PLANTA 'BINNENLAND. FUNSTE ZïzzZiSr'n' ör^nZtui^J DE FUNSTE BOTER PLANTENBOTER Uit de Peft. DB TOESTAND ONZER FINANCIEN. BEN WAARSCHUW ENDE STEM. 4 Ê3 der Geschriften van de Vareeniging Vry-Economisclie Staatkunde wordt ge- door een belangwekkend opstel van Mr. ven Gijn, waaraan bet volgende wordt {Radeend t In de Jeren 19171921 zijn de "bijgaven Van bet R(jk op een tevoren in de verste Verte nimmer geziene mate opgeloopen. De Wrooting voor 1917 (Gewone Dienst) be- »roeg bij de indiening Sept. 1916 264.7 millioen, do begrooting van 1921 bedroeg, toen zij door de Kamers wat vastgesteld niet mindef dan ƒ634.4 millioen of 360.7 millioen meer. He voor 1922 bedroeg bij devindiening slechts 4.5 millioen meer daw over 1921 (na vaststelling). De oorza ken van deze phenomenal© stijging zijn in hoofdzaak drie in getal. In da eerste plaats speelt de daling van de .waarde van bet irefcl een groote rol. Het spreekt vunzelf, dat do Staat, zoo goed als een onder, alle zaken, die hij behoefde met het twee (soms meer) voudige van betgeen zij in 1917 kost ten, moest betalen en dat <^k de diensten, der ambtenaren hoogcr moesten worden be loond. Bij de aanschaffing van goederen was de Staat aan de marktprijzen gebonden, ter zake van de belooningen der ambtena ren had hij meer vrijheid van handelen; de ze zijn dan ook wat betreft do hoogere ambtenaren bij lange niet verhoogd in ge- ijke mate als de waarde van het geld ge daald was, veelal slechts met 50 ver meerderd zoodot er feitelijk een verla ging van die, vergeüjkender wijze toch al Isge, tractementen plaats had (wat dan ook In de jaren van hoogcoryuctuur in het par ticulier bedrijf niet zelden tot het verHes van goede krachten heeft geleid en vermoe delijk ook de aanwinst van goede krachten heeft belemmerd). Natuurlijk zjjn er ook posten op de Staatsbegrooting, welke niéfc ioor de duurte stegen b.v. (rente en aflos sing van de oude Staatsschuld) of niet be slist behoefden te stijgen (de pensioenen, die echter toch met 40, zijn verhoogd) zoodat men niet kan zeggen dat verdubbe ling der uitgaven onvermijdelijk was. De tweede oozonk van"de 'stijging der uitgaven lag in de onjuiste conclusies, wel ke door de regeerders getrokken werden uft de sterke stijging der ontvangsten. Na tuurlijk hing ook deze samen met de waar dedaling van het geld, maar tevens met na me in do jaren 1919 en 1920 mfct de reus achtige hoog-conjuctui^, welke meer nog dan altijd eenigszins het gevrfl is, voor een groot deel slechts schijn was. De omstan digheid, dat de Rijksmiddelen telkens de raming met vele tientallen millioenen over schreden, zoude het zelfs voor beheerders der financiën met een scherpen economi- schen en flnantieëlen kijk, in een parlemen tair geregeerd land, dat eerst sedert kort algemeen kiesrecht had ingevoerd, uiterst moeilijk hebben gemaakt om een sterke stijging der uitgaven tegen te houden. Hoe veel te minder dus wns daarop kans, waar de teugels van het bewin en in het bijzon der de sleutels vnn de schatkist werden ge houden door personen, die wat overigens hun kwaliteiten mochten zijn, van eisn scherpen financieelen blik en een degelij- ken economischen grondslag hunner over- weging^p weinig blijken gaven. De derde oorzauk van de stijging der uit gaven welke in voortdurende wisselwerking was met de tweede, was gelegen in de al- gemeene mentaliteit van' de groote massa. .Slechts ziende, dat de reusachtige crisis- uitgaven nu op him einde Hepen en zich geen rekenschap gevende, dat deze voor liet overgroote deel niet uit het nationaal inkomen doch uit het nationaal ver mogen waren betaald (wat natuurlijk niet goort kon duren) meende zij, dnt na de ontberingen, welke de oorlogstijd voor vele menschen en instituten had medegebracht nu een tijd van rijkelijke verzorging van al lerlei algemeene en groepsbelangen kon kometj en dus ook moest komen. Het on geduld om spoedig tot betere toestanden voor allen te komen, dat. zo° Vflak en met name sedert het «ttvde van de vori ge eeuw de rustige en blijvende ont wikkeling in goede richting had tegenge houden, was sterker dan ooit, mede onder den invloed van schijnbare overwinningen In naburige landen van de bezitters van een belangrijken productiefactor (handenar beid) op die van de anderen productiefac toren (kapitaal en hersenarbeid) bij de ver- deeling van, het product. Onder dat verkeerde inzicht van de wer kelijkheid ontstond een algemeene bewe ging om al, wat voor den oorlog om finan- tieële redenen slechts schoorvoetend ter hand was genomen of voorhands was uitge steld, wijl niet alles tegelijk kon geschieden, nu opeens naar den wensch van groótere ol kleinere meerderheden ja soms minder heden in te richten. Onderwijs, sociale verzekering, hygiënische maatregelen (met name woningbouw waarbij over het hoofd wend gezien dat een tijdperk van groote vchoarschte niet het meest geschikte was voor sterke verhooging van de eischen) buitenlnndsche betrekkingen, kunsten en wetenschappen, voorlichting van handel en nijverheid, bij al die zaken werden deside rata vervuld, welkepmeii in begin 1914 zelfs (dat ernstig had durven noemen. En zulks terwijl da vervulling thans (zelfs als men rekening hield met de gedaalde waarde van he« geld) veel meer moest kosten in ver bond meteen kort eren arbeidsduur en een groote kapitaaLschaarschte, en terwijl ons land sedert 1914 als men iets verder Ujkt dan da ebeolute cijfers der statistie ken in werkelijkheid verarmd was, het geen zich onder meer uitte in de noodza kelijkheid om omstreeks 90 millioen per (jaar aan belastingen te heffen, eenige al leen om de rente en aflossing (binnen niet el te langen tijd) van da crisisleeningen te betalen. Er is in den loop der genoemde jaren van sommige zijden telkens tegen de op drijving der uitgaven en de onjuiste opvat ting van de stijging der middelen als ieta blijvends gewaarschuwd, niet in hot minst •oen ln September 1920, moment, v/aarop al duidelijker begon te worden dat de wel vaartsstijging slechts schijn was, een ver hooging der begiooting mat 156 milHoen werd voorgesteld (een v/rhooglng dil tij dens de behandeling nog met tientallen millioenen steeg). Het is editor, gegeven do algemeene mentaliteit en de uiterst bedrie- golijkef schfjn, die de werkelijkheid verborg, ter nauwernood te verwonderen, dat die waarschuwingen in den wind geslagen wer den. Geen der parijen in het parlement heeft immer een ernstige waarschuwing doen hooronde economie was nu eenmaal bij velen, zij het ten onrechte, in een kwa den reuk geraakt, omdat wat zij voorspel de wel eens veel later uit kwam dan de voorspellers gedacht haddende meening, dat het maar uitsluitend een kwestie van goeden wil was om met eenige pennestre- ken aan allen meer rust en tegelijk meer welvaart en betere verzorging op elk ge bied te verschaffen was té algemeen en had té zeer den schijn voor zich. Het is nu eenmaal een feit, dat in den tegenwoordigon tijd alleen zeer sterke re geerders, met®een scherpen bUk en, die des noods bereid zijn hun eigen positie en die hunner partij (dit laatste tijdelijk) op te of feren, als zulks noodig is om in te gaan te gen ulgemeene verdwazing welke tot groo- nadeel voor allen moet uitloopen, terug kunnen houden van een opdrijving van do staatstaak, als wij thans te zien hebben ge kregen. En tevens is het een feit, dot de grondslagen onzer partijformatie weinig geschikt zijn om zulke regeerders te ver krijgen. Van de zijde van het parlement is 'n ernstig waarschuwend woord, dat niet van de Regeeringstafel gesproken wordt, be zwaarlijk te verwachten. Men moet reeds tevreden zijn als van die zijde de moed wordt betoond om der Regeering bij te val len als deze karakter toont door tegen een gevaarlijke psychose der massa in te gaan. Sléchts krachtige beheprders der finan ciën, gesteund door ambtgenooten, wier verantwoordelijkheidsgevoel nog iets meer van hen eischt Aan dat zij wenschen bij hun aftreden te kunnen wijzen op het vele, dat z ij tot stand hebben gebracht, (m.a.w. die zich niet alleen Minister van dit of van dat. s. maar in niet mindere mate verantwoordelijk lid der Regeering gevoelen) kunnen de rem doen werken en voorkomen^ dat het staats- financiewezen in dolle vaart de plaats na dert waar een stelle helling gioot gevaar medebrengt. Wat verre echter van in handen van zulk een krachtige remmer te zijn was het fte nancieele beleid in de ofgeloopen jaren iï» die van een bodemloos optimist. Het was zijns inziens niet voldoende, dat de midde len van zelf sterker dan ooit stegen, da schijnbaar ruim voorziene pot, waar alles uit kon worden betaald, werd van 1918 1921 nog met 100 millioen aan nieu we belastingen, versterkt in het bij zonder met de zulke, die kapitaalvorming belemmeren en Steuerflucht in de hand ^werken. Dat, waarvoor buitenstaanders, die niet medcgesleept werden in£le algemeene roe» (misschien hadden zij 9 wel gedeeltelijk te danken aan het feit, dat zij buitenstaan ders waren) hebben gewaarschuwd is wer kelijkheid geworden. De betooyerenden schijn is verdwenen. Wij staan voor de wer kelijkheid van belastingen, die naar aller meening niet meer op te voereh zijn tegendeel, willen wij weer op den goeden weg komen, verlaagd moeten worden en tegel ij kèrtijd voor enorme tekor ten in de eerstkomende jaren. Dat voor 1922 geraamd op 48 millioen zal onge twijfeld veel hooger zijn door tegenvallen van de ramingen der middelen. Men is niet pessimistisch, als men hiervoor 30 millioen aanneemt. Eenige bezuinigingen mogen op de verschillende hoofdstukken der staats begrooting zijn en worden aangebracht, te zullen zeker niet de som van 7 millioen bedragen, welke aan de begrooting is ioa te voegen wegens de nieuwe pensioenwet ten. En een volgend jaar Men kan be zwaarlijk indenken, tot welke tekorten wij zullen komen, als de inkomstenbelasting, die thans nog op de oude lauweren (inkom sten van 1920 en 1921) rust, zich gaa* atmpassen aan de algemeene depressie en av dan tevens de pensioenwetten met hoo- géve tegemoetkomingen kpmen en nog een 15 h 20 tal miHioenen per jaar zullen zijn uit te trekken bi verband met de vrijwilH- ge oudertfemsverzekering, terwijl automa tische stijgingen der uitgaven, samenhan gende met de toeneming van de bevolking en dergelijke omstandigheden, hun gewone gang zullen gaan. Van verschillende zijden is van tekorten van 100 millioen en meer gesproken en te pessimistisch schijnen die getallen zeker niet. Men zegge nu niet„laat die tekorten maar een paar jaren bestaan, wij kunnen ze niet door belasting aanvullen. Want wij zullen ze moeten aanvullen en zullen ze ook aanvullen, zij het dan niet ingeld dat wij of een fabrikant voor ons naar den fiscus dragen. Er is een andere wijzevan liftten, die den naoni niet dragen maar het tóch inderdaad is t.w. papieren ruilmid delen maken, waardoor alle ruilmiddelen dat wij bezitten of dat wij te vorderen hebben van anderen, in waarde daalt. Tekorten, worden, indien niet op andere wijze, automatisch door leeningen gedekt en deze kunnen tot zoo groote bedragen als ons land thans voor voorlpige dekking der buitengewone dienst zal noodig hebben als de financieële koers niet Reheel vrandert, slechts worden verkregen bij de Nederland- sche Bank, die zich door de drukpers geld kan en mag verschaffen, zoolang haar bil- jett enniet tot vijfvoud van haar goudvoor raad «Li. thans ongeveer 3 milliard (aan biljetten) gestegen zijn. Die papiercreatie beteekent, zij het voorloopig in hef klein, hetzelfde als .wij in Duitschland, Frank rijk en België zien n.l. sterke waardedaling van het geld, Waaronder vooral lijden wie vaste geldinkomsten hebben en rentegeven- de vorderingen in geld op hun medebur gers of publieke lichamen bezitten. Men wiege zich niet ip slaap met het vooruitzicht, dat, pu Amerika eenmaal be gonnen is, het ons wel zeer vele honderden millioenen xaP bezorgen. Want vooreerst moet daarvan dan rente betaald worden, afstaan aan Amerika. (Wat slechts ^en voor- doel kan zijn in de oogen van hen die nen dat door uitvoeren van waren een land rijk en door invoeren arm vtyrdt, zon der zich rekenschap te geven dat rijkdom alleen in goederen bestaat en afgifte «laar- van nooit zin heeft dan om meer waarde volle in ruil te krijgen.) Maar daarenboven zal Amerika niet zoo mal zijn om op den duur groote bedragen te leenen aan een land, dat boven zijn krachten leeft. Het ie «lus, willen wij niet niettegenstaande de da- Ung der prijzen op |j| wereldmarkt in een ontzettende duurte vervallen, ais in de' meeste nabuurlanden heerscht voor wie ef niet in buitcnlandsch geld kan rekenen, vol- etrekt noodig, «iat thans reeds ten spoe digste op financieel gebied het roer omge gooid Worde. Wij moeten in zeer hooge mate op onze uitgaven besnoeien om deze met onze «falende inkomsten in evenwicht te brengen en nog liever om onze belastingen te kunnen verlagen, opdat er weer uitzicht ontsta op langzamen opbloei van onze wel vaart. Het gaat niet om eenige milKoenen, die met minder royale opzet der bureelen enz. zijn te vinden, doch om vele tientallen millioenen, «lie slechts te bezuinigen zijn door alle takken van staatsdienst in krimpen. Dat zal honderd maal moeilijker zijn <lan het was om ze uit te breiden. Men stuurt nu eenmoal op finandeëel gebied in vijf minuten meer in den war dan men in vijf jaren weer in orde kan maken. Maar er is geen keuze. Breede kringen van het land gaan zulks inzien, de regeeripg begint van «ien emst van den toestand Iets te gevoelen. De Twee de Kamer helaas let nog veel meer op kie zers dan op guldens bij het begrootings- werk. Het schijnt ontzettend moeilijk om uit den droom, waarin men een gouden re gen zag neerdalen, wakker te worden. Toen de Eerste Kamer, op grond van den bijna wanhopigen toestand van 's lands finan ciën, een uitgaaf van zeven millioen méér in het loopende jaar en veel meer millioe nen méér in volgende jaren afgestemd had. terwijl onder de nfstemmers alle burgerlijks partijen vertegenwoordigd waren, en «laar- na een halsstarrige minister het ontwerp, nagenoeg ongewijzigd, weer indien«le, vond niet één lid van de Tweede Kamer het noo dig om do ernstige finandeele bezwaren van hun partijgenooten aan de Overzijde van het Binnenhof ook maar een woord waardj^ te keuren/ Het is dus hilK'gst n«>odig, «lat bij «ie aan staande verkiezingen het nu eens de kiezers zijn^idio toonen hun taak met ernst op te vatten en slechts hun stem uitbrengei^op aaas^/or" Ingezonden Mededeelingen. 3VERVANGT® VOEDZAAM HEFBLLiK PVOQRDEELICi '1404 22 personen, die niet voor den ernst van den toestand de oogen zoo hard mogelijk «licht- knijpen. Op personen, die politieke partijen slechts beschouwen als een onvermijdelijk kwaad in «ien parlementairen regeering»- vorm, onvermijdelijk om het publiek be lang te kunnen dienen, maar dan ook nim mer een doel op zichzelf, voor welks be lang het publiek belang mag worden opge offerd. Op personen, die inzien, dat vleien van de menigte, door nu eens hier dan eens daar met publiek geld kleine of wellicht wat grootere wonden te helen, in deze tij«len beteekent den patiënt blootstellen aan <le ellende van een langzame maar zekere uit tering, zoo als wij dat in naburige landen zien, waar ,pien tengevolge van de oorlogs- verarming en de zwakheid der regeeringen al heel veel lager staat op het hellend vlok dan wij, gelukkige vooralsnog doenop personen, die een en ander niet slechts jn- zien, maar die tevens de consequentie moe dig aanvaarden, «iat het, hoe dan ook, met de geneeswijze, die den patiënt in zijn hu- meui houdt moor hem ten grave doemt, ait moet zijn. Berichtoa. I DE KONING VAN ZWEDEN TE AMSTERDAM. Naar wij vernemen, zal het semi-offi- cieele bezoek, dat de Koning ven Zweden voor nemens is aan de Koningin te brengen, plaats hebben op Donderdag 4 Mei e. k. en sal de Koningin «ien Koning ten Paleize te Amsterdam ontvangen. Toelating tot het reserve-kader bij de onbereden korpsen. Krachtens Koninklijke machtiging is de tweede alinea van art. één van het Kon. Bésluit van 21 Maart 1912 no. 22 (V. B. U. blz. 2641) voor loopig buiten werking gesteld, zoodat bij de onbereden korpsen thans kader-reservisten kun nen worden aangenomen ongeacht den dienst plichtigen leeftijd of welke verhouding ten aan zien van den dienstplicht ook. De aan te werven psrsonen behooren slechts te voldoen aan art. 7 van het K. B. van 8 Mei 1906 no. 96 (V. B. U. Wz. 1589) vcmw zooveel do infanterie en de vesting-artillerie aangaat en ann art. 7 van het K. B. van 31 Oc*. 1906 no. 27 (V. B. U, blz. 1542) voor wat de genie betreft TENTOONSTELLING TE KOPENHAGEN. I Bij Kon. Besluit is ingesteld, voor «le voorbe reiding en organisatie ©ener Nederlandsche ten toonstelling te Kopenhagen, te houden in den loop van «ien aanstaanden zomer, een algemeen wat beteekent dat wij groote massa'a van comité, bestaande uit de heerenmr. M. W. F. onze* arbeid zonder aequhratent moeten - Treaty oud-Minister van Financiën, 'aGraven- hage, voorzitterdr. C. J. K. I on Aalst, «ient van de Ned. Hnndel-MaaHdüppij, Amster dam Arn. S. van den Bergh, president-commis saris der N. V. van den Benin's fabrieken, 's GravenhageG. J. H. B. Bodnwes, directeur der N. V. Lobitsche Scheepsbouw-Maatscliappij vJt Gebrs. Bodewes, LobithF. L. van der Bom, voorzitter der Vereeniging 'van Christelijke Werkgevers, Amsterdam; F. W. Brnat F.Wzn., directeur van F. W. Braafs Koninklijke Fabriek van Metaalwerken, 's GravenhageP. M. Co- chius, directeur der N. V. Glasfabriek „Leer dam", v.h. Joekel Mijfissen Co. LeerdamV. R. y. Croesen, voorzittèr van het'Kon. Ned. 'U w-Comité, 's Gravenhage G. H. Cro- der firma H. Th. Crone, AmsterdamW. R ^Lroockewit, voorzitter van «Ie Kamer van Koophandel, RotterdamTh. F. A. Delprat, alg. secretaris van den raad van beheer «Ier Ver- eeniging „Koloniaal Instituut", Amsterdam prof. mr. P. A. Diepenhorst, voorzitter van den Chr. Boeren- en Tufnder*bond, ArasterdamW. B. Dresselhuys, «iirecteur tier N. V. Vereenigde Hol landsche Sigarenfabrieken, s Gravenhage; (nr. P. Droogleever Fortuyn, wethoudef van 's Gravenhagemr. M. I. Duporc, administra teur, chef der afd. Kunsten en Wetenschappon van het Min. van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen, 's Gravenhage ir. J. van Dusseldorp, voorzitter der Ver. Netter lnmilsdh Fabrikaat, 's GravenhageJ. B. van Dijk, voorzitter van «ie Alg. R.-K. Werkgeversvereenigin% 's Gra venhage F. H. Fentener van Vlissingen, «iirec teur der Steenkolen Handelsvereeniging UtrechtE«L Gerzon, lid «Ier fintla Gebr. Ger- zon's Modemagazijnen, AmsterdamA. J. M. Goudriaan, lid der firma van Nievelt, Goudriaan Co., RotterdamJ. van Herwijnen, «Hrectapr der Eerste Ned. Schoepsverband-Mantschappij, 's GravenhageJ. G. Hibmn, voorzitter* van de Vereeniging van Zuivelfobrikanten in Neder- Ian«L SneekG. R Hintzen, lid der firma R. Mees Zoonen, Rotterdam J. B. van der Hou- ven van Oordt, voorzitter van den raad van be heer der Vereenigde Nederlandsche Scheep- vanrt-Maatschappijen, sGravenhage; dr. H. F. R. Hubrecht, voorzitter van het Koloniaal Insti tuut, AmsterdamAlphonse van Ierse!, direc teur der Kwattafabrieken Breda P. C. Jonge- neel, voorzitter van den raad van bestuur der Nederloiuische Maatschappij voor Sdurepvnnrf, Handel en Nijverheid (Furness Stokvis), Rot terdam; Anton Jurgens, voorzitter van de di rectie van Anton Jurgens, Vereenig«le Fabrie ken, Nijmegenir. J. A. Kalff, lid van 4e di rectie «Ier Nederlandsche Spoorwegen, Utrecht; Joh. Ketjen, directeur der Maatschappij voor ZwavelzuurberekKng v.h. G. T. Ketjen A Co., Amsterdam M. C. Koning, «Iirecteur dék Stoom vaart-Maatschappij Nederland, AmsterdamA. G. Kröller, lid van «ie firma Wm. H. Müller Co., 's Gravenhagemr. J. T. Linthorst, Homen, Commissaris der Koningin in Drente, Assen; dr. J. A. A. M. van Loon, lid van de Eerste Kamer, 's Gravenhage; Simon A. Maas, voorzitter van het Verbond van Nederlandsche Fabrikantenvereenigingen, 's Gravenhage; ir. Th. J. Mnnsholt. inspecteur van den landbouw, hoofd van den buitenlandschen landbouwvoor- lichtingsdienst, 's Gravenhage; «ir. J. A. Ne«Jer- bragt, administrateur, «hef der directie van Eco nomische Zaken van het Ministerie van Buiten- landsche Zaken, 's Gravenhage; mr. F. S. van Nierop, oud-directeur van de Amsterdamsche Bonk, Amsterdam; Bern. L. A. M. van Ogtrqp, directeur der N. V. Likeurfabriek Wijnand Foc- kink, Amsterdam; mr. A. G. A. ridder van Rappard, voorzitter van de Ned. Landbouw- Handelsknmer, Hel; Jhr. mr. G. L. M. H. Ruys de Beerenbrouck, voorzitter der Ned. Heide maatschappij, Maastricht; W. Ruys, lid van «ie firma Wm. Ruys Zonen, directeur «Ier Stoom vaart-Maatschappij RotteTdamsche Lloyd, Rot terdam; J. Rypperde Wierdsma, president-di recteur der Ned.-Amerikaansche Stoomvaart- Maatschappij, Rotterdam; E. L. C. Schiff, dir. van do N. V. Ing. Bureau v.h. E. L. C. Schiff (RÉbberfebr. Vredestein), Loosduinen; mr. J. Smit Azru, directeur der Kon. Maatschappij „de Schelde", Mkklelburg; A. Spanjaard, voorzitter van het Centraal Industrieel Verbond, 's Gra venhage; F. Stokvis, consul van Spanje, pre sident-commissaris van de Handelsmaatschap pij R. S. Stokvis Zonen, s Gravenhage; mr. A. G. N. Zwart, voorzitter van de Intern. Ver eeniging voor de Rubbercrultuur in Ned.-fcndië, s Gravenhage; mgr. Q. J. Terpstra, secretaris der Ver. van Ned. Werkgevers, 's Gravenhage; J. Th. Verheggen, voorzitter van chrn Ned. Boe renbont!, Buggenurn; Oscar Verheggen, direc teur der Naaml. Venn. „Het Steel", Fabriek van Rijstvlokken, Roermond; mr. G. Vissering, pre sident van de Nederlandsche Bank, Amsterdam; A. C. Volker, te 's Gravenhage; Th. van Voort- huysen, administrateur, chef van de le afda ling van het Ministerie van Koloniën, 's Grave«w ha ge; jhr. J. van Vredenburgh, voorzitter va» het Stamboek van het Nederlandsche Trekpaard Cappeflen (België); <hr. F. G. Waller, president directeur der Nederlandsche Gist- en Spiritus fabrieken, Delft; dr. E. van Weideren baron Rengers, secretaris tier Vereeniging „het Frie-i sche Run<Jvee~stamboek", Usbrechtum; W. Westerman, president van de Rotterdamsche Bank vereeniging, 's Gravenhage; H. Wibbens, hoofdinspecteur van het NederL Rundveestam boek, 's Gravenhage; J. H. Wihon, directeur «Ier N. V. Wilton's Machinefabr. en Scheepswerf, Rotterdam; L Ussel «Ie Schepper, dir. der Kon. Ned. Stearinekaarsenfabriek „Gouda", Gouda. Het dagelijksch bestuur, bestaat uit de hee ren J. Gerritsen, oud-directeur der Javasche Bank, 's-GrevenhageW. Graadt van Roggen, secretaris-generaal der Nederlandsche Jaar beurs, Utrechtmr. J. H. van Hasselt, voorzit ter van «Ien Bond van Eigenaren van Neder 1.- Indische Suikerondernemingen, V-Gravenhage; F. K. J. Heringa, chef der afd. Handel van het Ministerie van Landbouw, Nijverheid en Handel, '«-Gravenhage; dr. P. van Hoek, directeur-ge neraal van den landbouw, 's-GravenhageP. J. de Kanter, voorzitter der vereeniging „Nedei- land in «fen Vreemde," 's-GravenhageC. R. Th. baron Kraijenhoff, chef «Ier afdeel ing Publi citeit der Nederlandsche Spoorwegen, Utrecht; Emst H. Krelage, «xiderraomtter van den Ne- «ierl. Tuinbouwraad, Haarlem; A. A. Nenger- man, hoofddirecteur «Ier Utrechtsche Levens verzekering Maatschappij, Utrecht; dr. F. E. Posthuma, oud-Minister yan Landbouw c.a„ voorzitter van de Ned. Maatschappij voor Nij- verh. en Handel, voorzitter ven «ien Alg. Ne«L Zuivel bond (F. N. Z.) 's-Gravenhage; J. M. van den Stempel, lid der firma Feldmann en Co„ AmsterdamIr. J. A. Stoop, voorzitter van de NedL Verpeniging voor TentoonsteNingsbefmw gen, 's-Gravenhage; Paul den Te*, directeur «Ier Kon. Ned. Stoomboot Maatschappij, Amstei- «JamP. W. C. H. baron van Tuyü van Seroos- kerken, voorzitter van de Alg. Ned. Vereent* ging voor VrcetadeWnfenveike Het uitvoerend comité bestaat uit <U C. R. Th. baron Kraijenhoff dial blidteit der Nederlandsche Utrecht, voorzitter; W. Grandt van secretaris-generaal der Nedetlamfcche J* beurs. Utrecht, secretarisA. A. Nery^J8* hoofddirecteur der I^venavenwéceringsJ^ schappij „Utrecht", Utfecht, penninimifwi^ dr. L P. de Costpiino de Buasy, diS^?» afd. Handelsmuseum van het Koloniaal tuut, Amsterdam; prof. J. C. van Eerde diiwï teur van de afd. Volkenkunde van het KolonUi Instituut, AmsterdamJ. W. Hart land, teur der Nod. Landbouw Handelskamer, VGrZ. venhageJ. de Jong, referendaris by de .«j"* ling Handel van het Ministerie van Landbo* enz., 's-Gravenhage; prof. dr. J. J. van LooW «iirecteur der afd. voor tropische hygiine^jf h^t Koloniaal Instituut, AmsterdamH. p n Snoek, secretaris der Ned. Vereeniging Tentoonstellingsbelangen, 's-Gravenhage; \r"f L. Utermarkt Jz., w.i., ingenieur aan 'de gU Handelsmuseum van het Koloniaal Insthe»' Amsterdam; prof. W. Vogelensang, hoogleed» aan «ie Rijksuniversiteit, Utrecht. Het algemeen comité wordt gemachtigden gewenscht een eerecomité in te stellen. De voorzitter van het algemeen comité woidf gemachtigd om in overleg met de leden van hef dagelijksch bestuur een voorzitter en ondervoow zittcr uit. hun midden aan te wijzen en voor be« paalde aangelegenheden, de deelneming van Nederland en koloniën ann de tentoonstelll» betreffende bijzondere commissies in te steil* en «ie leden van «lie commissies te benoemen. In Juli en Augustus zal «le tentoonsteflta worden gehouden OPENBARE EN BIZONDERE UOHRIEfc DE SCHEURING IN DE R. K. STAATSPARTU, Het dagelijksch* bestuur van den Algeme» nen Bond von R. K. Kieskringorganisaties in Nederland heeft, naar de katholieke bladen melden, onder het motto „Sluit de gelederen'' aan de besturen der R. K. Rijkskieskringorga* niskties een circulaire gezomien, naar aanleiding van het besluit tot afscheiding in de vergadering van 7 April te Utrecht genomen. In deze circin lairo wordt o.a. gezegd „Moet het katholieke kiezersvolk van Neder* land, en in het bijzonder de katholiek georganli seerde kiezers, moeten zij zich laten oritmoedi* gen door he( afkeurenswaardige, dat op 7 April is geschied? Allerminst I „Wij zijn en blijven de ééne, katholieke Staal» partij, omvattende 't geheele Roomsche volk, van hoog tot laag, rijk en arm, lederen stand de partij, binnen welke, met uitsluiting van alls eenzijdige politiek, de belangen van allen be* hartigd worden. „Het karakter onzer volkspartij wordt niet in het minst door afscheiding van eenige pen sonen aangetast. „Aon allen vragen wij thans, dringender dM ooitsluit U hecht aaneen I „Wij zullen onze eenheid, gebouwd op ds katholieke beginselen, dat groote goed, ver* worven na vele jaren van harden strijd en bit* tere ervaring ons niet loten ontnemen dooï qgnige malcontenten over stoffelijke zaken! „Het Dagelijksch Bestuur vraagt thans krach* tige en werkdadig* medewerking van allen, ait alle kringen onzer katholieke bevolking Ja, vooral uit de hoqgere kringen vragen wij op* rechte en hartelijke samenwerking met de ande* re katholieke volksgroepen, opdat zéé, dooï sterke eendracht, de heerschende crisis het spoe* digst zal doorstaan zijn. Nu kan ieder propa* gandist zijn voor de eenheid onzer katholieks partij, door in eigen omgeving en in eigen kring die eenheid te verdedigen, duidelijk en onom* wonden, Jrank en vrij, de principiëele politie! te stellen boven gr oeps- en belangen-politiek. ,Jn het bijzonder doen wij een beroep op U leden der Rijkskieskringbesturen, die thans nog meer dan vroeger eene zoo verantwoordelijks taak le vervullen hebt. Geeft krachtige leiding in uwe respectieve kieskringen, geeft vooflicb ting aan de besturen der locale kiesvereenigin* gen omtrent hetgeen geschied is, en wat daan tegenover onzerzijds geschieden moet, bevoN dert de propaganda, aan de hand mede van hef katholiek staatsprogrnm, zooveel in uw vermo* gen is, weest actief, beseffend welke groote be* langen er op het spel staan." Naar de Res. bode meldt, kwamen de voor* ma lage Cranenburghers te 's-Gravenhage, 4 wj. diegenen onder hen, «iie in geen geval van de katholieke partij willen afscheiden. Dinsdag* avond nogmaals bijeen, om hun houding te b«4 palen. Een officieel communiqué verscheen alsnog niet, maar, naar het blad ter oore kwam, heb* ben zij besloten, voorloopig een band aan té houden en dan te werken in dezen geest, dat rij krachtige pogingen in 't werk zullen stellen, o«l den hoogeren standen politiek besef bij te bretw gen en te zorgen dat «leze zich voortaan met het leven in de kiesvereeniging zullen bemoeien) Bond van soc.-«iem. vrouwenclubs. De Bond van soodem. vrouwenclubs heeêf te Amsterdam, onder leiding van mevrouw Sam nejv-Sannes, zijn jaarlijksche vergadering gebom den. Na «Ie opening kreeg mevrouw Wibeut <M eere-presidente, het woord. Na«lat «pr- gezegd voor «le bewijzen van belangstelling, teg gelegenheid van haar jubileum, wierp z'j terugblik op het afgeloopen jaar en besprak B| vervolgens «ia taak «ier vrouwen io verband de komende verkiezingen. Een motie van het bestuur, waarin «teWJl wordt uitgesproken, dat het uitstel van de WJ handeling van het ontwerp-Vkxrtwet er toe m leiden, «kt deze wet niet meer aan «k orde komen en zeker niet zonder «kt de vrouwe» I <k gelegenheid zijn geweest haar oordeel deze wet te doen kennen, werd nuk algemw*" j stemmen aangenomen. Uit het jaarverslag van de seCTetaiess» «kt de bond thans 123 clubs of r tymmifgwfi met 4269 ledaft telt. NED. UITVOER-MU. Onder voorzitterschap van den Rres commissaris mr. «Ir. Ant. van Gijn Haag de algemeene vergadering ran aBr houders der Nederlandsche IBtvoermaetf PU gehouden. Behoudens goedkeuring van den m*n financiën werd de balans en verHew» «n rekening vastgesteld en het divhlend over i bepaald op 5 pO., zijnde 68730 r aandeel en ƒ2730 per onder aandeel. j Aan het «Joor de dbectie uit^J>ra«mte^ JorT j verslag wordt o.n. het volgende onWeeno. Weid reeds ten vorige jnre geedwd 1 egperiods, mede tengevolge van het on- 1 vmmmé, uiteraard nog De getalsterkte der b(j de maatschappij in Uentf stfmk personen, welke 1 Januari 1921 be- Irocg 148, was aan het «inde dee jaara terug- pbrscht op lt. Moest er reeds ln het vorig verslag op gewe ien worden dat de toestand voor den Neder- endsdten «Hvoerhaadel niet bijster gunstig was, bi den loop van 1921 accentueerde die ongun- itige conjunctuur zich meer en meer, terwijl ook k adgemeene economische depressie zich nl- lenau scherper afteekende. Nog steeds werkte zeer remmend op den pitvoer de lage valutastand der ons omringende ■enden, alhoewel voor nagenoeg alle artikelen Me fel dk landen geldende invoerverboden wet- pn opgeheven, terwijl voorts, voor het verkrij gen van invoer uit den vreemde tegen ruilobjec ten, de bemiddeling der maatschappij niet meer jwas verekcht. Het bezit der maatschappij aan Duitsche jichatkistbiljetten, bij den aanvang van 1921 nog •dres zullen zenden aan de regeer ing en rui ,uikn i—j« J -"'"""k i»i nov Y 21,550,000 beloopende, was einde van het Var dp f 2,150,000 teruggobracht. Terwijl reeds jrerleden jaer werd afgeschreven een bedrag van V 9,000,000 dat men moest prijsgeven in ver hand met «le ^overeenkomst met Oostenrijk en Hongarije, werden door onze regeering en die van frankrijk onderhandelingen gevoerd nopens Mn verlenging met vijf jaar, dus tot 1 April 027 ten opzichte van het aan Frankrijk ver strekt crediet ad 30 millioen gulden. Aan het einde dee boekjanrs was het bezit N-*«rlan<kch Kh0tW,tp,p(„ tot rI7,075,000 aangewassen. Als batig saldo der exploitatie blijft, nadat voor het volle bedrag der vordering op de Sui- kervereeniging in likwidatie en der eventueel een de procedeerende groentendrogers nog te effectueeren slotuitkeering van 50 pet. der ex tra heffing reserve is gemaakt, alsook voor die vorderingen, waarvan de oninvorderbnarheid lriet vaststaat, een bedrag ad ƒ1,599,466.4914. V„„'. Prinselijke rijde, datworden, Er l°*r d1 „rr™ «au hot snmenatelien tM-Wn hlatomchen optocht, l«rw«l verder in IL. Het atnndbeeld van president Steyn. Het standbeeld van president Steyn is od riin oakornerTMeT!l S,ntio™'PW" Deventer, enn. gekomen. Met de oprichting wordt gewach» oo enTnV*n T* ,bceldho'™" Toon Dupuis Do onthulling ral oind. Juni plMte hebben. Beschadigde bonk biljetten. Vnn verschillende rijden bereiken ons klach ten en ingerbnden stukken over de derer dagen amvgekondigde maatregelen inzake Neder- andsch bankpapier dat licht beschadigd, of «easWIii jn ent. is voorzien. SS'l kóF' Do R'j|"i°nt"uwers nemen dergelijke biljetten niet meer nan. Thans heb ben verschillende postkantoren dit voorbeeld na verlenging met vijf jaar, dus tot Aoril mT!!' eJvr",üy<! *Bl nu maar zoo 027 ten opzichte van het aan Frankrijk ver- (?e Bankbiljetten wettig betaalmiddel -- - - f".«n°fnie t minstens gedurende zekeren tijd de gelegenheid moet worden opengerteld, om zuUte biljetten in té wisselen. Ten deele berusten deze vragen op een mis- jvrstoiui. Immers is de inwisseling van derge- Ujke bdjetten, indien rij niet inderdaad als ern stig beschadigd moeten worden beschouwd, nog precres even goed mogelijk als vroeger, ten kantore van uitgifte, d. w. r. bij de Nederland sche Bank tóf. Alleen heelt-de Staat, ongetwij- leid m overleg met do Nederlandsche Bank, be zwaar gemaakt, om voort te gaan met het ac cepteeren van Bankbiljetten, VERJAGING DER STAATSBEGROOTING p™ B<*lemmmg zijn onttrokken. met tcn minste honderd^ ^a"tóbIeU;t errnr1hte-,,NiMDÏT MILLIOEN i I ^p er er door al zu,ke opschrif- P v j -i l UltetSt 0Mmakel'jk uitzien, doch bo- v Een Nederlandsche GetMcs- rendlea neemt de kans op vervalsching toe Commissie gewenscht wanneer de stempels of opschriften bepaald Overtuigd van «Ien hoogst ernstigen toestand .e!Üf "f" op de biljetten bedekken of ondui- der openbare financiën en van de noodzakelijk- deÜjk m°Jken-, Dit "1 ook wel de reden zijn, fteid, dat reeds bij de eerstvolgende staatsbe- Waarom de dlrecd« d« Nederlandsche Bank ^rooting het totaal der uitgaven «eer belangrijk Dlaa,Jre^eIcn te*en hand over hand toene- verlaagd wordt heeft de centrale Commissie euveI wenschelijk heeft geacht. - - toor Bezuiniging, ingesteld door de Nederland- Bij onderzoek bleek het blad echter, dat het 8 Maatschappij voor Nijverheid en Handel1 bedoeling is der Nederlandsche •en adres gericht tot den tijdelijken-voorzitter ta,}k' ,°,m, bezwaar te maken tegen elk streepje van den raad van Ministers, waarin er wordt abbeltje, «iat misschien bij ongeluk op een op aangedrongen, reeds thans de noodige maat-, b,ljet terecht kan ziin gnomen, maar dat de tegelen daartoe te nemen. maatregel, zooals ook uit het bovenstaamle De Centrale Commissie meent bij den minis- I reedsJ vo1^' t€n doel beeft, een einde te maken •er van financiën geen tegenspraak te zuilen aan de er£s,e uitawssen van reclamezucht etc. ontmoeten, indien zij rekent met een m de eerst-P? bankdirectie zelf volgt, wat het weigeren van volgende jaren te verwachten vermindering van biljetten betTeft, een zeer gematigde politiek. ae totale opbrengst der Rijksbelastingen, direc- 1 **et is dan ook zeer goed mogelijk, dat bij te en indirecte tezamen, met rond 100 millioen de toepassing van den maatregel op de post- gulden. Daarbij moet in aanmerking worden ge- kantoren en bij de ontvangers verder wordt ge- nomen, dat op de Staatsbegrooting voor het loo- - £aan' dan eigenlijk in de bedoeling heeft gele- pende dienstjaar reeds een tekort op den ge- 1 £en* Het Kamerlid Heemskerk heeft dezer da- Wonen «iienst bestaat van ongeveer 50 millioen gen hieromtrent eenige schriftelijke vragen tot gulden, terwijl de financieele lasten van den peering gericht. Met belangstelling mag i door>de nieuwe pensioenregeling voor men het antwoord hierop tegemoet zien, daar het geenszins uitgesloten ja dnf Morzlnnr a.n I fir??"*?- H-V, Alrike- "KraIw«Ierom trachten d. belnIHr„ h.l d Jl °°k wordt door J" ^'Aqu.''u'ul.we.' ceu preckd» ,r»ar- port Adrtothch. «eedleren auntreltonien. wn.r- onder bijzonder ifroote Spollananivo lokerwot. mctV reec(rela, ree-kommer», rce-n««inonei> en uttereaaonle kleine krabben en heremieten. Ook de snatdoiven rijn er weer. De VnttAteriailek Mouwgripm klompviaackcn mm hun ut aan ring- ■chijl vervormde buikvtonen, wearmed. re rich "Ml do rotaen en ruiten Van hun tnaain vaat- hét geenszins uitgesloten is, dat hierdoor een eind zal worden gemaakt aan wellicht bestaand misverstand. Wnar het feitelijk, in de bedoeling ligt een gematigde toepassing van den maatregel na te streven, uitsluitend om het toenemende misbruik van reclames enz. op bankbiljetten te bestrij den, bestaat er geen reden om gedurende een bepaaden tijd de gelegenheid tot inwisseling van zulk bankpapier open te stellen. Immers mag men aannemen, dat na terugkeer der thans uit staande „verminkte" biljetten in de kassen der bank, aan dit euvel vanzelf een einde zal ko men. Daartoe zal een ieder kunnen medewer ken, door zich te onthouden van het aanbrengen van misplaatste reclames op bankpapier. Voorjaarsnieuws uit Artis. Artis komt allengs weer in het teeken van burgerHjke ambtenaren en* militairen nw aai^ merkelijk zullen worden verzwaard en er even eens rekening mee moet worden gehouden, dat oe uitkeermgen aan werkloozen en de financi eele steun aan gemeenten, die door de crisis in moeilijkheden zijn geraakt, zeker niet onmiddel lijk zullen worden gestaakt Het adres zegt verder o. m.: „Alleen door in grijpende beperking van alle overheidsuitgaven tal bereikt kunnen worden, dat het verbroken «venwicht tusschen ontvangsten en uitgaven van den Staat hersteld wordt en een sluitende be- gïooting mogelijk zal zijn." „De toestand is te ernstig geworden, den dat thans kan worden volstaan met beperkte maat regelen tot bezuiniging en reorganisatie, die woor een deel nog slechts geleidelijk effect zul len sorteeren. Hoe nuttig dergelijke maatregelen moge zijn, thans is onmiddellijk noodig een be- langrijke vermindering van het totaal van alle het voorjaar te staan. Wel talmt en"draalt"er overheKlsuttgaven, die reeds op de eer stro! gen- hét zwellende lenteleven der bottende knoppen «te Staatsbegrooting tot uiting komt. De veria- de vogels zingen er heerlijk onder hagel- ging der begrooting zal ten minste op een be- en sneeuwbuitjes door, en de vijver-vrijages van «irag van honderd millioen gul«)en moe- zwanen, eenden en ooievaars krijgen er het em- ten worden gesteld en alle departementen van «tige karakter al van nestelen en broeden. In het «.gemeen bestuur zullen daartoe ernstig moeten vogelpoeltje, langs knoppende of al schuchter medewerken. bloeiende dotterbloemen vieren de vlugge waad- De Commissie verzoekt de Regeering dan ook vogels, kieviten ,kemphanen, tureluurs en grut ten spoedigste een aanschrijving te richten tot 'os hun oolijk mi vroolijk bestaan. Reigers en «iaaryoor in aanmerking komende colleges lepelaars brengen er hun nestelinstincten tot «n autoriteiten, teneinde te bewerken dat hij de uiting, en de roerdomp speelt er weer onwille- •Mtenstelhng der nieuwe Staatsbegrooting de keurig verstoppertje, vlak voor de oogen van ®0PdBniK vcrmirulerd worden, dat het bet hem voorbijziende publiek, teel der uitgaven ten minste 100 millioen gul- In het Vogelhuis zijn eenige kersversch uit mÜ^er WO voor bet loopervd jaar is ge- Oost-Indië aangekomen vogels ontiergebracht, W?te 'i I machtige pitto's van BengaUn, een Wielwoal' wijze, waarop dit kan worden bereikt, baard- en bladvogels, zoomede spoorkoeken van meent de Commissie aan het oordeel van hetVóór-Indië. .twX*1 ™°e,en .overlaten- Zij veroorlooft zich In het Apenhuis trekt weer een paartje van 1 JSS.'wji^r «lat het misschien wen» het wondersierlijke leeuwaapje van Brazilië, en I <fe kl.ine «ad tóe doortóiijncndc 'ifirczct. waarin d. Im-a «|ch ontwikkelen ziet. Men verzuime niet fat de Sala- mander-tafoiaquaria eens te zocksn naar de blinde grotsnlamaiwlers ef olmen van de onder aards che warren van Kaaainthië door de hoe ren L Suringer te Triest en Frits Bothoven te Amsterdam, als geschenken eigenhandig mee gebracht. De wilde zwijnen. Men schrijft ons: Bijna behooren se tot het verledene, de afstammelingen van de door Z. K. H. Prins Hendrik uit Duitschland geïmpor teerde wilde zwijnen, die de uitgestrekte bos- schen van do Veluwe in enkele jaren met hon derdtallen bevolkten. Wel werden jaarlijks bij de groote jachtpartijen vele exemplaren gedood, doch bij de sterke vermenigvuldiging was het évenwicht spoedig hersteld. Dagen van weelde hebben de dieren gekend, toen zij op de voeder plaatsen ruimschoots vnn voedsel werden voorzien, om het tekort aan te vullen, wat de wildernis niet opleverde. Doch de oorlogsjaren kwamen en voor de wilde varkens waren de vette jaren voorbij. De distributie trof de knorrende viervoeters al zeer zwaar spoedig waren ze geheel op zich zelf aangewezen. Het ligt voor de hand, dat deze omstandigheden van grooten Invloed waren op het weerstandsvermo gen der dieren en de ondervoetHng wreekte zich ook hier op de nakomelingen. Zoo valt het Hcht te verklaren, dat de gemeentelijke keurmeester bij een groot aantal zwijnen, die in den afgeloo pen winter het slachtoffer der jachtpartijen werd, eenige gevallen van tuberculose constateerde. Natuurlijk werden de cadavers als ondeugdelijk voor de consumptie vernietigd. Later deden zich meerdere gevallen van t.b.c. voor, zoodat men ter bestrijding der ziekte tot radicale maatrege len moest overgaan. Enkele gezonde zwijnen zfjn I Ben poging om tot samensmelting te komen J" 7™'- Chri.l.lljk«n Bond, I» mlilukt. M.I hoofdfostuur dnr I..UM onrMlwri. hooft borirht l" m !u,lobowotln„ mol d« modofnm bond dtó t. 0p ïrnUlJTH, li' h 1I"P'«0I»I0 •rllkolm In hot orgoon di«i Bond do hooith. bo.tuu'*'. der Pro,. ChriM. orponUod. bod- ,oudea liJn »»«t de woorden„Sllppendra- geiz van hst mijnkapitaal." Ufa hst vervenenibedrijf. «w.»nmdfliwr^|. of,l,m0d,Jn' w k"*. Ifoorponisoortft bochten. Do in do 11.,o. ..J«Olojt, bonbon KM voorri.1, do loonobtptd. door .rtdm.p. op Ingezonden Mededeelingen. VOEDZAAM HEERLIJK VOOBDEIUB 1496 80 iKhelljk xjjn de aangelegenheid m handen toffle commissi« z»n advies, die wf£!t j® Terk 2011 moe,en g»«n op dezelf<fe bckondo commfario-G^ldos in E, commissi© «ou waarschijnlijk d.^L dio '««is dadelijk voor h.t »nnr.tóii liaar kunnen worden toegepast, Zerde U^nen doen« die in het vervolg tot een aantal in Artis geboren jongen waaronder een Kaapsch baviaantje de aandacht. Ornamentische hoornkikkers van Brazilië en de gevaarlijke koperkop-moucasin van Noord- Amerika, zijn nieuwe gasten in 't Reptielenhuis, waar de groote krokódillen weer aanstalten tot paren en nestelen maken. De groote, flink zich ontwikkelende Atjeh-Orang-oetan, destijds door den heer Dr. Mollinger te Koeala-Simpang (At» terde Kac uw? in ner vervolg tot - Üeriiw AtrP?rn8r a,mIeidin8' Reven. De yerniin- I jeh), geschonken, heeft «laar ook nog 'zijn"tijde- 300 mHILLL. uü_gBVen met Mn ^erimg van 1 b'jk verblijf, en heeft er, dank zij de welwillend- n Ru*d«n kan toch slechts als een heid van heeren doctoren aan het Instituut voor '-'joopiee maatregei" worden* beschouwd. Om fc'ti.1?"1 evenwicht tusschen inkomsten en "*«ren der overheid te verzekeren, za! het bud- wnmerkeUjk eerder verlaagd moeten htgurj.i°°j: oak mogelijk wor<ien de be- Henwü? "u reeds belemmerend werken op «n Au v,,*?1 boado'' nijverheid en scheepvaart fa topttóJ, ton het nationaal inkomen K m»te zulten doen, te verminderen tor. b onderteekend «ioor «ie heeren Wal- I teter •T*Je*a,n Raynan, resp. voor- De der ^€ntrale Commissie, fc Commissie voor Bezuiniging zal IKIwLür1 ^®den Vén fa*1 Kabinet en van EjyyNr tevens verzenden aan «ie teZ-L «^ophandel, de verschil lende ver- R«W«d van nijverheid han- C*®**pva»tt, landbouw en mld<ienstands- j? groote belang van bezuiniging op t "toitynven voor alle klassen «Ier be- ^soflpt tte Cowunisste, «lat alle persoaMn fa** met de* Strekking van hear e "**- »dhseatebfrtTugingcn nvet het^ Physisthe Therapie, dezen winter genoten van etóogts-zon". In de Rooftiiercn-galerij brengt de mooie jon ge C(*/lon-panter door den heer A. J. v. d. Wetering de Rooy, hoofdmachinist der Maafsch. Nederland, van zijn toch in het binnenland uit Kandy, als geschenk voor Artis meegebracht «ie bezoekers in verbazing door zijn weerga- looze klim- en sprongvaardigheid. Aan geschenken en welwillende medewerking van Artisvrien«ten en Stoomvaartmaatschappijen valt een verheugende toename te constateeren. De sultan van Djokjakarta heeft, evenals verle den jaar de sultan van Soerakarta, het Genoot- sAap met een zending verschillende zoogdie ren, zoowel als zeldzame vogels, verblijd. Ook het Zoöl. Museum van 's Lands Plantentuin te Buitenzorg liet zich niet onbetuigd, terwijl de heer L. J. Thxopeus een jonge babi-soessn, een Kalong of vliegende hond, prachtige Loeris en eenige schildpadden als geschenk voor Artis overzond. Mr. en Mrs. Alex Max Nab te Mombassa zon den een Oost-Afrik- Haten of lsngarmbsviaan, de heer C. van Heusden, agent der H.-W.-Afrikn jUn te Mombassa, schonk ^en Makako. en de in een extra afgerasterd terrein tusschen Gor» tel en Niersen in de omgeving van het „Vree bosch opgeslotende rest is nagenoeg geheel uitgeroeid. Juist op den datum van heden zijn de varkens-vanghokken, die vele der dieren tot teatsfe verblijfplaats hébben gediend, voor af braak publiek verkocht. Veel hebben de verdelgde dieren op hun kerf stok, doch vele hunner fouten zijn altijd over- dreven. De door hen aangerichte schade werd steeds vergoed en gevaar voor de duizenden, die door de bosschen doolden, hebben ze nimmer opgeleverd. Integendeel, vele vreemdelingen wa ren verrukt als ze het geluk hadden één of meer dere op een afgelegen plekje aan te treffen. Herema-State. In het Friesch volkssanatorium Herema-State te Joure is gednremte 7921 blijkens het ver slag van den geneesheer-directeur, den heer J. Geer» het aantal aanvragen steedv grooter geweest dan «iat dpr beschikbare plaatsen. Verpleegd zijn 162 zieken, met gemkldeld 187 verpleegdagen per patiënt. Van de 59 patiënten, die na geregelde be handeling vertrokken, zijn 35 hersteld, 17 veel verbeterd en 7 gelijlgebleven of achteruitge- gann. Met moed gaat men op Herema-State he* nieuwe ja" In, want de nieuwe stichting te Appelscha zal kunnen worden betrokken, zoo- «lat men onder gunstiger omstandigheden de zieken zal kunnen verplegen. De „Koninklijks" in Indië. Naar «ie N. R. C. verneemt, heeft de direc tie van de Batasfsche Petroleum Maatschappij telegrafisch opdracht gegeven San haar admi nistrateur te Patembang om op verschillende terreinen, waar de productie in verband met de uitvoerpolitiek vnn de regeering was stop ge zet, het bedrijf wederom te hervatten. Steenkolenlaag aangeboord. Naar de Tel. verneemt, heeft de Rijksop sporingsdienst van delfstoffen bij het onderzoek te Bocholt wederom een steenkolenlaag «onge hoord van niet minder dan 4.70 toeter dikte. Hierin bevond zich slecht» 14 c.M. leisteen. On der deze laag werd 97 cM. leisteen gevonden, waarna weder een steenkolenlaag van 3.18 M. aangetroffen werd. Een totale dikte dus in steenkool van 7£4 M. t. lotoon. ymmrpwu «MAnmtMtóttó hebben n. nlr.w. b»ptódl*B, musbonden aangevraagd SclumkHJk oprit»!.,. B. en W. ren Arori.rd.rn haddn. btóoton In ■OSCHBRANDEN IN 1021. I w. J. I. «chnjft I. „D. Kampio.nHi I Em «!»«r.t In *t djof. |tm J Zet bosch en baas in tak en smH Wj «Dn onvermoeide rirljder. voor brt bj boud Vnn Mluurri-hoon; waar onlaierin, of voM minking dreigt vindl men oiu op d. brot, roei ono de duliendm trden von oom Bon]| Een vljond, die voorldurmd op d. loer ligkl -goa wint wij irMJd waokium moMo^lrtjtv jl Ml vuur, de vlnmbi.n. Z Ij J Woh. wenn riu lowr.loo.on> I I Wechriend ohno Wld.r.Unrt\>7 Durrh die Welk «en echtte „«ter ungeheui* BraixT ftftl onze bosschen veroorzaakt, weten veten masdl gedeeltelijk; en toch is «te wetenschap, lvoev««(l schade in geld en hoeveel schade in tdeëetegl zin door boschbrand veroorzaakt wordt, <|f| sterkste prikkel «>m het gevaar te bestTijden. Wij vroegen dqarvoor aan het Staataboadjal fa*«rijl om eenige inlichtingen, die ons, zooaigl meier diepte wm uitgegraven, krak een sinking Uit tengevolge vnn loonelnchen der werklieden wn.rdoor het werk «til kwnm le liggen. De be- wonern ondervindon nottturlijk vnn den 5 meter diepen afgrond vink voor hun huiina groutea hinder. Vooral voor do kloine neringdoenden is do toestand onhoudbaar, doordat hun winkela I bijna onbereikbaar zijn en hun zaken staan dan ook nagenoeg geheel «til. Naar aanleiding van verschillend, klnchlm besloten B. en W, dis rich niet In het conflict tusschen nonnemer en werklieden wilden men- gen, den put al te dekken met planken, soodat het verkeer «ou kunnen wotden herateld. Toen een aantal werklieden gisteren mal das» werkzaamhsden wilden Winnen, la hun dk door schandelijk optraden van da stakers onmogelijk gemaakt. Dezen wierpen de planken van «fa» af dekking in den put, sneden «te tuten «ioor va» •en kleine heistelling, zoodat «leze omviel en traden tegen de werkwilligen zoo hardhandig op, dat dezen het hazenpad kozen. De TUburgsche Crediet- en Effectenbaitk. By notarieels akte ten overstaan van notaris Dolk uit Rotterdam, werd ds Hollandsdi* Crs- diete en Effectenbank te Baarls-Nssssu in Sep tember 1919 opgericht met boekhomter Akker- n?an»a*raar' a!' ^•'éérsnrl -nooWren ren-^z- nier P. Vergouwen uit Roosendaal, dsn msnofa*. tuner Raaym «ke~- u,t Oudenbgsch en den meu belfabrikant Hendriks uit Tilburg als cotnmiasa- risaen. Koopman H.CA. Vergouwen uit Roo sendaal werd benoemd tot commanditair ven noot. Akkermans stortte zijn bedt van 10 mille in*«te zaak, de anderen niets. Omdat er reeds een Hollandsche Credietbank bestond, werd de naam gewijzigd in Tilburgschs Crediet en Effectenbank. Er werd kantoor ge houden te Tilburg en te Baarle-Nassau. In December 1920 was reeds ƒ100,000 aan obligatiegelden ingekomen. Op aanraden van Hendriks werden huizen ge kocht ter waarde van ƒ60,000, doch deze kon den riet meer uit «te kas betaald worden. De boekhouders Bilgen en Van Breda idt Tfl» butg, die door Hendriks uitgenoodigd waren «aMvtróle uit te oefenen, kregen van Akkermans geen inlichtingen. Hun eigen boekhouder Brutf- jn kreeg evenmin inzage. Deze merkte op, dat de «commissarissen zich buiten den gang van «aken luelden. I Tengevolge ven de vete Hechten van obliga tiehouders, Ingekomen by justitie en politie te mo*1*' deed dezo een 'nv*l op 15 Augustus 1921, toen een der tweemaandelijksche trekkin gen plaats had ten kantore van notaris Dolk te Rotterdam. Dit leidde tot arrestatie vnn A„ die in Mei 1921 zijn Bonk verkocht had aan zijn r,T/f!S^chlklen Bruurs en ZopH Tilburg voor 50.000. Zij ging een maand daarna failliet. De zaak heeft Maandag en Dinsdag voor de rechtbank te Breda gediend. Ter zitting werd A. door Raaymakers beschul digd van knoeierijen bij de trekking door mid del yan doorzichtige papiertjes, doch een achttal getuigen h décharge, onder wie notaris Dolk, verklaarde, geen bedrog opgemerkt te hebben. Als bewijs, hoe A. uitsluitend op eigen vo«*r- deel bedacht was. Het het O. M. getuigenis af leggen, dnt op 5 Februari 1921 ten overstaan van notaris Wouters te Oiaterwijk, boekhouder Bniynfnkx en de inspecteur der Bank Schouten uit Rotterdam, werden aangesteld als beheerend vennoot, terwijl A. zelf zich benoemde als trus tee, waarbij hij zijn traktement van drie tot vijf duizend gulden verhoogde met terugwerkende kracht. De nieuw-benoemde titulariseen moes ten kun eigen werk voortzetten, kregen wat ver hooging van salaris, maar moesten «laarvoor d» obligaties teekenen. A. bekende advertenties en prospectussen get iteld en geplaatst te hebben met de bedoeling zooveel mogelijk obHgatfe-geWen binnen te krij gen. Hij beweerde «en actief te hebben van dres 170 mille, terwql Kat O. M. zijn passiva op 463 mille berekende. Beklaagde hield vol, émt do zaak selfe na overdracht had kunnen bloeten, indien niet In gegrepen was door «te justitie. Het O. M. ctschte wegens voortgezet misdrijf van oplichting drie jaar gevangenisstraf met af trek van de preventieve hechtenis. Mr. F. Pauwels, uit Amsterdam, pleitte vrij spraak op grond, dat er niets bewezen was, be treurde den langen tijd, diea beklaagde in voor arrest had doorgebracht en deelde mede, dat zijn cliënt bereid was zijn hypothecate vorde ringen beschikbaar te stellen voor de benadeel- (N. v. d. D.) «Ierland slechts voor «te bosschen, hehooreiKfafl tot het Staataboschbedryf. Voor «te overig* I te Sterk De moord te Beerto. Voor de rechtbank te Winschoten heeft terecht gestaan J. O, 35 Jaar, veldarbekler t© Beerta, thans gedetineerd, terzake dat hij op 17 Pebruari opzettelijk Freerk Woltjer von het leven heeft beroofd door hem gewelddadig met een zwaar stuk ijzer met een spitse, haakvormige pin aan het uiteinde daarvan, eenige heftige alagen op het hoofd toe te brengen. Erv; aren 11 getuigen gedagvaard. De eisch luidde 15 jaar gevangenisstraf, te De moord te Rotterdam. - De student Joh. B., die wegens medeplich- Zou het niet aanbeveling verdienen vurI Staatswege zorg te dragen voor een betrouw*! bare statisttek van nlte bosch- en heidebranden In ons land? In verband met «te nieuwe Bosck*! wet bevelen wy dit aan in overweging va» dg| Regeering. hossein ontbreekt zulk een, althans voltedlm Ototxltiit en moet men zich met min of meed onvaÉidtxrnde in ieder gevel zeer globale gas I gevm» tevreden stellen. Het Stantsboschbe«k(Jf I is «ihter in deze richting werkzaam en lradh( I doof het verkrijgen ran betere en meer volla* I dlge gegevens zooveel mogelijk in dit gebrek M I voorzien. In «le bosschen von het Stantsb«>schbedrijf I kwamen in 1921 In 't geheel 14 bosdihrarvden I voor. Van 8 bedroeg de verbrand© oppervlakte voor elk nog geen H.A. (In totaal 132 II.AJ en was de geschatte schade stechts gering* 775). Voorts hadden 6 grootere branden (elk fl van meer dan 1.00 H.A.) plaats, waarbij bi to- taal 34.66 H.A. «termenbo^ch, 3 H.A. vliegdsna I »«ti en 1.00 RA. eikenhakhout werden vernield D© totale, «laarvoor geleden schade werd op ca I 21,700 geschat. Van «tez© branden verdienen vooral vermehling «Me van 12 April in «la Boschwachterij „Chanm" (Houtvesterij „Breda") waarbij 16.16 H.A. 35 40-jarig «tennenboscS| I ter waarde vamc.r. 13,000, in vlammen op* gingen, en dietenn 13 Juli, in dezelfde Boscl» H wachterij, waorWj c.a. 16.50 H.A. 8-jarig «letei H nenbosch, ter wnnrde van ca. 8250, werdoa I vernield Deze laatste brand werd moedwillig I «ioor een londlooper gesticht, met «te bedoelite| I om wederom een onderkomen in «te gevangenifi I te vinden. In de Staatsbosschen verbrandden in 1921 kl, H totaal 40.18 H.A. bosch met een geschaMg H waarde van 22.475. Wat de branden in de andere Ncdrrlnndfa H sche bosschen aangaat, zoo kan het volgent* H worden medegedeeld: Op 29 April had een groote brand plants <m I der Heeze, waarbij ca. 150 HJk. dennenbondl H van uiteenloopende 1eeftlj«ten een pitral «few' H vlammen werden. De oorzaak wm hoogstwate» H schtiniyk kwaadwilligheid en de»e' rond ƒ100.000 geschat. Als vh langrijke branden zijn te noemen] d sel (gemeente Someren) waorU4<d|.J 30-jarige «tennenbosschen, tcV «ruf 16.000, dte in de gemeente Bkrgen (L), wasv* I by ongeveer 50 H.A. dennenbosch en hakhout, I met een geschatte waarde van ca. ƒ10.000 I werden vernield Voorts verbrandden op «fem I Stippelberg onder Bokel ca. 70 HA. divers# I bosschen met een waarde van ongeveer I 35.000, op het landgoed Corp, te Hilvartekt I beek, ca. 200 HA. grove dennen met «e» gte I schatte waarde van ca. 50.000, te Oirschot I ca. 50 HA. divers© bosschen, die op 715.000L I en te Putte (N.-Br.) ca. 300 H.A., waaronder I heide en veel slecht bosch, welke op ngsveur I 20.000 geschat werden. Alleen bij deze branden ging reeds een opa I pervlakte van ongeveer 915 H A. bosch tuf I waard© van ct. 216.000 verloren. Behalve deze grootere, kwamen ook nog eest I aantal kleinere branden, waarvan intusschen ds, I uitgestrektheid nog meer dan 1 HA. bedrrwg» I voor. Bekend werden 15 gevallen, waarbij cm. I 149 H.A. Hoofdzakelijk «iennenbosch, ter waar» I de van ongeveer 40.000 verloren gingen. Ds I belangrijkste «tezer branden waren die bi de gs* I meent© Llerop met ca. 10 HA. 10—25-jarig I «tennenbosoh en een geschatte waarde van flter I weer 6000die in «te gemeente Schayk met O H.A. 10—15-Jarlg© dennen, ter waarde vau I ongeveer 4000die in de gemeente Oas mei ca. 25 HA. dennen, ter wnnr«te van «mgevete I 5000, en die in «te gemeente Venray van ca» -1 5 H.A. en 2 H. A. 10- en 12-Jarige «teéswn, met een schade van reap, 1900 en 800. Voorts die in de gemeente Maashees van ca. 9 H.A* 14—17-jarig© dennen, met een scha<)e van ons geveer 800«He In de afdeel ing Afferden der gemeente Bergen van ca. 3 H.A. 10—SMsrigs «termen, met een waarde van ca. 800die fat «Je gemeente Baket, waarbij ca. 30 H.A 10—15- Jarige dennen, waarvan «Je schade op ca« I ƒ15000 geschat werd en «He In VierÜngsbeefc- waarbij ca. 2.5 HA. 18-jarig «teiuvenboech m I ƒ750 verloren gingen. Hadden al «leze branden fai de PrevincMt Noord-Brabant en Limburg plaats, ook Gel«tere land bleef niet verschoond. In Vt SpeldsrbsM by Apeldoorn werden ca. T8 H.A. 13-jarigU dennen <k>or het vuur verwoest schade ongss veer ƒ3000. Ten slotte werden nog acht zeer kleine boacHi I branden, waarvan «te uitgestrektheid minde# I dan 1 H.A bedroeg, bekend. De daarbij get** I den schade was zeer gering. fel 1921 verbrandde ca.1100 HA. bo«dL I waardoor een schad© van/dnèev©er 324.000 I werd veroorzaakt, zegge driwionderd vier tel I twintig «luizend gulden I Uit het mijnbedrijf. Sedert tu*schen - Nederlandse hen en den Neutrate» Mijn werk era- bond, teneinde een baaia te vin«te% waerap deze zich konden vereenigen. Luohtvaart. De prijs per gevloga» mijl bij de K. L M I Nu de K. L. M. voor dit s«»izoen haar tarievcte* I Heeft verlaagd, rekenen d© Engeteche btaden xM */B «muc» «sun. utc ««n-vttCTt- dat de gevlogenm ijl (1.6 KM.) «ten op 4K pc»** ügheid aan den moord op den koopman R B, komt te staan en de Nederlandsche maetschappi aan den Esachenburgzingel te Rotterdam ge- dus tot de goedkoopste luchtlijnen zal behooren* pleeg«L te Keulen door de Duhsche poHtie on- De K. L. M. heeft tot deze prijsverlaging hwt- 4— •>- W—1 J—a_®«-Urn Ait ul( vmi uci niiptueuriji. - r ©enigen tijd zijn besprekingen gevoerd langs is gearresteerd en wiens uitlevering door aioten, omdat de lijnen Londen—Parijs dH aalt de hoofdbesturen van den Algemeens* regeering was verzocht, is. nas* de 11 sh. meldt, zoen ook zooveel lager tarieven konden stelWag .<krh»n «n den Neutrate» Mifaiwerkera- «tezer degen «loer da Duitsche regeering naar en omdat «te K. L ML ven lagere reiskoets» ©tte i op uanapori gesteld. De aangehou- grooter veevoer verwacht en dus i dijit tlianz in het hui» van bewaring, meen* koaten.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1922 | | pagina 4