mink
-ar
nÉSt»
Marga Graf.
La Royale
EXPOSITIE
C. A. B. JANTZINGER.
KEXfNER^ PIANOH4NDEL.
Msche Gourant
RIJWIELMAGAZIJN J. HULLEMAN,
Relïef-Spren
8
Karpetten
Rijwiel-tnMotoreÉandel,,Struisvogel'
VOOQ DEN ZAÏ^NMAN
Pir Flacon f3.-
BALT. A. DE JONG, 60IDA
BERKENWOUDE
MARKT 18 19.
Piano ls
Het Verloren Tehnis.
véadm'V tam lang
MW'-no 1M alen»
oorjaawCoaluumtevlndeii
['■ff «ram da enorme sortaerlnft
welke U Ie ansa MagasIJnen
vindt en oase Meed* opnieuw
verwondering wekkende en
opzienbarend lege prljee
sullen U de keuze
i«£UV,
tsrgff
ï&sssï
Sass^r
ROTTERDAM,
Aan schriftelijke aanvragen kan niet worden voldaan
Wiin iii Stadt der Traume
DiiDimtvuMtilin Rouge
DER MODELHjIEDEN
Advartintiên en Ahonnemintin
voor do Goudscho Courant
worden bier aangonomen door
A. BOOM,
BERKEBWODDE.
LANGE TIENDEWEG 5 - G3DDA - TEL 350.
X
REtlEP
PH1LIPSEN VAN RUSSEN
Wollen en katoenen Dames-
en Kinderkousen.
Schoolhouden. :-:
- Lage -
Prijzen
Gekleurde en Fantasie Heeren Sokken In WOL en KATOEN
OOOOOOOOOOOOQOQOOOOOI
FIRMA B. DE JONG
ÖOOOOOOOOOOOOQOOOCtC
Prijsverlaging von DOUGLAS- in NENDERSONMOTODEH
J. F. W. TURION
MUhHARDT5
jStaaJ-tabletten
DE ANGELUS PLA
eerv ideaal bezit! Hoe verkwikkend foch.na een
do«j voiv ingesponnen hersenwerk, in eigen huis,
naar mooie erv goedgespeelde muziek te luisterent
De Angelus •c?l^er 'Piano, ingenieuze schepping
van Amerikaansch vernuft* en voorTrcffelj/ke
mstrumenlpabouW, verschaff U dit genot
AMSTERDAM K1EIL.IGEWEG -UTPECHT CHOOD&TR'. HILVEDffUM STATION»!
TWEEDE BLAD.
Dl S. D. i. P.
Briim Ut ii l*tt«.
MuMKhB Brief.
BUITENLAND.
n
FEUILLETON.
GS
OnderReteekendeit betuigen
un hartsUjken dank voor de
eelnemiug bij het overlij
en van onzen echtgenoot,
ader en behuwd vader on-
onden
Uit aller naam,
J. C. v. d. OEVER
BOOe 10 VERKERK.
H Gouda, 18 Maart 1922.
C0StV3«*
Ctóc CWJ».
itd» f"3"
rd.
Hodet»
"ftS'V&Sw
■SS»
Hoogstraat, hoek Viaduct.
Het atoomen
baddegoed is
bster en goedkooper
dan het bijvullen.
Waarom?
Beter: Omdat door het
geregeld bijvullen bed
den en matrassen zwaar
onhandelbaar en hard
worden. Laat men ze
echter stoom en op de
wijze als bij mij ge
schiedt, dan zet de vul
ling dermate uit, dut
ze weer haar vroegere
vulkracht zoo goed als
geheel terugkrijgt, zoo
dat, ofschoon het bed
of de ipatras dikker en
voller wordt, het ge
wicht het'lfde blijft.
Zulk beddtgoed kamt
van mijn inrichting als
nieuw terug.
Goedkooper: Dit zal
ik U als U mij prijs
vraagt persoonlijk of
schriftelijk voorreke
nen, daar publicatie mij
niet gewenscht voor
komt
Let op dit belangrijk
feit en meen niet dat
stoomon alleen maar
goed is voor besmette
goederen. v
Inderdaad het fetoi
men van beddegoed
staat bij velen niet hoog
aangeschreven en niet
ten onrechte, daar veel
goed bedorven wordt,
doch scheer niet alles
tn allen over één kam
en proliteer van deze
speciaal vakkundige
behandeling, die uitslui
tend wordt toegepast in
tie stoominriehting van
e. ÜE RMUT
to Gouda,
welker leiding op ja
renlange ervaring is
gebaseerd.
Kantoor: Knigerlaan
No. 01, telef. intere. 46.
Inrichting Geure-
straat 5Ü—55, telef. 406.
Bediening a la mi-
nute.
Ook in gemoenten
buiten Gouda worden
goederen desgewensclit
afgehaald.
Voor toezending zijn
draagzakken beschik-
liaai. 1090 74
Goudscke
Ontsmetttngsdlenst
G. DB RAADT.
Betrokkingen in Ned. en Indll
Afrika, Azië etc., bevat de
Vacatureniijst van „Hnmani-
tasM, Bur. Schietbaanlaan 97,
Rotterdam, Tel. 9357. Vr. gra
ils Proefn. en Abonn. voorw.
1040 6
Notaris J. VAN KRANEN-
NURO te Gouda, zal op Maan.
dag 27 Maart a.s., des avonds
Kalf aeht, in hotel „De Zalm"
aldaar, publiek vorkoopen:
Do modern ingerielite, ult-
atekend onderhouden
VILLA „HONK"
mat bijgebouw en tuin,
keer aangenaam gelegen a. d.
.van Beverninghlaan 38 te
feuida.
'Iet pand is voorzien van
Rtlc gemakken, centrale ver
(wanning, vaste waschtafels
met warm. en koudwater in-
jrichting etc en vrij te aan
vaarden eind April a.s.
Te bezichtigen 21 -en 23
Rlnnrt a.s. van 2 tot 5 uur,
top vertoon van toqgang»be-
•ij voor ernstige gegadig-
en te verkrijgen bij geteg-
r notaris.
•n nader overeen te ko-
Ki deel der koopsom kan
El ie hypotheek gevestigd
l n.
middels uit de hand te
i idere Inlichtingen geeft
fr 'arts. *o m
MEDWE SCHOUWBORQ-
Wsensr Opiritti VoorstBlIing
ZONDAG 19 MAART,
iy% uur
OlSTlOORSTEL' fin
daarna 1028
IrtkMl lik liitiii in I. HOU
PRIJZEN DER PLAATSEN:
Loge, Stalles niet-leden 2.
leden 1.50, Balcon niet-leden
1.25, leden 1.—, Galerij
0.50. Alle prijzen verhoogd
met 10 auteursrechten en
10 stedelijke belasiimg.
Plaatsbespreking Zondag
van 19—12 en 2i uur.
Hqurirf, voor Ha» ai
Baart, la BLOND, BROIN
an ZWART.
Kltnrt onmldlillllk la de
giwinicktt talBt. ion a»
OotUlTiB 29. Tillf. 118
Fa.Kint-vanDam
1080 Wtjrt.tr.»! IS 13
Met clexe bericht lk II
mtfn Schoenmakerij te
hebben ondergebracht In
de zonk ran mijn WSiior,
Th H. HEESEN,
Sclioenbaznr
„MODFRN",
Kloiw-g 23, Gouda,
mlhoewel de belangen van
mijn gemchte clientele
mede iloor aaalj zullen
woideai behartigd,
T' idres aanbevelend'
1037 Ued. dw. dr.
j. HRFJE8 Jr.
BURGERS E. N. R.
FONGERS
ROVER 'OM <o
„IJSEL" lutiaanaird)
zijningraotaversclieldenheldentgtsterkverlaagdaprljzanvoorradlg
INDIAN MOTORRIJWIELEN.
Onderda.len - Banden - Lantaarn., enz.
FABRIKAAT VAlV—-"
C UIJ K -:
Rleawa Zaating "mg
1035 00
Telefoon 47 Gouwe 89
Gouda
095 40
Lange Tiendeweg 24
No. 326 Gouda
Douglas 2»/« P.K. 2 versn. zonder lichtst
v n 8 met
n n 6 n n n
8l/t n Sportmodel
Henderson Model K
De Luxe -
f 03b
1078
1»18
inflj
1488
18.10
Gebruik hiertegen.
Deze zorgen vooreen rij
ke bloedvorming.verdnl
ven bloedarmoede, bleek
tuchtrudpijn, i wawe.duv-
zeiigheid en geven een
gezonde gelaatskleur^
PerflACon 90ct txj Jpof/i en droyJen
B|fA8R.A nUHHARPT.ZEIST jP
1002 19
I
Au.ee*
RSLUIS'
OCHTENDVOER
Gemengd^Graan
KIPPENHOUDEM VOORDEELIO
b A»wu UHK4II pi ouuuwj VCIDWIIUI u v/ won- yvi IVW 1
I KAART 191
TPIj benijden d» •oclaeMemocraNn Am
lagenwoordige positie niet.
Zij Bljorv gegroedd, «terk gegroeid se
i het Parfenven* nemen zij een belangrijke
He In. Hun vertegenwoordigers zijn van
i tongriem gesneden, daar zij in pofttle-
j rin aH«n op de meeting geboren sijn en
verdeden het werk behoorlijk, soodat zij
ahes het woord voeren en dus den fa*
van ijverige volkevertegenwoordigeni
En toch, wij benijden de positie der
D. A. P. niet I
De socialisten zijn meer in de breedte den
lp de diepte gegroeid. In hear jeugdjaren was
0e partij kiein van omvang, de fractie in de
Kamer was gering, maar haar aotie hield één
IJn en ging recht op het doei af. Dit doel was
kiet het oiune, het was in ons oog niet meer
San een luchtkasteel, maar de S. D. A. P.
gas In de gemakkelijke positie één richting
j|s kunnen houden en niet slogen van haar
Streven aan haar numerieke zwakte te kun.
toen toeschrijven. Daarbij was zij de uiterste
richting en haar ijveren had dus allen schijn
van consequentie; zij laveerde niet als zoo
vele anderen I
Dit alles is veranderd. De S. D. A. P. fee
groot geworden. Zij rit met 22 man in de
Tweede Kamer en rij kon zich zelfs de (on
behoorlijke) weelde veroorloven, dat één van
de 22 zich van het parlementaire werk niets,
letterlijk niet» aantrekt. Zij is uit de hoogte
der idealen tot den beg anten grond geko
men, van compromissen is rij allerminst af-
keerig geworden en de mlnlsterzetefa lachen
haar toe en zuMen haar nog heel wat water
In den wijn laten doen. Daarbij is rij niet
meer de uiterste en dus wordt rij nu met
precies dezelfde middelen waarmee rij vroe
ger ons bestookte, op haar beurt vanuit den
uHerst-linkschen hoek voortdurend bedreigd.
Denk nu niet, dat een groote groep als d#
S. D. A. P. voor zuilke bedreiging weinig be
vreesd behoeft te rijn. Heel haar actie ge
durende lange jaren, haar methode van het
hoogste bod, van ongebreidelde critiek
veelal ook van den grooten mond (die op
minder ontwikkelden Hcht den Indruk van
durf maakt) heeft haar volgelingen opge
voed in. een leer en een denkrichting, die
niet gevoelig is voor een tactiek van passen
en meten en die uiterst ontvankelijk is voor
f et radicalere. Vandaar de groote gevoelig-
Veid, vaak zelfs zenuwachtigheid bij de 22-
mans-groep, veroorzaakt door het zwakke
B-, thans 3-mensgroepje
Daarbij komt, dat de S. D. A. P. een er zijd»
genoodzaakt is met het oog op de moge
lijke situaties na de a.s. verkiezingen ml-
nistrabele allures aan te nemen en hoe meer
rij dit dolt, hoe meer de coTrumurvisten grijn
zend op den loer liggen om hun slag te
Slaan. Wie geregeld de parlementaire be
raadslagingen volgt (gezwegen nog van de
propaganda buiten het Parlement, in pers en
vergaderingen) gevoelt dagelijks, hoe de
socia lis I isch-communiftisc h e concurrentie»
•tnjd al meer en meer de positie gaat be-
heerschen en de parlementaire beraadste-
gingen belemmert en omlaag haalt.
D© steunverlening aan Rusland was er
•en treffend voorbeeld tvm. Dat de bespre
king van de vTaag, of ons land een zeker be-
dnag voor de Russische hongerenden zou
«fetaan, dan wel of de Regeering rich beper
ken moet tot steun aan de particuliere hulp
verleening, aanleiding kon geven tot ver
woede tooneelen, met communisten en so
cialisten als acteurs, is kortweg afgrijselijk
*n rou niet mogelijk zijn, wanneer het dezen
i*l. ^s- Kruyt, als christen-socialist gekozen,
«erit het oirbeer geacht communist te worden,
■°fld«r zifat christen-aocialistischen zetel te ver-
laten; zoo Is het duo Wijnkoop-Van Raveerteijn
•en 'rio geworden.
afteen om de teak en niet mede
om pabtieke wénst Se doen ware.
Met minder treffend wee de houding der
SL Dl A. P. toen de «yndicsBet Kcllhek
het noodig oordeelde de operette-revohitie
van de S. D. Au P. In November 1018 op te
raketen en evenzeer trok de houding dezer
latent-revolutionnaire partij de aandacht bij
de poeten voor de burgerwachten en den
vrijwilligen fondetorm op de begrooting van
Binnenlandsche Zeken.
Een nuchter menscK vraagt zkK aWcht
af, waarom de sodalisten zoo gaarne de No
vemberdagen van 1918 in de gedachten^**
rugroepen. Hun houding in die dagen* is
waarlijk niet schitterend geweest en de leb
der-zdf heeft rijn actie achteraf als een ver
gissing geteekend. En toch schijnt het fiasco
van 1918 den hoeren peen rust te laten, ge
lijk de plaats des misdrijf» den misdadiger
geen rust laat De syndicalistische heer Kalt
hek evenals de communisten goeddeels
op malcontente S. D. A. P.'ere aangewezen
kwam nu met een motie waarin afkeu
ring werd uitgesproken over beweerde on
wettige oproeping van vrijwillige landstor-
mers in de beruchte Novemberdagen van
1918, een motie die haar ontstaan dankte
aan een uiting van een Leeuwarder gerefor
meerden kweekschool-directeur. Op dien
grondslag formuleerde de revolutionnair
Kolthek rijn motie van afkeuring, wijl de Re
geering in die degen iets onwettigs-zou heb
ben gedaan. En alsof de situatie nog niet
potsierlijk genoeg was - de man, die over
Grondwet en wetten h*en wilde stappen, op
tredend als aanklager van de Regeering op
grond van een onwettige daad I bleek de
geheele onwettigheid alleen in dp verbeel
ding van den revolutionnair te bestaan. Des
niettemin stemde de-geheele S. D. A. P. vóór
deze potsierlijke motie: rij kon niet anders,
wijl wj vóór allee vermijden mqest, dat haar
tegenstem door de volWoed-revolutionnai-
ren van communistischen en syndicalisti-
schen huize ale een contra-revölutionnair
heulen van de S. D. A. P. met de Regeering
zou wofden uitgelegd.
Op denzetfden grond kan de sociaal-
democratie ook niet anders dan meedoen
aan den jaarlijksdhen aanval op Instituten
als de burgerwachten en den vrijwilligen
landstorm, instituten, door het optreden van
de heeren zeiven in het leven geroepen, ten
einde de rustig* burgerij te beschermen te
gen „vergissingen" van socialistische of
communistische leiders, die het volk In den
burgeroorlog zouden storten. Niemand on
zer zal er over treuren, wanneer de burger-
wachlen of vrijwillige landstorm zonder ri
sico konden worden opgeheven, doch dit
hangt niet van ons en de onzen af. Zij heb
ben tot roeping de constitutioneel gewaar
borgde vrijheden te verzekeren tegen revo-
lutionnaire woelingen; zij dienen dus ge
handhaafd te worden, zoolang zulke woelin
gen mogelijk Wijven. 4
Hoe lang dit nog noodig zal zijn, vaft rvlet
te voorspellen. Doch de sociaal-democratie
dient wel te beseffen, dat de neiging om tot
opheffing over te gaan, niet toeneem* wan
neer haar voormannen dubbelzinnig blijven
doen L a. v. de vraag, of rij slechts den wet
tigen weg sullen belreden. De beruchte
„eeniheidsmotie" waar eenheid is, bestaat
geen behoefte aan een eenheidsmotief
liet opzettelijk de deur open voor onwettige
agitatie en een redevoering, zooells nu weer
van socialistische rijde gehoord werd, waar
in Troelstra's (mislukte) greep naar de macht
in 1918, volkomen in strijd met de waarheid
en met de feiten, goedgepraat werd als een...
theoretisch betoog, moge verklaarbaar
rijn voor wie oog heeft voor de dwangposi
tie, waarin de S. D. A. P. zich tegenover
syndicalisten en communisten bevindt
zulk optreden-is allerminst geschikt om ap-
deren groepen de overtuiging te schenken,
dat de S. D. A. P. van haar revolutie-koorts
genezen is en de belofte van trouw aan de
Grondwet, die ook héér mannen afleggen,
voor hen jets meer is dan een leege klank.
Zoolang de sociaal-democratie niet durfj
kiezen of deden, zoolang rij er de voorki
aan geeft van twee wallen te eten en uit
twee monden te spreken, zoolang zal het
stempel der onbetrouwbaaiheKLp|k haw ge.
drukt Wijven. ,-v
En waakzaamheid plicht zijn. V
DC
We hebben twee belangrijke Wül Hngen te
begroeten, waarvan de eene gansdt nieuw it, de
ander gerestaureerd en hervorédè De nieuwe
instelling voorziet in een lang gevoelde behoef
te gelijk men dat steeds bij nieeare instellingen
pleegt te zeggen. Maar heusch, ditmaal it het
geen frase. Wie bekend is met de visscherij
weet dat het personeel Voor de sfaachervaartui-
gen zeer ongeschoold is. Het vftsrhersberoep
gaat van vader op zoon en eenige vprnndrring
in de uitoefening komt zelden of Hooft voor. Zelfs
heeft het personeel zich niet weten aan te paa
ien aan de geringe modernise»ring der vissche
rij. De stoommachine heeft haar intrede gedaan
maar de visschersman bleef er onaandoenlijk
bij. Hij beschouwde ze misschien me *r als 'n vij
and den als vriend en stelde op d» kennismaking
geen prijs. De kennis die root het „vak"
voorzooven het dan een vak is noodig is,
had hij als jongen reeds opgedaan en daar bleef
het bij.
Tpn allen tijde is dat gemis aan,meest elemen
taire geschooldheid terdege gewield en op den
duur heeft het grootere gevolgen gehad, 't Is
voorgekomen dat een schip ternauwernood op
de vischplaats aangekomon, moest terugkeeren
tengevolge van een mankement 'aan den donkey
ketel, dat door niemand verholpen kon worden
en dat met minimale kennis in Orde was te bren
gen.
Thans is, om dan op de niauwe instelling te
komen, te -Scheveningen een sLsscherI j-school
geopend. Het is niet een waar de leerlingen
's morgens met een tnsch vol boeken heen trek
ken en waor ze worden volgepropt met kennis
van planten eir vuurspuwende bergen, waar
een breede algemeene ontwikkeling krijgen, maar
het is er wel één waar de knqftp die den drang
ne^r zee in zich heeft, leeft t« midden van een
omgeving die geheel en al apn zijn verlongen
voldoet. De eischen die men «nn het onderwijs
stelt, rijn gering maar zij zij» volkomen op de
praktijk berekend. We kwamen in een lokaal
waar een prachtig m/- lel van een logger lag,
volledig getuigd en ingericht. Om dit model
heen waren de jongste leerlingen bezig zich in
de edele kunst van splitsen en knoopen te be
kwamen. Er stonden allerlei modelletjes aan
den wand, het rook er naar het schip en onge
twijfeld zal een dergelijke «itourage zoo op de
verbeeldingskracht van de leerlingen werken,
dat zij zich inderdaad aan boord wanen. De
„leeraar" is geen deftige meneer, die vanuit de
hoogte zijn wijsheid doceerthet was een dood
gewone, gemoedelijke schipper die hksT de lei
ding had en hij deed het met een gemak en een
opgewektheid waaraan menig berocpspaedagoog
een voorbeeld kan nemen.
In een andere afdeeling waren anderen bezig
rich te bekwamen in eenvoudig bnnkwerk. Met
slechts enkele werktuigen wordt hier gewerkt.
Hier leert men klein ijzerwerk maken, precies
datgene wat aan boord herhaaldelijk noodig is.
Een derde afdeeling was voor de kennis der ma
chines en motoren. Ook hier geen wijsgeerige
bespiegelingen over de theorie maar een onder
wijs .Hvet de daad. De machines worden uit el-
ka/"- gsHaldiii 'tfn{n M kleifcste deeten ontleed
en daarna weer 7rT elkaar gezet, zoodat de leer
lingen volkomen vertrouwd zijn met «ie samen
stelling en werkwijze.
Ten slotte nog een afdeeling voor het maken
van netten, waar ook nog heel wat aan te leereq
valt Theorie-les wordt alleen gegeven In de
bepalingen der wetten die de schippers moeten
kennen en in de grondbeginselen van hef
Engelsch.
Men ziet hieruit dat het uitsluitend om de
praktijk gaat en dat het eenige doelwit is de
kennis van hetgeen aan boord van de visschers-
vaartuigen dagelijks weerkeert. De school telt
reeds eenige honderden leerlingen en staat on
der leiding van den heer van Brouwershaven,
dia juist die typische eigenschappen in zich vcr-
eenigt om met dat zonderlinge pgort van leer
lingen om te gaan.
Voor Scheveningen is de opening van «leze
school een feit van beteekenjs. Men kan niet
zeggen «iat de visscherij als kunst en vak zeer
veel van <le nieuwere techniek heeft aangeno
men. Eén «Ier belemmeringen daarbij was altijd
weer het gemis aan eenigszins geschoold perso
neel. Daarom zal deze uiterst practische school
de leerlingen in de visscherij ten nutte zijn.
De twee<le instelling, die wij «litmaal willen
bespreken, beweegt zich eveneens op oaedago-
glsch terrein. Sedert 1909 is in den Haag ge
vestigd een museum ten bate van het ondenrijs.
De E>edoeling «iaarvan is een zoo volledig mo
gelijke verzameling bijeen te brengen van alles
wat strekken kan om het onderwijs door aan
schouwelijkheid te verbeteren. Oorspronkelijk
het een vereeniging geweest die het museuro
oprichtte en reeds tot een niet onaanzienlijke
hoogte opvoerde. De gemeente Whs haar daar
bij behulpzaam door een gebouw ter beschik
king te stellen. Gelijk alle musea leed ook dit
«oer spoedig aan plaatsgebrek waardoor het
verzamelen niet tot rijn recht kwam en het doet
van het museum dus min óf meer voorbij go-
schoten werd. In 1920 heeft de gemeente den
Haag hei'museum overgenomen en thans in een
ruime lokaliteit beschikbaar gesteld. Een voor
malige bewaarschool is voor het museum inge
richt en biedt thans alles wat men kan verlan
gen. Er is o.a. een schoollokaal aan veiboiwlen,
zoodat een klasse kinderen naar het museum
kan gaan, daar plaats nemen en in de gelegen
heid komen om de aanwezige leermiddelen uit
het museum te bezichtigen. Gemakkelijker kan
het al niet zijn. Het zal voor «ff kinderen op zich
zelf al een uitstapje zijn wanneer zij naar dft
museitm trekken en daar van allerfel fraais tt
zien krijgen. Wij hebben ook al een schoolbios
coop en vergeten wij vooral niet «Ie schoolwan-
delingen.
Men zou er naar kannen verlangen om nog
eens heel jong te zijn en al deze genietingen
mee te maken. Wij waren in onze jeugd al te
vreden Jmet eenige mooie platen aan den wand
en als er dan nog eens een oroierwljzer was «He
een geraamte van een kat Het zien of hagedissen
op sterk water, voelden we ons al een h«»ele plet
vol geleerdheid. Zoo zijn de tijden veranderd.
Misschien klinkt er in dsze enkele opmerkingen
eenige jaloezie en geheel onjuist is dat niet.
Toch Ls het merkwaardig dat over het algemeen
ht den tegenwoo»-digen tijd meer geklaagd wordt
over de resultaten van het on«ierwfjs dan vroe
ger. Pén ding ls zekerwij hadden het niet zoo
gemakkelijk nis de tegenwoonMge jeugd. Wij
ze ten 31 volle uren per week op «ie schoolbank
zonder pauze en ronder waroleHnf en met totaal
vijf weken vacantie per jaar. Kom daar nu eens
omf En van huiswerk was men helaas ook niet
afkoerIg, hetgeen tegenwoordig wel het geval
Is.
Wel verre van deze tijden terug te wenschen
juichen wij «hm vooruitgang gaarne toe vooral
wanneer «He gaat in de richting van de te
Scheveningenl geopende vakschool, die wars van
overdreven zchoolvosserij, op de praktijk aan
stuurt. I
HAGENAAR.
Asthenopia.
Bovenstaand euvel zal den roeesten mijner ge
achte lezeressen en lezers naar ik vermoed wel
bij name geheel en al onbekend zijn, <kKb in
werkelijkheid zonder twijfel geenszins.
Wij willen dan allereerst beginnen met het
gebied aan t«t wijzen, waarop wij ona thans be
vinden. Welnu, we ritten op het oogenblik mid
den in de oogheelkunde en hebben een nandoe-
ning onder handen, «He velen uwer zonder twijfel
wel eèhs parten gespeeld zal hebben. Immers
onder asthenople hebben we die aandoening te
verstaan^ welke rich voordoet, wanneer wi) veel
en veel te veel van ons gezichtsvermogen ge
vergd hebben. Immers wij herinneren ons allen
lange wlnteravo" '»n, waarop wij verdiept zaten
In -en mooi boek, dat ons oren en uren boeide of
wij hadden 't enorm druk en zaten vele uren
achtereen te cijferen. Tenslotte zagen we geen
letter meer op de bladzijde van ons ïwek en
geen cijf r meer op het papier, «lat voor ons
lag en >«t eind van het liedje was, dat wij ge»
weiden «ros werk neer te leggen,
ij den een oogenblik op met lezen
cijferén en begonnen wij daarna wc<lar, «ian
lukte 't weer, <k»ch niet lang daarna deed ricb
hetzelfde euvel voor. Dwong de nood nu, moest
het werk af of eischte onze portemonneie zulks,
welnu dan gelukte ooa dit onder verschillende
onnnngefiame verschijiwelen. Wij kregen n.l. al
rooder en rooder oogen een tenslotte liepen de
tranen langs onze oogen; een pijnlijk »*aar ge-
voti deed zich t-vens boven «Je oogen voor en
eindelijk waren wij niet meer in staat onze oogen
open te houden. Ziedaar in 't kort «Ie misère,
tiie <fe meesten onzer wel eens in meerdere of
i ..'rdete mate hebben medegemaakt. Het rijn
vooral 'rtellectuee'en onder ons, die vaat ós
dwpe worden van «Ht lijden. Onderwijzers en
scholieren, die voor hun examen zitten te blok
ken tot in «Ie lat© avonduren, kantoormensehen
d' uren acht«*re«n ritten te schrijven en te re
kenen, weten bij ondervinding de onaangename
f vo'jren, die *'t alles met rich medebrengt
Niet "Hsluitend dte oog aandoening, «He wij zoo
even bespraken^ dort haar aanw righeid gelden
blf het overtreden der natuurwetten. Tal van
andere klachten uit de patiënt meestal, wan
neer d»ze zich op een zoodanige wijs te buiten
gaat. Hoofdpijn on een algemeen» nerveushefd
openbaren zich weldra. Ja treden soms z«5d op
■u oor ;ror«'nt men het verbetvd net ds
%v
er non» arju prijsgeven. Niet alleen
et» treft m dit opricht de schuld, dock da pad
tfënt komt bij hem met allarlri
klachten en spreekt niet over zijn
de oorsprong van bat f"
dan. Het blijft echter lang niet altfjd bfj da
uitingen van hoofdpijn en algemeene nervoai»
tos en zal 'tv nog «hikfelijfcer worden dat mm
er gemakkelijk kan inloopen. Duizeligheid, bra*
hen, het absoluut verdwijnen van den eetlust
maken het beeld, waaraan de "asthenopia ten
grondslag ligt, nog voHediger en «Hentengevote
ge de hetfcennlrv nog moeilijker.
Wet is nu eigenlijk „asthenople"? Het b ee»
woord uit het Grlekech afgeleid en zouden wl
het in het Holletvdath vertalen, den kunnen wf.
dit het best weergeven door te spreken ven
„krachteloosheid van hst gezichtsvermogen". De
se krachteloosheid beeft nu in hoofdzaak be
trekking op het spiersysteem ven het oog en wel
van da uitwendige oogspieren en «ie spier, «te
de fens platter ert boller maakt. De lens n.1
vertoont rtirt ten allen tijde «ienzrtfden voitm
doch deze v-rerxiert telkens en telkens, hetgeen
wederom efhenkeHJk b v«n hek dichtbij en it
de verte zien. Deze spier draagt den naam va»
Ldlinhspler". Dit spiersysteem is aan verrooele*
nb onderhevig en soo is *t duidelQk dat
niet ongestraft kunnen doorgaan met lezen,
Idooh onze oogen op hun tijd rust behoeven,
I Hoe 't rij, gelukkig kon de oogarts ons te
hulp komen en althans ons in staat stellen eenige
luren te lezen of te schrijven, zonder dat een
oververmoeidheid ven' het fwrirhtorgaan to*
tree<lt. Mét een brilletje verdwijnen n.l. niet ai-
leen de klachten over t zien, doch ook HU- wel
ke bovengenoemd zijn.
DB RUSSISCHE MENTALITEIT.
In zijn tweede beschouw!; g over Rusland bl
't weekblad „De Vrijheid" stelt Motvtalbaen vast,
na opgemerkt te hebben, dat de Rus, zoodra hlf
zich zeker voelt in rijn recht en berit, toegeef
lijk kan worden, maar zoolang hl} echter nlel
van zijn veiligheid overtuigd is, een barbeer*
ache heerschar blijft, dat diezelfde eigenaardig
heid, die ann 't geconstateerde ten grondslag ligt,
ock de bolsjewikl schijnen te bezitten. Montals
been weidt daarna o.a. als volgt uit t
Zij hebben barbaararb huis gehouden, zoolang
zij zich niet veilig voelden. Mcedoogentooe heb
ben rij alles uitgerodd, wat er m««r ht de verta
dreigend voor hen- kon uitzien. Zij weren be
krompen en onverdrseg-aam.
ThagM echter zijn de omstandigheden veran
derd. ZH voelen htm troon niet langer zoo wan
kelend. En htm goed hum-ur ontwaakt. Zif krij
gen aanvallen van htschikk-llfMtefd, «He bij een
Rus in goeden doen al Hcht onvermijdelijk zijn
Zij worden minder nauwlettend, ja zeJb lank
moedig, «n hun fanatisme krijgt zwakke plsst-
"U
Hier rolge denrvnn een heel aardig staaltje.
De communistiachs regeering heeft voor Rus
land de West-Europee*ch$ kelender ingevoer«k
terwijl de kerk natuurlijk kaar oude Griekache
tijdrekening is trouw gebleven. Het gevolg ia,
dat do chrbtelljke feestdagen op eenigszina
vreemde burgerlijke data komen te vallen. Zeo
werd b.v. het Kerstfeest dit jaar ge/'erd op den
avond van 5 Januari. In dr» degen van htm
glpeienden ijver zouden de boLJetrikl dit van
particulieren misschien nag hebban geduld of
ficieel zouden rij er in geen geval rekening me#
hebben gehouden. Nu waren op 5 Januari allo
regeering-bureaux ges!otun, ter e«re van tat
Russische Kerstfeest. We! hebben de botajewtid
alle reden om de kerk n|*t voor het ooM te
atooten, me <k»xe maatregel ging toch veel ver
der sa droeg, daar de ambtenaren van Kirt te
genwoordig bewind stellig voor het meerettde«»l
geen conservatieve aanhangers ven het oudo
•rthodoxe geloof zijn, reeds het karsktsv van
gemoeaelifke inschikkelijkheid.
De inschikkelijkheid en gemoedelijkheid zul
len toenemen, als eindelijk de revolutionaire in
quisitie, de beruchte tsjeekn, geheel verdwene*
ia. Want hoe kan men in zonnige stemmingen
veikeeren, als men in gestadige nachtmerrie
leeft? En een nachtmerrie was deze instelling,
zelfs voor vele heeren ven het hooge hewitvd.
Thans echtar krijgt men den indruk, dat do
tajaeka, zoo rij nog niet gehgel verdwenen ia,
zich zelf toch aanzienlijk heeft overleefd. Vreem
de! ineen op zijn minst, zijn aan haar macht ont
trokken. Ben tsjeeka met macbubepsrkinf i»
geen tsjeeka meer, omdat het geduchts van «Ht
aam juist daarin kwatong dat hst gaos
mechtsbeperking kende.
Dat de bolsjewikl hun inquisitie hebben af
geschaft of gaan afschaffen, is wel het bes»
bewijs, hoezeer de bhwMmlandsche politieke toe
stand te hunnen gunste veranderd is. Zij zien
niet langer in Iedere „psrtljlooze" een vijand.
Ter wil le van het bulte-land allfSn Soudan rif
door
DAVID L7ALU
Uit het Engelsch door
Hevr. J. p. WESSELJNK-VAN ROSSUM.
68
"wry Hunt was Ml oogwitlik stil mi dacht
Per ra r s jongen den verloren zoon,
naam nooit in het huis genoemd werd»
ark.I Vevoe%e «naar in zijn binnenste waar»
ESf hfm't IOOQ,s Fergus on niet ge-
•otrenkiu^ ket nu geen gunstig
•opblik was, dit onderwapp aan te roeren,
•"et behoeft niet noodzakelijk naar die kana-
ofschoon ik niet ontken, «lat ze
U ®m* k d®cht aan het leven van en»
n kit,?*8* >tpeds hun leven buiten «le
^n. moeten doorbrengen, door gebrek
E£rn *e,d- dat V»* besteed wL g<*
Waorh °Pwt iuiste °°ffenbii* of slechts voor-
Noordelijk London rit or ,oI vol, -
«ftwdioTi* rijl Tom 1 r®
„l ,1 jEo manier gebruikt ge uw schat
KenTo^1' ^Hd van mot en roest Denk
Madêrda 8*®01 «mtwoord, maar ver-
j*d> j.. Kifl ®rWerP Hunt verbeeldde
C sSiSS"1"*» &L Maar preeken
toten «W&mhstoel gepre-
HOOFDSTUK XVL
Dan Ferguson bevond rich dien namiddag
laat in den pastorietuin met Joy. Hij wist niet
hoe het gekomen was. Zij hadden over sleutel
bloemen gepraat en rij had hem tritgenoodigd,
«*na te kijken naar het kleine da! dat zich, als
een vergezicht uit een sprookje verspreidde van
de helling van den pastorietuin tot het verlo
ren ging ië <1© uitzichten van het Park van
Upleys. Er was geen tuin in heel Upleys dien
men daarmede vergelijken kon hij was zoo
oud, zoo rijk, zoo afgezonderd en eenig.
Jk heb nog nooit fets dergelijks gezfsn,"
zeid© Ferguson met verrukte bewondering.
Hij had e«m levendig oog voor natuurschoon,
en een bos goedkoop© lentebloemen van een
venterskar in High Street, Camden Town had
den hem reeds eerder een gevoel gegeven, of
hij tranen zou storten. Een vreemd-mengsel en
mengelmoes van hoedanigheden en grillen was
«leze man, maar Joy vond, dat men hem ge
makkelijk leerde kennen. f
JDe sleutelbloemen zijn prachtig, niet?" zei-
<ff rij, zicHop een voet staande houdend op
het bruggrtje, «lat het riviertje onder aan «ten
tuin overspande, waar het zich in bochten «loor
het dal wrong. De, beide kanten van het stroom
pje waren bezaaid met «le op sterren gelijkende
bloemen en de zachte heerlijke geur verzoette
«le scherpe lucht
„He» was eert naamgenoot© van mij, «He hier
de eerste sleutelbloemen geplant heeft. U weet,
dat Sussex beroemd Is om,rijn sleutelbloemen,
maar er waren er geen in Upleys. Het was een
verwfjt voor da plaats en «kt eersten keer, «iat
rij naar haar eigen tehuis terugging aan den
anderen kaftt van het graafschap rechts te-
t u kracht xfj een plant
bracht zij er een meeen zie nu eens
Zoudt u niet gaarne zulk een grafmonument
hebben, liever dan een tombe fn een kapel Een
van die aardige konoen met dien grooten hals
kraag in de Maria-Kanel is van haarmaar dit
is haar ei«ren1iiVe gedenksteen. On Woemsdag
komen alle Upleys-kinderen hier met hun
mandjes en zoeken ze voor de gasthuizen. Dan
herinneren zij zich Vrouwe Joyce, en zegenen
haar naam."
„Het is «ten lieflijk plekje. Het schilnt mij
iets in het geheugen terug te roepen. Ik ben bij
«le ze© geboren, maar ik heb een grootmoeder
op het IShd gehad. Zit leefde in een huisje aan
«len rand van het bosch en dat had sleutelbloe
men. Ik geloof niet, «lat ik ze sedert heb zien
groeien."
„Maar wat verschrikkelijk I" zelde Joyce mrt
een uitdrukking van ernstig medegevoel. „Nu
zal ik u een ruikertje geven en u moet mij be
loven het te bewaren tot u weer hier komt, om
ze te zien opgroeien. Belooft u het? Het zal u
niet zooveel moeite kosten, wunT natuurlijk
zult u heel dikwijls naar Upleys komen, alt u
met Naomi getrouwd is."
Dus zelfs in «le Oude Pastorie van Upleys
werd het als een feit aangenomen, dat «le
Speeds zich geheel van hem meester zouden
maken. Ferguson verhardde zijn ziel.
„Daaromtrent ben ik nog zoo zeker niet. Ik
krijg niet veel vaeantiedagen."
Jk heb van oom Henry gehoord, hoe hard u
werkt en boe vriendelijk ge voor iedereen rijt,
maar vooral voor de armen. Misschis^ftntmoe-
ten wij elkaar verder wel eens in de St. Bede's
parochie. Ik zal u vertellen, dat ar zeer apo»*
«Hg groote dingen bt onze levens zullen gebeu
ren. Moeder heeft mij, vandosg verteld, dat ril
te gaan samenwonen. Hij heeft dat altijd gaarne
gewild, zooals u wel zult weten."
„En zult ge al deze schoonheid verlaten. Se
zulk een gepaste omgeving voor u schijnt te
zijn
„O, zegt u dat nu ook niet," riep Joy, terwijl
zif opkeek van de helling van den oever, waar
zij neergeknield wa«, om haar ruiker te pluk
ken. „Nu, wacht eon oogenblik tot ik bier klaar
ben en dan zal Ik u er meer van vertellen."
Ferguson lag met zijn urmen op de leunfng
van de oude brug en sloeg «Ht schouwspel ga
de, dat later nooit uit rijn herinnering ver
dween. In ieder leven blijven standvastig ze
kere herinneringen, die het met iemand deelt
Ze te bewaren en Hefkoozend te herdenken, is
niet noodzakelijk onoprecht zijn tegen* uiterlijke
en zichtbare banden en weinig mennen zijn er
slechter om, dat zij de herinneringen bewaard
hebben. Zeer dikwijls vormen dU herinneringen
een gedeelte van een altaar.
Joy'z handige vingers verzamelden vlug de
weinig© bloemen, di© er voor een ruikwtj© noo-
«Hg waren. Zij rangschikte ze fn hun koele,
groeiwT bladeren en overhandigde z© hem met
een glimlach.
„Nu hebt geen andere keuze dan vriende
lijk te zijn," zeide zif ondeugend. Ik zal een
halve minuut gaan zitten en alles uitleggen. U
moet weten, dat fle gewenscht heb, verpleeg
ster te worden, sinds fk heel klein was en dat
Ik een werkelijk poppenhospitaal met spalken
en zwachtels en een operatietafel gehad heb."
de werkelijkheid ie het een moeilijk le
ven," zeide Ferguzo» haastig en zou er bijna
bijgevoegd hebben „en neemt iemands bests
jaren weg."
„Maar slechts moeilijke dingen rijn waard,
te winden, leder M
zitten lezen ven een hutbewoner. Ik wtt werke
lijk werk doen."
„Toch tel het niet goed voor Je zijn,"'
Perguson onbeholpen.
„Nu,, zeg mij den alsjeblieft eens' waarom
niet. Dat zegt ledereen, als Ik het een» woef
over mijn geheime verlangens te spreken. Waar
om neemt niemand bet ernstig op T
„Wel, zie je wel, zie je Maar bij kwam
niet verderen Joy, «He bemerkte, dot WJ ho
peloos aan bet hakkelen was, trachtte hees te
helpen.
„Oom Henry zefak mij den allerloatsten kees
dat wij erover gesproken hebben, dat'bet mlfn
bezigheid b te bloeien."
„Precies," riep Ferguson gretig. „Dat heb ft
willen zeggen maar ft bsheersch mijn woorden©
keen niet soo als Mr. Hunt
„Maar sedert hij genen beeft, daf ft moede»
met goed gevolg verpleegd heft is bij tsoegtih
her geworden." zeide Joy, mrt een kalman zee
getierenden klank in haar stem.
„En ale wij naar ds St Bede's pastorie gaa*
word ik werkelijk een snater van Het volk voo»
oom Henry. Gelooft u niet m zusters van ba»
volk?"
„Zeker. Ik heb et velen ontmoet. Br fc een
post in een van de Stegen van het Leger óm
Heils in Somers Town «n dat ie de plaats oft
sarde, «Ho het «lichtst hij do poorten deo hoi
mals is."
„Hm Lmt— d» Krthr riep Jcrj i
„O, tmrt t t—1 «Tttnr
CV<r