.
Onder de reeks van gemeenten, weJke
met financieel e moeilykheden te kampen
hebben, zyn allereerst de centra van be
volking te noemen. By haar doen zich de
naweeën van den crisistijd het sterkst ge-
BODEGRAVEN.
De Electridteitelevering van Gouda aan
Bodegraven.
Met het oog op het feit, dat in de openbare
vergadering van den Raad dezer gemeente,
j.l. Zaterdag ongeveer niets is gezegd over het
electriclteitsvraagstuk, omdat alles in besloten
vergadering blikbaar voldoende was bespro
ken, hebben wij met succes pogingen aange
wend, om iets over het contract te vernemen.
De door de gemeente Gouda te leveren stroom
zal zyn draaistroom me| „ongeveer 50 perio-
den per séÉonde en een spanning van onge-
veer 380|220 Volt. De electnische energie zal
afgeleverd worden op drie in overleg met
Gouda door Bodegraven aan te wyzen plaat-
sen, gelegen binnen het grondgebied van den i
afnemer, in de hoogspanningsstations, bedoeld
in art. 6 en wel(volgen de bedoelde pun- i
ten). De electrische energie die Bodegraven
betrekt, zal gemeten worden aan de laagepan-
ningszijde der transformatoren. Voor de eerste
50 K.W. zal 100.per K.W. en per jaar
betaald worden; voor de volgende 50 K.W.
90.per K.W. en per jaar; voor de daarop
volgende &0 K.W. 80.per K-W. en per
jaar en. voor alle'daarop volgende 50 K.W.
70.per K.W. en per jaar. Bovendién 2
voor de in het jaar ingeschakeld geweest zyn-.
de trasformatoren, enz. enz. Het totale ver-*
bruik in K.W.U. benevens de K.W. maximale
belasting zullen in ieder iroogspanningsstation
gemeten worden door twee meters, welke het
eigendom zyn van Gouda. Ue maximale me
ters zün zoodanig ingericht, dat stroomstoo-
ten, die korter dan 10 minuten duren, niet
wonden/ geregistreerd. Deze meters zijn ver
zegeld. De in de hoogspanningastations te
plaatsen transformatoren en verder electrische
inrichtingen worden gemaakt en 'bekostigd
door Gouda; Bodegraven betaalt jaarlijks hier
voor rente en afschrijving. Hinderlyke licft-
schonunelingen mogen met het oog niet zyn
waar te nemen. De stroomlevering zal moeten
beginnen op een nader te bepalen datum. De
duur der overeenkomst zal 25 jaar zyn en
kan ohifle 5 jaren worden herzien. De kolen-
pry'a ig genomen als basis voor de stroomprys
en kan dus varieeern. Het contract bevat tal
van bepalingen, die voor degenen, welke wei
nig of niets van electriciteit weten, weinig
waarde hebben, omdat de gebruikte vaktermen
niet voldoende begrepen zullen wonden. Onze
zegsman meende, dat Bodegraven op voordee-
hge wyze de electriciteit zal betrekken.
Dit alles betreft dus uitsluitend de afname
van stroom door de gemeente Bodegraven,
van de gemeente Gouda. Hoe het verder zal
gaan moet nog blijken. Nu echter de Raad
reeds panden aankocht, voor het electrisch
bedrijf, zal wel een en ander door de gemeen
te zelf uitgevoerd wbrden. Waar Bodegraven
•roede de gasfabriek in handen gaf van par
ticulieren, en ook de waterleiding niet door
de gemeente geëxploiteerd wordt, zal men dus
blykbaar het electrisch bedry’f zelf in handen
houden, want anders koopt men geen panden.
Dus: zal Bodegraven zyn eerste bedryf ter
hand nemen 1
Moge het gaan in de richting van
welvaart! Ons mooie dojjp moet vooruit en de
richting, waarin tot heden het electrische
vraagstuk, hier gaat lykt ons goed. Mtge .iu
ook spoedig niet alleen het electrische licht
branden jn het dorp, maar ook de buitenwü-
ken zooveel mogelyk kunnen profiteeren als
maar eenigszins mogelyk is.
7 t -
GOUDERAK.
Op de bovenzaal van het café van den heer
Earit* kwaliteit RUND-,
KALFS enVARKENSVLEESCH.
Aanbevelend, 4808 20
T. D. BAK,
Turfmarkt 16, Talwfoom 243.
C. Ooms hield de U«club ,4e Usel” gisteren
avond een algemeene vergadering, onder voor
zitterschap van den* héér D. Verstoep Dzn. De
notulen werden voorgelezen e» onveranderd
goedgekeurd. De drie aftredende bestuursle
den, de heeren D. Verstoep Dzn., T. Vericaaik
en J. de Bruin Jr., werden hericozen. In de
commieeie van bijstand waren aftredend de
heeren N. Kobl, F. v. d. Heuvel, J. V. Schie-
veen, Joh. Koebergen, D. J. Rosbergen, J. W.
Oom». Ook deze werden allen herkozen.
Uit het verslag va» den penningmeester
bleek dat de ontvangsten zün, met het batig
saldo van het vorig jaar, 278.82, uitgaven
43.72 M», batig saldo aldus 236.10%. Mede
gedeeld word nog dat de algemeene vergade
ring van de IJsbond Krimpenerwaand gehou
den zal worden te Ouderkerk a. d. Usel.
By de rondvraag vroeg de heer A. Macdaniël
inlichtingen over het gebruik van de tent door
de voetbalvereenigmg cn zou gaarne weten of
hiervoor betaald werd. De Voorzitter zeide
dat de financiën van die vereeniging niet toe
lieten er voor te rekenen. Besloten weftl voort
aan huur voor de tent in rekening te brengen.
voelen in een stijgend cUfer van belasting
druk. Verwondering kan dit alleen bü op
pervlakkig oordeelenden wekken en het is
zeker te betreuren, dat enkele op zich zelf
staande gevallen als het onfortuinlyk de
buut met de Amsterdamse he volks-wasch-
inrichting als uitgangspunt van beoordee-
ling van gemeentelyk financieel beheer ook
in tot oordeelen bevoegde kringen dienst
hebben gedaan. Zü, die in dezen de gehei
men van het serail kennen, weten maar al
te goed, met hoeveel tegenzin menig be-
^rtuur eener groote of middelgroote ge
meente den weg opfcedrongen wend van
koophandel in allerlei artikelen te gaan
dryven. Er bleef echter veelal geen keus,
althans indien men de min- en onvermo-
genden ingezetenen, verreweg het grootste
gedeelte dus der bevolking, niet wilde
blootstellen aan gebrek aan de eerste le
vensbehoeften, mede veroorzaakt door de
winzucht van de groote meerderheid van
handelaren en nijvere».
De in den koophandel onbedreven ge
meentelijke bestuursorganen warén zich
aeer wel bewust, dat zy noodwendig de
zwakste partij zouden zyn by de exploita
tie van gemeentelyke winkels, van gemeen
telijke carbidvoorriening, by aankoop in
het groot van wollen en katoenen stoffen,
van Amerikaansche schoenen, van vet, om
het maar te laten by deze stalen uit de
groote verscheidenheid der gemeentelijke
levensmiddelen-bemoeiing. Het is zoo ge-
makkelyk om als stuurman aan den wal
een: heb ik het niet gezegd? te laten hoo-
ren. Natuurlyk zyo er door gemeentebe
sturen fouten gemaakt, kostbare fouten
zelfs. Het spreekt van zelf, dat er tal van
onbekwame distributie-ambtenaren werk
zaam geweest zyn, gerecruteend als ze
moesten worden uit menschen met een on
geregelde positie, uit ambtenaren, die
slechts aan bureau-arbeid gewend waren
en uit niet meer over de volle werkkracht
beschikkende gepensionneerden. Maar het
algemeene resultaat van den arbeid dezer
meestal niet hooger dan naar waarde, dat
ié in dit geval zeer bescheiden, bezoldigde
■werkers is dan toch geweest, dat in Ne
derland in den crisistijd weinig gebrek is
geleden, al was de voeding menigmaal an
ders dan gewoonlyk.
Het zyn echter niet in de eerste plaats
de rente en oe aflossing van crisis-schulden
die thans het gemeentelyk budget bezwa
ren, a.1 vormen ze daarin een niet onbedui
dend cyfer. Wü noemden reeds de andere
oorzaken, welke een belangrijker aandeel
in de stijging der uitgaven hebben, zonder
dat het evenwicht bereikt wordt door een
equivaleerende styging der ontvangsten.
Men zal ons wellicht willen tegenvoeren,
dat dit laatste toch blykbaar in verschil
lende groote gemeenten het geval is, waar
men kans heeft gezien den plaatselyken
belastingdruk te veMagen en een overschot
op den afgelosten dienst te melden. Al ia
dit op zichzelf een hoopgevend teeken, wü
kunnen ons niet weei'houden de vrees uit
te spreken, dat dit te lichtvaardig als symp
toom van blijvend herstel wordt beschouwd.
Er is den grooten gemeenten uiteraard aan
gelegen, den. uittocht van gegoede ingeze
tenen naar het platteland en naar het bui
tenland tegen te gaan en daartoe kan een
verlaagd belasting-percentage zeker die
nen. De uitkomsten der gemeente-bedrij-
ven over het afgeloopen jaar zijn over het
algemeen niet onbevredigend; de gevolgen
van de malaise in handel en industrie zul
len zich eerst over het loopende kalender
jaar doen gevoelen. Dit laatste geldt even
zeer voor de opbrengst van de plaatselyke
inkomstenbelasting, die zooveel te meer
kan meevallen by berekening van het ge
middelde over de laatste jaren van hoog
conjunctuur.
Aldijs ontleed, dringt zich zeker de vraag
naar voren, of het wel verstandig mag ge
noemd worden verwachtingen te wekken
door een ten slotte slechts voor een enkel
jaar houdbare belastingverlaging, en of het
niet van wijzer beleid zou getuigen, het,
zy het helaas wat hooge?percentagecyfer
constant te houden, ten einde dé bittere te
leurstelling van een volgend jaar te voor
komen of althans, met een kleiner of groo
ter batig slot van den vorigen dienst, do
teleurstelling zooveel mogelijk te tempe
ren.
Boven allee staan in deze voor de ge- vraag naar zwarte kralen^zich^zal 'uïtoreiden.