wm NILLMIJ va» 1319 fóiidscliD Courant DE ZOMER KOMT! Kracht door Openbaarheid. WOUTEIOOD - LEIDEN 21. ADVERTEER EN DOET VERKOOPEN. ""MIC Pdlrt-EXPCLLEP I i Gemk en Veerdeil s Markt 31 - Gouda C S. 8. B4NTZINGER VRAAGT EN BLIJFT VRAGEN JBINNENLAND. HOFSTEDEto Waddlnxveen. POROL 'VOHDBALSEK WONDERZALF awamtnoi IA ANKER sar iraoftn ROTTERDAM, RSLUIS' HEERENMODE DAMESMODE KINDER bij Uwen leveranoier Wouter- lood's Groenten, Soepen, Tafel- zuren»enz. De beste kwaliteit en - billljkste prijzen. TWEEDE BLAD. Qt lorzakM itr aililu. 43 60 MeSlsebe Brief. Brlam olidi Hofitad. wv. f Notaris G. voa te Waddinx feen cal op Donderdagen 27 wrtl 4 Mal 1»22, telken.» poorm. 11 uur, in het café pHfet Schaakbord' aan den Kleiweg te Gouda, in het openbaar verkoopen De hofstede geteekend L 21 Ede nieu arbeiderswoning eekend L 23, in Bloemen- tl onder Waddinxveen met WJbehoorcnde perceelen uit muntend wei- en hooiland, allee teer gunstig gelegen, ter grootte van 16 fr.A, 01 A. 8 M- Te veilen in 8 perceelen en m combinatiën. 1 Te zanten verhuurd aan den Beer A. NEDEHHOF. het land tot 22 Febr. 1923. de wonin §erf tot 1 Mei Ï923. De r nfi 1 Mei 1922 ad 10r>0 t aan de koopers. Beta 0 Juli 1922. uuten vanaf 1 Juli 1922. 1 Voort» la étee zitting op 4 1622 voorin. 11 aar tor Ifdo plaatse voor Mof. 'ad. W. PLAK. Wed. W. PLAK. Mm perceel weiland la Broek- paid onder Zwammerdam. -! Zie breeder bi] biljetten en fdj notitiën. verkrijgbaar bij Notarissen G. VOS te Wad- jflipxveen en Jhr. H. A. JUST 1 LA PAISIèRES te 's-Gim- ^ÊDhogo. 44 1880 AANBESTEDING van echoolbehoeften voor r hot onderwas In do nat» f tfge handwerken ten fco- hoeve van de openbare scholen te Gonde. 0* voorwoorden en monsters Uggcn ter gemeente-secretarie (Afdeeling Financiën) ter le ring en bezichtiging. Inschrijyingshiijetten voor Dinsdag, t Mei 1922, voor middags 12 uur in te zenden aan Burgemeester en Wethou ders. 1610 16 Verkrijgbaar by WAM LOOK «Volt dfc Co aan bil Verkrijgbaar bij AiTOl COOPS, WUdstr. 31 |$WAARS€fl(JWfNU g Koopt geen Pain-Expeller raot Duitaohe pi yeen en verp ikking. Allen die onlangs door de groote ma» tevergeefs getracht hebben, een van deze zoo gewilde mantels te verkrijgen, zal hel eene aangename verrassing z|Jn, te verne men dat deze beide mantels weer aan wezig z|jn moderne Mantel. n. moderne Mantel, Pet ma kwaliteit lakse, e«e« dee aee regen II (cape modal) paaae, kraag ee manchetten met rlge ««JdenaUkkerg gegarneerd veranderingen graf!» Hoogstraat, hoek Viaduct ,\an schriftelijke aanvragen kan niet worden voldaan 1600 «78 Au.ee r» SM VOtttSiNS hit Ochtcmovoer Gememod Graan B KI-PEHHOUOEN WORDBCll. «aaot es» OKATis aicnuwari I irfn EBvrcfiBii os VS*—- jummtnn HEBT GE. DOOR ADVERTENTIRH DIE IN MEER. DERE BLADEN f MOETEN WOR- DEN GEPLAATST t OP TE GEVEN EEN AFSCHRIFT f 18 VOLDOENDE. f VLUGGE EN - 2 CORRECT! J UITVOERING - GEWAARBORGD. lil—ihurim! Djjkgrasf en Hoogh oniradou van 2ij it I mul brengen bij dezen ter kennis van i»gelanden, dat bij de op April 102» gebonden herstemming in het lo district gekozen is als hoofdingeland de beer E. VAS VISSER Pn )<ij die in hot lie diatriot als hoofdingeland plaatsvervanger de Heer J. VAN 8PENGEN Dykgiaaf en Hoogheemraden van Rynland, PIJNACKER, Dijkgiaaf. MlT-40 j. SLAGTER. Secretins. (LEVENSVERZEKERING) DOET DUS UW INKOOPEN Ruimst gesorteerds magazijnen voor ARTIKELEN ARTIKELEN U ZULT TEVREDEN ZIJN. au I «Sb JAAROAHS Rb. 14ML SATSBDAO. M APRIL 1» Rails ijzeren binten Houten binten Dmoenhout Minerale oliën Ijzer in staven Koper in platen i wij tqrige wede aan te toone* dat malaise een rechtstreeksch, men zou bijna een logisch gevolg is van den oorlog, wezen er daarbij toch op dat er naast der Verarming nog andere oorzaken waren, welke, ta belemmering vormden om spoedig te ko men tot een reeëler basis onzer voileswelvaart, jdan de frondslag van de zoo schitterende jaren j!9i9 en 1920. En wij noemden toen allereerst 6e ontreddering der Wisselkoersen, waardoor jte Vaiuta-concurrentie is ontstaan. Doordat de' „valuta" zoo laag staat, zegt men, is het voor landen met die „lage" valuta geen kunst de inlandsche nijverheid dood tc Soocurreeren. Het is ontegenzeggelijk een feit, Jat een lage valuta prikkelend werkt op den jUvoer van dat land, indien tenminste de prij- fcn in dat land niet zoo sterk zijn gestegen als 0 valuta in het buitenland is gedaald. Want. •tijgen de pfijzen in evenredigheid, dan kan er feen sprake van zijn, dat dat land zijn waren goedkooper kan aanbieden. Om een voorbeeld te nemen: toen de Mark 5 ct. was, bood Duitsch land ons iets aan voor b.v. 100 M., d. i. dus f5. maar nu, met de Mark op 1 ct. voor 500 Al Het geeft nu niets of de Mark gedaald is tot 1/5 van haar waarde, omdat de prijzen ook tot het vijfvoudige zijn gestegen. Dat nu dit nivel leringsproces vrij snel gaat, en dat ook te veel op rekening der valuta concurrentie wordt ge schoven, leert ons onderstaand staatje, ontleend aan mededeelingen van den Duitschen Verkeers minister In den Rijksdag: 8teenkool was beg. 1922 73 maal d. pr. v. 1913 70 - 0 0 30 77 30 gemiddels is dit 68 maal de prijs van 1913^ ter wijl de mark ongeveer 1/66 van haar waarde in 1913 had! Men ziet: zoo „laag" staat de mark niet in verhouding tot haar binnenlandsche koopkracht. Wel is waar is de levensstandaard in Duitsch land nog lang niet zoo duur, dat djf kösfën van levensonderhoud al in evenredi 'h^d met de ge daalde valuta zijn, maar .dat hJft twee oor*- zaken: Allereerst volgen de z J kleinhandel- prijzen de beweging der grodtfmndelprijzen langzamer, en ten tweede is het Duitsche volk ten zeerste verarjnd fitUxam nei.uuz cm rmom, levensstandaard, fn één land met lagen levens standaard zijn de pfijzen der inheemsche pro ducten steeds laag: kwam men vóór den oorlog in een Alpendorpje in Tirol b.v., dan stond men verbaast, over de lage prijzen aldaar van melk, footer, brood, enz.: een geit kostte enkefe kro nen! Het was spotgoedkoop. Zeker, maar tracht te men daar ter plaatse een artikel te koopen met een wereldmarkt, zeg. b.v. een auto, of «en rijwiel, dan moest men wel degelijk den- zeffden prijs betalen, ais in een groofe stad. Zoo is het nu ook in Duitschlpnd in zijn ge heel: de artikelen met een wereldmarkt het bovengenoemde staatje geeft er typische voor beelden van: steenkool, ruw-ijzer, koper en hout, zijn in Duitschland niet goedkoop, maar juist ontzettend duur, te duur voor den gemid delden Duitscher om te kunnen betalen. Zoo lang Duitschland nu nog beschikt over machi nes en fabrieken, welke, door dien lagen le vensstandaard der arbeiders goedkooper kun nen produceeren, dan in ons land waar de le vensstandaard nog niet zóó is gedaald, kan er merkelijk van wat men noemt „valutaconcur- rentie" gesproken worden, hoewel de valuta op zich zelf het niet zoo doet: d«ze is immers slechts een symptoom van de verarming van Duitschland. Dit land is bezig zijn kapitaal, d. z. zijn fabrieken, machinesj mijnen, spoorwegen op te teren: de noodi-re aanvullingen om attes op voldoend peil te houden vinden niet mede onder den druk der oorlogsschade- *ergoedfaig, pleegt Duitschland roofbouw in zijn "ïnen, zijn machines worden „ausgenfltzt". Dit is utiiurlijk niet lang vol te Shaeni de ndjnen ene. geen den eteede minder product w"rd°°' he» voordeel ven de legere artrefderaloonen meer te niet wordt gedaan. De verlaging san het «relvaartipeil In Dultnch- Und werk, natuurlijk Mk „rag „p de gesde landen, jt-op de geheele wereld. Het ie oieenen dat men door invoerrechten ol «n*re protectiononistiache maatregelen dit ion pwsen keeren: Men zou evengoed kunnen pro- Noren den Oostenwind tegen te houden door een schgtting te maken van Delfzijl tot Vaals! Het levenspeil mf^nu eenmaal naar omlaag, daar ia niets aan te doen; en dit ia niel buiten onze grenzen te houden. Ons land vooral is zt>o nauw door allerlei economische banden met Duitschland vesbon den, dat een mogelijke ineenstorting der Duit sche Industrie ook voor ons ontzettende gevol gen zou hebben. Zqo echter de regeering, door een bescher mend tarief, door steuncredieten aan de indus trie, welke in 't algemeen sterk zijn af te keu ren, door werkelooshf-idsuitkeering, zóó hoog, dat een prikkel om werk te zoeken, meercndeels gaat ontbreken, de nood tracht te lenigen, is zll een zwakke heelmeester: Zij maakt den'in dustrieelen en de arbeiders en misschien ook zichzelf wijs, dat door overheidsmaatregelen, de crisis verholpen kan worden. Zeker kan geholpen worden, maar ontaard dit in bevoorrechting van industrieelen- en ar beiders, tegenover het geheele volk, de consu menten, dan betalen deze laatsten èn de rijks subsidie èn den hoogeren prijs, terwijl deze maatregelen op den duur, toch niet vol te hou den zijn. Men kan maar geen geld uit belas tingbetalers kloppen, Ind en zoo langzamerhand iedereen om rijkssteun komt vragen, waar het ongetwijfeld naar toe gaat. zoo men zich op het gevaarlijk pad van protectie gaat begeven. Het algemeen welvaartspeil móet dalen, dus vooral het arbeidsloon, dat in 't algemeen ster ker is gestegen dan het prijsniveau, hoe eerder de arbeiders dit zelf Inzien des te geleidelijker kunnen de veranderingen, welke moeten plaats hebben, zich voltrekken: Beter is het dat de Joonefl langzamerhand dalen, dan dat al es ui moet loopen op epn reuzenkrach. En dat''het daar naar foe gaat, zoo men zich niet wil be krimpen, de staat vooral, welke in versobering en zelfbepe king, vooraan moet gaan, is zeker Men la verwend door den tijd gedurende den oorlog, toen mep alles als „tijdelijk" zag en daarvoor alle uitgaven voteerde; verwend door de korte periode van opbloei na den oorlog. Thans zijn wij aan de magere jaren, maar men hreft zich daarvan nog niet voldoende reken schap gegeven. Het beleid, van nagenoeg ieder een, van den Staat en van de Gemeenten voor op, kan men niet beter karakteriseeren dan met een: „'t Endje zal den last dragen." PARCIUS. nogmaals opgemerkt, dai niet de minste aanleiding bcatant Wanneer wij normale Men in een zenuw- achtigen t'iffflaiut verkeBtan plegen wij fa „beven en het gfmakkelfB dit verschijnsel te constateeren can onzeden. Steekt men uit den trillen zij en tons niet mógelijk ae één oogenbfik stil teilen, hetgeen nog duidelijker wordt, wannee de vingers sprei den. Precies hetzelfde cdeeren wij nu bij d«(n) pa4ient(e>, lijdend# de Basedowsche •iekte. Werpen wij thans een: op het ademha- lingsprwCes, dan ien wijt onze zieke veel sneller ademhact»01" *onde, hetgeen wij du* ook weer kurtnen vejken met een per- soon, die geweldig in dé» zit. Ja. 't komt niet zelden voor, dat demhaling zoo sterk beïnvloed wo df. dat het eden van benauwd heden het gevolg is en dlem a. h. w. afge sneden wordt en men bij: eerst n oogopslag zou meen.n te doen te hét met een liider(es) aan asthmafische aanva Annex hiermede zien we vaak het n-rve hoesten. De pati- ënt(e) gevoelt telkens befte om te hoesten of te kuchen zonder datirvoor een aantoon bare afwijking, die zulkyklaren zou, te vin den is. In 't algemeen zien" o Basedowsche pati ënten er niet bijzonderfskieurig uit, zooals ook te verwachten valt hetgeen'wij met el kander besproken hebfA De zieken worden mager en de eertlust tnindert niet zelden sterk. Vooral wanneer iMaartfarmverschijn- selen (braken met diarrl) op den voorgrond treden, zooals een enke keer wel eens ge beurt. Afgezien van ongewaihte conplicaties kan de Basedowsche ziekte ren en jaren duren, wanneer men althans niiope-atief Ingrijpt. In daartoe aangewez gevallen, die licht verloopen, is eventueele ittrekking aan de da- gelijksche bezigheden ertet absolute rust hou den onontbeerlijk, terwfltevens het volgen 'van een min of meer vegebfcch dieet aanbeveling verdient. Hoe 't ook zij, de lljir(es) aan deze ziekte behoort zich onder betndeling te stellen van een deskundige, die h# (haar) den weg zal wijzen in een speciaal gvaL viering of gedenking van deze Week. Wsschien Is de hzlveering van deze week. die eeiirge jaren geleden plaats had, af bedoeld «Is een eerste stap tot opheffing en hebben we binnen eentgen tijd de definitieve opheffing van deze officieele heiliging te wachten. Allang heeft deze over heidsbemoeiing iets potsierlijks en te ia dus allerminst in stijl van hetgeen men er mee be doelde. Nog erger is het geweest toen de bios coop-theaters nu deze weck godsdienstige films gingen afdraaien. De hooge hoed en de wittr das «taan de theater-directeurpn over het alge meen goed, maar een uitgettifken gezicht nioe- .en ze er niet bij zetten, want dat misstaat hup nogal. 4 Het deed ons altijd denken aan die eensdeels lachwekkende, anderdeels afschuwelijke vertoo ning in de slagerswinkels waar men varkens in bevallige pose zag liggen, toegetakeld met guirlandes en met een sinaasappel in den bek. De tijd van de paaschossen die opgeprokt door de straten werden geleid, is gelukkig ook voor bij. De krentenbrooden en de eieren zijn van de Paaschviering nog over.In de groiote sle den is geen besef van eenheid meer onder de bevolking. Zulke vieringen moeten alfljd iets kameraadschappelijks hebben en dat is niet meer te vinden. De ki -de en hebben voor al derge'ijke vieringen we! eens de leiding, maar ook de jeugd is niet solidair meer. De kinderen uit één zelfde straat kennen elkaar niet meer en het bondgenootschap van de „buurt" is ook al verdwenen. Van eenig nationaal feest zal wel nimmer meer sprake zijn. Er is hier altijd nog een ver- eenhing voor volksfeesten, die op de Vier Ko ninklijke verjaardagen uit haar slof schiet met kinderfeesten en avond-geheugten voor de ouderen. Het heeft niet veel te beduiden en op den duur zal dit min of meer kunstijiatig-in- standgehouden gedoe ook wel verdwijnen. Het geheim van de Instandhouding van deze feesten ligt alleen nog in de gratis-verleening der ge noegens, hetgeen natuurlijk altijd aftrjék blijft vinden. Als het niets kost. gelukt natuurlijk hen, vooril gewekters en Ruya kan succes hebben, in dezen tijd. We wenschen hef hem gaarne toe Dt weef xoete snoeperij van Verkade heeft men nl t« veel gehad. Ruya zal ten hartigen brok breo gen... HAGENAAR Slaten-Oeneraal. Memorie van Antwoord Verschenen is de Memorie van Antwoord a«» d« Tweede Kamer over het ontwerp Van wet tot wijziging der Arbeidswet 1919, waaraan hel vol* gende wordt ontleend. De minister kan het vólkernen begrijpen, dat m deel der in het voorloopig verslag nat\ h«t woord zijnde leden zich teleurgesteld gevoel^ nu hij zich genoopt heeft gezien het voorstel te doen den maximumduur voor den arbeid In fa» brieken of werkplaatsen en in kantoren van 4S op 48 uur te brengen. Ook den minister zou het aangenamer afn ge- eest, indien hij niet hiertoe fret initiatief had moeten nemen, doch deze indiening werd hen» door den plicht geboden. De minister is van meening. dat ook tij. die het wel rneenen met de nrf- idersbescherming, dezen maatregel zonder verbit-ering k-nncn aan vaarden, omdat hij niet tot p md heeft een wij ken voor de reactie, maar oor den onverbid* delijken drang der rconomist 're omstandigheden Ook bij volle hondharing vnn dit voorste! kan de minister in alle oprechtheid verklaren, hij niet bereid is voor de reactie tegen de arbeU derswetgeving te wijken, thans evenmin als vroeq ger. Het zou zeker niet In het belang van bet land en ook niet in dat van de qgbeldcrsklasse zijn, indien de minister, uit vrees voor de miskenning zijner goede bedoelingen, het oog voor de wer kelijkheid gesloten had. Bij de verdediging ran zijn houding sat de minister zich de volle vrijheid voorbehouden, het wapen der economische noodzakelijkheid te gebruiken, en evenmin zal hij er in bewilligen, by die verdediging de arbeidswetgeving in h<n buitenland buiten beschouwing te laten. Bij de vrij gunstige positie, waarin ons land III Wij hebben in 't vorige artikel in hoofdzaak onee aandacht gewijd aan de drie fuódamen- teele verschijnselen als de krop, de snelle pols slag en dc uitpuilende oogen en wil ik thans hieraan onmiddellijk toevoegen, dnf 'dit alles helaas niet het eenige euvel is, waarmee onze patiënt(e) te kampen heeft. Degene onder U, die wel eens kennis gemaakt heeft met zulk een Iijder(e8) in die mate, dat hij hem of haar da gelijks ontmoeten en met zulk een patiënt (e) moest omgaan, zal zonder twijfel het prikkel bare en het humeurige nog wel niet vergetaQ zijn. Nauwelijks zou ik U een ziike kunnen noe men, die natuurlijk nog „maatschappelijk" is (m. a. w. niet in aanmerking komt voor ver pleging in een gesticht), die nukkiger is dan een iijder(es) aan de Basedowsche ziekte. Altijd gejaagd cn onrustig, haastig in al hun doen en laten, terwijl hiervoor niet de minste aanleiding bestaat. Voorts aanmerking op aanmerking ma kend betreffende hetgeen in hun omgeving ge schiedt. Ziedaar in 't kort het beeld van den gemoedstoestand, waarin onze ongelukkige lij- der(es) verkeert. Niet alleen uiten zij deze ver schijnselen, doch ook worden zij gekw. ld door een innerlijke onrust, die wij het best kunnen vergelijken met de positie van iemand, aie wach tende is op een voor hem buitengemeen be langrijke beslissing. Zeer terecht breekt bij beiden het z.g.n. „angstzweet" uit en kunnen wij ook bij onze(n) patiënt(e) niet zelden het zweet van het gelaat afwisschen, terwijl het zij De Paaschdagen zij# een leelijke tegenvaller geweest. Al hebben we over het algemeen niet veel vertrouwen meer ir de verdeeling der jaar getijden, een stille ho#t dat vier weken nadat de kalender de komst tdn de lente verkondigt mogen we wel koesteren voor een beetje zon Verre van dit. Een v/irterjas en een gloeiende kachel ware op Pasdien een weldaad. En hef beloofde juist den Zaferdag ervóór zulk aardi" weer te worden, waattitk scheen toen de zon en al was de wind uit dflPWudgn westeu-ljflek het ww in de beschutte 'n Paar mooie dagen hadden voor Scheveniti- gen een optning van het seizoen kunnen zijn, die laten wij voor het arme en veelbeproefde dorp de zaak eens commercieel bezien heel wat in het laatje had gebracht. Helaas isjdat mislukt, 't Was pp den boulevard als op een guren herfstdag: de wind was scherp, telkens hielden sombere wolken de zee in g Ruwheid, nu en dan ook verlaten en slechts enkelen trot seerden de koude om van de zeelucht te ge nieten. Saaie dagen waren het, aanpassend aan de saaie stille week. Nog altijd hebben we hier de paskwilleuze officieele stille week, die sedert eenjge jaren gehalveerd is. Donderdag, Vrijdag en Zaterdag zijn alle theaters gesloten cn mag er geen muziek gemaakt worden in café's. Welke gedachte er aan die overheidsbemoeiing ten grondslag ligt, is nimmer duidelijk geworden Vroeger werd altijd beweerd dat het een wensch van het Hof was, een bekering die waanschljo- lijk allen grond miste. Het is niet aan te nemen dat het Hof zich daarmede bemoa'en zou. want het valt ten slotte onder de bevoegdheid van den burgemeester en het is moei'ijk tc gelooven dat men hem consignes zou geven en dat hi: die dan kalm zou opvolgen. De officieele in stelling van een dergelijke zaak is zeer zonder ling. Het overgroote deel van de Hagenaars hecht er geen waarde aan; e«n goed deel van hen volgens wier overtuiging deze week een bizonder karakter heeft, bezoekt toch nimmer de theaters en er is onder die groep zelfs een fractie die bezwaar heeft tegen een bizondere j dij de vrij gunsuge positie, waarin ona iana alles wat men onderneemt. Voorat nu het amn- W8 h „rg,,HVi„g „r, andere tanden eer. semenUn deze dure tijden niet uw ïemalikelijk vond j, «feslijd. vrijheid (e nd- meer betaald kan worden. Het gaat lang niet vtoeren, de toezegging van den achlurendag, best in de theaters en zelfs de goedkoopere bios- die een onderdeel van het op 10 December 1915 copen ondervinden het dat de tijden sl#cht zijn. in de Tweede Kamer door den Minister-president In de ware kunst Is het In de beste tijden eigen- ontjoowde programme nltmaekte te doel. op lijk nog nooit gelokt om de eindje, san de *erk""k' begrooting aan elkaar te brengen. In deze be-Ho9we1 X!H van het op 28 Juni 1919 ge narde tijden gaat het dus heel slecht. Cor Ruys vredesverdrag van Versailles de 48-urigs die zich van Edtiard Verkade liet scheiden, werkweek als richtsnoer voor de Intern, arbeldst* gaat het met een eigen troep probeeren en al- scherming aannam, vond de minister zich ech- leen vroolijke stukken geven. Het denkbeeld Is tor niet gerechtigd, tijdens de Miondellrw vo* niet kwaad en het verraadt meuschenkennia.l* «'boijswet In de Tweede Kamer ,n Jo l 19» «J ut* i A\ a. :»P «fond van de verschijnselen h\ het buitenland Het publiek ia al die dramas en dlepilnnlge lenl, Vmw„ oo de 7 meander. psychologische analyses al knapjes zat en het wil de weinige keeren dat het eens een avondje uit is, lachen en vrooli]k zijn en zich vermaken. Waarom dit minderwaardig is begrijpt men toch nooit en daarin verdiept men zich «iet. De schouwburgen jfcven te wéinig amusement tn blijkelijk zeer noodig Wte zich op Ac' iWotte stelt van hetgeen men in de benarde landen ten oosten van het onze zoekt en wensch t, moet begrijpen dat op dit oogenblik ook t#n onzent een verlangen naar meer vermaak en paar lichte kost bestaat. Waarom moet men dar» toch al tijd van die vreeselij kt ingewikkelde zielkundige studies op het tooneel krijgen. In het dagelijk- sche leven merk je van die vreeselijke puzzles die je op het tooneel worden voorgezet, niet veel. Het is merkwaardig in welk een zeer beperkt milieu de meeste tonneelstukken spe len. Trouwens, datzelfde is het geval met de litteratuur, 't Zijn altijd dezelfde types óf althans de types uit een zelfde maatschappelijke klasse. Dat wijst wel zeer op de geborneerde wereld kennis van de schrijvers, die zich trouwens zeer weinig inlaten met het maatschappelijke leven Men zou zoo verwachten dat die schrijvers overal te vinden zouden zijn om hum wereld kennis tc vergaren en het eigenaardige is dat men ze nooit ziet. Niet zoo heel lang geleden werd een tooneelstuk opgevoerd waarin een journalist voorkomt Door toevallige omstandig heden kennen wij de omstandigheden van den schrijver van dat stuk en wij wetcnj o.a. dit. dat h'j geen enkelen journalist in Nederland kent en dat hij nog nimmer iemanp, die de journalistiek beoefent, heeft ontmoet Het is onze vaste overtuiging dat ihet over groote deel van de litteratoren elkaajr napraat en'jtl/een de kennis opdoet uit boeken. Her haaldelijk bespeuren we dat het publiek dit begint in te zien en het is dat gepruts moede. tevoren gedane regeeringzbelofte, In de eerste plaats omdat l-en definitieve beslissing omtrent da Internationale regotbtg van den ft-urwulnf eertri genomen zou worden bij de Arbeidaeon» ferentie van Washington, en in de tweede plaats omdat de artikelen 26 «n 27 hem tijdens ee* angstermijn de bevoegdheid gaven do WH uit een oogpunt vtBt bsAmbamacwr t*«# eurrentfe met zich zou kunnen brengen, te on dervangen. Bij de behandeling heeft de minister uitdruk kelijk verklaard, dat het wetsontwerp zonder éw artikelen, voor hem «aannemelijk was, waan> «dt wel blijkt, dat hij f steeds op bedacht la geweest de grens der economische mogelijkheid niet te overschrijden. De minister kan niet intien, dat uit de door hem bij de interpellntie-Drion gesproken woor den, die ten doel hadden te waarschuwen tegen de gevaren van een onbekookte reactie, de ge volgtrekking kan worden gemaakt, dat van hem niet vroeger of later een vootstel te wachten w»s tot aanjiassinff van de Nederlondsche wet-' 'j telijke regeling, betreffende den nchturendog i aan die, welke in andere Europeesche landen ingevoerd. De omstandigheden, welke hem thans tot dol voorstel hebben genoopt, zifn niet eerat h allerlaatstcn tijd ontstaan. Een er van de lUere nationale regeling, dateert reeda van Nover bef 1919. De voornaamste reden, de ontzaggelijke nv laise, waaronder onze nijverheid gebukt gas Is opgekomen in het tweede halfjanr van 199& Zij doe» zich in de laatste maanden zeer <him gend gelden, voortz staat vast, dat het bearf ateeds levendiger wordt, dat voor de opleving van de Nederlandsrhe nijverheid ook voor dat deel daarvan hetwelk niet door de buitenland» ache concurrentie beinvloed wordt, verlaging vnn den kostprijs, mede door werktijdsver'en- ging noedzaketijk is. Een en ander heeft er toa geleid, dat de werktljdaverlenglngen. krachtens de art 26, 27 en 28 der wet in plaats van uil- zondering thans regel beginnen te worden. On- jder deze omstandigheden is de minister va» Het wil wat anders, wat interessanter, wat op- meening, dat de invoering van de wettelijke 48- Aan weerskanten van het voetlloht. door P. Raëskin. had eindelijk haar eerste hoofdrol gekre- tnoeder die jarenlang alleen voor da op- van hear Nelly had moeten zorgen, het kunstenaarssucres ven haar dochter '"Waard als een bekroning ven haar opvoeding, "■"•n en zorgen; zij had zich voor haar kind T^cieele offers getroostze had met zang en ar hind geleerdde vorderingen op de j., ee^lc'K>ol gevolgdontmoedigingen, die de tante op haar artistieke loopbaan niet ge- waren gebleven, weggeredeneerdvoort- rend gewezen op het artistenbloed dot Nelly "®jTS moederszijde van nature bezatdé r haar moeder was in zijn tijd een ver» CvTte'ljk «<*eur geweest late nachten door- I™*® 1 met aanmaak en verandering der vele gtttmes van haai dochtertot na eenige moei- ife o 3°!}0n ^e.helooning gevolgd was. Alsof het Eoede tijding vnn een schitterende verloving dp gelukkige moeder zich naar familie nr' lsen gehaast en een publiek om zich verzameld, dat een groote opkomst m een «pplaus beloofd had. T0,; h«iiWod« mtm MaOm. babbelden over een uitverkochte zaal en tracht ten met een stil spel van hun oogen en mond hoeken in contact te komen met Nelly, die zij zich telken» achter het artisten-kijkgaatje in het theatergordijn phantaseerden. In het eerste bedrijf speelde Nelly de helme- lijk-verloofde, die, na veel tegenwerking fan haar familie, In een ontroerende slotscène nanrj beminde trouw bleef en huwde. Hoor .spel had ontroerirt gewekt ep de stampvolle zaal ver overd. Een geestdriftig applaus riep baar een paoT malen terug. Toen het gordijn omlaag bleef en het vele electrische licht de bezoekers tot praten ultnoodlgde, was er overal bewonde ring voor stem en spel en gevoel van de vrou welijke hooMroL Haar moeder zegevierde; ze werd van alle kanten geroepen, toegewenkt en gefeliciteerd en dankbaar oogstte zij den bijval die, na het geweldig applaus voor haar dochter, voor haar overbleef. De blijdschap van Nelly over het bezit van haar liefde scheen overgesla gen op het publiek en vooral de bekenden voel den zich, met de jubileerende moeder in hun midden, als ©en club feestgenooten, die de groote schouwburgzaal hadden afgehuurd. Het tweede bedrijf ontwikkelde de des-illusie van het huwelijk, gewaarschuwd door een vrien din, ging Nelly de handelingen na van haar man, wiens verwaarloozing ze reeds zebra gevoeld had; ze beluisterde een telefonisch gesprek, vroeg opheldering en vernam de wreede waar- heid, dia een aind maakte a« haar geluk m tot echtscheiding voerde. Haar stille spel en dc met moeite uitgesnikte woorden hadden een alge meen» ontroering bewerktdie een tooneelkijker bezaten, hadden op haar gezicht in werkelijkheid tronen gezienonder een stilte, die door geen enkel gekuch onderbroken werd, weerklonken haar verwijten tegen den ontrouwen echtgenoot snel en overluid als in een schijnbaar ledige ruimteze maakte baar ongeluk tot een genot voor de luisterende menigtezelfs heer en schaamden zich niet dat ze even later, toen men opstond voor de pauze, met betraande oogran den werden gezien. Het huwelijksbedrog, de echtbreuk en de scheiding waren alleen reeds een gang naar de schouwburg waard geweest Op weg naar den foyer zag rie moeder van Nelly hèm den man, van wien ze jaren lang gescheiden leefde en dien de meesten van haar kennissen nooit gezien hadden. Hij stond alleen en bestudeerde het passeerende publjek- dat hij onverschillig voorbij gaan liet tot hij haar gezien had. Hij wenkte met zijn oogen, zonder zijn hoofd «e bewegen. Geschrokken, besloot ze te gehoorzamen uit vrees voor 'r scene. Toen ze met hem in een van de loopgan gen alleen was, vroeg ze hem wat hij wilde. Ze was woedend, niet omdat hij haar in den weg trad, maar omdat hij 't deed op dezen avond en op dit oogenblik, nu zij op 't punt stond lof uitingen over haar dochter, als een erkenning van eigen persoonlijke verdiensten, in ontvangst to nemenze had zich direct voorgenomen elk gevoel va» toenadering ol vergiffenis te onder drukken, omdat ze de baar toekomende beloo ning van menschenhulde niet wilde doelen met hem, die als vader er misschien nog aanspraak op maken zou. Het artistenbloed kwam van haar kant en zij alleen had Nelly zoover gebracht. „Doe je zoo omdat je mij ziet?" vroeg hij, doelend op de drift van haar gezicht en van haar stem. „Zeg nou maar wat je wilt overyiel ze hem met zulk een haast dat ze niet alleen verried te verlangen naar de lofprijzingen van anderen, maar tevens vast besloten te zijn alle» te weige ren wat hij zou vragen „Ditzelfde stuk heb ik 'n pear jaar geleden ge zien in Parijs!" begon hij, haar voorbereidend op een vraag, die hij nog niet aandurfde. Dadelijk verdacht zij hém Nelly te willen ver geleken nftt een buitenlandsche actrice en haar in zijn oordeel over hun jdochter te willen kren ken. Z» haald» de schouders op en wilde ver der, maar hij plaatste zich voor haar.' „Even nog!" smeekte hij en xi«pH bij haar haast aan passend. waardoor hij haar stemming hoopte te verzachten, voegde hij er aan toe l „die verzoenen in het derde bedrijf I" Zij veinsde zijn bedoeling niet te begrijpen en zweeg. Ze scheen zich voorgenomen te hebben alleen te antwoorden eb hij iets vroeg. „Wat er vroeger ook gebeurd moge zijn T ging hij door, pleitend voor eigen zaak e zonde, „straks vergeeft sa ham «Bes. allesr i Zü bleef Hij geloofde dat zfjn woord en zijn stem In druk maakten. Om hear nog meer te verteede ren, beriep hij zich op 't verleden, op de Jeugd hunner dochter„ab aanstonds, ginds op Kal tooneel onze Nelly. ,Onze Nelly T' onderbrak ae, „praat JU not .„n onze Nelly Jij T En zonder zijn antwoorj af te wachten, ontliep ze hem en haastte tk» naar het applaus, waarvan hij nog zün deel scheen te willen opvorderen. Na de pauze speelde Nelly de verzoening. B| het begin ven het bedrijf was er echter hè zaal een stoornismen hoorde gepraat, #-***, luider gepraat er over heenmen zag —n agee» opsteen fn de stallee waren er die opstond*» en omkeken alsof tegenover het tooneel nog em tweede scène bestond achter in de zaal Ramoe* van een worsteling hield aan, tot een bold got worpen deur de stilte herstelde. Na afloop gaven, de garderobe juffrouwen heldering: een net gekleed beer, die op kM ven de peuxe nog g*"* de noodige glazen drenken had, wilde, ofschoon fe bijna niet staan kon, nog de zaal innaar zijn ter..... „hij schreeuwde mam ara zf0 ly.stel Je voorT Bt werden grapje» gemaakt op den de, <be op een actrice verbeid was de familie van Netty lachte ma tfacben, sentimenteelen en

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1922 | | pagina 3