rt
M
Wfcerol
F1
I
De roman van een studente.
KÏEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
^ERGAMEACTT’ BERKENT\’oude, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWER-
KERK a. d. U, OUDERKERK a. d. U„ OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
OE HOLUHDSCHE HUISVROUW.
10. 14802
Dinsdag 13 December 1921.
80. Jaargang
T BUITENLAND.
Ingezonden Mededeelingen.
erberloht
FEUILLETON.
I
IK
IAS
de
EL
I
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
r Amsterdam, kwant
naar Java, voer 9
Rotterdam, verfrol#
an Rotterdam
naar
m Java te Brisbane
r Java, voer 9 Decs,
handeld.
Amsterdam, verfrol
82
6515
t
<j
IG CONTANT.
;m toe,
(Wordt vervolgd}
4
wooraje voor mij ie uocm„is er gisteren mei een noians oij u ge- uacm, uai nei in uw macni sionu, einue
ik juffrouw Frey toch wel weest?’ vroeg zij op gedempten toon. „Heeft I iets te worden? Ik ben zonder geld beg<
ji
schikkingen getroffen om 31 December naar huis
terug te keeren. Men verwacht, dat dan de voor-
i das
imam
Jtreoht franca
iet
e.
Duitschland en Denemarken.
Kopenhagen, 12 D e c. (N. T. A. Draatfv
- .ertegen),
arbeid**
SMNfcllM
genheden, in verband mat da teruggave van'
ar Amsterdam, von
Gada.
ec. van Amsterdam
Een aangename oplos
sende werking bij Hoest
Heesohheid, Keelpyn
hebben de
men nu eenmaal een kleine toelage heeft...”
De oogen der kleine tandarts fonkelden
toornig. Haar bleek, energiek gezichtje
stond strak.
„Is er gisteren niet een notaris bij u ge-
i morgen vanj
1921.
eufahrwasser,
tmanoër.
1 van 13 Dec.f
uit Z. richtingen*
betrokken, waai»»
iider.
De wijsbegeerte zegeviert gemakkelijk over de
•marten van het verleden en toekomstmaar da
•marten van heden overwinnen de wijsbegeerte.
Le Rochefoucauld.
uw politiek? Wat denkt
de oprechtheid des heeren
den Duitschen gezant te Parijs,
op 31 Juli, des avonds te zeven uur,
dat hij niets wist van de alger-**—-
mobilisatie, waartoe op 29 Juli
door
RUDOLPH STRATZ
uit het Duitsch door
Mevrouw A. E. NUUS-POSTHUMUS.
55 -
Onrustig tippelde zij door de kamer.
„Ik mag wel voortmaken.” h -nam zij. „Ik
niet, of de zon vandaag werkelijk zoo
wet ig, of dat ik het alleen zoo warm heb...”
„Ja met dat dikke winterjaquet aan!”
Haastig gaf Meta haar een kus, zonder
Haar haar laatste woorden te luisteren.
„Adieu, arm kind!” zeide zij. „Wees maar
t niet al te verdrietig! Alles zal wel goed af-
toopen! Straks zien wij elkander nog wel!
Houd maar moed!”
Zij was de kamer al uit. Met een flauwen
tlimlach bleef Erna zitten. De koele blondi-
Je was verliefd! Wie verliefd is, is egoïst!
Wen kan het haar dus niet kwalijk nemen,
<*at zij zich om niets anders bekommert, en
*n vooral niet over wat er van een vriendin
»ordt. Die is in zulk een geval maar tot
•’ast! En haar opneiuw ontwaakte trots deed
■aar vragen: Waarom val ik dan toch sinds
Jtedenmorgen iedereen met mijn zorgen las-
Niemand wil er immer» iets .nee te ma-
terdam naar West*
Jec. voorbij Dover*
ran Cuxhaven naar!
M> Bmm«4 mr
m naar
noar Jtufa, voer 9
ken hebben. Allen geven mij meer of min
der duidelijk te verstaan, dat zij zich hoe
genaamd niet om mij of om mijn lot' be
kommeren. Of als zij het doen, dan is het
zooals de kat belang stelt in den kanarie
vogel! Hoe het ook zij ik sta eenzaam in
de wereld. En John Henry is, als gewoon
lijk, waarachtig niet dom, maar wacht ge
duldig, totdat ik die ervaring tot het laat
ste stukje heb opgedaan. Daarom vertoont
hij zich den geheelen dag niet, wat toch ieder
ander zou doen, en komt straks wel eens
kijken, of ik er eindelijk genoeg van heb!
Hij is veel slimmer dan ik en weet alles en
kan alles en heeft alles meegemaakt. Bij
hem‘vergeleken ben ik een kind. Daarom
veracht hij mij, ondanks al zijn liefde”
Er werd aan de deur geklopt. Zij schrik
te. Eerst nu viel haar in, dat zij niet in
haar kamer, doch in die van Meta vertoef
de.
„Binnen!" riep zij aarzelend
Zij keek den heer met zijn zwarten baard
over de diepe Ütteekens aan, die op den
drempel stond. Zij moest hem toch ergens
gezien hebben! En nu herkende zij hem aan
den buldog, die hem als zijn schaduw volg
de. Het was de eeuwige sludent en zijn
hond Nemo.
Hij was ook een beetje ontsteld.
„Neem mij niet kwalijk mijn naam is
Windmüller. Ik zocht eigenlijk mejuffrouw
Paula Frey...”
„Die woont aan den overkant van do
gang, rechts!”
„Jawel! Maar zij geeft geen antwoord!
zeide de student op somberen toon. „En jtj
is thuis! Nu wilde ik juffrouw Wiggers ver
zoeken, een goed woordje voor mij te doen.
Anders, mocht i’_
bezoeken. Zou zij obk ziek wezen?’
ADVERTENTIEPRIJS» Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bézorgkrtng)»
1—5 regel» 1.80, elk» regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den beiorgkrinrn
1—5 regels L55, elke regel meer 0.80. Advertentftn in het Zaterdagnummar 80
bijslag op den prijs. Uefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN: 1-4 regel» 2.05» rik» regel meer ƒ0.50. O»
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertantiën en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer geredueeez*
den prijs. Grnote lettere en randen worden berekend naar plnataniimta
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuswlienkomst van «oliede bockhaf
dolaren, Advertentiebureau» en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
het Bureau zijn Ingekomen, teneinde van opname verzekerd te sjjn.
De Yap-kwestie geregeld.
Londen, 12 Dec. (R.) Uit Washington
wordt gemeld, dat Hughes aan de commissie
voor het Verre Oosten medegedeeld heeft, dat
de overeenkomst over Yap spoedig géteekend zal
worden, namelijk zoodra de definitieve vorm er
van gereed zal zijn. De overeenkomst verbiedt
een versterking van Yap; zij geeft aan Japan
het recht de orde te bewaren. De Ver. Staten
erkennen het mandaat, dat «an Japan gegeven
is door den Volkenbond inzake de vroegere Duit-
sche eilanden ten noorden van den evenaar.
Washington, 12 Dec. (R.) Het ge
schil tusschen de Vereenigde Stoten en
Japan over het eiland Yap is geregeld. De
overeenstemming heeft ook betrekking op
alje eilanden, waarvoor Jupan een mandaat
heeft. De Vereenigde Staten krijgen kabel-
rechten op Yap.
De Japansche postkantoren in China.
Washington, 12 Dec. (R.) De Japansche
delegatie heeft bekend gemaakt, dat Japan be
reid is de Japansche postkantoren in China van
1 Jan. 1923 af op te heffen.
Washington, 12 Dec. (R.) Allé Engel- hoen mark kunnen niet worden afgemaakt. In
ontzaglijken vooruitgang bij den tot sche afgevaardigden ter conferentie hebben geheel zijn 800 mHlioen noodig.
aan wie na u de erfenis zou
vervallen een aanzienlijke afkoopsom ge
boden, als u eindelijk examen deedt? Dan
waren beiden geholpen. Dan hadt u eindelijk
een beroep en een kapitaal om dat beroep
uit te oefenen, en de erfenis zou aan zieken
en lijdenden ten goede komen, In plaats van
zooals nu aan bierbrouwer» en kroeghou-
De eeuwige student wendde den blik af.
„Ja die notaris is er geweest!” zeide
hij bedrukt. „Een uur lang is hij met mij be
zig geweest. Hij was uit Heilbronn!”
„En wat heeft u geantwoord?’
Windmüller kwam niet recht voor de zaak
uit.
„Ja ziet uHet oogenblik was niet
gunstig! Ik had vreeselljke hoofdpijn en
dart, op Zondagmiddag spreek Ik uit begin
sel niet over zaken en dan was dat beest,
die Nemo, voortdurend zoo lastig en hapte
naar de beenen van den notaris dat
maakte mij ook in de war...”
„Wat heeft u geantwoord? Ik wil het we
ten!"
Windmüller zweeg.
Paula kwam nog een stap naderbij. Zij
trilde van verontwaardiging.
„Neen! heeft u gezegd! Ik weet het uit
goede bron. Neen! dacht er niet aan „uw
studie” op te geven! Is het waar of niet?’
Hij maakte een beweging met het hoofd,
_rdie als een toestemming kon opgevat wor-
„Ja wat zal men daaraan doen? Als den. Hij gevoelde zich niet recht op zijn ge-
on na, aanmaal aan tzleinn trtalanin haaf* mak'.
„Ik was katterig!” zeide hij verdrietig.
Paula Frey was kalmer geworden.
„En heeft u er in het geheel niet over ge
dacht, dat het in uw macht stond, eindelijk
- -w--- -jon-
hi u niet in naam van de Inrichtingen van nen. Ik weet, hoe moeilijk, hoe vreeselijk
moeilijk dat is. Ik ben nu nog arm. U biedt
mij het kapitaal aan om te beginnen. H
heeft het maar voor het aannemen, om uzelf
en... en misschien ook anderen een bestaai»
te verschaffen! En u... o, het is om dol te
worden!"
Zij wendde zich af, om hem niet meer te
moeten aanzien. De eeuwige candidaat was
meer treurig dan verlegen of gekrenkt.
„Die lijfrente is in ieder geval iets, dat
vast staat!" begon hij, binnensmonds pre
velend. „Dl», moet ik hebben! Terwijl het
kapitaal. Dat wordt je uitbetaald en op
eens is het weg! En dan heb ie filets meer.”
„Maar het raakt niet wêgl” zeide Paula,
zonder hem aan te zien, op minachtenden
toon. „Integendeel: het moet toenemen! Ala
ik eenmaal geld In handen had, zou geen
mensch het mij weer ontnemen!”
„Maar ik moet toch leven!”
„Ja van uw werk!" riep zij hei
terwijl zij zich plotseling omkeerde.
dusver bestaanden toestand en samen geven zij
grond tot weidscher verwachtingen.
De Daily Telegraph jnerkt op, dat het En-
gelsch-Japansche verdrag ontbonden is op de
eenige voorwaarde, die Japan als bevredigend
en Engeland als eervol kon beschouwen. Het
is vervangen door een uitgebreidere overeen
komst tusschen vier groote mogendheden, die
sheven naar het voorkomen van onderlingen
oorlog door overleg en schikking en door het
stellen van een eensgezind front tegen elke aan
randing van buiten af.
De Daily Chronicle betoogt: Het is mogelijk
om de conferentie te beschouwen als een bij
eenkomst, die voorgoed een einde zal maken
aan het tegenwoordige kwade vooruitzicht van
een wedstrijd in irapenlng op de Stille Zuidze^
en- aan de noomotyt». wrijving en naijver in
China. JDe kwesties van de Stille Zuidzee wor
den er door geplaatst op den hoogst bevredigen
den grondslag van onderling overleg, erkenning
en waarborg.
---- nopennagen, j vee. v*. i. n.
punten der conferentie «uilen lijn be- looa) Einde Nov. Berlijn »ei
woordigers van Deensche en Duitsch» a
organisaties bijeen ter bespreking van
Noord-Sleeswijk aan Denemarken. De voondH
ters der Deensche en Duitsche sociaal-democra*
tische partijen namen aan dete besprekingert
deel. De kwestie van de bescherming mins
derheden aan beide zijden des nieuwe grew»
werd gedetailleerd behandeld en er werd ee»
overeenkomst ter zake opgesteld en aangeno
men. Volgens de te Kopenhagen verschonen
de Social Demokreten drukt deze overeen
komst den wensch uit voor de handhaving van
betrekkingen van goede nabuurschap tussche®»
de onderdanen der beide landen en bevestigt
«ij de wettigheid van de nieuwe grens, sooata
deze werd vastgesteld door het verdrag vart
Versailles en de twee in het gebied gehouden
volksstemmingen. De overeenkomst, die doof
de uitvoerende commissies der Deensche er»
Duitsche partij-organisaties is goedgekeurd, is
ter kennis gebracht van de belde regeeringetv,
DB SEPARATISTISCHE BEWEGING
IN HET RUNLAND.
Het geval Smeet»,
Keulen, 12 Dec. (W. B.) Daar de rijksc
commissie voor het bezette gebied heeft ge
protesteerd tegen het bevel van de geaUieerd»
commissie voor het Rijnland tot ontslag uit da
voorloopige hechtenis van Smeets en de Duit
sche regecring haar vertegenwoordigers te Pa
rijs, Londen en Brussel daartoe eveneens order
heeft gegeven, zal de woekerrechtbank voodoo-
pig haar werkzaamheden voortzetten.
HET PROCES TEGEN DE KAPPISTEN.
Leipzig, 12 Dec. (W. B.) In het proce»
tegen de Kappisten zeide de ourkstaatssecretari»
baron Von Falkerthausen, die voorloopig niet
onder eede werd gehoord i
Tot de weinigen die steeds aanwezig waren
wanneer er iets belangrijks werd besproken, be
hoorden de drie beklaagden on, oz»M ook ik,
Kopp wilde m. i. do heerschappij der partijen
vervangen door een regeering, die naar prakti
sche doeleinden zou streven. Ik dacht hierbij niet
aan een wijziging van de grondwet.
De leerling-nmchinist Sdiwan uit Emden ver
klaarde, dat hij en twee andere onderofficieren
weigerde op 13 Maart met de brlgade-Bhrhardt!
mee op te rukken. Wij werden onmiddellijk uit
den dienst ontslagen, vertelt getuige, maar er
werd geen strafrerhtelijke vervolging tegen on»
ingesteld. Een officier trachtte de drie onder-
officeren tot andere gedachten te brengen; hl,
zeide dat zij niet formeel op de Grondwet be-
eedigd waren. Onder de manschappen was het
plan tot den Putsch een publiek geheim. De zite
ting werd daarop tot Dinsdag verdaagd.
Leipzig, 12 Dec. (W. B.). In het Kappa
proces verklaarde luitenant-generaal Von HüU
sen In den morgen van 14 Maart was Ik getuig»
van een zitting van een ministerie, waarin ik dd
drie beklaagden zag. Von Wangenheim sprak
veel over economische zaken. De vergadering
maakte een verwarden indruk. Ik kreeg den in
druk, dat na het verdwijnen der oude regee
ring een nieuwe zou worden gevormd op den
grondslag der republikeinsche constitutie.
De oud-minister van justitie Schiffer verklap
Dit maakte Erna angstig. Zij ging naar liefdadigheid,
Paula’s kamer.
„Juffrouw Frey!” riep zij door het sleu
telgat. „Scheelt er iets aan?”
„Nigts!’’’ antwoordde een knorrige stem
van binnen. „En mijnheer Windmüller kan
gerust heengaan!”
De deur ging een eindje open en de ver
waaide krullebol van Paula kwam te voor
schijn.
„O, is u het, juffrouw Bauernfeind? Neem
mij niet kwalijk! Is hij weg?”
„Neen. Hij wacht in Meta’s kamer!”
„Zoo nu, ga dan als het u blieft even
mede!” verzocht Paula, die er zeer bleek,
doch energiek uitzag. „Slechts vijf minu
ten! Alleen kan ik hem niet te woord staan,
en het is toch het beste, dat wij de zaak
mondeling af doen!”
Zonder op Erna’s antwoord te wachten,
begaf zij zich met vasten tred naar Meta’s
kamer, ging voor den breedgeschouderden,
ouden student staan en zag tot hem op. „Is
het waar?’ vroeg zij kort af. „U weet wel,
wat ik bedoel?’
De ander aarzelde en streek over zijn
donkeren baard. Zijn gelaat, gekleurd door
het drinken, werd een tintje rooder.
„Nu ja!” mompelde hij eindelijk. „Het was
over de erfenis. Over de rente, die ik geniet,
zoolang ik studeer.
„En die de reden is, dat gij nooit met
studeeren ophoudt?”
fiOÜBSCHË COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt^
franco per pos: per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ona Bureau: MARKT 3L GOUDA*
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur.; Administratie TeL Int. 82ï
Redactie TeL 545.
Briand over <le conferentie
te Washington.
L P a r ij i, 1 2 D e c. (H. R.) Öij da behandeling
van de begroeiing van buitenlandsche zaken
heeft Sembat griend aangevallen naar aanlei
ding van bet resultaat van de conferentie te
Washington; hij zeide, dat men, ter ontwape
ning van Europa, beter zou doen te bouwen
op den Volkenbond.
Briand, daarop het woord nemend, zegt met
hoeveel genoegen hij de gunstige ontvangst
waargenomen had, die de conferentie bereid had
a..n zijn uiteenzetting van Frankrijk s werkelijken
toostend, die Frankrijk verbiedt over te gann tot
een ontwapening te land, waardoor zijn veilig-
hoid zou kunnen worden bedreigd. Hij voegt er
ann toe, dat belangrijke resultaten van interna
tionale beteekenie bereikt zijn en andere resul-
laten zullen daarna volgen. Frankrijk zal deze
ontwikkeling der dingen vergemakkelijken en er
bij elke gelegenheid toe medewerken. Briand
maakte vervolgens een toespeling op de over
eenkomst inzake den Stillen Oceaan en ver
heugde er zich over, dat Frankrijk deel had aan
deze Entente. Het is een groote gebeurtenis,
waar Frankrijk veel aan gelegen is.
Wat de ontwapening te land betreft, herhaalt
Briand, dat voor ontwapening twee partijen noo
dig rijn, die dezelfde gevoelens koesteren. Nu zijn
er in Duitschland allerlei verborgenheden ont
dekt. Frankrijk is verplicht 4ar rekening mee
te houden. Zoolang deze toestjmd wordt besten
digd, zal Europa geen vredestoestand terugvin
den. Zoolang Duitschland offensieve bedoelin
gen aan den dag legt, is het voor Frankrijk plicht
waakzaam te zijn. Iedereen t» Washington heeft
dit begrepen.
DE DUITSCHE SCHADELOOSSTELLING.
Rathenau bij Wirth.
Berljjn, 12 Dgc. (W. B.) Rathenau heeft
vanochtend aan den rijkskanseUer verslag uit
gebracht over zijn besprekingen te Londen. Van
middag zal het rijkskabinet rich herig houden
met de kwestie van het herstel en de Londen-
sche bespre|tjngen.
De verhooging der Duitsche poettarieven.
Ber 1 ijn12 Dec. (W. B.) Daar ondanks
de verhqoging der tarieven van poet, telegraaf
en telefoon, die men van zins was op 1 Jan.
1922 in werking te stellen, de directie der rijks-
pos te rijen tcch nog op een tekort van 2% mil
liard mark zou moeten rekenen, heeft de rijks-
minister der posterijen nieuwe voorstellen inge
diend ter vervanging van bovenbedoelde verhoo
ging. Volgens deze nieuwe voorstellen zuljf-n
de posttarieven gemiddeld het twintigvoud, de
telefoontarieven het vljftienvóud van de vredes-
tarieven bedragen. Deze nieuwe voorstellen
werden heden door den rijksraad aangenomen.
De Berüjnsche financiën.
Ber 1 ijn, 1 2 Dec. (N. T. A. Draadloos). Het
tekort voor de Berlijnsche financiën bedraagt 1
voor dit jaar reeds 300 mil Hoen mark. Een hem
toegestane leaning heeft het gemeentebestuur, i
om de uitgaven te dekken, moeten verpanden.
Begonnen bouwwerken ter waarde van 200 ml- i
Ve«rtlemiaagsoh Blad
voor do Huishouding.
o o
Pm» p«r kwarUM) Ir. p. vm<. I 1—
O O
Men kan rich abonn»»r»n bij
Boekhandel of bjj 4» Uite»v»rs A. BRINKI
A ZOOM, GOUDA.
tegen de Oostenrijksche mobilisatie, terwijl Rus
land feitelijk zijn algemeene mobilisatie twee da
gen voor Oostenrijk had bevolen. „Uw geel-
boek", aldus verwijt Renauld aan Poincaré,
„Spreekt dus niet de waarheid. Dat is de erken
ning van Paléologue. Niet de waarheid spreken,
wil zeggen: liegen. En wat denkt u van de
vredeslievendhéid van Rusland, dat twee, ja
zelfs drie dagen voor de centrale mogendheden
mobiliseerde en Rusland was toch stellig de
bondgenoot van uw politiek? Wat denkt u
bovendien van
Viviani, die
v. Schoen, o"
verklaarde, dat hij niets wist van de algemeene
Russische mobilisatie, waartoe op 29 Juli order
was gegeven en die te Londen en Brussel bekend
was? U, mijnheer Poincaré, verwart Frankrijk
met u en uw medeschuldigen. Frankrijk heeft
stellig niet den oorlog, gewild, maar u, Viviani
en de aanhangers der Engelsch-Russische poli
tiek, hebt hem gewild en u heeft hem niet weten
te voorkomen. Hoor toch de woorden van den
tsaar, die Cruppi in de Matin van 26 Aug. 1915
mededeelt: „Ik herinner mij de zoo flinke woor
den, die de president der republiek op 22 Juli
1914 hier te Petersburg heeft gesproken."
Tot zoover een nieuwe lezing, toegevoegd aan
de vele, die er reeds bestaan omtrent de schuld
aan den oorlog. Wij hopen eerlang op dezelfde
aangelegenheid nog eens terug te komen.
ts naar Amsterdam^
‘ruz.
X.yres naar Amstew
)uessant.
Indië naar Amstem
srceira.
n Batavia naar Am»
Colombo.
1 Dec. van Amsters
TEI.E6RAMMEM.
DE CONFERENTIE TE WASHINGTON.
De quadruple entente.
Wasjiington, 12 Dec. (R.) Het verdrag
dar vier mogendheden over de vraagstukken van
•njStillefc Oceaan zal morgen op het departe-
t van >taat worden geteekend.
y - De Engelsche pers over de
viervoudige overeenkomst.
L«*.«Men, l|l,Dec. (N. T. A. Draadloos uit
Leafield). De bladen zijn enthousiast-in hun be
schouwingen over de eenstemmig aangenomen
quadruple entente. De Times zegt o.a.: Nimmer
is een document van grooter belofte voor de
menschheid goedgekeurd door de vertegenwoor-
9 van vier machtige staten; nimmer is een
overeenkomst over een onderwerp van-zoo ver
strekkend belang zoo gemakkelijk ep met zoo
veel vreugde bekrachtigd door de woordvoer
ders van de naties, wier vitaalste belangen zij
laakt. In de landen waar de vrede vereerd wordt
als dé grootste zegening, wordt zij met innige
sou voldoening begroet.
na De Morning Post laat onder het opschrift: The
real thing at last uitkomen, dat dit tractaat,
dat voor tien jaar de politiek in het Verre Oos
ten bindt, ten nauwste verbonden is met de an
dere overeenkomst, die nog betreffende de be
perking van de wapening moet ingediend wor
den. Met het ontwerpen van deze twee traetaten
hebben de gevolmachtigden op de Washington-
sche conferentie bewezen groote staatslieden te
zijn.
De Manchester Guardian zegt: De Washing-
tonsche overeenkomst is een gelukkige aanslui
ting op de overeenkomst van Londen. Zij is niet
het gevolg, maar zij is de uitkomst van een
geest, die samenwerking en gerechtigheid in de
plaats van wedijver en geweld tracht te stellen.
Geen van beide is gewaarborgd tegen misluk-
maar elk van beide vertegenwoordigt al-
een
naar Amsterdam^
Hamburg naar O.m
OVERZICHT
II. (Slot).
In het Zondagsblad begonnen wij een over-
Acht, waarin wij melding maakten van een
Jriefwissseling tusschen Ernst Renauld, den
lehrijver van een boek, getiteld „1914-4919”,
gn den vroegeren president der Fransche repu
bliek, Raymond Poincaré. Men herinnert zich, dat
iwij het overzicht eindigden met Renauld's be
schuldiging, dat Poincaré voor een groot deel
verantwoordelijk is voor den wereldoorlog. De
•innen, waarmee Renauld’s laatste, door ons ver
nielden, brief eindigden, luidden: „U gaat door
met te schrijven en te spreken als een advo-
ftint, die een slecht proces voert. God, de Fran-
•chen en de geschiedenis zullen het eindoordeel
pver u uitspreken."
Op dezen brief antwoordde Poincaré, dat Re-
■•uld scheen te hebben vergeten, dat Oostenrijk
Servië reeds op 28 Juli den oorlog had ver
klaard en dat pp 29 Juli Belgrado beschoten
.werd. Niet om! zich zelf schoon te wasschen,
maar om van de houding van Frankrijk geen
■cheeve voorstelling te geven, wilde hij vast
stellen, dat Frankrijk niet verantwoordelijk was
voor den oorlog. Overigens had de regeering
geregeerd en niet hij. Maar zijn plicht was het
■vast te stellen, dat zij alles had gedaan om den
Oóilog te voorkomen. Binnen de grenzen zijner
bevoegdheden had hij, zoo goed hij kon, daar
toe bijgedragen.
Hierop antwoordde Renauld, dat hij gaarne
»ou hebben gewild, dat Viviani bij zijn aankomst
Parijs op 29 Juli Servië had aahgera&m ved* i
bomen toe te geven: „U had, wanhéer het daar-
toe niet bereid was geweest, persoonlijk mbeten
^grijpen. Dat zou edeler en moediger rijn ge-
Iteest dan zich, gelijk u thans doet, achter d»
grondwet te Verschansen, omdat de feit«üMir
onaangenaam zijn. U had de acten uwer mi
nisters mede te onderteekenen; derhalve is u
•venals deze ministers verantwoordelijk. Wan-
|»er u den vrede zou hebben gewild, zou u
hebben ingegrepen. In een even tragische situatie
heeft een uwer voorgangers, Jules Grévy, per- digeis
•oonlijk ingegrepen om in de Schnabele-aange-1
iegenheden den oorlog met Duitschland te ver
hinderen. U had zijn voorbeeld moeten volgen
ki plaats van een dreigende taal te spreken als
•en musketier, die slechts het bloed der anderen
In de waagschaal stelt. Gelijk de Italiaansche
minister di San Giuliano heeft aangeraden, z<
Servië het Oostenrijksche ultimatum zelfs na
de oorlogsverklaring, of zelfs na de beschieting
van Belgrado hebben moeten aannemen. U ver
geet ten overvloede, dat u den raad, dien u op
28 en 29 Juli onmogelijk aan Servië kon
geven, op Juli, 's avonds tien uur, het toch
heeft gegeven. Daarmee erkent u, dat het mo
gelijk zou zijn geweest den vrede te redden.
Maar luistert ‘u thans naar uw vriend Paléolo
gue, den Franschen gezant te Petersburg des
tijds.”
Renauld verwijst dan naar een artikel van
Paléologue in de Revue des deux Mondes van
15 Jan. 1921, waarin de vroegere gezant van
Rusland opmerkt, dat op 29 Juli 1914 Rusland
h 't geheim de algemeene mobilisatie had be-
rt Jolen. In het geelboek van 1914 van Poin-
paré schrijft Paléologue, dat Rusland' pas op king,
II Juli heeft gemobiliseerd als contramaatregel thans
3
