ACCUMULATOREN
Schoenbazar „MODERN"
Klenren-foto s Gratis
Het Wender der Techniek
toudsche Gourant
Geen woeker!
Boekhouden
Stosmwasscberij „DE GROOTE ZWUI"
HOUTVERKOOPIKG.
2V
j*
EE GROOTE VERKOOPING IS
Bioscoop „GOUDA VOORUIT"
AGENT H. E. DE NOK. Pretoriaolein 54.
BAHLMANN Co., - GOUDA
imiii n. Tim», mm ti w..n tuit
Laat Uw verweerde Spiegels opnieuw verzilveren
Cursus.
ROTTERDAM, j
'gstraat, hoek Via
Hoogstraat, hoek Viaduct^/
„STRUISVOGEL"
GEBOUW BWIIfE MUIS WESIHMH 4, GOUDA
Wi HEERER- JORGEHEEREH EN KINOERKIEEDING
TELEFOON 540 BLEEKERSSINGEL 65 66
WINTERGOEDEREN
NAJAAR- en
EIKfN-, ZWART- EN NOTENHOUTEN PIANO's P. K,,;
w iTi«ra i'KktTtt/"'!,' iïo' b""o'r n,oo,r '*"r
6eb«*- Piaro sn Oronlbiad;!, BOSKOOP.
Prijzen
BESPAART uw EELD dsor bij ons Ie koüpen
Allen dus naar de GROOTE UITVERKOOP
18 HOOGSTRAAT 16
den Accountant A. v.d. Meij
tKGfLSCHE JISSEH
MARKT 9 - TEL 210.
Kleiweg 23 Gouda,
ONGELOOFLIJKE RECLAME
KLEUREN CADEAU
Zeer geschikt toot St.Nlcolaas verrassing
4944 Slechts korten tijd M
CAFE HARMONIE
P. J. OORBAND
P. J. HÜ16EN8 DEKKER,
KONINGSPLEIN IS, DEN HAAG
BEZOEKT DE ZENDINGSBARAR
BAKER
Politie-Diploma
Engelsch.
ffion"4 p*™»0"*
„rUKU TOURING AUT|
4948 11650.-
J. HULLEMAN
TWEEDE BLAD.
D« meeseh u zfjn levens-
omttandlghadan.
ült ons Parlemnnt.
Brieven nit du Hofstad.
Modepraatje.
feuilleton.
Cl dB°"^)0r
blljht wél het best uit het fëtfr dat WEDER
VERKOOPERS telkens weer onze Confectie
bU vele stuks te^eiyk - trachten te koopen,
aangezien onze prUsen nog beneden die der
grossiers zUn
U. die wy nog niet tot onze clientèle kunnen
rekenen, moge dit feit tot nadenken stemmen
en U aanleiding geven tot Uw eigen voorbed
eens bU onze. fopt oen pfjyit toenemen
nlrtiwe Mantel opan te
nieuwe Fisntei, dr.M„t mo, WO|piUCha
anclieiian an randi jpqo)|,J|^p
•UMarU-«arx>anrin«,
7*47,
^Moderne Jaoon. p,lm' V;"''*1"1' H,h
l a i S» t
Mantel,
ie'üWR 'Mantel kw.Ml.lt füula-I.Krr;
naniei, k. „Ih„w ..rdl|
««garnaard, tO,.n ...loten ta «Mgj—
Alle veranderingen
gratis.
Rijwiel en Rolorenhandel
Lange Tlendóweg 24,
Tel. 326
A(.nt.ch»p der ,.I VII>E"
Inrichting voor
Laden en Repareeren.
J. F. W. TURION,
4941 (0
Gouda.
vanaf Manndag 7 Nov. tot en met Woensdag 9 Nov.
GROOTE VOORRAAD
met hare stdeellng CHEMISCHE WASSCHER1J,
4942 Wordt U niet naar genoegen bediend ar
1»U Uwe tegenwoordig# wnsseherij ot
■trijklnrl»htlng, zend ons dan eens
een proefwasoh. ot laat ons Uw fijn-
zoed eens behandelen, C kan dan
zelf oordcelen.
bestaande uit:
Demi, WlnlerjneieD, Rrr.nlaratn. l l.ior».
Regenjassen, Jekkers en Com imuiN.
Winterjasgen van 80 40 50 60 70 80 90 100 110 120
Demi en
Costumes voor 15 20 25 80 85 40 45 50 55 60
Verschillende soorten Regenjassen en Gsrbardino
en Gummi tegen halve pryzen.
Mi pulij Pilteijn, tulunii gil Daiuii'sgu en Molfsn
van verschillende soorten en klouren wordt voor een
derde de^ waarde verkocht.
Dameskragen van _21 30 86 45 56 60 75 90
en Moffen voor 7 10 18 15 18 2<) 25 80
Dsgelpk» geopend vnn 'a morgens 10 uur «ot
s avonds H nur. m7 80
van de betoomde
F. Adam Fabriek
OjneUte voorn,.,,. Vm.,4
Een ieder is verplicht een kpje te nemen in de
Groote. Uitverkoop
HOOGSTRAAT 16.
Wy vei koopen onze Wlnterklaedlng t«*a«n on
gekend lage prijzen. 4910 80
Als voorboeld noemen wy slechts t
WfDtsriasssn. met en zonder bend ran art! 16.50
Winteriekkeraj n.75
Jongons|asfasfl 4.75
Dames- en Heeren Regenjassen„fi 13.50
Van onze Werkman»kleedl«ig nooraen wy:
Bsverteen broeken6 4.15—4 85
Manchester Broekenran af 6 415
Blauw Keeper Werkjassen en Kielen
fl 2.25-2.65
Schriftelijke lessen
5 onder leiding van
Opleiding voor hot Praktijk dipt,, Arte U, on Acte M. O. J
Ai het werk wordt binnen 24 uur nagezien en teruggezonden/
Vraagt nmspectus en lijst vnn geslpagdon bij den
nieuwste stoffen
114-75, f 18,76 t 22.78,
29,75 enz. toi f 09.—
4937 40
Specialiteit 08MES- en KIRDIRCOKFECTIE,
STOFFEN en PELTERIJEN.
Door zeer voordeelige inkoopen
zijn wij in staat U een groote 60
Collectie van zeer fjjn» kwali
teiten en afwerking tegen de
laagste pryzen aan te bieden.
ZIE HEDEN ONZE ETALAGE
Waterdichte SNEEUW- en JACHT-
SCHOENEN en ALLE SOORTEN
WINTERSCHOENEN vindt U in den
Reparatie inrichting la minut*
ZIE ETALADE
ZIE ETALAGE
bij 6 briefkaart-foto's, een groofe
foto 18-24 in natuurlijke
2IE ETHJIGE ZIE ETkUGE
De allernieuwste vlndlnz op het gebied der pnen.
matisohe Muziek Instrumenten Is thans te hoorea In
EEN STRIJKJE
geleverd door den heer VAM LOENEN, den Haag
uit de labrlek «ter Fa. O F.BR. BREDER te
Waldkiroh ln Baden.
Overtreft alles wat tot heden is gehoord.
Ongeloofelljk! Daarom, Komt U overtnlgen.
Er ls gelezenheld voor een rastlg zitje.
WIJ REKENEN OP UW BEZOEK.
ELKEN AVOND CONCERT VAN 8-11 uur
4950 Bi
door Spiegelfabrlek „VENETIA",
SOETENDAALSCHEWEG28, ROTTERDAM
IT BT ZEND POSTKAART H INI
HF" W BILLIJKE PRIJZEN "SM
4877 4»
Electro Homüopatisch
Geneesheer
Oogdiagnostlcus
is verhuisd naar
Spreektijd blijft 10—3 uur.
Wonderbare gein-zingen.
Brochure tegen 10 cent porto.
4952 11
van den Geref. Zendings-
bond, Gebouw „Daniël", Groo-
nendaaL
Geopendr
Dinsdag 8 November
avonds van 810 uur;
Woensdag 9 November:
's middógs van 2—5 uur,
's avonds van 710 uur;
Donderdag 10 November:
's morgens van 9—12 uur,
's middags va.n 2—5 uur,
's avonds van 7—19 uur.
TOEGANG VRIJ. 4917 20
Gevraagd voor begin Fe
bruari a.s. een
tevens genegen de gewone
werkzaamheden in klein ge
zin waar te nemen. 4954 10
Adres; Willens 25, alhier.
Wie voor
4958 6
wenschT te studeeren vrage
proeflessen bij J. G. ELE-
MANS, Onderwijzer, Altforst
Dinsdagavond van 7—8 op
8 NOVEMBER.
Zij, die hieraan deel willen
nemen gelieve zich vóór 8
November op te geven.
Pontscbool, Tnrfsmarkt 99,
4948 GOUDA. 1»
Op Vrijdag II Nov.
1921, des vóortnid"
dags 10 uur, bil de ba
graafplaats te Nii
werkerk aan dan
IJssal.
w. roraw
4961 16. Deurwa»rd«
zoo goed als nieuw
trisoh licht en electr. zelt
reserveband enz.
HUH1ELK161IUI
liltE TIENDEWEE S
No. 14770.
I «ATÏBDAO, 5 NOVEMBER 1921.
Jh W heel wat giertreden over de groote
hȴ, die men m het kort aMus mi kunnen
hdrukketi, of de mensoh de ometandighe-
«i maakt dan wel de omstandigheden den
much mak», juister gezegd want de
imlocd van omstandigheden wordt evenmin
loor iemand geheel en al ontkend ak de in-
loed van den mensch op die omstandüghe-
len of de menschelijke energie de pri.
neire 'beweegkracht is dan wel naar de zich
antwikkelde omstandigheden, naar den groei
nn het leven, waarop dte mensch slechts wil
lig invloed oefent, het menschbeeld zich
ramt. De laatste tientallen jaren heeft de
aaste opvatting, die dus van de levenstoe-
tanden en het levensgebeuren uitgaat en
niter den invloed daarvan zich alles, ook
tien mensch ontwikkelen ziet, een bijna over-
Aregenden invloed geoefend. Men zag den
hensch bijna geheel als product der omstan
digheden en verklaarde eigenschappen van
Individu en volk vooral uit de oeoonomische
voorwaarden, waaronder beiden leefden.
Waar de absolute consequentie van deze leer
la reeds zoozeer in twijfel getrokken, dat
kelfs Marxistisch, sociaal-democraten het
historisch materialisme, dat van deze leer
«en uiting was, niet meer in al zijn conse
quenties als jujst erkennen en dat men ook
fci deze kringen andere factoren dan oeco-
Jmlnische als oorzaken van onzen huldigen
fcultuurtoestand 'begint te erkennen en er
Met ver meer af is aan den invloed" van de
4nenschelijke persoonlijkheid een belang-
Mjke plaats in het ontwikkelingsproces der
tnensohheid toe te kermen.
Toch blijft de scheiding 'tuschen de twee
hpvattmgen neg vrijwel ongewijzigd bestaan,
bi begint zich tussdhen deze twee steeds
duidelijker de middengroep «f te teeleenen,
ffleuitsluitend van een wisselwerking sjweekt
tonder van een der bewegingsfactoren den
tweroegenden invloed te erkennen.
h het algemeen kan men zeggen, dat de
Watting als zou de nvenschelijke energie
fcpWe levenskracht zijn en door haar
jPL het Ieven 8W°™d worden,
P» Aanmerkelijk terrein gaat winnen en er tegen
tie eens zoo almachtige leer een sterke
toactie aan het opkomen is, waarschijnlijk
pe invloed van den oorlog en zijn gevolgen
h»t vreemd is. Ook het artikel, dat prof.
pcholten onlangs in „Onze Eeuw" puUi-
ttoerde en dat een «ügemeene inzinking op
potóWc en ander gebied constateerde, is van
deze reactie min of meer een uiting in zoo-
4^e professor den bizonderen nadruk
togde op de noodzakelijkheid van zedelijke
herleving en op de meening, dat ten slotte
toeoonomisthe wagen weer tot zedelijke te
herleiden zijn en zedelijke kracht feitelijk de
bert® volkskracht is, waarin de redding ook
fltoor onzen Hjd gelegen is. Zijn beschouwfn-
gen zijn zeker vooral in dezen tijd alle aan
dacht waard. De noodzakelijkheid van ver-
heffing van ons tegenwoordig leven, dat
faer al grover materialisme en in al ruwer
Wmldtering terugzinkt, dringt zich aan ieder
op. En het is duidelijk, dat alle zedelijke ver.
wording bij den individueelen mensch be-
Wt. Maar men moet oppassen, dat men
«Wonder den invloed der bovengeschetste
P' m een O"*51 uiterste vervalt en den
(nvioed van s menschen levensvoorwaarden
to,Til" op zijn groei en
WUwikkeling, ook zijn zedelijke ontwikke-
«W geheel gaat loodhenen.
Wanneer het waar is, dat alleen nieuwe
ftensohen een nieuwe samenleving kunnen
touwen, dlan ls het evenzeer waar, dat die
menschen niet van zelf ontstaan en
alleen andere levensvoorwaarden de
op andere menschen geeft.
Br is ongetwijfeld een wisselwerking. De
metmeh ls niet geheel het product van zijn
levensomstandigheden. Maar hij ondergaat
w wel degelijk den invloed van. En slechts
onder bepaalde voorwaarden zal hij de le
vensmogelijkheden, die in hem besloten lig-
tot ontwikkeling kunnen brengen,
l^mee dient men terdege rekening te
houden. Want zoo het een fout is de
mensch als geheel passief voor te stellen
ft« is eveneens een fout, en een even ge.
waarlijk®, hem te maken tot den vrij™chti-
K schepper en herschepper ven het le-
WienS ontw"^ating en kansen
de toestand waarin men hem plaatst, to
taal onverschillig is. Bn het is deze fout,
waaraan misschien meer menschenlevens
«Candwfda* te danken hebben dan aan
Onze tijd heeft behoefte aan zedelijke
hmlewng daaraan heeft professor Scholten
S .Daarvoor moeten we sterke men
schen zren te maken. Maar ook mogen we
geen enkele mensohelijke kracht verloren la.
tan gaan. Ben dit, het kweeken van sterke
en gaan^ Bn dit, het kweeken van sterke
menschen, kunnen we alleen 'bereiken door
den mensBh in de gunstige levensoondi-
tire te plaatsen. De gunstigste wil daarbij
"iet zeggen de gemakkelijkste, maar zoo-
d-dge, dat bet individu, dat erin geplaatst
^vind/V"" I^h*ur,iike voedingsbodem
ta vindt. We moeten ieder de kans geven
"t.™ 8»ed en zoo krachtig mogelijk te
ontplooien, gaven en krachten, die in hem
sluimeren te ontwikkelen. Dan kan hij niet
ta alle omstandigheden. Wie z'eer bizon-
ceren wetenscheppeüfken aanleg heeft, zal
wdhdit als bankdirecteur of luchtvaarder
mislukken en een schipbreukeling worden.
Daarom Is de keuze van een beroep van
zoo ontzaggelijken invloed. Over 't alge
meen houdt men daarmee veel te weinig
rekening, en veroordeelt hard en dwaas
wie van deze fout feitelijk het slachtoffer
werd. Daarin wil ook de pas opgerichte
vereenigtag tot bevordering van voorlich
ting bij beroepskeuze verandering brengen.
Het Is een loffelijk pogen, dat voor de her.
wording en herleving, voor het herstel
oer wereld, waarnaar we uitzien zeker
meer beteekenis heeft dan vele glootsdh
opgezette plannen. En het houdt tevens
een erkenning in van den grooten invited,
dien s menschen uiterlijke omstandigheden
op zijn geluk, maar ook op' zijn groei en
zijn ontwikkeling hebben.
twebdb kamer.
Grondwetsherziening.
Vijf en zeventig amendementen zijn op de
grondwetsvoorstellen ingediend. Ze zullen olie
"ta revue passeeren en nogmaals oUe belang.
ntiia vraagafukken de revue doen pasoeeren.
ileigeen in veel een herheling van daalge-
meene beschouwingen zal zijn.
Het eerste amendement was van den heer
Merchant, en het strekte om het woord JKo-
lomen uit de grondwet weg te werken, omdat
dit een anachronisme ishet tweede was van
de communisten die Ned.-Indië voortaan wil-
len noemen Indtmesië, en in plaats van het
„Koninkrijk der Nederlanden" wilden spreken
van het „Rijk der Nederlanden". Dit namen-
gepeuter heeft op zichzelf niet veel beteekenis.
Het is echter de bedoeling in deze verandering
uit te drukken, dat de verhouding tusschen
Nederland en Indië anders is of anders moet
worden. Het bleek dat niet alle leden dezelfde
beteekenis hechten aan het woord Koloniën.
In art. 1 van het Volkenborvdstractaat wordt
o.a. gesproken van colonies, qui se gouver-
nent librement, hetgeen er dus op zou wijzen
dat er soorten van kolonies bestaan, en dat
iets een kolonie kan heeten en toch geheel
zelfstandig kan bestaan. De Minister vond een
tusschenweghet woord ,Kolonie" verdween
en het artikel luidt nu: „Het Koninkrijk der
Nederlanden omvat het grondgebied van Ne
derland, Ned.-Indië, Suriname en Cura^oa".
Het woord kolonie is dus verbannen. Het
amendement van Ravesteijn werd natuurlijk
verworpen.
Het tweede punt betrof de positie der vrouw.
Het moet er nu eindelijk eens van komen dat
de volledige gelijkheid van man en vrouw in
de wet, in de Grondwet, wordt vastgelegd. Mi
nister Heemkerk Heeft onlang» nog wat met
wetsartikelen gescharreld om I. bewijzen dal
j"0"," Ml(l niet plaatsvervangend klnder-
"Sftar kan zijnthans moet dat uit zijn.
Mr. Merchant en mej. Westerman logen
tan strijde. De eerste stelde een ortikel voor
waarin wordt uitgedrukt dat de vrouw niet van
de vervulling van een ambt mag worden uit-
I df iü v z ""7^ verzocht in de Grondwet
j de bepaling dat de wet de volledige staatarech-
tehjkeburgerrechtelijke an economische ge-
lijkstelling van man en vrouw erkent.
Dm lamste klinkt prachtig en de bedoeling
ervan is te begrijpen, maar er ontbreekt «n
«anhet is geen wetsartikel.
Do bedoeling is, dat de vrouw bil volkomen
gebjkwaardigheid nimmer bij den man 'mag
worden achtergesteld, omdat zij vrouw is. Maai
dat staat er niet. De heer Beumer, de volbloed
imp-feminist, had te gemakkelijk vat op dit ar.
akel. Hij legde het ztSd uit, dot nimmer een
bepaling mag worden gemaakt, vtidr ot tegen
den man, die nlot tegelijkertijd In precies de.
zelfde mate vóór ot tegeti de vrouw zal gelden.
Dienstplicht zal ook voor de vrouw gelden in
precies dcnzelfden vorm en maatmoeder-
sohapszorg is onmogelijk, want wat krijgt de
Vader
Dat is natuurlijk de bedoeling niet, maar...
het staat er wel.
Wat is verder economische gelijkstelling?
Het woord economie komt in de Grondwet niet
voor. Volgèns de spreekster beteekent het zoo
veel als gelijk loon by gelijken arbeid.
De structuur vah dit artikel leek ons weinig 1
gelukkig. Het artikel is meer een leuze, een
motie, die nog nader uitgewerkt moet worden
dan een grondwetsartikel.
De heer Beumer overdreef met zijn grappige
voorbeelden, maar hy had dikwijls gelijk.
De maiden-speech van mej. Westerman was
goed, zakelijk, een tikje te lang. Vooral trof de
rustige voordracht en de beschaafde toon, twee
eigenschappen die wij van de andere vrouwe
lijke afgevaardigde in de Tweede Kamer tot nu
toe niet gewoon waren.
Geheel van de baan is de quaestie nog niet.
Minister Ruys had den heer Marchant drin»
gent verzocht zijn amendementen in te trek
ken en te vervangen door een motie, waarin
de Kegeering verzocht wordt te onderzoeken,
m hoeverre wijzigingen in de wetgeving op dit
punt noodig zijn. Z.Exc, voegde er reeds aan
stonds bij om Mr. Marchant te vermur-
I wen dat hij niet vyandig zou staan tegen
een beslissing, die de Kamer eventueel in de-
zen geest zou nemen. Dp vrijzinnig-democra-
tische leider zhg toen kans om zijn naderende
nederlaag m een aj. succes om te zetten. Het
amendement verdween en fluks werd een mo
tie gefabriceerd om aan den wensch der R«*
geering te voldoen. Hot komt ons echter voor
dat Mn Merchant hier wat te haastig is ge
weest s Ministers uitnoodiging (zie boven)
ging zeker minder ver dan 's heeren Mar
chant s motie, op grond dat de benoembaar
heid van de vrouw tot eenig ambt niet door
wettelijke voorschriften mag worden uitgeslo
ten, de Regeering uitnoodigt ten spoedigste
voorstellen te doen om de bestaande uitslui
tingen op te heffen. Minister Ruys had 't natuur
lijk niet zóó bedoeld (Z.Exc. gaf dit door een
hoofdbeweging bij het voorlezen der motie
duidelijk te kennen) en de anti-revolutionaire
leden staken op den Minister Af, om hem hun
misnoegen te kennen te gaven, dat hij zoo iets
Itoft toezeggen of uitlokken. De toezegging van
den Minister moge ons zeer onschuldig toe»
solujnen, het incidentje met de anti-revohitio-
neiren waarvan men in de Handelingen niets
«al'vinden, doch voor den waarnemer zeer
treffend toonde weer eens aan, hoe ook op
dit belangrijke punt de coalitie een eenheid van
tegendeelen is.
De motie-Marchant wordt lp ter behandeld.
Er zal dus nog alle gelegenheid zyn om er aan
te dokteren.
Het eerste hoofdstuk „Van het Rijk en zijn
inwoners was hiermee, op de stemming na-
afgedaan.
Tweede hoofdstuk: „Van den Koning".
De eerste afdeeling van dit hoofdstuk „Van
de Troonopvolging" is duchtig onder het mes
genomen.
Het standpunt der Staatscommissie kwam
hierop neerDe monarchale staatsvorm is een
zegen voor ons land, doch alleen zoolang be
houd van een waarlijk nationaal koningschap
mogelijk is. Dus: uitsluitend van andere dan na
komelingen, van Koningin Wilhelmina en be
perking van de troonsopvolging, indien manne-
lyke uit mannen gekomen nakomelingen ont
breken, tot het tweede geslacht uit den laatst
overleden koning gesproten en grondwettelijke
gelegenheid om bij ontstentenis van een grond-
wettelijken troonopvolger (door een volksstem-
min») te overweqen of wellicht ovetw™
een onderen steewvmm de voorkeur verdient.
De Regeenng heeft het edvlea der Stoere.
wTT'if ',Ioch,-■, RbtieehelDk „„vol^. Ook
rooï 1 f mJ0n0'd!alen '"tatororm eon ee*en
voor ons land, zoolang altham behoud v,n
een waarlijk nationaal koningachap moaelijk
ta Daarom stelt de Regeering, gelijk de Steats-
conuntssir, voor, von de troonopvolging uit te
sluiten zij die geen zekerheid bieden, dat til
onze nationale gevoelens dealen en met onze
,"s'"nd'r." TOld°«uic vertrouwd
«Ju. Echter wil do Regeering, hij onslente,ti.
van een bevoegden opvolger, de monarchie
handhaven en dus een koningskeuze voor.
schrijven. ,Blko vingerwijzing in de Grondwet
naar een anderen vorm ven staatsregeling is
ta een constitutie, gelijk de onze, misplaatst",
eoo schrijft minister Ruys de Bcerenbrouck in
ijin toelichting, waarbij Z.Exc. er op wijst, dal
altijd nog de weg vet. Grondwetsherziening
open blijft, wanneer het onmogeijlk zou blij-
kan de monarchie te handhaven.
Het regeertagsvoorstel gaat sommigen (zoo
als den heer de Mount verhoren) te ver, ondt-
ren te weinig ver. Socialisten, Communisten
en Vrijzinnig-democraten wijlen bij uitsterving
van het Oranjehuis de gelegenheid voor de in
stelling van een republiek openenweer ande
ren willen de zaak onbeslist laten tot eventu-
oei een voorziening noodig mocht Wijken. Zoo
aI er een stroom van amendementen op dezo
afdeeling neergedaald een verrukkelijk onder
werp voor langdurige, theoretiache besplegelin-
''wr T het 'ran,"">t !i» men het verslag.
wij hopen, dat nog zeer lange jaren de
vraag i monarchie oi republiek voor ons land
met zal behoeven to worden gesteld. Zoolang
er een Oranje-telg is, heeft deze quaestie ge
lukkig slechts theoretische waarde I
DLXXXI.
In vroegere brieven hebben we wel een» ge
sproken over de exploitatie van den gemeente
schouwburg. Dat is een misère zonder eind en
alle vormen vnn exploitatie zijn mislukt. Twee
jaar geleden had men den hnif-officieelcn vorm
aangegrepeneen directeur onder toezicht vnn
een commissie. Dat is we! een zeer bedroevende
mislukking geworden. En wel voornamelijk om
de keuze van den directeur, die na anderhalf jaar
een tekort fn de kas had van vijftien mille en
thans in het huis van bewaring daarover na-
peinst.
Men zou verwachten dat de keuze van een
dergelijken directeur met veel overleg en voor
zichtigheid gebeurde. Omtrent de wijze van be
noeming krijgt men een merkwaardigen indruk
wanneer men de behandeling van het rechtsgo-
ding tegen den directeur volgt Volgens den
directeur van den gemeentelijken accountants
dienst had de functionaris niet het minste begrip
van administratie, volgen» den deskundige psy
chiater was hij volmaakt ongeschikt voor de
functie die hij te vervullen had, volgen» den
verdediger was hij zoo onbenullig dat hij niet
In staat was een eenvoudig opstelsommetje te
maken.
Waarlijk men staat er paf van dat zoo'n man
toch werd benoemd. Hier rifst de vraag of zU
Jta tiron """"taoegM» Manlijk ntot <1. «„reprit.
keiyke personen moeten geacht worden want
de meest ergel/jke oppervlakkigheid moet bij
de keuze van een gegadigde uit de velen
waaronder met een gevestigde reputatie al»
schouwburg-directeur betracht zijn.
Het toezicht op de handelingen van den di
recteur blijkt ook niet bijster scherp geweest ta
zijn, want het vermiste bedrag is waarschijnlijk
bij beetjes uit de kas ontvreemd. Gebleken Is
dus dat het holf-officieele systeem een heels
mislukking is. Wanneer za! men toch eens in
zien dat er bedrijven zijn, die onmogelijk door
de overheid zijn te exploiteeren Vooral niet
wanneer die met particuliere bedrijven van ds
zelfde soort hebben te concurreeren Het ex
ploiteeren van een schouwburg is in ons land
allesbehalve rendabel en dwingt tot een scher
pe concurrentie, van dien aard dat de overheid
die niet kan voeren. Het is dus niet aanbeve
lenswaardig dat de overheid zich daarmede in
laat. Een dergelijk bedrijf wordt altijd een
„strop, vooral omdat alles te veel van den
leider afhangt en men dezen of te veel of te
weinig zelfstandig laat handelen.
Sinds eenigen tijd is er in de residentie groo
te belangstelling ontstaan voor de zwemkunst
en de opening van een geheel naar den eisch
van den tijd ingericht zwembassin heeft de ani
mo daarvoor zeer vergroot. We waren Zondag
j.l. in de gelegenheid een demonstratie van de
zwemkunst bij te wonen die deed zien hoe I*
korten tijd het aantal zwemmers zeer is toeget
nomen zweminrichting „D* Regentes" -e
o dus genoemd omdat ze op het Regentes»*
P ein staat heeft in den korten tijd van haaf
bestaan reeds 1500 leerlingen gehad, hetgeen
wear lijk geen gering aantal is. Bij de politie if
het gelukkige denkbeeld ontstaan om zich M
oefenen In het zwemmen en nu reeds zijn een
veertigtal agenten tot kloeke zwemmers ge
vormd. Onder leiding van een dokter wordt de
kunst van eerst hulp bij ongelukken beoefend
•n het lijdt geen twijfel of dat komt aan he»
corps ln het algemeen ten goede. Het aantal
zwemmers onder de agenten was uiterst gering.
Thans zal bij toenemende liefhebberij en
daaromtrent bestaat geen twijfel dit spoedig
zeer stijgen. Het is bovendien de gezondst»
"port en dus is het voor het fysiek ook zeer
goed.
De demonstratie, die door vele honderden toe
schouwers werd bijgewoond wekte algemeen»
voldoening. Het z.g. figuur-zwemmen trof door
bizohdore geoefendheid en regelmaatde red-
dlngs-zwemmers waaraan o.a. verschillende pos
'itieagenten deelnemen, die In uniform te water
sprongen om drenkelingen te redden, hadden
begrijpelijkerwijze veel attractie. Een steekspel
te paard d.w.z. op drijvende houten paarder
wekte den lachlust omdat de ridders bij da
minste en geringste beweging al tuimelden. Een
water-pantomine besloot het zwemfeest. Dat di'
spel met zijn komische elementen een kindenJ
juffrouw die met haar huzaar aan het spele»
varen was en natuurlijk te water rankte een
succesnunyner was, ligt voor de hand. Het toon
de vooral hoe de dames en heeren rxeeeutnn-
ten zich in het water minstens zoo op hun ge-
m<l'jffeV00'cn B'9 meer«n<fee! der menschen
op den vasten wal.
Deze oefeningen moeten wel een grooten In
druk hebben gemaakt. Het was een handige
zet juist hier een inzameling te houden voor d»
nagelaten betrekkingen der slachtoffers van de
vergane reddingsbooten. IV inzameling bracht
ruim TGO gld. op, een niet onaanzienlijk bedrag.
Nog steeds brengen de dagbladen geregeld
berichten omtrent heroovingen in zekere hui
zen. Wel is het aantal naar het schijnt vermin
derd, maar het is natuurlijk niet met zekerheid
te bepalen in hoevrle gevallen do heroorden er
het stilzwijgen toe doen. Menscheliikerwijze ge
sproken zal dit in de meeste gevalt* n wel plaats
hebben omdat zij die de dupe werden, zich zelf
compromitteeren. Tntimchen treedt de politi»
zoo krachtig mogelijk op. Op gezette tijden
haalt zo de hote!!et|»s die niet al te gunstig he
kend staan, leeg en menige coede vangst wordt
daarbij gedaan. Natuurlijk biedt een stad at»
den Haag een goede gelegenheid voor dergelijk
rooversbedrijf en is het alleen een krachtig»
controle die hier ken helpen.
In de laatste jaren is de afdeeling der zede
politie zeer sterk in beteekenis toegenomen.
Weliswaar kan zij slechts de uitwassen te<ren-
gaan en zal altijd veel buiten haar bereik blijven
maar reeds valt het niet te ontkennen, dat haaf
arbeid een belangrijke preventieve werking
heeft. Het zal wel nooit mogelijk zijn een stndl
als den Haag te zuiveren, maar het staat wel
vast, dat zonder deze zelfstandige afdeeling der
politie die een ruim arbeidsveld vlrtdt, het
kwaad zich zeer had uitgebreid.
Het is opmerkelijk hoe weinig de „rustige*
burger van al deze uitwassen merkt. Het zij»
alleen de gevallen die de kranten bereiken, wel»
ke het bewijs leveren dat nog niet alles In ord»
is. Voor de werking vnrt deze afdeeling der po
litie kunnen we dankbaar zijn want zij voor
komt dat zich broeinesten vormen, die gelijk ir
hoofdsteden in het buitenland het geval is, van
kwaad tot erger vervallen in de daden der bent
genooten.
Gelijk wij reeds zelden daalt ongetwijfeld het
getal der beroovingen, ook al omdat heel wal
van het volkje onschadelijk is gemaakt.
HAGENAAR.
Handschoenen.
Nu het werkelijk een klein beetje kouder
begint te worden, moeten wij er zoo lang
zamerhand weer over gaan denken, geregeld
handschoenen te dragende goede ondei
U niet te na gesproken, die zoo correct xljrf
zo altijd te dragen. Ikzelf behoor tot de cate
gorie, die handschoenen lastig en vervelenó
vindt, en ze alleen hij uitzondering op eet-
of andere deftige gelegenheid aantrek, maar
ze hartgrondig haai Waarom? Omdat het
prettiger is, die dingen niet aan te hebben,
en bovendien hondschoenen gewoonlijk een.'
speciaal talent rftdwikkelcn, om veel meer,
dan ons aangenaam ls, vuil of stuk te zijn.
D« twee soorten
door
•ET VAN STRIBN.
7 100 owpetazde Cootje Bor-
<ta rooveels te maal mMijd-
tofttamen en tMlnat-mensdten. Dat waren
ïl dn ftTO®Pcn' waarin ine menacMoré
«de eerste plaat, yjej tg verdeed
L °P"tad-mensohen konden nooit en
te laat komen. Het was gram ven-
maar ft et zat hen ta 't Moed
tolaatemensahen, daarentegen, waren
to nergens op tijd. Ze lieten de op.
nsoten wadhten, en verschenen jo-
oewJJk™1861 deze 111154 de grens van
tittien waren gekomen. Op-tijdanetv
tie 7 00n doordrongen van het goe-
fct,. fttaöge van hun aangeboren ewen-
toch allen den ijdelen
I» tnoo-«m0k ®*s. te-taat-roensdven hun leven
Maar Ie hadden ook
ta» te7 .f®1"*® wetenschap het noodt zóó-
toren '"f®11' «"dat niemand uit zijn
kan kruipen.
ftradk» dtatota-rnenachen is onrecht-
fc' 7 «"tare deel de. Ie.
jre^Kgelegd. Zij komen en worden met
"aan Gamsohe geselschappen
Füme^ Z °P den uitkijk. De op.
f^awiven, daartegenover, zijn dikwijls
Cootje Bomde was zoover in haar ge-
petazen toen ze, ten laatste, haar kapsel
vrijwel naar haar sin had Ze stond voor
de groot® spiegelkast in tante Adelheid's
witgeMote logeerkamer en kleedde sich
voor „de partij".
Tamte Adelheid was dden da^ 25 jaar met
oom Midhied in die eaht vereenagd en er zou
een tuinfeest zijn.
Cootje was bet moest tot haar droe
fenis erkend een op-tijd^nenscb. De
partij zou om drie uir aanvangen, en zie,
het was mi twee en ze had niet anders meer
te doen dwn de wit-voHe juric, die op het
bed wolkte, over te gooien en haar kers-
roode ceintuur te strikken. Over een kwar
tier zou ze ai vijf minuten lang gereed zijn
en dan drie kwartier Tang ronddraaien, door
bet huis, om juffrouw Anna, de huishoud
ster, dde alle feestvoorbereklingen trof, in
den weg te kropen.
Tante Adeèheid en oom Midhiel zouden
tot het laatste oogenblik onzichtbaar zijm.
Dat behoorde zoo.
Cootje zuchtte. Andere jonge meisjes ble
ven óók onzichtbaar, tot alle gasten bijeen
waren. Dan kwamen ze plots, met een l>e-
koarlijke 'blos van haast en verwarring aan
gefladderd, wisten zich allerliefst met een
pnrihnandje, te excuseeren en veroverden
stormenderhand een gansoh gezelschap,.
een of anderen „hij" inbegrepen.
Cootje keek, oritisch, in den spiegel. Zij
had zelden of nooit een blos en gedeci
deerd geen gezicht voor een pn rijmond je.
Niettemin regeerde een „hij" haar ge-
Een jeugdige Grieksche God in oolbertkos-
tirnm T Zoo leek haor de foto van oom Mi
chael's jongsten compagnon, meneer van
Houweningen, die er ongetwijfeld van mid
dag ook zou zijn.
„Ja kind", had tante Adelheid gezegd,
„hij is nog ft prendre". Ze had fijntjes-pla-
gerig daarbij gelachen, want Cootje och,
Heer, 'n braaf kind, maar mooi, dat nietl
Tante Adelhedd was in haar jeugd een belle
geweest en had dus recht op zulk een op
merking.
De ceintuur van de witte jurk viel aan
stonds goed. Cootje draaide, niet ontevre
den, rond. Och, het ging wel. Opdrillen,
met poeder en geurtjes, met strookjes en
lintjes leende ze niet En het was troostend
te bedenken dat menschen met penhaar
en een enkele sproet óók recht van bestaan
hadden.
Juffrouw Anna 8®* den zonverschen
tuin haar orders.
„Bn dan over ieder tafeltje een kleedje
en daarop dè kristallen vaasjes, met twee
bloemen in elk", ordonneerde ze de twee
af- en aanrennende meisjes, die ondanks
aangeboren onverschilligheid nu toch mm
of meer onder den indruk waren. „En de
dientaf els op de werahda".
Ze hielp zelf ijverig mee. Juffrouw Anna
was immers óók een „op-tijd-mensch" en
bet was slechts de laatste hand, die aan. al
les gelegd behoefde te worden.
Toen Cootje het tuinpad afgedrenteld
kwam keek ze, innig-ontevi eden op.
„Beertje, juffrouw Cobe, bent u deer al".
UUorefafcjn. voelde Cootje, Maar voi-
meakt vriendelijk vroeg haar stem oi te
soms helpen kon.
„Nee dank u. U kon uw japonnetje 'na
vuil maken, t Is noj zoo vroeg.
Cootje liet zich op een tuinbank glijden.
Br was weinig feeststemming in haar. De
tijd kroop.
De tuinman liet de fontein spuiten tot
een fijnen stofregen over het groene gazon
sproeide.
Juffrouw Anna ging nog eenmaal voor
het laatst alle tafeltjes langs en speurde
met Argusblik naar mogelijke ongerechtig
heden.
Op slag van drie mischte tante Adelheid
aan, imposant in hoer lichtgrijze krekige zij-
Tante geurde discreet en een donzig poe-
derlaagje gaf haar iets van een oud-Pran-
sclve marquise, vond Cootje.
„Ben jij er al, lieve kind?"
Het ongelukkig» op-tijd-mensch knikte
liefjes. Ze was niet klaargekomen met de
vraag of ze „pleixier" zou hebben vanmid
dag. Het was waar: de mogelijkheid stond
open als „hij" van het portret kwam.
Oom Michiel plukte een rood roosje voor
Cootje, een witte voor zich zelf. Tante Adel
heid gaf de warme juffrouw Anna een Hef
neerbuigend pluimpje, omdat all«* zoo keu
rig in orde was. In lieve neerbuigendheid
was tante Adelheid groot. Toen kwamen, per
rijtuig, de eerste gasten. Begroetirg, felici
tatie, voorstellen.
Bn de „partij" begon.
Cootje voelde het haar familiepHcht
in den aanvang zoo wat om taiite Adelheid
♦- fcttteea rondzweven. Maar tante scheen hat
weinig te waardeeren. Dnmop had Cootje zich
ontfermd over twee kleine meisjes, die zielen
ongelukkig keken boven baar stijfgestreken bat*
tistjurken, omdat gezegde jurken niet vuilg**
maakt mochten worden. Ze troonde het tweetal
mee naor 'n bankje de fontein en speelde
„ik zie, ik zie wat jij »»i«*t ziet," hetgeen vuiU
maken uitsloot. Soms kwnm een vriendelijk»
oude dam» haar over dit deugdzaam optr»d«l
loven.
„Lieverd", zei Het kleinste kind dankbaar «M
gaf een worm kusje. Het had juist een spel*
letje gewonnen.
Cootje was soover toen oom Mlchiel voorbij
kwnm, arm in arm metja, het was de me*
vnn het portret. Ze werd rood, want Adonis
was by hem vergeleken, een onbeduidendheid.
„Mn nichtje, van Houweningen," stelde oon»
Michiel voor.
De mooie man glimlachte, gelijk een moot»
man zulk» vermag, en begon de beleefde W
vriendelijke conversatie van een gast, die laat
is. Hij bood de nicht van zijn ouderen corapag^.
non den arm en geleidde haar naar een leog)
tafeltje, waar tante Adelheid's tweede meisje^
Mietje, met handschoeivn aan, thee diende.
kindertjes waren met Cootje's plotselinge ah»
valligheid aanvankelijk weinig ingenomen, maas
wisten zich spoedig ta troosten door met hurt
handjes kiezel en tuinaarde te gaan opachappaq,
zeer tot nadeel van de stijve strook en.
JBen heerlijk tuinfeest", sei de mooi» «ten.
„Wat spijt mij dat ik niet eerder hi»r waag
Maar op kantoor verlaat m»n sich »oo gauw.
Hij is een te-la at-mensch, voelde Cootje m
dat vervreemdde haar weer «ven, al bedacht
s» onmiddelijk hoe aantrekkelijk ook wo«r dezd
kwaliteit was. Ori\...„ alles sraa aajttr«kheUm