m
snj
BINNENLAND
teB'Sen^ lOOP™ V°°r IH-*
STADSNIEUWS.
^D»
hQenwoeptng he* BHteche
T Deo, (R.) De koning fa he«fan
SoraJrtngbam noar Londen teruggekeerd en
i 'bQeenkom.it von den Privy Cqundl
Budrfngtnm Palace, wear het beshik werd
ledkend tot bijeen roeping van het parlement
i 14 Potfa far ratificatie der leradw overeen-
Opening ven "t Engefeche
parlement door den koning.
t Dec. <N. T. A. Draadloos.).
j sal de nieuwe ritting von het Engel-
i parlement persoonlijk openen. Naar ven»
't X. M. den wensch geuit, dat de volle
zal worden gelegd op de Engelsch-ïer»
i overeenkomst ah een groot historisch feit.
De Anglo-Oostenrijksche honk.
enen. 7 Dec. (W. B.) De buitengewone
vergadering van de Anglo-Ooaten-
i bank bevestigde de in de gewone alge-
i Vergadering genomen besluiten betreffen-
i een verandering der bank in een Engelsche
Hing; rij besloot verder, dnt de oude omv
ielen, die vóór 51 Dec. 1921 niet tegen aon
tdoe km in de nieuwe onderneming waren inge-
falsseld, voor vervollen tullen worden verklaard.
Hongaarachc communisten uit Oostenrijk
uitgewezen.
Ween en, 7 Dec. (W.-B.). Naar de bladen
Kielden, rijn den laatsten tijd twaalf Hongaar»
•die communistische vluchtelingen, w.o. zes
voormalige volkscommissarissen van het Bela
Kun-régime, uit het land gezet, daar tij, naar
(door huiszoeking is gebleken, de voorwaarden
bebben geschonden, waarop hun was toege
staan in het land te blijven. Zoo zouden rij zich
Opnieuw met de politiek hebben ingelaten.
HET NIEUWE HONGAARSCHE KABINET.
Éedapest, 7 Dec. (W. B.) Minister-pre-
Bethlen heeft heden in de Nit. Verg.
ieuw ministerie voorgesteld. Hij verklaar-
h te zullen houden oon de richtsnoeren van
ationaal-christelijke en agrarische politiek.
Boedapest, 7 Dec. (W. B.) Minister-pre-
•kfant Bethlen zeide bij het ontplooien van zijn
progi ammo, dat de regeering met de bestaande
omstandigheden rekening zal houden en zoo
•poedig mogelijk terdgkeeren tot toestanden,
binnen het kader waarvan de openbare vrijheid
verzekerd tol zijn. Zij is van plan een nieuwe
amnestie af te kondigen voor handelingen tegen
ide maatschappelijke orde en veiligheid. Men tal
ook voortgaan met de inkrimping van den staat
van beleg en de censuur op de bladen. De mi-
nister-president wees verder op de noodzakelijk
heid van vrede op confessioneel gebied en zei,
dot het in het belang des lands is, do scheids
muren tusschen de partijen op te ruimen. Het
■aningvraagstuk zal de regeering niet aanroe
ren. De oplossing ven dit vraagstuk is zonder
behoorlijke diplomatieke voorbereiding ondenk
baar. Ten slotte schetste de minister-president
de voornaamste financieel© maatregelen en
bracht hij naar voren, dat het sluiten van han
delsverdragen moet worden bespoedigd. Ter be
vordering von Jtiet transhoverkeer zal een vlug
ger voltooien van de uitbreiding der koopvaar»
djjhoven fa Boedapest vereischt zijn.
Turkije, Frankrijk en Italië.
C on stantinopel, Dec. (B. T. A.). Be»
kir SamI Bey, die hier ia aangekomen op weg
naar Angora, heeft aan journalisten verklaard,
,<dat hij ervan overtuigd is, dat in Frankrijk en
Italië zich een ommekeer in de meening ten gun
ste van Turkije heeft voltrokken. Hij voegde er
aan toede besprekingen, die thans gaande zijn
tusschen de Italiaansche afvaardiging en de re
geering te Angora, zullen weldra leiden tot be
vrediging van beide partijen.
Frankrijk en de Armeniërs.
Parijs, 7 Dec. (H.-R.). Briand heeft Aha»
loniau, den voorzitter van het Armeensche par
lement, Gabriel Effendi en Moradinghian, voor»
ritter van de Armeensche delegatie, ontvangen,
fcfle hem hun vertrouwen in Frankrijk betuig-
Ben, verzekerden, dat zij er van overtuigd zijn,
Bat Frankrijk niets zal nalaten Sm 'het leven
Wan hun landgenooten in Cilicië te verzekeren
en dankten voor de reeds getroffen waarborgen
■n voor de ontvangst, die den Armeniërs in Sy»
tië is ten deel gevallen.
Een Turksche sovjetrepubliek.
'Constantinopel, 6 Dec. (B. T. A.).
Volgens zekere geruchten zou Enver Pasja een
(republiek hebben gesticht onder den naam van
povjet-regeering van eenheid en vooruitgang van
{Adjara.
Constantinopel, 6 Dec. (B. T. A.).
Zoodra te Angora het bericht was bekend ge-
ÜWorden, dat Enver Pasja de republiek te Adjara
«ou hebben omvergeworpen en een sovjet-re-
jgeering zou hebben Ingesteld, heeft de regee»
ging te Angora generaal Harim Harabekir Pasja
bevolen een ultimatum te zqfafen, waarbij bin
nen zes dagen het herstel van de republiek te
iAdjara werd geëischt. Als dit niet gebeurde,
«ou het Turksche leger in den Kaukasus onver-
tjjld ingrijpen.
DE SPANJAARDEN IN MAROKKO.
Madrid, 6 Dec. (B. T. A.). De bladen ver-
Kernen uit CeutaIn Moorsche kringen beves
tigt men, dat Abdoel Krim een brief zou hebben
geschreven aan de buitenlandsche vertegen»
VoordigerÉg6p8lpK®r om b® te verzoeken, aan
bun respecS^j regeeringen fa vragen in Span
je tusschenbeiw tè "komen, opdat de veldtocht,
Bfa thans in het Rif wordt gevoerd, beëindigd
Wordt. Tevens zou hij aan de Times hebben ge
schreven.
Uit Brifach-Indië.
f Delhi, 7 D e c. (R.). Twaalf non-coSperators
tf}n te Allahabad en Lucltnow gevangen geno-
paen, daar rij toespraken probeerden te houden
ja vergaderingen ten gunste van het recruteeren
Won nationale vrijwilligers, in strijd met de wet-
>lijke bepalingen.
De rleeechpakkersstaking te Chicago.
Chicago, 7 Dec. (N. T. A. Draadloos.),
jfa werkgevers en de vakvoreenigingsleiders
/even verschillende cijfers over het ftantnl
/leeschpekkers, die aan hot etalcingsbevel ge-
>>lg heïben gegeven. Tos dusver heeft de ota-
fkag weinig kvrloed op de werkzaamheden.
De verkiezingen in Canada.
- Tovwefa, 6 Dec (R.) Bij de heden gehou-
Jkn algemeene verkiezingen hebben, naar het
èchijnt, de Hberal® de overwinning behaald. De
minister Meigken en fad»
OPSTAND IN GUATEMALA.
De reg earing fan val gebracht.
Guatemala, 7 Dec (R.). De regeering
van president Herrera fa gisteravond na ernsti
ge gevechten ten val gebracht. De president
heeft rijn bevoegdheden overgedragen aan een
voorioopige regeering.
rdm
Tweede Kamer.
-Vergadering van Woensdag 7 Dec.
Geopend 1.10 uur.
Voorzitter mr. D. A. P. N. Kooien.
Grondwetsherziening.
Aan de orde is voortzetting van de behande
ling van het voorstel tot Grondwetsherziening.
Het gewijzigd artikel 105, waarin bepaald
wordt, dot de Kamers in hot reglement van orde
kunnen bepalen hoeveel leden aanwezig moe
ten zijn, om een vergadering te kunnen openen,
wordt verworpen «net 63 tegen 14 stemmen.
In verbond met deze beslissing neemt de
Min. van Binnenlandsche Zaken, de
beer Ruys de Beerenbrouck, artikel 106 terug.
Art. 124 (mogelijkheid van een twee jaarlij k-
schc* begrooting) wordt ^aangenomen met 43
tegen 37 stemmen.
Voor de rerbterzijde, behalve de heeren van
de Laar en A. TL Staalman.
Art 128 (onvindbaarheid der Provinciale
Staten) wordt aangenomen me* 53 tegen 27
stemmen.
Het amendement-Marchant tot schrapping
van het eerste lid van art» 130 (beperking van
het vergaderen der Prov. Staten) wordt verwor
pen met 43 tegen 38 stemmen.
Het amendement-van Ravesteyn op art. 143,
om den burgemeester eerver gemeente te doen
kiezen door de kiezers van den gemeenteraad,
wordt verworpen met 78 tegen 3 stemmen.
Het amendement-K. ter Laan. om den voor
zitter van den Raad te doen benoemen door
den gemeenteraad, wordt verworpen met 57
tegen 24 stemmen.
Art. 143, laatste lid (de benoeming van den
voorzitter, ook buiten dfi leden van den Raad,
wordt bij de wet geregeld, wordt verworpen
met 62 tegen 19 stemmen.
Bij de wijziging van art. 144 om niet langer
aan den Raad het bestuur der huishouding van
de gemeente op te dragen zegt de heer K. ter
Laan (S.-D.), dat door deze voorgestelde wijzi
ging inbreuk wordt gemaakt op het tot nu toe
gevolgde beginsel dat aan den Raad de rege
ling van het bestuur der huishouding wordt op
gedragen. Indien het regeeringsvoorstel wordt
aangenomen, zal de bepaling dat de gemeente
raad aan 't hoofd der gemeente staat tot 'n doode
letter worden gfemaakt. Spr. betoogt, dat de
bestaande bevoegdheid van B. en W. om de
besluiten en verordeningen van den Raad tot
uitvoering te brengen gehandhaafd moet blij
ven en dat deze bevoegdheid niet aan andere
organen moet worden overgedragen. 4
De heer Van Ravesteyn (C.-P.) merkt
op, dat indien m den bestaanden toestand niets
verandert, deze wijziging onnoodig is. Men wil
echter dén Raad op een aantal zaken geen
fcwloed *tneer dóen uitoefenen. Maar de heer
Ter Laan heeft er zoo juist op gewezen, dat
wanneer de Raad dit wenscht, hij dezen invloed
toch kan behouden, n.1. door het aannemen van
moties of door tegen de begrooting te stemmen.
Spr. vraagt of het nu de bedoeling is om B. en
W. fa overladen met werk, of dot dit werk wordt
overgelaten oon commissies van bijstand uit den
Raad. Indien dit zoo is noemt spr. het voorstel
reactkmnnir. Dit bezwaar is evenwel te verhel
pen door het aantal leden van den gemeente
raad uit fa breiden.
De heer Schouten (o.-r.) merkt op, dat
door het voorstel nietrf aan den bestaanden toe
stand wordt veranderd en op dien grond is
■pr. voor het regeeringsvoorstel.
Spreker begrijpt niet hoe men dit voorstel
reactionnair kan noerpen, waar het college van
B. en W. en de Raad tjians overladen zijn met
werkzaamheden. Er moet dus een andere ver
deeling der werkzaamheden komen en als zoo
danig acht Spr. de wijziging geheel democra
tisch. Wat betreft de uitbreiding van het aantal
leden van den gemeenteraad, Spr. vreest dat
tengevolge daarvan de toestanden nog veel
slechter zullen worden.
De heer Kleerekoper (S. D.) bestrijdt het
betoog van den heer Schouten.
De Minister begrijpt niet hoe er, zooals
de heer Van Ravesteijn deed, verband kan
worden gelegd tusschen het voorstel en de
Amsterdamsche raadsverkiezing. Wat het voor
stel zelf betreft, zegt de minister, dat door aan
neming er van nog n'.ets wordt beslist. Alleen
wordt de mogelijkheid geopend bij een herzie
ning der gemeentewet een deel der best uurs
attributen van den Raad op andere colleges
over te dragen.
De heeren K. ter Laan, Van Rave
steijn, Schouten en Kleerekoper
repliceeren.
De heer Merchant (V. D.) vraagt of het
niet mogelijk is om aan de verschillende moei
lijkheden te ontkomen en aan de thans be
staande redactie van het artikel toe te voegen,
dat de wet kan bepalen, dat het bestuur geheel
of gedeeltelijk kan worden opgedragen aan an
dere colleges, onder toezicht van den Raad.
De heer Nolens (R. K.) voorzitter van de
commissie van rapporteurs zegt, dat ook hem
de moeilijkheid waarop de heer Merchant wees,
niet is ontgaan.
Spreker stolt aanhouding van het artikel
voor.
De heer S a n n es" Juicht toe dat de regee
ring behalve onteigening van eigendommen ook
onteigening van rechten voorstel. Hij verde
digt een amendement om bij onteigening geen
schadeloosstelling doch een billijke schadever
goeding te geven.
De heer D e Mo n t VerLoren (A. R.)
acht het amendement niet juist, omdat het de
bedoeling heeft het eigendomsrecht aan te tas
ten. Heeft het ©enige bedoeling dan ia het oen
de schadevergoeding te verminderen.
De heer Visser van IJzendoorn (V.
B.) is ook tegen het amendement, omdat dit den
onteigende wil benadeelen.
De heer Van de Laar (Chr. Soc.) ziet in,
dat dit amendement nauw verband houdt met
de socialisatie. Hij acht het een verkeerd sy
steem, dat men deze wil verkrijgen zonder vol»
ledige schadeloosstelling.
De Minister heeft ook overwegende be
zwaren. Schadeloosstelling en schadevergoeding
zijn niet hetzelfde, maar noch het een noch
het ander geeft' precies aan hoe vèr da vergow
Het nmisuli «wfat 5u—w wordt verworpen met
53 tegen 18 stemmen.
Art. 153.
De heer Beumer (A. R.) verdedigt
amendement, dat de strekking heeft de Kamer
de afzonderlijke gelegenheid te geven ora rich
uit te spreken over de deelneming van leek®
j aan de strafrechtspraak. Spr. heeft tegen de
I gansche leekcnreditspreek bezwaar, meer voor
al tegen de deefaiemfng vpn leeken aan de straf
rechtspraak.
Dt heer Von Rappard (V. B.) bestrijdt
het regeeringsartlkel en haalt daarbij vele cita
ten van bestrijders van leeken-rechtspraak aan.
De heer van Sasse van Y s s e 11 (R. K.)
heeft ook dit amendement onderteekend en be
strijdt de leekenrechtspraak.
De heer Sannes (S. D.) heeft geen be-
zwaar tegen het openen van de gelegenheid om
in bepnnWe gevallen leekenrechtspraak moge
lijk te maken.
De heer van Schalk (R.-K.) verklaart rich
voor de leekenrechtspraak. In aanmerking zul
len natuurlijk niet komen de eersten de besten,
maar mannen met veel ervaring. Spr. wijst in
dit verband op het sociaal karakter van de
strafrechtspraak.
De heer Van de Laar (Chr. Soc.) herin
nert er den heer Beumer aan, dat dr. Kuyper
voorstander was van de juryrechtspraak.
De heer Beumer (A. R.) treedt in een na
dere bestrijding van de leekenrechtspraak.
De vergadering wordt verdaagd tot heden 1
Berichten.
De Staatscourant van heden bevat o.m. 'de
volgende Kon. Besluiten
benoemd tot plaatsvervangend griffier van
den Raad van Beroep (O.) te 's-Gravenhage
mr. A. J. W. N. Stokvis, advocaat en procu
reur te Utrecht
benoemd tot gewoon hoogleeraar in de lette
ren en wijsbegeerte aan de Rijks-Universiteit te
Leiden voor het onderwijs in de archaeologie
en oude geschiedenis dr. A. W. Bijvanck, on
der-bibliothecaris van* de Kon. Bibliotheek te
's-Gravenhage met eervol ontslag als zoo
danig
belast met het onderwijs in de Gricksche
oudheden dr. J. J. C. Vurtheim, hoogleeraar
aan die universiteit
op verzoek eervol ontslagen H. de Jong als
leeraar atfn de Rijks-H.B.S. te Velzen, en H.
Rink als idem te Almelo
benoemd tot leeraar aan de RJLB.S. te Gro
ningen W. van Wetten, leeraar aan de R.H.B.S.
te Veendam met eervol ontslag als zoodanig
benoemd tot leeraar aan de R.H.B.S. te
Steenwiik R. de Vries, thans tijdelijk.
aan J. J. Schmand eervol ontslag verleend
als technisch-aanbtenaar van den Rijkswater
staat
aan mr. G. JM. W. Jellinghaus op rijn verzoek,
eervol ontslag verleend uit zijn© betrekking van
plaatsvervangend voorzitter van den Raad van
Beroep (O.) te Amsterdam, onder dankbetuiging
voor de als zoodanig bewezen diensten;
aan C van de Pol Jr. en S. Dijkstra, beiden
hoofdinspecteur van politie der gemeente Rot
terdam verlof verleend tot het aannemen der
hun geschonken versierselen van ridder te de
orde van den Heiligen Schat van Japan;
aan P. J. Determan, op rijn verzoek, eervol
ontslag verleend als tijdelijk architect bij de ge
bouwen der Rijks universiteit te Groningen, ter
standplaats 's Gravenhage;
op hun verzoek eervol ontslag verleend aan
mr. J; H. M. van der Grinten, uit rijn betrek
king van plaatsvervangend voorzitter van den
Raad van Beroep (o) te 's-Hertogenibosch en van
auditeur-miKtair-piaatsvervanger in het derde
militaire arrondissement, ter standplaats 's-Her-
togenbosch, zulks met ingang van den dag
waarop hij zijn betrekking van rechter in de
arrondissementsrechtbank te Arphem zal heb
ben aanvaard;
aan mr. dr. G. L. van Oosten Slingeland, uit
zijn betrekking van rechter-p!aatsvervanger in
de arrondissementsrechtbank tja Arnhem, van
auditeur-militnir-plantsvervanger m het tweede
militaire arrondissement, ter standplaats Arnhem
en van auditeur-militair te velde, zulks met in
gang van den dag, waarop hij zijn betrekking
vah rechter in de arrondissements-rechtbank te
Rotterdam zal hebben aanvaard.
H. M. DE KONINGIN NAAR HET NOORDEN.
Zooals reeds werd gemeld, had H. M. de
Koningin het voornemen, in de eerste dagen
dezer week een tocht op schaatsen te doen in
Friesland en Groningen.
Het was Harer Majesteits bedoeling zich op
den terugweg in de veenstreken op de hoogte
te gaan stellen van den toestand.
Nu de tochten op het ijs door den dooi niet
kunnen doorgaan, heeft H. M. er toch prijs op
gesteld, het voorgenomen bezoek aan de veen
streken te brengen.
H. M. is hedenochtend met den trein van
5 uur 48 min. naar het Noorden vertrokken.
Giften uit het Sophlafotufa.
Evenals vorige jaren heeft EM. de Koningin
wederom een aantal giften aan verschillende in
stellingen in den lande geschonken uit het So-
phia-fonds, ter beschikking van H. M. gesteld
door wijilen H. K. H. Sophie van Saksen Wei
mar, Prinses der Nederlanden.
Volkenbond en internationaal verkeer.
Ingevolge de hem verstrekte opdracht heeft
Hr. Ms. gezant te Bern den 28sten November
1921 te Genève van de overeenkomsten en ver
klaringen, welke de uitkomsten zijn voor de
van 10 Maart tot 20 April 1921 te Barcelona,
op uitnoodigirg van den Volkenbond gehouden
AJgemeene Verkeers- en doorvoerconferentie,
onderteekend: le. de conventie met daaraan
inhaerent statuut voor de doorvoervrijheid, 2e.
de verklaring, waarbij het recht tot het voeren
van een vlag wordt erkend ten behoeve van
staten, die geen zeekust hebben.
Onze gezant te BrusseL
Dv redacteur te Brussel der Msb. sefnt <Ld.
7 dezer
De Nederiandsd» gezant te Brussel, jhr. Van
Vredenburdx, zal Vrijdag aau met verlof naar
Nederland vertrekken. Hij zal in de laatste da
gen van December hier terugkeeren, om op
Nieuwjaarsdag een grooto receptie fa houden
ter gelegenheid van bet gereed komen van het
nieuwe legatiegebouw. De geheele Nederland-
kokcfa in Befe» fa
De Nederlandbche stichting voor
Belgische ooriofiweese*.
De redacteur fa Brussel der Msb. seist d.<L
7 December
Gisteren heeft op het Nederlandsch gezant
schap onder voorzitterschap van jhr. Van Vre-
denburch een vergadering plaata gehad van het
Nederlnndsch-Belgisch comité, hetwelk het be
heer heeft over de Nederlandsehe stichting voor
Belgische oorlogsweezen te Meessen. Tegen
woordig waren mevrouw Carton de Wiart, de
heer Dom, directeur-generaal van het ministerie
van justitie, de heer Mignot en mevrouw Olde-
welt—Often. Er werd verslag uitgebracht over
den staat der financiën en den stand der wer
ken. Daaruit bleek, dat de helft van het Neder
landsehe foods, nl 250,000 francs, zullen be
steed worden voor het bouwen van een school,
waaraan reeds begonnen is en die, naar men
hoopt, het volgende voorjaar zal gereed zijn.
Na afloop der vergadering bood jhr. Van Vre-
denburch het comité een dejeuner aan, waarbij
ook aanzat de minister-president Carton de
Wiart.
Suppl. begrooting Financiën 1920.
Eed bij de Tweede Kamer ingediend wets
ontwerp strekt tot verhooging van het totaal der
begrooting met 8,894,564.26.
Doordien de Huuropzeggingsw^t niet van toe
passing is op kantoren, rijn bij het ofloopen van
huren veelal nieuwe gebouwen gekocht moeten
worden indien huren onmogelijk was.
HET VERLIES OP WE KOLEN-
VOORZIENING.
Ingediend is een wetsontwerp tot aanvulling
en verhooging van hoofdstuk X van de Staats-
begrooting voor 1922 (dekking van het verlies
op de kolenvoorziening). Aangevraagd wordt
een bedrag van ƒ33,600,000.
Kosten van vervolging in zake van directe
belastingen.
In de Memorie van Antwoord aan de Eerste
Kamer omtrent het ontwerp van wet betreffen
de kosten van vervolging in zake van directe
belastingen merkt de minister op, dat ten aan
zien van de aanslagen in verschillende belas
tingen inderdaad in den loop der oorlogsjaren
een tamelijk groot e achterstand is gegroeid.
Voor een klein deel vindt dit rijn oorzaak in
het feit, dat er inspecteurs rijn, die zich al te
veel -met kleinigheden bezighouden en tvp cHe
wijze de inhaling van dien achterstand belem
meren. Tegen een dergelijke opvatting is door
den minister reeds opgetreden. Echter fa het
overgroot^, deel van den achterstand gevolg
van den abnormalen omvang, dien de werk
zaamheden der ambtenaren door de heffing
der oorlogswinstbelasting en de bestrijding dar
grensfraude verkregen hebben. Men fa trofa»
wens thans-op den goeden weg om weder bij te
komen.
De onderwerpelijke wetswijziging is in de
eerste plaats opgezet als een moderoiseering
van de tarieven der vervolgingskostien. Als zoo
danig acht de minister de voorgestelde bedra
gen aannemelijk.
gandseerd Overleg in ambtenarenzaken, «i
far vervanging van cor. M. W, F, Traub, die o
■lag heeft genomen.
GesouAe
b Rotterdam
•or dfa
vfachwate
delhofrijn
Het pachten
Door den heer vnn Zadelhofzijn
minister van Financiën de vozende yragen
gesteld
Is het den minister bekend, dat vele
Staatswateren door niet-beroepsrisschers rijn
gepacht, o.a. in Utrecht 15 perceelen
2. Weet de minister, dat onder de pachters
zich vele vischhandelaren bevinden, die boven
dien vele particuliere wateren in pacht heb
ben, waardoor op de visschers een druk wordt
uitgeoefend en deze daardoor dikwijls ernstig
in hun broodwinning benadeeld worden
5. Zoo ja, wil Zijn Excellentie er dan toe
medewerkèn, dat aan deze ongewenschte toe
standen een einde komt, door te bevorderen,
dat bij nieuwe verpachtingen van Staatswa
teren deze zooveel mogelijk in honden komen
van beroepsvisschera
Willekeur van Dtritsche grensbeambten.
Het lid der Tweede Kamer de heer Ter Hall
heeft aan de ministers van Financiën en van
Buitenlandsche Zaken eenige vragen gesteld be
treffende den willekeur van Duitsche grensbe
ambten, jegens Nederlanders, die in Dmtschland
goederen koopen.
De heer Ter Hall verzocht den tijdelijken
minister van buitenlandsche zaken een ernstig
vertoog tot de Duitsche regeering te richten,
waarin geprotesteerd wordt tegen dusdanig op
treden door grensbeambten.
De ontploffing aan boord van de JK. IV.
Op de vragen van het Hd der Tweede Kamer,
den heer Ter Hall, betreffende de oorzaken en
de gevolgen van de ontploffing aan boord van
Hr. Ms. onderzeeboot K. IV in de haven van
Colombo, heeft de minister van marine a. i. o.m.
geantwoord dat de oorzaak van de ontploffing
niet bekend is. De commandant deelde telegra
fisch mede, dat er geen reden opgegeven kan
worden. Het gevolg van de ontploffing is, dat
het voorste batterijcompertiment is vernield.
Begin December zou de K. IV de reis ven
Colombo naar Oost-Indië vervolgen; de com
mandant der zeemacht in NecL-Indië heeft het
gouvernementsstoomschip Bellatrix
om de K. IV op die ras te vergezellen.
Hr. Ms. „Zeeland".
Hnvas-Reuter seint ons uit Algiers <Ld. he
den
De Nederlandsehe kruiser Zeeland fa hier he
denochtend uit Las Palmas aangekomen. Het
schip blijft hier tot TI Dec, waarna het de thuis
reis naar Den Helder aanvaardt
Het Tweede Kamerlid Oudegeesli
Het Tweede Kamerlid de heer Oudegeest
woonde heden na een langdurige afwezigheid
weder de vergadering der Kamer bij.
Th. M. Ketelaar.
Naar het Hbld. verneemt, heeft de Sew TH.
M. Ketelaar zijn voornemen te kennen gegeven
om, indien hij ais Kamerlid wordt herkozen,' na
de periodieke Statenverkiezing te 1923 niet lan
ger de beide functies van Kamerlid en Bd van
Gedeputeerde Staten van Noord-Hofland fa
blijven bekleeden.
OocLmiraster De Vrfasu
Naar de Raah. meldt, fa over eenige idfagvn
de benoeming fa verwachten van den ood»
minister van financiën mr. S. de Vriee tot voov
*far «n da Centrale Commfaefa mm Gmm
Tot secretaris van de gezondheidscommissie m
Rotterdam fa benoemd voor den tijd van vm
jaren de heer mr. D. Krantz te Rotterdam, j
Aan den majoor van den general en st J
jhr. W. RoëH, gewezen adjudant van den mmfoS
ter van Oorlog, thans hoofd der lie Afd. van heÉ
departement van Oorlog en aan den luitenorm
ter zee le klasse F. Diepluris, adjudant van dess
minister van Marine ad interim, is door
regeering van Chili de ordre dé Mérite 3e
toegekend.
Mr. H. M de Wendt, f
In den ouderdom van 78 jaren is te Arahenl!
overleden mr. de Wendt, oud-griffier bij de Arrfc
Rechtsbank te Leeuwarden
De heer de Wendt, geboren te Sneek, pros
movèerde in 1869 te Leiden tot doctor in
rechten. Hij was van 1817—1873 griffier bij hot
kantongerecht te Beesterszwaag, daarna in ges
lijke betrekking te Woerden. In 1874 werd hQ
benoemd tot subst. griffier bij de rechtbank t«
Leeuwarden, en in 1888 tot griffier dier rechte
bank.
In het jaar 1910 verkreeg de heer de Wendt
als zoodanig eervol ontslag en vestigde hij ridf
te Arnhem.
Te Leeuwarden bekleedde de heer de Wendt
tal van maatschappelijke functies.
Begrafenis mr. J. C. de Vries.
Dezer dagen is te 's-Gravenhage overleden
mr. J. C. de Vries, oud-deken der Orde vet(
Advocaten te Amsterdam. Zijn stoffelijk oven
schot is gister op Oud-Eik-en-Duinen ter aard#
besteld.
De directie der Stoomvaart Maatschappij
„Nederland", waarvan de overledene oud-conw
missaris was, werd vertegenwoordigd door den,
heer Oderwald, de Raad van Commissarissen»
dier maatschappij door den heer Hummel. Vroe<*
gere compagnons en oud-collega's van mr. D<t
Vries sloten zich op de begraafplaats bij defa
stoet aan.
Aan de groeve werd gesproken door de oud*
compagnon mr. K. J. Philips, die mr. De Vries
roemde als rechtsgeleerde en als mensch, mef
een «ongeboren juridischen geest. In den recht»*
strijd was hij een machtige tegenstander, echtfaf
steeds open en ridderlijk.
Ben familielid dankte voor de belangstelling*
PROV. STATEEN GEMEENTERADEN.
Griffier Staten van Drente.
Heden werd henoemd tot griffier der Staten
van Drente de heer mr. A. G. Menzel, refereno
darfs ter Prorinc. Griffie van Friesland te Leeiw
warden.
DE AFWATERING DER GELDERSCHB
VALLEL
la de najaarszitting van de Staten van Gtfa
derland zal de quaestie van de verbetering va»
de afwatering der Geldersche Vallei opnieuw
aan de orde komen. Overeenkomrtig het beo
shrit dar Staten van 18 December 1919 hebben
Ged. Staten zich met hun ambtgenooten van
Utrecht tot den minister van Waterstaat gei
wend met verzoek om rijkssteun voor de uito
voering der voor die verbetering noodige wera
ken. De minister verzocht om inlichting wrik
percentage van het bedrag der voor de uiw
voering van de voorgestelde werken benoodig*
de kosten voor rekening van deze provinciA»
en van verdere belanghebbenden in de streekj
zou worden gebracht.
Ged. Staten meenden by deswege met Ged.
Staten van Utrecht gevoerde besprekingen ee»
oplossing in dien zin gevonden te hebben, i»
het denkbeeld om de kosten van het gemaal
met afsluhingswerken, na aftrek van een
speciale bijdrage van eenige bijzondere Utrechte
sche belanghebbenden, geheel voor rekeningf
von het Rijk en van de beide provinciën fa
brengen, waartegenover de beekverbetering daif
ook geheel door de betrokken grondeigenaren
zijn te bekostigen, zonder subsidie var*
overheidswege.
By schrijven van 22 November heeft ds
minister van Waterstaat zich in beginsel bes
reid verklaard onder zekere voorwaarden <fa
toekenning van een rijkssubsidie te bevorderen
van 45 in de stichtingskosten der werkefa
tot afsluiting en bemaling der Eem tot eesl
nader te bepalen maximum.
Het komt Ged. Staten voor, dat door des*
bereidverklaring de uiteindelijke opheffing deÉ
reeds eeuwen hangende bezwaren van de af*
watering der Geldersche Vallei een bekngrijl
eind nader is gebracht en dat het aanbeveling
verdient, dat ook de beide betrokken provhfa
dën zich thans definitief uitspreken orotren^
een subsadieering naar de door de beide coB«»
ges van Ged. Staten geformuleerde beginselen.
Volgens die beginselen zuilen in de koeten vfaT
het gemaal met afshritingswerken de proving
ciën Utrecht en Gelderland gezamenlijk teNL
hoogste 42% hebben bij te dragen, naa#
een nader te becijferen verhouding, te berekent
ncn op grond van de hoeveelheden water, dij
de boven Amersfoort gelegen gronden in eW
den- provinciën op de Eem aflaten.
Hoewel ©en juiste becijfering van het tCT
laste van elke provincie komend bedrag vooi
het oogenblik niet te geven valt, daar dit g®
heel afhankelijk is van de kosten, verbond*
aan de uitvoering der belangrijke sluis- en bö
molingswerken, welke slechts op het oogenbffl
der aanbesteding juist te overzien zijn, en di
bijdrage van Gelderland voorts sterk beinvk>eJ
wordt door de uitkomst van nader te makt
becijferingen omtrent de af te voeren hoeree
heden waiter, zoo meenen Ged. Staten, op
der thans ten dienste staande gegevens,
met een uitgaaf voor de provinciale kas
Gelderland van ongeveer 400,000 zal kunfal
Waar op deze wijze het directe voordeel ré
een eeuwenlang gezochte behoorlijke
ring dar Exonereerende landen bereikt k«
worden en tevens in de naaste faekomst de mó
gelijkheid wordt geopend om de uitgestrekt
stroomgebieden van Boven Luntersche, Barna
veldsche en Modderbeek onder waterschep»
verband te brengen en van een afateoora*
naar den eisch te vooraten, daar achten G*
Stefan het door da provincie fa breng®
niet fa groot, maar anderzijds ook befangffl
genoeg om da geregeld» koeten van «P*01*
tie van het gemaal en van de verbetering
beken «m volle door ds
I voorstel van Ged. Staten strekt dat de
van Gelderland fa het bijzonder in be-
kskfa bemid zuilen verklaren om in ten
_,„lfa de stichtingsloeten der
arbfa fat afcJuiting en bemala^ der TVm een
S gedeelte by te dragen als wordt aoiw
i door de verhouding van de hoeveel-
l waer, die in Utrecht en Gelderland ge-
I gronden boven Amersioort naar de Eem
P. J. de Kante*.
:fh Üfa Maandagmiddag gehouden raadszitting
4an Dordrecht werd mededeeling gedaan van
jfan schrijven van den heer P. J. da Kanter,
jmarin^deze ontslag neemt als wethouder en
'De voorzitter bracht bij vooibaat hulde aan
jfe groote werkkracht van den vertrekkende en
«telde zich voor meer uitvoerig diens verdien-
Ren te herdenken in de aj. raadszitting.
EN BIZONDERE LICHAMEN.
Nederlandsehe Journalistenkring.
De onlangs uitgestelde algemeene vergade
ring van den Nederiandschen Journalistenkring
«al thans gehouden worden op Zondag 18
December ajs. te Amsterdam. Aan de oide ko
men o.a. de houding van den kring inzake de
Internationale samenwerking van journalisten,
0e bespreking van den stand der economische
«ctie (speciaal het pensioen-vraagstuk) en een
bestuursvoorstel tot het uitgeven begin 1922,
fa» een jaarboekje.
Ned. Bond van Accountants.
Te s Gravenhage had dezer dagen een bui
tengewone vergadering plaats van den Ned.
Bond van Accountants.
Er werd besloten tot het aanbieden van een
request aan H. M. de Koningin in zake de wet
telijke regeling van het accountantsberoep. Te
vens nam genoemde bond het initiatief tot het
ifaetnen van examens.
worfe
De in Holland „erkimde IMtsch»
aen> woei da»rdoor ploBelin, «ijn loon
St" rS P?" Mtwi" "'I" Holland,,!»!
«dlepi, dia h Dwtachland brood mod ver-
WorC^.W"d me' ee"
De winkeliers aan deze zijde, die koopmans
goederen onderweg hebben, en zich niet tijdig
ij j ,zich voor het onaangename geval
gesteld, dat hun waren aanzienlijk duurder ziin
geworden.
6EUENQDE BERICHTEN.
HELDEN DER ZEE
He* dagelijksch bestuur van het Nederland-
robe Roode Kruis heeft van de tot I Dec. inge
komen gelden aan de Noord- Zuid-Hollandsche
Jteddingsmaatschappij te Amsterdam doen toe
komen een bedrag ad 15.684.10 en aan de
Zmd-Holkmdsche Maatschappij tot Redding
faan Schipbreukelingen te Rotterdam een be-
*h»g ed 21.950.35)^ geheel te bestemmen
factor de nagelaten betrekkingen van de slacht-
(taffers respect, van „De Brandaris" en „De
President van Heel", in overeenstemming met
°P 28 October geplaatsten oproep en den
"*T gevers.
Duitsche venters in Venlo.
De Limb. Koerier meldt, dat thans op de
Venlosche Weekmarkt Zaterdags de Duitsche
kooplieden hun waar te koop aanbieden tegen
zulke bespottelijke lage prijzen, dat het voor
een bona fide winkelier onmogelijk is om daar
tegen te concurreeren.
Het onbegrijpelijke van de zaak is, dat een en
ander reeds ver buiten Venlo bekend Ls Van
heinde en verre komen de koopers daarheen.
Zoo trof mqn Zaterdag b.v. een heel gezel
schap Tilburgers, meest werklieden der Centra-
le Werkplaats der Spoorwegen, die, vrij reizen
hebben, en kwamen profitecren van de gele
genheid om op goedkoope wijze hun inkoojien
te doen.
Van de grens.
De Duitsche kommiezen in de Pruisische-
Geldersche grensplaatsen zijn begonnen de rij
wielen te looden van Nederlanders, die dnge-
lyks over de grens trekken, ten einde mogelijke
smokkelarij van rijwielen naar Nederland te
verhinderen.
Met 1 Jan. a.s. wordt in de grensplaat
sen van Westfalen het vrije grensverkeer ver
ruimd. Alsdan zullen Duitsche grensbewoners
per week en per hoofd vrij uit Nederland kun
nen invoeren I K.G. meel en brood, een half
K.G. suiker, margarine, spijsolie, K.G. cacao
poeder en zeep, 1 6 2 K.G. petroleum, een
achtste K.G. gebrande koffie en wolgaren. Het
laatste eens per half jaar.
Voor hot hongerende Russisohe idnd.
hun echtgenooten
In Nederlond een drculolre Kexfcht ter oan-
»n de opnehting in verschillende
H 1<md von comité s „Voor kin-
doot hnderan", tot inromelinit von gel.
Herinnerd wordt aan het resultaat van een op-
^e/*ÏZer te Amsterdam, waar onge
veer duizend kinderen zich om een busje kwa
men aanmelden. Kinderen van TO jaar af kon
den bosjes krijgen. Zij werden uitgenoodigd
daann allereerst iets uit hun spaarpotjes te
Werpen en vervolgens bij vrienden en kennis-
ren een bijdrage te vragen. Was het busje vol
dan moest het worden teruggegeven aan het
(Nertsen-Comité, dat voor het geld levensmid
delen koopen en die naar Rusland zenden zou.
Hetzelfde is geschied in Bussum, Hilversum
«n Laren.
Aan het sub-comité Nonsen in Nederland
Werd voorgesteld, dot de Odd-Fellows plaats».
ïjke hulpcomités zouden oprichten en hierop
fa mgegaan.
Voor de wijze van geld-inzameling zijn uit
een organisatorisch en administratief oogpunt
«enige punten vastgesteld in overleg met het
iNansen-comité.
1 De handel met Rusland.
'Op een schrijven door den voorzitter van de
lAlgemeene Vereeniging van Nederlandsehe lin
ten Exporteurs gericht tot de Russische Han-
pefedelegatie van de Sovjet Republiek betref-
rende het aanknoopen van handelsbetrekkingen
tusschen Nederland en Rusland werd naar
!het bestuur ons mededeelt vanwege de Rus
sische handelsvertegenwoordiging het volgende
tentwoord ontvangen
in antwoord deelen wij mede, dat
Ate Sovjet Regeering meer dan eens hare bereid»
fceid heeft te kennen gegeven om vriendschap-
gielijke en handelsbetrekkingen met nBe landen,
ingesloten Hofland, te onderhouden.
Indien, wat uw land aangaat, niets bereikt is,
poor zoover het betreft de wederopvatting van
handelsbetrekkingen, Hgt de fout niet bij de
povjet-regeering, doch moet gezocht worden in
pe houding van de Nederlandsehe regeering ten
fapzichte van Rusland.
Zoolang deze houding voortduurt, zijn wij
falet in staat eenige tegenvoorstellen te maken,
jtels waarvan uw schrijven gewaagt, noch ook
pijn wij genegen op ©enigerlei wijze handelsza
ken met Hoflandsche firma's oan te moedigen,"
Het Vredespaleis.
fiet vredespaleis zal vanaf morgen (Donder
dag) tot nader order gesloten zijn voor het po-
wiek
De nieuwe verkeersweg De» Haag—Rotterdam.
Het V a d. meldt, dat het ontwerp voor een
faieuwen verkeersweg Den Haag—Rotterdam
Bereed is en dat de minister van Waterstaat het
fant werp heeft goedgekeurd.
Men wil aan den weg een kruinbreedte geven
faan 32.50 M. Deze zullen worden verdeeld els
faolgt j 14 M. rijweg, 5 M. rijwielpad, twee voet-
faaden elk van 3 M. Op tramaanleg is gere
kend. Het plan is, vier rijen boombeplanting
éte» te brengen.
Steatsboschbeheer.
Wfaerdfage (4bm. Emm en) heeft het rijk
fan aankoop gedaan von 95 HA. heidegron-
tegen 150 175 per HA De bedoe-
fang fa deze gronden door het Staartsboschbe-
•fa «oor boodbbouw te bestemmen.
Da valuta.
litoMbg. koersverschillen In ds waarde
P >Umk, aldns schrijft men ad
Melkoorlog.
Te Wormerveer zou aldus meldt het N. v.
d. D. de melk Maandag, plotseling van 20
op 17 cents komen, met het vooruitzicht, dat ter
wille der concurrentie, de prijs per kan nog
eenige centen zal dalen. De quaestie is, dnt
eenige leden van de melkfabriek om de Noord
zich hebben losgemaakt en nu zelf me| melk
uit Wormer gaan venten, rechtstreeks van de
boerderij af, aldus de concurrenten noodzakend
de prijzen te verlagen. Men dacht, dat de groote
coöperatieve fabriek „De Zaanstreek", van den
Boerenbond de prijzen desnoods tot 10 cents zal
laten terugloopen om de nieuwe concurrenten
„er onder" te krijgen.
Het Dam-terrein.
Naar de Tel. verneemt, zijn het de» gebrs. Ber-
voets, die m verschillende provinciale hoofd
plaatsen confectie-kleeding-magazijnen exploi-
teeren, welke thans met het gemeentebestuur
van Amsterdam in onderhandeling zijn omtrent
de bebouwing van het JDamterrein.
De preroielcening van het gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen.
Gasteren is, naar het „Hbld." meedeelt, de
hoofdprijs van de premieleening van het Ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen uitge
loot. De premie van f250,000 is gevallen op
seiie T2I9 no. 46. De trekking geschiedde in
tegenwoordigheid van een notaris en de politie. I
Men kon gisterochtend ten kantore van I
den beer Koopman nog niet mcdedeelen of het
nummer is verkocht of in portefeuille geble
ven.
De uitloting duurt heden voort. Zij is open
baar. Wie zich ten kantore aanmeldt en ver
zoekt de uitloting te mogen bijwonen, wordt,
na zijn handteekening op de presentielijst
hebben gezet, tot het privé-kantoor van
De processen loopen uitsluitend over dsss
derde erfportie. De erfgenamen bsweren, dat
dk gedeelte nooit werd uitgekeeid en sprak®
er de directeuren van de Teyler-stichting in
rechten over aan. De rente van 140 jaren, bij
het oorspronkelijk kapitaal gevoegd, zou gewis
een respectabel cijfer aantoonen, maar hoe groot
dat kapitaal self geweest was, dit was alleen
aan directeuren bekend. Want in het testament
had Teyler v. d. Hulst bepaald, dat beheerders
zijner nalatenschap den inhoud van het testa
ment geheim moesten houden.
Er werd zelfs een vereeniging opgericht van
erfgenamen van Teyler, die 600 leden telde en
die een krachtige actie voerde.
Indien er een spreekwoord op dit proces van
toepassing is, dan is het wel ditin troebel wa
ter is 't goed visschen.
Faillissementsaanvrage W. H. Broekhuis
Gistermorgen vertoefde W. H. Broekhuijs in
het gerechtsgebouw aan den Noordsingel te Rot
terdam. Onder gelelde van twee veldwachters
en „een rechercheur was hij uit Schevenmgen
overgebracht, teneinde aanwezig te zijn bij de
behandeling der faillissements-aanvrage van
Broekhuijs, welk faillissement door den officier
van justitie te Rotterdam, mr. Rombach, is in
gediend
Beslag op een stoomschip.
Te IJmuiden is beslag gelegd op het Noot»
sche stoomschip „Hufterö", wegens eene vor
dering van 425,000 wegens het vlo tbr en gen
van genoemd schip na stranding op de Zuider
Haaks.
Aanslug op een veldwachter.
De Hooge Rand verklaarde niet ontvankelijk
de aanvrage van A. M. H. wonende te Heesde,
(N.-Brabant) om herziening van een arrest van
het gerechtshof te 's Hertogenbosch, waarbij hij,
in hooger beroep van een vonnLs der rechtbank
aldaar van 7 April 1921, is veroordeeld tot 4
jaar gevangenisstraf, wegens poging tot dood
slag gepleegd op een onbezoldigd rijksveldwach
ter J. Dielissen, door een geweerschot té lossen
op dezen veldwachter.
Een lage diefstal.
Een landbouwer, die woonde in een schuur in
den Noorder IJpolder aan de overzijde van het
IJ, had een sommetje opgespaard, dat voor een
deel op spaarbanken stonden en voor een ander
gedeelte in contanten in een Iade van een kast
lag. 's Zaterdags ging de oude man tusschen 6
en 7 uur gewoonlijk wandelen^ Op een Zaterdag
in October thuis komende, vond hij de deur
van zijn „woning" opengehakt en de Iade open
gebroken. Het geld, ongeveer 900 en de spaar
bankboekjes waren verdwenen. Als verdacht
deze inbraak gepleegd te hebben, "Werd een
werkman gearresteerd. Gisteren stond hij voor
de Amsterdamsche rechtbank terecht. Hij ont
kende alle schuld. Een der getuige had hem op
den bewusten avond echter in de nabijheid von
het huis van den landbouwer gezien. Voorts had
Hij jn verschillende café's rondjes gegeven en
bankbiljetten laten zien. Bovendien had hij aan
een caféhouder 700 in bewaring gegeven, om
het geld later terug te hafen.
De officier van justitie noemde het een lage
diefstal. De landbouwer is van zijn spaarpennin
gen, met moeite bijeen verzameld, beroofd en
het geld is in enkele «lagen verbrast. Hij eischte
1% jaar gevangenisstraf.
gevat door het vuur uit een test. Hst hamertje
waarin zij zot, brandde geheel uit.
Ernstig auto-ongeluk.
Op den rijksstraatweg tusschen Haarlem
Halfweg ia gisteravond omstreeks kwart over
zes een ernstig auto-ongeluk gebeuld. Terwijl
een tweetal veldwachters proces-verbaal op
maakten tegen den bestuurder ven een vracht
auto van de firma Boa te Haarlem, wegen» het
rijden zonder rood achterlicht, reed een auto,
komende tdt Amsterdam en waarin ds heer
Hille uit Zaandam gezeten was, met volle vaart
tegen de vrachtauto aan. De uit Amsterdam ko
mende auto was geheel verbrijzeld. De heer
Hille werd ernstig verwond en was buiten ken
nis. Een der rijksveldwachters, die achter de
vrachtauto stond, werd eveneens verwond De
heer Hille werd per ziekenauto, uit Haarlem ont
boden, naar het St.-Elisabethsgesticht aldaar ver
voerd en de veldwachter per particuliere auto
naar Haarlem gebracht.
Plotselinge dood.
Te Ter Apel heeft de gerechtelijke lijkschou
wing van den aldaar overleden Alb. H. niets
verdachts opgeleverd.
De in arrest genomen Duitsche commeraaal
is op vrije voeten gesteld.
Botsing.
Dinsdagavond omstreeks kwart over negenen
heeft een aanrijding plaats gehad tusschen een
stoomtram, komende uit Schevrningen en een
stilstaanden convooitrein, nabij de remise aan
de Frans Halsstraat in Den Haag. De convooi
trein, welke gestopt had op onveilig signaal,
reed ongeveer 50 meter door dat signaal hoen.
Twee personenbaIcons vnn den trein werden ge
heel ingedrukt en de locomotief van de stoom
tram werd zwaar beschadigd. Persoonlijke on
gelukken kwamen niet voor.
Een woonschip geplunderd.
De Vijfde Kamer der rechtbank te Amster
dam veroordeelde den 30-jarigen kok en huis
knecht, die in dienst van een familie, die epn
woonschuit bewoonde, toen deze familie een
buitenlandsch reisje maakte, het grootste deel
van den inboedel had weggebracht en had wil
len verkoopen, tot 1 jaar en 6 maanden gevan
genisstraf.
De neef van den kok en een Haagsche juf
frouw, die hem hadden geholpen, werden res
pectievelijk tot 9 maanden gevangenisstraf ver
oordeeld en vrijgesproken.
heer Koopmen toegelaten, waar het rad Ee" v,Isd,e kwil""ie 56
fortuin twee dagen aan één stuk draait. Eenige dagen geleden werd bij de bankiera-
Talrijke toeschouwers waren er gisteren ^rma Hope en Co. te Amsterdam aan het loket
niet, zoo nu en dan kwam er eens iemand j ^en kwitantie gepresenteerd ten bedrage van
poolshoogte nemen, om, als hij de vijf wielen S ^COO. De kassier vertrouwde de zaak niet
eenige molen had zien rondgaan, weer te ver
dwijnen.
Dóch er was één hardnekkig toeschouwer
zegt de TeL die bij den aanvang, om 9 uur
des morgens, gekomen was en tot het einde
bleef, het was de inspecteur van politie Ver
heul, die den gang van zaken controleerde.
Zoowel van de zijde der politie als van die
der N. V. Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen, zijn alle maatregelen genomen om VW1 W1 W11CI,
de trekking te doen geschieden op een wijze, aangifte ledig.
en er werd geen uitbetaling gedaon. In verband
hiermede is een kantoorbediende der firma Hom
burger en Co. aan de Heerengracht aangehou
den wegens valschheid in geschrifte.
Een paarlencollier gestolen.
Toen een familie uit Hengelo dozen zomer
via Arnhem naar Zwitserland reisde, vermiste
ze bij aangifte aan het douanekantoor te Elten
een kostbaar paarlencollier, dat in een étui in
één der koffers was gepakt. Het étui bleek bij
elke critiek kan doorstaan.
Ten overvloede wordt medegedeeld, dat een
zeer lijvig dossier betreffende de premielee
ning van het Gebouw voor K en W. maanden
lang in onderzoek is geweest bij de politie en
de justitie, en dat er geen enkele aanleiding is
gevonden om in te grijpen.
Het Teyler-proces.
Naar aanleiding van de civiele zitting der
Haarlemsche rechtbank in de zaak-Stoenhouwer
contra de directeuren der Teyler-stichting brengt
de Tel. in herinnering, dat het Teyler-proces
ongetwijfeld het oudste proces in Nederland is.
Het heeft een schier eindeloos verleden, door
vlochten met onderzoekingen naar oude stam»
boomen, saaie pleidooien en herhaalde verda
gingen. Voor den buitenstaander is het alsof zij,
die meenen aanspraak te mogen maken op een
gedeelte der erfenis, vergeefsche moeite doen.
Maar ze laten zich, ondanks afwijzende beschik
kingen in vroegere Teyler-processen in 1860,
1862, in 1902 en 1914 niet afschrikken.
De heer S. Kalff spreekt in een opstel aan
gevende «fit onderwerp, over een erfenisziekte,
als een van die ongeneeslijke kwalen, waarvoor
geen kruid is gewassen. Altijd daagden er spe
culatie-snuffelaars op, die hun werk er van
maakten vermeende erfgenamen op te sporen.
Zelve hadden zij het dadelijk voordeel in den
vorm van het zaakwaarnemershonorarium en
geen risico, dat voor rekening der eischers bleef#
Ten gevolge van zulke verdachte ondernemin
gen ontving het gemeentearchief te Haarlem
herhaaldelijk bezoek van menschen, die gege
vens kwamen verzamel® betreffende het testa
ment en den stamboom van Pieter Teyler van
der Hulst, dïe 8 April 1778 ongehuwd en kin
derloos in de Spaarnestad overleed.
De erfenis bestond tdtzijn eigen bezittin
gen, een legaat van ƒ100.000 hem vermaakt
door zijn odm Pieter va» der Hulst, de helft der
Elisabeth.
Overnacht was in een hotel te Arnhem. De
hotelhouder was van meening, dat de eerlijk
heid van zijn personeel boven verdenking was.
Er werd natuurlijk van de vermissing aangifte
gedaan.
Men waande het collier reeds verloren, want
er werd niets meer van gehoord, tot men dezer
dagen uit Berlijn bericht ontving met het ver
zoek over te willen komen, daar het collier al
daar door een kamermeisje, dat in het hotel
te Arnhem gediend had, ten verkoop was aan
geboden. Het meisje was door de politie aan
gehouden. Het collier bleek werkelijk het ont
vreemde te zijn.
Brandstichting
Twee agenten van politie ontdekten Sinter
klaasavond in een timmermanswerkplaats in de
Capucijnenstraat te Maastricht brand. Door tij
dig ingrijpen van de brandweer was het vuur
spoedig gebluscht en werd erger voorkomen. Bij
een onderzoek door den officier van justitie en
de recherche ingesteld, werden zakken gevon
den in petroleum gedrenkt met het gevolg, {lat
de timmermansbaas, S„ onder verdenking van I
brandstichting, werd aangehouden en in arrest
gesteld.
Revolutionaire globetrotters.
Door de politie te Den Haag zijn aangehou
den twee wereldreizigers F. C. en A. M„ ko
mende van Dortmund, «lie zonder voldoende
papieren bij zich te hebben, door ons land
zwierven. Jij verkochten briefkaarten om in
hun onderhoud te voorzien. Bij nader onder-
Mijn gesprongen,
Uit 's Gravenhage wordt gemeld, dat onge
veer twee uur hedenmiddag, duar een hevige
knal is gehoord. Men dacht aan een nieuwe
bomaanslag, doch dit vermoeden is onjuist ge
bleken. Het geluid is veroorzaakt door het ont
ploffen van een mijn, welke aan het strand is
gesprongen of tot springen is gebracht.
Nader meldt men ons uit den Haag
Omstreeks twee uur gisterenmiddag werd de
Residentie opgeschrikt door een harden doffen
knal.
De knal is veroorzaakt door het onschadelijk
maken door militairen van twee mijnen, die
re°ds eenigen tijd geleden op het Schevening-
schc strand waren aangespoeld en opgeborgen
waren nabij den vuurtoren. Zij war® echter,
voordat ze gisteren tot ontploffing werden ge
bracht, naar het strand t® Noorden van Sche
venmgen, nabij de militaire batterijen, ver
voerd.
BRANDEN TE *s GRAVENHAGE
Omstreeks kwart voor zeven gisteravond fa
brand uitgebrok® in een perceel aan de Drie
Hoekjes te 's Gravenhage, in gebruik bij de N.
V. Brood- en Beschuitfabriek „De Oude Vette
Hen". Dc brand ontstond op de bov®vercfie-
ping boven de bakkerij, naast d® winkel. In
enkele oogenblikk® stond dat gedeelte in lich
ten laaie. De vlammen sloeg® weldra boven het
dak «rit, terwijl ook achter de ruit® aan de
voorzijde v® het gebouw één vuurzee zichtbaar
was. De brandweer verscheen met groot ma
terieel. Het blusschingswerk stond onder lei
ding van den Tsten brandmeester Spoelstra. Ook
do hoofdcommissie von pplitie-commandant der
I brandweer was spoedig op het terrein van den
brand aanwezig.
V® alle mogelijke kanten werd met negen
slangen het vuur aangegrepen. Na e® kwar
tier was men den brand zoo goed als meester.
De^ schade, zoowel door den brand als het wa
ter, is aanzienlijk op de geheele bov®verdie-
Ping-»
De brand is vermoedelijk ontstaan fn de keu
ken, welke op de 1ste étage was. Ook de bak
kerij brandde bijna geheel uit. Alle® het ge
raamte bleef staan.
Omstreeks vijf uur gistermiddag bfak, door
een tot dusver onbekende oorzaak, brand uit op
den zolder van het gebouw Unitas in de Prin
sestraat te s Grav®hoge, waarop versclull®-
de winkelgoederen o.a. van de Hol land-Ameri
ca Fancy Store geborgen waren, die er betrek
kelijk goed afkwamen en alleen waterschade
hodden. Het overige gedeelte van den zolder
brandde geheel uit ondanks het krachtig optre
den van de brandweer.
Het gebouw Unitas leed groote waterschade,
terwijl ook de Familie Bioscoop, waar doorheen
de brandweer ook een slaa had gelegd, water
schade had.
Db minister va» onderwijs idvjjft fa uj»
mori© van antwoord aan de Eerste Kamer
treffende «fa suppletoirs onderwijsbegroot*
te betreuren, «fat hij met betrekking t
vesting vsn het schooltoezicht kee
vooruitloop® op ds beslissing van de fiksten*
Generaal
Er stond hem echter ge® andere weg operj
nu art. 187 «far nieuwe Lager-Onderwfiswut '2u
da inwerkingtreding dfar wet op 1 Januari «gd*
bepaalde.
hxBen de regelmatig© weg bewandeld wmM*
en de geld® vooraf war® aangevraagd zowfcm
de huiseig®aren in de dertig plaatsen, waar»
bureauruimte noodlg was, tijdig gewaarschuwd
zijn, dat het Rijk pand® zocht. Prijsopdrijving
ware d® zeer in de hand gewerkt.
Geldverspilling.
Als ©en voorbeeld v® duur bouw®
fan, dat van recenten datum is, maar net pre<
v«J«5r dat het besef van de noodzakelijke zuini
heid ook tot de regeeringsbureaux doordrol
meldt men ons, dat men aan den AchterdQk 1
Kedirltem een openbare school k® vinden b«
zocht door 36 kimfaren, en waarvan de bouw-
installatie kosten over <fa honderdduizend
hebben bedrag®
Het is een schooltje met twee lok nfan etefi
gymnastieklokaal, werkeiyk een model v® infa
richting, maarHet a®wezige materiaal a«u|
leermiddel® fa voldoende voor een school val*
96 leerling®, die er niet zijn, en in die afgeley
g® streek ook nooit komen zullen. De begroog
ting van den bouw werd m 1913 opgemaakt o|J
ruim ƒ30.000, doch <k>or allerlei omstandig*
heden ging die bouw toeit niet door. Eerst
1919, toen er aangedrongen werd op het iritei
voeren van openbare werk®, ter voorkominm
vnn dreigende werkloosheid, word het oude phuf
weor opgehaald en doorgezet, ofschoon er koteü
e® ton mee gemoeid was
Ds. P. HEERING.
In 83-jarigen oud<»rdom is in den Huag oveue
led® Ds. P. Heering, emeritus-predikant bij dg
Remonstrnntsche Broederschap, laatstelijk pro»
dikant te 's Gravenhage. Annvankelijk Ned»
Herv. predikant, ook nog in Ned.-Indië, ram
1869- 1883, ging hij, na zijn terugkeer uil
Indië, over tot de Remonstrantsche Broeden
schap werd to® predikant bij de Remos*
strantsche gemeente te Meppel, daarna M
's Gravenhage, welke gemeente hij heeft ge»
diend van 1887 tof 1914. To® nam hij emus
ritaat. Hij was de oudste dienstdoende predfifaflf
by de RemonVrantsche Broederschap.
Ds. P. J. D. v® Sloot®, f
Ds. P. J. D. van Sloot®, van 1863 tot 191»
predikant bij de Herv. gem. te Heerenve®, Bi
op bijna 88-jarigen leeftijd te Lochem overlei
dén. De overledene stond bekend ola kmner va»
ketkgeschiedenis en kerkrecht.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen het beroep te Wagening®
ds. H. van Dijken te 's-GrnvenlaluL
Geref. Kerken.
Beroepen te Woudsend ds. R. v® Reen®
te Wonste Oosterend op Texel de heer li
Meyer, cand. te Kampen.
Aangenomen het beroep te Nijverdal «fa
missionair pred. voor Weet-Soemba ds. W. va»
Dijk te Campen, (O» Friesland).
WIIIILKOEBREM.
Off. Wot Wiet Off. W«fa
HET US.
Rivierberfchten Ad. 7 Dec.: Keulen, drfjf-
ijs. Nijmegen, blank water. Gorinchem,
drijfijs over de helft der rivierbreedte. Dor
drecht, zwaar drijfijs over de volle breedte der
rivier. Arnhem, drijfijs. Vreeswijk, ijs vast.
Schoonhoven, ijs vast. Krimpen, «Jrijfijs
over de volle rivierbreedte. Venlo, ijs vast
Grave, ijs vast. Hedel, ijs vast Moer-
«lijk, blank water.
Het veer van Gorinchem naar Sfaeuwijk is
heden weer geheel in orde.
Uit Enkhuizen wordt gemeld t
De sterke dooi heeft het Zuiderzee-ijs reeds
aanmerkelijk «faen verminder®. Voor Enkhuiz®
(ten N. en O. der stad) is het ijsveld door <1®
k rochtigen stroom gebroken meegevoerd in
noordelijke richting. Zooover het oog in de
richting Stavoren en Urk kan zi®, is alles op®
water, behoudens eenig drijfijs. Toch kan «1e
stoom- en zeilvaart niet word® hervat, daar het
Krabbensgat nog vol ijs is.
7 Deo.
8 Dec. 12
Londen
11.00*/,
1IJ»
Berlin
1.715
1M
Parys
21.12J
91.
Brussel
90.22}
20.22*
Zwitserland
58.85
58.95
Wssnen
0.09}
0.09*
Kopenhagen
52.55
52.00
Chriatiania
40.55
40.40
Stockholm
«7.15
«7.10
New-York
2.78»/,
2.79V*
De verbinding hersteld.
De ijsvlet, «Be j.l. Vrijdag v® Schiermon
nikoog naar het „vasteland" was vertrokken, is
hedenmorgen met e® sleepboot teruggekeerd
en bracht 40 zakken poet mede. Het ijs is zoo
goed als weghet water is open.
School- en Kerknieuw*.
GEEN LEERSTOEL IN HET FJUESCH»
Het Nieuwsblad toot Prieslond bevestigt, dot
zoek bleek het dat deze twee reizigers revolu- ,i„ ~r
-- land Duitsche professor Siebs betfankt heeft voor
tioctaire propagandist® waren, die in ons
een anti-militoiristische propaganda voerden.
A. M., die Duitscher fa zal over de grenz®
word® uitgeleid.
De 80-jarige weduwe H. Vanijs Wisseistrand
te Leeuward® is gisteravond levend verbrand.
De kleer® m de oude vrouw kodden vlam
d® hem aangeboa® leerstoel in «fa Frieiche
taal- letterkunde aan de Hoogaechooi te Gro
ningen.
Het blad voegt er bij, dat van dit niewwe pro
fessoraat hoogstwaarschijnlijk heelemaal niets
meer komt, in verband met het optrad® van
<fcn Jongfryak* Mtemkip onder leiding va» «fan
heer Kahna.
Vergunnning Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders von Gowfij
brengen ter kennis dat zij vergunning hebbed
verleend aan de firma J. H. Kok te Gouda W
hare rechtverkrijg®den tot het uitbreid®
barer bestaande smederij door het daarfa
plaats® en in werking breng® van 2 electros
motoren, n.l. 1 van 2 en 1 van 0.15 P.K„ bos
stemd tot het «irijven der verschillende werk»
tuigen als: boormachine, slijpsteen, slijpkop
ventilator voor «fa smidse, in het perceel pfanW
selijk gemerkt Zeugstraat no. 86, kadastraal b®
kend gemeente Gouda, sectie C, no. 2618.
Aanvrage vergunning
ingevolge de Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders breng® taf
kennis dat op de secretarie ter visie is gelegd
e® verzoek met bijlagen van de Directie d®
N. V. JReederij de Ussei v.h. G G. v. d. Gam
den" te Gouda, om vergunning tot het in voorn
raad houden van min of meer licht-ootvlambare
olie, in het perceel gelegen Turf singel no. 2»
kadastraal bekend Sectie E No. 2649, en v®
J. Rene man te Gouda, om vergunning tot het
oprichten van e® bewaarplaats van petroleum
in ijzeren veten, op het open terrein gelegen oa»
«fan hoek «far Boelekade en J® van der Heijw
denstraat, kadastraal bek®d Sectie A No. 5009«
Op Dinsdag 20 December 1921, des nemkfa
«lags ten 1 ure, is op het Ratnihuis gelegen*
held om bezwaren teg® de gevraagd© verguis*
ning in te br®g® en gedurende drie dag®
vóór «B® dag kan op de secretarie der gn»
meente van «fa ter zake ingekotn® schrifturen
worden kennis genom®.
De aandacht wordt er op gevestigd, «fat vol*
gens de bestaande jurisprudentie niet tot beroep
gerechtigd zijn zij, die niet overe®komstig ace
tikel 7 «Ier Hinderwet voor het Gemeenicbos
stuur of e® of meer zijner led® zijn verschot
n®, ten einde hunne bezwaren mondeling to*
te lichten.
De Straatweg Gouda-Bodegr«r«%
fa «fa vorige week ie door de Conxnbafabnnk
Amsterdam verhandeld e® of meer omv*
deel® Straatweg Vaart Gondp-Bodegfrav®
teg® 10
Wij vestig® daarop de aandeel» fa write»*
•t de van verschillende tijden» soo hier
fa Bodegmv® geuke klachten over i® to®
•tand ven dien weg over dm laat dfaa da
Tol aan «fan Bodegraafach® wag ieder fall
