binnenland.
a Bngelscha mo-
verkrijgbaar in «en
kt, fe* thr dacht to tnUitn, m daarna aan
ittoa op TKr raitsn «paalt, «ij fechtsn VI «oman
«Nsv«au „Waarom sat ge sulk oen leelQk
ezkhtt Kleedt U aan, zoo dot ge in Kat ge-
aal Itiet nat wondt, an komt dan buiten. Kijkt
ahr bet «pet aan da regendroppels In het w*
er, én siet hoe dikke ronde droppels krijgertje
palen, an als op een glijbaan langs de lissen
ir beneden glijden. ftt de boomen tijn
met regendfamanten; duizenden en
kleine lichtjes, die straks in volle
il ontstoken sullen worden, als de eerste
teetraal doorbreekt.
lWbar alt ge niet dichterlijk genoeg rijt, om al
e schoonheden in den regen te ontdekken,
it ge in elk gerei Uw goed humeur bewaren,
VI geheel voor net worden 1* beveilige* en
(elf tot decoratie ran het feRfttandachap bfj'te
door een a
De conventioneel!
lellen rijn eoor
warme tfatt dóhkerbrum, mcht terracotta
rerschillende zachte en donkere nuances van
Wat stoffen betreft riet men se, uitge-
in gummi alleen, in gomnd geoombi-
met gabardine, wat uitstekend staat en
rijd® met een gummi roering. Deze laatste
seen voldoen buitengewoon, daar zij Kat idee
wan een eenvoudigen rijden mantel geven, en
Wooralals rij in anderen, méér elegant en vorm
rijn uitgevoerd, in het geheel niet aan eei^e-
genmantel doen denken. Zij bieden dennet
groote voordeel, dat ge uw regenjas aan kiml
Vrekken, ook els ge eens een dag uk de stad
yaet «a» er keurig rit wilt rien. Als ge een
rijden regenmantel hebt, geheel als een moderne
{wijde jas geknipt, met «en groot en kraag of een
■neer aansluitend model met een schouderpele-
Vintoje of grooten kraag, kan die op een sombe
ren dag uw beste pak vervangen. Geen angst
meer voor uw beste kleera* geen gesjouw meer
toet «en regenjas over uw arm en met een para
plu. Ben moderne zijden regenjas en regenhoed
bieden u een teftue chic genoeg om overal te
verschijnen. Deze rijden jassen worden veel in
groen, bruin, zilvergrijs, terracotta an zwart met
)Wit uitgevoerdAl deze soorten voldoen; er
rijn onder de lichtgroen werkelijk betooverende
changeant-zijden stoffen. Een zwart satijnen re-
rjes met kraag en manchetten in witte zijde
ruiten doorgestikt, met een zwart en witten
gegenhoed, staan onberispelijk. Dit zijn dus de
ïdrie voornaamste soortende conventioneele
Itailor made met smalle revers, de ruime moder
ne jassen met of zonder raglanmouwen, in gum-
jni uitgevoerd en de méér aansluitende, d>® iets
«ebben van een robe cnbmise met een zeer groo-
len kraag. Wat de regenhoeden betreft, rijn er
leer coquette modellftn, in zwart lak, met een
mkele witte streep af kleine wit-lak gameering,
resdiapen voor de srart satijnen regenmantels.
Verder zijn er zeer Aardige leeren modellen, in
rood, groen, beige, muin en terracotta. De worm
is gewoonlijk met glad glimmend leer overdekt,
terwijl zij een ornament hebben fn dof seem-
leer fn dezelfde kleursoms in den vorm van
ben grillige bloem, of een krans van bladeren
jom den bol. Ook woTdt er wel eens rit hetzelf
de glimmende leer een ornement vervaardigd,
hls een roos (die in mijn oog gewoonlijk vrij
onhandig uit leer vervaardigd wordt), of anders
wen roset van laklint of een coquette knoop of
strik van hetzelfde. De regenhoedjes hebben
jdikwjjls het model van een tribnnd of kleine,
plqgge toque; maar mochten u deze hoedenvor-
toen niet staan, dan kunt ge groote platte «o-
Bellen krijgen, sommige zelfs een weinig opge
slagen; zelfs zag ik een steekje van lak. De re-
genhoeden-fabrikatie lijkt wel een nieuwe tak
Sran industrie, die weldra haar glanspunt berei
ken zal, misschien komen wij gauw zoover, dat
nils hoeden met een speciaal preparaat water-
Èroof gemaakt worden en er dus geen regen»
oeden meer noodig rijn. In dien tusschentijd
«venwel, zijn de tegenwoordige regenhoeden zoo
coquet en elegant, dat ge u heusd) niet te be-
klagen hebt.
Komt dames, schaft u een keurige en doel
matige regen-tenue aan en dient ter opluistering
®n opvrootijking van het regen-landschap, en
jrerjaagt door uw vergenoegd gezicht da som
bere trek van de regengezichten rondom u, zoo-
•ls een zonnestraaltje den regen verjaagt.
MADD7 BRAND.
IVeede Kamer.'
Vergadering van Vrijdag 28 October.
Geopend I.IO uur.
Voorzittermr. D. A. P. N. Kooien.
Grondwetsherziening.
Aan de orde zijn de wetsontwerpen rot bet
In overweging nemen van een voorstel van ver
andering van het Ie, He, Ille, iVe, Ve, Vlle, Vllle,
fXe en Xle hoofdstuk en van de Additioneele Ar
tikelen der Grondwet.
De heer T r o e 1 s t r e (s. d. a. p.) repHceert.
|Spr. vindt de houding van den minister star en
koud. De heer Troelstra is voorts van meening,
Jdnt het inzicht Van den minister in de historie
(van November 1918 niet geheel en al juist is.
Het is onjuist van den minister de beeldspraak
Van stukgeslagen tronen toe te schrijven aan
een verhitte verbeelding. Deze meening acht spr.
beneden alle realiteit Ook in ons land bevinden
zich nog splinters van stukgeslagen tronen, ja
(we zitten er zelfs leelijk mee opgescheept. Deze
jrinister doet al rijn best om de beteekenis van
'de Novemberdagen van 1918 te verminderen. Bij
'don minister bestaat een sterke minachting voor
principieel» verklaringen en de opneming van
concrete rechten in de Grondwet. Wij willen in
ie Grondwet geregeld zien de medezeggenschap
van de arbeiders en het recht van de verbrui
kers om door den Staat beschermd te worden,
koorts wil spr. opneming van de gelijkstelling
Jn elk opzicht van man en vrouw, In tegenstel
ling met deze grondwetsherziening was de her»
tiening van 1887 een groot politiek evenement.
De groote massa van ons volk zit thans te veel
h economische moeilijkheden, om zelfs de so-
jale hervormingen te waardeeren. Maar spr
raagt, of dit voor de regeering zelfs ook maar
C reden mag zijn om zich gemakkelijker van
zaak af te maken. Deze grondwetsherzie
ning wordt behandeld als een soort van bestuurs-
-naatregel. Spr. wil er den minister op wijzen
Corg er voor, dat parlement en grondwet iets
«oor de arbeiders beteekenen. De beroepsorgani-
totors van allen aard dienen te worden uitge
schakeld in ons staatsleven en te worden ge
bracht onder contrdle van ons volk.
Voorts bestrijdt de heer Troelstra de opvat
tingen van ds communisten. Spr. acht de door
de communisten gevolgde taktiek in lijnrechten
strijd met hun theorie. Hij kan zich niet begrij»
hoe desa fractie, die niets van het werken
van hat parlement verwacht en dit Bil vervan
gen door een geheel nieuw orgaan, toch kómt
■tot aan toef amendementen tot hlefee hervqr-
mingen van dit parlement. Ten slotte «egt de
heer Troelatra tot dan haar Van de Laar, dat het
bjj ham bij hat processieverbod alleen ging om
da vrijheid. Da eisch van da katholieken dat
andersdenkends» eerbied voor da processies zou
den moeten betoonen en dat zij bij nalating
hiervan deze da hoed van het hoofd zouden
slaan, ia op zich zelf eei# voldoende reden om
een grondwettelijk processieverbod te handha
ven. Dergelijke buitensporigheden moeten manr
wettelijk worden gestraft. Wij moeten Neder
land maken tot «en land waarin zich iedere
geestesrichting soo vrij mogelijk kan ontwikke
len.
De heer Van Raveateyn (C. P.): Dat ia
de Vrijheidsbond! Het ideaal van den Vrijheids
bond!
De heer Troelstra, voortgaande, vraagt
dan heer Kolkman waarom deze niet komt met
een initiatief voorstel om het processieverbod
uit de grondwet te nemen.
Spr. deelt mede, dat de sociaal-democraten
de opening der Staten-Generaal niet bijwonen,
omdat daarvan steeds demonstraties worden
gemaakt die de sociaal-democraten niet kunnen
meemaken als geboren republikeinen. Dan wordt
driemaal Leve de Koningin geschreeuwd en
hoera voor den Prins geschreeuwd. Staande
voor de keuze afzijdig te blijven of tot een
tegendemonstratie over te gaan, hebben de
sociaal-democraten deze opening dus niet bij
gewoond. Indien men zoo tactisch was zich van
deze demonstratie te onthouden «ouden de
sociaal-democraten de opening kunnen bijwo
nen. De zaak ware gemakkelijk op te lossen als
da Koningin zelf den wenseh te kennen gaf dat
deze demonstratie niet meer voorviel.
Geloofsbrieven.
De heer Schaper (S. D.) brengt rapport uit
over de geloofsbrieven van den heer J. G.
Suring. Overeenkomstig dit rapport wordt be
sloten den heer Suring na aflegging der ver
eis chte eed en of beloften toe te laten.
Grondwetsherziening.
De algemeene beraadslagingen worden voort
gezet.
De heer Van de Laar repliceert. Hij blijft
de motiveering door de regeering van de terug
neming van de herziening van Hoofdstuk VI
zonderling achten. Spr. handhaaft voorts zijn op
vattingen omtrent het processieverbod.
Minifter Ruys de Beerenbrouck
zei de meeste der gemaakte opmerkingen, voor
hüusschen rij to op gewezen, dat da ba—el-
ling voor NederL-bidiS slechts een voorloopig
karakter draagt. Tot den aanmaak van de in dia
bestelling begrepen partijen zal biet worde»
overgegaan, voordat nader bericht uit de ko
lonie omtrent de eischen der Indische circula
tie zal zijn ontvangen.
WIJZIGINGEN IN DB TABAKSWET.
Ingediend ls een wetsontwerp tot wijziging
van enkele bepalingen der Tabakswet Vn uit
breiding van hare overgangsbepalingen. De
Commissie van deskundigen voor den Tabaks
accijns heeft den minister van Financiën voor
gesteld art. 43 dier wet nog voor haar inwer
kingtreding in te trekken, omdat da verkoop
van losse sigaren uit met zegel voorziene ver
pakkingen een bron van fraude zal opleveren,
terwijl dergelijke verkoop, na aanneming van
het amendement-Deckere op art. 7, waardoor
het stuksgewijs zegelen van sigaren is mogelijk
gemaakt, niet meer noodig is. Uit het voorstel
der commissie, indien de wet het sanctionneert,
spruit nog een ander voordeel voort, aangezien
bij verbod van lossen verkoop van niet stuks
gewijze gezegelde sigaren, niet meer behoeft te
worden vastgehouden aan den eisch van het
aanbrengen van serienummers op de zegels, be
stemd voor de verpakking van sigaren.
Het is reeds gebleken, dat het drukken van
serienummers op de bedoelde zegels voor ver
schillende goed ingerichte drukkerijen belang
rijke bezwaren medebrengt en dat enkele druk
kerijen, in staat dit werk uit te voeren, daar
voor belangrijke kosten in rekening brengen.
Doch ook voor de administratie der accijnzen
wordt de contrdle op de verstrekking en het ge
bruik van zegels vereenvoudigd indien in de
voor de uitvoering der wet te geven voorschrif
ten geen rekening meer behoeft te worden ge
houden met die nummeTs. Om al die redenen
heeft de minister gemeend, het voorstel der
commissie van deskundigen te moeten overne
men. De daarvoor In de wet aan te brengen wij
zigingen zijn belichaamd in art. 1 van het wets
ontwerp.
De wenschelijkheid is den minister gebleken,
tegelijkertijd eenige uitbreiding te geven aan
overgangsbepalingen. Bij de maatregelen ter
voorbereiding van de invoering der wet is men
gestuit op groote moeilijkheden. Bij K.B. is be
paald, dat art. 81 4 Aug. in werkiijg zou tre-
neesie oer gemaame opmci
df d. Regering rokén, luuurtwoord» diwtrag.,0%.
b|j de ontvangers deV accijnzen zijn ingediend
ter bekoming der in art. 14 bedoelde bedrijfs-
vergunning, zijn er zeer vele die zullen moeten
worden afgewezen, omdat de lokalen, waarvoor
zij worden gevraagd niet voldoen aan de ei
schen van artt. 23,- al. 2, en 40, terwijl niet
zonder overmatige kosten ver uitgaande boven
Rijks mid- ds draagkracht der belanghebbenden verbou
wing of verplaatsing mogelijk is. Het aantal
fabrieken, dat niet voldoet aan
de eischen van art. 2 3, aL 2, be
draagt r u i m 1 3 0 0, het aantal winkels,
dat niet voldoet aan den eisch van art. 40
bedraagt omstreeks 8 5 0. ,De woningnood
en de daaruit voortvloeiende schaarschte aan
ruimten, geschikt om daarin de fabrieken en
winkels onder te brengen, verscherpen nog den
toestand. Bij de verdediging van het wetsont
werp in de Eerste Kamer is toegezegd, de be
langhebbenden, die op deze wijze op korten
termijn uit hun bedrijf gestooten zouden wor
den op een of andere wijze te zullen tegemoet
komen en de gelden, daarvoor bij de Staten-
Generaal te zullen aanvragen. Nu gebleken is
welk een groot aantal belanghebbenden het
geldt en welke groote sommen hiermede ge-
schafes «fantin. welks» aiach da R$ad va» Be
heer volkomen gegrond acht.
De Raad komt tot da conclusie, dat hef ver-
■lag van de crisfs-enquête-oommisaie op meer
dere punten onjuist is en een geheel verkeerden
indruk tracht te vestigen omtrent da gestie van
het Centraal Verrekenkantoor.
bij de behandeling der artikelen
De vergadering wordt hierno verdaagd
Dinsdag I uur.
1 Berichte*.
'sRUKS MIDDELEN.
Uit de» staat der opbrengst van 's
slen over de maand September 1921 blijkt dat
_eze maand, in vergelijking met September
1990, een vermeerdering aanwijst, want bracht
September 1920 het tot 38,747,990.95 X,
September 1921 heeft een bedrag bereikt van
39,805,858.02 Xvermeerdering alzoo van
Ij057.867.IL
Over de aerate negen maanden van 1921 was
ds opbrengst 327,005,907.39^; over de
eerste 9 maanden van 1920 522,542,034.63.
Vermeerdering dus in die negen maanden
4,463,872.76X. Over de eerste 8 maanden
bedroeg de vermeerdering 3,406,005.6514.
Ter vergelijking diene verder dat Januari
1921 ruim 1.2 millioen minder opbracht dan
Jan. 1990; Februari 1921 ruim f X mill, meer
da» Febr. 1920; Maart 1921 bijna 9 millioen
meer dan Maart 1920; April 1921 ruim 3
milL meer dan April 1920; Mei 1921 ruim 3 moej<j zouden zijn, schijnt het economischer
mill, minder dan Mei 1920; Juni 1921 ruim
1)4 mill, meer dan Juni 1920; Juli 1921
bijna 5 mill, minder dan Juli 1920; Aug.
1921 ruim 1X mill, minder dan Aug. 1920.
ruim 1X milL minder dan Aug. 1920.
Als vermeerderingsposten zijn te
no tee ren: grondbelasting September 1921
f 1,660B59.46X (Sept. 1920 737,459.69)
pesoneele belasting Sept. 1921 ƒ2,792,877.28
(Sept. 1920 2,491,404.29); inkomstenbelas
ting respectievelijk f 9,626,411.41 X ®n
8,592,112.16X; dividend- en tantièmebelas-
ting resp. 3,979,767.21 en ƒ1,960,880.26x;
vermogensbelasting resp. 542,568.47X en
486,340.19; suikeraccijns respectievelijk
3,025,820.52 en 2,538,147.39; wijnaccijns
;p. 386,013.97 en 332,554,80; accijns
gedistilleerd resp. f 6,267,693,83 X ®n
f 4,380,625.44; bieraccijns respectievelijk
465,296.18 en 412,952.44; successierech
ten respectievelijk 2,725,587.36X ®n
ƒ2,266,179.54; essailoon respectievelijk
84.74 en 83.28; Staatsloterij respectievelijk
17,139.10 en 17,051.89; jacht- en visch-
akten c. a. resp. 20,469.25 en 19,801.50;
loodsgelden 210,272.-'/» en 169,019.85X.
Mi n d e r brachten op: zoutaccijns Septem
ber 1921 117,787.31 (Sept.1920 ƒ141,152.81);
accijns op geslacht Sept. 1921 917,784.22
(Sept. 1920 1,291,546.T8); speelkaartenbe
lasting resp. 2039 en 14,126.75; zegelrech
ten respect, 1,434,476.40 en 2,230,985.68;
registratierechten resp. 1,740,773.36 en
4,055,589.55; invoerr. resp. ƒ3,202,958.54
4,281,743.21; belasting gouden en zilveren
werken respect, 62,874.60 en f 79.921.95
statbtiekTecht resp. 348,223 en f495,677.30;
domeinen enz. respectievelijk ƒ257,041.54x ®n
1,718,616.99; mijnrechten respectievelijk
1039.24 en 34,017.76.
De opbrengst over Sept. 1921 van de belas
ting in verband met de buitengewone omstan
digheden (Oorlogswinstbelasting) bedroeg
6,117,705.13 (over de eerste 9 maanden van
1921 74,206,928.31); van de inkomsten ten
bate van het leeningfonds 1914 9,820, 460.94
(over de eerste 9 maanden van 1921
ƒ90,219,436.99x)
Het Staatsmuntbedrfjf.
Ingediend is een wetsontwerp tot regeling
der inkomsten en uitgaven van het Staatsmunt-
bedrijf voor 1922.
De begrooting beloopt in totaal 979,271.
De raming voor 1922 betreft het bedrag, toe
gestaan voor 1921, met ƒ246.026.
Gerekend is op de vervaardiging, ten behoeve
van Nederland, van 200,000 aan kwartjes,
700,000 aan 10-centstukken, 50,000 aan
5-centstukken, 100,000 aan 1-centstukken, en
ƒ10,000 aan X-centstukken, terwijl voorts voor
rekening van Ned.-Indie is besteld 10,000,000
aan rijksdaalders, ƒ15,000,000 aan guldens,
4,000,000 aan halve guldens, f 3,000,000
aan kwartjes, 3,000,000 aan TO-centstukkeiv
ƒ100,000 aan 2 X -centstukken, ƒ100,000 aan
I centstukken, en 50,000 aan X" centstukken.
Gerekend wordt derhalve op den aanmaak fn
1922 van 113,800,000 muntstukken tegen
138,000,000 stuks, welke op het aanvankelijk
muntprooramma voor 1921 voorkwamen.
door een overgangsbepaling dezen toestand
zich geleidelijk te doen afwikkelen dan op
groote schaal bedrijfsschade m het leven te
roepen. De Minister wil daarom alsnog een
aanvulling der wet uitlokken, in de richting van
liet verworpen art. 89 van het wetsontwerp
doch in dier vogge, dat de bepaling tijdelijk
is en scherpe waarborgen worden geschapen
tegen fraude.
De ontheffing zal slechts kunnen worden ver
leend gedurende 3 jaren, alzoo tot 1 Jan 1925
en slechts gegeven mogen worden wanneer in
de fabriek met niet meer dan 4 personen wordt
gewerkt.
De voorwaarde, dat de sigaren stuksgewijze
zullen moeten worden gezegeld en alléén in
dien vorm in den winkel voorhanden zullen mo
gen zijn, zal voorkomen, dat 't kistje, de
verkoop geschiedt, uit de fabriek wordt bijge
vuld. Het geheel van voorwaarden schijnt vnn
dien aard, dat ernstige vrees voor fraude met
behoeft te bestaan.
De Minister blijft te allen tijde bevoegd eene
verleende ontheffing in te trekken, welk laatste
hij meent, dat een krachtigen waarborg zal op
leveren tegen fraude.
Centraal Verrekenkantoor voor
Brandstoffen.
Verschenen is de nota, door den Raad van
Beheer van het Centraal Verrekenkantoor voor
Brandstoffen gezonden aan de rechthebbenden
op het Restitutiefonds van dit Verrekenkantoor.
Het standpunt der regeering, dat het onbillijk
is, dat de groot-verbruikers meer geld terug
ontvangen dan zij voor de voldoening hebben
betaald en dat de volle opbrengst der Schatz-
scheine in de staatskas zullen vloeien, acht de
Raad: „onbegrijpelijk en zoowel in rechten als
in billijkheid onhoudbaar. Dit te meer omdat de
regeering met volledige kennis van zaken fn
Oct.-Nov. 1920 het aan het Rijk toekomende
deel van de toen gedane uitkeering uit het Res
titutiefonds in ontvangst heeft genomen.
Die uitkeering kon gedaan worden, omdat
Duitschland de vervallen Schatzscheine h 100
inloste, welke Schatzscheine destijds 4 94 X
waren overgenomen en dat wel met geld, door
groot- en kleinere bankiers samen bijeenge
bracht.
Het gedeelte van de opbrengst der Schatz
scheine, dot de regeering thans aan de groot
verbruikers wenscht te onthouden, is dus in
1920, wat betreft de toen ingeloste Schatzschei
ne, met volkomen instemming der regeering aan
de grootverbruikers (dus ook aan het Rijk) uit
gekeerd.
Intusschen wordt fn de nota medegedeeld, dat
de Regeering aan den Raad d.d. II dezer heeft
bericht, zich niet langer te zullen verzetten te
gen de uitbetaling van de opbrengst der Schatz
scheine (Restitutiefonds), verminderd met het
bedrag, dat volgens de regeering in de Staatskas
gou moeten vloeien, n.I. ad f 3,371,351.
De uitkeering zal zoo spoedig mogelijk plaats
hebben, maar eenige vertraging ondervinden
doordat het personeel van het Centr. Verreken
kantoor zeer sterk is ingekrompen. Er zijn ech
ter bij de rechtbank vorderingen aanhangig ge
maakt. die de geheele opbrengst der ScbatAt
Bij de Tweede Kamer is ingediend een wets
ontwerp tot aanvulling, wijziging en verhoogtng
van het IVde hoofdstuk der staatsbegrooting
voor het dienstjaar 1921. Het eindcijfer der be
grooting wordt hierbij verhoogd met f 94,500,
fai de memorie van toelichting wordt er op ge
wezen, dat de aangevraagde gelden ten doel heb
ben aan de tegenwoordige deurwaarders met
Ingang van den dag, waarop, voor zoover dit nog
niet reeds heeft plaats gevonden, in werking
treedt de wet tot vaststelling der tarieven van
gerechtskosten in strafzaken, waarvan da ge
wone rechter kennis neemt, van Rijkswege een
jaarwedde te verleenen.
Met ingang van het tijdstip dier volledige In
werkingtreden toch zal de tariefmatlge beloo
ning, welke de deurwaarders thans genieten, ko
men te vervallen en dient aan hen eene bezoldi
ging tv worden toegekend voor de diensten, die
zij aan den Staat bewijzen op de terechtzittingen
voor strafzaken en door het uitbrengen van
exploten in strafzaken. Als gevolg daarvan wor
den alsdan de deurwaarders bezoldigde en pen
sioengerechtigde Rijksambtenaren.
Voor de bepaling van de wedde, die dient
te worden toegekend, zijn in de eerste plaats
als grondslag aangenomen de gemiddelde in
komsten, die de deurwaarder» wegens hunne
verrichtingen in strafzaken In een bepaald ar
rondissement hebben genoten, terwijl verder
rekening is gehouden met de diensten, die de
deurwaarders op de strafzittingen zullen heb
ben te bewjzen.
In dit systeem van bezoldiging past niet de
rangschikking van de deurwaarders in eene be
paalde bezoldigingsklasse. De deurwaarders
zullen mitsdien woelen ondergebracht in bij
lage C van het bezoldigingsbesluit met bepa
ling, dat zij ten hoogste een jaarwedde zullen
genieten van ƒ1800. Voor zoover de gemid
delde inkomsten over de laatste drie jaren
meer bedragen dan de toe te kennen jaarwed
de, ontvangt een deurwaarder een schadeloos
stelling.
Uit het oog mag niet worden verloren, dat
de deurwaarders, behalve de hun van rijkswe
ge toe te leggen jaarwedde, bovendien inkom
sten blijven genieten uit hunne burgerlijke
praktijk, terwijl zij voor hunne op burgerlijke
terechtzittingen te bewijzen diensten beloond
worden met de zoogenaamde rolgelden, welks
zij ontvangen voor het oplezen der burgerlijke
zaken.
Voor zoover zoude blijken, dat een deur
waarder op eenige standplaats geen redelijk
bestaan kan vinden, zal hem eene hoogere
wedde worden toegekend, dan hem met het
oog op de door hem te bewijzen diensten «ou
den toekomen. Bij den overgang tot den nieuwen
staat van zaken zal bovendien de mogelijk'
heid voor de deurwaarders worden opengela
ten om voor de salarieering te bedanken, ten
einde ontslagen te zijn van de lasten verbon
den aan het bezoldigd deurwaarders ambt. Als
dan kunnen zij als onbezoldigd deurwaarder
werkzaam blijven en zijn zij niet verplicht tot
het bewijzen van diensten op de strafzittingen
tot het doen van verrichtingen in strafzaken.
Het ligt voorts In de bedoeling, zoo de be
hoefte daaraan mocht blijken, naast de bezol
digde deurwaarders, ook in de toekomst, on
bezoldigde deurwaarders aan te stellen, op wie
bovengenoemde verplichting evenmin rust. In
welke mate aanstelling van onbezoldigde deur
waarders zal plaats vinden, valt thans nog niet
ta zeggen. Doch het ligt in den aard der zaak,
dat het getal der bezoldigde deurwaarders niet
grooter mag z|jn dan de aan het Rijk te be
wijzen diensten zulks noodzakelijk maken.
Het komt bovendien billijk voor de weduwen
en weezen van de enkele deurwaarders, over
leden na de afkondiging doch vóór de inwer
kingtreding der wet van 29 Mei 1920 tegemoet
te komen, wij! dezen geen pensioen zullen ge
nieten. Voor dit doel is voorloopig gerekend
op 4000 per jaar.
Bij deze begrooting fa rekening gehouden
met de omstandigheid, dat de nieuwe regeling
I October 1921 zoude ingaan.
De kosten over een geheel jaar berekend,
bedragen ƒ374,000. «j
Dit bedrag kan worden verminderd met de
salarissen, die thans reeds aan de deurwaarders
bij den Hoogen Raad en de gerechtshoven
worden uitbetaald en met de inkomsten, die
de deurwaarders thans reeds genieten wegens
verrichtingen in strafzaken t. w. 223,454.81.
Derhalve wordt het budget jaarlijks met de
nieuwe regeling bezwaard met f 374,000
223,454.81 fa ƒ150,545.19.
Het openleggen der bedrijfsresultaten door de
mijndirecties.
Op de vragen van het lid der Tweede Kamer
de Jonge betreffende de openlegging der be
drijfsresultaten door de mijndirecties hebben de
ministers van Landbouw, Nijverheid en Handel
en van Arbeid geantwoord
Ingevolge de door den minister van Land
bouw gedane toezegging in de vergadering van
de Tweede Kamer op 12 April 1921, fa aan. de
zoogenaamde Socialisatie-Commissie verzocht
de vraag, of het mogelijk en wenschelijk moet
worden geacht, bij een wet aan mijnonderne
mingen de verplichting op te leggen tot het
openleggen van de bedrijfsrekening aan de lei
ders der arbeiders, aan een speciaal onderzoek
te onderwerpen.
Hierop fa nog geen bericht ontvangen.
Ook fa door tusschenkomst van den minister
van Arbeid bovenbedoelde vraag voorgelegd
aan den Hoogen Raad van Arbeid. Naar aanlei
ding hiervan heeft de bovenbedoelde quaestio
een onderwerp van bespreking uitgemaakt in
enkele vergaderingen van de commissie voor de
bedrijfsorganisatie uit dien Raad.
Onder dagteekening van 28 Juni T92I heeft
de Hooge Raad van Arbeid omtrent deze aan
gelegenheid een voorloopig advies uitgebracht,
terwfjl de Raad in zijn vergadering van 14 Oc
tober jX zijn definitief advies heeft vastgesteld.
In dat advies spreekt de Raad uit, dat het ver
langen van de mijnwerkers om kennis te krij
gen van de bedrijfsuitkomsten billijk fa te ach
ten. Verschillende leden van den Raad maken
echter een voorbehoud ten aanzien van da mo
gelijkheid dezen wenseh te verwezenlijken.
Hoewel da Raad aan een vrijwillige verwe
zenlijking van dat verlangen der arbeiders verre
de voorkeur sou gaven boven wette lijken dwang,
acht hij bet toch niet aanbevelenswaardig dia
vervulling van dezen wenseh aan da machts
middelen van da vakorB-anisatfaa ovar fe lateq*
i
Verschillende denkbeelden werden ontwikkelt
omtrent de wijze, waarop daaa «aak I» es» «et
sou kunnen worden geregeld.
Sommige leden meenden, dat een aanvufVaf
van het bij de Tweede Kamer aanhangige ante
werp van een Arbeidsgeschillen wet bi de
bleken behoefte zou kunnen voorzien. Ben twaw*
en talrijkste groep ah den Raad, die echtor tn
de vergadering evenmin over een absolat»
meerderheid van stammen blaak ta beecMkhan.
achtte een speciale wet, regelende hat overlap
gen van de bedrfjferekening, voor dk doel tg
verkiezen. Enkele andere leden gaven de voer!
keur aan een bijzondere enquete-wet of wel aas
een algemeene wet op de bedrijfsorganisatie»
De meerderheid in den Raad acht het tet
slotte niet wel mogelijk de verplichting tot het
openleggen der bedrijfsrekening uitsluitend of
te leggen san het mijnbedrijf.
Bezwaren tegen de Arbeidswet
De Kamers van Koophandel te Breda, Dolt*
gen. Eindhoven, Helmond, Loon-op-Zand, Oom
terhout, Roosendaal, Tilburg en Waalwijk heb
ben een adres aan den minigter van Arbeid gm
richt over de herziening der Arbeidswet. In dit
adres wordt allereerst aangedrongen op verrui
ming der werkgelegenheid door verlenging va»
den arbeidstijd, om te voorkomen, dat in het
algemeen de Nederlandsche industrie tot werk
loosheid en ondergang gedoemd zal worden.
Gevraagd wordt een 55-urige werkweek.
Verder wordt nog gewezen op het collectief
overleg bij overwerk. Indien in de wet het eole
lectief overleg zou worden vastgelegd, hetzij
met de arbeidersorganisaties of wel de respeo»
tievelijke arbeiders, hetgeen vrijwel op hetzelfde
zou neerkomen, dan berust feitelijk de mogelijk
heid voor overwerk uitsluitend bij de arbeider^
wat voor de industrie onaannemelijk is.
Ten slotte wordt nog het volgende verzocht!
I. Alle bedrijven moeten vrij zijn met meer
dan eene ploeg te arbeiden; kennfrgevfng van*
den arbeidstfjd aan het districtshoofd moet hier»
voor voldoende zijn. Het wettelijk gestelde ma
ximum aantal uren mag echter zonder toestem*
mlng van het districtshoofd niet door de werk«
nemers overschreden worden.
II. In de wetswijziging ware eene bepaEna
op te nemen dat de mogelijkheid van overwerk
in bepaalde gevallen niet meer uitgesloter
wordt.
lil. De bemoeiingen van het districtshoofd
strekken zich voortaan niet meer aft tot de re
geling der betaling van overwerkuren. Deze re
geling blijve uitsluitend afhankelijk van de M
maken overeenkomst tusschen werkgever en
werknemer.
IV. Er moet alleen leeds uit rechtvaardig*
hei ds oogpunt meer uniformiteit gebracht wor
den m de toepassing van de Arbeidswet en fn
de interpretatie daarvan door verschillende Sé*
trictshoofden, zoodat men niet meer afhankefljS
Is van het persoonlijk inricht van een inepm*
tour en er geene bevoorrechte posities geschal
pen woden door een verschillend interpreten
ren van een besluit. De genomen beslissingen
der distdictshoofden dienen onderworpea to
worden aan de goedkeuring des ministers.
V. De Arbeidswet moet, afgezien van da
verruiming van den arbeidstijd, zonder mew
toestaan dat een deel van het personeel (vast to
stellen eventueel in overleg met de Arhekbhft
spectfe) buiten den vaatg es lelden wettelijke*
werktijd werk meg verrichten ten behoeva toto
bet schoonmaken der werklokalen, machines
gereedschappen, an hat repareeren of bedrijf-
maken daarvan.
HANDELSVEREENIGING METAALINDUS»
TRIEELEN.
Een dezer dagen hield de Handefavereenigfeg
van Metaalindustrieelen, welke nagenoeg da gai
heele metaalindustrie hier te landa vertegen
woordigt, een Buitengewone Algemeene Leden
vergadering te Amsterdam.
Deze bijeenkomst was belegd, om de ledM
nogmaals in de gelegenheid te stellen, hanneifc
zijds kenbaar te maken, welke maatregels»
eventueel genomen zouden kunnen words» tol
leniging van den in het hijzonder voor ds toto
taaiindustrie zeer benarde toestand. Hoewel
men besefte, tegen verschillende oorzaken va»
de heerschende malaise vrijwel machteloos 1»
staan, werden toch eenige punten naai rorSf
gebracht, welke men algemene voor praetWÉ
uitvoerbaar verklaarde.
In de eerste plaats was de vergadering toto*
niem van oordeel, dat Rijk, Provincie, Gemeen
te en de overige Overheidslichamen meer fel
tot nog toe het geval is geweest, hunne beetsb»
lmgen bij de eigen industrie zoude» kunne»
plaatsen. Immers het geW, dat men thans denkt
te besparen, door het geven van opdracht»»
aan firma's in landen met lage valuta's «tot ato
me in Duitschknd, zal binnen zeer korten
gezien den tegenwoordige» «tand van reken,
toch gegeven dienen te irdan voor de onfetot
steuitöig van verkloezen, ter*djl es»
ingetreden werifox-tL «id, welks rich migsiafe,
feld op groote schaal tou voordoen, voor to
algemeen belang de meest funeste gevoigt»
hebben.
De vergadering betreurde het ook zeer, 'fel
de regeering nog zoo weinig open oog en odl
toont te hebben voor da groote moeilijkheatoj
waarin de industrie verkeert. Men maakte «I
op uit de door de Overheid genomen waatrfe
gelen op sociaal en fiscaal gebied, welke
steeds blijken uit te gaan van de veronderete»
ling, dat de industrie de daaruit vvortvloelendi
lasten zonder ernstig nadeel kan dragen. W*
achtte het ook niet billijk, aat de loeten, gto
paard gaande met verschillende dier raaatrtofe
len, welke in het algemeen belang zijn, uitsto*
tend door de industrie gedragen gioett» toOto
den.
Waar oma industrie in hoofdzaak voor
port werkt, fa vermindering ven de thana
haar drukkende laste» voorwaarde, dat «ij 1
bat buitenland zal kunnen blijven concurreer^
gezien fen toch reeda uiterst zwaren sttjjrir W
ken zijn thans te voeren heeft vu
Artfa
Bi een der zalen van Artfa ta
de jaarvergadering gehouden van bat gWQ
schep Nature Artta Mogiatra. Aan het veret»
van den directeur, dr. C Kerbert, is Het volgto
de ontleend t Op 1 Mei 1920 bedroeg het aö
tal leden 5074 tegen 3847 op T Md ÏOWJ
het geheel werden geïntroduceerd f
vreemdelingen tegen 140341 in het roti*»
Koste looe werden tot het genootschap tmg««
ten 854 weesan e» oude lieda» in gaaBfe*
van liefdadigheid verpleegd en 452 totoghaf
jen fe garnizoen te Amsterdam, nto^verto®
i Aimf dto^
■tad van ruim
toen te
i garing aantal lade* fe* H
.vu... 700.000 inwoners nog bm#m
da 4000 blijft Da oorzaak daarrmsoejrt
'directeur f» da plaat» waar hal gtoioefefelRF
dfefeafatowtofr
'fk wegeito Kan maatschap-
•ljjke positie am lidmaatschap als dat van hat
- - veroorlovm, maar
omdat de gelegenheid om het genootschap
heaoeken tegen ƒ0.25 zooveel groofar fa ge-
•rordto. De contributie zal ook voor ale oude
leden met 5 worden verhoogd.
Verder maakt het verslag o.m. melling dat
het Eenhoevigen-hufa door een erflating van den
heer J. H. van Eeghen hart worden^ voltooid. In
Februari 1921 werd een aanvang gemaakt met
Hen boato van een irfeuw ullenRW»' dank zij e«n
Belangrijke gift tofe vier leden van het bestuur
Ei een begunstiger. Het oude marmottenhuta
erd vervangen door Sfn nieuw. Het aantal die-
n kon mede door belangrijke giften worden
uitgebreid. Ook de versfejllende oude collecties
andergingen uitbreiding.
Voor den aankoop van dieren werd besteed
•en bedrag van 10.837, waarvan 10.100 door
pchenldng was gedekt.
De Bond van Surinamers in Nederland
de zwarte troepen aan den Rijn.
D» uezomenlijke Comités van actio in atVe
de gekleurde troepen ten den Rijn verroeken
ons het navolgende op te nemen.
De Bond van Surinamers in Nederland heeft
goedgevonden een manifest uit te geven, waar
in het den strijd aankondigt tegen al wie de
bezetting van Duitsch grondgebied door ge
kleurde troepen een gruwel acht Laatstge
noemde mhening zou een gevolg zijn van on
verdraagzaamheid en strekken tot aankweeking
van rassenhaat.
Ware de zaak niet zoo ernstig en droevig
men zou geneigd zijn te denken aan een grap!
die de Surinamers in Nederland zich veroor
loven ten koste van hun gekleurde halfbroe
ders aan den Rijn. De nuchtere feiten beschou
wende, komt immers het manifest dier heeren
|fjierop neer, dat zij een verontwaardigd protest
Boen hooren tegen.... de exploitatie der ge
kleurde rassen door de blanken ten eigen bate.
Zij, die Surinamers n.I., verkeeren klaarblij-
kelijlrin den naieven waan, dat de heeren Sene-
jgalnegers, Marokkanen, Annamieten en hoe zij
eerder heeten mogen, uit vrije beweging en in
Dezer dag
Algemeene N
De verga
ter, ds. F. C.
de, behalve v
keerende
kg-MC Ml ,p<*dfc IM.MM kr?U~
mme maatregelen lijkt; genomen moeten wor
de* anders riet het er voor Volendam bin
nenkort met, dsQ oeconombchen en gezond-
r bevolking treurig uit
GROENE KRUIS."
vergaderde te Amsterdam de
Vereen. „Het Groene Kruis."
f werd geleid door den voorrit-
iacher van Winterswijk en dien-
t de gewone jaarlijksche terug-
ihoudelijke bezigheden, voor de
herdenking van het tienjarig bestaan der A. N.
V. als centralen bohd van de reeds 46 jaren
bestaande Witte- en 21 jaar bestaande Groene
Kruisvereenigingen.
De vergadering was druk bezocht, o. a. ook
door dan voorzitter van den Gezondheidsraad,
dr. N. M. Joseph us Jitta van 's-Gravenhage en
de inspecteurs der Volksgezondheid, dr. H. H. T.
Bekcnkump, dr. J. J. Th. Doyer en dr. J. H.
Tun tier.
De voorzitter hied een herdenkingsrede.
Na deze toespraak had de voorzitter bij
monde van dr. B. S. H. Stieler, voorzitter dcT
Noor d-Hollandscha vereeniging „Het Witte
Kruis", de geluk wenschen der vergadering te
ontvangen, zoowel voor de jubileerende vereeni
ging als voor eigen vijf en twintigjarig ambts-
en huwelijksjubileum.
Hierna werd overgegaan tot de behandeling
der gewone werkzaamheden.
Namens het algemeen bestuur deelde de voor
zitter mede, dat de exploitatie van het Museum
voor Mond- en Tandhygiëne (thans op de ten
toonstelling te Amsterdam) was overgenomen
en dat het de volgende maand te Groningen zou
worden geëxposeerd. Van de Zuid-Hollandsche
Vereeniging „Het Groene Kruis" weren onge
veer 45000 aanplakbiljetten ontvangen (de zoo
genaamde groote vliegenplaat), waarmede men
in den voorzomer van 1922 een actie tegen het
vliegengevaar hoopte te beginnen. Een adres
W-dMi I. dn. cultuur M den oorlot,»!»! v.,
n et geheel opgehouden, maar toch beperkt, ook
•I omdat de toen zoo dure mestspeden het ont
ginningswerk in den weg stonden, en het aan
houden der achapen vanwege de mestvorming
noodzakelijk maakte. Thana, nu de meststoffen
veel gedaald zijn en de werkloosheid om pro
ductief werk roept, kan do heideontginning we
der een rendabele arbeid worden en den heide-
schapen-stapel verder doen inkrimpen.
School- en Kerknieuws.
I h» da vergadering van Woensdagmorgen sprak
allereerst de hoer H. Blo Ik* zendeling dor
Broeder-gemeente in Suriname, over hot onder-
werp- „Onze aanvangsnrbeid onder de Javaan-
«che emigranten in da Wast en wat wij daarbij
leerden.
k Sujinaroo -- aldus deze spreker - rijn
thana 16.000 Javanen. Twaalf Jaren heeft spr.
onder hen gearbeid. In dit werk kwam men in
aanraking met landverhuizers, t.g. contract
arbeiders. Niet de elite van het volk, doch er
waren enkele goede elementen onder, selfs san-
trfa, die naar Singapore meenden te reizen, om
naar Mekka te gaan en nu In Suriname beland
waren. Zij en vele anderen waren bedrogen tyj
da aanwerving. (Thana weten de meeaten tame
lijk goed da voorwaarden van het vijl ja rig er-
beiscontract). Daarnaast waren er veie slechte
elementen, die op de betere een slechten invloed
Blijkens hot Jaarverslag van dan alg. secretarial
dan heer A. H. va» dar Hoef* fa ja lAèi J
den commissie opgeheven; de commissie vtxri
reorganisatie van het gocfadlerurtonderwfe heeto
op verzoek de taak overgenomen.
Met Jh Hervorming" sfjn moeilijkheden gjf
rezen, omdat de firma Wink fa Zalt-BotranJ
«iet verder prijs stelt op de uitgave.
Het lodental fa vooral in de groote steden adw
teruft gegaan; het totaal venofadenU Mat MM
toehonderd.
Betreffende de exploitatie van het Bondrhai
te S oester berg werd medegedeeld, dat deze fi
aandeel niet nadeelig fa geweest, maar dat
veel gebruik gemaakt werd van kat hufa dooi
kringen, die met den Bond niets te maken hel»
ben, roodat het doel onderdak te Weden voorah
aan jeugdorganisaties, niet voldoende bei tok»
wordt
ALG. NED. ZENDINGSCONFERENTJÊ.
Dinsdag fa te Amsterdam de bjiëjfkomst
van de Algemeene Ned. ZeiKÜpgSwmferentie
met gezang en gebed door ds. P. E. Borbas ge-
opend. Daarna gaf ds. Joh. Rauws, zending»...«vhihi uiviom
°es,*eesl' wn overzicht van het i oefenden. Die Javanen leven daar feitelijk zon-
zendii*kwerk in Oost- en West-Indië. I d®r religie, maar toch gevoelen zij zich Moham-
De algemeene malaise, waardoor deze tijd zich roedanen.
kenmerkt, aldus spr„ wordt ook op het gebied I moeilijk een aanknoopingspunt te vin
der zending waargenomen. De indruk, dien menden- 1° «k ®erste jaren scheen het zendingswerk
uit de jaarverslagen krijgt, fa niet bemoedigend.^n ook hopeloos, doch langzamerhand ging
Aan arbeidsgelegenheid ontbreekt het niet, maar "et be,er'
er is een tekort aan menschen en er is een^Pr* bad drie trouwe en bruikbare evangelis-
tekort aan geld. De naweeën van den oorlog doen ,en m er ontstonden een drietal kleine gemeen-
zich nog sterk gevoelen. I ten, te zamen 100 zielen tellende, Niettegen-
Spr. stelde allereerst de internationale verhou- 1 "taande het feit, dat elke Javaan, die de gods-
dingen en de wereldorganisatie, die totstand d"(,nstoefening bijwoonde, door zijn landgenoo-
kwem, in het licht Het internationale comité ton (T®roeden, vaak éoor zjjn vrouw en kinderen
kwam in October voor de eerste maal samen, ver'flten wordt, breime de kring van Javaansche
maar helaas zonder de afgevaardigden van christenen zich gestadig uit. In den loop van den
Duitschland. Verder wees hij op de Kontinentale bwam er ook een kleine kern Vnn avond-
Missionskonferenz, die dit jaar weer te Breinen roaalgangers. f
samen kwam. Dan op de nationale organisatie, Tevens fa ook de mogelijkheid geopend om
die ten deele bereikt fa in de commissie van )onder Javaansche jeugd te arbeiden. Jaren-
advies, waar de voormannen op zendingsgebfed'anfi' *®n men tegenover de lichamelijk* ver-
elkaar ontmoeten om over de belangrijke aunge-1 *nnr'oozmff en moreele ellende, wnnrqnder de „,BIW
legenheden van gedachten te wisselen. Ook 'euPd "«ets doen. Door de griep en de I eint|igen van het vogende hondsjaar of
vestigde hij de aandacht op de toenemende zen- ^oedselschaarschte gedurende den oorlog wer- mogelijk eerder, de functie van bezoldigd
dingsactie in de R.-K. Kerk. den Hnn d® zending o.a. door het Gouvernement 1
Het be Md van de» algemeene» secretaris ito
zake de toewijzing van het gebouw, buiten
commissie om, werd vrij scherp afgekeurd eto
«taande de vergadering legde de heer Blooker
zijn lidmaatschap der commissie neer, omdat h(f
•r niet verantwoordelijk voor wilde rijn, dat W
huls verhuurd werd aan anarchisten en com*
munfaten.
De voorzitter gaf als uitweg aan, dat de Ctoto
missie overleggen *ou hoe in spoedeivhende ge»
vallen gehandeld zou moeten worden en in wetw
dpn »®cretaris de vrije hand gelaten sou kun*
nen worden.
Uit hr-i versing van den penningmeester, de»
tüi ®randt CorsHus, bleek, dat verschil-
ende afdeellngen niet hadden voldaan aan him
finandeeJe verplichtingen en dat de Bond daar
door voor ruim fflOf) heoft geleden.
De afdoeling Enschedé stelde voor, met bat
D..™ „„6 geyeven ,.n de
aan den Minister van Arbeid gezonden, wijzende verschillende zendingsterreinen. De zending op 7-njrnIi '6 nU fPn J
op het groote belang, ook voor de voorkoming J°va wordt voor bijzondere eischen gesteld doorl Vnnr H- °pgevoed woiden.
u. en bestrijding d®r tuberculose, van het Groene'de geestes-stroomingen, die zich daar openba- j._k -—jj u 4. mPj Tj JT
(geestdrift ontstoken naar Europa getogen zijn l Kruis-werk en met name van de door de A. N. V. ren- Meer dan vroeger wordt aandacht gewijd ,v -
fl- (V.UUS1I illl
R,chf s'ritfon- In ver-
gelijkheid echter is de toestand ëen geheel an-
gere. In gedwongen dienst zijn zij opgeëischt
goor de Fransche regeering, weggevoerd uit
Jiun land om voor hun meesters dienst te doen,
(een dienst oneindig veel zwaarder zelfs dan die
jder blanke troepen. Als kanonnenvleesch wer
pen zij benut, bij aanvallen op den vijand waren
tal het, <he het spit hadden af te bijten, alvorens
fle blanken in het vuur werden gebracht.
Bestaat hierin nu, heeren Surinamers, zoo
vragen wij, de gelijkheid der rassen Elk wel
denkend voorstander van rassetigelijkwaardig-
jmst met klem hebben op te komen
•togen het bezigen van gekleurde troepen in
Europa, wijl dit nooit anders kan beteekenen
dan grove exploitatie en misleiding van zwak
keren door den sterke. Alp er sprake fa van het
Bonwakkeren van rassenhaat in dezen, dan kan
met het Deventerxch* noch het Haagsche co-
tnité dit verwijt treffen, maar wel het Fransche
tnüitairisme, dat een vreemd ras naar ons we
relddeel overbrengt ten einde Europeesche vol
ken en toestanden te beheerschèn en te con'
jroleeren.
toekomst heeft spr. goede verwach»
C' nood'ff k' d®t Nederland zich meer
rUngen l5!W.U9l.W°rdl ^Ping, ook tegenover
werd aangedrongen op meer steun van de zijde' der scholen, die dikwijls in het gtoote stads-, Er yoi.
der Regeering dan tot nu toe genoten wordt, j leven de aanraking met de Christelijke gemeente wisseling
De A. N. V. heeft medegewerkt tot de oprichting verliezen. Het getal ziekenhuizen breidt zich uit, w.
van den Ned. Bond voor Maatschappelijk Werk, evenals het getal HolL-Javnansche scholen. I ^naD sPrak Missions-direktor F. Fr Ie*
voor Zieken. Er fa deelgenomen aan de I. H. I Op Sumatra vraagt vooral het werk van de Vfn Rhein Mission te Barmen, over „Kir-
T! A. Er zal een commissie ingesteld Worden Rijnsche Zending de aandacht. Het lijdt in bij- J oder Geisteszucht"? Een probleem uit
ter overweging van de mogelijkheid, den aan- j zondere mate onder den lagen markenkoersj heiden-christelijke kerk op Nias, waarom-j
en bestrijding der tuberculose, van
Kruis-werk en met name van de door de A. N. V. ren- Meer dan vroeger
zoo krachtig bevorderde wijkverpleging. Daarom °°n dc groote steden en
Er volgde op dit referaat eenige gedarhten-
pagandist op te heffen. Bezuinigingsmaatrege
len moeten met alle kracht worden ter hand^
genomen. Het houden van een propagandist
kost ongeveer een vierde van alle bondsuftga-
ven en de afdeeling vraagt zich af, of dit wef
het wer* waard fa.
Prof. Eerdmnns vraagt, wat de afdeeling En
schedé meent met het eindigen van het volgend
hondsjaar xo° mogelijk eerder. Daarna stelt
spr. namens Enschedé voor in het voorstal ta
lezenop heden.
De heer Onderwater (Zwolle) meent, dat hot
niet benoemen van een propagandist achterulto
gang zou beteekenen. Hij zou wenschen dat
vullingscursus voor Wijkverpleegsters der A. N.maar gelukkig komt de Regeering te hulp met ,r.on! m uilvo®"ge uiteenzetting tot de ron-„ii-uwen -1—1-—-it-TT""_
V. te Utrecht uit (e breiden en soortgelijke cur- Marijke yoo.cho,,™. D. „rooming "ÏÏS
Vogelcholera te Volendam.
Ma» schrijft aan de N.R.Ct.
Volendam bestaat grootendeelis van visch-
vangst en eendenhouderij. Dezen zomer Is on-
öer de eenden en kippen sterft^ uitgebroken,
In 0nderZ0ek door de Rijkssaruminrichting
te Rotterdam aan de gevreesde vogelcholera
bleek te wijten te zijn. Jammer' genoeg heeft
«nen niet direct den ernst van deze ziekte be
grepen, ten gevolge waarvan de besmetting zich
ateeds uitbreidde, zoodat thana reeds duizenden
kippen en eenden gestorven zijn en Volendam
met ea» ernstige ramp bedreigd wordt, die voor
vele inwoners een oeconomischè ondergang
zou beteekenen. Bij sommige qijjenaars stier
ven in korten tijd 100 dieren, een waarde van
5 tt* 8 per stuk vertegenwoordigende en 1
vaak hun heele bezit uitmakende. Er zijn thans
hog ongeveer 80.000 vogels, die met ziekte en
wat op hetzelfde neerkomt den dood bedreigd
Worde* Op sommige erven ziet men a mor
gens manden vol doode eenden en kippen ver-
«amelen en begraven of over den dijk in zee
werpe* Velen zijn door de ziekte zóó getroffen,
aat de kosten voor den veearts niet betaald
ionden worden.
Ten slotte hebben verleden week enkele afge
vaardigden der eendenhouders zich tot het mi
nisterie van landbouw gewend. Onmiddellijk
werd daarna de hulp der Rijkssaruminrichting
Ingeroepen n werd da. te Hennep* bacterioloog
aan deze Inrichting, verzocht de bestrijding der
piekte op zich te nemen. Met dfe hulp van drie
assistenten zal nu getracht worden zooveel mo
gelijk door serum-injecties de zieke dieren te
genezen, zoodoende de ziekte tot staan te bren
gen en daarna alle 80.000 vogels door inspui
ting van vaccine voor de riekte te vrijwaren,
Pn te Hennepe heeft onmiddellijk, na overleg
jnet het bestuur der piuimveevereeniging, alle
belanghebbenden tezamen geroepen en op de
poogte gebracht van wat er gedaan moet wor
pen, vooral op hygiënisch gebied. Tevens
Wees hij er op, dat de toestand hem allerge-
Ijaarlgkat leek en bestrijding zeer moeilijk.
y*1 toch fa het geval De eenden bevinden
pen alle in hokken, welke gedeeltelijk op het
|wid Staan, gedeeltelijk aan de slooten, om de een
fen gelegenheid te geven daar te spartelen en
w drinken. De hokken zijn. door planken en
pto te land en te water gescheiden, elk hok
bwat ongeveer 50 stuks. In de slooten nu
•ounlt het groote gevaar. Wat hier in een dorp
b küi ro°k van Amsterdam op hygiënisch
tiNtL VtTtoond WOrdL grenst aan het onge-
Pootlijke. De slooten worden gebruikt als ver-
«eerswegen, maar tevens zijn de huizen ei
je&gs gebouwd en wordt het water voor aller-
tol hmAoudelijke bezigheden gebruikt Men
a-I 8 'an DU den toestand voor4000 men-
■oticn, 80.000 eenden in een kleine rurimte bij-
"rooten zonder doorstrooming. Van wa
fer kan men niet meer sprekenhet vocht Bjkt
PP chocolademelk of fosco. Hierdoor wordt dus
jge besmetting in de hand gewerkt en wordt dus
fu ï°a hopeloos.
e stank in het dorp fa niet te beschrijven,
in» Bvonds ®hi 4e lauw-warme brei be-
snn.u pen en k®1 dorP met dezen damp
*W wordt. Vraag niet hoe het er voor da
toen uitziet, die dit water gebruiken voor
«kal WÖ*Ch" vr®eaelijk om aan
ittfe te !*Tepe en "i™5 assistenten zijn thans
sadden wat «r ta sadden aalt, raaar «m-
omstandigheden «kt de strijd haast
,uvnuiuiini. ur sHoominvpn on- KT. --
der het Batakvolk zijn vaak belemmerend. Het i Nla.s duidp,'jk geworden fa, dat alle kerkelijks
nog overgebleven heidendom tracht het verlo-5efr)emen,®n "•d,J' een teeT relatieve waarde
ren terrein te herwinnen. Dit is inede gevolgbew«e* De kerkelijke tucht kan dan alleen tot
van de omstandigheid, dat er een sterke mutatierijn, als zif het correMant der zielezorg fa
is onder de zendelingen. De ogitatie van den I e" ,i,f1!..en vo°r ee" Juis,e op'ossing der vraag:
Bntakbond is wat rustiger geworden. Op Nias»KerkehJk® tucht of geestes-tucht" komt het er
meenen dienst, 41,527.58 voor het centraal behoudt de opwekking haar invloed. Er is Vas-I VoornftnV,1,,k °P.'aan' dat de zendeling werkelijk
bureau. De balans liep over 253,383.70X en d°m der gemeenten, maar men mag er de draag-1 ee^v Pedagoog is.
wees een winst van 5709.09.X en een kapi-j kracht der inlandache gemeenten niet overschat- het (r,efe,raat »an director Fries volgde e«n
taal van f 50,944.13 aan. (ten. Het getal Christenen bedraagt er thans 1Z _8®d®cht«*w!weling.
sussen voor alle provincies te verbreiden.
De rekening en verantwoording over 1920
werd goedgekeurd. De inkomsten en uitgaven
bedroegen (alleen voor den onderlingen Bond,
die der provinciale en plaatselijke vereenigingen
dus niet medegeteld) 37,487.37 in den alge-
- VwM thans
Ds. Fleischer werd met algemeene stemmen 42,000, ongeveer de helft der totale bevolking.' Ds. M. Llndenborn, director der Ned.
herkozen tot voorzitter* l Het Ned. Luth. Genootschap voor In- en Uttw. j Zendingsver. te Rotterdam, sprak hierna over:
De oprichting van een Internaat voor den Aan-Zending, dat tot nu rijn arbeid tot de Batoe- »'e,s wat ik na zeven maanden in Indië tot de
vullingscursus voor Wijkverpleegsters te Utrecht j «'landen beperkte, zal eèn deel van het werk op gemeente te zeggen heb."
(aan het Centraal Bureau der A. N. V., Ouda Nias overnemen. Ook het werk van het Ned. Gedurende mijn bezoek aan Indië, aldus spr.,
Gracht 35) werd voorloopig aangehouden tot- j Zend. Gen. in Deli maakt een ernstige crisis ben ik sterk onder den indruk geweest va» da
u«-«.«tA. v_vvdoor. Nu de scholen e* gesloten zijn, komt er te zwakke bezetting der tendingsvelden. De
uit de bevolking weer vraag naar onderwijs. zendelingen zijn met werk overladen. Hierin
°P Bomeo nam de Basler Zending een deel moet verandering komen. Maar opdat de zen
voor de vinding van eenig verplegingsartikel, dat van het werk der Rijnsche Zending over en wel dingscorporaties dit zullen kunnen doen, zal
of geheel nieuw is en voorziet in een behoeft» Bandjermassin, het stroomgebied van de Barito, men de zending niet meer moetot beschouwen
waarvoor tot nu toe geen voldoende voorziening en wat Oostelijk hiervan ligt. De toestand van als Iets aparts, doch als Christentaak. Voorts
bekend was, of dat belangrijke verbeteringen het werk Is er over het algemeen bevredigend, moet het oog der gemeente geopend worden
een reeds bekend verplegings-Ook op Borneo kwam het tot de stichting van voor het belangrijke van haar taak.
wa.?,j*.k:'rd- r°°.rin ech,er 01 seoedi* H Vooral Java vraagt than, do aandacht, omdat
dat bovenvermelde commissie zou hebben ge
rapporteerd.
Besloten werd een prijsvraag uit te schrijven
aanbrengt
artikel.
bestuur doch met een amendementme» be
noem* thana na het ontslag van den heer va»
den Hoeve een nieuwen propagandist.
Bussum meent, dat de propaganda niet door
één persoon, doch door ieder persoon, dfe
daarvoor in staat fa, moet worden ter handge*
De begrooting voor 1923 werd vastgesteld op eenigheid is uitgebroken.
21,372.20.
,.J Minahama V," Cclab™ gaal hat uudac-excMsen, „ralïee m belacWHjk.; doch ln haa,
Aan de vergadering was een feestmaaltijd wijs weer vooruit, dank zij de grooter» belang- 2y crnstj-
voorafgegaan, waaraan behalve het algemeen b«-stelling der bevolking en de hulp der Indische I
stuur ook een aantal eeiegasten deel nam, o. a. kerk. Op de Sangir- en Talauer-eilanden is na' u wanrdeering dier beweging fa verschillend,
dr. N. M. Josephus Jitta, voorzitter van den Ge- 1 vel® jaren geen tekort aan arbeidskrachten doorEuropeesche kapitaal ziet allereerst de
zondheidsraad, enkele Inspecteurs der Volksge- het in dienst nemen vnn 5 zendelingen der Besier ®xccssen en gebruikt deze om haar neer te druk-
zondheid en mr. P. W. de Koning te Amsterdam, j Mission, die uit Afrika zijn verdreven. In Posso v.00r cfees,e'fk-zedeHike opheffing fa danr-
voorzitter der Vereeniging tegen d» Kwak- ga®t het er thans vooral om de jeugdige ge-
zalverij. meenten te fundeeren en in haar ontwikkeling te
leiden. Op het werk van den Geref. Zend. Bond
De afsluiting der Zuiderzee. onder de Sadang-Toradja's ligt nog een scha-
Zooals bekend deelde dezer dagen „De duw sedert den moord op zendeling Van de
Visscherij-Courant" mede, dat het damlirhaam Loosdrechtonlangs is het huis van zend. Prins
ter beteugeling van het Amsreldiep op tal van j waarschijnlijk door kwaadwilligheid verbrand,
plaatsen is weggespoeld en dat men genood- Op Z.O. Celebes, het terrein van de Ned. Zend.
zaakt was opnieuw met storten te beginnen. Vereen., zijn thana 4 zendelingen in den pio-
Het bureau der Zuide-tee-Werken te 's-Gra- niersarbeid werkzaam.
venhage, vei zekerde eveïtwel dat er geen vrees Omtrent het werk der Indische kerk op Am»
bon, Ceram, Celebes en de Zuid-<Wester-eilan-
den zijn weinig gegevens beschikbaar, omdat aan
dit werk weinig bekendheid gegeven wordt.
daar een beweging is. Deze beweging heeft haar
van niets te verwachten. Zij, die pleiten voor;
„Los ven Nederland", miskennen de historie. De
ethische houding schakelt maar al te veel
ten onrechte de religie uit. De Islam predikt
zichzelven als grondslag voor de volksbeweging.
De theosofie erkent de behoefte van cultuur en
maatschappij aan godsdienst; doch volgens haar
ls dit een behoefte aan algemeenen godsdienst.
De Christenheid moet mede haar stem verheffen
door de prediking van het Evangelie, en dit moet
krachtiger geschieden dan tot nu toe.
Daarbij moet allereerst het oog gericht rijn
op de eigen zonen van 't volk, de goeroe'*. Ver
sterking van hun aantal zal volgens spr. niet
voor den dam behoeft te bestaan.
Thans beschuldigt „De Visscherij-Coujunt"
de directie der Zuiderzee-Werken reeds bij het
allereerst verrichte werk een buitengewoon
grooten tegenslag opzettelijk te verzwijgen. En
het blad vraagt een onpartijdige commissie,
welke dient te onderzoeken
„waarom het damlichaam ter beteugeling van bekostigd.
het Amsteldiep werd hersteld; I Boei
hoe de hiervoren bedoelde dam zich in de oplevende heidendom in de gemeenten te onder- j intellectuelen. Daarnaast moet t oog geopend
naaste toekomst zal houdenJ drukken. Halmahera lijdt onder een tekort aan blijven voor de opvoeding der gemeenten «n
of de directie der Zuiderzee-Werken ter dezer zendelinge*
zake behoorlijk heeft gehandeld
of de ervaringen, tot dusverre opgedaan,
zoomede de tijdsomstandigheden van than*
niet dringend noodzakelijk maken het droog-
leggingswerk stop te zetten, behoudens enkele
noodzakelijke afwerkingen".
Indexcijfers van groothandelsprijzen.
Blijkens mededeeling van het Centraal Bureau
voor de Statistiek was het indexcijfer van de
prijzen van 53 artikelen in den groothandel in
September j.l. 205, evenals in de maand te
voren, tegen 327 in September 1920. Voor voe
dingsmiddelen e. d. bedroegen deze cijfers resp.
207. 212 an 283.
Algemeen Indexcijfer
Indexcijfer voedingsmidd. e. d.
1901-1910 100 100
1913 114 TI3
1918 '447 330
1919 539 318
1920 520 276
Jan. 1921 243 227
April 1921 201 204
Juli 1921 20T 202
Aug. 1921 203 212
Sept. 1921 205 207
Heideschape*
Ofschoon het aantal Drentsche heideschapen
jn Drenthe en Westerwolde sedert de laatste 25
Jaar aanzienlijk is ingekrompen door de culti
veering van veel heide en woeste gconden, telt
men toch nog in de Oostelijke gemeenten
Schoonebeek, Ekslo, Borger, Emmen en Vlagt-
wedde p. re. 10.000 heideschapen, een bewijs
dat ar nog. vxji, wat grond op ontginning wacht.
Qp Soemba, terrein der Geref. Kerken, wordt gemakkelijk zijn en zal ook niet van overwegen
de algemeene toestand hoopgevend genoemd, de beteekenis zijn, als er ook niet komt ver-
Vooral het onderwijs verkeert er in een bloeien- i meerdering van 't aantal zendelingen, dat hen
den staathet wordt geheel door de bevolkingkan lelden. Er moet eenerzijda meer gebruik ge
maakt worden van onopgeleide krachten en an-
Op Boeroe kost het moeite het telkens weer i derzijds moet er meer gedaan worden voor de
I intellectueelen. Daarnaast moet 't oog geopend
blijven voor de opvoeding der gemeenten «n
mag vooral de inlandsche vrouw niet veigeto»
Op Nieuw-Guinea fa het tekort aan zende-worden,
lingen niet minder groot. Er fa roering en van De gedachte moet krachtig doordringen, dat
alle kanten komt de vraag om onderwijs en de prediking van het Evangelie aan een vreemd
i den
prediking.
Ook het werk van de Broederg'
Suriname lijdt sterk onder de naweeën v<
oorlog.
Ten slotte wees spr. op enkele verschij
in het vaderland, vooral op den financjeelen
nood en de wijze, waarop men daarin blijvend
tracht te voorzien (georganiseerde G'ddeas-col-
lecte, zendingssteun in natura, enz.) De/tijd is
voorbij, waarin de zending beschouwd werd als
phHantropie en waarin zij bedelen moest om wat
zij noodig heeft. Hoe langer hoe meer Wgrdt zij
erkend als een taak van de gemeente.
Hierna beeft pfarrer P. W it r zMissions-
inspector te Bazel, gesproken over het werk der
Bazeler Mission, waarop ds. J. W. Gunning,
zendingsdirector te Oegstgeest, eenige «tellingen
heeft toegelicht over de rendingsgemeente in
het vaderland en haar werk.
volk de beste krachten eisdit. Want de zending
te in';moet rich inleven in ée «iel ven het volk. Dit la
te moeilijker, omdat het Javaansche volk niet
beheerscht wordt door een offideelen gods
dienst. Onder volle erkenning van het Moham
medaanse!) karakter van Java, meent spr. toch te
moeten constateere* dat de Islam niet door de
ziel van het volk is gegaa* Deze leeft h) de
wondere wereld van geesten en wat daarmede
uMrnhangt en dit maakt, soo besloot spr., de
zfKdingstnak zwaar; maar ze fa ook grootsch
en de inspanning aller krachten waard.
"D!C"t."T)>R4£Ot, Ned. Herv. predikant to Am
sterdam, hield hierna de slotrede, naar aanlei
ding van Kor. lp 22, de bede „Maranatha",
„Heere kom". 1
De conferentieUs hierna op de gebruikelijke
wijze gesloten.
NED. PROTESTANTENBOND.
Des avonds waren een paar samenkomsten
De algemeene vergadering van den Nad. Pro
testantenbond fa Dinsdag te Buaavm in het
Mr. Gratama (hoofdbestuur) zet uiteen, dal
de redenen die In Deventer ertoe gejeld heb
ben om een propagandist aan te stellen, nog
niet veranderd iff* Thans waait de wind oh
een anderen hoek Waarom Het voorstel-
Enschedé gaat bepaaldelijk van financieel»
overwegingen uit. Intusschen blijven enkel»
posten, die nu onder het salaris van den pro
pagandist vallen, tod) bestaan, omdat het werii
dan door anderen gedeeltelijk moet words»
vervuld. Voorts haf werk van den propagan
dist fa toch niet sender vrucht geweest. Br li
veel door den propagandist gedaan.
Ds. Deenink (Leeuwarden) stelt voor, de be
trekking van den propagandist te schorsen tot
het Jaar 1923 om dan te beslissen of men »V
of niet een propagandist aan zal stellen.
De heer Dekker (Zeist) sluit rid) aan bij bat
Voorstel-Enschedé.
De heer Mees (Rotterdam) meent, dat me»
niet langer over deze «aak moet spreken e»
dat de geheele vergadering zoo duidelijk tegen
het voorstel van het hoofdbestuur om den pro
pagandist te handhaven gekant I* dat ma» «f
eigenlijk niet veel over te praten valt. Hij be
schuldigt het hoofdbestuur, het aanstellen va»
een propagandist doorgedreven te hebben.
Ten slotte wordt met 53 tegen 25 stemme»
beslist, dat de functie van propagandist wordt
opgeheven.
Hierna wordt de bespreking van de begtooa
ting voortgezet.
Een voorste] van Amersfoort de geldelijk»
bijdragen aen den bond te stellen op H few
afdeelingscontributie* wordt afgestemd en
voorstel van het hoofdbestuur, geamendeerd
door de afdeeling Hilversum en nu luidende»
„de af deelingen storten voor elk har er lede»
in de algemeene kas een bijdrage, ln de algw*
meen* vergadering jaarlijks vast t® stellen, tot
een maximum van 0.30 pedHd", wordt mei
bijna algemeene stemqten aangename*
Bij bespreking van dw* Inhoud van de her
vorming spreken ds. Kielstrn hit Zeist e» d(^
Heer v.d. Berg uit Vlaardingen eKjum afkeu
ring over uit, dat in fe laatste nummers va»
het blad sexcueela vraagstukken zijn besproken»
Da radacteur van de rubliek, waarin dit voonj
kwam, de heer Mourik Broek ma* verdedig!
zijn standgpnt om dato ontwerpen in het MnJ
te berde te brenge* Prof. Groenewegen zeg!
tenslotte, dat de redacteuren van de HervoH
ming niet moeten vergeten, dat het bladeC»
familieblad moet zijn. De begrooting wor«H
hierna in haar geheel aangenomen.
Woensdagmorgen werd de algemeene verga» 1
dering voortgezet en sprak dr. M. C. van Mou
rik Broekman een referaat uH oven „De leu»
Loa van het Christendom'*, o. a. naar aanlekÜ*
van het boek va» ds. J. C. Wnnnée, „ReligieO
se Levens- en Wereldbeschouwing". Aan fe gW
dachten wisseling naar aanleiding van dit refe
raat werd deelgenomen door de heeren ds. r
Eldering, ds. A. R. da Jang, ds. G. Htfemai
en ds. C. E. Hooykaas.
Met het oog op den beschikbaren tijd ww«
met goedkeuring »«n fe. H. G. van Wljngaati
den besloten diens inleiding over de vraeg:
rijkssubsidie voor de godsdienstige geztndhefe«|
ge wenscht of niet?" te laten vervalk*
Tot hoofdbestuurslid werd gekoten fe.
Spaans, te Assen. Als plaats voor de vo
algemeene vergadering werd aangwweeen Zw
le, waar fe afdeeling hiertoe een
Op voorstel van de aSdeeBng Lekken werd)
de volgende motte aangenomen:
JH algemeene vergadering ven den
Protestantenbond te Bussum bijee* betuigt k
belegd in Bellevue, uitgaande van den Amster-BOIKfagebouw door ds. A. H. van Drooge, voor-
damschen hulpraad voor zendingsstudie. De j jjtter van den Bond, geopend,
eene werd geleid door ds. J. C. Schroder, pred.- I rijn openingsrede reide desa OJ* dat de
dir. van het Luth. Diakonessenhiris, de andere Bond zich vrijwel gelijk gebleven fa in ledental,
door ds. Joh. Rauws, zendingsdirector te Oegst- jn „beid en in zijn weg e* ^Zegenrijk werkt
geest. Films uit het Indische volksleven en licht- hij vooral in hetgeen hij onopzettelijk doet, het Instemming met het streven en de I
beelden van verschillende zendingsterreincn samenbrengen der godsdion&tigen van verschil- van prof. Van Volknhove* neergelegd in i
werden vertoond. Als sprekers traden op ds. P. lenden huize, in zooverre hij daardoor kerkelijke „Gida artikel: Ontwapening, van October
Groote, dr. F. W. Gunning, ds. W. van Lim- engheid bestrijdt. Er fa plaats en werk In over- Aan hst einde dec Vergadering werd op v
burgh, ds. M. Lindenborn en ds. G. Mansvelt. vloed voor den Bond, laat ons voortgaan onsen 'stol van mevr. Mankto-Zerwkcb*
De toespraken werden door koorgezang afge* arbeid te verrichten, zooals Paulus' woord het gehouden*voor het ttmds van da. 1
wisaeld. Beide samenkomsten waren overvol. I gebiedt, „van harte pis den Heere". tan bate van hongerend ifc
