:4> I Doelenstraat 12 Gouda f
Handels-en Landbouwbank
Slavenburg Co s Bank
Stoomwasscherii en Bleekerij
IIH HOORN tl DE Kt
S PHOTGKAARTEN
SPAARBANK
ACCOUNTAHTSKANTOOlt SPAfiRIUS.
m"ki- iz:
Spinbare Verkooping
De Goudscbe Fruithandel
|Anda-siroop!
412 en 4 pGt. Rentevergoeding.
GOUDA, Gouw» No. 79.
Behandeling van alle Bankzaken.
hw.
AvanVALKT
AdvertentiSn
UIK imiEVEG H Tl!. 313.
Wed. P. VERMIJ
IHBHUn m.lb.«l
ANKER
PAIN-EXPELLER
HET MIDDEL
ALS GIJ
WORTELBOER'S KRUIDEN
of één a twee
WORTELBOER'S PULEH
VËRKOIIDHEIB
)bes!nnemden(
RELIEF I Relief-Sigaren
PH1LIPSEK&VAN HÜSSEN
SANAPERIN
GEVESTIGD TE SCHIEDAM.
Handslsgiheaw- hmirs 5 in S, Til. nn. 383-381, Yliitéingn.
CNïRülE mum - ADVIEZEN lEUSllKZIIU
lEGELMATIGE 8IIH0U0IIG VAN HEINE BOEIHOUOINGEN
ALLE OVERIGE ACCOHNtANTSVERKZAAllNEOEN
„HET WAPEN 11» AMSTERDAM". "ïl
M. PEETERS - Bleekerssinosl - GOUOH
WIST GIJ
«k-i. ih.miw. 1 ii .'.rrj.üi rlï
E. DE GROOT
ONDENKBAAR LAGE PRIJZEN
(Maatregelen van ontspanning hoe gewensrhtdoen,, dun in het kort uiteen te zetten dè wijze
Oekin een bepaalden tijd niets wezenlijks waarop volgens d* officieele aanschrijvingen
jWordt bereikt. Men geneest de ziekte, die men i deze centrale, dit imitatie Rijkswuienhuis zijn
£#rst gewekt heeft, ïn plants van ziekt» te voor- tank opvat.
komen. Voor het geestelijk evenwicht zal het Om concentratie der aanschaffing mogelijk
fcexer van tijd tot tiid noodig zijn, don nrbei» te mnken hebben olie Rijksinstellingen eenige
laten rusten. Een vrjje Zondag, ,«en vrije mid«N«a maanden geleden opgaven moeten mnken van
'^4- weelt' WQnrom bepft men toch geen «Me artikelen, die jaarlijks noodig zijn. Dwei-
jhrye Woensdagmiddag ingevoerd in plaats van '"V electrischo lampen, gloeikousjes, vloei-
pen vrtfen Zaterdagmiddag, twee weken vacantie, I P«pier, prullemanden, pennen, inkt en honderd
rt is alles goed. Maar rechte rust vindt men «ndere artikelen moeten worden opgegeven.
perst, als men bezig is in volle harmonie of inDuizenden uren rijkstijd, waarin geen an-
Jde zeldzame oogenblikken van diepe contem- urbeid verricht kon worden is aan het
Cie. Onze democratie is danr eigenlijk nog maken en uitzoeken van deze stoten vermorst,
aan toe. Zij aanvaardt de maatschappij in mpt g®®" ander resultaat, ,dan dat het gebouw
(Wezen, zooals^ ze is, zonder non een omvorming j aon de Laan von Meerdervoort zich steeds meer
denken, ,die de persoonlijkheid naar voren VUW® met,papieren, waarin St. Bureaucratius
i c?4* t welbehagelijk rondstapte.
Schr. legt hier zoo sterken nadruk op. omdat I Thans is men zoover dat er ook besteld kan
harmonische werkzanmhedemnnast breed inzicht w°rden en gekocht langs een h<»el langen weg.
We stut van het zedelük l"vfcn is. I Een van de Rijksinstellingen heeft om maar
®®n voorbeeld te nemen pennen of een paar
VM ^"as'm'r dat het mogeliik is, den electrischo lampjes noodig; die in een winkel
arbeider reeds thans meer bclann-stelling en 'n dezelfde straat in 5 minuten gehaald gekocht
genoegen te doen krijgen in zijn werk ook bijcn betaald zouden kunnen worden. Dit mag niet
nen tegenwoordigen produdievorm door vei- meer voor de bureaucratie. Nu begint men met
beteringen in de liin der tegenwoordige sociale voor deze artikelen een bestelliist aan te vrn-1
inaatregelen, door hem deelneming in en daar- f>rpn in Den Hang bij het Riiksinkoonbureau. Na
goor belangstelling voor do zaak te geven, ontvangst wordt deze ingevuld en langs al de
Boaalen vrede in plaats van klassenstrijd he- boogere bureaux gezonden tot ze eindelijk aan
vordere men, opdat er rust kome. Als op deze von de departementen tererht komt. Van- I
iWifzo het leven schooner inhoud krijgt, en de daar gaat 't bestelbiljet naar de Laan van Meer
arbeid blijder verricht wordt, zoo gaat hij voort, I dervoort.
Is er een steun voor den arbeid en daarmede I Immers zeer duidelijk staat voorgeschreven
>ivoor t zedelük leven. Achter den arbeid komt dat de bestellingen b.v. voor de militairen
iiweer overtuiging. Kan een groeiend gemeen- korpsgewijze moeten worden snnmgevoegd en
wenapsbesef het denkbeeld bijbrengen, dat de door den garnizoens-c.q. plaatselijken comman-
pti>eid een sociaal nuttig effect heeft en dit dont verzameld en doorgezonden naar het de-
besef is bij velen, zij 't onderbewust, aanwezig,P°rtempnt, Ter illustratie hiervan het volgende
*00 is ook daarmee veel gewonnen. De groen poli tie troepen te Rotterdam bestaar Je
Voor de toekomst verwacht hij veel gevo'- Ult enk®l« menschen heeft wat noodig, vult het
'Cn Vön <N?n wijziging in onzen productievorm. I bestelbiljet in en zendt het aan zijn compagnie
De vergaande splitsing van den mensch wordt j 'n ^cn bfaag,, deze geeft h'et weer door aan de
£if,i.inVeer VPrdrapen- Z°° spoedig het denk- j Kon. Marechaussee op het bureau vaft den com-
beeld van den completen mensch is opgekomen,mandnnt der pol:tietroenen, vandaar raat ..et
laat zij niet meer los. Men zal ten slotte de na«r den plaatselijken commandat, die eenige
Feestelijke eenheid en gezondheid zoo hoog bestellinrpn verzamelt en ze laat bcwen aan
■tellen, dat men daarvoor een vermindering van Me 'e "fdeeling van 't departement „Kabinet van
Stoffelijke welvaart over heeft. Hier moet orts den Minister die de aldus reeds eenige ma-
Ben streven naar eenvoud helpen. Zonder in 'Pn Den Haag doorkruist hebbende besteli ng,
ascetisme te vervallen, moeten wij ons opvoe- voorzi» n van de noodfae zegels en morpjiik lak-
behoefteloosheid ten opzichte der stof-1 kpn' beleefd aanbiedt aon het Rijksinkoop-
felijko dingen, daarbij streng onderscheidend bureau.
♦usschcn wat levens-en gezondheidsbevorderend I" Me meeste gevallen is het bestelde don niet
(pijv. in elk huis een bodgelegenheid, eenvoorradig, maar moet het van de fabriek of
m slaapvertrek, gecontroleerde voedings- d°n grossier aan den be^'-ller worr'«n gezonden,
•oifldelen) wat den schoonheidszin bevredigt, en waart°® het Pi'ksinkoonbureau weder op groot
W slechts luxe en overbodigheid is. I PaPipr opdracht geeft. Den leverancier, die in-
Maar dit geestelijk streven kan mogelijker-evo,fT® de met het Riikrinkooobureau aange-
•rijs op drie manieren steun ontmoeten van do Knne overeenkomst, ,deze levring verricht Is de
•oonomische ontwikkeling. Deze duidt de schrij- j verplichting opgelegd, om elk# levering te doen
volgt aan: vergezeld gaan van factuur in duplo en om oen
T. Het steeds meer gesplitst grootbedrijf i gelijkluidende factuur te zenden aan het Rijks»
eischt ann^ontróle, administratie en toe- mboopbureau.
■icht zoöwol, dat de voptdeelen er T*ypeerend voor het heele bureaucratische
van weer gedeeltelijk te niet gaan. In al- stelsel 5s bierhij de bepaling, dat als een Riiks-
lertei vormen komt het ten doode gedoemd ^stelling als leverancier ootreedt, d-ze riet al-
kleinbedrijf weer op en in dit bedrijf is de t,^d in de H«g«nheid zal zijn de factuur tegelijk
mensch minder machine, meer oordeelend) met d® 'evening te verzenden, maar deze het
mensch. uiterlijk twee weken no de levering moet doen.
2. Waar de stoom als beweegkracht I 'n den bandel kriigt men meestal eerst de fac-
noodig was, moest noodwendig op een be- ituur en dan bet geld, maar als het Rijk als leve-
perkte oppervlakte het bedrijf bijeen- roncipr optreedt en dus ambtenaren het werk
gebracht worden. De electrische motor i mop,en verrichten kan dit niet,
veroorlooft decentralisatie en brengt de de besteller eindelijk nadat al de bier
machine ook binnen het bereik van het voor„ Schetste arbeid verricht Is, zijn lampen,
kleinbedrijf. I of zijn pennen ontvangen, dan moet op een van
Voor een aantal bedrijven bestaat zeker d® facturen een verklaring worden gesteld, over
die mogelijkheid. Wij zullen dan geen n 0,11 vangen goed benevens een mededeeling
Doch wie het rapport zelfs leest, merkt 'ukkig huwelijk te worden. Er ia tusschen de
dat er zeker ook mededeelingen in staan katholieke en de sociaal-democratische politiek
gunstig voor het standpunt, ingenomen «n beginsel een groote verwantschap. Dat de
door de „demagogbeh-reaktionaire agita- katholieke kerk, nl neemt zij onder sommige
t,e omstandigheden ook democratische allures aan,
We lezen onder den titel „Overwerk", in wezen niet democratisch is, maar gedragen
dat do geheele Duitsche verordening sterk j wordt door de od strenge hiërarchie opgebouw-
wordt beheerscht door den wensch niet al- dc orgonisatie van de gewijde priesterschap, is
leen den arbeidsdag op zich zelf te bckor- abremeen bekend.
ten, maar deze bekorting ook te gebruiken I Bii Me sociaal-democraten fs Ket schijnbaar
als middel tot bestrijding der werkeloos- wel anders, moar in het wezen der zaak niet.
beid. „Het geheele arbeidsrecht, dat na de °ok Meze vormen een kerk met het Marxistisch
.revolutie tot stand is gekomen, is van de- Mogma als grondslag; hier ziin het de ongewijde
wn geest doortrokken." I priesters, die het dogma verklaren en verkondi-
De acht urendag dus niet als principe Ken Mie aan 'Me partij haar leiding geven. Het
alleen, doch ook als middel om verschil is «Hxan <t.i i... ™ui. I
der Vólgens nader op te maken staat. Be
stalen zijn den minister toegezonden in r»
her 1919 door den daarvoor door den
aangewezen accountant en gecontroleerd
de Algemeene Rekenkamer.
De minister bedong tevens bif dezen „it
Ji. nj, betaling ha, badr.^ bo»^|
batroVkana ,;aan mke! racht maer „^2
/IJ6" Si°ï,a'leJr
van de bestaan hebbende overeenkomst In
merking nemende del ean onderen door d7n°!!?
nmter eene commissie van drie procent
geboden bij eventoeelen varkoop van „oadtü!
der R. K. V„ had de minister door de revelh?
met den haar Hertrberger getroffen, bereikt
- - werkloos, verschil is alleen, dat dere wereldsche priesters hii' Z" 'ZÏZÏ'j" oereiktdj
beid te bestriiden. En juist deze opvatting b'J longe na niet zoo goedgeorganiseerd zijn als J geen grootere betalinirenrhn^eferjn a°n
omtrent het fundament van het arbeids- bun gewijde broeders van de eeuwenoude kerk anderen zou ziin creschi A k?j n
recht maakt het plausibel, wa, steeds uit 1» verbond daarmede de tocht in de in dcn vorm van fgen, of cóLmSTair"1™*
Doitschland wordt gemeld door onhevoor- socioal-democratische gemeenschon watjnmder I n, tommisstonoir.
oordeelden, die er naar den werkelijken ?r»°h is dan in de katholieke kerk, millio-n m.ld™ 'fi00?1! VOOr cit" X
werktijd een onderzoek instelden, dat er'. ongezonde nu in de politieke constellatie bliek Polen verWh, 'S aon reP0.
m-?t den achturendag met de bepaPngen in ons 'anM bestaat hierin, dat niettegenstaande waflrvooy» na daartoe y^.
omtrent het overwerk - de hand wordt ge- dp «ntirevolationairen en de christelijk-histori- I teufdd» T min,fter' d« Hqukk
licht, zoodra het revaor v-or werkloosheid sr',f'n in het geestelijke het vrije onderzoek be- «jiiiV nnn^^rAA^*1! ^etalin8rs«ii>,
klein of c'-nhbe-ldig is. Fen waarneming, !ijden en in het wereldlijke het gevaar van het jrnp. viff ^'jken factuurtje,
b vestigd in.... het rapport der commis- P' meenschaporliik drijven van sociaal-demoera- tpn j rentedra»ende schatkistbiljet
katholieken even goed inzien als de leden Hende 5
Daarin staat b.v. bij de res iltaten naar van Men Vrijheidsbond, zij toch gemcene zaak bedrair Acr «w-WV^vt Wöai"Moor het totaal
den arbe-'d van stokers, machinisten, be- makcn mef het krachtigste deel der belagers ,fr ^batkistbiljetten, door Polen yetM
wakers, enz.„Pen zeer groot de-1 van de van de pe'^onlirke vrijheid, die zij liefhebben, I A j.7 "tCa V f'J1'?®" ^u,den-
b-trokken arbeiders maakt een 9- of 10 en Maarlhede in de gegeven omstandigheden on- air^cteur ,s behalve bovengenoeBjj.
ur -en nrbcidcd»«»T v r>A n - denks henzelven hunfUnnirprwHomtfon luwttvan a nimmer eenige commissie of i»iv
visie van Staatswege voor liquidatieverkoonT
verstrekt, terwijl hij uitdrukkelijk verklaard!
ir "en arbeidsdag, zonder vergunning." denks henzelven handlangersdiensten bewijzen
Daarin staat ook, dat men een ruimere °°k; nan de soci«a'-democratie.
„Not-
Voor de christeliik-hisorischen geldt dit fn
toepassing geeft aan het begrip
standsarbeiten" d'-» verricht mogen
worden zonder Inmenging van de over-
beid dan de gebruikelijke: haast- of ^ees,e,'jk leven; voor zoover het gaat om tiet
roparatiew rk, dat het gcvol" Is van bre- socin,e vraagstuk van dezen tijd, staat de zaak i pf f Z'J"jreweest.
- K<! --A1 i u® hw Hertzberger heeft ook na zijn on(w
www, uc «.uiisieinK-ius'oriscnen geiat dit m - verxianrdi
vollen omvang. Voor de antirevolutionairen °f Provinsie in ben
het eveneens ten volle wat betreft het k verkoopen van iemand
bet [1 J3nlVaU'Te.n' n0ch hierovOT 'n bespm.
kage of bedrijfsstoringen. Daarin staat hen een weinig anders. Hoewel niet in de- 0 b°er Hertzberger heeft ook na zijn ont-
dat indien de bedTijrsraad het overwerk zc'Ide ma,p «Is bij de katholieken, is er ook bij a8"} j "auidateur, wanneer zulks gevraagd
stnni Sn Aa mtom.uc» ben innerlijke verdeeldheid over de richting van 1 er e belangen van den Staat behartigd «n
toestaat, in de ov°rgroote meerderheid
der gevallen dat ook door de arbeidsm-
uc moemsm- ^et stflatsb€leid. Een deel hunner partij oriën-
snectie wordt gedaan, vark zelfs zonder teert z'c^ met de katholieken en de sociaal-de-
nn-'er onderzoek. En de reden van een af- morrH,,*n "pn/1a ,:rw*
wijking^ is vaak deze: „dat men aanneemt
dat de arbeiders zich door den drang
meer te verdienen, voor het* overwerk
hebben laten vinden, maar dat de positie
van de industrie in haar geheel, bijvoor-
toegezegd voor alle nog hangende geschflU
zijne medewerking te zullen verleenen.
Bij informatie werd ons van bevoegde ziide At
'i—'J ii -
beeld met hef oog op eene reeds dreigende
werkloosheid, geen overwerk wenschelijk
.ïr^akt."
In het rapport staat ook, dot voor bul
ten 'andsche oodracMen men zeer bereid
willig is overwerk te '™»ni 7ÓÓ Jat
steeds vergimning voor overwerk wordt
gegeven, indien een binten'nndsche order,
aan een bejiaalden leveringstermijn tr-bon-
mocraten eenzijdig in de richting der arbeiders-
politiek en is zich niet bewust, dot de toenemen
de berekening der individueele vrijheid en de
toenemende bevoogding door den Staat, die
zoowel in de staatkunde der sociaal-democraten juistheid van bovenstaande mededeelingen
als in die der katholieken past, in strijd met him den beer Hertzberger bevestigd,
eigen beginsel. Dit deel der antirevolutionairen ^nt Me betaling der Poolsche schatkistbiljet
wordt met het andere deel, dat, waar het de ,en betreft, die zooals hierboven bleek den 2q>
sociale politiek geldt, od minder eenzijdig stand- Januari 1922 vervielen, heeft de Poolsche re*
punt staat, saamgehouden door de eenheid van Seringen eenigen tijd voor d«n vervaldag on-
overtuiging in het godsdienstige. Hoe hecht nu Merhandelbigen geopend met de Nederlandsd»
dit bindweefsel ook moge wezen, ook de anti- regeering, om in verband met de zeer belang-
revolutionaire partij kan zich niet onttrekken "l'ke daling van de Poolsche Mark in den laat-
aart' den invloed der gewijzigde omstandigheden. s,en lijd, haar da betaling te vergemakkeliiketu
Ook voor haar geldt, hoezeer de eenheid in het Deze onderhandelingen zijn nog aan den gaiw,
godsdienstige voor haar hoofdzaak moge wezen, Daaruit is echter voortgevoeid, dat de betolii^
den, verloren zou gaan. En deze" vergun- j V
nngen worden vereerd vor ten hoogte n° J S0C1B en economH I °I) den 2eJanunri niet heeft plaats gehad
vier welcen achtereen, met de mogelijkheid scJe vraagstukken tegen wil en dank naar voren Onze gezant in Polen, baron van Asbeck, dia
von verlenging. Legaal overwerk dus Wat S In de Prac,lsche politiek gaat het, of mede in verband met deze aangelegenheid kori
het niet-legale betTeft: In een Zu''d-Duit- T®" W'' v'et' te?enwoordl> slechts bij uitzon- t«n tijd te dezer stede heeft vertoefd, is heden
schen Staat werd van de"z?ide der Arbeids- 1 .°mho<>^ere Poed waaromtrent anti- naar zijn post te Warschau teruggekeerd.
9 revohrtionnireri en rhri<:ip!iiVHliï«frirl«riliAn JiAn I
revolutionairen
christelijk-historischen één I
dat het niet-legale overwerk vcrm<£deliik V-a" Zm Z'Jn b'ina alt'id °m het meer mate" - D® heer M" Susan' ,id van Me firma de Vriefl
belangrijker zou zijn dan dat krachtens of- n.ee,e' Wnann de.laafsten en een der eersten 4 Susan te Amsterdam deelt dan de Tel. medet
fic eele vergunningjmet homogeen zijn met de steeds meer naar Zijn ytifn informaties juist, dan liggen de de»
strikt naleven" gesproken Ja. veel ataatsvo°?dii "«^vende belijders eener eenzij- betreffende goederen In Polen nog onverkocht
htf am r* Vee' Mi ge arbeiderspolitiek. «n in kisten verpakt en de Nederlandsche r»
Van
Strikter dan bij ons P.J
fi
Berichten.
y k TREUB OVER DEN
BINNENLANDSCHPW POLITIEKEN
TOESTAND.
M,r- F- Treub zet'lh de pas verschenen
—v. '•"•KcujKiwiu. wij zuilen dan geen """q"Kni ot-nevens een meaeaeeiing
terugkeer krijgen tot het oude kleinbe- welke aMministratie of welke comptahle het hier- Vrijheid zijn politieke beschouwingen voort HÏi
«rijf, met slechte toestanden van huisin- !.?°r verschuldigde geld later aan de Generale wijdt ditmaal zijn be langste Hing aan den'toe-
oustrie, maar een gedecentraliseerd groot-1 Thesaurie ml foiiirrl.ni.1or> I .innJ tj_
bodrijf, waarin elk als lid is eener federa-
tie, en waar gemeenschappelijk en coöpe-
ratief gewerkt wordt.
3. Ons onderwijs kan zoodanig her
vormd worden, met name onze vakojilei-1
ding, dat er in het bedrijf zelf weer oplei»
De heer Treub zal zijn beschouwingen in een geering zou een daad van wijs beleid plegen.
art,kcI voortzetten. .indien zij deze goederen dan maar denzelfden
1 weg liet opgaan van de bedorven bouillonblob
DE FEEDER VERKOOP AAN POLEN. ies' die aan Rusland geschonken zijn. En andeif
Verklaringen von den keer misschien kunnen dia.
Hertzberger 'enigmg van den nood in de veenstm
iken. -
Men meldt ons uit den HangI
Naar aanleiding van in de pers verschenen i
mededeelingen betreffende den verkoop aan Po-
Nederland en Frankrijk.
In het jongste nummer van het Parijschtf
T. ".1" wriaiig^ieinng aan aen toe-
H^Ud1Cv u "e lSl.nnd binnenslands. In de eerste'plaats aan de 'en van de kleederen afkomstig van de Rijks-1
rS verznnr.lt de van de mtnoodipnir van Br, Troelstra tot de Kntltolie- kleedmBvoorzienina hebben wij ons tot den heer T\^""T "™"T' J?" ""1*™
velschillende Rijksmstelhngen gedurende 2 h i' ken, om Keznnt»nliik het rfsreerkasteel te bezet. Hertzberger, vroeger directeur der Rijksklee- ™nndsch"f,' "L« M°nde Nduveat, bespreekj
^n r^L„0reb^ n d f ingeko- jen. De heer Iretlb twijfêjt niet, of, vroeg of dingvoorziening ora inlichtingen gewend. Deze e "S r,! de hfP/ dle
men tocturen betreffende eiken leverancier, l«M, zal die uilnoodiging worden eenvnerd. deelde^ ons hieromtrent het volgende ntede„pbouw V°°r
Xeir d"k T' V°" rerk,.?ri"^ dn, I Be ^«"'-economisch» vraagstukken be. I De Rijkskleedingvoorziening begon hare werk-1 n D t
rekening gebrachte prijzen juist z.jn genoteerd heerschen sedert den oorlog de politiek veel zoamheden den 15en Juni 19T8 Na zeer veel El«eermg heeft een krediet vrn
- snii-t.j- millioen gegeven tegen 5 procent, dat voor
Ming plaats vindt en dot de menschen ge- fcn jj«t totaal bedrog nauwkeurig is berekend en j meer dan vroeger. Men heeft zich nolens vo-
leerd hebben, ,in hun vrijen tijd iets te 2 1 de fac,«""«n met deze verklaringen voor- '®ns daarin te schikken en ze'fs Nolens kan
gaan doen. Velen werken nu reeds in hun Zlën 2 wekelijks, resp. maandelijks aan de Ge- er niet aan ontkomen. Dit geeft onbehaap-lijk-
vrijen tijd in hun tuin, maken eigen schoe- n .e 'besaurie van het departement van Fi- 1 heden in verschillende politieke partijen zelfs
nen, enz. Het genoegen van den eigen, hui- nanciënr met verzoek tot betaling over te b"j de Katholieke partij, doch deze beschikt
■ehjken arleid zal weer kunnen opleven,^aan> I ovar ndigieuse bindmiddelên, die het uiteenval-
en een bestaan schoon maken. Ik acht het1üe van d"n '«^wrancier bij het Riiksinkoop- 1 'en der partij nog lang zullen verhinderen de
«iet ondenkbaar, dat dan in verre toe- bureau ingekomen factuur wordt ook van al kath. kerk past zjch altijd non de omstandiglie-
deze verlclnrinircn in nfttrVrtft vntttvien en dnn n«?> .n ,fj«.
komst, voor groepen eigenwerkenden, geen
Arb-idswet meer noodig Js. Zelfs al werkten
*ij 12 uur per etmaal (wat thans voor de
meesten onzer intellectueele werkers den
kelijk wel het minimum is), ,dnn kan dit
■onder bezwaar, doordat het werk uit lust
en met vreugde is.
«n is het maar eenmaal zoo ver, dat de
•tnensch arbeidt en met vreugde en overtuiging
■rbeidt, dan, zoo besluit hij, is de hechtste steun
Begeven aan zijn zedelijk leven en een binding
deze verklaringen in afschrift voorzien en dan
als beleggingsstuk voor zijn administratie be-
waard.
j Is door de Generale Thesaurie eenmaal de be
taling gedaan, dan begint deze weer te wer'-en
onder ove-legging van facturen om van de be
trokken administratie of comptable het geld te
rug te krijgen.
Op bovenstaande wijze moet onder hooge
le.'o rtg van St. Bureaucratius ieder staatsdie
naar in het jaar 1922 onder het schoonklinkende
"J» leven en een oinding
Ban de realiteit, die van zelve tot evenwicht \™tf° "Bpzu''nit-rfag Me ingrediënten bestellen,
Boert. Het eenvoudige woord dat Jan Ligthart tbe voor de ui,oefening van zirn taak noodig
1 "«oft rinf dpM niniiuip wmd'nir kpnorlrmir tron
•ls raad en voorschrift pof, aan hyismoerjers 1 teeft' Dat dczo ni<'uwe vind:ng beperking ven
lobbend over man en kinderen cn opvoeding:!^' ambtenaaiskorps
yrpoets de kachel' is de concrete formuleering
jan een bijna immer helpend, algemeen mid-
IM tegen onevenwichtigheid en geestelijke
Bipeften.
BUREAUCRATIE EN BEZUINIGING.
Maasbode deelt onder dit opschrift het
en ander mede over de gestie van het Rijks-
In oopbureau.
Zelf en rechtstreeks mogen de
tot gevolg heeft zal wel
niemand gelooven, even mm als er eenige be
zuiniging van te wachten is.
ARBEIDSTIJD IN DP DUITSCHE
INDUSTRIE.
Wij hebben de conclusies meegedeeld, van de
den aan en zij dóet dit ook thans.
Zoolang mogelijk heeft zij de arbeidersbewe
ging tegengehouden. To<m zij echter zaT dat
deze toch aan krocht en invloed won, ook' on-
der haar eigesj getrouwen, heeft zij haor ge
dragslijn herzien. Geleidelijk heeft zij haar ba
kens verzet en is zij van conservatief rood ge-
worden. Ook onder haar volgelingen maken de
arbeiders de meerderheid uit en daarom moest
zij een politiek volgen, die niet slechts arbeiter-
Freundhch zou zijn, maar die aon hare getrou
wen mt de arbeidersklasse evenveel zou bieden
*e sociflo 1-democra tiè voor de oogen der
'7dprs ,n het algemeen doet schitteren.
kwam z'ï pr toe zich te herscheppen in
een kerk der arbeiders of althans, voor zoover
zij zich op wereldsch terrein beweegt, eenzijdig
he arbeidersbelang te dienen. Of het algemeen
Deiang langs dezen weg eveneens bevorderd
wordt kan voor haar bijzaak zijn, want het lijdt
geen twijfel, dat, indien te eeniger tijd onder de
meerderheid harer volgelingen een tegenstroo-
moeilijkheden slaagde men er in ongeveer 4. *- -
maanden daarna voor ongeveer 10 millioen gul- verwoeste gebied werd geopend en waari
den aan geconfectionneerde goederen af te Ie- ^°°r Vae e" ^oMbouwwerktuigen konden wow
veren aan de gemeenten ter distributie. Ten tijde Je", F^anknik heeft bet krediet g«-
dot de pemeenten met do distributie daarvan j 2 e, T°°™1 is de veestapel in
zouden beginnen, omstreeks half November IN^™"y®niknJk met 7000^ stuks vermeerderd,
1918, kwam de wapenstilstand. Deze had tenge-I X?" dat kredjet f 7 millioen ter b»
volge een volslagen malaise in den handel, aan- f0 ,'n8r Va.n de Fransche ministers voor hel
gezien het publjek in afwachting leefde van veel
ii«rtTKC\jcviu, VHn OP e,R,
commissie ingesteld ten einde«ln DuitscMand m,n? onts,aat» niet zal aarzelen dat nieuwe
een onderzoek te doen naar de arbeidstijden F6!'1 ,e vo,?en- Maar vooreerst is het in haar
Oeir k. l Duitsche industrie. Ben commissie, waarin °eIanK «rbeiderspolitiek te voeren en in
*1 tl rechtstreeks mogen de autoriteiten zi,tmg hadden naast een inspecteur van den ar- aar £oli|iele organisatie een arbeiderspartij to
^ets meer Jcoopen voor de kantoren en bureaux be|M paar vertegenwoordigers van werkge-1 Z'!"' En haar eigen belang gaat voor de Kerk
*1's moet gaan over het Rijksinkoopbureau. I VPrs van vakvereeivrrfngen. Een, wat men V r en bov"n dit heeft zij de eeuwen
Pm een denkbeeM fa krijgen van de werk- PW' te noemen, „onpartijdige" commissie d°"r getoond'
Büjze der bureaucraten kuhnen we niet beter du£ Dat deze zwenking sociaal-links aan de kathó-
- Deze conclusies hebben bij de redactie van ',eke. wevers en aan het grooter deel van
""f1 Volk groote blrdschap gewekt. Omdat kntholieken middenstand niet welgevallig is
jrolkt zou zijn door nikkers Fer*t inn T** ,®J,ezen' dat in Duitschland niet maar van Vandaar ook, dat zij met dó
5e blanken ondergaan, vervolgmis de uë eT acb«"rendag op panier bestaat, maar dat dit 3 !?C, *0°r21cht^heid wordt uitgevoerd en
Ban do bruinon tot eindelijk do zwarten zou- I vo?,rsch',ft er..stl"kJ gehandhaafd wordt. ,Ja veel at de ka«Lolj^e staatspartij niet zoo dom zal
gen overblijven. Fn dan nog hadden wij s,nk,Pr dan blJ ons 00 oppositie tegen ck* acht- ,n ,de door Troelstra uitgestoken hand aan-
SSSfS^ ]]1;?ar.:'0n mond vo1 va» Jbe' I urJTwe« k"]?J in één opzicht het rapport f.'?ds met ^etijjheid te grijpen. De kariio-
BUjWival of tho fittest'feitjk. „Inderdaad blijkt da' d<> Duitsche-regeling llel(en' d,e met tot de arbeidersklasse behooren.
sta- "'eniger is dan de onze. Er is daar minder bu- eersl aan Men nieuwen koers gewend
-nij te reaucrntische omslag noodig dan hier om een "Jn ,VÓÓr lulk een tijdelijke beslissende stap zal
fag afa"hfj, •V^rgZTmk'Zv ov"wwkTWU"ninR' ,>riJs'cn TT"dj ka" m«" -naken,
löofde terug te komeifniaMiet oude I n<K,mt "Het Volk" ,v hst dkomt- seheun'ng in
„VWèèr weg"! 1 hul' I rapport te eenen male vernietigend voor de de. katholieke staatspartij zal teweegbrengen kan
rnmagogisch-reaktionaire agitatie tegen de acht- °n,f V°®r het °°KenMlik koud laten. Zulle een
urenwet." scheuring is thans nog niet te verwachten, ook
Naar aanleiding hiervan schrijft het Han- - "et wn niet K®rLog deel der katholieken den
delsblad:
Wie alleen de conclusies leest en
junival or iim littost
I-Vnmaai op dn,,, para,lor gekomen,
KnrioijL Tu.mónt,"p at'tri'ttaot om mi
E"rt. igïï/ tot ,'k wereld even „»WJ
O.mj.njjibbjn. h |lt mjj rtipn n
paar de boot, «He mij stroomafwaarts zou
giaaf In Europa rfjn, „Your own oMcountrv
d«»rown old lfttf. Holland - hij was'
4r eindeljjk achter gekomen, dat ik ee„ Hoi.
Mnder was en gom Duitscher will once be 1
Él black mansli a<I. Doe mij dus het irenoe-1
Een en maakt I kleren nikker dien je tegen I
wnt. van kanlr 1
grond van het ruimer worden van den aanvoer.
Daardoor toch zouden als gevolg van de onder
linge concurrentie de prijzen vanzelf worden
gedrukt, waardoor verdere distributie overbodig
zou blijken. De minister besloot daarop in Ja
nuari 1919 tot liquidatie der R. K. V.de bij
de gemeenten in voorraad overgebleven klee
ding werd op verzoek van deze weder terugge
nomen door de R. K. V.
De directeur der R. K. V. genoot salaris in
den vorm van een percentage van den aanmaak
der goederen hij stemde er in toe om voor hem
vei strekte orders, welke aldus werden teniet ge
daan geen percentage te berekenen. Bij de li
quidatie van het kantoor der R. K. V. werd de
directeur als liquidateur aangesteld, zonder dat
hij voor deze liquidatie eenige vergoeding zou.
genieten. Het sprak echter vanzelf dat de heer
Hertzberger toen weder zijn eigen zaken ging
behartigen. Hij wenschte toen gebruik te ma
ken van zijn recht om de hem pasesnde goede
ren, in voorraad bij de R. K. V„ tegen taxatie
prijzen over te nemen. Dit recht was hem con
tractueel verleend, aangezien de regeering bij
het oprichten der R. K. V. alle voor het doel
geschikte goederen bij hem in voorraad tegen
taxatieprijzen had opgeëischt, hetgeen met zich
medebracht, dat indien de directeur weder zijn
eigen zaken zoude opnemen, hij in de open
m®.rkMe.Ten vermoeMelijk beduidende hoogere
prijzerV, zijne voorraden weder zou moeten dek
ken.
De minister terecht inziende dat de beste
soorten goederen alsdan tegen zeer lage prijzen
zouden worden gelikwideerd, waardoor de voor-
nieuwon ranM in zijn geheel veel in waarde zou vermin-
koers van hun partij met leede oogen deren en moeilijker verkoopbaar zou worden,
aan hrt ÓLtlbri" T' T""'ls,ra ''"ft °Ps,elde he«r Hertzberger toen voor, tegen
.„i00ffenb]'k nog geen kdns, maar dit neemt een zeker afkoopbedrag, zijn rechten van over-
regeling niet die wenrde hecht, welke 'te ont'wilVel'lel" "^r0^ 'itrt in d" drr v"n bedoelde goederen niet uit te oefe-
stcligï verdient I - is geneiud e«nlv„ >u k S? kntKolieke staatspartij en dat nx. De heer Herttberger stemde er in toe ven
stellig verdient I is geneigdeenige te- t.if'w'.Tsiooapon.j en uo,
'i ,u"km voor sociaal-democratische vr.r 'n ov'r vler I""r en misschien wel
blijdschap. Zij hal dan ook niet in dia matei Kom blnuwlje tal loopan.
•la zich van JUt Volk" heelt uil 1, T '«bintenis. dan sal het
gezien net puDijex in atwachting leefde van veel beJ""'lde .?ablad en var] financiën. Privat vraagt
lagere prijzen. De verkoop der R. K. V. goede- a er. 0 Nederland niet beter zou hebben g»
ren leed hieronder zeer, hetgeen tengevolge had an in nlaa,s van Mat belangrijke bedrag aldua
dat de verschillende gemeenten met groote te en' hoeveel belangstelling dat mitittiel
quantiteiten confectie in voorraad bleven. I ook bad' bet aan ,e w«nden om den franc t»
Omstreeks half December had de minister nog K«nover den gulden te waarborgen. Als het da»
de bedoeling voort te gaan met den aanmaak 1pedaan' zou de niilhandel tusschen beid»
ten eihde zomerconfectie te kunnen beschikbaar.) en vee' levendiger hebben kunnen zijn. Al#
stellen. Op aandrang van den directeur der R. de *ranc bi'na ziJn nonnale waarde zou herkres
K. V. is echter van dit voornemen afgezien op *en bebben' zou Mit den Nederlandschen haw
del ten goede ziin gekomen.
Nederland stelt er een eer in, den vrijhaw
Mei te hebben hoog gehoudenvrijhandel k
echter alleen mogelijk tusschen gelijken. Doch
Me gelijkheid is door de beursnoteering ven
stoord. De Volkenbond zou op dit gebied ceil
ernstige waarschuwing moeten doen hooren.
Men moet de stabih'teit waarborgen door aon
de staten het monopolie der arbitrage op W
dragen. Het voorgesteld stelsel is al in 1920
beproefd tusschen particuliere groepen vai
Frankrijk en Amerika en met succes.
Het over Nederland gezegde geldt ook *o«|
Zwitserland en de Skandinavische landeiw
Nederland echter fs bestemd wegens rijn m*
ritieme tradities en zijn ligging, om meer I
meer de opslagplaats der Oostzee te wordeiV
"t Vormt een natuurlijken band tusschen he!
Wasten en de Noordelijke landen. Een groot
deel van den handel, welke Engeland heeft
rijk gemaakt is op Nederland overgegaan
meer dan alle andere landen heeft het dol
belang bij een stabilisatie van den wisselkoer*.
Ter jaarvergadering van France— Holland^
de Nederlandsche afdeeling van „de FransdH
idee in den vreemde" is, naar uit Porij* Bnn
N. R. C. wordt geschreven, de heer O.
Piersop, president, zijn rede begonnen met
woord ter herdenking van den heer Gideon
Bitsken Huet, die, ofschoon als Franschnuui
genaturaliseerd, de werkzaamheden van het be*
stuur trouw volgde. De voorzitter herinnerd*
daarbij aan de hulde, door het bestuur rtn d*
Bibliothèque Nationale aan den ontslapene f®1
bracht.
De heer Pierson repte daarna van de pk"*"*
tot inrichting van een leergang in Nederland*
sche beschavingsgeschiedenis aan de SorbonMi
waarvan de voorbereiding bijna geheel I*
tooid. 16 Februari komt er aen Nederland*^
avond in de Sorborme, onder leiding wn jw
London, den gezant, waar een jong
Tan hier verslag zal doen van de rei*,
tijd geleden door ean groep Franacbe
taal fa» ona land gedaan. Deze «vond k
zijn rechten geen gebruik te maken. Overeenge
komen werd een afkoopbedrag te betalen, ge
lijkstaande met drie procent van het bedrag van
Terkoop van goederen, na den datum van in II-
qiridatietredirg van Rtfksksnteor, een en an-
#ouw gezet door het genootschap der vrienden
Van de universiteit van Parite.
Hierna kwamen de klachtéh.A'De kas Ls teeg.
mtusschen gestaakte uitgave van het tijd
schrift France—Hollande heeft dit voorname
lijk bewerkt. Ook de verwezenlijking van de
.genoemde plannen maakt steun uit die kas noo-
I De voorzitter sloot met een woord van hulde
I ean de belangstelling en werkelijken steun, tel-
Ijto-'s weer van den gezant ondervonden.
De secretaris sprak in zijn verslag van de
toenadering door het streven der vereeniglng
tuiyhen beide landen bewerkt. Verschillende
'feiten ten bewijze. Hij kondigde voor April twee
concerten van de Maastrichter Staar in de
prachtige zaal van het Théatre des Champs
Ülysée* aan, waarbij die vereeniging de niet
onaanzienlijke kosten, daartoe door steun van
oen Nederlander in staat gesteld, zelf draagt en
'de opbrengst voor Fransche noodlijdenden zal
ziin. Die concerten beloven een grootsche be
tooging te worden.
Het aantal leden bedraagt 113.
DE NEDERLANDSCHE TENTOONSTELLING
TE KOPENHAGEN.
De Deensche spcretaris van de te Konenhagen
,e houden Nederlandsche tentoonstelling, do
heer Jespersen, heeft aan het dagblad Pnlitiken
meegedeeld, dat de voorbereidingen thans zoo
ver gevorderd zijn, dat de tentoonstelling in
Juli en Augustus van dit jaar zal worden ge
houden. Dit is vooral te danken aan den voort
varenden Nederlandschen gezant in Denemar
ken, ridder Van Rappard.
Aanvankelijk is, gelijk men weet, deze ten
toonstelling voorbereid door de vereeniging
Nederland in den vreemde in samenwerking met
de Kopenhaagsche Deensch-Nederlandsche ver
eeniging, maar de voornaamste werkzaamhe
den worden thans verricht door een sjiecianl
daartoe gevormd comité, waarin de dejiarte-
menten handel, industrie, land- en tuinbouw en
'de kunst vertegenwoordigd zijn. Secretaris-ge
nei aal wordt de heer Graadt van Roggen, de
leider van de lltrechtsche Jaarbeurs.
Onlangs he'iben Nederlaiufache afgevaardig
den van dat comité een bezoek aon Kopenha
gen gebiacht: Me directeur van den landbouw,
de voorzitter yan het Skandinavische comité,
baron Kiaijerhoff en de architect Koning. Zij
toonden zich zeer ingenomen met de plannen
en met het terrein, dat door de gemeente Ko
penhagen beschikbaar is gesteld. De gebouwen
op het terrein van het oude stQtion langs Sint
Jurgenszee worden voor tentoonstellingsdoel
einden benut en verder zullen er ook nieuwe
gebouwen verrijzen, zoo o.m. een huis in Oost-
IndiVhen stijl.
Een Nederlandsche tuinarchitect zal het ter-
Irein in een park veranderen door aanplant van
hoornen en bloeiende sl uiken.
De tenoonstelling zelf zal omvatten indus
trie, handel, veeteelt, landbouw, tuinbouw,
boschcultuur, kunstnijverheid en een zeer uit
gebreide koloniale afdeeling, die m een Malersch
huis wordt ondergebracht. Daar worden de
verschillende producten der koloniën geëxpo
seerd metalen, tabak, rijst, striker, thee, spe
cerijen, gummi en hout. Verder komt er een
afdeeling Indische kunstkoperwerk, beelden,
b- onzen voorwerjien, muziekinstrumenten, hout
snijwerk, rietvlechtwerk en tal van andere pro
ducten der oude nijverheidskunst van Borneo,
Sumatra en Java, verzameld dóór de Neder
landsche ethnografische en ethnologische mu
sea.
Als het voornaamste der tentoonstelling valt
te beschouwen een collectie Noderlnndsche
schilde-ijen van meesters uit (fa zestiende en
zeventiende eeuw Rembrandt, Frans Huls, van
der Veer, Pieter de Hoogh, Hondecoeter, Van
Dlick e.n.
Een Nederlsndsch dorp met een Hollandsche
herberg worden er voorts gebouwd, wanr Ne
derlandsche dames in nationale kleederdracht
Edammerkaas en jenever zullen aanbieden.
Tijdschrift Ned. Wcrkloosheidsraad.
De jaargang 1922 van het „Tijdschrift van den
Nederlandschen Werkloosheidsrand" opent met
^en artikel van den heer H. dc Bordes, burge
meester van Bussum, over „Steunverleen'ng nan
noodlijdende werkloozenkassen en de Gemeen
ten", waarin hij schrijft over de onvriendelijke
ontvangst door de gemeentebesturen van do
circulaire van den minister van Arbeid van 5 De
cember j.l., betreffende de in 1922 te verl«enen
iteun aan werkloozenkassen. Ofschoon dit wel
te begrijpen is, wijst de heer De Bordes er op,
dat het Rijk niet in staat is de werkloozenkassen
te steunen zonder financieelo hulp der gemeen
ten en dat er «met eenige verbeteringen in de
circulaire een betere toestand kan komen, waar
door de werk'oosheidsvérzekering in het leven
zou kunnen blijven. Hij bestrijdt het vervangen
van deze regeling door een algemeene steunrege
ling. „Als oud-voorzitter van een algemeen
steuncomité in een gemeente met een zeer tal
rijke arbeidersbevolking, waar jaren achtereen
gioote werkloosheid heerschte, herinner ik mij
levendig het gevoel van dankbaarheid en op
luchting ondervonden, toen eindeliik het steun
comité kon worden opgeheven en het Werk
loosheidsbesluit 1917 uitkomst bracht, dan dut ik
mij niet lichtelijk zoude verbazen over den
drang orp nu wederom plaatselijke steuncomité's
in het leven te roepen."
Hem Wil het dan ook voorkomen, „dat de nu
vastgestelde regeling door de gemeentebesturen
behoqrt te worden aanvaard, en Z"lfs dat met
volle overtuiging deze regeling door hen zal
kunnen worden verdedigd, nadat een:ge nader
aon te geven wijzigingen daar in zijn aange
bracht."
In ^Wettelijke regeling der werkloosheidsver
zekering" bestrijdt de heer/mr. C. J. baron van
Tuyll van Serooskerken, bin-gemcster van Zeist,
de gTonden, waarop de hear J. G van Dam tot
de conclusie kwam. Mat deywerkgevers aan de
werkloosheidsverzekering moetgn bijdragen. Hij
schrijft: „Al die moeilijkheden wgrden veroor
zaakt door de bijdragen der werkg(\$rs te kop
pelen aun een bes'aand stelsel, dat danr|oe onge
schikt is, omdat het van een beginsel uiWegiinn
is, dat daarmede volkomen in strijd is." Dit be
ginsel belet echter volgens hem niet, dot een
andere financieele regeling tusSchen Rijk en ge
meenten en jfnkvereeniging getroffen wordt,
waarna hij nog eens bepleit, dat voor het Rijk
zal blijven gelden het verstrekken van bijslag op
de premie en voor de gemeenten zn' worden
teruggekeerd tot het verstrekken van bijslag op
de uitkeeringen.
De heer Van Lier geeft in „D® arbeidsbemid-
deling in 1920" een uitvoerig overzfcht vhn het
onlangs verschenen eerste deel van het Jaarver
slag van den Rijksdienst der Werkloosheidsver
zekering en Arbeidsbemiddeling. In één der vol
gende bijdragen toont de heer M. aan, dat het
bestuur der Nederlandsche Heidemaatschappij
in een adres aan de regeering gezonden over:
Werkloosheidsbestrijding en Overheidsbe
moeiing meer dan eens niet goed onderscheidt
tusschen het beginsel der Verzekering en van
een onderstand. De redacteur Getritst verde
digt den minister van Arbeid tegen het verwijt
toi hemV®"<"bt door het bestuur der Vereeni
ging van Nederlandsche Gemeenten, dot de cir
culaire ven 5 December j.l. zoo lont is uitge
zonden en tegenover de opmerking van ge
noemd bestuur, dat de minister geen overleg
heeft gepleegd met de gemeentebesturen stelt hij
de vraag of genoemd bestuur dan een betere
wijze van overleg plegen reeds nu kan anngeven
dan door den minster is gevolgd. In een bijdrage
getiteld „Een rekensommetje" en dat handelt
over finonciéelen steun aan ondernemingen ter
I bestrijding der werkloosheid schrijft de heer J.
Gerritsz:
„Het moet m. f. mogelfjk ziin een regeling te
(ti effen" om de werkgelegenheid hier te lande niet
i te doen verminderen, volgens welke de onder»
'nemer geen winst behaalt, zelfs verlies lijdt en
leen behoorlijk loonbedrag hier te lande verwerkt
j wordt. Stel er is een onderneming, die kan aon-
toonen, dat haar Calculatie bij een inschrijving is
berekend op het derven van winst. Zij toch w 11
het werk hebben. Haar ploeg is zoo ingekrom
pen, dat alleen nog maar de geschoolde en
geoefende arbeiders over zijn. Ontslag van de
laatsten zou de onderneming in haar wezen aan
tasten. Die onderneming schrijft in, maar is nog
liooger dan een buitenlandsche concurrent. Het
werk zal dus aan dezen gegund worden. Een
aantal arbeiders zal dus moeten worden ontsla
gen en uitkeering ontvangen u't een werklooz.ën-
kas of volgens een steunregeling. Nu koint de
ondernemer met het voorstel om het werk toch
uit te voeren tegen de laagste inschrijving mits
hem subsidie wordt verstrekt. Hij erkent zelf er
ook belang bij te hebben en stelt daarom voor
dó h"!ft van het verlies voor eigen rekening te
nemen. De andere helft vraagt hij als subsidie van
de overheid. Hij richt een dergelijk verzoek tot
h°t bestuur der gemeente, waar de arbeiders
zijner onderneming wonen. Dit bestuur maakt
een rekensommetje en vraagt op zijn beurt dc
helft van de subsidie aan het Rijk terug, fi t
gaat op zijn beurt aan het rekenen. Worden «.e
betrokken arbeiders ontslagen, dan moet 's Rijks
schatkist zooveel betalen voor de wachtgeld-
regelin<r of volgens de circulaire van 5 Decem
ber 1921 of volgens een steunregeling. Waarom
zou het Rijk niet gunstig antwoorden als het
rekensommetje naar schatting aanwijst, dat
's Rijks kas zich ongeveer evenveel offers moet
getroosten volgens den eencn of volgens den
anderen weg? Ik zie gc£n afdoende argument te
gen een gunstig antwoord. Protectie zal men
zeggen. Jawel, antwoord ik, maar niet in den
gewonen zin van het woord, en ik meen dat hier
het woord „werkloosheidsbestrijding" beter aan
geeft, wat bedoeld wordt. En vraag ik: is dit niet
eigenlijk hetzelfde als hetgeen met de wacht
geldregeling geschiedt? Maar ook deze willen
sommigen niet. Ze wenschen: geen wachtgeld,
geen uitkeering, geen steun, geen werkverschaf
fing. Ze willen den „gezondsten" weg. Maar die
weg is mij te hard. Dat is een „hongcr"-weg.
Principieel is et In deze reeds e#n voorbeeld»
Het Rijk steunt particuliere ontginning met een
subsidie in het loon om de werkloosheid ten
platte lande te doen verminderen. Zeker de uit
voering van een dergelijk besluit zou vooral teiy
opzichte van de contröle moeilijk zijn. Aan de
subsidie zouden toch voorwaarden moeten wor
den verbonden. Dp prpktijk zal moeten uitmaken
of een uitvoerbare regeling al of niet te maken
Als vooidoelen van ecj» dergelijke subsidie
regeling mogen nog genoemd worden: 1. dat
geval voor geval kun worden bekeken; 2. 'dat
m<n elk oogenbKk, om welke reden ook de rege-
4üi" kan be;:!ndigpn; 3. dat de „natuurlijke"
pNüiVorming niet wordt tegengehouden; 4. dat
ni^ alleen de afnemer* van een bepaald pro-
dukt de kosten betalen, maar deze voldaan wor
den uit 'sRiiks kas; 5. dat 's Rijks kas hierdoi
fcen onmiddellijke baten verkrijgt; 6. dat
overheid bijUden aanvang precies vnn elk geval
de kosten kan berekenen; 7. dat bet aanpas
singsproces geleidelijker gaat.
1
School- en Kerknieuw».
CEUWARJIEM
Een Roomsche Universiteit.
Dn H. J. de Graaf schrijft in dc „Hervor
ming"'over de plannen tot oprichting van een
Roomsche Universiteit. „Als de paus en de
kerk 't geloof, de geloofsleer en het levènsge-
drag in do beginselen vaststellen", zegt de
schrijver, „is van onafhankelijk denken vanzelf
geen sprake meer. Men mag niet in strijd ko
men met wat te voren reeds vuststaot. Onge
twijfeld, voor het overgroote deel is deze moei
lijkheid best te ontgaan. De empirische weten
schappen ontwikkelen zich, zonder veel in aan
raking te komen met de geloofswaarheden. Do
ontleedkunde en dc ziekte-ontleedkunde, de Stu
die van de plionetiek, de leer van geluid en
licht, de koolstofverbindingen, dat alles kan
worden beoefend onder aanmoediging van paus,
bisschoppen en paters.
Maar er zijn grensgebieden, waar dat niet
zoo is. En de betoogtrant in de empirische we
tenschappen mankt -ten slotte vertiouwd met
een onafhankelijk denken, dat stellig niet halt
zal mnkenj als de grensgebieden tot voorwerp
vnn denken worden.
De theologie zal wellicht op de seminaries
blijven, dat is het veiligst. Godsdienstgeschiede
nis en Semitische talen zullen wellicht even
min beoefend worden nis aun de Vrije Univer
siteit der cnlvinisten. Maar met de geschiede
nis staat het nl anders. Of men er dan voort
durend in slagen zal, aangaande het pausdom,
aangaande Savonarola, Luther, Bruno, de voor
stellingen van de Borromeüs-encycliek te
handhaven, staat te bezien.
Met de psychologie, dé opvoedings- en de
strafloer zal het wellicht beter gaan, maar of'
hier de pauselijke leer in geloof cn zeden on
gerept kan blijven, is zeer de vraag,
t En zeer moeilijk zal het worden, de room*
sche medici en natuuw>nderzoekeis blijvend te
overtuigen van de pauselijk-bijbelsch-traditio-
neele opvattingen over geologie en deecenden-
tie-leer.
Er zullen zeker genoeg blijven, die over
tuigd roomsch blijven, en gaarne overtuigd wil
len zijn. Maar er zullen evenzeer anderen tijn,
die juist door het op den voorgiond brengen
van het roomsche beginsel al te veel hun aan
dacht er op richten en de materieele Inhouden
van de geloofs- en zedeleer critisch zullen
gaan beschouwen. Trekt nu deze hoogeschool
een groot aantal roomsche studenten tot zich,
dan worden de andere hoogescholen vooreerst
van een aantal studenten ontdaan en verder
ont-roomscht. Daar de bekwaamste hoogleera
ren te Nijmegen zullen noodig zijn, zullen ook
in de andere hoogescholen minder roomsche
hoogleeraren zijn. Men verroomscht Nijmegen,
men ont-roomscht de andere hoogescholen. De
invloed op het algemeen# Nederlandsche Ie#
ven znl daar n>t grooter van worden".
N d. Hew. Kerk.
Beroepen te Spannum ds. A. D. Meeter t#
VYirrenveen.
Chr. Geref. Ker.
Beroejien te Peterson (N.-Amerfka) ds. J. van
der Vegt te Kampen.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Ambon, van Amsterdam naar Jovn, kwam 25
Jan. te La Pallice aan.
Ariadne, Wvnm 21 Jan. van Mnracdibw-^jfcl.
Curacao aon.
Bond», votyJava naar New-/ork, kwam 25
Jan. te Durban aan.
Billiton, van Amsterdam naar Java, voer 25
Jan. voorbij Perm.
Birma, van Batavia naar Calcutta, vertrok 21
Jan. vnn Rangoon.
Djember, van Rotterdam nuur Java, kwam
24 Jon. te Padang aan.
Drechtstroom, kwam 24 Jan. vrgi West-Afrf-
ka te Hamburg aniÉtf^
Eemdijk, van PmctKc kust naar Rotterdnn^
voer 26 Jan. woorbij Wight.
Garo« t, vnn Austfalië naar Rottcrdan^
kwam 26 Jan. v.m. te Genua aan.
Heemskerk, van Oost-Afiika naai Amsterdam
kwam 24 Jon. te Lissabon nan.
Helder, vertrok 24 Jan. van Valparaiso naaf
Talcahuano.
Jncatra, vnn Australië naar Rotterdam, ven
trok 26 Jan. v.m. van Port Said.
Jagersfontein, van Zuid-Afrilm naar Rotter#
dnrn, voer 24 Jan. voorbij Dnkai.
Krnkatau, von Amsterdam naar Java, voer 25
Jan voorbij Perfan.
Randfontein, wordt 26 Jai.. 's nachts van Rot#
terdam te Hamburg verwacht.
Rietfontein, vertrok 24 Jan. van Port Elisart
beth naar Kaapstad (thuisreis).
Rijnland, van Buenos Ayres naar Amsterdam,
kwam '25 Jan. te Santos nan.
Texel, kwam 26 Jan. van Napels te Rotten
dam aan.
lllysses, kwam 25 Jan. van Valparaiso M
Hamburg aan.
Waaldijk, kwam 26 Jan. van Rotterdam ta
Antwerpen aan.
Alchibo, k«"in 26 Jan. n.m. von Buenoa Ky*
res te Rotterdam ann.
Breda, vertrok 26 Jan. vftn Suez naar Port
Soudan.
Grotius, van Batavia naar Amstetdam, voer
25 Jan. voorbij Perim.
Houtman, kwam 22 Jan. von Mc\boume vla
Tjilatjop te Singapore ann.
Koningin der Nederlanden, van Amsterdam
naar Java, voer -24 Jnn. voorbij Perim.
Leerdam, van Rotterdam zoor Cuba, MexlcB
en New-Orleans, vertrok 26 Jnn. v.m. v*n San*
tander.
Westerdijk, kwam 26 Jan. v.m. van Rotter*
dam te New-York nan.
om contant geld,
wqgens liquidatie der N. V.
KRANENBURG'S Stoofbriket-
tenafbriek.
Op Woensdag 1 Februari
1922, nam. één uur In het fa
brieksgebouw aan do Zuidka
de te Boskoop ten overstaan
van notaris MAARSCHALK,
aldaar van Stoompers (ge
wicht =fc 3000 K.G. capaciteit,
25.000 briketten per dag, ook
zeer geschikt voor kleine vee
koeken), handnersen. kollen-
gang, mengmolen, kogelmo
len, luchtpomp, drijfriemen,
riemschijven, kruiwagens,
schoppen, buizen, groote par
tij prima stoofbriketten, =tz
800 H.L. houtskool, rekken,
latten .kisten, verplaatsbaar
g' ouw en meer.
'»e catalogus is 3 dagen
Vóór den verkoop bij den no
taris verkrijgbaar, terwijl de
goederen op den dag van de
verkooping van voorm. 9 uur
af, afgenummerd zijn te be
zichtigen. 212 ü7
8KEm« VOORllAAD
Blauwe druióer
Ananassen. g.
Tafelperen.
Tafelappelen.
Mandarijnen.
Sinaasappelen.
Bananen.
Doosjes Dadels.
Nieuwe Vijgen.
Diverse soorten Noten.
Blikgroenten
enz. enz.
820 32
ÏVGROS EN DETAIL
*'i« uortin Brandstoffen.
SPEC1AII HOIUNDSCHE
en FRIESCBE TORF.
ZEER BILLIJK.
•24 11 Q.b, VAN LEBUI* «N.
Ttatn
JIChTARHlurWIEK,
pyniriDEtiauQ.spiT,
iriFLUtrizA.
Pyfl 1(1 Dt MAACSTOEtK, 1^1103 '0011001153
HFDSFN-nP MHI1- \»r. y TM
HERSen-OFflEUS
VERKOUDHEID,
HOOFOtiTAriDPyM En
AAncEZKHKpyn,
BUHH.APOTtUDCOG.
PtmooMvWoi
EAKRICHTERtf? 1
N^^OTTEODari
Verkrijgbaar bij t
ARTON COOPS, W(jdstr. 31
WAAR5CHUWINU!
Koopt geen Pain-Expeller met
Duitsone prijzen en verpakkin".
835 85
ongesteld zijt neem dan
's morgens, 's middags on dos
avonds een woinig van de van
ouds beroemde,, geneeskrach
tige
EN Cl! ZIIT SPOEOIR WEEN GENEZEN
Botere en goedkoopere huis
middelen bestaan er niet.
Duizenden hebben er reeds
baat door gevonden en zij zul
len ook U helpen. De Wortel-
boer's Kruiden en Wortel
boe r's Pillen verdrijven, gal,
slijm, koortsigheid maag- on
hoofdpijn, wekken de eetlust
op, bevorderen de spiisvertee-
ring, regelen den stoelgang,
zuiveren het blood, maag en
ingewanden enz. Wortelboor's
Kruiden fiO cent per nakje,
Wortelboer s Pillen 00 cent
per doos, drie doozen 1.70.
Overal verkrijgbaar of direct
ann JACOB A MARIA WOR
TELBOER, to Oude-Pekela.
Zending geschiedt franco na
ontvangst van het bedrag
884 86
Alvorens men tnn rijwiel aanschaft
wende men z.ch eerst tot
i Neem bi)
hoest en verkoudheid
I voor Uzelf en uwe kinderen i
yy CU UO ÏIIOU 4U.U eomi ml «y,
Door el-en fabrikaat laan nrumn, 3 laar
narantle sn elke rewsrscnte nitroerln". 5
827 80 AANBF.VI.KN1> »c-
j Deze helpen spoedig en gt)
I voorkomt dat de hoest en
l koude zich op de borst j
I vastzetten Doos60en90c.
Gebruik, echter bi|
VEROUDERDEN,(I
hardnekkig
vastzittenden hoest, bron
chitis. alsmede bi) kink-
1 en slijmhoest
Deze zuivert de longen van 1
slijmen, werkt verzachtend
t hoeststillend. slijmoplos
send Per flacon f 1 75.
j Bij Apoth. en Drogisten.
Fakir.
FABRIKAAT VAN
C U IJ K
A.MIJNHARn1"
«£eist
831 38
Het gevoel vai
I onwelzijn, dat aan
influenza, of een zware I
gevatte koude vooraf- f
gaat, overwint men ge
woonlijk binnen enkele I
uren, door 't nemen van f
I eenige
tabletten, waardoor het Q
meestal bij lore lichte
ongesteldheid blijft.
Pril mi kiker 75 tt.
De vaak met deze onge
steldheid optredende
Hoest en scherpte In do
keel bestrijdt mfcfl' met
Anga-Siroon fi f 1.75 ner
flacon of Anna-Bonbons
ad. 60 en 90 ets. per
doo9.
Pharma-eutische Fabriek
A. MIJNHA'SDT-ZFISP
Verkrijgbaar bij
Apothekers en Drogis
ten. 833 2B|
vanaf f I.—
Fotozr«fl«ch Atrllcr
FIRMA 1.1. im - O-Ham.
VAN DE
Ido l 1 Jan. 1921
j 1 Juli 1931
Inleg 1 Oot. 1921
f 2.323.344.-
- 2,417 384.-
- 2.633.70*,-
Bedragen tot f 100.— kunnen worden terugbetaald zonder voor
at to zjjn opgezegd. Bedragen van t 100.tot t 600.— moeten
acht dagen, boven 1600.— oen maand van te voren worden opgezegd.
Reglementen gratis verkrijgbaar aan barn kantoren te-
Gorinohem, Assen, Dordrecht, Groningen, Groote^aat, Leerdam,
Behildwolde, Schoonhoven, Uithuizen, Zwundreoht. 380 60
KANTOR F. V t 821 9N
Schiedam - Rotterdam Dan Haag
Lalden, Gouda en Oud-Beijerland.
ltd !%>d. Inat. van Ac««tin<niH8-
32t
88
Speciaal Ingericht voor hrt al# alraw
opmaken vaa:
Boorden, Overhemden, Manchetten
ea Front#.
tut tr „M.<« nien.«»e» Ml« "T."3TlSJ
verdringen om aaar ROTTA BDAB la |M« «WirMt
D1SR8 MOOKZAAK VAIf
SCHIETBAANSTRAAT 15 ROTTERDAM
voor Mantale, Mantaleoatmune, Zgdea
stoffen. Japanner,, Bloaaaa
Bankstellen tegen
verkrijthaar djü»
