AHDELSKAMER KLEEDING ESPARINGU Ernstige waarschuwing. Mn doet Verkoopen Rotterdamsche Handels- Landbouwaank ioudschs Courant T 8 0 8 0 8 MAAT er CONFECTIE Gonzaga-fernnigiig West-Haven 33 Badcostuums Doetüw voordeel. Komt dus zien io de GROOTE1SSA UITVERKOOP 16 Hoogstraat 16 - Gouda. MAANDAG trekt de IN PAND „st GOUDEN KALF" a v. b. Advertentlën w* C. A. B. BANTZINGER EÖE5B!53E2E?ïHKaG33Z3ESBPl Fa. J. C. SIBBES III BOEL in BICnSE ROTTERDAM AMSTERDAM DEN HAAG LEEUWARDEN GRONINGEN Coöperatie. Aan de Burgers van GOUDA en OMSTREKEN^ Wi] maken een IEDER er op attent dat wij niets hebben uit te staan met zoogenaamde UITVER* KOOPEN van buitenlandsohe goederen. Gedurende een jaar hebben wij onze prima Hol« landsche fabrikaat (van Engelsché stoffen) tegen FABELACHTIGE LAGE PRIJZEN UITVERKOCHT. Nog slechts eenigen tijd blijven wij gevestigd in de oude „Bioscoop Gouda Vooruit", en noodigon U uit een kijkje te komen nemen. Wij bieden tevens aan: Prima Heerencostuums fantasie f 18.50. Fijn Blauw Kamgaren costuums f 31.50. Fantasiebroekeri vanaf i 2.50. Werkbroeken f 4.15, Jongenspakjesf 5.25, (5de, 6de, 7de en laatste TREKKING der 15de Leening.) Heofdpnmvan vijftig duizind, vijf tn twintig duizend,in tien duizend gulden. Xeg 18000 prsmiên loopend ovar 6 ton goods WILLEM BROEKHUIS KAN UW REDDER ZIJN!! OOSTZEEDIJK 136 ROTTERDAM, TWEEDE BLAD. ■•dlscba Brief. t ,'revK.m ->e Brltrti ait ih Hofstad. BINNENLAND. letwrdag 13 WW. DhrmpU 5—O. N. A. 3 6 uur. Zondag 14 M«i 1# klasee. Alphen 2Schoonhoven 3. Promotiewedstrijd. 'Zwammerdam I—Moordrecht 1. Alto 2-~Gouwsluis 1. D. V. V. 2Alphia 2. Olyrnpla 5—Schoonhoven 3. Gewonnen protesten. B|| bestuursbesluit van 3 Mei j.l. rijn de pro testen Olympin 5 en Zevenhuizen I contra O. N. A. 3 en D. V. V. I contra Alphia 2 toegewezen m de wedstrijden opnieuw vastgesteld op de terreinen der protesteerende elftallen. Geautoriseerde seriewedstrijden. De volgende vereenigingen hebben toestem ming gevraagd en verkregen tot het onganisee- len van seriewedetrijden, w.: j „De IJsselkring" op IT, 18, 25 Juni en 2 Juli; I „Alto" op nog niet in de „Off. Meded." ver melde data; j „Woerden" op 4, 5, tt en 18 Juni; 1 „Zwammerdam" op 2T en 28 Mei, '11, 18 en AS Juni, j benevens aan Alphia, Alphen en Schoonho- .tren. Nieuwe toetreding. Van de Vereeniging D. O. S. te Nieuwerkerk jk. d. Usel is een veroek om toetreding tot de nbompetities van den G. V. B. ingekomen. Alphia-O. N. A. In de vorengenoemde bestuursvergadering is liet niet opkomen van O. N. A. tegen Alphia 'ter sprake gekomen en de 2 winstpunten in mindering aan O. N. A. toegediend teruggeno men, zoodat deze wedstrijd opnieuw zal worden .Vastgesteld. Lawntennis. Het competitie-pr>grammn vermeldt voor Eondag tut. da volgende wedstrijden: Tweede klasse: West A. Den Haag; H. L. ff. C I—Oranje T. C. (Den Haag)Houtrust— (T.OP. I (Den Haag),; GoudaT. I. O. D. I— Nu ova (Rotterdam). C. AlfenT.E.A.N.—Gasam (Rotterdam)J Gouda Be-Quick II—T.I.O.D. UI (Gouda). "ingezonden stukken Buittn v*rantm>or<itU}kMd dsr RedactU De belastingkwestie in Reeuwijk. Geachte Redactie. Naar aanleiding van het bericht van uw ver slaggever inzake de belastingkwestie te Reeu wijk, moge ik als voorzitter van het daarin be doeld comité het navolgende mededeelen le. het was ons Comité bekend vóór het (uitschrijven der openbare verga dering dat de gemeenteraad 10 pet ven de te veel geheven gemeentebelasting zou terug geven, behoudens natuurlijk goedkeuring van G. 2e. deze verlaging werd door ons Comité niet voldoende geacht, omdat da opbrengst dier be lasting was geraamd op 85.000, terwijl ons be kend was dat er p].m. 125.000 werd geheven, dus pijn. 40.000 meer dan ons noodig voor kwam 3e. op grond van het sub 2e. medegedeelde Werd de vergadering uitgeschreven ter verkrij ging eener evenredige verlaging 4e. door den Burgemeester van Reeuwijk Werd mij, nadat de vergadering reeds was be kend gemaakt, medegedeeld, dat de gemeente raad bpreid was de belasting evenredig te jrerlagen 5e. op grond van deze mededeeling werd be ttoten de vergadering niet te laten doorgaan, omdat thans het doel bereikt wa» en ons comité geen open deur wenschte in te trappen 6e. alle mededeelingen ten aanzien dezer aangelegenheid er loopen hier verschillende praatje* welke niet met het bovenstaande overeenstemmen, zijn in strijd met de waarheid, Met dank voor de opneming, Hoogachtend, .Uw dw., DB BREX, Reeuwijk, 12 Mal '22. Marktberichten. Jloöp, TuMersvereeniging „Gouda en /Omstreken". Veiling van 12 Mei 1922. Spinazie per 100 Kg. 0.20—5.10; Postelein per 100 Kg. ƒ12—25.10; zuring per 100 Kg. 8—10; kropsla le soort per 100 stuks 3,90 8.90; kropsla 2e soort 100 stuks ƒ0.40— 5.50; kropsla vellen kist, 0.31—0.70; komkom mers per 100 stuks 20—23 komkommers 2e soort per 100 stuks 15; peen per 100 bos 27 —38; rabnrber pei 100 bos f 0.50—5.30; radijs per 100 bos 1,404.10; raapstelen per 100 bos ƒ0.801.80; selderie per 100 bos 2.60—9.70peterselie per 100 bos 1,30— 3.90sjalotten per 100 bos f 3,90; eieren per 100 stuks 6.30-6.60. Kweekersvereeniging Gouda. a Veilvngnoteering van 12 Mei. Anemonen 20 cent en violen 17 cent. Rozen 7—11 cent, seringen 6—17 cent, tri bui mum IX—6f< cent per stuk. Geraniums 25—26 cent, hortensia's 24 cent begonia's 6—16 cent, viburnum 25 cent. Alphen a. d. Rijn. Coöp. Tuinbouwveiling Alpben a. d. Rijn en omstreken. Spinazie ƒ4.60—7; postelein 22.40—25; zuring 7, alles per 100 Kilogram. Raapstelen f 2,70rabarber 1,10—6,30, radijs 5.90—7.50; peen f 30; selderij 5—7, peter selie 7, alles per 100 bos. Sa Ie soort 7,60 —11.10, dito 2e soort 46.70; bloemkool 1» soort 4349, dito 2e soort 39; dito 3e soort 20, aardbeien 3, alles per 100 stuks. Utrecht18 Mei. Op de weekmarkt waren heden 1200 stuks vee aanvebraaht. De priisen waren voor stieren f 110 k 240, voor vaarzen 180 k 260, voor ninken f 60 k f 160. voor melkkoeien f 160 k 840, voor kalfkooien f 220 450, voor vaarskoeien 150 a 270. voor vette koeien f 0K) k f 000. voor 00 magere kalveren ƒ00 a f 000; voor 272 nuchteren alaohtka) veren t 7 k f 16voor 660 magere varkens f 87 f S0: voor 862 biggen f 15.- f 85 00. 872 lammeren f 6.00 k f 12.00; 110 schapen t 87.50 k t 62.60. 29 mud aardappelen f 0.15 k t 0.19 p. kilo: 00 mud appélen f 0JK) k 0.00 p. K.G.0 mud peren f 0.00 k 0.00 p. K. G. Boter (natuurt f 1.16 k 1.15 per pond. Eieren 0.06 ƒ0.07 per stuk. Kaas 0.40 k f 0.90 de 5 heetogr. Oude lianen en Kippen 1.50 k f 2.50 eenden 2.00 A 8 60, hazen ƒ0.00 k f O.Ofll; dui ven per paar 1.10 k 4.85 aanzen 0.00 k 0.00; konfjnen 0.80 A 2.20, patrijzen f 0.00 k 0.00 faisanten f 0.00 k 0.00 jong# hennen 8.50 k f 6.00; jonge hanen f 1.60 A f 2.25. T*l»fonlsoti Weerbericht, Naar waarneming in den morgan vaat 18 Mei 1022. Hoogste stand 767.8 te Valentin. Laagste stand 749.8 te Haparanda. Verwachtng tot den avond van 14 Mei: Matige N. tot W. of Z.W. wind, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen, voorai overdag warmer. Wielrijders licht opt 12/13 Mei 13/14 14/15 15/16 16/T7 17/18 18/19 19/20 20/21 21/22 9.11 njn.—4.41 v.m. 9.12 -4.40 9.14 i4.38 9.15 i4.37 9.17 —4.35 9.18 e-4.34 9.19 -4.33 9.21 —4.29 9.24 f—4.28 9.25 -4.27 Notaris J. v. KRANEN BURG te Gouda, zal op Maandag 15 Mal a.s., des avonds half acht, in 'hotel de Zalm aldaar, Publiek Verkoopen: Het aangenaam gelegen en onlangs gerestaureerd HEERENHUIS met erf en flinken tain a. d. Kattensingel 40 te Gouda, .met een gemeenschappelijke E>ort daarnaast, groot 4 ren, 20 centiaren. Bevattende beneden; 2 ka mers en suite, groota tuinka mer met serre, ruime keuken en Kelder en boven: 4 kamers, badkamer en zolder met 2 liiensthodenkamers. Het pand verkeert in uit stekenden staat van onder- boud, is geheel van electrisch licht en vele gemakken voor alen en terstond vrij te aan vaarden Te bezichtigen de laatste 8 werkdagen voor en op den verkoopdag van 10—12 en 2— I uur. op toegangsbewijs, ten kantore van den notaris ver krijgbaar. Betaaldag 15 Juni aji.; een ftader oyereen io komen deel der koopsom kan als le hy- gotheek gevestigd bMjven. Inmiddels uit de hand te Jcoop. 1788 42 Rijwialmagazgn J. HULLEMAN Lange Tiandawag 5 GOUDA. Voor hetzelfde bedrag waar- poor U thans een onbekend rijwiel koopt, kunt U aa» •erste klas merkrijwM beko men. BURGERS E. N. R- FONGERS. T ROVER. XJSEL (gedeponeerd). In GROOTS aorti Donderdag 18 Mal, 8.15 mm. Dr. FRED. VAN EEDEN. Onderwerp: GELOOFSVRAGEN. Leden en Donatie-leden vrijen toegang. Verder worden slechts een beperkt aantal kaarten 1.— beschikbaar gesteld. Deze aan te vragen op Maandag 15 Mei van 11—8, gebouw St. Theodorusstichting, West-Haven 33. Het batig saldo wordt aan.R. K. Liefdadigheidsinstellingen afgedragen. 1883 80 voor Dames en Heeren lit all. m.t.n voorhanden bij Markt 18-19 SPORTKOUSEN VOETBALBROEKEN TURNTRUIEN TURN-GORDELS Hoogatraat 7 GOUDA Talel. 423 Tricot., Maoo- •n Net- Dames- en Kinderkousan. telmi wta ïickl Moderne Mantels tr> eoh'enne, mohair, alpaca, pope/ine en npi%tor,njet enzondsr garneering, grootste voorraad en Keuze, ook voor zeer corpu lente dames, zeer voordee/ige prijzen, vuriberend russchen f. 125P°enf247s gotfertjq Tot Pinksteren wordt op Dinsdag en Vrijdag het spreekuur tijdelijk vVh II tot 12 uur ge houden. TiNDiHTSHI 1694 10 Rijwielmagazijn J. HULLEMAN Lange Tiendeweg 5 GOUDA. Het INDIAN SCOUT MO TORRIJWIEL 1922 voorradig. Schitterend afgewerkte Prijs 1185.— Mat eleetr. verlicht an claxon 1280.—. 1884 15 ALLCQLCI GECT1 pyriSTILLCHD niDDCL 13 EO, oat dc ea-vre RICHTEN AnhEib PAIM CXPELLOÖ evcnAAarl eeri .malvc eeuv| Ai_orv eei\eno en mP-AA A PDC epp.,_ BV ALLÉ APOTHBKCI1S oiDOOSIOTeftl JPQ.VS: uBm./yno./AMi FAaRIChTyiéêi Verkrijgbaar bij t ANTON COOPS, WUdSfr. 31 WAARSCHUWING! Koopt geen Pain-Expeller met Duitache prijken en verpakking. 1897 80 H B /OOR Tn dezen tüd la het zeker van groot belang, dat U op den belangrijker t van Uwe uitgaven voor Kleeding zooveel moge- fing van I' Tongeheersn- en Kinderkleeding tot „DE HAN- lijk bepaai tidt U daarom met vol vertrouwen voor aanschaf- DF.LSKAMER". Wij garandeeren U bij onovertrefbare kwaliteit, afwerking en pasvorm een belangrijke besparing, omdat onze prijzen, zooals iedere kooner van Handelskamerkleeding heeft ervaren, veel igoedkooper zijn dan bij anderen. U kunt dit zelkconstateeren door onze magazijnen te bezoeken zonder verplichting tot koopen. Leden van Coöperaties, aangesloten bij „De Handelskamer" 5 extra korting. Vraagt onze buitengewoon billijke voorwaarden' 0 voor Abonnementskleeding. Rotterdam, Binnenrotte 152, Hoogstraat 195, den Haagt West- einde 9, Amsterdam: Utrechtschestraat 50, Leeuwarden, Voor streek 243, Groningen: Heerenstraat 101; Enschedé: Oldenzaal- schestraat 12. Vrije Toegang. 150 isss Brengt kenner* mede A f J| HUIS MET SCHUUR EN ERF, gelegen aan de Crooawykach^kade ie Rott. rdmn kadastraal mrr"Vrami0n 1 bekend als Sectie R 770(vrij van huur en vrij op naam le leveren), of TWINTIG DUIZRND LA II d T 6 61. GULDEN in Contanten. TWf fiDI? EXTR4 P«Wl»fïK 1 INDIAN „CHIEF" met Piin oess-Zi jspan No 81 TO 61, of TWEE DUIZEND GULDEN in Contanten. zal op MAANDAG 15 MEI 192? méér dan ZES TON GOUDS aan premiën getrokken moeten worden. Koop nog heden en morgen, het gdluk kan ook U Maandag tan deal «allen I Bezitter» van OÜDEBROEKHUYVOftLIG VTIÊN, al«mededie van K. St W. kunnen tegen BIJBETALING van f6.20. benevens NIEUWE OBLIGATIÉN ad 110.20 bekomen bjj de H.H. Agenten te-. GOUDA i LOUIS BISSCHOP. Dubbele Buurt 2. W ADDINX VEEN H. NOTEBOOM, Boekhandelaar SCHOONHOVEN t J. W. PEERBOLTE, Voorharen L 200 1895 Slate JAARGANG No. 14929. 2ATVBDAG. 18 MEI 1928. Bronchitis L Gaarne wil ik thans eens 't één en ander ver- Aellaa «ver bovenstaande ziekte, die, zoonis één ^jpar geachte lezers zeer terecht opmerkte, Ijiog geen plaats had ingenomen onder de reeks ran aandoeningen, welke wij reeds besproken lebben. Alvorens dieper op deze zaak in te gaan, die nen wij «ven onze schoolkennis op te frisschen tn zult u zich herinneren de eigenaardige verge lijking van one Ludhfwegensysteem met de ver lokkingen van een boom. Wij hebben n.l. één hoofdluchtweg, die de naam draagt van .Luchtpijp" of „trachea" en di» te vergelijken is met de hoofdstam van een boom. De trachea splitst zich nu weldra in tweeën en zendt n.l. links en rechts een zijtak uit. Deze beide zijtakken nu verdeelen zich al meer en meer, al fijner en fijner. Ziedaar in 't kort een overzicht van den bouw van on» ademhalingssysteem. Even goed a!s onze neus, welke als begin van den lucht weg moet worden aangemerkt, aan de binnen zijde bekleed ia met het z.g.n. slijmvlies, zou vinden wij dit terug aan den binnenkant van de vertakkingswegen, die wij zoo juist hebben be schreven. Het is nu juist deze slijmvliesbeklee ding, die in een meer of minder heftige ontste king geraak; en het is thans de vraag door welke oorzaak een en ander plaats grijpt. De bron chitis is een ziekte, die vooral den mensch aan tast in het gure en koude jaargetijde, dus in de herfst- en wintermaanden. Immers in dezen tijd van het jaar stelt men zich het meest bloot aan temperatuurswisselingen. De bacteriën, die zich juist in de plooien en nissen van het slijmvlies gaarne ophouden, krijgen daardoor meer gele genheid dan normaliter hun funesten arbeid te verrichten, n.l. een ontsteking in 't leven te roe pen. Op deze wijze kunnén wij ons dus ge makkelijk voorstellen dat bij een dergelijke weersgesteld de mensch gemakkelijker de dupe wordt dan bij zacht weer. Niet alleen evenwel is de temperatuurswisseling de eenige schuldi- g«, al is deze zonder twijfel een buitengemeen belangrijke, zoo niet de belangrijkste factor. Wij bnnen n.l. tal van beroepen, die de bronchitis m de hand werken icv meerdere of mindere mate. Zoo hebben wij b.v. de steenhouwers, de kolenwerkers, de arbeiders in verschillende che- misdie bedrijven werkzaam te memoreeren. Het inademen van diverse stofdeeltjes en dampen, hetgeen uit den sard der zaak met het verrichten van dergelijke werkzaamheden gepaard gaat, Irriteert het slijmvlies, dat de binnenzijde van de lichtwegen bekleed in niet geringe mate, zoo- «at wederom een bronchitis niet zelden uitblijft. Buitengemeen interessant is 't dan ook zoon long te bezichtigen, wanneer de gelegenheid zich daartoe voordoet, zooals b.v. wel eens plaats IPjPMP last der justitie. Wen ziet dan bij kp- Atawericer*. <fct de long op doorsnede een grau we, smoezelige tint vertoont, terwijl men bij die Van de steenhouwers kalk deeltjes aantreft. Het «Peet van dergelijke longen is zóó karakteris tiek, dat men zelfs heeft gemeend te moeten ■Preken van de „ko-lervwerkerslong" en de *ste«nhouwwsloivg". Tenslotte Icennen wij nog een derde rubriek, «w zonder twijfel niet onvermeld mag blijven. J?M\eer n.l. aan één of andere ziekte detn verzwakt ons geheele organisme min ot meer en het gevolgde, dat patiënten, die iet wat gevoelige luchtwegefi hebben, naast of soms ook na hun eigenlijk ziekte, niet ontkomen aan een ontsteking varv de slijmvliezen, n.l. aan een oronchitis. Soms/fnoeten wij de bacterie, die de «ekte, waaraan de patiënt lijdende is, veroor- taakt, <Lrecr aansprakelijk stellen voor het op deden der bronchitis, doch in de meeste geval- on zijn wij Vu'et in staat zulks te bewijzen en 'est ons niets anders dan een uitputting aan te nemen, waardoor bacteriën van verschillende scort gemakkelijker dan ooit een ontstekings- proces in t leven kunnen roepen. dJ rïJÜH, T mtr zoudt ee nu bfi U *elf elliéht !K f slachtoffer worden van do '7?T VMS da hand H«w>, dat zwakte Woedarme menschen 't meest de «S. l" "0r<ien- Evenwel f» dit optielit ook uitzonderingen. Zooals wij dit zoo wak gezien hebben en wij zullen zien, laat de feneeskunde^ch niet bindefaan absolute vaste tfjeis en Wetten, hetgeen ook begrijpelijk fa, WIJ steeds te doen hebben met een levend organisme, dat onder dezelfdo omstandigheden Wlaatst bij den een zus en bij den onder zoo tageert. Den volgenden keer zullen wij dienaangaande jog enkele belangrijke punten met elkander ■ebben te bespreken. Dcvra. «verschijning van den wonderlijken profes- ■pr Otto Otto heeft bijkans vervlogen herinne ren teruggeroepen uit den tijd dat de be- rvde Sequah den Haag bezocht en er zijn •edische goocheltoeren verrichtte. Nu moeten w® echter aanstonds er bij voegen dat misschien et in-één-ndem-noemen van beide pheno- tijtaen niet billijk is' tegenover den heer Otto lto' waarschijnlijk heeft diens magische ■cht meer beteekenis dan die van Sequah en JJ heeft dit onmiddmlijk voor dat het bij hem et om geldverdienen is te doen terwijl de ■waiver Sequah door het verkoopen van '«rdelooze kruiden een zaakje maakte van zijn wc^uergeneesk unde. s tooneeltjes echter die toen voorvielen her- n Zlcb nuongelukkige stumpers sleepen ri.1 k°Rr wondeHijken man toe, in de vu» jf® tP°p ^at zii °P s'a? genezen zullen wor- trl i r nU is bet ^eit ^at men b'J Sequah ook Gif0 a^ante staaltjes heeft gezien, die bij er m vo°rkomen. Bij den laatsten zijn het f-r €n bet er allen schijn van dLat die ezing van blijvenden aard kan zijn. geneeskundigen - de officieele weltever- j- n®men van het geval-Otto Otto notitie W dan W <lat ziï eT iets *ien dat meet I «en uiting van kwakzalverü. Men kaft niemand kwalijk nemon dat hij soe^ over deze wonderdaden slaat: men den anderen kont niemand hard vollen dot hy enthousiast is voor de nieuwe geleerdheid die plotseling openbaar schijnt. De ervaring moet hier natuurlijk de beslissing geven. De tijden rijn thans zóó dat het publiek ontvankelijk is voor dergelijke plotselinge wonderen. Velen ho lton dat er eindelijk eens iets zal gebeuren, dot onverwacht verandering brengt, dat sensatie wekt en dat emliea geeft. De druk der huidi ge tijden doet naar Iets bizonders verlangen en misschien ziet men in Otto Otto een profeet van het nieuwe. Nuchteren die er gelukkig altijd blijven wachten nog even met het ho sanna-geroep. Maar het neemt niet weg dat sommige gevallen waarlijk treffend zijn Nu de zomer gekomen is gelijktijdig met den heer Otto Otto, zijn er twee wonderdingen to bewonderen. Maar de zpmer Is de mooiste van de twee. Het nas Zondag waarlijk zomer op Scheveningen en als bij verrassing zijn wij van de snerpende koude, die langs de zee heeft ge- heerscht, maanden-lang, overgegaan In de heer lijke zomerwarmte. 't Seizoen is geopend met de auto-tentoon stelling. We hebben niets tegen een outo't is een pracht-vervoermiddel. Maar wel hebben we nog altijd iets tegen de automobilisten. Meer nog misschien tegen het slag der motoristen. 't Schijnt een bizonder soort menschen te zjjn dat zich tot den tweewieligen motor aangetrokken gevoelt. Bepaald een elite-slag is het niet. De wijze waarop zij rijden en de wegen onveilig maken toont aan dat zij niet tot de meest-soci- aal-aangelegden behooren. Het type opgescho ten slungels vooral schijnt bizondere passie te gevoelen voor den motor. Zijn eerste bespaarde duiten belegt hij er in. Misschien moet hij nog gaan sparen als hij begint te rijden. Verleden jaar hebben we eens het onereuze contract ge signaleerd dat een jongmensch had afgesloten voor den aankoop van een motor op afbetaling. Verleden week vlak vóór de opening der autotentoonstelling bevatte één der bladen één advertentie waarin een motor-engel zich aan bod, aardig gezicht, goed figuur, mooie beenen. Aldus luidden de aanbevelingsbrieven, 't Leek een grapje maar het was waarschijnlijk ernst. Er wordt druk reclame gereden voor deze ten toonstelling, speciaal met motor-engelen. Wilde men op deze wijze de aandacht trekken door een motor-engel met al die annbevelenswaardig- heden rond te voeren Ernstige moralisten zullen in deze adverten tie stellig een teeken des tijds zien en dan nog een zeer bedenkelijk teeken. Aan moralisten hebben we nooit gebrek gehadalleen waren zij de plank nogal eens mis. Zoo hebben we onlangs ook verteld welken maatregel het gemeentebestuur heeft genomen tegen hen, die met een stoet van rijtuigen naar het stadhuis komen om te trouwen, maar daar voor, voor de moeite die de overheid er voor heeft, geen cent wenschen te betalen. Het nau we pleintje voor het stadhuis is altijd verstopt door al die rijtuigen en het gemeentebestuur bepaalde nu dat de gratis-trouwende niet tot de stoep van het stadhuis mochten rijden. Het is inderdaad een goede maatregel en paedago- gisch tevens. Wel geeft men flinke sommen uit Voor den trouwstoet maar een tientje voor de gemeentekas kan er niet op overschieten. Thans echter komt de alwijze gemeenteraad die een einde maakt aan deze juiste bepaling en een motie aanneemt waarin wordt verzocht den maatregel weer in te trekken. Gelukkig is hel een polltie-maatregel en dus kan de burgemees ter dien handhaven als hij dat wil Of hij hel echter doen zei, is een tweede. We kunnen het slechts hopen. Nog altijd heerscht en zeer terecht bet streven naar bezuiniging. Niet altijd echter bleek dit zoo duidelijk als wel gewenscht is. B. en W. hebben thans bijvoorbeeld voorgesteld een nieuwe Hoogere Burgerschool te bouwen die maar eventjes de kapitale som van achthon- I derdduizend gulden moet kosten. We mogen dus gerust zeggen dat het een millioen zal wor- I den want natuurlijk is de raming te laag en heeft men allerlei vergeten. Dat zelfde liedje hebben we al zoo dikwijls hooren zingen dat we er niet aap twijfelen of het zal ditmaal ook weer zoo zijn. In die nieuwe H.B.S. zullen o.a. twee speciale izalen voor de lunch der jongelui komen. In de feene zaal zullen de meisjes, in de andere de jonlgens de gelegenheid hebben om hun twaalf-uurtje te gebruiken. Misschien ligt het in de bedeling er een buffet te maken en wie weet een vplgend maal wordt er wellicht een biljart bij geplaatst. Verder komt er in deze H.B.S. natuurlijk een gymnastieklokaal, ditmaal met podium een volgend maal misschien met tooneel I en verschillende kleedkamers. Dat olies kost achtj ton, lees één millioen. Per jaar beteekent dit alleen aan gebouw, onderhoud en afschrijving vrijwel één ton. Het zal nauwelijks zóó iljn dat uit de opbrengst van het leer-geld dit bedrag bijeenkomt. Het feitelijk onderwijs dat natuurlijk per jaar ook zeer hoog in de pa pieren loopt, kan de gemoedelijke belastingkie- zer opbrengen. Het wordt dringend noodig dat het onderwijs ook eens op commerrieele wijze»wordt beheerd en dat iedere school nauwkeurig wordt opgege ven hoeveel zij per jaar kost. We zouden dan eens precies kunnen nagaan hoeveel ieder kind uit de gemeentelijke en rijksschatkist cadeau ontvangt voor zijn opleiding en onderwijs. Het zou aardig zijn dat eens te weten. Maar derge lijke statistieken publiceert men niet graaag om dat die el te duidelijk zijn. ïntusschcn de beslissing over deze HB.S. is nog niet gevallen. -*JT HAGENAAR. nata, legen den onderwijzer Malaka, tegen den voorzitter van de Ver. Spoor- en Tramwegper soneel in Ned.-Indië Bergsma, tegen den voor- ritter van de Snrekat Islam Abdoct Moels, te gen Reksodi Poetro en andera dergelijke geval len, in den jongsten tijd voorgekomen en van den heer Merchant over het bedanken ven ré genten nis leden van het comi'é „Indië Auto noom". De heer W ij n k o o p (C. P.) komt in een De Minister wijst er op, dat ambtenaren wel degelijk lid mogen rijn van elke staatkun dige organisatie, maar dat «ij niet openlyk politiek mogen optreden. De heer Mnrchantd eelt nog mede van twee leden van het Comité, hier te lande aan wezig, te hebben gehoord, dat de asaistent-resi- dent Welssner hem had medegedeeld, dat de betrokken regenten van den gouverneur-gene raal een brief zouden ontvangen, waarbij hun ultvoei^ge rede op togen het optreden van de gelast werd uit het Comité te treden. Nod.-Udische regeering tegenover de commu- Do Minister ontkende me* beslistheid de mrarehe partij. Juistheid van dit schrijven en las een tweetal S»yr. vraagt wat de betrokken personen toch brieven voor uit Indië, welke op deze kwestie hebben gedaan, dat rij door een Christelijke betrekking hadden. regeering op dergelijke wijze werden behandeld, zooals is geschied. Ten slotte stel spr. de volgende vragen: Vragen van den heer Wijnkoop. 1. Welke redenen van staat, anders dan angst .voor hot Communisme, hebben de Ncd.-Indi- Ische regeering toch bewogen om tegen de De beraadslagingen worden gesloten. Over de motie zal na de pauze worden ge stemd. De vergadering wordt hierna gedurende 20 minuten geschorst. Stemmingen. Na de pauze zijn aan de oide acht stemmin- I Communisten in Ternote op te treden, gelijk zij gen. De conclusie van de commissie voor het deed, en hoc is dit optreden eigenlijk geschied? Kort Verslag beoogende expioitatio van het J 2 Is de minister niet vamoordeei, dot de zes Kort Verslag voort io ze'ien wordt h. a. beschuldigingen door Gouverneur-Generaal aangenomen. Pock tegen Malaka ingebracht al te zeer het 1 De rnotV-V en Ravesteyn. beoogende j kenmerk dragen van administratief ge- om de oplaag vnn het Kort Verslag weder op construoerd te zyn om den man te dftinnen fnul- haar vfoege'e hoogte te brengen en zoo moge- jken, die voor het eerst als Indonesiër met ener- lijk uit te breiden waai toe in de eerste plaais gie en succes het inlnndschc onderwijs zijn Juis- de abonnementsprijs moe: worden terugge- te plaats in de Indöneesche maatschappij tracht bracht tot de vroegere bedragen wordt vnrwor- te geven, en heeft de regeering over de schade- pen met 61 tegen 23 «temmen. I lijke gevolgen van dit haar optreden wel nage- Het wetaontwerp tot w'jzigii.g van het 9e dacht? hoofdstuk de* Stuntsbeginoting voor 1921 Het ontwerp wordt z. h. s. aangenomen. Z. h. at. wordt voorts aangenomen het wetg* ontwerp tot uitbreiding van da vrijwilllgf ouderdomaverzekninfr. Berlcktee. OPHEFFING VAN HET RIJKSBETAAI MFRSTERSCHAP. Wij lezen in Het Vaderland: Men heeft gelezen, dat de Minister van Finaiv. clën overweegt, h«t rijksbetoalmeesterschap op te heffen. Gaarne daar meer van willende weteiv HHWP - zijn we eens naar den Thesaurier Generaal ge* 3. Acht de regeering de uitzetting van (veihooging subsidie aan de Koninklijke Lucht- stapt, maar wa kregen de boodschap, dat dezo B rgsma niet een gewelddadige aanval op do vaarlniaalschappij) wordt eangenomen met 78 het courantenbericht voorbarig vindt en dat hjf Z. h. a. wordt aangenomen het wetsontwerp •betreffende de technische herziening dar got meentewet (forenseokwestie). Hierna kwam aan da orde de Landbouw-on* gevallen wel. Een amendemont-Hiemstrn tot verruiming va* da medezeggenschap van arbeiders bij de sa* menstallhig van liedrijfsvcreenlglngen, wordt aangenomen met 69 t-gen 4 stemmen. Een amendement-Bcumer lot w(Jrigiiig der beroepsregeling wordt aangenomen tnel 55 «ar gen 18 stemmen. Een amendement-Deckcrs om mogelijk te ma* ken dat de bedrijfswreenigingen in «ommige ge vallen periodieke uitkeeringen kunnen vervan gen door uitkming in eens wordt overgeno men. Het ontwerp wordt zonder stemming aange nomen. !w De Kamer gaat hierna lot nadere bijeenroe*" ping uiteen. t inlandsche vakbeweging, dus op den levens- tegen 7 stemmen, strijd van de Indoneschische arbeiders en is Het desbetreffende V'tser.tweip over het Jaar de regeering niet bevreesd voor de conclusies 1922 woid* daarna z. h. s .aangenomen, der consequenties van gcwelddadigon aard, die I Het wetsvoorstel van do heeren Rutgers en het Indonesische volk ten slotte daaruit zal trek- j Van der Molen tot wijrifimg d*( Lager Onder ken j wijswot 1920 (tegemoetkoming oan gemoed»* 4. Is de minister inderdaad van oordeel, dat bezwurejt tegen vei zekering van schoolgebou- de regeering door een optreden gelijk tegen j wen) wordt verworpen n»et 45 togen 40 stem- Abdoel Mnsis en Rekso di Poetro den eerbied men. voor het Christendom en de Europeesche be- Tegen de linkerzijde, benevens de heeren schaving bij de intellectueelc Indonesiërs ver- Bulten, van Groenendoal en Bomans. hoogt, of waarom anders geschiedt dit optte-De heer Albarda (S. D.) zegt voor de nu den eigenlijk op deze wijze -Wil de minister j volgende motie te zullen stemmen maar dat de details van «lit optreden ook mededeelen hieruit «iet moet worden afgeleid, dat de S. D. 5. Waarom worden in de zaak contra Tjokro A. P. instemt met de wijze waarop in Indië Aminoto de getuigen geïntimideerd, of mogen Communistische propaganda wordt gevoerd, we uit dit en andere dergelijke feiten conclu- De motie W ij n k o o p om de z.g.n. exorbi- deeren, dat intimidatie een integreerend be- tante rechten op te heffen wordt verworpen met slanddeel uitmaakt van de Nederlandsch-Indi- sche rechtspleging? I 6. Wat denkt de regcerlng te bereiken door i haar uittartend optreden tegen Atjehsche hoof» 62 tegen 22 stemmen. De motie-Wijnkoop tot publicatie van alle stukken betreffende de vervolging van Malaka en van Atjehsche hoofden wordt verworpen met den als Tangkoe Radja Boedjang en Mohamad 62 tegen 23 stemmen. Said, en waarop is dit optreden gegrond De heer D r e s s e 1 h u y s (V. B.) zal aan 7. Vindt de regeering de reoente plagerij de volgende motie zijn stem niet kunnen geven, van Dekker volstrekt noodzakelijk voor het Hoewel spr. instemt met het eerste deel der behoud van wat men hier pleegt te noemen rustmotie aan het tweede gedeelte ontbreekt ach- Tweede Kamer." Vergadering van Vrijdag 12 Mei. Geopend 10150 uur. Voorzitter mr. D. A. P. N. Kooien. Appèl-nominaal. Aangezien bij de opening het vereischte aan tal leden niet aanwezig blijkt, schorst de voorzit ter de vergadering tot II uur. Heropening. Na heropening te 11.10 uur stelt de Voon* zit ter voor na de pauze te behandelen het wetsontwerp betreffende pensionneering van we duwen en weezen van vrijwillig dienende miütai- ren. Hiertoe wordt besloten. Interpellaties Wijnkoop en MarchaitiL Aan de orde rijn daarna de interpellaties van den heer Wijnkdop over de vervolgingen door het bkwvenlandsch bee tuur in NekL-Indië hvge- «teld ttrtn ik r«|(rt—j. JT— en orde in Indië? 8. In het algemeen kan de minister ook me dedeelen, waarop de uit al deze voorvallen spre kende angst der Ned.-Indische regeering ge baseerd is, apgst, zooals die vooral ook in het met de regeeringsactié contra intellectueelen en vakbeweging samenhangende ingrijpen in de pandhuisstaking duidelijk naar voren kwam? 9; Acht de regeering de tijd niet gekomen om in verband met al deze voorvallen den Gouverneur-Generaal Kack zijn ontslag te ge ven? De heer Marchal» f(V. D.) stelt in verband met zijn interpellatie de volgende vragen. Vragen van den heer Marchant. 1. Heeft de regeering aan de regenten, die wareh toegelaten tot het Comité Indië Autonom, te kennen gegeven, dat zij moesten uittreden? ken 2. Zoo Ja, welke redenen hebben de regee ring daartoe geleid De minister van koloniën, de heer de Graaff merkt op dat het betoog van den heer Wijnkoop betrekking had op en kele personen, wier actie tegen het gouverne ment zoodanig was, dat toepassing noodig werd geacht van de bevoegdheden neergelegd in de artt. 45—47 van het regeerings-reglemenL Wat den heer Bergsma betreft, dezen werd in het belang der openbare orde en rust het verblijven in Indië ontzegd, omdat hij daadwer kelijk aanspoorde tot reyolutionnair verzet. Het Nederlandsch gezag in Indië waarborgt, dat de Staatkundige eenheid van Indië niet uiteenvalt in een chaos. Ondermijning van dat gezag kan dus in het belang van Indië zelf met geduld worden. Ten aanzien van de zg. „exorbitante rech ten" der Indische regeering, waartegen de heer Wijnkoop opkwam, merkt spr. op dat deze in de eergte plaats nuttig waren in het belang der inlandsche bevolking om deze te bescher men tegenover haar eigen zwakheid, tegenover geestdrijvers op politiek, religieus of ander ter rein. Van misbruik dezer rechten was in de geval len door den heer Wijnkoop genoemd, evenwel geen sprake. Als antwoord op de laètste vraag deelt de minister onder' gelach mede, dat de regeering deze vraag ernstig heeft overwogen, maar dat zij deze tijd nog niet gekomen acht. (Vroolijk- heid). .Ten aanzien van de interpellatie-Marchant 1 merkt Spreker op, dat de betrokken personen hoofdambtenaren waren, die in hoogste instantie het Nederlandsche gezag vertegenwoordigen en deze behooren zich van politiek te .onthouden. Wat nu de actie van het Comité voor de Auto nomie van Indië betreft, is Spr. van meening, dat deze lang met zoo onbenullig is als wel wordt voorgesteld. Ten aanzien van de eerste vraag deelt Spr. mede, dat van de zijde der regeering geen aan drang op de betrokken regenten is uitgeoefend, om uiKhet comité te treden, maar dat hun door een hoofdambtenaar van hun district is uiteen gezet, wat eigenlijk de inhoud was van de tot stand gebrachte grondwetsherziening (tegen wel ke het comité stemming wilde maken). Daarna zijn de 3 regenten tot de overtuiging gekomen, dat zij niet i^ het comité thuis hoorden en zijn zij geheel uit eigen beweging uitgetreden. De heer W ij n k o o p repliceert. Spreker dient een motie in, beoogende opheffing der z.g. exorbitante rechten en een motie tot pu blicatie van alle stukken betreffende de vervol ging van Malakka- en van Atjehsche hoofden. ter elke feitelijke grondslag. De motle-M a r c h a n t waarin betreurt wordt dat de regeering invloed heeft geoefend op het uittreden van de 3 regenten uit het comité voor autonomie van Indië wordt ver worpen met 59 tegen 23 stemmen. De voorzitter doet hierna e«n beroep op de leden om mede te werken dat de agenda heden kon worden afgehandeld. Wijziging Begrooting Staatsmuntbedrijf. Z. h. s. wotdt daarna aangenomen het wets ontwerp tot wijziging en verhooging van de bcgrooting van het Staatsmuntbedrijf voor 1921. Kosten invoering pensioenwet Eveneens z. h. s. wordt aangenomen het weta ontwerp tot wijziging van de begrooting van uitgaven van het weduwen en weezenfonds voor ambtenaren voor 1922 (kosten van voorberei dende werkzaamheden voor invoering pensioen wet). Wering Schildluis. Bij het wetsontwerp tot intrekking van de wet van 23 Mei 1899 houdende bepalingen tot we ring van de San José schildluis (Aspidiotus Perniciosus) houdt minister Van Ysel- s t e y n een onverstaanbare rede. (Rumoer in de Kamer. Vacantiestemming.) Het wetsont werp wordt h. s. aangenomen. Exploitatie Spoorweg. Z. h. s. wordt aangenomen het wetaontwerp tot verhooging van het rentelooze voorschot uit 's-Rijks schatkist ten behoeve van den aanleg en het in exploitatie brengen van een spoorweg van Breskens over Cadzann en Retranchement naar Sluis met zijlijnen van Cadzand naar de haven van Cadcnnd en van Retranchement naar de Belgische grens in de richting van Knocke. Pensioenregeling. Aon de orde is het wetsontwerp houdende pensioenregeling voor de weduwen en wceaen van de vrijwillig dienende militairen van land en zeemacht. Bij art. 4 bepreekt de heer W ij k (democr. d. wcerm.) de terugwerkende kracht. Spr. hoopt dat de Kamer alsnog zal besluiten aan dit wets ontwerp terugwerkende kracht te verleenen. Wat de pensionneering van de weduwen en weezen van voor 1909 overleden of gepension- neerde militairen aangaat hoopt apr. dat deze ook in het genot zullen wordqn gesteld ven het pensioen volgens de weduwen-wetten 1909. Mocht de Kamer daartoe niet besluiten dan doet spt. een beroep op den minister om de aan deze weduwen en weezen toegekende gratificatie zoo danig te verhoogen dat het bedrag hiervan ge lijk wordt aan het pensioen, dat zij volgens de weduwen-wetten 1909 zouden kunnen ontvan gen. De heer D uymaer van Twist (A. R.) maakt een onverstaanbare opmerking. De minister van O pr log, de heer Van D ij k, merkt op dat de verlaging van den aan de militairen in 1920 toegekenden bij slag eenigszins een moeilijke quaestie is. Deze ons niets kon meedeelen, mitsgaders dat hij dei» mond zijner ambtenaren met zeven zegelen ge* sloten had. Tot zoover de boodschap Hes thesauriers-ge" neraal. Niettemin kregen wij den indruk, det de voorbarigheid van het courantenbericht zoo erg niet is' en det ten deparlemente hard aan Kef vraagstuk wordt gewgrkt. Een vraagstuk, want opheffen van oude overbodig schijnende Instel lingen is gemakkelijk, derzelver vervanging niet ieders werk. Men begrijpt, dat de afschaffing vnn onze 21 Rijksbetaalmeesters en hun personeel niet da groote zode aan den wankelen dijk van ons fi nanciewezen zal zetten. Men wordt gewooniyK op zekeren leeftijd pas b-taelmeester en tot aan de Borgtocht cnwet van 1898 werd me» door de bank ook geen betaalmeester of me» had persoonlijk een aardige kes. Bovendien zul len de heeren op wachtgeld gesteld moeien wor den. Voor het personeel zou opheffing nog wel wat kopzorg kunnen meebrengen. Maar zoo zal het altijd zijn, bezuiniging zonder slachtof fers is nu eenmaal ondenkbaar. De groote bezuiniging zal moeten komen va» de afschaffing van den romp-lomp, welke het verouderde betaalm-eHersinstltuut aankleeft. Men krijgt daar een M-ine voorstell'ng van. ala men overweegt, hoe 't met de openbare gelden gaat. Zooals men weet mag b.v. een rijksontvanger niet meer dan een zeker bedrag in kas hebben (de bedragen loopen naar de «»ei"h"t-»t«-n uit een) on het meerdere moet hij bij den betaal meester brengen. De betaalmeester moet van rijn kant telken* afdragen aan de Nederlandach# Bank. Maar voor zijn betalingen krijgt de be taalmeester weer grM von de Nederlandsch# Bank en zoo is het In den lande een door twe# of meer men geëscorteerd heen- en weer «Ie pen van 'a Rijks geld, dat behalve veel tijd geld, ook veel vertraging koet. Het spreekt vanzelf, dat het zkh steeds uit breidend giro*rerkeer ook nan be ophefflnge- plon niet vieemd is en vermoedelijk het om slachtige en schadelijke van 't oude instituut aan het licht bracht. Er zijn nu reed» ruil» 70.000 rekeninghouders bij den Giro-dienst in geschreven. Dot deze dienst nog verre van vol maakt werkt, vreet leder het aan de Poatbe- grooting van 1922 No. 370 toegevoegde reor ganisatieplan is doorvoor het beste bewijs mnor men vergete niet, dat een jfieuwe Instel ling tijd moet hebben voor inwoning en dot bij dit proces naast haar goed, om. de fouten aan het licht komen. We behoeven niet meer te twij felen, of de Girodh-nst zal een belangrijke ver betering en versnelling van het financieel ver keer worden. 1 Dot men vnn B-taalnveesterszljde de werk zaamheden des Departments in deze met ee» scheel oog volgt, spreekt van zelf. Niemand wordt graag overbodV v-rWoard. Wii spraken een bedreigd titularis, die de afschaffing voor de groote steden ni-M veel minder dan aki een onmogelijkheid inzag. Maar zelfs deze zou mis schien anders gaan spreken, als bij den reorgo- niseererden Girodienst leert kennen. Hoe dit rij, wij zijn benieuwd naar het oogen* blik, waarop de thesaurier-generaal het zege* van ziin mond en van df-n zijner ambtenaren lal afnemen. acniRBoi i Zuinigheid Het „N.-Holl. Dagbl." schrijft: Toen in 1919 te Almaar een kantoor va» den Raad van Arbeid gevestigd zou worden, moest een van de mooiste, grootste en dus ook' duurste huizen van Alkmaar een villa aan den Helderschen weg worden aangekocht, In een eenvoudiger, bescheidener en goedkooper tehuis kon het zegeltjes-kantoor niet worden ondergebracht. Integendeel: er moest nog eeo groote vleugel bijgebouwd worden, zoodat da aankoopsom van 35.000 nog vermeerderd i» met een aénzienlijk bedrag voor bij-bouw. D# villa werd, toen zij in gebruik genomen so» worden luxueus ingericht, «n een heir amb tenaren toog aan het werk. Hoe noodig het geweest is, dat een zoo groot huis werd eenge- kocht en dat daar nog een vleugel aan vastges 7 bijslag werd destijds toegekend om de sa- boUWd werd, moge blijken uit hek feit, dat d< i„i. ij:_ J, i ..juI..t mLI,1* larissen meer gelijk 1e maken aan die van de ^„scha bovenverdieping va» het ongebruikt gelaten wordt, leeg staat, terwijl er niet de minste verwachting bestaat, da* deze bovenverdieping voor den Raad van Arbeid! nog eenmaal in gebruik genomen zal moeta» worden. Het rijk Had te Alkmaar een nieuw rijksbelaas tingkantoor noodig; het oude (m de Koora burgerlijke ambtenaren, nu aan de militairen ren althans voorloopig premievri] weduwen- en weezen-pensioen wordt toegekend acht apt. het niet meer dan billijk dat hiervoor 5 weder wordt afgetrokken. De 2 kunnen dan als ver hooging (a's compensatie voor het eigen pen sioen dat de militairen reeds hadden) worden behouden. Op deze wijze wordt gelijkstelling van straat) vd^r-ed inderdaad niet aan de te stelle» de burgerlijke en militaire salarissen bereikt. J rischen. hoewel ook daar reeds te veel rtOnt# De heer W ijk licht een amendement toe beschikbaar was. lie heer Mrchant<£ïït' nog 'mede 'van om voor bovenbedoelde weduwen en weezen Uitgezien wordt naar een gescWkt P«c*eLe» De heer Marchant deelt nog meoe weduwenWetten 1909 toe te passen. «le, het deftigste, rijkste, grootste en alweer De heer J. ter Laan S.D.) dringt er op duurste patriciërshuls, dat te koop stond, maal ann dat voor deze weduwen en weezen iets I door geen enkelen particulier bekostigd k«» wordt gedaan. worden, werd alweer uitgekozen. Voor het baga» De Minister kan hot amendement niet I tellet je wan f 65.000 werd het Hftelgwma» «CTm». Hij ..1 wel o«rw=«p. hij - m hrt ghbjmw m» Jai dezen kon doen. I straatweg, luxueus gelegen op een der schoon* n* h^rr f JJ k .trekt .het amendement in. I ste standen van da stad. vcuwWm bewoond doo» waarbij de Kamer, van oordeel, dat ambtena ren vrij behooren te zijn om deel uk te maken van iedere geoorloofde staatkundige organisa tie, er haar teleurstelling over uitspreekt, dat de regeering heeft gemeend invloed te moeten uitoefenen op de regenten van Bandoeng, Serang en Japara, om uit te treden uit het Comhé voor de autonomie vso NeéL-Indi*-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1922 | | pagina 3