ïo.
inen
II
Db roman van een studente.
sge
COOPS
DE KOllKDE HUISVROUW.
NIEUWS, en advertentieblad voor gouda en omstreken
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, hüordrecht, moercapelle, Nieuwer.
60» Jaargang
lig In
PERK a. <L U-, OUDERKERK a. d. IJ., OUDEWATER, REE UW UK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
pit num mar bestaat uit 2 blad u.
EERSTE BLAD.
FEUILLETON.
«liui
n.
I.
vision.
BUITENLAND.
Van
Velen
zijn a'3
oogen
QEBONDEÉ
it, traditie of
zij, weerhout^
gaan kijken
lijn, dat niet
ligt.
n belang
dien
RUKKEN.
Ider dean
:en laag (want
■oral scherp
kwaliteit,
enz.
Uit ons Parlement.
i en
Slot
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
er-
(Wordt vervolgd.)
M
den
lach-
EK HAAG.
uit het Duitsch door
Mevrouw A. E. NUIJS-POSTHUMUS.
38
door
RUDOLPH STRATZ
ID8TRHT 31
485 a
leeftijd steeds
kets, waarvan
begunstigers,
480
:e‘
38
08
al
Men
Boekhandel of bi
A ZOON. GOÜDi
Veertiendaagse*! Blad
voor do Huishouding,
o o o
PrU« P«r kwartaal tr. p. past. f l
Q O
kan ricÉ aboanearen 1“
>u d« Uitgever» A. BRIMI
kennen I
In avondvergaderingen zijn de nieuwe pensi
oenwetten behandeld. De burgerlijke pensioen
wet is reeds zoo goed als afgedaan. Gestemd
over de amendementen (voor zoover die nog in
leven zijn) is er nog niet.
Wij moeten hiervoor, om niets in herhalingen
te vervallen, naar het verslag verwijzen.
OVERZICHT.
Twee Amerikaansche presidenten hebben zich
meer of minder opgeworpen als vredesaposte
len Harding, die de „ontwapeningsconferentie"
heeft bijeengeroepen thans, zijn voorganger
Woodrow Wilson tijdens den oorlog. George
Bernhard, die in de Voss. Ztg. een parallel tus-
schen beiden trekt, waarschuwt er tegen niet uit
het oog te verliezen het verschil tusschen de
geestelijke „Einstellung” van Wilson en Harding;
z. i. had ook Wilson, zich door zuiver Ameri
kaansche belangen latende leiden, het richtsnoer
van zijn politieke daden trachten te vinden
maar het lag in zijn natuur aan zijn persoonlijke
bestemming voor het scheidsrechtersambt der
wereld te geloovenen zoolang hij niet, zooals
te Parijs, zijn idealen behoefde te verdedigen
tegen nuchtere politici, maar van zijn schrijfta
fel uit door boodschappen de wereld meende
te regeeren, had hij zich stellig als apostel der
menschheid gevoeldmisschien was juist dit
geloof aldus Bemhard bij hem door de
handige wijze der Engelsche diplomatie gevoed
in *t tijdsbestek, dat de Engelsche staatslieden
durfden hopen, dat de gezindheid van president
Wilson practisch te hunnen faveure kon wor
den geëxploiteerd. Maar Harding is z. i. uit ander
hout gesneden en slechts de uitvoerder van den
n daarom mocht men dan ook
onódEngheid de Amerikaan-
EENIG zfin
rg’s
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal /2.2b, per week 17 cent met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal /8.1b, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 1L GOUDA*
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur.; Administratie TeL Int 82;
Redactie TeL 545.
GOlIM.IIE OTIMT.
dwars over de fcrsche borst eX den gespierden
rechterarm la<ren donkerrood en vingerdik de
merkteekens der duels op de sabel, zonder be
schermend verband.
Zóó had hij er op de verschillende hoogescho-
len een dozijn meegemaakt. Daarvan getuigden
de beensplinters in zijn schedel en de door
een vlakken bouw getroffen pupil van zijn lin
keroog.
Bovendien had de voorvechter heel in de stilte
van den morgen verschillende duels op pistolen
gehad en daarbij tot verbazing en ontzetting
der jonge studenten eenmaal zijn tegenpartij
door een schot midden in het voorhoofd gedood.
Hij sprak er nooit over, doch de herinnering
aan dit duel, dat aan een andere universiteit
had plaats gehad, leefde voort, naar de mede-
deelingen der ooggetuigen. De jonge studenten
wisten precies, dat de ander na het schot de
handen had opgestoken, zich in de rondte had
-edraa’d en toen languit en onbeweeglijk met
he< gelaat in het gras was blijven liggen.
De drie-linten-man was toen tot vertmgstraf
veroordeeld en had na een jaar gratie gekregen.
H:i vertelde prarne van riln vrnnliiken vcnt n--
tijd, zooals anderen bijvoorbeeld sproken over
hun verbüjf nan zee, het was voor hem de idylle,
deg roene oase in het bloedig, uiterst verant
woordelijk beroep van leidenden corpsstudent,
die niet alleen in de Cheruskia met ijzeren vuist
de tucht handhaafde, doch ook veel invloed be
zat bij de senioren van de gezamenlijke corp
sen der academie, ja wiens stem zelfs weerklonk
op de jaarlijksche bijeenkomst van alle Duitsdu»
studentencorpsen.
Hij naderde de dertig reeds en dacht er ern
stig over zijn rust te nemen, dat wil zeggen in
de rechten te gaan studeeren en dan rijn krach
ten ter beschikking van de regeering te stellen.
Het was hem echter een pijnlijke gedachte, te
tegenzeggelijk een overwicht bezat. Bemhard
betoogt nader t
JDoor dit bondgenootschap wordt het Ja-
pansche Imperia lisme aangemoedigd. En het is
toch een publiek geheim, dat de Engelsche poli
tiek den japanners in den strijd om den Stillen
Oceaan dezelfde rol heeft toegedacht, als bij
beurte Duitse hl and en Frankrijk in den strijd om
het Europeesche continent voor Engelsche re
kening hebben gespeeld. Het behoeft niet in ’t
bizonder te worden uiteengezet welk een groo
ts beteekenis een Japansch-Ameriknansche
oorlog door den politieken band van beide sta
ten voor de veiligheid van 't Brltsche wereld
rijk zou hebben. Maar ook zonder oorlog is door
de permanente bedreiging, die het bondgenoot
schap vormt, de Engelsche bemiddelaars-rol on
der zekere omstandigheden zeer winstbrengend.
Dat blijkt toch ook al met name zonder oor
logstoestand, Ja zelfs zonder een toestand van
oorlogsgevaar in China, waar eigenlijk een
voortdurende oorlog in 't klein zonder kanonnen
tusschen Japan en de Ver. St. wordt gevoerd,
die ten slotte een oorlog van Engeland tegen
beide staten is, gelijk de handige Engelsche po
litiek steeds volgens het principe pleegt te han
delenbella gerant a 11 i i. Wanneer ten
aanzien van deze vanzelfsprekendheid in de En
gelsche pers en zelfs in de rede van Balfour
een groote verbazing over de Amerikaansche
voorstellen tot uiting is gekomen, dan mag dit
niet al te ernstig worden opgevat. Het behoort
tot de regie. En het zou onjuist zijn in deze
woorden en hoofdartikelen de uiting van 't wer
kelijke gevoelen der Engelsche politici te zien.
Zij wisten heel precies, wat zij te Washington te
verwachten hadden en zij weten ook precies,
wat zij te doen hebben. Dat zal in de beraad
slagingen der commissies nog duidelijker aan
den dag treden, maar is toch al In de voltallige
zittingen vrij duidelijk gebleken."
In zijn uitvoerig artikel herinnert de schrijver
er yerder aan, dat de Engelschen evenals de Ja
panners zich hebben beijverd aanvankelijk ge
heel de wereld kond te doen, dat Engeland en
Japan de ontwapeningsvoorstellen van staatsse-
moeten scheiden van dit rijk van wapenen en
duels, dat voor hem de wereld was, en buiten
hetwelk hij voor weinig belangstelling koesterde.
Overigens wa's hij in werkelijkheid een goedig,
bijna weekhartig man. zeer goed ontwikkeld van
verstand, en vriendelijk van aard. Dit alles word
omgeven
hetgeen
Domper of man van verlichting
Ieder zit vast aan zijn richting.
ADVERTENTIEPRIJS» Uit Gouda en omstreken (behooranda tot dan bezorgimngH
1—5 regels IJO. elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den beznrgknng»
1—5 regels 1.55. elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdaffmunni«*r 20
bijslag op den prjjs. Liefdadlgheids-advertentiën de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN: 1—4 regels ƒ2.06, elke regel meer /0J0. Op
de voorpagina 50 honger.
Gewone advertentiën en Ingezonden mededeel ingen b<j contract tot zeer gereduceer*
den prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuMchenkomst van soliede boekhan
delaren, Advertentiebureaus en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatiunf
aan het Bureau sjjn Ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
de Otto met een glimlach bij de gedachte, dat
zijn vader juist op die plaats op een rotsblok
had zitten rusten met Erna Bauemfeind, om
wier wille dit alles gebeurde.
„Goed. Des morgens om zeven uur. Om vijl
uur moeten wij hier wegrijden. Het rijtuig wacht
over de brug, opdat niemand erg zal krijgen
Diedericks houdt dezen oever. Tien schreden
barrière met avnnceeren I Er worden drie kogelp
gewisseld. Het is jammer, dat je nog geen be
grip van schieten hebt. Je moet maar op je
studentengeluk vertrouwen. Laag mikken dat
is de hoofdzaak. Nu daarover later. Ik wacht
je op mijn kast, je suit nu wel ren beetje al
leen willen zijn. Verder blijf ie van avond onder
mijn hoede. Een halve flesch wijn en vier zachts
eieren mag je hebben. Anders niefs. Morgen
vroeg een glas cognac. En breng morgenoch
tend het huis niet in opstand om koffie te laten
zettenDan merkt iedereen wat er aan dn
hand te r
trachten iets meer in de richting van zelfbestuur zen, door een koninklijke onderscheiding te
te stuwen, deed zich ook nu voor. De heeren
Marchant en van Ravesteijn waren daarbij de
verdedigers van die nieuwere denkbeelden.
Eigenaardig was de houding van den heer
Troelstra. Hij schaarde zich heelemaal niet aan
de zijde van deze verdedigers. Het was naar
rijn meening niet gewenscht, de problemen, die
zich bij de verhouding van de Koloniën tot het
Moederland voordoen, in de Grondwet op te
lossen. Dit diende men aan den gewonen wet
gever over te laten. Hij bestreed dus het amen-
dement-Marchant en schaarde zich veeleer aan
de zijde der heeren Scheurer, Gerretson en Dres
selhuys, die met de Regeering meegaan en niet
verder willen gaan. Zelfs wat den naam der
Koloniën betrof, was hij in de reactie. Hij
wenschte een verzamelnaam en ried dien van
„overzeesche gewesten" aan.
De nieuwe artikelen 61—-62—62bis betref
fende het Bestuur en de Staatsinrichting van
de Koloniën, zijn ten slotte goedgekeurd, nadat
de Kamer zonder stemming het artikel 62 door
de redactie van mr. van Rijckevorsel had ver
vangen.
De volgende halte vormden amendementen
van de sociaal-democraten, om de ongewijzig
de artikelen 65, 66 en 67 te schrappen-
In het eerste wordt bepaald, dat de Koning
èdeldom verleent en dat geen Nederlander
vreemden adeldom kan aannemenart. 66 zegt,
dat ridderorden door een wet worden ingesteld
op het voorstel des Konlngs en art. 67 bepaalt,
dat vreemde orden, waaraan geen verplichtin
gen zijn verbonden, mogen worden aangenomen
door den Koning en met rijn toestemming door
de Prinsen van zijn huis, terwjjl in geen
andere Nederlanders, of vreemdelingen
Nederlandschen staatsdienst ?ifn, vree..»
deteekenen, titels, rang of waardigheid mogen
qannemen zonder bijzonder verlof van dan Ko
ning. Dit’ alles’ nu wilden de söciaal-democra-
ten schrappen en hun adellijke afgevaardigde
jhr. de Jonge was aangewezen om deze amen
dementen te verdedigen. Het gebaar scheen
schooner dan het wasschrapping van het
adeldomsartikel beteekende immers weinig of
niets. Aangenomen, dat dit schrappen van een
Koninklijk recht met een verbod gelijk zou
staan, kwam het amendement hierop neer, dat
er geen nieuwe geadelden zouden komen. M.a.
w. de Jonge c.s. zouden van adel blijven, het
zou een monopolie voor de reeds geadelden
worden en afgeschaft zou slechts worden de
mogelijkheid waarvan de Regeering hier te
lande intusschen een uiterst zeldzaam gebruik
maakt om verdienstelijke landgenooten in
den adelstand te verheffen.
Indien do roode heeren werkelijk van mee
ning zijn, dat adeldom en ridderorden in
’s lands belang dienen afgeschaft te worden,
ware een voorstel om in de Grondwet een ver
bod van het'dragen van titels en onderschei
dingen of een afschaffing van beide logisch
geweest. Wat nu gedaan werd, deed eer de
vraag rijzen, of de heeren met het oog op de
mogelijkheid dat rij zelf eerlang als regeerders
zullen optreden, een achterdeurtje wilden open
houden voor het handhaven van deze even
respectabele als gemakkelijk te ridiculiseeren
van A» -y—n a’-WMaró—erdn als goed-
om diensten, aan den lande bewe-
het Hessische laten
linten-man W»ort. „V
Op het binnenplein
niemand ons. Je kent de plek toch’r
Jk ben er vanriaag nog gewet T antwoord-
•er-bureau had een dag voor de rede van Bal
four kort en wel de mededeellng verspreid, dat
Balfour den dag daarop zou instemmen met het
program van Hughes. Deze berichten hadden
hun weg naar de Duitsche per» gevonden en
hadden daar de uitwerking gehad, die bedoeld
was. Want ook den Duitschen krantenlezers, al
dus Bemhard, werd in groote opschriften be
richt omtrent de Engelsche instemming met
Hughes’ plannen. In werkelijkheid hadden noch
Engeland noch Japan er mee ingestemd. Maar
zi| hadden niet volgens het Duitsche recept
„Neen, want” maar volgens 't veel verstan
diger „Ja, maar" gewerkt. Balfour had in de
hoogste tonen den lot gezongen van 't princi-
pieele voorstel van Hughesvoor de wereld
derhalve had hij ze aangenomenmaar pas in
de cdmmissie zou hij blijk geven van zijn oppo
sitie.
Maar ook in de voltallige vergadering had
Balfour reeds de reden voor dit verzet opgehet-
derdhij wees op de samenstelling van 't Brit-
sche wereldrijk, waarvan 't middenpunt een
eiland was en waarvan het verband berustte op
de veiligheid van de verbindingen ter zee. Woor
delijk had hij gewaagd van den „geografischen
toestand” van Engeland. Dit geeft Bernhard aan
leiding tot de opmerking:
„Jammer, dat Duitschland niet of tic t»
Washington vertegenwoordigd fa. Het zo»
Duitschland toch misschien mogelijk zijn ges
weest te kennen te geven, dat hetzelfde argus
ment van den geografischen toestand, dat En-
geland aanvoert voor zijn militarisme ter zeé,
eens voor de Duitsclr bewapening te lande Is
gebruikt, zonderdnt het tijdens den wereldoor-
log juist door de Engelsche „Krirgshetzpropa-
ganda” ook maar eenlgszins werd erkend. Of
dit argument fa thans onjuist in den mond der
Engelsche vertegenwoordigers, of het wes vroe-
ger ook juist, toen Duitschland er rich van boa
diende."
wil zijner partij en
Wel met alle t T_.
sche bedoelingen apprecieerend aannemen,
dat hij bij het uitroepen van de conferentie
te Washington zich slechts liet leiden door cretarisjftighes goedgekeurd hebben. Het Reu-
nuchtere overwegingen van Amerikaansche be- *--*•-jC-J--
langen; voor hem kwam 't er niet op aan de
wereld te verbeteren, maar Amerika te bescher
men. Vandaar, dat de vraagstukken, die zich
om den Stillen Oceaan groepeerden, het stand
punt bepaalden van de Amerikaansche staatkun
de; niet alleen de verhouding tot Japan, maar
ook de Chineesche kwestie.
Bernard verwondert er zich dan ook heele-
maal niet over, dat door de rede van staatsse
cretaris Hughes op 't lijstje der punten ter be
raadslaging de beperking der maritieme bewape
ning vooraan is geplaatst; z. i. is 't uitgesloten,
dat de deelnemers aan de conferentie met na
me Engeland daarover bizonder verbaasd kun
nen zijn geweestwant wanneer men alleen
maar de verhouding der Vereenigde Staten tot
Japan in aanmerking nam, dan bleek reeds dui
delijk, dat de Japansche landmacht pas in de
tweede plaats voor Amerika in aanmerking
komt, daar toch pas het gereed zijn voor den
oorlog ter zee bij een eilandstaat, als Japan is,
de „Auswirkung" der landmacht tegenover
Amerika mogelijk maakte. De verhouding der
Ver. St. tot Japan werd gecompliceerd door het
Britsch-Japansche verdrag? waardoor Groot-
Brittannië, dat eenerzijds met de Vereenigde
Staten, anderzijds met Japan verbonden is, on
echter als door een stalen pantser
door het onverbiddelijk bewustzijn van
een cqrpsstudent pas..
Door dien geest bezield, trad de drie-linten-
man binnen. Hij kwam van pen onderhoud met
den sèkondant der tegenpartij.
Hij begon rtlet de twee andsre studenten, die
eerbiedig waren opgestaan, de kamer uit te stu
ren. Toen wendde hij zich tot Otto Hel lm u th.
„De zaak fa in ordezeide hij, een kriny van
rook uitblazcnd, od den tqpn van een man, die
,een plicht van zijn beroep vervult. „Alles is
volkomen duidelijkfeitelijke beleediging er
is geen reden, om dien Diedericks geen satis
factie te gevenMorgen vroeg heeft het duel
plaats
Qlto Helmuth zelf had om dien ongewonen
spoed verzocht. De twist had op straat, in te
genwoordigheid van verscheidene getuigen
plaats gehad. Morgen zou men onder de Hei-
delbergers, die op de hoogte waren van corpa-
gebruiken en duelregels, reeds spreken over
den op handen zijndm strijd de autoriteiten
zouden er lucht wan krijgen, en wat nog err^r
was zijn ouders zouden het hoorenDat wilde
hij hun en zichzelf sparen. Terug kon hij toch
niet! Waartoe dus nog scènes vooraf?
„Voor alle zekerheid zullen wij de zaak in
n geuren p
,Waar die vier burchten zijn.
I wan de eerstel Daar stoort
Ongemerkt waren ze voor Ema’s woning aan-
Oaar bleven zij stilstaan.
Hij tikte met zijn wandelstok op den grond en
te«k niet op.
„Straks heb je de arbeidsters in de fabriek
beklaagd, omdat zij zoo arm zijn I Lieve Erna
je bent even arm. Behalve je koffer in de
temer en het beetje bijouterieën en geld, dat
J® bij je hebt, bezit je niets ter wereld je
■®nt me integendeel nog heel wat schuldig, ik
bedoel niet het geld, dat ik je trouw iedere
t»aand heb uitbetaald als opbrengst van mijn
tebriek, maar de eer en den goeden naam van
teden Je staat geheel verlaten en zonder be-
■therming, en je eenige werkelijke vriend in de
*®reld ben ik. Zonder mij wordt je ongelukkig,
we»* nu dapper en overleg de zaak. Morgen
6,1 w’i elkander nader. Goeden nacht, Er-
Hellmuth zat met de twee kame-
getuigen waren geweest van ztyn ont
moeting met den Luxemburger, op zijn kamer,
een studentenvertrek, dat sinds onheugelijke rij
den altijd van den eenen corpsbroeder op
anderen overging en dat reeds geheele gesli
ten had zien komen en gaan. Hij wachtte op
het antwoord van den eersten gechargeerde.
Die grimmige drie-linten-man, op wiens bree-
de borst de kleuren van drie korpsen aan drie
verschillende hoogescholen vreedzaam naast el
kander prijkten, was voorloopig Otto’s ideaal.
Hd imponeerde hem meer dan iemand anders,
meer dan zijn eigen vader. Vol eerbied, -met
heimelijk ontzag gemengd, zag hij op tot den
verweerden, ouden strijder met zijn tallooze lid-
teekens, die als een sombere hoofdman uit de
Indianengeschieden’ssen van rijn’ jeugd de lot
gevallen van den Cherauskiërstam bestuurde.
Achter zijn naam prijkte een lange rij van één-,
twee- en drievoudige kruisen, die getuigden
van zijn werkzaamheden als gechargeerde bij
de verschillende corpsen. Daarboven stonden de
cirkels dier wapenbroederschappen, met uitroep-
teekens versierd, en tot geheimzinnige, voor on-
ingewijden onverstaanbare runen verbonden,
evenals op zijn linkerwang de verharde lidtee-
kens ineenliepen en hier en daar harde plekken
vormden, waar zelfs het scherpe wapen van de
tegenpartij en de kromme naald van den ge
neesheer op het vechtterrein nauwelijks meer
konden doordringen.
Een gedeelte van zijn rechteroor ontbrak, rijn
neus was erg beschadigd en de eene mondhoek
was door een zeer slecht verbonden snede open
getrokken, zoodat hij er uit zag, alsof hij altijd
boosaardig in zich zelf lachte. En dat waren
nog slechts de sporen van de gewone mensuren,
twee en vijftig in het geheel. Maar Otto Hellmuth
von Arras wist, hoe niet alleen onder het kort
geknipte haar van den geduchten kampioen de
lang^ avenwijdigf litteekens liepen neen
Ook ten aanzien van het sluiten van ver
dragen wordt de macht van den Koning beknot.
Tot nu toe had de Koning vrijwel alle macht;
alleen moet hij mededeeling doen van de ge
sloten verdragen aan de Staten-Gen^raal. Wan
neer het aangelegenheden betreft, die wijzigin
gen zouden brengen in het grondgebied van het
Rijk of voor het Rijk finandeele gevolgen zou
den hebben, moest de Koning de goedkeuring
der Staten-Generaal vragen.
De Regeering wenscht thans dat alle verdra
gen door de Staterv-Generaal zullen worden
goedgekeurd. Echter kan den Koning bij spe
ciale wet een deel der bevoegdheid worden
öve’-gedragen. Natuurlijk wilde de heer vanRa-
Vesteijn nog duidelijker vastleggen dat de Ko
ning nooit ende nimmer iets mag doen zonder
toestemming van de Staten-Generaal,
Een onderscheiding t,\rvrhen verdragen en
andere overeenkomsten wenschte de heer Vis
ser van IJzendoom aan te brengen, waarbij de
eerste onder de goedkeuring van de Staten-
Generaal zouden vallen, de laatste uitsluitend
onder de macht des Konings. Waar ligt het ver
schil Een verdrag is een overeenkomst in den
plechfigen tractaatsvorm, zegt men, maar dat
Is niet veel duidelijker.
Berst staakten de stemmen over het amende
ment. Rink, 38 vóór, 38 tegen. Een stem had
hier den doorslag kunnen geven en het te het
stomste toeval, dat dit alsnog niet geschiedde.
Bij de herstemming is met 52 tegen 34 stem
men het voorstel aangenomen. Het gold
hier heusch ’n niet gering artikel en 't ware
gewenscht, dat de leden I aanwezig waren om
niet aan het toeval over te laten wat er in de
Grondwet komt te staan.
De discussie over d*n naam der Koloniën en
ie verhouding van Moederland en Koloniën
heeft weer zeer vele uren in beslag genomen.
Een goeden naam weet niemand. En wat de
verhouding betreft, merktp Mr. Troelstra zeer
terecht op dat de omschrijving daarvan in de
Grondwet niets te beduiden beeft voor de prac-
tlsche verhoudingen. Die blüven dezelfde en
ontwikkelen zich geleidelijk. Het meer of min
der verplichtend stellen van advies-vragen aan
den Volksraad heeft ook niet veel beteekenis, ---
Zoolang het advies niets meer dan een advies traditie en van de even gewaardeerde ajs goed-
b. Het oude verschijnsel, dat verschillende leden koope wijze
TWEEDE KAMER.
Grondwetsherziening.
Pensioenwetten.
*De Koning zal voortaan hebben te trachten
geschillen met vreemde mogendheden op te
lossen door middel van rechtspraak óf langs
anderen vreedzamen weg. Gelukt dat niet, dan
most hij nog eerst de goedkeuring aan de Sta-
len-Generaal vragen voor hij oorlog mag ver
klaren. Het amendement-Schaper is n.l. aange
nomen. De grappige combinatie anti-revolution-
>airen, communisten en Marchantisten stemde
tr tegen.
De beide andere amendementen op. dit artikel
Verden verworpen.
TELEGRAMMEN.
DE DEUTSCHE WFRKR
Berlijn, 18 Nov. (N. T. A. Draadloos)
Da Parijsche Matin ontving berkht uit Berlijn
dat de geallieerde controlecommissie, hoewel rij
geneigd is met de belangen der Duitsche arbefa
ders rekening te houden, moet nandringen op
vernietiging der „Deutsche Werke." Zij staat
een termijn van vijf maanden toe.
Berlijn, 18 Nov. (W. B.). De te Berltfa
vergaderde bedrijfsraden van alle tot de „Deul*
sche Werke" behoorende bedrijven protesteeren
eenstemmig in een motie tegen den eisch, dien
de geallieerde militaire contröle-commisrie O»w
langs aan de „Deutsche Werke" stelde. In da
motie wordt verklaardDe opvatting of vrees,
dat in het bedrijf der „Deutsche Werke” binnen
zeer korten tijd weer oorlogsmateiiaal kon won»
den aangemaakt, fa ten volle ongefundeerd. Da
bedrijfsraden zullen eventueel© pogingen om da
bedrijven voor oorlogs- en uitrust ingsdoelein*
den weer bruikbaar te maken, met alle midde
len weten te verhinderen. Met dezelfde beslists
held keeren ze zich tegen het streven om be
drijven, die alleen arbeiden voor vreedzame doeh
einden, stop te zetten. D© bedrijfsraden dragen
aan da vahvereenigingen op, ook van hun kant
verder alles te doen om de gevaren, die de
Duitsche economie bedreigen, af te wenden en
vooral ook de buitenlandsche partijvereeftigin-
gen op te roepen voor een protest-actie tegen
de voorgenomen verwoestingstnaatregclen. Da
bedrijfsraden verwachten bepaald, dat generaal
Nollet van den raad der gezanten de onvoor-
waardehjke opheffing zal bewerken van de M
genomen bepalingen.
De houding van Krupp’s arbeiders.
Berlijn, 17 Nol(W. B.) Da Vorwërttl
meldt, dat de arbeidersraad van de N. V. Krupp
te Essen aen generaal Nollet een brief heeft ges
stuurd, waarin de arbeiders hun vaste besluit te
kennen geven elke vervaardiging van oorloge*
materiaal te verhinderen. In de laatste dagen
zouden echter met name machines, die dienen
voor 't bewerken van zuiver vredesmateriaal op
bevel der intergeallieerde commissie vernietigd
worden. De arbeiders Beschouwden de beschik
king nopens de vernieling der machines ala on
verantwoordelijke maatregelen, ingegeven door
economisch egol-me en geschikt om Duitsche
land's economisch leven en zoodoende des
Duitschen arbeiders in groote mate nadeel te
berokkenen. De arbeiders van Krupp zullen bi|
een eventueel» vernietiging hunner productie»
middelen hieraan niet medewerken.
HET ENTENTE-ONDERZOEK
NAAR WAPFNS.
Dresden, 18 Nov. (W. B.) De commis
sie der geallieerden had dezer dagen het OM
geval
die in
reemde or-
