STADSNIEUWS.
UIT DEN OMTREK
PREDIKBEURTEN.
Nieuwe Uitgaven.
Ons Drinkwater.
Kort geleden, den 30en Maart jJ. is de Goud-
sche Waterleiding-Maatschappij begonnen met
de levering van het nieuwe drinkwater, het
bronwater, dat in de plaats is gekomen van het
te voren gebruikte rivierwater. De mededee-
ling, dat dit nieuwe water zou komen, werd al
gemeen met vreugde vernomen, wtfl het rivier
water alles behalve voldeed, terwijl van het
bronwater de verwachting werd gekoesterd, dat
het in elk opzicht veel beter zou zijn.
Die verwachting is aanvankelijk op een
groote teleurstelling uitgeloopen, van vele zij
den werden klachten gehoord.
Wat was het geval. By de levering van het
nieuwe drinkwater openbaarde zich een ver-
schynsel dat algemeen voor yzer in het water
werd aangezien, maar dat in werkelgkheid
iets anders was, n.l. mangaan. Mangaan is,
zooals Van Dale het verklaart, een grauwach
tig wit, zeer broos en zwaar vloeibaar metaal,
dat veel door de glasblazers wordt gebruikt
aan het glas een violet kleur te geven en door
tlezen glasblazerazeep wordt genoemd. Het
openbaarde zich hier en daar op de meest wil
lekeurige wyze, voornamelijk als een bruinen
aanslag op gootsteenen, in baden, karaffen
enz., terwijl menigeen by het wasschen van
goed de verzuchting heeft geslaakt, dat het
goed zoo geel jverd en deze kleur er niet uit
te krijgen was; zeep bracht daarvoor geen baat.
Dat verschynael is niet onverwacht gekomen,
de Directie van de Waterleiding die wy inlich
tingen over het nieuwe drinkwater hebben ge
vraagd, heeft ons verklaard dat verschijnsel te
hebben voorzien, maar tevens de wetenschap
te hebban gehad dat het ook weer zou verdwij
nen, omdat ook by de proeven dit resultaat
was verkregen.
By da proefnemingen met het nieuwe water
heeft het twee maanden geduurd eer het man
gaan verdwenen was en het water goed voor
drinkwater was bevonden. De practyk van de
levering op groote schaal heeft merkwaardig
genoeg precies hetzelfde resultaat opgeleverd;
ook thans heeft het twee maanden geduurd eer
het mangaan verdwenen was; de vorige maand
begon het reeds geheel te verdwynen en thans
is het ontwikkelingsproces zoover gevorderd,
dat Gouda nu ontvangt het zuivere smaakvrye
bronwater en van dergeiyke ongewenschte ver-
schynselen geen Jast meer hebben zal. Dit is
een veibiydende 'mededeeling.
Toen in de afgeloopen weken door de groöte
hitte in tal van plaatsen en ook hier een enorme
hoeveelheid water is verbruikt, zyn in meer
dere gemeenten de waterleidingen in nood ge
bracht, men herinnert zich wel Amsterdam,
waar de bewoners dei- bovenverdiepingen wa
ren drooggelegd. Door dit enorm verbruik wer
den de in elk buizennet voorkomende yzervlok-
ken opgejaagd, zooals dat altyd ook gebeurt,
wanneer een sproeiwagen aan een brandkraan
water inneemt. Die yzervlokken hebben by vele
menachen het vermoeden doen ry«en dat het
nieuwe water ook hiervan schuld was. Dat is
niet het geval. Het water is volkomen zuiver
drinkwater. En daarby past de waarschuwing
dat het piet nutteloos moet worden verspild.
Wat een verschil, deze wy«e van waterlevg-
ring of de vorige en die, welke beoogde een
prise d'eau te vestigen aan de Lek en vandaar
het water te voeren naar de stad. Wat ïykt
het nu eenvoudig, maar wat een belangrijk
werk is aan deze waterlevering voorafgegaan.
Zooals men zich wellicht zal herinneren, werd
by raadsbesluit van 13 Juni 1921 de concessie
de Goudsche Waterleiding Maatschappy
zoodanig gewyzigd, dat inplaats van rivier
water, welwater geleverd zou worden, dat aan
kwaliteitseischen behoorde te voldoen. Teneinde
daartoe te geraken, moesten diep welputten
worden geslagen en moest er een inrichting tot
ontharding van het water komen. Zes putten
werden geslagen; die waren eind October ge
reed om aangesloten te worden aan de pomp-
ihrichting. Uit deze putten, die van onderen in
'teakhouten filterbuizen overgaan, die met ko-
pergaas zyn bekleed, wordt het water van 30
32 Meter onder Amsterdamsch peil omhoog
gevoerd; die filterbuizen zyn elk ongeveer 17
meter lang. Langs dezen weg wordt zoo per
uur meer dan 250 kub. Meter water aan den
bodom onttrokken, maar togen de hoeveelheden
water die in den bodem biyven toevloeien, be-
teekent dat niemendal; het niveau van het wel
water is 3-^-5 A.P. Contact tusschen dat
bronwater en het IJsselwater is er absoluut
niet.
Op, het terrein by den watertoren kan men
duideiyk zien, dat het bedryf geheel anders is
geworden dan vroeger. Het water dat door de
pompen in de machinekamer aan de bronnen
onttrokken wordt, stroomt op het terrein we
der uit in een reusachtige trog met gaatjes
bodem, waardoor het als een stortregen valt in
het eerste reactiebassin; daarnaast vloeit kalk-
water toe, dat de kristalheldere Vloeistof ver
andert in een door yzer en kalk verkleurd troe
bel nat, dat daarna reeds gedeeltelyk geklaard
uit het tweede reactiebassin gepompt wordt
naar da klaarbassins, waarin het verder van
troebelheid ontdaan wordt en naar de filters
afvloeit. Deze filters mi laten h?t mangaan
niet meer door; het water wordt aan het oog
onttrokken naar de reinwaterkelders ge
voerd, vanwaar het naar het hoogreservoir of
naar de Stad wordt gepompt, waar het kristal
helder en yzervry uit de kranen by de verbrui-
kersje voorschyn komt.
Omgezien het rivoerwater, dat1 tot nu
toe Gouda van drinkwater had voorzien,
vry zacht is, t.w. in den zomer 810
graden en in den winter als het groote
stoomgemaal van Rynland en andere polder
gemalen in werking zyn, stygend tot boven 20
graden somtijds, terwyi het welwater 24 gra
den hard is, is aan de Waterleiding voorge
schreven, water te leveren, dat niet harder dan
15 graden is, d.w.z. ongeveer de hardheid vaa 1
duinwater. Aangezien zulk eene ontharding
voor eene waterleiding iets geheel en al onge
woons is en eene nog niet gebruikte methode
gevolgd moest wonlen, is tevens in de
aan het College van B. en W.
gelaten om de Waterleiding
dezen eisch te ontheffen; het zal
enkele maanden duren voordat de Waterleiding
ook in dit opzicht hare V|rpliohtingen zal na
komen. Wel is er reeds veel veranderd aan
hef pompstation der Waterleiding;
heeft plaats gemaakt voor ruw-olie
-waarnaast oen volledige electrische installatie
als reserve dient; de atoomketels fungeeren
thans als olietanks en de
oud roest stukgeslagen,
zyn geworden. Een installatie is
voor het gereedmaken van kalkwater, maar
deze is nóg onvoldoende om aan de eischen van
het bedryf geregeld te voldoen.
Het is ongetwyfeld een groote voldoening
voor den Directeur der Waterleiding, Dr. van
Rietschoten dit weric, met zooveel" zorg be
dacht en ten uitvoer gebracht, te zien slagen.
LAiMU- EN TUINBOUW.
Het middel van J. v. d. Berg tegen het
mond- en klauwzeer.
Er is belangryk nieuws voor 'den
der, heuglyk nieuwe, als het bevestigd
worden. De „N. K. Crt." bevat een officieel
Pruisisch regeeringsrapport, waarin medodee
l ng wordt gedaan van proefnemingen, in een
trale veehalieii (hallen voor besmettelyke
ziekten) te Berlyn, verricht in opdracht voor
bet Ministerie van Landbouw, met het middel
van J. v. d. Berg Hz. te Utrecht, Directeur
eener Chemische fabriek te Zuilen a. d. Vecht.
Dit Pruisische rapport is voor het middel al
leszins gunstig. De lezer zal zich herinneren
dat over het middel van den heer v. d. Berg
veel geschryf is geweest. Het was een der
plus minus honderd middelen, welke de Staats
commissie in zake mond- en klauwzeer wer
den aangeboden, maar waarvan de
ling geheim werd gehouden. De
stelde een onderzoek in naar de resultaten,
welke volgens mededeeling door den heer v.
d. Berg op sommige boerderyen zouden zyn
verkregen met zyn methode. Het bleek, dat
cp die boerderyen de koeien niet door den
heer v. d. Berg zelf waren behandeld, maar
door een zekeren J. v. d. Toom, schilder van
beroep. Deze v. d. Toom demonstreerde zyn
middel ook voor de Commissie, met ongunstig
resultaat. En dewyl de commissie aannam,
dat dit hetzelfde middel was als hetgeen dóór
d. Berg werd aangeboden, gaf zy aan den
uitvinder zelf geen gelegenheid tot demon
stratie. Wat jammer was, omdat deze later
aan beweerde, dat wat hy aanbood, iets anders
was. Het dagblad de „Nipuwe Rotterdammer"
nam het toen voor het middel van v. d. Berg
cp, wees op verkregen goede uitkomsten en
laakte het in de Commissie zeer, dat zy het
middel veroordeelde zonder het te hebben on
derzocht. De houding dér Commissie in het al
gemeen tegenover geheimmiddelen leek me
nigeen, ook ons, niet onbevooroordeeld. Zy
meende de Regeering te moeten adviaeeren,
om in den vervolge geen onderzoek van gc-
heimpiiddelen te doen geschieden; een 2-tal
leden, de heeren L. F. Duymaer van Twist en
Mr. A. G. A. 'Ridder van Rappard, hebben dit
niet willen onderschrijven. De heer v. d.
ondervond uit veeartsenykundigen hoek veel
tegenkanting. Overtuigd als hy scheen van de
deugdelykheid van zyn middel, trok hy
Frankryk, daarna naar Engeland, maai
geen voldoenden steun vinden. Eindelek
hy er in slagen, dat hem gelegenheid weid ge
geven om te Berlyn officieel gecontroleerde
proeven af te leggen. De wetenschappelyke
leider er van was Dr. Paeppel, die te voren
verklaarde de stelling van den heer v. d. Berg
absoluut niet te gelooven, omdat zy volkomei
tegen zyn wetenschappelyken kyk op de ziek
te indruischte. 't Getuigt zeer voor v. d. Berg's
middel, dat Dr, Paeppel thans zyn ongel yk
volmondig erkent, en de eerste is, volgens de
,.N. R. Ct." die zich daarin verheugt. Het rap
port is dan ook zoo beslist mogelijk. De uit
vinder had zyn vinding aangeboden niet als
een voorbehoedmiddel, maar als een middel
ter spoedige genezing van de ziekte. Hy had
aangeboden te bewyzen: dat door zyn middel
de ziekte onrniddellyk werd gestuit en de
zieke dieren in enkele* dagen werden genezen.
Welnu, het rapport bewyst, dat dit niets te
veel is gezegd, maar wel te weinig. Want vol
gens den rapporteur heeft het middel niet al
leen nog, hoewel in engeren zin, een prophy
lactische, d.w.z. voorbehoedende werking. Zie
hier de conclusie;
,1. Pophylactische werking in
kan het middel op grond van de
proeven niet ten volle worden toegeschreven
mulat de acht dieren, die voorpf behandeld
zyn, vier mondzeer kregen, waarby echter
met uit het oog mag worden verloren, dat
deze -vier dieren slechts tweemaal vooraf wa
ren behandeld en het middel reeds een week
voor het aanbrengen van de infectiedieren
hadden ingekregen.
2. Prophylactische werking in engeren zin
moet het middel in alle omstandigheden wor
den toegekend, omdat van de dieren, die voor
al met het middel werden behandeld, drie ge
heel van de ziekte verschoond bleven, een aty
pisch, dufi twyfelachtig ,ziek werd. Dit waren
de dieren, die viermaal vooraf waren behan
deld en het middel nog hadden
den dag dat de eerste infectiestier was aan
gevoerd, daar voorts de ziekte by de overige
van te voren behandelde dieren een zeer snel
en uiterst zachtaardigen loop nam en de hoe*
ven van de behandelde dieren in het geheel
niet ziek werden.
Genezende werking moet het middel in
een meest uitgebreidon zin en hooge mate
worden toegekend.. Met alle tot dusver uitge
vonden en beproefde middelen tegen mond
en klauwzeer zyn dergelyke schitterende re
sultaten tot dusver niet bekend geworden,
zooals het middel in discussie by het boven
besproken onderzoek heeft getoond.
Niet slechts, dat by de meeste daarmee be
handelde dieren, nadat zy ziek waren gewor
den, en zeer zwaar ziek waren, in doorsnee 3
of 4 dagen een opmerkelyk snelle terugkeer
aer gezondheid, een dito daling van de li
chaamstemperatuur tot de normale verbete
ring van de werkzaamheid van hart en lon
gen, zeer levendige eetlust en daarmee met
do oogen waarneembaar toenemen van het ge
wicht te constateeren waren, ook de ziekeiyke
veranderingen in den bek, aan de hoeven en
uiers genazen, byna steeds in 2—3 dagen, by
enkele dieren reeds in één dag, terwyi de die
ren, die, nadat zy ziek waren geworden niet
waren behandeld, op den dag, dat zy ge
slacht werden, dus 20 dagen nadat zy ziek
waren geworden, zwaar te lyden hadden onder
de ziekte en haar gevolgen en volkomen en
decadence waren geraakt."
Wy behoeven hieraan niets toe te voegen
en spreken slechts den wensch uit, nu dat geen
wetenschappelyke hooghartigheid van den
heer v. d. Berg nu verder moge verhinderen
ook ten onzent met zyn middel.te demonstree-
ren. C. B.
De heer Obbink schrijft in het Landbouw
weekblad:
Het staat nu al vast, dat dit jaar de hooi-
opbrengst, althans wat de hoogere zandgron
den betreft, niet alleen gering, maar bepaald
slecht zal zyn. Velé boeren krygen heelemaal
geen hooi, daar al bet wei- en hooiland wordt
afgeweid en nu is het nog mogelyk, dat een
gunstig naj-iai iets vei betert, maar de hoodop-
biengst wordt v ryv< l niets.
Dat dit een zeer belangryke factor is by de
wintervoeding, spretekt vanzelf en dat temeer,
nu ook de rogge vrel minder oplevert, ook wat
het stroo betreft, dan het vorige jaar en de
opbrengst van dit gewas ook beneden het mid
delmatige blijft. Er zyn enkele stukken rogge,
die er vry goed, sommige zelfs die er zeer goed
voor staan, maar het meerendeel is minder dan
'middelmatig. Oude voorraad is er niet, zoomin
van hooi als van stroo en dat de winter onder
die omstandigheden met zorg wordt tegempet
gezien, is geen wonder. De haver dreigt even
eens slecht tot zeer slecht te worden, daar de
tyd vaa aren schieten daar is en de
haver nog niet meer dan 25 tot 30
lang is, geen kleur heeft en geen behoorlyke
aar kan zetten. Dit jaar dreigt een ramp voor
den boer te worden. Het is daarom des te meer
noodzakelijk nu nog alle middelen aan te wen
den, zooveel mogelyk veevoeder te verbouwen.
Als clan het najaar wat mee wil vallen,
hooi en stroo bespaard worden. Het voeder, dat
nu nog met succes te verbouwen valt, zyn bie
ten, knolrapen, knollen enz.
Het uitzaaien van herfstknollen is nog te
vroeg, dat gebeurt van 5 tot 15 Augustus in
den rogge- of haverstoppel. De laatste is er
minder voor geschikt dan de eerste, ook al om
dat de haver veelal wat laat het land ruimt,
maar de kans is groot, dat de haver dit jaar
vroeg is cn ook de teelt van late knollen kan by
uitzondering eens goed gaan. Wel kan men ni
met-succes knollen zaaien in aardappels, in af-
geoogst koolzaailand, op land waar snyrogge
stond enz. Het gaat echter ook nog goed op
roggeland, zelfs als de rogge ryp is geoogst,
als de oogst niet al te laat valt, knolrapen te
zetten. Daartoe moet dan echter zoo spoedig
mogelyk een stukje land met knolrapenzaad
uitgezaaid worden, want ongeveer 7 weken na
het uitzaaien kunnen de planten verplant wor
den en bovendien is het toch de hoogste tyd
het zaad uit te zaaien. Als de plantjes niet
worden uitgezet, doch als zaailingen blyven
staan, kan tot einde Juni toe het uitzaaien
plaats hebben. By het kiezen der soort is het
goed er rekening mede te houden, dat een
grondsoort met een donkere kleur, dus oud
bouwland, venachtige en humusryke grond de
witte en op grond met een lichte kleur dus
leemhoudende grond, lichte gryze zandgrond,
gele broekgrond enz. de gele knolraap het liefst
groeit.
Over het algemeen is voor knolrapen ver
planten beter, waafby zorg is te dragen het
hart der plant goed boven den grond te houden,
in tegenstelling met b.v. de plant van koolzaad,
waarvan het hart liefst geheel in den grond ge
bracht moet worden.
Voor bieten is het- blyven staan op den korrel
te verkiezen boven verplanten, maar waar nu
de tyd van uitzaaien lang voortby is, doch het
it planten nog heel goed kan en vooral de bie'
duurzaam is en tot ji het voorjaar kan bewaard
worden, verdient net aanbeveling nu nog zoo
veel mogelyk biel
uit te vetten
Kan men daarvoor een stalmestbemesting gfe-
ven, dan is dat uitstekend, maar het gaat ook
met enkel kunstmest, indien "mogelyk aange
vuld met gier. Slakkenmeel of super is vol
doende te krijgen en moet ondergeploegd wor
den. Gier liefst ook. De kainiet, waarvan 7 tot
10 zak per H.A. moet gegeven worden, wordt
he£ best gegeven, eoodra de planten zyn gezet
en behoorlyk aangeslagen, als overbemesting.
Dit moet plaats hebben als het gewas droog
ls. lnschoffelen is niet bepaald noodig.
Het spreekt vanzelf, dat een stikstofbemes-
ting niet vergeten wonden mag, maar over het
algemeen is de zandboer niet bang zwaar te be
mesten en zorgt hy daar wel voor.
Knolrapen mag men geen kainietbernesting
geven na het uitplanten ;de behoefte daaraan is
by .knol rapen ook minder groot, maar voor een
stikstofbemesting zyn zy erg dankbaar.
Als gezorgd is voor de teelt van een zoo
groot mogelijke hoeveelheid wortel- en knol
gewassen, is er in den winter veel minder ander
voeder noodig en is men niet genoodzaakt veel
vee te verkoopen, want men kan er zeker van
zijn, dat, als straks blykt, dat door gebrek aan
voeder veel vee verkoolt moet worden, de prij
zen slecht! zeer slecht zullen zyn en dat de ge
volgen van den slechten hooioogst zich öok in
dat opzicht geducht zullen laten gevoelen. De
melkopbrengst zal natuurlijk ook lijden onder
het gebrek aan hooi, maar om de melk in den
wintór als het ware met krachtvoeder van het
vee tb „koopen", lydt enkel tot verlies en het
gaat er straks om het vee zonder teveel schade
door pen winter te krygen, daar de prijzen on-
moge|yk laag zullen zyn als de boeren tot ver
koopen gedwongen worden.
Het kan nog goed zyn er op te wyzen, dat
men verstandig doet niets in voorkoop te ver
koopen, noch stroo, noch bieten, noch aardap
pelen, want dat dit jaar, als niet spoedig een
weersverandering ten gunste intreedt, tot won-
deriyke pryzen en verhoudingen aanleiding zal
kunnen geven, staat wel vastt
INGEZONDEN.
(Buiten vërantwoerdelykheid der Red.)
Een door hel Goudsch Weekblad geweigerd stuk
Gouda, 15-6-'22.
Mynheer de Redacteur,
Verzoeke beleefd plaatsing voor het vol
gende, hetwelk geweigerd is m het Goudsche
Weekblad, als antwoord op een aanval op ons
en onzen patroon gericht.
By voorbaat onzen dank.
Naar aanleiding van het stuk in het Goud
sche Weekblad van Zaterdag 27 Mei over
Slaalgöborenen zouden wy gaarne de hoofd
punten nader uiteen willen zetten. Waarom
niet georganiseerd, waar het eigeidyk vfel het
meest om gaat. Dat wy allen met "meer geor
ganiseerd zyn vindt zyn oorsprong rt^het f<
dat in 1918, toen overal in den lande
hooging scheering en inslag was,
of mangelwortelplanten
héér Arends voor het personeel loonsverlaging
vroeg. Het loon was toen 17 gulden voor de
volwassen arbeiders en wy kregen 100 gulden
gratificatie. Men kwam van de Nederi. Bond
een circulaire aanbieden van 17 gulden per
week voor minstens een half jaar. Mynheer
de Redacteur, wy willen niet in finesses be
spreken wat een opschudding dat gaf in de
Vereeniging, doch willen alleen zeggen dat
door ons een pretestvefgadenng werd belegd,
niet als gevolg dat de circulate nietig werd
verklaard en aan de patroons een nieuwe
loonregeling werd voorgelegd van 18 gulden
(zegge 18 gulden). Wy hadden voorgesteld
een loon van 20 gulden, doch dit durfde men
niet aan, maar men gunde ons die voorsprong
niet, die wy bezaten aan de fabriek van den
heer Arends, zoo mirt als zy het ons nog gun
nen. Dan over dat contract, wat een treurig
heid alsof wy het niet beter wisten, 't Is ge
heel in stryd met hetgeen in de overeenkomst
staat. De 70 by ziekte, moet inderdaad zyn
7b 7e, doch daar staat in ons voordeel nog
by dat 1 dag ziekte ook moet worden betaald,
en dit gebeurt volgens dat mooie C. Contract,
goedgekeurd door den Bond, niet Dat beloofd
werd vol loon by bedanken van den bond is be-
zyden de waarheid, het werd gezegd en wel
om de doodeenvoudige reden, dat de Bond
minder uitbetaalt. Wy werken niet voor den
Bond maar voor ons zelve. Ik wil nog dit
vragen. Wie hadden het eerst den 10-urendag?
Wie het eerst de vrye Zaterdagmiddag? Wie
het eerst recht op vrye dagen? Wie het eerst
den 8-urendag en lest best wie het eerst aan
deel in de winst? Dit alles zonder den Bond,
en dat was by den heer Arends en daaruit
ziet gy dan vanzelf de door u gewraakte hu
maniteit en volgt vanzelf de saamhoorigheid
van ons, omdat wy overtuigd zyn dat dit in
ons eigen belang is. En daarom denken wy
het zyn niet de slechtste vruchten' waaraan
de wormen knagen. En door cms besef wat wy
wel bezitten zeggen wy ziet dat gy het ook
kiygt en ween niet over onze vrouw en kin
deren, maar ween over u zelve, het gaat ons
DE ONGEORGANISEERDEN.
Mynheer de Redacteur^ indien het niet
veel gevergd is, zouden wy dit er nog aan toe
willen voegen. Is dit nu een handelwyze van
een party die altyd den mond vol heeft over
kleinzielige politiek of pietpeuterig gedoe en
over de leugens van andere partyen, om er
Zich dan zelf van te bedienen en een aanval
te doen op personen die zich in dat zelfde blad
niet mogen verdedigen onder de leuze van on-
geteekend stuk. Men voegde er gauw by: en
geen geval van ongeorganiseerden. Wy had
den direct handteekeningen kunnen krygen,
maar dat begreep men wel.
U mynheer de Redacteur nogmaals onzen
Lethmaetstraat 8, Gouda.
H. BOOT.
ONDERWIJS.
pen is zonder hoofdelijke
kok verworpen, die de opheffing van het gynre
isium aldaar beoogde.
B. en W. hadden aanneming van deze motie
cleeld:
„B. en 1
i, dat de Minister van Onderwijs tot mede
werking aan ontheffing van de verplichting
tot instandhouding van een gymnasium niet
zal te Vinden zijn, omdat het hier geldt een
bestaande instelling, die jarenlang in de be
ta aan openbaar voorbereidend H. O. van
groot deel der burgerij heeft voorzien.
Zoowel een uitlating, persoonlijk dóór den Mi
nister in een audiëntie aan den Burgemeester
gedaan, alsook een schrijven van den Inspec
teur H. O. geven voldoende redenen voor deze
eronderetelling."
Een voorstel vna B. en W. om bet gym
nasium en de gemeentelijke H. B. S. om te
zetten in een lyceum is daarna aangenomen.
Waar dit verweer slaat op een aanval in
het Goudsch Weekblad, had dat
blad dit verweer behooren op te nemen; nu dat
geweigerd wordt, ten onrechte o.i., verleenen
wy hieraan gaarne plaatsing. - RED.
Bezuiniging.
Het staat vast: „Er moet bezuinigd wor-
sn". Niet slechts by het Staatsbeheer, doch
ook bij de Provincie en de Gemeenten. Overal
is met geld gesmeten. Hoera, "de Schoolstrijd
is uit in de Tweede Kamer, maar de Gemeen
ten zyn er door op den rand van den afgrond
gebracht. „Lr moet bezuinigd worden" en
toch geloof ik, dat geen enkele politieke party
li slagen, omdatde ambte
naren niet bezuinigen willen.'
Hoe zal het gaan met de inkomsten van Kyk
en Gemeenten in de eerste jaren? Decrescen
do, omlaag, omlaag. Men staart zich blind op
in de Industrie en vergeet den
Landbouw.
Het land dalende in prijs, koeien van 950
in 1921, nu 300. Prosit Inspecteurs der Ver
mogensbelasting.
En de verdiensten ten Platteland®, decre-
cendo. Prosit Inspecteurs der Rijks- en Gean.
inkomstenbelasting.
Inkomsten niet op een hellend vlak, doch
vallende als baksteenen. Het leger afschaffen,
(lat is de eenige bezuiniging van enkele par
tyen. Ik wil my bepalen tot het onderwijs.
Neen ,om den dood niet alleen het Lager On
derwijl maar vooral ook het Middelbaar- en
Waartoe al die kostbare schoolgebouwen,
die, zonder aan de hygiëne tekort te doen, véél
eenvoudiger konden en dan na1'aftrek van alle
vgcanties en korte lesuren, slechts enkele da
gen in gebruik. Iedere school met eigen na
tuurkundig kabinet, scheikundig laboratorium,
biblotheek. Alles onnoodig met een combi
natie van 2 of meer scholen in één gebouw.
En die kleine, kleine klassen,- die steeds
meer minder geschikte leerkrachten eischen.
Onmogelijk uit te houden. En dan Bureau-
Schooltoezicht met gebouwen, klerken, vry
reisbiljetten le en 2e klasse. En het Hooger
Onderwijs?
Zie die onvoltooide Ziekenhuisgebouwén te
Leiden, die beslist onexploiteerbaar zijn, als
ze afgemaakt worden. Toe, maak er gauw
woonhuizen van! Een gewoon Ziekenhuis is
wellicht nu al een financieele ruïne!
Kyk in Delft; collegezalen in'allerlei styl
gebouwd, chique gemeubileerd en dan soms
voor één professor met één dozijn studenten,
gedurende 300 uren per jaar.
Zie in Delft, nota bene vlak by Leiden; doch
Delft ook eert Hortus, met Hortulanus en
bakken. Wellicht voor honderd
glas en aan onderhoud. Wie een
klein tuintje heeft weet wat tuinieren kost!
Wie durft in dat Hooger Onderwijs het mes
te zetten. Alle kinderen van ryken, intellec
tuelen, arbeiders moeten nu studeeren, jon
gens en meisjes, ombaantjes te krijgen,
ambtenaar te worden, „hooger op" zooals
ieder ouder zegt.
Waar gaat het dus heen? Naar den amb-
In hit Land vin Melk en Honing.
In het land van melk en honing
Wordt de stembus opgesteld.
Zevenhonderd candidaten
Hebben zich reeds aangemeld.
Zestien oude staatspartijen
Vragen om der kiezers gunst.
Motto: „Ons kunt ge vertrouwen,
Wij verstaan al lang de kunst!"
Twintig nieuwe staatspartijen,
Opgericht in allerijl,
ipen: „Weg met oude plunje,
:chts bij ons alleen is heil!"
wenhonderd candidaten
Trekken door het heele rijk
„Geeft door óns te kiezen, kiezers!
„Van uw helder inzicht blijk!"
Zevenhonderd candidaten
Zijn, vol offerzin, bereid,
Voor het heil des volks te geven
Hun vernuft, hun zorg, hun tijd.
Slechts het landsbelang, niets anders
Drijft hen naar het Binnenhof.
Wie iets anders durft vermoeden
Is gemeen en laag en grof.
Zevenhonderd candidaten
Zouden strijden, éven trouw,
Als het lidmaatschap der Kamer
Onbezoldigd wezen zou.
H.
tenaarsstaat zonder werkers en 't moe
toch van den grond kopienü
Resumeerende staat het by my vast:
le. (Dat geen enkele party in ernst bezu:
nigen wil, behoudens de enkele die scherni
met legerafschaffing, alleen op dit punt
2e. Dat de ambtenaars niet bezuinige
willen.
3e. Dat geen enkele party
aandurft.
4e. Dat het onderwys, let wel, vooral Hoo
ger- en Middelbaar-, onnoodig luxueus is.
5e. Dqt Ryks- en Gemeentebelasting we
gens de snelle daling van inkomsten en bezit
groot gevaar loopen.
6e. Dat een debacle volgen moet.
EEN PESSIMISTISCH KIEZER.
GOUDA, 17 JUNI 1922.
Gemeenteraad.
De Raad dezer gemeente komt in openbare
vergadering byeen op Dinsdag 20 Juni 1922
aes nam. 1% uur.
Aan de orde komen ^le
Het voorstel tot benoeming van een Regent
van het Van Iterson-Ziekenhuis.
Het voorstel tot benoeming van twee leden
van het Burgerlyk Armbestuur.
Het voorstel tot benoeming van een lid dei
Commissie van Toezld^H^aMftaiririiiH
Onderwys.
Het voorstel tot overplaatsing van een <m-
derwyzeres van de school v. g. 1. o. no. 1 naar
de 2e Burgerschool voor Jongend.
Het voorstel betreffende verW van ver
koop van sterken drank in het klein gedurende
de kermis.
Jet voorstel tot verhooging van het tarief
voor het Volks- en Schoolbad.
Het voorstel betreffende overbouwing vin
gerioleerden grond door de Goudsche Coöpe
ratieve Broodbakkerij „Ons Voordeel."
Het voorstel tot goedkeuring van Balans
en winst- en verliesrekening van den gemeen-
telyken Reinigings- en Onl
Het voorstel tot opheffing der
baarverklaring van de woning 1
straat no. 38.
Comptabiliteit (wyziging der g(
g/ooting dienst 1921, enz.).
Verhooging subsidie Vereeniging voor Am-
bachtsonderwys Gouda -
1921.
Uitkeering aan byzondere scholen voor over-
•mplete onderwyzers (art. 100 juncto art. 56
'der Lager Onderwyswet 1920).
Het voorstel tot vaststelling der vergoeding
>or byzondere scholen ingevolge artikel 103
der L. O.-wet 1920.
Vaststelling le Suppletoir Kohier Honden
belasting 1922.
Behandeling4e suppletoire kohier plaatse-
lijke inkomstenbelasting 1921.
Behandeling 6e suppletoire kohier plaatse
lijke inkomstenbelasting 1921 (forensen 1/3
meer vanaf 1 Mei 1921).
Staten van geheele en gedeeltelijke onthef
fingen diverse aanslagen ingevolge
wettelyke bepalingen.
Een nieuwe Zweminrichting*
Maakten wy reeds eerder met een enkel
woord melding van de plannen, die er bestaan
by de Roei- en Zeilvereeniging Gouda om
den Reeuwijkuchen Plas een nieuwe zwemin
richting te maken, thans kunnen wy daarem-
trent nadere mededeelingen doen.
De plannen zyn geheel uitgewerkt en in tee-
kening gebracht, wellicht heden reeds zal men
in enkele winkels een fotografische afbeelding
van de door het bestuur der Roei- en Zeilver
eeniging in welwillende samenwerking met
heer P. Bokhoven, ontworpen nieuwe bad-
zweminrichting kunnen zien. Het plan is mo®»
het bassin heeft een grootte van 10 Meter
brééd, byn een diepte van 20 Meter; er is I*"
rekend op 20 kleedkamers, welk aantal e.v.
kunnen worden vergroot. Vóór de kleedka»*
is een terras van 1.50 M., dus een vokkj*
breedte tusschen kleedkamer en bassin.
de volle diepte is achter de kleedlpuM» gj
kend op een rywielbergplaats, die daar
beerlyk is. Het spreekt van zelf dat het
een schuin afloopende bodem zal hebben, tw
einde verschillende waterdiepten te verkrijg*-
Het ligt in de bedoeling aan deze *we«r
inrichting te verbinden een door den
Zwembond gediplomeerden vasten instructed
die geregeld toeeicht zal houden en tevens
derrieht zal geven in het zwemmen.
Aan de oprichting van een zoodanige ^0»»
inrichting zyn nog al wat kosten
men leze verder het let&e boekje
ADVERTENTIëN
dit voor de Roei- en Zeilvereeniging alleen
^Üewaarlyk is, zullen pogingen worden aan-
kqdldaarvoor een vennootschap te vormen.
Het eenige bezwaar dat tegen deze nieuwe
jyrditmg zou kunnen worden aangevoerd zou
jjjn den aistand tusschen Reeuwyk en Gouda,
ïoch mag dat bezwaar niet te sterk gelden,
de fawny**®*® en zwemsters toch beschikken
vry algemeen over rywielen, en dan is de af-
g«-'eI1 atstawl meer. Trouwens de zwem-
Jhehtmgen elders zyn ook voor velen niet in
jjun directe nabyheid en toch maken zy er
gebruik van. Dit bezwaar wordt ook trouwens
niet gevoeld door de Goudsche Zwemcluh, die
deze plannen ten zeerste toejuicht en de tot
standkoming van tie inrichting warm aanbe
veelt
Moge dit goede plan door de medewerking
i den steun van velen slagen!
Georganiseerd Overleg voor Ambtenaren en
Werklieden in Gemeentedienst.
Na een jaqp bestaan der Commissie van ge
organiseerd overleg voor ambtenaren en werk
lieden zyn thans de verslagen verschenen van
laar werk.
Nieuws sïjaat er niet in, wat er in staat is
reeds gepubliceerd, na elke vergadering; de
gemeenschap zou er geen schade by hebben
gehad indien het daarby was gebleven. Over-
üemen doen we da tdan ook niet, alleen ver
melden we het volgende van de alj
werkingen:
De
algemeen door een prettigen geest van samen
werking die tusschen de leden onderling be-
fctaat. Verwacht mag worden dat de Commis
sie in de toekomst nuttig werk zal verrichten
en de brug zal vormen tusschen overheid en
werkman, waar het betreft de behartiging niet
alleen van de belangen van een of anderen
groep maar .ook de gemeenschapsbelangen.
De Commissie had wat de loonregelingen be
treft geen arbeid van belang voor zich, dayr
deze materie in 1920 middels den arbeid der
salariscommissie op afdoende wyze was gere
geld. De arbeids- en diensl^oorwaarden van
Let brug- en sluispersonedl eischten veel over
leg en vele besprekingen. De tegemoetkomen
de houding van het gemeentebestuur in deze
wem zeer op prys gesteld. De Commissie
spreekt aan het einde van dit eerste jaarver
slag hare hoop en overtuiging uit dat het Ge
organiseerd Overleg in de gemeente Gouda
mag leiden tot vruchtbare samenwerking met
het gemeentebestuur in het algemeen en Bur
gemeester en Wethouders in het byzonder,
om op deze wyze te gerakën tot een billyke,
rechtvaardige en de gemeenschapsbelangen
dienende verhouding tusschen den werkgever
en den werknemer in het gemeentelyk over
heidsbedrijf.
De opmerkingen in het verslag der ambte
naren wyken alleen af in het volgende:
Slechts een enkele maal maakte deze rege
ling een onderwerp van bespreking uit, ter-
wyl in afwachting wat de aanhangig gemaak
te wettelyke regeling van den rechtstoestand
den ambtenaren zal brengen ook in in deze
richting geen omvangrijken arbeid van haar
kon worden verlangd.
9e Fototentoonstelling te Amsterdam.
Op de 9e Fototentoonstelling te Amster
dam, uitgeschreven door de Nederi. Amateur-
Fotografen-Vereeniging zyn toegelaten inzen
dingen van onze stadgenooten: Th. Tukker,
Mevrouw Tukkerden Daas, Fr. Wernink,
H. M. van Triet en J. J. Ph. den Boer Jr., le
den van de Amateur-Fotoclub „Gouda", leider
de heer Th. Tukker. Eveneens inzendingen
van de heeren Martinus van Gent en M. Veer-
BOSKOOP.
Openbare vergadering van den Raad der ge
meente Boskoop op Woensdag 14 Juni 1922,
des namiddags uur.
Tegenwoordig met den Voorzitter alle leden.
De notulen van de vorige vergadering wer
den onveranderd vastgesteld. De Voorzitter
deed voorlezing van de ingekomen stukken en
de mededeelingen van B. en W.
Dè balans en de winst- en verliesrekening
der bedryven over 1921 werden overeenkom
stig hot voorstel van B. en W. vastgesteld.
Vervolgens werd goedgekeurd de rekening
en verantwoording over 1921 van het Burgerlyk
Aimbestuur.
in verband met de inwerking treding der
warenwet werd vastgesteld een verordening
tot wyziging van de Algemeene Politieveror
dening.
De pensioensgrondslagen van het personeel
by het Vervolgonderwys werden voorloopig
vastgesteld.
B. en W. bieden ter kennismaking aan de ter
voldoening aan art. 81 der Lager Onderwyswet
19t20, door het Bestuur der Vereeniging voor
Christelijk Schoolonderwys ingezonden reke
ning en verantwoording.
B. en W. adviaeeren om verMooging van het
aan de Commissie tot Wering van Schoolver
zuim jaarlyks toegestane bedrag tot bestrijding
der kosten van presentiegelden en belooning
van den Secretaris toe te staan en wel tot 160.
Hiertoe werd na eenige discussie besloten.
B. en W. bieden ter vaststelling aan een
concept-verordening, regelende de wyze van
afkondiging in de gemeente Boakoop. De ver
ordening werd overeenkomstig het concept
vastgesteld.
B. en W. stellen voor om te besluiten tot
«obewoonbaarverklaring van de perceelen
Noorkade 16 en Puttekade 52 en 53, benevens
om den tennyn binnen welken moet worden
ontruimd het perceel Reyerskoop 20? met zes
maanden te verlengen.
Aldus besloten.
B. en W.'doen een mededeeling omtrent de
gevolgen voor het gaabedryf van e.v. electri-
ficatie der gemeente.
Hierover ontspon zich een discussie, waarby
zich eenige leden uitspraken over electrificatie,
zoodra het maximum gasveibruik van 900.000
M3. per jaar is bereikt.
Na eenige bespreking werd besloten tot gas-
prysverlaging a ƒ0.01 per M3. en tot verla
ging van den prys voor industriewater.
Vastgesteld werd een wyziging der gemeen
te-begrooting, dienst 1921.
By de rondvraag stelde de heer Spruyt eeni
ge vragen over de verzorging van het raads-
verslag en de benoeming van een nieuwen
ambtenaar.
De heer Noest drukte zyn spyt uit over de
nieuwe werktijdregeling foor de gemeente
werklieden.
De heeren van Kleef en Guldemond deelden
hunne zienswyze over deze zaak mede..
De heer Brand stelde eenige vragen over het
van propaganda-biljetten voor de
a.8. kamen ei kiezingen en de benoeming van
een nieuwen ambtenaar.
De heer Boekiaad vroeg of de Raad geen
stappen kan doen om gedaan te krygen, dat de
aflossing van het middenstandscrediet gemak
kelyker geschiedt.
De heer Verkade vroeg of het B. en W. be
kend is, dat schoolverzuim voorkomt, tenge
volge van gebrek aan schoeisel. Zoo ja, kan
dan de betreffende memoriepost niet wonlen
uitgetrokken.
De Voorzitter reide naar aanleiding van een
en ander een onderzoek toe.
Niets meer aan de orde zynde sloot de Voor
zitter de vergadering.
HAASTRECHT.
De Raad dezer gemeente is byeengeroepen
op Maandag 19 Juni 1922, des van. 10 uur.
Aan de orde komt:
Vaststelling percentage voor de plaatselyke
inkomstenbelasting. (Burgemeester en Wet
houders stellen voor dit te bepalen op 1.4
Aanwyzing stemlokalen.
(Burgemeester en Wethouders stellen voor
een stemlokaal te ve'stigen te StolwykersluiB
by J. C. Kool en te Roozendaal by D. Ver-
wey.)
Rekening en verslag Gemeentelyk Eleotrici-
teitsbedryf over 1921.
Burgemeester en Wethouders stellen voor
ingaande 1 Juni de lichtprys te brengen op
0.40 en 0.45 per K.W.U.; de krachtprys
1—10 K.W.U. 0.49 per K.W.U.; 11—26
0.32 per K.WU.; 26-50 K.W.U. 0.24 per
K.W.U.; 51—120—250 K.W.U. 0.16 per K.
W.U.; 251 en hooger 0.12 per K.W.U.
Voorstel van Burgemeester en Wethouders
om het Electrisch net uit te breiden tot den
spoorlyn by Stolwykersluis. (Kosten pl.m.
2240.-)
Schryven van de H.H. van den Berg en Raa-
teland inzake bestrating Haven.
Burgemeester en Wethouders stellen voor
n commissie te benoemen en deze zaak tot
oplossing te brengen.
Voorstel van Burgemeester en Wethouders
om ontheffing te vragen van artt. 4 en 6 der
Vleepchkeuringswet.
Verzoek van het Bestuur der R. K. School
om voor rekening der gemeente schoolmeube-
len enz aan te mogen schaffen. Kosten 1510.
Burgemeester en Wethouders stellen voor
nfwyzend te beschikken.
Af- en overschryving dienst 1921.
De opbrengst, van de collecte voor de Ge
wapende dienst bedraagt 20.60%.
STOLWIJK.
gistermorgen
'1 egenwoordig
Burgemeester, alle ie-
venC, A. L. C. te Gouda 10 X /OM subs.
10 X 1 d., gewicht en maten verbeurd; J. S.
te Gouda 1 subs. 1 d., gewicht verb.
Wegens voetpad met trekdier beryden: D.
B. te Gouda 2 subs. 1 d.
Wegens overtreding politieverordening; N.
O. te Gouda 2 subs. 1 d.
Wegens trekdier onbeheerd laten staan: C.
A. B. te Rotterdam 2 sub». 1 d.
Wegens overtreding motor- en ry wiel wet:
E. H. G. te Boskoop 2 X 3 subs. 2X2 d.;
J. v. M. te BleiBwyk 2 X 3 subs. 2 X 2 d.
Wegens overtreding alg. regl. van vervoer:
P. H. M. M. te Bodegraven 8 subs. 4 d.
Wegens visBchen zonder vergunning: P. J.
K. te Rotterdam 2 subs 1 d., hengel verb.
Wegens overtreding ykwet: N. J. D. en A.
b., beiden te Gouda, ieder 5 subs. 2 d., gew.
verb, en vera.; J. 'R. te Gouda 1 sub». 1 d.,
maat verb.
Wegens overtreding politieverordening: J.
C v. D. te Waddinxveen 2 X 2 »ubs. 2 X 1 d.
Wegens overtreding motor- en rywielwet:
F. H. H. te R'dam 16 »ut>s. 10 d.; P. J. M.
te Gouda, vry gesproken.
Wegens voetpad met trekdier beryden: B.
v. R. te Zwammerdam 2 subs. 1 d.
Wegens overtreding motor- en rywielwet:
M. H. ten H. te Apeldoorn 2 X 4 subs.
2 X 2 d.
Wegens overtreding alg. regl. van vervoer:
A. de G. te Reeuwyk 8 sub». 4 d.
Wegens overtreding alg. keur v. h. groot
waterschap Woerden: N. W. v. d. H. te Kyns-
berg 1 subs. 1 d.
Wegens overtreding stoomwet: T. B. te
Gouda 1 subs. 1 d.
Wegens overtreding arbeidswet: N. A. den
E. te Gouda 1 subs. 1 d.
Wegens overtreding alg. regl. van verVoer:
H. C. v. d. S. te Rotterdam 0.50 subs. 1 d.
M. V. te Stolwykersluis, vrygesproken.
Wegens overtreding ykwet: M. B. te Gouda
1 subs. 1 d., maat verb.; H. de H. te Lange
Ruige Weide 1 subs. 1 d., gew. verb.
Wegens overtreding politieverordening: I.
G te Alphen a. d. Ryn 2 subs. 2 d.; G. A.
v. d. W. te Gouda 1 subs. 1 d.
Wegens voetpad met trekdier beryden: P.
V. te Waddinxveen 2 sub». 1 d.
Wegens overtreding politieverordening: B.
S. te Alphen a. d. Rijn 3 subs. 2 d.
Wegens overtreding motor- en rywielwet:
M. O. te Woerden 2 X 3 subs. 2 X 8 d.
waarna de notulen werden voorgelezen en on
veranderd goedgekeurd.
Ingekomen was een prysopgave van den heer
J. v. d. Vlist voor het schilderen van de ge-
meentögebouwen, bedragende in totaal J 'i 20.
Werd goedgekeurd. Medegedeeld werd, dat
kasopname heeft plaats gehad en alles in orde
is bevonden, 'lot deurwaarder voor deze ge-
ente is benoemd de heer Jacbs. de Groot te
Rotterdam. In de benoeming voor Ambtenaar
van den Burgerlyken Stand fs geen verande
ring gekomen, ingekomen was een schryven
an Ged. Staten, waarin wordt gezegd dat het
salaris van den gemeenteontvanger voor 1922
bestendigd zal blyven, en dit te late? op 1500
per jaar met 4 tweejaarlyksche verhoogingen
van 1ÜÜ. De Voorzitter deelde nog mede, dat
de deurwaarder zal komen ter regeling van
achterstallige belastingbetalers, aangezien er
nog 20U ingezetenen zyn die hun belasting niet
betaalden, tol een bedrag van pijn. 20.ÜÜ0.
De heer Kapteyn meende, dat er nog veel meer
moesten zyn, die niet willen betalen, daar zyns
inziens de gemeenteambtenaren de hand boven
het hoofd wordt gehouden en de boerenstand
een moeilijke tyd doormaakt. Nu de loonen der
arbeiders naar beneden gaan, zullen ook, zoo
meende spr., de salarissen der gemeenteambte
naren wel moeten verminderen.
De heer Verdoorn meende, dat het ambt van
gemeenteontvanger veel te hoog bezoldigd
wordt. De Voorzitter zeide, dat hier niets aan
te doen zal zyn, daar het goedgekeurd is by
Koninklyk besluit. De heer Kapteyn oordeelde,
dat we ons niet alles uit den Haag kunnen la
ten welgevallen en zou deze regeling willen
afstemmen en een geheele nieuwe regeling ma
ken naar dezen tyd.
Verder was ingekomen een schryven van
Ged. Staten, waarin werd gezegd, dat een
onderpand moet worden gegeven van 1.
per inwoner door de boerenleenbank voor het
gemeente electrisch bedryf. De heer Verdoold
meende, dat zulks nooit zal gebeuren, daar de
Bank éfen crediet geeft ten gerieve der gemeen
te en zy by dezen eisch zeer zeker de gel
den zullen opeischen. Besloten werd Ged. Sta
ten te verzoeken hier op terug te komen. Een
schryven van den Minister van Binnenlandsche
Zaken, waarin wordt gezegd, dat niet ieder jaar
de Koninklyke goedkeuring op het percentage
cyfer behoeft te worden aangevraagd, werd
voor kennisgeving aangenomen.
Een schryven van den Bond van Kaasprodu
centen, beoogend terug te komen op het vorige
raadsbesluit, waarin was aangenomen aanslui
ting by Gouda, wat betreft de Vleeschkeurings-
wet. De heer Verkerk meende, dat we op het
vorige raadsbesluit wel terug kunnen komen.
Spr. heeft in de Goudsche Courant gelezen, dat
het met de stichting van een abbatoir mis zal
loopen. De heer Verdoold stéftle de vraag tot
B. en'W. of het juist is, dat de heer Overbosch
de Raad onjuist heeft ingelicht. De Voorzitter
kan hier geen antwoord op geven. De heer Ver
doold stelde daarop voor de gemeente Gouda te
berichten, dat wy ons vorig raadsbesluit in
trekken. De Voorzitter vroeg den heer Verdoold
indien zyn voorstel werd aangenomen wat dan
moet gebeuren. De heer Verdoold zeide dan
geen noodslachting meer, maar het kadaver in
den grond stoppen. Het voorstel Verdoold werd
met 6 tegen 1 stem aangenomfen. De heer v. d.
Berg stemde blanco. By de rondvraag bracht de
heer v. d. Berg ter sprake de herziening der
politieverordening. De Voorzitter zegt toe in de
eerstvolgende vergadering met voorstellen te
fullen komen. De vergadering ging daarna in
geheime zitting.
Wegens overtreding motor- en rywielregle-
roent: W. H. te Waddinxveen 2 subs. 1 d.
Wegens overtreding politieverordening: T.
li. Neerlangbroek 2 subs. 1 d.; I. C. te Gouda
5 subs. 2 d.
Wegens overtreding alg. regl. van vervoer:
A._S. Soestdyk 3 subs. 2 d.
overtreding politieverordening: S.
B. te Bodegraven 3 subs. 2 d.
riTÜKl.
VOETBAL.
Het programma voor Zondag 18 Juni luidt:
Kampioenschap van Nederland.
msterdam: Blauw WitN. A. C.
Hilversum: VictoriaOlympia.
Uit den G. V. B.
Aan de volgende vereenigingen is autori
satie verleend tot het uitschryven van Serie-
wedstrijden
Schoonhoven" van 16 Juli tot en met 27
Aug.
„O. N. A." op 2, 9 en 16 Juli.
„G. S. V." op nader te bepalen datums.
„Bodegraven" op 18 en 25 Juni.
„Haastrecht" op nog niet bekende datums,
met voorwaarde dat „Vios" niet mag deelne
men.
D. lJssdstyn.
Naar we vernemen la het meespelen van
den heer D. IJsselstyn, die momenteel te Ber
lyn vertoefd, vry zeker.
Is dit niet het geval dan Zal de reserve-
speler Duynsté zyn plaats innemen.
„De Jonge Kampioen" naar België.
De zweroeiub „De Jonge Kampioen" zal he
rten met haar eerste tevental doch met twee
invallers voor de heeren K. Meyer en P. Ooms
naar Gent vertrekken om aldaar ter gelegen
heid van het tienjarig bestaan van de Gent-
sche Zwemkring een waterpolo-wedstryd te
»nelen, zeer waarschynlyk tegen een verte
genwoordigend Belgisch zevental. Tel.
De zwemtocht over het Kanaal.
Piet Ooms gaat een poging doen.
Naar de Tel. verneemt, bestaat by Piet
Ooms het voornemen, dit jaar een poging te.
doen om het Kanaal over te zwemmen. In ver
band met deze poging heeft onze oud-kam
pioen zich reeds onder leiding gesteld van zy»
vroegeren trainer, den heer Bram Felleman.
LAWN-TENNIS.
Wedstrydprogramma voor Zondag 18 Juni.
2e Klasse.
West A: Gouda: T.I.O.D.—T.O.P. I
Den Haag: A. V.Hout rust.
E: Den Haag: Ready II—Baan 8.
Den Haag: Tegios IITiod II.
Rotterdam: Rood WitAdno.
3e Klasse.
West C: Alfen: TeanTiod III.
Gouda: Be Quick ULeiden.
Zondag 18 Juni.
GOUDA.
Remonstr. Kerk 10% u. yjn. Da. Fr. Kleyn
te Locham.
In de St. Janskerk cn Kleine Kerk Ds. Bor
ger geen dienst.
I.uthersche Kerk. 10 u. v.m. Db. Th. Scharten.
Geref. Kerk. Turfmarkt 10 u. v.m. Ds. T.
Sap. 5% u. n.m. Ds. L. Hoek van Zonnemaire.
Kattensirvgel 10 u. v,m. Ds. L Hoek, 5% u n.m.
Ds. T. Sap.
AMM.ERSTOL.
Ned. Herv. Kerk. 10 u. van. D». P. v. d. Hey-
den
BERKENWOUDE.
Ned. Herv. Kerk. 8 u. n.m. Ds. F. Kleyn, Em.
pred. te Ixichem.
BOSKOOP
Ned Herv. Kerk. 10 u. v.m. Dr. P. Glas.
Remonstr. Kerk. 10 u. v.m. Ds. Houtgast.
GOUDERAK.
Ned. Herv. Kerk. 10 u. v.m. en 7 u. njn. Ds.
Verkerk
HAASTRECHT
Ned. Herv. Kerk. 10 u. vjn. Ds. E. v. d. Broek.
Geref Kerk 10% u v.m. en 7 p. n.m. I«es-
dienst.
MOORDRECHT.
Ned. Herv. Kerk. 10% u. v.m. Ds. Knip
huizen.
OUDEWATER.
Ned. Herv. Kerk. 10 u. vjn. Ds. Buiskool.
STOLWIJK.
Ned. Herv. Kerk 10% u. v.m. Ds. B. J. Kanis.
Evangelisatiegebouw. 10% u. vn» en 7% u.
n.m. Ds. Lammering te Delft.
HEKENDORP.
r N®d. Herv. Kerk. 10% u. v.m. Ds. IJsebrands.
WADDINXVEEN.
- Ned. Herv. Kerk. 10 u vjn. De heer Lyklama.
6% u. n.m. Ds. van Wyngaarden van Reeuwyk.
Remonstr. Herk. 10 u. vjrn. Geen dienst.
OUDERKERK a. d. ÏJSSEL.
Nsd. Herv. Kerk 10 v.m. De hser de Vrlss
godsd.ond. te Stolwyk. 2% u. n^m. Ds Steen-
KANTONGERECHT GOUDA.
Uitspraken van Het Kantongerecht te Gouda.
Wegens overtreding Arbeidswet: C. A. M.
S. te Gouda 1 subs. 1 dag, plus 2 X 1
subs. 2 X 1 d.
Wegens straatschenderij T. H. v. d. B. te
Reeuwyk 5 subs. 5 d.
Wegens overtreding Arbeidswet: C. S. te
Gouda 2 subs. ld.
Wegens overtreding ykwet: M. J. O. te
Gouda 3 X 0.50 subs. 3 X 1 d, maten
verb, en vera.; B. T. te Gouda 5 subs. 5 d.,
gewicht verb, en vern.; S. de W. te Gouda
0.50 subs. 1 d., maat verb, en vern.; J. M. 8.
te Gouda 1 subs. 1 d-, gewicht verf», en
Verzoek.
De Voetbalvereeniging „Moordrecht", die by
de promotiewedstryden voor de le klaare is
gefaald, heeft alsnog een verzoek ingediend
oni opgenomen te worden in de eerste klasse
G. V. B.
Vergadering G. V. B.-Scheidsrechters.
Dinsdag 20 Juni, des avonds 8 uur houdt de
Scheidsrechtersvereeniging haar slotvergade
ring van het afgeloopen seizoen in het café
„Het Schaakbord".
IJsselschildwedstrijden.
Het programma voor de IJsselschildwed-
stryden te Gouderak voor Zondag 18 Juni
luidt als volgt:
Wedstrijd AVictoriaSparta, 1 uur.
G: D. V. V.—D. O. S., 2 uur.
D: ZwaluwenRohda, 8 uur.
E: Verliezer AVios, 5 uur.
F: Winnaar A—D. V. C., 6 uur.
Deelname IJsselschildwedstryden verboden.
Naar wy van officieele zyde vernemen is
door het G. V. B.-bestuur aan de deelnemen
de vereenigingen, aangesloten by den V. B.,
telegrafisch de verdere deelname aan de IJs
selschildwedstryden verboden.
IJsselschildwedstryden.
Naar we vernemen zullen door het bestuur
van een „IJsselkring" alle pogingen in het
werk worden gesteld, trots het verbod van
den G. V. B., de wedstrijden doorgang te doen
vinden.
Dit muisje kon wel eens een staartje heb
ben.
WATERPOLO.
Programma voor Zondag.
le Klasse.
A Gouda: G. Z. C. I—Maas I, 2 uur.
B Utrecht: U. Z. C. I—A. Z. I.
2e Klasse.
A Amersfoort: A. Z. A P. C. I—Neptunua I.
B Utrecht: U. Z. C. II—H. Z. A P. C.
3e Klasee.
A Almelo: de AaZwolsche P.
C Bergen op Zoom: Juliana—Hilligersberg.
D Gouda: G. Z. C. II—Maas II.
F Leiden: L. Z. C.—H. V. G. B.
2e Klasse (Dames).
A Zaandijk: ThetisZignea.
Ii Utrecht: U. Z. C.—Hilligersberg.
beek, van Bergambacht
N1EUWERKERK a. d. IJSSEL.
Ned. Herv. Kerk, 10 u. v.m. Ds. den Hertog,
uit Rotterdam.
GOUDA
Maandag 19 Juni 7% u. n.m. voor de Ver.
Galvyn Gebouw tot Heil des Volks, Ds. A.
Dekker van Ophertsden.
De beide zeventallen der G, Z. C., die mor
gen uitkomen zyn samengesteld als volgt:
le team
A. C. Slop,
C. IJsselstyn en J. v. d. Ree,
S. H. Smit,
W. Bokhoven, J. C. den Boer, D. IJaaelstijn.
Reserve* B. Duynsté.
2e team
De Waal,
P. de Jong en W. Wagner
W. Ruyters,
G. Gabry, T. van Hulzen en B. Duynsté.
Reserve: Anemaet.
herhaalde angst nog niet dood ia, dat de
viouw haar «.tractie van vroaweiykheid en
moederiykheid zal verliezen, ais ze zich mengt
in het werkelijke leven. Alaof de maawchap-
py by machte sou zyn, die natuureigenschap-
pen in de vrouwen te vernietigen; aun den
anderen kant een overdreven hoog gespannon
verwachting van wat die weinigen onder ons,
the reeds geroepen zyn, een plaat» in de ver
tegenwoordigende lichamen in te nomen, zui
len tot stand brengen.
Hoe zou het mogelijk zyn dat men nu al
resultaat, tastbaar resultaat zoude zien van
den invloed van de weinigen, die zitting heb
ben in Kamer en gemeenteraden. De vrouwen,
van nature taaide, staan daar, ais ongeoeien-
den in zeer kleine getale tegenover tien man,
meer geschoold in het openbare leven, met
meer durf en meer routine.
Uit de candidatenlijsten biykt, dat de vrouw
nog geen grooten invloed gehad heeft in den
boezem tier politieke partyen. Eensdeels zyn
do weinige vrouwennamen die inen daarop
vindt en de lage plaatsing van die namen het
gevolg van het feit, dat de ontwikkelde vrouw
misschien wat al te concientieu» aangelegd,
terugdeinst voor de moeilyke taak van volks
vertegenwoordiger, ook hebben vele tier vrou
wen die in aanmerking zouden komen huise
lijke plichten, die wel tyd over laten voor wat
niaatschuppeiyk werk, maar met voldoende
vryheid van beweging veroorloven voor de zoo
omvangryke en tydroovende taak van Kamer
lid; anderzyd» zyn de weinige vrouwennamen
op de iy»ten het gevolg van hat feit dat
vrouw in de politieke partyen wel gaarne door
den man gebruikt wordt als propagandiste
voor de zaak, maar dat by het oogsten nog
sterk door den man gevoeld wordt, de waar
heid van het gezegde „Charité, bien ordonnée,
commence par soi-roêfnc."
Theoretisch wordt de vrouw, als gelijkge
rechtigde in de politiek, al» gelykwuardige
beschouwd, practisch zyn we nog niet zoover.
By de uiterste rechtsche partyen ia dit niet
te verwonderen; daar heeft men zich nooit
enthusiast getoond voor de geiykgerechtigde
medewerking der vrouw, daar heeft men dus
geen enkele moreele verplichting in dat op
zicht. Moet toch de vrouw in de politieke par
tyen blyven, of moet zij zich daarbuiten or-
ganiseeren?
Die vraag werd in een der byeenkomsten
van den Internationalen Vrouwenraad heel
duideiyk en doordacht beantwoord door eene
der Engelsche afgevaardigden. Het waa trou
wens een verwonderlyk verschynael, dat in
oie vele landen, die afgevaardigden naar die
byoenkomst zonden, dezelfde moeilijkheden
bleken te zyn. Men kreeg het gevoel of de
mensch Biecht» werktuig is van maatschappe-
lyke gedachten en toestanden, die ontstaan,
niemand weet hoe, dat wy allen kinderen wa
ren van een groote familie met gelijksoortige
nuoden en eendrachtige verlangens.
De Engelsche algevaardigde, dia den toe*
stand der vrouw m de politieke pajtyen in
Engeland schilderde, had voor Netlerland kun-
ntn spreken en haar daad was: „Vrouwen!
blijft werken in de politieke partyen, daar
leert gy de nooden der menschheid kennen,
daar overziet ge de moeitykheden van het ge
heel, maar opdat gy niet in het gedrang rake,
moet gy u in die partyen organiseeren, ech
ter moet de vrouw niet te star vasthouden
aan de party. Zoodra er specifieke vrouwen-
belangen aan de orde komen, dan is het de
plicht van de vrouwen uit de verschillende
politieke partyen, elkaar de haml te reiken,
over de politieke grensiyn heen, teneinde het
algemeen belang te bevorderen. Zoodoende
zal ook de vrouw mee kunnen werken tot het
verzadhten van de politieke beginselen, zal
zy oorzaak kunnen zyn dat meer op algemeen
d&n op partybelang gelet zal worden."
De Verkiezingen en de Vrouw.
Mevrouw M. James-Brandos schryft over
de verkiezingen en de Vrouw in hot orgaan
van de Ned. Unie voor Vrouwenbelangen het
■igende:
Nog slechts weinige weken scheiden ons van
oen dag, waarop alle vrouwen van het geheele
land haar stemplicht moeten vervullen; «y
zullen moeten medewerken, onze volksverte
genwoordiging te kiezen. Bij de gedachte aan
die a.s. verkiezingen dringt al» vanzelf de
viaag zich naar voren: „lioevele van die vrour
wen zyn zich de belangrykheid van dien plicht
van dat recht bewust? Hoevelen hebben ern
stig erover nagedacht dat de vrouwen, door
haar numerieke meerderheid, den doorslag by
die verkiezingen geven? En hoevelen vinden
in dat feit aanleiding om zich des te beter,
de» te grondiger in te werken in de ingewik
kelde politieke toestand van ons land, opdat
zy me( oordeel haar stem uit zullen kunnen
brengen
Niemand mag denken, dat haar stem geen
waarde heeft, niemand mag denken, dat de
verantwoordelykheid, die op ieder van ons rust
lichtvaardig mag afgeschoven worden. Te lrie
zeh is een plicht voor de wet, het ia een recht
voor het individu en van dat recht moet op de
beste wyze gebruik gemaakt worden.
Dit voelen de voormalige strydsters voor
vrouwenkiesrecht, de yveraarsters voor de er
kenning van vrouwenrechten maar al te diep,
en onwillekeurig gaan de gedachten terug
ru.ar de jaren, toen we nog niet aan de prac-
tische vervulling van de verlangde rechten
toe waren. Toen was men nog hoopvol dat de
uiteindelyke ontvoogding der vrouw met zich
zou' brengen, als van zelf, de erkenning do«r
den man van de noodzakelijkheid van samen
werking der beide sexen, toen leefden wy
vrouwen nog in de illusie, dat door die ont
voogding de gelykwaardigheid van man en
vrouw algemeen gevoeld zou worden, met als
gevolg harmonische ontwikkeling van de
vrouw op hunhoudelyk- en maatschappelijk
gebied.
Illusies zyn er nu eenmaal om niet verwe
zenlijkt te worden. Misschien^ als de ontvoog
ding in minder snel tempo was gegaan, als
nog veel meerdere vrouwen daarvoor hadden
moeten werken, als niet aan een al te groot
aantal de rijpe vrucht onverwacht in den
schoot zou zyn gevallen, dan misschien waren
we dichter by de verwezen!yking van onze il
lusies geweest.
Nu ïykt het wel, of met de officieele er
kenning van onze rechten gepaard gaat: aan
den eenen kant een verlangen de vrouw terug
te dringen van de maatschappelijke plaats die
zy zich reeds veoverd fateft. Het ïykt wel of
men bevreesd is voor de eerlijke concurren
ts van de vrouw, het ïykt wel of de oude,t
zoo dikwijls en onder allerlei omstandigheden
Dat de verkiezingen op komst zyn blijkt ook
uit tai van uitgaven. De gevierde dichterzan-
ger heelt by de lintworm-iyst waarmede de
kiezers en klezeressen gezegend zyn, zyn hu
mor en satyre in dicht gebracht en een groot
aantal (lozer dichtstukjes gebundeld uitgegeven
by Buyten en Schipperheyn te Amsterdam.
Speenhof is altyd origineelhy richt zich al
lereerst tot zyn kieagenooten
Zwaar beproefde kiesgenootcn
Stombuaziekon doet uw plicht.
Kiezen, kiecen fai de riere
Met"een vriendelyk gezicht.
Voor-ge u laat opereeren
Leest dan eerst dit boekelyn
By uw politieke zorgen
kun dit een verpoozing zyn.
Niet zoo somber; gin macht even
Om de zetels-jagery.
Moed gevat, het einde nadert
En de kiespyn is voorby.
en vangt dgh aldus aan:
Acht en veertig stuks partyen
Wurmen in ons Vaderland.
Duizend vjjf en twintig namen
kankaneeren door de krant
Om de honderd kamerzetels
Maakt ons heele volk zich kwaad
By een volgende verkiezing
Zyn we allen..
Acht en veertig pracht-partyen
Voor ons Lager Gekkenhuis.
Vroeger hadden we er zeven
En dun ging 't nog soms Duys(ch).
Wat er van terecht moet komen
Weet ons blatend kieavee niet
AU die honderd gaan regeeren
Zyn we na een jaar failliet
En dan geeft by deze w(jze les:
ledereen heeft zyn beginsel
Waar hy onvervaard voor strijdt
Die zyn meening wil bezingen
Helpt ons aan wat vroolykhekl.
Met een kort en krachtig mopje
Wordt soms dikwijls meer verteld
Dan met ketting-redenaties
Waar geen mensch belang in stelt
Geboren:
JACOB A JOHANNA,
dochter van
K. DE ROOCHRISTEN8EN.
E. H. DE ROO.
Bandoeng, 14 Juni 1922.
Tajanhejsaisan 40 (kartts).