2?,
BINNENLAND.
A
STADSNIEUWS
t behandeling van de hooge Russische geeste
door de Savjeteratoriteftea, een com-
bestaande uit vertegenwoordigers van de
elsdhe kerken, in Roeland so« worde
platen om ter plaatse een onderzoek in te
De Dolly News gewaagt van tal van
len, die voltrokken zijn en die,
t schijnt, worden geheim gehouden. Het blad
_i er aan toe, dat er eigenlijk niet meer re
ien bestaat om te protesteeren tegen bet dood
schieten van priesters dan tegen het doodschie-
sn van onbekende en nederiger personen, die
l(j honderden in Rusland zijn gedood, maar in
,/dit geval is er meer ruchtbaarheid aan de mis-
,daad gegeven en kunnen de kerken niets beters
jdoen dan de door den aartsbisschop begonnen
(|eweging te steunen.
Im De Dwk setters in de Oekraïne.
Charkof, 14 Juni. (Orient). In de
jDekraine komen zich steeds meer Doftsdieis
^Vestigen, die gedurende den oorlog naar Siberië
(Waren gedeporteerd Met beftalp van Duitse he
technici uit Moskou richtten zij fabrieken van
'allerlei soort op, vooral textielfabrieken. Hoe-
Wel de Duitschers uitstekend Russisch vërstawn^
bleven hun kinderen zich steeds van de Duitsehe
taal bedienen.
TURKIJE.
Een nieuw bericht omtrent Tarlsche gruwelen.
Londen, 14 Juni. (V. D.) Ben nader tele
gram, te Londen ontvangen van patriarch Mei-
ehior, gedateerd Constantinope! TO Juni, maakt
melding van nieuwe massa-moerden op Chris
telijke kinderen en vrouwen fa Pontos. Veertien
dagen geleden, meldt de patriarch, werden 1300
kinderen en vrouwen uit Samsoen met geweld
Mar het binnenland gebracht. Nabij Kavak
werden alten vermoord. Een Mohammedaan-
acha vrouw redde drie kinderen, die naai
aoen werden gebracht en aan het Amerikaan-
ache Comité overgegeven.
Het onderzoek naar de excessen.
Londen, 14 Juni. (N. T. A. Draadloos.),
Er wordt voortgang gemaakt met het treffert
van regelingen voor de uitzending van commis-
«dies, vertegenwoordigende de Britsche, Ame-
rikaansche. Fransdie en ftaÜaansche regeorire
gen, die een onderzoek moeten instellen naar
da beschuldigingen van wreedheden, in Klein-
'Azië door Turken en Grieken gepleegd, In Lon
den is men vódr beperking van het onderzoek
tot incidenten binnen zeker tijdsverloop, bijv. de
laatste twaalf maanden. Tntusschen wordt nog
steeds gevoeld, dat verdere over weging
de geopperde besprekingen met de Turkew
ia ïsmid onder de tegenwoordige omstandighe
den tot gwn practisch resultaat zou leiden «n
«fct het eenige mfddel om voortgang te maken
mat de regeHng der kwestie vun het Nafc^a
Oosten zou zijn de uitdrukkelijke aanvaarding
door de Turken van de Parifscfte voorstellen,
«enige maanden geleden door de geallieerden
opgesteld.
CHINA.
Het «ieuwa kafcinaL
T Peking, 14 J«»L (R.) Het teewwo I
1» «ham samengesteld en bestaat uit den. premier
Tan, tevens minkter van, biriteniaadkche zaken,
mnetaal Woe Pei Foe, minister van oorlog,
Tung Kong, minister van financiën. Koe Eng
Hung, minister van verkeerswezen.
De benoeming van Woe Pti Foe tot minister
wekte algemeen verbazing, totdat werd medege
deeld, dat, terwijl Woe Pei Foe zich bereid ver
klaarde do overtollige troepen te ontbinden, hij
den wensch liet varen deel van het kabinet uit
VEREENIGDE STATEN.
De arheepvaartsufawfiewet.
Washington^ 14 Juni. (R.) De regee
ring heeft heden de wet nopens net scheepvaart-
subsidie ingediend bij het Huis van Afgevaar
digden, dat het ontwerp verwezen heelt naar
de commissie voor de koopvaardij, waarvan men
het verslag zoo spoedig mogelijk verwacht.
Stakingsincident.
S a 14 Lake City, 14 Juai. (R.). Sympnthie-
rtakers vuurden op een trein, die nieuw» mijn
werkers vervoerde naar een mqn.i» Carson. Eén
persoon werd gedood, twee andere werden ge
wond. Een aantal vluchtte naar de keuvel*. De
gouverneur kondigde den krijgsraad af.
De Staatscourant van 14 Juni bevat
o.a. de volgende kon. besluiten:
benoemd tot tijdelijk inspecteur, toegevoegd
aan da bezuinigings-cammissae C C P. Yïge-
lius, oud-secretaris van het departement van
gouvernements-bedrijven NetLMi*
tot commies aan het deporternen van ffaa*-
riën mr. E. Oudkerk thans commies bij het
£entmni Barren ven Voorbereiding voer Amb
tenaren zaken
tor gehand de eere-reedeifie der Qrmn je-Nj»-
*a« ends te alver aan C Hnyoiai, stoons-
bootkapóete kif <te NV. StaomhoofrMnar*.
aVeeuritgnng" en in brans aan J. van Pieia
»c% dekkneckt kg genoemd» Nanruk Vennoot-
schep, >dkten wensmk i» Boskoop.
I De reit ren da KaorékMjka temflto
Blijkens een driwwfioo* bericht uit Tromsö te
Koningin Wrfhehnieut Dinsdag naar de Noord
kaap vertrekken. Z| xmf vandaar DondevArg to-
rugkeeren.
Het weer te praclrtig.
Hef stoomschip Batavier V te gister ven de
Necrdkaap naar Lfngfjord vertrekken.
DE HAAGSCHE CONFERENTK.
De der gedelegeerden.
D» Mum r» der vertegenwoordigers» toegevocg-
d» KdfgmsowJgeii enz. vaa de verschiHen-
d» iandriK welke zulten tedu—ft aao de heden
e—vangende bijeenkomsten beueifende de Ras-
stacke vraagstukken luiden (paar alphabetische
goigord» volgens de landen in hst Frtfnseh):
Albanië- Vertegenwoordigers. Mehmet
Kwntn; Konstan tin Koshujat.
Oostenrijk. V«rtegenuoo*£ger: F. Ca fier,
bnileagewoon gezant en gevolmachtigd minister.
België. Vertegenwcordr^eic: FePc'eu Gat
her, gedaUssard «faunistratcmr van de Ovcr-
«eebank te Brussel; GaTopin, gedelegeerd admi
nistrateur van de National® Wapenfabriek te
Herstal-Luik. Toegevoegd vertegenwoordiger:
jWitwtawr, aacroteró-feneraal van de commissie
Staar de verdediging van de Belgische belangen
fn Rusland. Secretarissen der delegatie: Baron
Kervin da Meercndré gezantschapssecretaris Te
ëUcse Herry, gezantschapssecretaris la hl.
Britsche Rijk (Canada, Australië, Zuid-
Afiflut, Nieuw-Zecland en Indië). Vertegen-
wooidigers van Groot-Brittannië: Majoor sir
Sftilip Lloyd Greafa, K. B. E. M. C. M. P., secre
te ris van het departement voor den overzee-
handel; kapitein-luit. ter zee Edward Hilton
Young, D. S. O. D. S. M. M P„ financieel se
cretaris van ket departement van financiën;
adviseur: .Sir Sydney Chapswnu, K. C. B. C. B.
E» permanent secretaris van het ministerie van
handel; J. D. Gregory, Beq„ C. M. G., ndjünct»
aacretaris vaa kef ministerie vun buitenland*
•die zaken; HL E. Fase, Eap. vaa het departe
ment van Isuacit-s; W. Peten, Esq., handels-
secretaris van de Britsche missie te Moskou;
S. C. Agnew, Esq., vaa de afdeelfag Russische
vorderingen aan hel ministerie van handel;
commander H. F. D. Makse, van het ministerie
nm huftentandscke zaken; E F. Wise, Esq.,
C B. vnn het «flnisterte van handel; W. D. Wil-
kingson, Esq., D. S. O. M. C. van het ministerie
van financiën (particulier secretaris van !t.-
comm. B. Hilton Young); D. C. Beeuchamp,
Esq. (particulier secretaris van sir Philip Lloyd
Gr eau); Leslie Urquhact, Esq, van. de N. V.
Geconsolideerde Russisch Aziatische; T. R.
Ritchie, Esq., van het departement van overzee-
kandel (gedetecteerd bij het secretariaat gene
raal).
NI eu V-Z e el a n dr Sir Francis Bell, K.
C. M. G. K. C.; kapitein G. L. llousley, secre
ts. te.
Australië: Sir Joseph Cook en L. C.
Füirmen, Esq.
Canada: Sir Charles Gordon en E. Mont-
petit, Esq., secretaris.
Indië: Een lid van den. Raad en een secre
taris
Denemarken: VestegenwoordigerHer
man Anker Bernhoft, kaïnerheer, gezant van
Denemarken te Parijs.
Spanje: Vertegenwoordiger: Santiago Men-
é"i de VigOv buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister; Bijzittend Adviseur: Saura,
Spaansch consul te Brussel.
Estland. Vertegenwoordiger: Pusta, ge
volmachtigd minister te Parijs; Deskundige
Frankrijk: Charles Bestoist, lid van het
Rimbel, rechtsgeleerd adviseur aan het ministe
rie vsn Buiterdsndsche Zaken.
F r n r ij k ChaiTe* Benolsf, lid van het
Instf'.uL de France, buitengewoon gezant en ge-
volrsi' hligd minister van de Fransche repu-
HWk in Nederland; Aïphand, directeur van den
(Heust betreffende den privaat-eigendom; Chas-
]e% nfdeefingschef aan. het mmfsterie van ff-
nandën; de Lapradelïe, hoogleeraar fn de
ïechtsfaculteit te PUrifs, rechtsgeleerde adviseur
aan hat ministerie van huitenlandsche zaken;
Francois-Poucet, dfrectetrr van de Vereenigmg
voor Economische Studiën; de heer MassigÜ.
Finland: Vectigmwooidiger De Grippen-
berg, zaakgeWitigde.
Griekenland: VertegenwoordigersP.
voor alie anderen, ook de binnen- en buitenland-
sch- jotwualialea, is de toegang absoluut ver
boden.
Hel Vredespaleis ueakt (aflet.
Wij lezen in het Vad. van gisteravond:
In het streng afgesloten Vredespaleis was men
vandaag nog druk bezig om de vele gasten op
morgen waardig te kunnen ontvangen.
De conferentie zal vergaderen in de groote
gerechtszeel. Men heeft er geen groote tafel in
langwerpige» vierhoek geplaatst. In de ruimte
tusschen de twee lange zijden staan kleinere
talels voor secretarissen, stenografen en ver
slaggevers. Een stemmig groen kleed dekt de
conferenrietafcl. Achter den zetel des voorzitters
heeft men op een verhooging nog e enige rijen
zetels geplaatst, vermoedelijk voor toehoorders
b«j de opening bestemd.
Voor het uitwerken der berichten, de bureaux
der delegaties enz. is de bibliotheekzaal inge
richt. Men ziet daar schrijfmachines, telefoon
toestellen, schrijftafels enz.
De kleine gerechtszaal zal het Permanente
Hof ontvangen, terwijl de balzaal ia ingericht
tol bureau voor het Hof.
De groote hal is allergezelligst ingericht met
makkelijke zitjes, waartoe onze eerste leveran
ciers op dit gebied de keur uit hun magazijnen
aandroegen.
't Ziet er werkelijk alles heel aanlokkelijk uit
en, voor zoover het in de macht der gastheeren
ligt, hebben deze wel alles gedaan, om de heeren
vast te houden.
De pers zal haar hoofdverblijf in de Ridder
zaal hebben. De werkkamers zijn keurig rit orde
met schrijfgereedschap en telefoon. Ook is er
een heel post- en telegraflfkantoortje in het ge
bouwd, zoodat de heeren de innigste verbinding
gen met binnen- «n buitenland kunnen onder
houden.
Buheolaridache journalisten.
Van de burtenlandsche journalisten is een
groot aantal aangekondigd, onder wie drie hee
ren van de Associated Press en wel Charky,
Smith en Cortesi, van de Times Hubert Walter,
teur van het internationale arbeidsbureau het op
d» betreflende zitting van den raad heeft doen
voorkomen, had mogen worden afgeleid, dat de
Nedeslaridsche regering zich ook reeds vere
nigd had met de formtrleering gefffk deze m afwij
kfng van de door de arbeidsconferemie aan
vaarde resolutie thans aan het Hof is voorge
legd en waaromtrent de Nederlandsche regee
ring nooit in <te gelegenheid is gesteld, zich
uit te spreken.
Het Eerste Kamerlef Van dar Feite.
Naar de „Prov. Drentsche en Asser Ct." ver-
njymt, heeft het Eerste Kamerlid ar. G- W.
baron van der Fehz, die gedurende 18 jaren lid
vim de Eerste Kamer ia geweest voor de pro
vincie Drente, aan de Provinciale Staten van
dat gewest medegedeeld, niet meer voor een
herbenoeming in aanmerking te willen konen.
Bij beschikking van den minister van Ma
rine a. i. is de luitenant ter zee der 2e klasse
O. R. P. frnmrrtk met 5 Juli 1922 geplaatst te
Amsterdam.
Fransche onder achrteing.
De -Fransche regeering heeft benoemd tot
Offirier de iTnstructioit publique F. J. M. Hoef
nagel te Eindhoven, die gedurende den oorlog
de leider was van bet Eindhovenpch Dagblad.
Hugo Stianes te Nederland.
Te 's Gravénhage is naar de TeL meldt
aangekomen de Dtfitscbe grootindustrieel Hugo
Srinnes.
Mr. J. L. A. Stofk. f
Te Zutphen is in de» ouderdom van-82 jaar
overleden nu. J. L A. Stolk. Hij had zich daar
in 1864 gevestigd als advocaat en procureur;
op 24 Juli 1867 werd hij benoemd tot rechter-
plaatsvervanger en op T Maart 1897 tot rech
ter as de arrondissements-rechtbank. Op 1 Jan.
TOTO werd hem op zijn verzoek eervol ontslag
verleend als zoodanig.
Voor de restauratie der St. Walburgskerk
heeft de heer Stolk veel gedaan, niet alleen
eenheid blijve bewaard. In de ontwikkeling vm
de naaste gebeurlijkheden zou djt van ontzag
üjkc beteekenis kunnen woedt*
Bezien in dit licht, moet een bizonde re heten
de Pelit IWe» 4 Wen. onder wie PW*1* -~r W el. hd der commoaie
ïppe Millet Von do reed. «nnori^ boten-|v~r.
knrbche colW» troffen mj - re*, het VedJ W 40-JW ioW«« P«>™« ven
- in de p. opgeridrte pr nrcleb op bet Komo- ^C R G«W «erd bem de^Wen Be-
bof Mr. Emwetr, ven Rerter. Reffin. ven Hev^ U««e der f««itte Zotphen igeborkn
- - - - - -De heer Stolk wes officier m de Orde van
Rolain, van de Temps enz. Den Haag zelf zal
vermoedelijk aan de conferentie een groot voor- Oranje-Naaaaa.
drel tp dankt n hebben op het gebied van inter
nationaal verkeer. De Engelsche en Nederland-
scke poslautoriteiten werken met energie
G. ZJJLMA f.
In het Academisch Ziekenhuis te Gronin
gen is in W-jarigen ouderdom overleden de
het sedert jaren beraamde plan een directe trie-:beer G. Zrjlma. van Westpolder. Hij was lid
Ionische verbinding tusschen den Haag en Lom* I van de Provinciale Staten van Gtoningen
den tot stand te brengen, wrik plan zij nog ge- voor het district Zuidboni vnn 1882 tot 1909
durende de dagen der OTfeieobe ten oHroer E""te TM119>J '«.J9"-
willen brengen.
Ei
PnlderLt. nünhter ,»n «eet «O Antbeoogêo«,"j? Co^W&ebe fbrtfj
eerste Gribscbe ed.l«pterde bif de Commbrie m k Jrtbon. meldt-
irNKVfflem ram nn 7rune'..r Os lime Jee
van HarsteL Voorts 2 technische gedriegeerden.
Hongarije: VertegenwoordigerLadislaus
Taky d» Tanvar et Tar keo, buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minuteradjunctJ. Wett-
voornemens om op Zondag 25 Juni y des
middags in de groote zaal van het Concertge-
boww te Amsterdam een intematkmale vergade
ring te houden, ter gelegenheid van de Haag-
op deze vergadering aanwezig zijn.
Permanent Hof van Interrbatiooele Jietribr.
«Da
venhnge.
Japan: VerteganwoardlgersNaotnlu Sato,
Ambassaderaad Teiji Sehiba, secretaris van het
ministerie vnn fmanriën; technische adviseurs:1 den Volkenbond heeft twee za-
Takaso Okaneto. Hi*oriii Ashsda, ambassade- j len «w het oordeel van het Permanente Hof
HiAo H—hoogle.r.ar mi I biteriuiti<»«lo J«tit» «idcntoqies TO*
de kenrt^ke i—1Mb; 7ejiiü TuouotKbi, r11- jeoribkscbe xittkv-n, welke
-J-i i ut, m vnn d» k-"p-p"- te V4n iui*' r juridiscbea aard zijn. De Raad heeft
WitsobishiSciichiro Ami. eeceteris vee bet, r«i«<de>d aeereet.koir.stit de bepelinteir een
ministerie van financiënToshikata Okubo, di- ertikeJ 14 Verdrag, dat bepaalt, dat be-
recteur van de Specie-Bank te Yokohama. hahr* van internationalen aard.
- - waai van het Hof kennis moet nemen, ket ^ook
adviezen heeft uit te brengen nopens elk geschil
ol elk punt, dnt de Raad of de vergadering te
zijner kennis zal brengen".
Sedert zijn zitting van 12 Mei jJ. waren dn»
Raad twee verschillende verzoeken toegekomen:
een van de Fransche regeering, en een van de
Internationale Arbeidsorganisatie, beoogende,
het Hof uit te noodigeo, adviezen uit te bren
gen ten aanzie» va* de uitlegging van sommige
bepalingen van deel XIII van het Verdrag van
Versailles dat handelt over de organisatie van
den arlbeid. Deze verzoeken werden gericht tot
den Raad van den Volkenhond en niet tot hei
Hof zelf, want slechts de Raad en de vergadering
zijn bevbegd, het Hof te verzoeken, adviezen te
verstrekken. Gehoor gevende aan die verzoeken,
hoeft de Raad uiteraard geen knèele meening
verkondigd nopens het wezen van de opgewor
pen vraagstukken
De eerste van de quaestie» betreft, zooals
reeds gemeld werd. de interpretatie van de 3de
alinea van artikel 389 van het Verdrag van Ver
sailles.
De tweede quaestie fs in de zitting van Ja
nuari van den Raad opgeworpen door den ver-
tegfnwoortbger van de Fransche regeering. Deze
heeft den Raad verzocht, hel Hof uit te noodh*
gen, een advies uit te brengen over de volgende
vraag:
^Strekt de bevoegdheid van de Internationale
Arbeidsorganisatie zich uit tot de internationale
regeling van de arbeidsvoorwaarde» der in den
landbouw arbeidende personen V
Sedert de zitting van 12 Mei heeft de Raad
aangenomen, zich naar dit verzoek te gedra
gen, en het Hof heeft daarvan fn allen vorm
Iter nis gekregen.
Ook voor dit geval wordt het waarschijnlijk
geacht, dat het ftiternatienaal Arbeidsbureau
zich in deze zitting van het Hof zal doen ver
tegenwoordigen, ten einde in onderdeden, zijn
stnndnunf toe te Hchfen.
r~
Aan den cecksaLgenersri der Nederlanden
te Brussel is met ingang vsn 7 Juni jL ets ver
lof verleend tot T5 Juli
Gedurende de afwezigheid van de» beer Van
Romburgh zal het consulaat-generaal
waargenomen door de» hee* Sridtitz.
Letland: Ve*teg«rwoaedgeiO. Grasveld,
gewint ven hel lend te VGravenhsge.
Li tenen: Vertegenwoordiger: Dr. Zmmius,
gezant vnn Litauen in ket tand.
Noorwegen: Tweede vertef
Klsested, edvoceet, directeur een ket ministerie
van buitenlandsche zaken.
Neder lend: Mr R. J. H. Patqn, buitenge-
ohi gezant en gevolmachtigd minister, oud»
secretaris-generaal van 't Departement van Bui-
Zaken prof. mr. dr. A. A. H.
Strnycheu, lid ven den Raad van State jhr. mi.
A. M. Showde HurgronpP secretaris-generaal van
bet Departement vaa Burtenlandsche Zaken.
Pole* Vertegenwoordigers: Henri Stras-
burger, onder-minister van Handel en Ngvep*
heidTite Filipowacz, gevolmachtigd minister
bij de Sovjets-Republiek, hoofd van de Poolscho
Missie in den Kaukasus.
Toegevoegde vertegenwoordigersJoseph
rierusz Kowalski, buitengewoon gezant en gt~
voimachtigd minister big HL 1UL de Koningin der
Nederlanden; graaf Lndslns Sohensti, buiten
gewoon gezant en gevolmachtigd minister bii
Z. M. den Koning der Belgengrote Michel Kos-
sokowski, chef van den Dfenst voor de Ooster-
sche aangelegenheden van het ministerie vnn
Iteftenrancfeche Zaken. Technische Adviseurs r
Jean de Ciechonowski, gezarUschapsraad van
Polen bij Z. Britsche MajesteitStanislas Zalws-
kiw eerate- rapporteur aan d» tedeeÜng voor Oon*
tersche aangetegenheden van Int ministerie vaa
BmteaJandsche Zaken. PersdienstAaatole Hu-
liiateioy gezantacbapusecretaris 1» klasse.
Portugal: Vertegen wear diger A. C- de
Suuan Seatoa Baaduin, buitengewoon genst en
gevolmachtigd minister.
Roemenië: VertegenwoordigerDiaman-
df. gevolmachtigd minister.
Servfs ch-Cr oatisch-5Io veen ache
Staat: Vertegenwoordfger Gevriïwftch, bui
tengewoon gezant en gevolmachtigd minis f er.
Zweden: VertegenwoordigersF. Löfgreu
en prot O. Uhdlen. oud-ministers vaa Justitie.
Zwitserland: VertegenwoordigerGezant
Dia kiert, nfdeelin^schef van het ministerie van
Birftenlandsche Zo kon van het politieke Bonds-
departement. Technisch Gedelegeerde prof.
Toendery, secretau-üx.
Tsjecho-Slowak^eVertegenwoordi
gers r dr. V. Girsa, gevolmachtigd minister,
secretevris-geuerasl aan het Tsjecho-Sïovmaksche
ministerie van Burtenlandsche Zalen Fiertüngvr,
gesanfrhaperaad, zaakgetestitjeie te 's-Graven-
kage. Secretaris Kovreny, secretary aan het
ministerie van Buitenlandsche Zaken.
De ofcaiog op hedenmiddag.
De conferentie nrf hed-nmiddsy om LaV drie
fc de gi'ooie reehteeel ven het Vre-oeepeïris ge-
epend worden». Db verge der'nren worde» op de
betredenvevdiepfng gehouden, terwirl de bcven-
verdfcuibgen door het ibternelionael gerechtshof
in besksg genomen werden.
Na de begroeting deor den minister va» bu?-
tenfandhche solen aal de rudenatir mei haar
'ksaamhaikw een «gnviai mek en.
Tijdens de conferentie sulen alben de gedele-
gwerde» toegang tel hel Vreiesgates» hrfabca
De heer Zulma was Ridder van den Neder-
land.sr.hen Leeuw. Hij heeft naam gemaakt
al» schrijver van novelle» in het Gronlngsch
dialect in de prov. Groningen.
mr. rrjrm a hikiriiuki
Samenvoeging der Gotesche
gemeenten
In de raadsvergadering van Noorden is Dins
dag ter sprake gekomen het plan van samen
voeging der vijf Gomcte gemeenten. Het aotk»
rev. Raadslid Vu» Rooyen merkte op, dat du
commissie uit de burgerij, voor die vraag sa
mengesteld, geheel rit tegenstanders bestaat.
Nadat eenige discussie om de ri* te niet w«n-
schelqkheid was gevoerd, verklaarde de Raad
rich roet op één na algemeene stei
de samenvoeging der v^f
DE NIEUWE KATHOLIEKE PARTIJ.
Omtrent de Maandag gehouden vergade
ring deelt D e T ij d nog het volgende mede:
Al spoedig bleek uit de gedachtenwisse-
ling de meening vrij algemeen te zijn, dat
uit de verklaring van het Episco gaat hoe
zeer deze ook het gebeurde betreurde en een
hoop uitsprak, geen verbod kon worden gele
zen om op vrije wijze de politieke meeningen
tot uiting te brengen, welke in de N. K. P.
werden voorgestaan, en op de candidatenlijst
der N. K. P. te stemmen. Men verheelde zich
niet. dat de Bisschoppen zich in positieven
zin duidelijker zouden hebben uitgedrukt,
indien het hun verlangen ware geweest, de
Katholieken te verbieden, stemmen op de
lijsten der N. K. P. uit te brengen
Verscheiden leden der N. K. P. hadden tot
geestelijken en hoogstaande IeeRen in den
lande de vraag gericht, of de verklaring
van Nijmegen moest worden verstaan als
een in geweten verplichtend gebod van het
Doorluchtig Episcopaat En uit bet geheele
land was het antwoord, ook van degenen,
die niet met de N. K. P. sympathiseerden,
ingekomen, dat zulk een uitleg niet aan be
doelde verklaring kon worden gegeven, zoo-
dat van een atopariten der actie wqgens ge
wetensbezwaren geen sprake behoefde te
zijn. Voor het overige werd eraan herinnerd,
dat de leiders der partij herhaaldelijk hun
bereidwilligheid hadden betuigd, om do be
weging ta staken van het oogenhlik af, dat
zulk een staking door het geestelijk gezag
uitdrukkelijk zou worden verlangd.
Aldus, meende men, was de verantwoor
delijkheid voor de gevolgen, welke zoodanige
staking kan hebben, geheel overgelaten aan
het gezag; dat daartoe het initiatie! zou
brief, dien mgr. Van de Wetering aan den voor*
zitter van de Nieuwe Kte&tefcke Partij heeft urm
richt:
Aartsbisdom.
Utrecht T2 Juni 1922
Den Weledrigeb. Heer P. W. Swane,
Voorzitter va» de Nieuwe
Katholiek» Pretij,
Utrecht,
Naar aanleiding ven uw klacht over som*
mige commentaren in de Katholieke pnsr hes
treffende mijn verklaring op den Tweeden Ne*
derlandschen Katholiekendag, geef fit tr <fe rer4
zekering, dat ik niet bedoeld heb te aeggeiv d*g
een eerlijke bedoefmg niet voorzat bij ès oprfeft*
ting van de N. K. P. en ik dan ook verwaten, dgg
verdere commentaren, als de door u gewraalté
achterwege zullen blijven.
Het is mijn veste overtuiging, dat wn plaatf
is en. blijft ia de beproefde organisatie, die alls
katholieke kiezers behoort te omvatten. Deze
zou schade lijden (foor het uittreden van u en
van hen, die met u gelijkgezind zijn<fe veel*
zijdigheid van de partij zou er door verminde
ren uw kijk op de behartiging vnn het alge*
meen belang heeft evenveel recht om (feaT b»
oordeeld te worden als die van anderendooi
uitwisseling van denkbeelden moet tete fcriste weg
gevonden worden, die te volgen fit
Het is mijn oitdrwkkefijke wemch, dte kt bet
leid zoodanig is, dat met de rechtmatige beien*
gen van alle groepen ven de bevofkmg n>k*
ning gehouden wordt. Elk streven om waarborg
te geven, dat in die richting gewerkt wordt,
heeft mijn vollen itean.
In het vertrouwen, dat gij aan het verlangen
■aar eenheid va» vw aartsbisschop .ztrft vol
doen, blijf fit.
Met wore hoogachting,
er» Uw dienaar in Ckr.,
H. VAN DB WFTHffNG
Aartsbisschop van UtecM
Dat deze brief niet slechts de rneenmg van.
den aartsbisschop weergaf, maar de instemming
had van het Episcopaat, hleel uit het volgin*
de telegram, 12 dezer aan den heer Swane ver*
zonden uit Roermond, waar dien dbg en dfen vol-
penden de gezamenlijke R. KL bisschoppen van
Nederland bij mgr. Schrijnen de ree* lang t*
voren aangekondigde gewone vergadering tot
het afdoen van allerlei kerkelijke zaken hielde
We led. geb. Heer P. V. Swane,
Utrecht
Het schrijven, door den aartsbisschop aan r
gericht, heeft de instemming van het EpSw»
paat. Het Episcopaat blijft bij zijn verkr*rwg
van den Katholiekendag, waarin ieder KatkAj
duidelijk zijn plicht ziet aangewezen.
AARTSBISSCHOP.
Da iniaMdab - kat ifcaRscka KaKak*'
Utrecht vergaderde Nieuwe Katholieke Ptetfl
bleef nog twijfel koesteren te» va»
beteekenis'vut de te Nqrwego* afgteegdr vre
klaring. Vrij eenstenretig wes de lufatiiq
de meening toegedaan, dat Katholieke iateUoo.
tneelen de eerste» moete» zijn owz ket verektril
te geven en te brige» voor het giing, lore
veel offers het ook in dit geval kante» wekt
- wnnt het gezag behoort kidunu Kodufiidl
heilig te zijn. Maar reen wilde Am eek re» nite
drokkelijke mededeeling over de bcdocjkfa wte*
ke bij de Nijmeegse he verklaring kod TWi|l n
Meten, daar de meening vui voor- efl tegenatew
den vnn de N. K. P. wen, dot bedoelde vwddw*
ring geen gebod te bevel gaf, doek sleckta re»
wensch uitdrvkte, am welken groote groepte
meenden geen gevolg te moeten geven. Vwm
daar dat de leider vaa» de N. K. P. zich ■peiiu.W
lot het Episcopaat wendde met ket velgindt
telegram, van welks baantwoordiag men de toto
dere partijhouding liet afhangen
Utrecht, 13 JvnL
Aa» ket Doorluchtig Episcopaat
De Nedertandsche oekeidagetkkgerede
•te Hte
Intiusscfae» beeft de paxtjiteidiOR zich In
verbinding gesteld met de kerkelijke over
heid en vaa deze een antwoord ontvangen,
hetwelk geen twijfel toeliet aan de beteeke
nis van de episcopale mededeeling. te Nij
megen gedaan. In verband met een en ander
werd later het reeds vermeldde communi
qué ter verspreiding in de pers opgemaakt
Door een. der lewfara van At N. K. P. werd
HbUL meegedeeld, jdat een ntewwe
perhfc nare aanleiding va» do
bèmchopytelijke verklaring, met noodzakelijk W»
ook ai daaraan niet, vrijt reads werd bedot»
dai de N. K. P. znl blijven bestaan.
JDe besware» der hooge geestelijkheid gei
de» niet het bestaan dn Nieewe Katholieke
Pretij, integendeel riet we» daarin bij Wet Epis
copaat zeMs veel nuttigsdie bezwaren gelde»
eekter de afzonderlijk* candidatenlijst en en de
erkiesingsactie der leider*" «Overeenkomstig
Dé vergadering ziet ia tv telegram gw» Al
delijk antwoord op imjn vraag ew verzeekt ete
derdanig ter vermijding van misverstand ia dka»
ernstige zaak, opheldering, of dree verlriezrëgf
actie moet vrorden opgegeven of iriet. Vaucakl
eerbiedig nader draedberickt, ja te nren.
SWANEL
0p deze telegrafische vraag kwam nog deals
zelfden dag het volgend «wtwoord ia: i
Roermond, 13 Juni,.
Weledelgwrtr. Heer Swane, f
onze verklaring ew i» telegrren Kgt dMm
Kjk j* r 1
AARTSBISSCHOP.
Daarna werd «e» ceremnniqwé apffestaM I
waarin Werd medegedeeld dat de N. K- P. mef
Hneena stemme» had besloten, de raki» f
singsactlo op aitdrteikefijk veriaafea na hte
Episcopaat te staken. -
I» het hotel «.Wktekrat"
hoge zal het Genootschap „Nederkmd—Ftew
rijk" Zaterdag 17 Ami «n k«ï
algemeen® jaorvergadoriÉqf hnwfiaa, mm
ding van den voorzitter prof. Sal vera»
Grave.
Volksbond tegen draalnwMwidk 1i.
De 48e alg. verg. der Vereen. „Vélhteonl
gen Drankmisbruik", zal 12 Juli as. te RottrtJ
dnm, in de Sociëteit Harmonie Doele genouore
worden.
Bij deze gelegeaheid aal bet Kat
dacht dat is tegenwoordig® voorzitter, mr.
F. W. J. G. Snijder van TPasenkerke 55 jaar
afgebroken lid van het hoofdbestuur is ge*'
In den loop va» dree lasawd al fa t
nummer verschijnen, ter herdenking vsn hst
jarig bestaan van het tweemaandelijksch
der Vereen. „De Volksschool".
- Gelijk bekend, is bq het P(
van Interna tiende Justitie tkts
door den Raad vap den Volkenbond verzochtedk verlaagea, salie» de leiders, geen actie
adrie* over de vraag, of de Nederiaadacb» on-1 voor de verkieriag voeren, zullen zij de verkfe*
beidsgodelegeerde vow de derde zittaur van siagizelis» op kaar beloop laten, doch de er-
da mtrroetiensbe reheidsconlerentie is eengewe-1 gonisoti© der N. K. P. haadhaven."
dvreeecikonvsüg de voocachriite» van art. l Man schrijft as De Tipi:
389 lid 3 va» het Vredesverdrag van VresaUr h da kringen van de bGewwe Katholieke P«r-
»- v geeft aren de kacp siet op, dot ondanks het
De Nedtrhmdache r^eeiing keelt aan denls^ken van de verkiezingsactia de gunstige hv
Volkenbond doen opmerken, dat «t den steun»vloed, dien de partij tot dusver reeds mocht
door de Nederlundsche tegeerinfseigevaardig-1 uitoteenen op de algemeene "katholieke pofitfek,
de» vrekend aan de door de arbeidscoafeventie I zal voortduren, daar «ft een mondeSnge uftla-
aangenomen resolutie, krachtens welke aan het j ting van de kerkelijke overheid sou gebleken
Hof odvies sou worden gevraagd omtrent de agn, del tegen een voortbestaan van de organ»-
interpretrtio van art. 389 niet. zooals da dlrec- sa tie geen bezwaar wordt gekoesterd, mits de
Hollandse he Sociëteit van
i» de alg emeesre veEgaderft
in de Hoilaadedte Sociëteit
rng«» ta Amsterdam, werden j
1
dividend bepaald op 8 of 80 per «n»
De hoer mr. J. Bieren» de Haan werd tot
miaaeris berkonen.
i - Op betltoaialni m Deventer to oatte^
len itiuw—eat van peeaide»» Asjw a
het Dew. DgbL awUt. da iu\»b
Onder bot beeld:
LLro ttcmm
Bef 1
hhiillriam Tbeenft Steyw
1»75-Wk6.
jaident vnn ^en Oranje-VtijMmr.
1098^1992
Loerde «r DwMwter
T077-T879
l ri^de:
offer heeft hij geschuwd
flor t|n voDj
voor de trouw aan 's lands woord
voor onzfhaak -Üjkheid, echt ei taai
ww «en eer voor on/en «tam.
i Het w«P«* Oitwje-Vr^teawr wordt op
|en rftsMok owder h«t heetd aangebracht
fc f - Een bkjk ven dankbaerkrid «al
jjc Oostenrijk.
4 In de St. JacoNkerk te 'z-Hertogenbooch
k, rwtUi As Msh. «en mvwrechitóremg ge-
xeedg«èoja«v dfe tol het nageslacht de dank
baarheid van het katholiek volk in Oosten
rijk het kaAoheke volk van Nederland
.voor al hetgeen dit ter Icnigiag van den nood
toestand deed; zal vertolken.
Va» iweer digi 60-000 kinderen, die het Ned.
K.-K. Huisveflgings-Comaté uit do Centrale
lande» «n uit België naar om land overbrarht,
kwam «en overgroot deel uit Oostenrijk en van
de vele luitiioenen, die katholiek Holland voor
de noodlijdenden schonk won geld, levensmid
delen en Heeding, ging het grootste gedeelte
mar Oostenrijk. Om daarvoor de erkentelijk
heid van het katholieke deel van Oostenrijk's
bevolking te toonen werd op initiatief van kar
dinaal Piffl, in overleg met de rijksregeering de
Wetewche kunstenaar Josef Reich naar ons
land gezonden om er op een openbare pk iti
een re»*»d»iderh>g aan te brongen al» blij-
,yend bewijs van Oostenrijks erkewtehpkheid.
(Thans is het kunstwerk gereed. De schildering
«telt twee vrouwerrfigBren (ckr HoSaadrehe «n
„Oostewrqksche chsritas) voor staènde onder
het lichtende kruis der liefde. Dë Oostenrqk-
sche Bgore geeft haao kind, dat zij met meet
verzorgen kan, aan de Ned, vrouw over, dia
het met liefde overneemt. Het lam, korenaren
en et» vfech heelde» de Kefdegavvn van Neder
land. Ete schildering geeft op den achtergrond
den Krihhmberg en Leopoldsherg, de torens van
de SL Stephens- e» Kariskftche te ziet.
PrsL Oris Otto vertrekt.
Naetr wij vernemen, zal Prof. Otto Otto
hede» ons kmd verlate». Hij heeft do laatste
dagen zooveel mogelijk nog patiënten In parti
culiere zitting behandeld. Midden Juli zullen
zijn werkzaamheden in het snatorium te Blan
kenberg aanvangen. Hij zal echter in dere herfst
opnfctnr h» ons land terugkeeren. Het ligt bi
zijn bedoeling om een tournée door Nederland
te maken, waarbij hij Rotterdam aks middelpunt
tal
f, —3 w<wdm «aiMidmlcM, d« hrt
1 .kéfeétbasr ittkwiw» ka de eerstkomend® jdm
.■iet «ut forsche vaéit gast dalen.
Indien er dan ook één landstreek is, waar de
ttrgentie va» éen afdoende regeling van de i{-
retovtltole verhouding tusschen rfjjc en gem. en
ten, welk® door ons Wordt voorgestaan, dage
lijks sterker wordt gevoeld, is dit Drenthe.
DE TABAKSWET.
Men schrijft ons:
De catestrophale gevolgen voor de Tabakte
en Sigarenindustrie, reeds voorzien voor dat de
Tabakswet zou afgekondigd worden, werpe»
hun schadmr reeds vooruit nu <fe wet op 1
Juni in werking getreden is.
Deze is voor een aantal vertegenwoordiger»
Van hef Verbond van Vereerugrngen van Siga
renfabrikanten fn Nederland^ de Veveenïgihg
Van R. K. Sigarenfabrikoate» VaKenswaard, da
beide Bonden tra» KlesvSsbrikrettes, den Neder-
Inndtechen Bond vsn Sigarenwinkelieravereeid-
gingen e» ros handelaren, grossiers en make
laars i» tabak jnalWritag geweest Dissdag 13
Juni 1922 m hotel JCnwrerpolsky" te Amster-
dai» een vesgadcriRg te Wxidr*. waarin midde
len besproken werden, die zouden kunnen lek*
den genoemde industrie aan den moordenden
greep dér Tabakswet te ontrukken.
Besloten weed is een op Maandag 19 Jvnl
te houde* vergadering wederom, en dsn met
nog enkele op de vorige vergadering ver
hinderd zijnde «rganmatiesy hijgen te home»
om te hamen tot de vorming van een algemeen
comité van actie tegen de Tabakswet, dat de
inmiddd» te outwezpc* plane* uadet zal uit
werken en aitvoeren.
Naar hef Pauperism*
Men schrijft aan „Het Volk":
De finanticele toestand van vrijwel alle Drent-
«che gemeenten begint langzamerhand onhoud
baar te worden en dreigt op «en katastrophe
uit te loopre. Omfanls hst veefel zeer ztrinjge
beheer worde» de oarêa-
gelijk. Van TOÖO gulden inkcunen werd lift
Vorig© J«or door een gezin zonder kinderen
méér d»T25 guide* gemeentebelasting betaald
9 gemeenten
van T50Q «allen méé: A» 60 gulden in 16
gemeenten (hummarn 94 gulden)
van 3000 gmkim méér Am 20» guldbiz ka 20
gemeesten (max. 344 gulden)
van 5000 gulden safer dan 5«0 gelden te 16
gemeenten (max. TO golden).
Hierl$ dient »ag to iraaden opgemerkt, dat
de opeteaten op gwnUwJhating, pessoqpek be
lasting en verntogi»ihiihiiiiiig in kt n
deel <tes gemeente» alfe- tot hrt wotts^k
maximttot zijn aggcvoredL In do genu
die in de minst ahu&tt. «onditóe vorkae&en, ia
de bel'aating toch aAag* «ag t h 3 mmd zoo
hoog «ift b.v. i» Do* tfcagr of Rotter dare-
intuaachen zat dh toestand voor <fe komen
de jaren nog nijjiu'sfci worde» en wo«t9, waar
de rijkere gemeenten, elders belas tin gvarfaging
invoeren h£| ««schil nog steeds groote* Naast
dê zorg voor eadamrijq, armenzorg, politie, enz.
mt vwaraf dia werklso zen zorg. Der legee-
"^8' wiMrit stacdac saeer- af op de gansaentcn.
vesse&ilïsadie. gwmeeateiv zfjn de werlÉon bij
«t staatehoochbahere vaar da» tijl van 4
»n«n*» stop jwt De regaeriteg denk* blijk-
r; Ast «r tftanw grereegasai» werk ft te vin-
Uit de schoenindustrie.
Men meldt uit Waalwijk aan de Mtb.:
Da ongunstige toestand in de schoen- en le
derindustrie neemt steeds meer toe. Te Waal
wijk, het centrum van deze nijverheid wordt de
toekomst voor dezen bedrijfstak algemeen zeer
pessimistisch ingezien. De ingevoerde loonsver-
fefingen, mede bedoeld om zoo long mogelijk
de personeelen aan den gang te houden, geven
ook niet dat resultaat, wat vooral van arbeiders-
rijde ervan gehoopt werd. Bij den schoenfabri-
de Kort is het geheele personeel tegen
17 Juni ontslag aangezegd. De firma C. G. v*.
d. Heijden en H. de Ruijter hebben een gedeelte
h*n arbeider» ontslag aangekondigd, ook
bij Gekrs. De Graaff zijn eenigen ontslagen. Op
de stoomschoenfabriek Timmermans v. Turen-
hout zijn de laatste maand geleidelijk 25 arbei
ders ontslagen. De stoomlederfabriek van let
sel, Witlox en Co. ontsloeg een KMal arbei
ders.
HET COLLECTIEF CONTRACT
IN DE TYPOGRAFIE.
De federatie der werkgevers-organisaties in
het boekdrukkersbedrijf heeft aan de gezelTen-
örganisatie bericht, dat zij volgens art. 89 der
Coflectieve Arbeidsovereenkomst het contract
opzegt, doch gaarne bereid is over een even
tueel nieuwe overeenkomst te onderhandelen.
HET CONFLICT IN DE BOUWVAKKEN
TE ROTTERDAM.
De Rotterdaraache patroonavereeniging in de
bouwvakken had Dinsdagavond het besluit ge-
nonven om het individueel e contract aan te ne
men als basis voor de met de arbeiders te tref
fen regeling. Dit wil niet anders zeggen, dan
dat de patroonsvereeniging haar leden vrij laat.
Het gevolg is dan ook geweest, dut vanmorgen
reeds verschillende groote patroons hun volk
op de voorwaarden van het oude collectieve
contract waas hebban aangenomen. Van de
modern georganiseerde arbeiders alteen was
vanmorgen da helft der 250 ai tg ks lot enen reeds
weer sas den arbeid. Slechts enkele kleinere
patroons houden nog voet bij stuk en biijvetf
aazdringwt op teekenen van het nieuwe indivi-
dtieefe contract. Bij hen is het werk nog niet
hervat.
Ook te Rotterdam is hot dus niet gelukt om
plaatselijk tot ee» coflectieve overeenkomst té
kamen. Natuurlijk figt in djn torstand, zooals
hij nu is, de mogelijkheid vnfvs^en aantal pan-
tiaefe conflicten, zoodra het overbjjzaken gaat,
als uitbetaling van ziekendag*» en t.g.
werkbare dagen".
«i faopea 1 ui.
I® deroav tijd zonder werk.
De geraeesriea ris» ridk gedwesgra voor
werktniaaaa. te zangen. AHeea restfir in de
Breien zi|a Mans Aou <fc stop-
90 greiasftaofden
kleine
tetting
hrijgjre dc
voortca» een
gemaeWtwege
l worden stop-
tere» deze
•onder
Ander,
jnededeelmg, dm «qpming
noogere bijdkage vernacht van
in ander» d» «achuccKfiafifeg z
ï«et. Omd bros pratasta»
waard/tor dfe Burfgre» der gemeen-
»en ondotogriijk moaAtn ftczmaasdL Kethi disrt
ijog wei I» hrèroag te wmdm gufceekn, dat de
g'ii—i i mg iaha* Voreal de kleine
JJJW» m pucfruv dbr Am Iretatan tijd ge-
«f ««pacht l il* re «pa dh abrerewrei
r°°ff Mia *a «hiif moait» B»
Mdhovstawflttttol lil «nbtoltt
MBtatotoi mm paupermbto terug
De boewvakstakmg fa Friesland.
In de te Leeuwarden gehouden algemeene
vergadering der Federatie van TinunerpatrooM
in Friesland werd besloten mede te gaan met
hrt voorstel der stakende gesellen: verlaging
Va» het uurloon tot 70 cent en invoering van
de» 8^-urigen werkdag, doch met te voldoen
den eisch tot uitbetaling van loon voor
Christelijke feest- en regendagen. Aangenomen
werd het voorstel tot het wederzijdsche ver
plichte lidmaatschap der organisatie. Men ver-
wacht dat de werknemersorganisaties dien eisch
van 50 pet. loon voor Christelijke feest- en re
gendagen na zullen laten vallen en aanstaanden
Maandag hef werk hervat wordt.
Poging tot diefstal met geweldpleging.
De Vijfde Kamer der Rechtbank te Am
sterdam deed uitspraak in de zaak tegen een
35-jarigen koperslager en een 1 B-jarigen jon
geman, die terecht had gestaan wegens po
ging tot diefstal in vereniging, voorafgegaan
door en vergezeld van geweld. Beklaagden
hadden in den avond van 12 December 1921
den 72-jarigen timmerman B. H. wonende in
het onderhuis van perceel 42 aan de Nieuwe
Spiegelstraat getracht «e bestelen, waarbij
vooruit afgesproken was. dat de eerste bekhag-
de geweld zou plegen.
Door hulpgeroep van het slachtoffer, nadat
de eerste beklaagde getracht had zijn keel dicht
te knijpen, w*rd het pfon door de buren v-rrir-
dekt
De rechtbank veroordeelde den eersten bekl.
tof 3 jner en dén tweede tof 2 jaar grvanynis-
straf, beiden conform dtn eisch.
Smokkelaars voor de rechtbank
m Aken -
Een HaBandsch koopman met zijn kantoor
bediende, welke te Aken woonachtig -zaren,
hadden zich wegens smokkelaffalre* te ver
antwoorden vcor de rechtbank te Ak.*n. Het
openbaar ministerie eischte tegen den Hol
lander twee jaren gevangenisstraf en 501X000
asrek boete; tegen den kantoorbediende 9
maanden gevangenisstraf en 100.000 rasrfc
boete en tegen een koopman (rit Aken. die de
smokkelwaar grootendeeft geleverd bad, 6
maanden gevangenisstraf en K)O.O0t> merk
boete.
Frans Rosier weer eens gepakt.
De politie te Hilversum heeft gistermor
gen Frans Rosier, dio daar onder den naam
Fsanren woonde, gearresteerd en op transport
gretvld mr Amsterdam, onder verdenking een
zijner kennissen waarmee hij in de strafgevan
genis ta Leeuwarden vriendschap had aange
knoopt vore bedrag- van 300 te hebben
opgelicht
bat scheepje kt do haven ta brengen. Daar de
•emmondont eVehwél niet de minste behoefte
Itad aan hun hulp, dankte hij ervoor. Niettemin
klampten de mannon zich oen het vaartuig vaat,
een hunner had de brutaliteit, aan boord te klim
men en het roer te nemen, waarna hij het schip
do haven in stuurde. Aan wal gekomen, dreef
Mj de brutaliteit zoover om voor deze geheel
wederrechtelijke daad de som van vier pond ster
ling te vragen, hetgeen de eigenaar weigerde.
De brutaalste der mannen dezelfde di® hot
roer had genomen «rilde na den gezagvoerder
te lijf, waarop deze politiehulp inriep. Tenstotti
trokken deze modem® zeeroovers af met ren
bedrag van één pond sterling, dot hun de eige
naar uitkeerde, als „belooning" voor hulp bij het
****"- (Hbld.)
Hondsdolheid
- In verband met een voorgekomen gevnl
van hondsdolheid te Winterswijk Is door den
Commissaris van de Koningin in Gelderland
een bevel uitgevaardigd, dat grdurende vier
maanden alle Honden, die zifK buiten een wo
ning of vaartuig (geen openbaar middel van
vei voer zi(nde) bevinden in de gemeenten van
Gelderland gelegen ten oosten van den IJssef.
met inbegrip vnn Zutphen en ten noord-oosten
van het Pannrrdensche kanaal en den Neder-
Rijn en niet binnen een afgesloten erf aan de
ketting liggen, moeten worden voorzien zijn van
een muilkorf,
Landbouw-ongrlak.
De 17-farige zoon van den landbouwer W. de
L. te Zevenbergschpnhoek. die op het land
werkzaam was met een wiedmachine, fs fn een
sloot gegfeden en m den modder gestikt.
Noodlottige val.
H. van der Ven, electricien te Geldrop, Is
Dinsdogmidd. uit een pool gevallen en onmid
dellijk gedood.
Onder de» trein.
Maandagnacht is nabij het station Valken
burg (L.). de ongehuwde Kruijen, te Valken
burg woonachtig, bij het oversteken van de
spoorbaan onder een trefn geraakt en over
reden. Hij was onmiddellijk dood.
Onder een auto*
Te Zaandam is ©en 5-jarig kind, bij het over
steken van den weg, onder een auto geraakt.
Het kind overleed weldra.
Gevolg van onvoorzichtigheid.
Op de Weteringschans te Amsterdam hl
gister een 25-jarige onderwijzeres, mej. v. M.,
die ondanks de waarschuwing van den conduc
teur van de in gang zijnde tram sprong, onder
den bijwagen geraakt. Toen men den wagen
had opgevijzeld bleken haar levensgeesten ge
weken te rijn.
kiwinff K.I ttkrr-u nla d. oor luk v.n ckit
fa end moet worden «arteemerltt
Do heer Snijden gaf de verzekering, dat dit
berghok voor doeken «ur. niet langer op den
zolder zal worden gehandhaafd en dat hiervoor
een andere plaat» zal moeten worden aangewe-
ïïilkCLHORRIEII.
OH. HoL Niei Off. Nol.
14 Juni IS Juni 12 uur
towfo!»tl.it
E«l»nom-u <k*li
P«ii"28.S24 tj.75
«f»—I«1.1IJ 21J
ZwitOTlud Uk00 Uk-
w—«0.0:50
Kopwh««U.Sb M.21
riirMiiu».4430
Stockholm 0-1.05 66.70,
N.iv-T.rtt-OTI, f.571
De officier van justitie te Middelburg heeft
in verband met de verdenking van het onttrek
ken van 8 paarden en 4 wagens aan een faillie-
«boedfel, sett BeTeorirnr ran /TOO of 500
gisehe francs uitgeloofd voor het opsporen
van M. J. D., 52 jaar, landbouwer te Schoon-
dijke. In verband met deze zaak is te Brugge
aengehowdw de Sondhrerere BL wt Suis.
De inbraken in Twente.
De ■■in fa mm to Oidreuaal heeft o» hoe-
terdaad een inbreker betrapt en gearresteerd,
een Duitscher uit Berlijn. Hi| hooft bekend op
verschillende plaatsen in Twentho do laatste
Leaser. Drie Daitschers
feit gearreataerd.
vaar hetzelfde
lui.
mocht beraad zit* een Etofeftc*
vfaifegfrcl* d© Sea. GuH, in de vaa
Mernredfefw Het was vrff ruw weer e» drie vis-
schers. dia daar rondzwalkten, bode» zich aan
ZWARE BINNENBRAND IN HET
HAAGSCHE TELEFOONGEBOUW.
Dfasdagavond omstreeks half IT werd een ge
deelte van de Residentie, en wel in het Mainix-
kwartier, heftig opgeschrikt door een gerucht,
dat In het kolossale gebouw van de gemeente
lijke telefoon aan de Marnixstraet een zware
brand wes uitgebroken. Dit was dan ook zoo,
maar gelukkig heeft de brand zich, door het
snel ingrijpen van de brandweer, niet verder
kunnen uitbreiden dan op het gedeelte van den
zolder, waar hij op tot dusver onverklaarde
wijze is uitgebroken.
T© circn half elf bemerkte de concierge, «Be
zijn ave -mde deed, op dien rolder, welke
over een t at gedeelte van het gebouw loopt,
een vla» in het rechtsche gedeelte van die ho
ven-lokaliteit en wel in een afgesloten vertrek
je, dat dient tot berging van voorwerpen voor
het schoonhouden van het gebouw en waar de
werkvrouwen, naar mate zij met hun tank ge
reed komen, het schoonmakmateriaal opbergen.
Ook hedenavond was er door de vrouwen ge
werkt, van welke de laatste ten 9 uur het ge
bouw verlaten had. Wat er In den vooravond of
later daar gebeurd is op <lien zolder wat aan
leiding kan geven tot het ontstaan van brand,
weet niemand en viel ode bi} het nauwkeurig
ste onderzoek, nadat men dien brand meester
was, niet to coiustateeren. Hen feit fa het dat
concierge den boel daar in lichte laaie vond
en rich omringd zag door een verstikken den
rook.
Onmiddellijk werd de brandweer gealar
meerd, die uit de centrale in de Prinsenstraat
met groot materieel uitridctc, doch het vuur zoo
krachtig aantastte met slechts twee slagen op
een autospm't, dat te kwart voor twaalven geen
vlammetje en geen rook meer te zien was.
Inmiddels kwam de directeur, de heer H. W.
Snijders, ter plaatse, uiteraard eenige oogen-
biikken ten zeerste onthutst, nam hij dadelijk
energieke maatregelen, flink geholpen door een
staf van het personeel, om voor waterschade
te behoeden wat kon. Want al spoedig was deze
aan brand annexe vijand, nog feller te bestrij
den dan hot vuur zelf, waaromtrent aldra door
de brandweer de geruststel lende Verzekering
kon worden gegeven, dat het vuur sou geloca-
Hseerd blijven tot do plaats, waar het ontstaan
was, al is de vlam ook een oogenblik door Wet
dak geslagen. X"
Als vaststaand kan dan ook worden medege
deeld, dat geen enkele dar zalen of vertrekken
wnar zich de hartader van den telefoondienst
bevinden, en di®- buitendien door een binnen
plaats van het brandende gedeelte zijn afgeslo
ten, door het vuur zijn aangetast, zoodot de
dienst geen enkele vertraging heeft behoeven te
ondervinden. De dames-telefonisten en 't ver
dere pier* r»eel hebben zich kranig gehouden en
allen hebben, iedqr op zijn terrein, alles gedaan
wat tot hulp mogelijk is.
De rolder is uitgebrand.
Behalve het schoonmaakmateriaal waa op
dien rolder slechts eenig materiaal voor tijdL-
annwijring geborgen.
Wat de oorzaak van den brand betreft, meldt
men ons nader het volgende:
Nadnt voor eenige «aren op dezelfde verdie
ping een begin von brand was ontdekt tenge
volge vnn zelfontbranding van poetskatoen,
heeft men met het oog op de veiligheid voor
dit katoen, dat gedrenkt is met licht ontvlam
bare stoffen als olie en terpentijn, als bergplaats
aangewezen de binnenplaats waar het wordt be
waard in gesloten ijzeren bussen.
Alleen dé andere doeken als toatrinkaaddoe-
ken en* warden nog bewaard in een mand, wete
ke was geplaatst op ren afgesloten gedeelte
van dm zolder, waar ook de electrische klok-
kenfnstt-IIatie zich bevindt.
Op onverklaarbare wijze schijnt n» fa deze
mand een doek terecht te zijn gekomen, welke
dooi» niet hoorde, en welke doek olie ew ter
pentin bevatte. Na een ingesteld onderzoek
dn directeur en de politie dan nok de
oveitoigfag gekregen, dat deze dnek dore zelf-
entbrandixur vlam hoeft gevat en dat dtatt ven.
constateerde dnt door dio leuze leden verk
gingen, werd een «ere pakkende leuze gvbrac.
Op voor notional® en International® ontwaj
ning. Dat was een leuze die zou inslaan.
komt er tegen op, del alleen hun partijgenoot«L_
tegen den oorlog souden sqn; leder ls tegeta
dm oorlog. Zeer merkwaardig, noemt ®pr. Ml
dat toen de VrfiKeidabond kwam met „Op vooflft
bezuiniging" zijn leider gehoond werd door df
S. D. A. P„ omdat de V. B. niet wfl de onmldtte
dellijke ontwapening. Ontwapening zou pradfl*
tig rijn, jammer dat de realiteit niet altijd rek«U
ning kan houden met de leuze. Op een desbw^
treffend© vraag heeft v. Zadelhof tpr. eens gtet
antwoord: Bén land moet beginnen 1 Die gvr
dnchtegang zou logisch zijn wanneer men rek er
ning moest horeten met de wereldpolitiek en aJL
successievelijk alle landen het deden. De gdfe
dachto wil spv. niet verlaten dnt de andere fan®
den Nederland zouden uitlachen en confereer*.
hoe Nederland onder hun bescherming zou kun®*
nen worden geplaatst als Nederland all eed
ontwapende.
Openbar© vergadering Vrijheid».
bond.
In de raai, „Kunstmin" werd gisteravond door
de afdeeling Gouda van den Vrijheidsbond een
openbar© vergudering gehouden, waarin ate
sprekers optraden de heeren mr. J. Gerritsen en
J. van Kleef.
Na opening der vergadering door den wtu
voorrttter, den heer F. Tieter, verkreeg de heer
Van Kleef het woord Ier behandeling van hal
onderwerp „De Vrqhekfsfcoad en do verkivziiv
gvn Toen mij het vetzoek bereikte om hier een
spreekbeurt te vervullen, vangt spr. aan, heb
ik het verzoek met se«t_veel genoegen aange-
nomen, omilot Canada Meed. hel heudfamt
ganeeesl na eer. politici,» strijd Had nahoud,
spr. dot d. be!aafjs4.ütng behoorlijk genoemd
mo, worden in lejeraiteilinir met elder, en
wijt de mindere belttngnteliinff in Wt ilgmetn
in verhoodinf rWt the in 1911 «n 191^ non de
econominche toetenden. Brj do endere partijen
wordt hetielfde erkend. De beloncmeümr mor
kamerzetels ontbreekt niet, hetgeen blijkt uit de
48 lijsten.
Van tal van lijsten zal blijken, dat die partijen
niet één afgevaardigde nare hat pretetaent zul
len zenden, vandaar dat die kleine partijtjes ge
vaar opleveren bq de verkiezingen, omdat daar
door niet iedere ztem tol zijn recht komt, het
geen de bedoeling der evenredige vertegenwoor
diging is geweest, vele stemmen dientengevolge
verloren zullen gaan. In 1916 wan de kiesdeete*
tusschen de 12 13,000, in deze campagne
zal hij zijn tusschen da 23 h 24,000. Partijtjes
met eigen camfafaat «ftkoreendc-, sullen K va»
dra kiesdeeler moeten hebben o» een afge
vaardigde naar da Tw-tafa Kamer te zenden.
Wt politieke hte. tek^g tTwdL^S^w!
emt PO hoe dm klote portijtjo. m do m,*<l
zqn gekomen door de voormannen van dio pat-
tfajea, die in 1918 niet werden gekozen en toen
zelf partijtjes gingen former ren on uiting te
geven aan un ontevredenheid, doch boven dat
motief staat hun eigenbelang.
De Vrijheidsbond ia helaas nfat gespaard
bleven va» een dergelijke» uittocht, hetgeen
m im kaart apoUm ia von do oilont hokte* ol
rochtach» partite, hock opr. coo.lntr.nle. dot
Wt War oongrno» io dot dergelijk* drooiee.
■dot onder de border ea» den Vrijhetehoad zhn
geileven.
Toen do Vrijheidsbond herboren werd uit de
bestaande partqe* hoorde me» zooveel aan de
«ene zijde smadelijk gelach. Men vergeleek hem
met een oud© juffrouw op krukken; van de
andeie zijde werd gesmaald. Men had hem
gaarne weer in den afgrond zien verdwijnen,
ellrogs verminderde renend en hoon. Troelstra
verklaarde in de Tweede Kamer zelden een par
tij te faftbcn aanschouwd op wie zooveel aan-
slagen wijn gepleegd Destemere is gtftleken dat
fa 1922 wel degelijk rekening met die partij
moest worden gehovdt-n.
Jf,'' - "in opr. At« «r kt den
Vrijheidsbond eenheid heerscht in tegenstelling
met de coalitie en de arbeiderspartijen der uiter
ste linkerzijde.
Spr. ging na wat men fa de con!hie siet ge
beuren, hoe Fahfaa zoowel afa mr. De Vilde
beiden borduren op hetzelfde thema. „Terug
naar onze tenten", alsohudden het knellende juk
der coa'itie om onder de macht van Nolens weg
te komen. Het is hm niet gelokt hun program-
mapimten. Zondagsheiliging en opheffing vac-
dnedwsng verwezenlijkt te krijge».
In de a.-r. partij werd ook strijd geveerd tus~
schen de leden aaderKo© joo fel als men nooit
in de S D. K. t. gedroomd heeft
fn de r.-k. stontspmt^ ook strijd gestreden
over d© vorming van do Nieuw© Katholieke
Partij. Spr. ging nn waaraan die vorming te
danken en to wijten was.
De wetten van minister Aa&ene, geseemv-
deerd door mannen van d® S. D. A. P., op
economisqh sociaal terrein verdedigd naar het
staatssocialisme voerende, kon niet anders als
ee» splitsing met de mannen van Industrie en
handel tengevolge hebben. De eenheid is ge
broken. Een en ander heeft keel wat hoofdbre
kens bezorgd aan het episcopaat. Nolens en
Van Wiinbeiyen. Was Graltenburgh machtig.
Van Wijnbergen bleek machtiger, door van de
zaak een gewetenskwestie te maken. Het epis
copaat betreurde dat de scheiding zich had vol
trokken. doch sprak nog gte» banvloek uit. Van
Wijnbergen zat niet stil en wist te bewerk*»,
dat de verkiesingsactie sou worde» gestaakt.
De vrifheitfagvdbdkto fa kij velen der N. K. P.
niet den kop ingedrukt; door dergelijk gefor
ceerd optreden is meer schade dan voordeel aa»
de R.-K. Stoatapoitif bezorgd Gefrappeerd heeft
spr. de laakbare houding van de r.-k. pers te
genover de houding van de N. K. P.
Spr. vraagt zich af hoe ket magnlijk fa ge
weest dat ket kakfaet-Rfaft zich heeft
kunnen houden op zijn wankele drievoet. Is het
wonder dit Troelstra met bel*»gstelling volgde
de dingen die plaats hadden tumchen de coaBtfa
onderling als de geste van de leden dier pre
tijen Het moet uitloop*» op een verbond tus
schen Troelstra e» Notens. Van R.-K. zijde fa
gezegd, dat hos ook de uitspraak van de stem
bus zal zijn, mm» niet uit sla it end met de
S. D. A. P. achter de groens fafel zal gaan zit
ten, daarmede een achterdeurtje openlatend voor
Marchant. die heeft laten verklaren niet op een
ministerzetel gebrand te zjfa e» die ten slotte die
twee partijen bij elmar zal brengen, mdrtfa de
uitspraak van- Marchant.
Spr. ging na wat ons i» dat geval to
staat.
De S. D. A. P. haalt de laatste jaren leuzen
naar voren orebrachtTo. Siddfatot tos» dl"
tfi
Waarom gaat Zweden, dat ah loWnelsIeida*
den soc.-dem. Than tin g heeft, niet voor? Spr<
rou die vraag gaarne door de S. D. A. P. ried
opgelost.
Op het oogenblik staat de strijd in het treken
der economie. Wanneer ooit in het poUttelC
leven een afgod is neergesmeten door de inanh
tven van de S, D. A P„ <k» ia Wt minister AnJS
berse. Toen In 1916 bet wetsvoorstel van dê
45-urige werkweek fa behandeling kwam, heefl
Dresselhuijs gewaarschuwd niet voorna» te gaê»
«net de invoering van dt« wet, werd hij gwhoc»<L
zelfs door den minister. Wanneer DreeaeDnji
en Drion In 19T8 gestemd mogen hebben voad
die wet, strekt het hun tot eere dat zij toen reed*,
voorspelden hetgeen Aalberse nu heeft mooted
voltrekken invoering der 46-urige «terkweeK
gedwongen door de realiteit, den loop der gë?
beurtenissen op sociaal- e» economisch tervefe
fGeroepEr ft geen «verk, duizenden loopef
•onder I) Wanneer 3 uur meer gewerkt word( -
H men in staat de productiekosten tr verlag*,
on do prijzen to doen dalen. Mng van dan aibak
dar aiot gerischt woeden dnt hij medewerkt aal'
den opbol:w van do maatschappij 7 Tn TQId fi
zij met hun hulp kapot gemaakt I (ProtrstonR
Hun gnossen evemtM I (Btuaocrighrid by da
S. D. A. P.'ors). Ben goed S. D. A. P.'er laai
nooit oen tergodering in do war slurenhij zaa
■landjes krijgen vnn zijn eigen leidn
OnvemchiBg welk minizterie wij krijgen, het
sal moaten bedanken dtt do uilenite besuinigin*
moet worden doorgevoerd, enden zouden vdjS
de komende Jaren denzeHden weg moetan b*
treden als Duitschhuid: biOstie.
Sfm. vezwtet grootse aaahnny vaa dan V. BL
die meer dan 500 aUeetin«en net 55000 ledte
teU aa test op da actie la Gouda van de vro
nen, waardoor dnze aideeüng 450 laden lak.
Spr. zaatt de personrm fiikzii 16 sa 23 tel
en wikt op ds gewichtig, rok op de waken ran
lende am da kindeten althmae ecn%islna bek*«d
te daan worden met da groote politiek* te.
opdat ontstaan sal en k.wrcorp. van jong*
roensten, aan wie «te H zijner tijd veilig dn
le*ek te overgeven Het oen opwekking te
konrod. 5 tem. am. te p*dan. de bagirote»
"jt - tegv*. bete.ro k te doen. epdst sar.
rcomhteerd. te
van 7—d HtJUnd gnl.mil wordn bottegd*
spv. ztemde. «agte
Da baar Bd. v. Daudg pmazztamt tagan te
■anim ram doen door alecte la veztuoidmigte
legwnteh) tat bet telen va» vragen. Do bomt
protesteei* over het orar do hob*
bote ran hopstuUmt ran andere parite te
der dk omalmtdlghmWn. t
Dv Vaorrittre zegt, «fat het bestuur volkoman
het recht heeft «fa vergaderingen te organfa®#
ren zooals het dat wenschteen profeet darei
tegen kan spr. niet aanvaarden.
De keer v. Kleef toonde aan dat iedere peagt
te propaganda aaar verkteag kan -riekt*;
«ooe te rifereen convocaties van politiek» vers
foderfagen «ft Voorwrerts".
De keer v. Daatrig antwoordt dal d* S* D. AL
r. a 1 tij cl gelegenheid tot debat geeft
Do Voorzitter dankte den heer v. Kleef voor
ztyn fat©ros*a»te beschouwingen en koopt do
reroltoton va» rifti rede zichtbaar mogen rijn.
Na de pauw behandelde Mr J, Gerritten, he«
onderwerp JD» Vrijheidsbond en de Koloniën.
R«e<fa tang fa Men tot do erkenning gekomen
dat het moederland en de koloniën gegrondvest
staan op wedei zijdsch belang. Spruirhtte het be-
langrijkste vraagstuk het overeenbrengen der
staatsuitgaven toet de staatsinkomsten. Drtt
geWt ook vore Ned. Indië waarvan de begroo-
tfag is vervijfvoudigd sedert 1916 Ondanks do
voordeeiige periode voor de Indftcho ptodtar-
ten van 1917—1921 werden de tekorten op «La
nieuwe begroeting op 391 millioen geraamd.
Toch gaat de Indische regeering voort met hot
nemen van zeer bezwaarlijke fiscale maatrege
len hetgeen in de Indische kringen groote ont
moediging heeft gewekt en het land naar den
afgrond brengt.
Het vroegere financieel* beleid was zeer voor
zichtig, wol een» te voorzichtig toch heeft ctio
politiek Indië vooruitgebrarht omdat toen be©
langrijke kapitaalsvorming plaat» had. In Were
tarache landen wordt er altijd gezegd dnt do
Staat niet voor kapitaalvormfa* heeft to rorgen*
*oor tiopisrha lande» geldt dat niet, zegt spr*
D© Ooateracke volken geregeld levende i» ee»
broeikasatmospheer, hebben niet <He energie vaal
de Wcsterache volken. i,
Hoevre de fadbrira bevolking bet in de tow
komst in ontwikkeling «al brengen, weten w4
niet, in elk geval, de vroegere financieel* poSf
tiek der Indische regeeringen was gebaseerd ojf
den werke lijken toestand, wat verre te verkies
se» fa boren het tcgenaroordfae financieel* bto
faéd. Onze suikerproductie maak* slechts 9 Mj
«ft vsn de wereldproductie, onze petroleutij
slechts 2.3 Wij kunnen dus den prijs nier
bepalen, onze ondernemers moeten kunnen con®
curreeren en dat kan nfet afa aan onze onderne©
legd.
Br moet vareobarfag hamen in den Isndto
die«re fa de eerste plaats. Wij hebben unem—t
ambtenaren als Britsch-Indië dat zeven maal
sooroel faviaoere heeft. Ook op economisch
bied moet een ander© richting worden ingeshH
geit. De suikarindustrio moet krachtig wonfatt
Voorts sprak Mr. Gerritsen over het ontwas
kred Volksftewartrijn over de Saeekat ls!<w{
wrike vereewéging beschikt over den steun dm,
regearfag. De lekken waren fa de i
stigp poaitie om faro te
doch ri| hebban «fats op
Wed verrkftt ol fatw nwttlg» tot stai
Zij hebben er soils geen pogingen to*
