Strijksters en Meisjes
Wij bouwen en zorgen voor voor één tientje
mms a mm m de eeisie kusse dei id. ioiteioamscne XiVESPSS - J
ZWEREN
beenwonden
GEVRAAGD.
STOOMEN VAN HEEREN KLEEDING
Als nieuw.
„DE PELIKAAN".
Winkel: Markt 41.
UIT DEN OMTREK?
Advertentiën
Gaprandserd hlijvende ?eire;ing
A. DOODEWAARD
HAB5TRECHT
MuwïMcraa- «•©bsbws-
AdvEflantiëB en M'smnemenlin
teer da Ociiiseh Cenfjnl
worden hier senmm beor
L. GROENENDIJK,
Gij zijt onze rentetrekkende villabewoner! Wij bouwen het Villapark „'(Gouden Kalf" voor U
Bijvoegsel Goudsche Courant
ZONNEWEELDE.
sselink—Van Rossum. .ZoMieweelde", dat
pan dezelfde schrijfster is als de „Prima Don-
Jte is een zeer boeiende roman, die ongetwij*
■ekl gedurende de komende weken de trroofe
gjj* van on*» lazers en lezere-sen zal
Examen M. U. L. O.
Voor het examen M. U. L. O. z jn te Rotter- j
,Hun geslaagd voor diploma A D. J. Schotborgh
F. J. vnrt Vliet, beiden alhier.
Te Burgerschool voor Mejsjes 18.35
2e Burgerschool voor Meiers m 18.—
Te Burgprschool voor Jongens 24.05
2e Burgerschool voor Jongens 17.—
school v. g. 1. o. no. 2 10.—
school v. g. 1. a no. 3 75.75%
schoot v. g. 1. o. r.o. 4 13.88
school voor V. L. O n 5.65%
Totaal 122.07
In de school
Mij. vonNIJv«rheU. lecteerd.
In Je Viijdog jl gehouden wgaderlng v»n
Ivci Departement Gouda van de Maatschappij
*an Nijverheid en Handel werd met olgemeene 1 d u A»S'-«tW Nieuwe Sthouwhur?
•temmen gehojen tot ltd van het hoofdbestuur (2? JflT
pan bovengenoemde Maatschappij de heer A. jr ""Hfc school yoor jongena,
g. L o. no. t werd niet gecol-
AGENDA
Goedewoagen Jr
Thalia Theater.
De natuuropname Arosa in Zwitserland, geeft
mensbeelden uit het schoone bergland te aan-
acr ouwen.
Ham s geboorteis een dolle, vermakelijke
klucht in twee actcn en wordt gevolgd door den
film in de natuurlijke kleuren „Vruchtbanr Wa
terverkregen door de irrigatie van Arizona,
Waardoor eertijds woesrijnsrronden in vruchtbare
landschappr» worden herschapen.
Het hoofdnummer „De Dood en het Meisje"
Is een filmspel in zes acten. Het is een expres
sionistisch werk, waarin de Dood en het Leven,
symbolisch voorgesteld, de Dood onoverwinne
lijk blijk*
De grondtoon der twee eerste acten is vrij
tro- isch, doch de drie volgende acten die de ver
beelding verplaatst resp. naar Arnbiö, Venetië
en China, geven veel schoons te zien op cine
matografisch gebied, zoodat het geheel een
mooi filmwerk is te noemen, niettegenstaande
den eigenoardigen inhoud.
Aan de talenten van den explicateur worden
iij dezen film hooge etschen gpsteld, doch voor
een explicateur als de heer Ambriola is bet een
schoone gelegenheid te foonen hoezeer hij ook
op dit gebied met het werk vertrouwd is.
Nog dient vermelding de mooie viool-solo tij
dens de vertooning van den film in de natuur
lijke kleuren.
- - W "UI. -t uuijjCIM MODI
Verg. (>ntrale Ouder-commissie.
25 Juli. 7uur. St. Jatt'hpik Orgelconcert.
26 Juli 7uur. Gebouw tot Heil d»s
Volks. Peperstraat. Verg. Kiesv. Staatkundig
Gerefot meerde partij.
25 Juli. 8 uur ,Hollandin" Markt, openb.
verg. PI. Comité „Nooit mper oorlog bewe
ging
Volks- en Schoolbod.
In de afgeloopen week werden in het Volks-
bad gebruikt 173 .sproeibaden en 777 1-uipbn-
(lpn Mat Ct.ltnnlka.1 n.1 1. h i t 1/1?
Bodegraven.
De heer G. Hospers, klerk ter secretarie nl-
hic-r, is benoemd tot commies ter secretarie te
1 iet jerksteradecl.
Boskoop.
Voor het exom?n hoofdakte is te 's Graven-
hoge geslaagd de heer L. M. Merman alhier.
De rechtbank te 's Gravenhage heeft het
faillissement uitgesproken van A. J. Appel ai
hier. curator is mr. J. W. Bok.
Waddinxveen.
Voor het examen hoofdakte fs te 's Graven
hage geslaagd de heer E. de Rij alhier.
SPORT.
Zwemmen.
De nationale zwemwedstrijden van de Goud
sche Zwemclub vonden gisteren onder begun
stiging van uitstekend weer plaats.
Rondom het bassin was geen plaats onbezet
en de stemming liet, zooals gewoonlijk, niets te
den ft? cl k A jT1.7 j W I C stemmm* «et, zooals gewoonlijk, niets U
derênTn^i T *1°*Wensd*n °ver, waaraan het bekende Goudsclu
baden gebruikt 1053 «ttijfcj. ooi het har. bijdroeg Het was jam-
n-ev dat een der mooiste ttumnvers van het pro-
%v/ t. j gram, n.l. het nummer wnterspringen voor dw-
CoHecte Weensche Weeshuizen. mes en heeren niet volledig tof haar recht
Voor de stichting van Weeshuizen te Wee- J «wam, doordat de beide ingeschreven IJ-spo-
•tcn, uitgaande van do Kinderschützstetionen, de heeren J. C. Veldhof en D. Lotgering
choritativer. Vprein für Arme Kinder aldaar, is I zonder eenige kennisgeving waren weggeb'r-
ean de o. 1. scholen in deze gemeente een z.g. vt'n. De zwemvirtuoze mej. G. Klopwijk demon
^centen-collecte" gehouden. streerde nog een aafttal fraaie sprongen ter op-
Da opbrengst dezer collecte, die door bemid-luistering, terwijl de heer N. N. uit Bussum
deling van liet Gemeentebestuur aan de boven- eveneens mede ter opluistering eenige spron
genoemde vereeniging is afgedragen was: gen te zien gaf.
Op de 100 Meter borst zwemmen vcor dames
om het kampioenschap van Nederland, legde
mej. R. Beizenherz van de A. D. Z., beslag in
1 min. 29% sec., terwijl de 700 M. rugzwemmen
voor dames na spannende kamp met mej. R.
Beisenherz door mej. G. Klapwijk werd gewon
nen in 7 min. 47% sec., waarmede ze haar
eigen record met 7% sec. heeft verbeterd. Een
mooien strijd kregen de toeschouwers te aan
schouwen tijdens de estafette 5 X 50. Nadat
de Goudsche ploeg in de derde baan plm. 7%
Meter achter was, wist J. C. d«n Boer in de
vierde een kleine voorsprong op de U. Z. C. te
behalen, die In de vijfde baan door den heer S
Smit nog een weinig werd vergroot.
Doordat de II. Z. C. slechts met een drietal
spelers van het eerste zevental kon uitkomen,
hood deze polo-ontmoetingen ge"n groote at
tractie. Voor de rust scoorde de heer W. Bok
hoven met een onhoudbaren achterwaartschen
bal, terwijl na de rust mr. Boer vcor no. 2
Zorgde.
In de ontmoeting tusfehen G. Z. C. II en L.
Z. C. was laatstgenoemde d» meerdere cn wist
reeds vóór rust tweemaal te scoren. Na de rust
v/ist de G. Z. C.-ploeg verder onheil te voo
komen, maar ook niet tegen te rcoren. o
De volledige uiHng is ols itolgt:
50 M. borstzwemmen voor bdon der G. Z. C.
beneden 76 jaar: 7e prijs B. Duijnsteo in 43X|
sec.- 2e piijs W. van Wijnen in 45 sec.
I 50 M. idem voor dames-leden der G. Z. C.
I beneden 7ö jaar: 7e pi ijs mej. A. Polet in 53X|
J S3C.; 2e prijs mej. H. Bobek in 7 min. T% sec.
1 700 M. borstzwemmen voor dames voor het
kampioenschap van Nederland: 7e prijs mei. R.
Beise nherz van de A. D. Z. in 1 min, 29% sec.;
2e prijs mej. R. Slendebror-k van 1 B. en Z.
V. in 1 min. 44% sec.; 3e prils mej. B. An
drea van de a Z. C. in I min. 59% sec.
700 M. borstzwemmen voor heeren: 7e prijs
Pinguin vnn de U. Z. C. in 7 min. 77% sec.;
2e prijs B. Kraan van het IJ in 1 min. 79%
sec«i de heer W. C. Bokhovert van de G. Z. C.
was 3e in 1 min. 20% nee.
50 M. wisselslag voor dames van de G. Z. C.
(25 M. borst- en 25 M. rugzwemmen); 7e prijs
mej. A. Baart in 52 sec.; 2e prijs M. Roolofs in
">8% sec.; 3e prijs mej. A. Polet in 7 min.
1% sec
400 M. borstzwemmen voor heeren.
Ie prijs J. Segaar van de L. Z. C. in 6 min.
43%sec. 2e prijs B. Kraam van het 'J fn 6
min. 44% sec. 3e prijs P. Kraan van 't IJ
in 6 min. 52% sec.
50 M. rugzwemmen voor heeren
7e prijs J. Wilgenburg D. J. K., in 47%
"""C., 2e prijs W. van Staveren van 't IJ in
48 sec.
100 M. rugzwemmen voor domes voor het
kampioenschap van Nederland.
Ie prijs mej. G. Klapwijk van de R. D. Z.
In I min. 41% sec., hiermede heeft mej. Klap
wijk haar eigen record met 1% sec. verbeterd,
2e prijs mej. R. Beixenlierz van A. D. Z. in
7 min. 43% sec. 3e prijs mej. C. de Bont van
'l IJ in I min. 51 sec.
50 M. borstzwemmen voor heeren,-t
Ie prijs Pinguin U. Z. G In 32% sec., 2e
prijs J. Wilgenburg, D. J. K., in 34% sec., 3e
prijs B. van Leeuwen van de L. Z. C. in 35%
Sec.
Estafette 5 maal 50 M«
Ie prijs G. Z. C in 3 min. 3% sec. 2e prijs
U. Z. G in 3 min. 5 sec.
Estafette 3 maal 50 M. dames.
Ie prijs G. Z. G dames.
Waterspringen voor dnmes cd heeren.
Door het niet opkomen van de heeren J. G
Veldhof en D. Lotgering van het IJ verwi rf
mej. G. Klopwijk den eersten prijs met 70
punten.
Gekleed popduiken.
7e prijs H. Minnes van U. Z. C. in 33% sec.
2e prijs B. Kraan van 't IJ in 47% sec. Se pr.
P. Kraan van 't IJ in 47 sec.
Damesprijs gewonnen door mej. Andrea vpn
de U. Z G in 7 min.
Polo G. Z. G I-U. Z C. I 2-0
Polo G. Z. G n-L. Z. C. I 0-2
Na afloop der wedstrijden reikte de voor
zitter der G. Z. G de heer J. Sarnsom de prij
zen aan de winnaars uit. Achtei eenvolgens
bracht hij dank vror de medewei Icing tot het
slagen van deze wedstrijden aan den burge
meester, Comm. van Toezicht op Gem. Zwem
inrichtingen, de Politie en gemeentewerklieden,
Het eerste zevental krr?g een nport compli
mentje voor het op kranige wijze behaalde af-
declingslcompioenschnp. Bijzonder dankbaar
was hij voor het vele en gropte \\;erk dat de
aanvoerder de beer J. C. den Boer in deZen
heeft verricht. Het was ook zijn werk, dat de
heer D. LJsselstijn de verre reizen vnn uit Ber
lijn met enthousiasme voor de G.Z.C. onder
nam. Hij hoopte op een goed debuut in de
komende ontmoetingen om 's tantls-kampio^n-
schap tegen het IJ.
Goudcrak.
De uitslag der gisteren gehouden serie-wed
strijden is als volgt
Wedstrijd AG. V. B.-srheidsrechters
Gouderak I 20
Wedstrijd B. Capelle—G^uda II 0—2
Wedslr. CB. V. V. I— Moordrecht I 0—0
Nn loting door E V. V. gewennen. Moor
drecht was de gelukkige, die in de winnaars-
ronde lootte.
Slingerbal.
T. H. O. R. II—Excelsior II 3—0
Excelsior I—T. H. O. R. I 0—0
MOTORSPORT.
De Holland—Engeland-rit.
Naaf wij vernemen zul de Holland—Enge-
land-motoriit,'welke van 28—31 Juli zou plaats
hebben, niet kunnen doorgaan, daar de Auto-
cycle Union bericht heelt gezonden, dat zij met
het oog op het overladen motorsport-program-
ma niet in staat is, een team uit te zenden.
De rit zal thans worden gehouden van 75
78 September n.s.
SCHEKPSTIJDHKNEN.
Almkerk, vertrok 22 Juli van Sydney N.
W. naar Rotterdam.
Antenor, kwam 21 Juli van Amsterdam
Cardiff aan. i
Bloemfontein, van Zuid Afrika naar Rdttenf
dom, pass. 21 Juli Kaap Verdi.
Ganymedes, van Amsterdam naar Chfil/
pass. 21 Juli Dungeness.
Grotius, van Amsterdam naar Batavia, ver*
trok 21 Juli van Colombo.
Gemma, van Rotterdam naar Oost Azit
pass* 21 Juli Gibraltar.
Kennemerland, vertrok 21 Juli van Bueno<
Ayres naar Amsterdam.
Koningin der Nederlanden, vertrok 22 Jul|
van Amsterdam naar Batavia.
Montferland, vertrok 19 Juli van La Plata it(
Hamburg.
Oranje Nassau, vertrok 19 Juli v. Barbado<
naar Londen en Amsterdam.
Rindjani, van Batavia naar Rotteidam, pasa<
21 Juli Perim.
Rietfontein, vertrok 21 Juli van WalviscKt j
baai naar Ludentzbucht.
Prins der Nederlanden, van Batavia naafl
Amsterdam, vertrok 20 Juli van Colombo
Sembilan, van Amsterdam naar Japan, pass/
21 Juli Point de Galle.
Salawati, van Amsterdam naar Java, pas%
20 Juli Perim.
Tambora, van Batavia naar Rotterdam, pas%
21 Juli Perim.
fosari, van Australië naar Rotterdam, pas*
2\ Juli Gibraltar.
Zeelandia, van Amsterdam naar Buenos
Ayres, vertrok 21 Juli van Bahla.
Albireo, van Rotterdam naar Buenos Ayres,
pass. 21 Juli Fernando Noronha.
Bondowoso, van San Francisco naar Jav«
kwam 21 Juli te Kobe aan.
Insulinde, van Batavia n. Rotterdam, kwant
27 Juli te Padang aan.
Kennemerland, kwam 21 Juli van Amstew
dam te Buenos Ayres aan.
Leeidnm, van Rotterdam naar New Orleans
vertrok 20 Juli van Vera Cruz.
Tjciimai, vnn Rotterdam naar Java, passt,
22 .Juli Gibraltar.
Triton, v&n West Afrika naar Amsterdan^
pass. 27 Juli Ouessant.
Zijldijk, vertrok 22 Juli van Rotterdam naa*
Hamburg.
Telefonisch Weerberioht,
Nmr waarneming in den morgan raai
24 Juli 192-2.
Hoogste stand765.3 te Relkjavik.
Laagste stond750.0 te Neufahrwasser.
Verwachting lot den avond van 25 Jul! fl
Zwakke tot matige, tof N. W. windfc
meest zwear bewolkt, )met aanvankelijk nog
kans op regen, later opklarend, weinig veratw
dering is temperatuur.
Heden overleed
Bodegraven onze beste
Broeder en Zwager
de Heer
3. J. HJGTJSDEN8,
fn den Duderdom vnn 45
laar.
Gouda, 23 Juli 1922.
W. S. MEIISDENS
J. HE'JSDENS-
VAN WIJK.
•JÏHI 17
In 1922 worden 5 plaatsen als
Surnumerair
der Posterijen en Teleerafli
beschikbaar gesteld.
Do aanmelding staat opon
voor mnnnt-liiko candidaten.
die In het bezit zijn van hot
einddiploma van eene Hoo-
Kevo Burgerschool met vijfia-
riffen cursus of Gymnasium,
dan wel van een daarmede
gelijkgestelde inrichting van
onderwijs.
Een examen wordt van
hen niet geëischt, zij worden
aan de hand van do op do
bedoelde eindexamens be-
hnalde punten voor plaatsing
gerangschikt.
Aanmelding behoort te go-
BChieden bij het Hoofdbestuur
der Posterijen en Telegrafie te
Gravenhage vóór 6 Augus
tus 1922.
Inlichtingen zijn te verkrij
gen bij den directeur van hot
Post- en Telegraafkantoor te
dezer plaatse. 2779 fit»
AAMBEIEN.
Geheel gratis
verstrek 'k het a*ros voor to
tale genezing vnn alle noorten
Aambeien en wot daarmee in
verhnnd staat Zelf jaren lij
dende geweest, doch nu nis
door een wonder genezen.
Rrlirij/t direct brieven franco
letter Tl 271 Adv. Bur Gebr.
GF.VEBS. Wijnhoven 42. Bot
terdam.
2762 16
Akelig om te zien is Uw diepe zweer
voleller. Den geheelen dag hebt gij
JHB pijn en 's nachts kunt gij met
mam slapen. Probeert het nu eens
BgB met een paar druppels van die
IH pijnstillende vloeistof D.D.D.
n Het werkt als een wonder Pijn
Bl en ontsteking verdwijnende
Mrm%. verkwikkende slaap keert
terug; spoedig nadert de
genezing Wacht niet langer - koopt
heden nog een proetflacon.
HoofdagentB Meindenma.DtnHaag,
van wien uitgebreide brochure voor
huidlijders op aanvraag gratis te ver
krijgen. Prijs f 0.75 en/2 50per fl.
bij alle apothekers en drogisten Vraagt
ook de geneeskrachtige D D D -zeep
tfl.-.
Vc-c tr - d
Te Gouda verkrijgbaar by
ANTON COOPS - Wijdstraat.
Mej. v. LOON Markt.
2776 82
Aanmelding eiken werxdag van 9-12 en van 2-5
uur aan het Kantoor der Stoom-Verves ij en Chemi-
sohe Wsssoheri] „DE PEUK A AM". «w «s
BHKRBnncvDBaDatBMR^aMBaeaiiniHiiBcnBafinBïiiBvsK
Hat Bestuur der Verc^ulslnï va» Werkgevers
lil d« BSlimenbeurtraart brengt tor kennis, dat, dank
zij den kracht igen steun der ledon niet alleen de diensten van
■HM VtREfUMP's M0TPR80QTD1ENST
reeds ceni^en tjjd woder geheel normaal worden uitge-
oefond, doch thans ook de diensten vaa
DE REEDEflIJ DE USEU
rwasrmm-mmm
tlBctrisciie SpicDö> en LUsteufabrisï
Botersloot 123 Rotterdam.
Telefoon 64S4 Opgericht 1884
Spiugeis, Schiiderijen,teksten Spionsjilegeis.
lijsten op maat.
Aan wederterkoopers rabat.
pmaCTEIWDiAM
c-irrn maaA
2773 40
■HimEr. iNiERC. Mg S2RI
ZKV6MHUIZCM
TOIWVK
POLWVK
BEOKENW
OUPE-PlKEWt
H.lfiSTRECHT.
- KtCW
d. B..k «rd, ,..bue..to h„ ,.blI.k „pWooh(. wel„rt h..r «e.,.r„«./d!#
No. 14988.
MAANDAG, 24 JULI 1922.
430e Nedi rlandsche Staatsloterij.
Ie Klasse. Trekk ng van Maandag ii Juli 1922.
2000: 6473
f 1500: 22095
1000: 10145 1S691
100: 2598 570'J 19297 12314
200: 19170
Prijzen van 20:
47 55 141 226 339 473 600 646 697 643 780
821 864 897 923 1039 1067 1074 1089 1114 1151
1206 1286 1416 1428 1480 1482 1598 1617 1750
1752 1782 1789 1872 1911 2082 2171 2208 2241
2273 2425 2482 2554 2584 2586 2745 2768 2815
2870 2918 2966 2975 2978 3009 3090 3123 3129
3138 3156 3175 8220 3221 3227 3231 3252 3268
3369 3384 3457 3597 3662 3664 3675 3691 3744
3820 3846 3924 4076 4106 4267 4286 4366 4405
4432 4444 4476 4493 4526 4527 4541 4629 4643
4678 4680 4746 4960 5033 5040 5068 5083 5131
5151 5178 5192 5193 5226 5229 5271 5313 5360
5380 5444 5474 5512 5716 5754 5968 6007 6014
6047 6114 6383 6459 6469 6532 6602 6659 6662
8850 6875 6893 6922 6982 7063 7078 7175 7190
7240 7258 7260 7289 7361 7352 7356 7391 7471
7532 7662 7663 7767 7768 7880 7882 7914 7935
8046 8124 8129 8164 8170 8208 8275 8305 8389
8451 8465 8472 8530 8603 8604 8693 8714 8824
8897 8902 8916 9078 9100 9180 9187 9295 9300
9309 9539 9661 9566
9606 9621 9(
27 963
6 9639
9786 9788 98
12 983
9947
10002
10012
10087
10112
10119
10264
10298
10316
10318
10332
10400
10436
10469
10494
10613
10552
10599
10618
10621
10628
10741
10759
10935
11035
11049
11092
11093
11105
11129
11173
11282
11321
11405
11418
11472
11506
11507
11622
116Ö4
11698
11714
11729
11781
11734
11801
11939
12022
12066
12070
12106
12206
12246
12272
12285
12880
12481
12586
12647
12653
12655
12707
12808
12824
12874
12906
12912
12913
12976
13073
13088
13102
18103
13135
13167'
13269
13278
13280
13301
18368
13371
13428
13432
13614
13530
13554
13570
13710
13713
13732
13768
13779
13805
13864
13869
18883
13933
13943
13968
13967
14003
14004
14011
14071
14083
14097
14108
14123
14149
14153
14191
14259
14260
14293
14297
«14343
14402
14488
14545
14696
14757
14831
*4847
14863
14894
14906
14959
15010
15087
15138
15153
15190
15206
15281
15308
15325
15326
15334
15336
15381
15428
16430
15553
15618
15716
15726
15776
15801
15832
15882
15986
16032
16057
16357
16386
16471
16475
16602
16522
16528
16710
16738
16794
16926
16982
17035
17125
17130
17159
17183
17214
17225
17264
17356
17436
17448
17449
17512
17515
17530
17537
17553
17655
17568
17583
17601
17620
17636
17637
17655
17659
17812
17841
17873
18052
18174
18182
18242
18246
18322
18379
18388
18393
18411
18455
18485
18490
18608
18534
18767
18774
18904
18923
19019
19028
19117
19135
19251
19319
19894
19514
19571
19621
19705
19719
19742
19757
19764
19796
19846
19919
19962
19967
20061
20105
20186
20191
20233
20345
20347
20387
20491
20560
20644
20696
20729
20773
20833
20841
20891
20951
20988
£1099
21135
21138
21156
21232
21282
21321
21371
21410
21518
21525
21558 21661
21573
21574
21622
21643
21670
21776
21810
21914
21945
21981
22067
22083
22112 22204
22213
22228
22269
22294
22322
22368
22425
22528
22530
22534
22642
22645
22706 22816
22970
22998
FEUILLETON.
Roman van OLGA WOBLBRiiCK.
Met autorisatie vertaald door
Mevr. I. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
i)
De ouderwetsche karos van de bedaagde
gravin Marie Antoinette Oberwall reed schok
kend en krakend den doorrit in van het aan de
Kupfergraben gelegen huis, dat sedert meer
dan een eeuw aan de familie Oberwall tebe-
hoorde.
Koetsier, knecht en rijtuig waren even oud.
De paarden overvoerd en bedaard die voor
dezen eenmaal 's jaars plaatshebbenden rit van
de oude gravin opzettelijk getraind werden,
mochten noch door roepen noch door zweepsla
gen uit het eens en voor goed vastgestelde
langzame tempo gebracht worden.
Gesteund door haar kamenier en den grij
zen hofmeester, stapte de gravin uit. Als een
zware, donkere wolk ging de breede, onder den
zwart crêpe sluier bijna onkenbare gelstalte
langs de tamelijk steile, met donker blauwe loo-
pers belegde trap omhoog tot de tweede en
laatste verdieping, waar haar kamers zich be
vonden. ,r
Voorzichtig werd zij neergezet in haar' groo-
ten, rooden, met brokaat overtrokken leuning
stoel met de vergulde armleuningen. Zwijgend
nam de kamenier de crêpe kap van het raven
zwart haar en den met dons gevoerden crêpe
mantel van de schouders. Daarna wierp zij een
stukje geparfumeerd papier in den knetteren
den gloed van den hdard.
De hofmeester rolde geruischloos een bruin
lederen stoel onder het met zwart doek omhan
gen portret van den in 1871 gesneuvelden ge
neraal Oberwall en omhulde het als altijd op
dezen dag den sterfdag van Zijne Excellen
tie met een doorzichtig overtrek van zwarte
tule. Daarna verwijderde hij zich zacht, terwijl
de oude gravin, die nog altijd haar Fransche
gewoonten getrouw bleef, de kamenier gebood
het water, dat boven het houtblok in een tinnen
kannetje borrelde, in de warmwaterstoof te
gieten.
Ongeduldig trommelden haar met ringen be
zette vingers op de armleuningen en de blik
van haar diepliggende donkere oogen ging ge
jaagd en onrustig door de kamer.
„De gordijnen sluiten niet", zei zij kort.
Door een smalle spleet der saamgetrokken
donker-roode fluweelen draperieën was een
gouden fonkelende zonnestraal in het steeds
donker gehouden vertrek gedrongen en danste
uitdagend op het Sèvres garnituur van den
hoogen schoorsteenmantel, twee hemelsblauwe
vazen met pikante, door rozen omgeven Bra-
gonardgroepen, en een ronde klok, waarvan
de wijzer door een gouden Amor werd geleid.
In vroegere jaren, toen gravin Oberwall nog
spraakzaam was, vertelde zij vaak hoe een grie
zelig geritsel door het uurwerk was gegaan. De
gouden Amor wees driemaal achtereen op tien
uur in den voormiddag, waarop hij zijn tot dat
oogenblik steeds stijf uitgespreide vleugels te
zamen klapte en dè klok stil bleef staan. Op
dien dag en op datzelfde uur was haar vader,
generaal Rey, ver van de zijnen op een inspec
tiereis in Oost-Pruisen aan een beroerte gestor
ven en sedert dien dag werd de klok niet meer
opgewonden.
De Rey's waren van Oud-Franschen adel uit
Provence. Aan den grootvader der gravin, mar
kies Rey, was het nog in het begin der Fran
sche Revolutie gelukt zijn goederen voordeelig
te verkoopen en zich bij den eersten groep
emigranten aan te sluiten, die naar Zwitserland
trok. Later verhuisde hij naar Berlijn, ging in
Pruisischen dienst en liet zich naturaliseeren.
Zijn zoon de latere generaal Rey, trouwde met
de dochter van een emigrant uit Languedoc.
Generaal Rey ging voor een der beste en
meest begaafde officieren van het leger door,
ondanks zijn tot het laatst volgehouden
Fransch accent bij het commandeeren en de
Fransche vloeken, waarmee hij zijn kinderen,
zooals hij de onder zijn bevel staande soldaten
noemde, bedacht
Zjjn dochter Marie Antoinette gaf hü op ze
keren dag in tegenwoordigheid van zijn adju
dant een klinkenden oorveeg, toen zij op snib-
bigen toon te kennen gaf, dat een Fransche
markies haar liever was dan tien Pruisische
veldmaarschalken. Van deze „stupidités" was
natuurlijk de gravin uit Languedoc de schuld,
die haar huishouding geheel op Franschen voet
inrichtte, als een huzaar te paard zat en van
de gruwelen der Revolutie sprak met die Gal
lische lichtzinnigheid, welke aan het bloed van
duizenden menschen niet veel meer beteekenis
scheen te hechten dan aan den uitgestorten in
houd van een reukfleschje. Generaal Rey ging
prat op zijn autoriteit als echtgenoot, huis
vader en Pruisisch onderdaan. Tegen den wil
zijner vrouw gaf hij op zekeren dag de slanke
en zeer mooie Marie Antoinette ten huwelijk
aan een zijner lievelings-officieren, den jongen
graaf Oberwall.
Na den plotselingen dood van den generaax
zou het heel gemakkelijk zijn geweest de ver
loving te verbreken. Maar de hartstochtelijke
Marie Antoinette had vuur gevat, en zij was
het zelfs, die ondanks het jaar van rouw er op
aandrong, dat het huwelijk zou plaats vinden.
In de hofkringen der vijftiger jaren noemde
men het jonge echtpaar nooit anders dan de
„kinderen" en toen de weduwe van generaal
Rey geheel onverwacht, nauwelijks zes maan
den na de huwelijksvoltrekking, stierf, voelden
alle oude dames pich geroepen bij Marie An
toinette de plaats der moeder te vervullen. Ge
belgd trokken die zich terug, toen bleek hoe
zeer de jonge vrouw er op stond haar zelfstan
digheid te bewaren en alle raadgevingen in het
gunstigste geval met koele afwerende hoffe
lijkheid over zich heen liet gaan. De vermanin
gen van den jongen echtgenoot vormden de
aanleiding tot de eerste ontstemming.
Achter den rug van haar man om trachtte
zij nu de draden weer aan te knoopen, die haar
met haar Fransche bloedverwanten verbonden.
De bijl der guillotine had echter juist in haar
familie de besten en edelsten geveld. De over
geblevenen hadden hun landgoedeTen verlaten
en zich in Parijs naar de veranderde omstan
digheden geschikt. In dolle zucht naar genot
en verkwisting trachtten zij de verschrikkingen
en ontberingen van den tijd der Revolutie te
vergeten, alleen in geestige bonmots herdach
ten zij de heldhaftigheid der vermoorde betrek
kingen.
Na de geboorte van baar zoon wist Marie
Antoinette haar nog steeds zeer verliefden
echtgenoot te overtuigen van de wenschelijk-
heid, dat ze een bezoek bij haar familie te Pa
rijs had af te leggen. Deze bezoeken werden
vaker herhaald dan het den graaf aangenaam
was en in haar kring passend werd geacht.
Daar het echter tot geen breuk tusschen de
echtgenooten kwam, en zoowel het aanzien
van den graaf als zijn naam haar ten schild
diende, wende Berlijn aan de buitensporigheden
dezer vrouw en men maakte haar zelfs het hof,
toen men zag hoe hoog haar echtgenoot by den
koning aangeschreven stond.
Marie Antoinette was ternauwernood veertig
jaren toen haar man voor de poorten van Pa
rijs viel. Een vriend des huizes bracht de
treurmare in het stille huiB aan de Kupfer
graben. Impulsief als altyd, zonder de draag
kracht van haar'woorden te bedenken, trok zU
haar zoon hartstochtelijk in haar armen en
riep zonder tranen met van toorn fonkelende
oogen: A
„Myn bloed zullen de Pruisen tenminste nfet 1
opslokken."
Deze woorden wekten in hooge regionen heel
wat ontstemming en de gravin moest zich een
tijdlang den boycot der hofkringen laten wel
gevallen. Nu dacht zij er ernstig aan naar Pa-
rys te verhuizen. Maar de oorlog had de ver
houdingen veranderd en zelfs by haar naaste
vrienden stuitte de weduwe van den Pruisi
schen generaal slechts op wantrouwen. Daarom
dong zy opnieuw naar de gunst van de Beriy-
ners, die zy vroeger zoo zeer had veracht en
onderhield daartoe meer dan vriendschappeiyke
betrekkingen met een Pruisischen minister, die
haar behulpzaam moest zy'n om haar geschokte
positie te herstellen.
Er weid in de zeventiger jaren veel gemom
peld over gravin Oberwall, maar men wachtte
zich er voor haar te mishagen. En toen de mi
nister zh'n portefeuille moest neerleggen, was
het salon in de Kupfergraben een macht ge
worden.
Graaf AndreaB Oberwall zyh moeder
noemde hem nooit anders dan André stu
deerde 1n de rechten. By de recepties, die de
gravin gaf, teekende zich zyn silhouet fyn en
slank af tegen een karmozynroode draperie,
waartegen de groote, roode, met broeaat over
trokken leunstoel met de vergulde armleunin
gen, als een kleine troon was geschoven. Twin
tig jaar lang trok men uit de eerste Beriynsche
kringen naar dezen brokaten zetel, twintig
jaren lang raakten verwelkte en frissche lip
pen de van brillanten fonkelende hand, welker
geringste beweging by machte was alle stem-
geruisch tot zwygen te brengen.
