f
[ÉÜW&LAD ^o'^^N^OMSTREKEN
’’buitenland.
«18032
Donderdag 14 September 1922.
61. Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon* en Feestdagen.
FEUILLETON.
UWS.
«AMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN. BOSKOOP, GOUDKRAK. HAASTRECHT. MOORDRECHT. MOERCAPEIXE. NIEUWER»
KERK a. d. UM OUDERKERK a. <L D„ OUDEWATER, REEUWLIK, SCHOONHOVEN. STOLWIJK. W ADI >1 NX VEEN. ZEVENHUIZEN, ena
In den Maalstroom
ichen Raad,
OVERZICHT.
door bespre»
A
7
jk *ijn mond.
»ma'.:k _’'.ijk in
Gelukt dit,
de zijde van
slechts door
ABONNEMENTSPRIJS i per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal ƒ2.90, per week 22 cent, overal waar da bezorging par loopar geochiedfe
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, mat Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT II, GOUDA»
bfl onze agenten en loopera, den boekhandel an da postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—5 uur.j Administratie Tel. Int <2|
Radactie TeL 541.
r 1922.
staat.
's-Gravenhage
atschappy v. h.
dragen het ma
gen en het ver-
ug ten behoeve
:sweg den Haag
suisden Deyl,
mmissiën lie> heel
dat wel eens an-
t één verandering
land’s herleving, wanneer deze voldoende is om
een redelijke schadevergoeding te betalen, tege
lijkertijd ook van Duitschland een nieuw militair
gevaar voor Frankrijk zou maken. Het geldt
dat industrieele kracht
Btn der medewerker, ven de Vossische Zel-|'’>°r moderne oorlogvoering gelijkweerdig
denpunt uit cp den duur alle landen der we
reld in hun economisch leven en in hun ontwik
keling ten ernstigste worden getroffen. En ik
zonder mijn land niet uit."
- De kwaadspreker heeft den duivel op de
-fong en wie naar hem luistert, heeft den dui
vel in 't oor, dat maakt weinig verschil.
Luther,
X
'EN
ing „Gouda en
da.
nber.
!5 ct., Chrysan-
ct., Anjers 5—
4 ct. per 10
B.
V. alle forma-
I. V. B. b"»‘-
wordt, dat G.
van den G. V.
N. V. B. Aan
Hingen aange-
der op het tapijt
somer te hebben
t. De zaak moet
ort, dat door de
seft nagezien, is
blad) en de be-'
Raad doen zien
ser instelling te
ia de toezegging
en, onder wiens
d is besproken,
poedig de Raad
il kunnen bezien
enten te hebben
de zal nemen,
jft hangep, hoe
doen, en aange-
lesbehalve door,
«vijzen wij naar
2 Sept Beurrée
ïomerbergamot
,ms le ƒ6—10,
-22, Vygepeer
.50—13.50, Di-
Jiamanten ƒ11
iren 9.5011,
ƒ3.50—5, Bas
epeer 1012,
pomone 14.50
es Nobles 10
ƒ7—9, Arm-
Zaterzoet 5—
5—7, Sheepers
14.50, Ram-
7—7.50, Tulp-
draad ƒ910,
1. Eieren ƒ9.50
-1.15 per pond.
Roman van
OLGA WOHLBRüCK.
Geautoriseerde vertaling van Mevrouw
Wessel ink—«van Rossom.
We worden in schoonheid oud en krijgen lever-
vervetting I"
„Berlijn zal je goed doen, Felix."
Felix Frank haalde de schouder» op.
„Liever had ik een rei» om de wereld gemaakt,
was ik naar Japan of Indië gevaren. Maar daar
was geen denken aan. Alma had mij zeker voor
gek verklaard of had de kinderen toevertrouwd
aan mijn zuster O’.tilie en «was meegegaan.
Glogau in Indië I Dat zou nog erger geweest
zijn r
Zijn toon was hard en bitter. De eerste groot»
vreugde over het weerzien van de eens zoo
hartstochtelijke geliefde, had plaats gemaakt
voor een verdrie-!?” ergenrs, dat ’ijn leven zoo
roemloos gestrand was op de dagclijksche kleine
succesje» ven de provinciestad, aan
een vrouw die, a* was ze goed, toch
hem geduld werd.
Het onbeteekenende van zijn persoon was hem
nooit zoo bewust geworden als gisteren, toen hij
voor het eerst het schit erende, voorname huis 1
van Paulsin in het GrünewaW betreden had. De
ezonde, vanzelfsprekende manier van zijn
vrouw, die den, grooten financier met „je" aan
sprak en zijn vriendelijk neerbuigende manier
pareerde met een overdreven gewichtig nadruk 1
leggen9 op Felix’ positie in Glogau, joeg hem
het bloed naar de wangen. Ook tegenover Pieps,
zooals hij liaar nog steeds noemde, vond hij niet
dadelijk den rechten toon. De groote dame ver
warde hem, haar bedwongen innerlijke ontroe
ring deed haar koel schijnen, die pralerige in
richting van het hu;s met de talrijke bedienden,
die elke onvormelijke vertrouwelijkheid onmo
gelijk maakten, plaatste haar op bijna onbereik- i
baren afstand van hem.
Pa» toen «c hem in haar werkkamer bracht en
hij in de kleinste bijzonderheid de omgeving her-
kende, waarin hij iaren geleden zoo vaak gege-I
«iMommlMia,
lm b-freigd.
wgcllen. aZ
nheden i„
snkel punt van d.
■e, is in den Raad
het voortbestaan
m.
igneming van een
m 's Raads stand-
i mogelijke ophef-
s tijdelijk moeten
an der Want aan-
te wyzen op den
pen toestand, die
voor den goeden
loor den Raad In-
practisch hierop
el zich niet veilig
nkomen zoekt, m.
rymnasium is be-
j tot opheffing is
enszins vaststaat
opheffen, de Re-
euren. Deze wijze
iium in een zeer
>it is te meer het
oenaane van leer-
Verwacht mag
le jaren bij bljj-
klasse, er met
t Gymnasium zal
aangaat, dat het
aan Gouda kost,
nd dat voor bui-
nte vanwaar zy’
tenden pry's van
jrgoed krachtens
waarde verloren,
rkelyke toestand
oor deze hoogst
ig onder het oog
iwenschte gevol-
den wisselkoers te stabiliseeren, die de sympto- En
men cureeren zonder de oorzaken weg te ne
men."
De man van de Voss. Ztg. stelde daarop de
volgende vraag:
Met welke middelen denkt u een dergelijk
stabiliseeren van de toestanden in geheel
Europa te kunnen bereiken? Zijn daarvoor
biet in de eerste plaats groote leerlingen
'noodig in Amerika en andere landen, die
door de gevolgen van den oorlog niet had
den te lijden?
Het antwoord, dat Filene gaf, luidde:
„De publieke opinie in Amerika is voor een
actieve deelneming aan het herstel van gere
gelde toestanden in Europa, waarvoor ik als
denggraat opkom, nog niet rijp. De grondslagen
ontbreken, die voor financieel» hulp waarbor
gen zonden kunnen bieden; zij zijn slechts te
verkrijgen, wanneer het gevaar van nieuwe con
flicten in Europa definitief uit den wég is ge
ruimd en daarvoor is noodig een stabiliseeren
van de Fransch-Duitsche betrekkingen geduren
de een lange periode. Frankrijk vreest voorloo-
pig daarvan heb ik mij door nauwgezette
studie der toestanden te Parijs en door bespre
kingen met Fransche staatslieden alsmede kie
zers van alle klassen overtuigd de mogelijk
heid van een Duitschen revanche-veldtocht. De
tegenwerping, dat Duitschland is ontwapend en,
wat c’e overwegende meerderheid der bevolking
betreft, heelemaal niet voelt voor een dergelijke
bedoeling, aanvaardt men in Frankrijk niet grif.
Bij den Fransrhman staat het vast, dat Duitsch-
',»Nu dan steunt u, alstublieft, mijn man niet
zijn inbeelding!”
„Hoe meent u dat, mevrouw?"
Eljse’s gezicht zag er niet heel slim uit op dit
©ogenblik.
Mevrouw Frank klopte haar bijna vriendschap
pelijk op den vollen arm. „De zaak is deze: Mijn
man verbeeldt zich, dat zijn leven mislukt is. Nu
dat is natuurlijk onzin. We hebben geen zorgen,
We hebben vier gezonde kinderen, verleden jaar
*ou mijn man tot lid Van den raad gekozen zijn,
daaruit ziet u toch, niet waar, hoe hoog hij in
ianzlen staat bij zijn medeburgers hij staat aan
hoofd van het heele muzikale leven 1n
|Gl T«u. Vier weken geleden beeft hij van de
P6 vweeniging „Harmonie" een prachtigen «il-
geren beker als eere-gesohenk gekregen, en in
nieuwe Sülezische courant stond een artikel
?tan zijn heteekenis voor iwt muzikale leven der
ten had met rijn gestorven broer en Piep» zelf
eerst toen brak do strakke tegemuran d’en
hij in den gronH gevoelde tegen a! dat nlcuw^
en hij moest zich afwenden, omdat hij vreesde,
luid te zullen schreeuwen, ah een mensch, w’en
men een oogenblik een deur heef’ geopend, r>m
hem het Paradijs Zijner Jeugd te toonen. En
toen hij zich nu zoover bedwongen had, dat hij
de anderen zijn gezicht kon laten zien, toen zag
hij Pieps tegen baar man geleund slaan, met ren
uitdrukking, die hem vreemder van haar »uo.-
kwam dan al d« uiterlijkheden, <Üc baar van
hem verwijderden, en hij zag ook zijn vrouw,
die mooi en gerond, tien har aan zijn zijde ge
leefd had, hem vier kinderen geschonken b”d.
een rouwe vriendin was geworden van «iln znsr
ter en die hemielf nu nog evx innerlijk vreemd
was als in dien tijd ,toen ze hem in roze «n blau
we briefje», „mijn inniggelietóe Felix" genoemd
had.
Zoo verliet h»j dan gisteren de viHa in hr*
GrünewaH met den zwarep gang van ren
mensch, die komt vnn de begrafenis van een V**-
ven vriend en voor het eerst voeft hoe alleen hij
van nu af zal zijn.
Zoo verliet hij.dan gisteren de vJla in het
Grünewald met den «waren gang van een
mensch, die komt van do begrafenis van een
lieven vriend en voor bet eerst voelt hoe alkon
hij van nu af zal zijn.
francs werden geschrapt, zeer gen
evenwicht kunnen worden gebracht,
dan kan Frankrijk anderzijds des te gemakke
lijker genoegen nemen met een op redelijke
wijze vastgesteld schadevergoedingsbedrag, dat
het best door een conferentie van internationale
bankiers, zooa.;. cnlaftgs te Londen en eerdei
al te Parijs werd gehouden, kon worden vastje-
steld. Jk zeg „het best", omdat zulke bankiers
uit alle Ententelanden als patriotten de som niA
te laag zouden stellen en als bankiers, die een
veiligen basis voor hun leeningen aan Frankrijk
en Duitschland zouden moeten’vinden, het be
drag toch ook weer niet te hoog zouden kunnen
stellen.
Om positieve voorstellen te doen: Duitsch
land zelf zou er veel toe kunnen bijdragen om
deze volksstemming in Frankrijk en zoodoende
een oplossing van den schijnbaar zoo onoplos-
baren kringloop naderbij te brengen, wanneer ’t
op eigen initiatief de kwestie van de „beveili
ging" van Frankrijk tegen ’n mijnentwege inge-
1 'teelde bedreiging wilde opwerpen. Het is geens-
absoluut noodzakelijk, dat dergelijke ga
ranties een militait karakter dragen. De over
tuigingskracht der economische middelen en
van een eventueéle blokkade tegen den ver
stoorder van den vrede zouden ten eenenmale
voldoende zijn. Afsluiting van de buitenwereld,
van het post- en telegrafisch verkeer, van fi-
nandeele en industrieele verbindingen met de
overige landen zou gauw genoeg het gewensch-
te resultaat opleveren en vermoedelijk zouden
op den duur ook de Ver. St. zich van een der
gelijke beveiligings-procedure niet afzijdig
houden; bij de landen van den Volkenbond
zou voor het ovememen der beveilingsmaatre-
gelen kunnen worden aangeklopt, omdat zij on
der den tegenwoordigen toestand mede lijden."
Tenslotte stelde d® medewerker van de Voss.
Ztg. de vraag
En welk nuttig effect voor Duitschland
«telt u zich' difBct veor van een dergelijk
Duitsch initiatief?
Filine antwoorddeuw.vw puna *ai uetaien. uv ic wciarcn «uni
moreel. Indruk op M openo.re meemng bedregt in totul 2 ndlioen pond, WMrem op
der wereld door een zoo vérziende politiek van
een Duitschland, dat voor Frankrijk dergelijke
garanties zou voorstellen, zou onafzienbaar
zijn. Het zou Duitschland bij alle toekomstige
internationale onderhandelingen van pas komen.
En zelfs wanneer Duitschland op zijn beurt geen
waarborgen erlangde, die beantwoordden aan de
door hem verstrekte garanties ik zou het
niet raadzaam achten den eisch in dit verband
te stellen zou het daardoor een objectieve be-
oordeeling van zijn eigen noodzakelijkheden bij
de overige landen zijn verzekerd. Bovendien zou
het in het’verloop der zich aansluitende nood
zakelijke ontwikkeling zeker de noodige ver
lichting inzake het reparatievraagstuk en ten
overvloede ten aanzien van het verkrijgen vair
de noodige leeningen op langen termijn worden
verschaft. Want niet mag worden vergeten, dat
dergelijke buitenlandsche leeningen niet slechts
een kwestie van zuiver materieele zekerheid,
maar ook van de stemming bij den kleinen man
in ’t land van den leener is en dat de waar
schijnlijkheid of mogelijkheid van oorlogsver-
wikkelingen op dit continent een sterke rem is
voor eenigerlei schikkingen, hoe zeker ze ook
mogen lijken. Ik beschouw heel de Duitsch-
Fransche kwestie wel als het kernpunt, maar
toch slechts als een deel der Europeesche en
bovendien wereld-economische vraagstukken,
zonder welker oplossing van het gegeven mid-
15 Aug. reeds 500,000 pond werd betaald. De
overige I millioen pond zal de Duitsche regee-
ring eerst betalen zoodra de omstandigheden
het haar zullen veroorloven.
Na den 15den September, aldus een Duitsch
draadloos bericht, zal de Duitsche regeering
ondei handelingen voeren met de geallieerden
over een verdere regeling inzake de betalingen
aan de verrekenbureaux, daar het tot dusver van
kracht zijnde verdrag is opgezegd.
Wirth stelt zijn vncantie uit.
Naar verluidt, heeft tijkskanseller Wirth zijn
plan om enkele dagen met verlof te gaan uit
gesteld tot na de oplossing van de thans han
gende kwestie inzake de schadeloosstelling.
Tariefverhoogingen bij de spoorwegen.-
De rijksverkeersminister heeft volgens een
Wolff-telegram tegen 16 Sept, do commissie
van den rijksspoorwegraad te Berlijn bijeenge
roepen om te beraadslagen over de tariefverhoo
gingen, die Van 1 October a.s. af noodznkolijk
-worden ingevolge de verhoogde uitgaven voor
het materiaal en het personeel.
Tariefverhooging bij de posterijen.
Berlijn, 13 Sept. (W.-B.). De commissie
voor de posterijen heeft ook de verhooging der
telefoontarieven met 340 goedgekeurd. Ver
der nam zij verschillende voorstellen aan inzake
„Nu eerlijk gezegd dat vind ik heelemaal
niet. Je vader was toch ook veel ouder dan Felix.
Volgens de portretten, die ik van hem ken, voor
al toch de neus
Mevrouw Frank behoorde tot die menschen,
die van een boek het eerst den band, van een
woning het eerst de schilderijen aan de muren,
en van een gezicht het eerst den neus zien.
Mevrouw von Paulsin lachte zacht, bijna gui-
d?-
Jk geef toe, dat de neus van oom Felix veel
mooier is dan die van p$pa. Hij is heelemaal een
mooie man geworden, oom Felix."
En daarbij drukte ze de oogen een beetje dicht
en beschouwde hem met grappigen ernst, zooals
ze als jong meisje placht te doen, als een nieuwe
das of een nieuw vest van hem keurde.
Mevrouw Alma glimlachte weer verzoend en
zelfs gevleid.
Ze nam haAr man onder den arm, keek naar
zijn vergrijsd hoofd, trok op de haar eigen, al
tijd wat verbeterende manier aan zijn witte das,
en verkondigde n’.et zonder trots„Bij ons in
Glogau heet hij „de mooie Felix I"
Felix Frank drukte zijn vrouw de hand op den
mond en zijn anders wat zwaarmoedige, bruine
oogen flikkerden bijna toornig.
Daar kwam juist de gastvrouw nader.
„Mag ik u mijn zwager voorstellen, mevrouw
Directeur der muziekschool Graebner"
Fehx Frank herademde, toen zijn vrouw zich
van hem afkeerde, handig en zeker een gesprek
met den voor haar bestemden tafelheer aan
knoopte en in zijn bl’k, waarmee hij haar nakeek,
lag een bijna zoo vijandig op-een af»tand-hou-
den, dat mevrouw von Paulsin verschrikt haar
hand op «ijn arm legde.
Een smartelijk glimlach
„Oom Felix
dag tot dag nerveuser en voelt zich, zooals hij
zegt, onbevredigd. Onze huisdokter zegt, dat hij
aanleg heeft voor leververvefting dat was de
heele zonk Dat maakt de menschen immer»
melancholiek"
„Ja, zeker, ik zal mijn man een wenk geven",
haastte zich EHse te verzekeren. Ze vbnd het
prettig, als de zieken of hun familieleden zich
ook in de quaestie der behandeling tot haar
wendden. Mevrouw Frank echter trad zelfbewust
en waardig op haar man toe, die tegen den vleu
gel leunde en met halfluide stem met zijn nichtje
praatte.
Eer. oogenblik aarzelde ze, als durfde ze niet
wagen tusschenbeide te komen; maar dat was
werkelijk maar even. Langere en innigere rech
ten gaven haar een bewust overwicht. Tien jaar
konden voldoende zijn, om de herinnering aan
een onzinnige verliefdheid uit te wisschen. Ter
wijl ze naderbij kwam, ving ze de laatste woor
den nog op: „En zoo gaan de jaren voorbij,
Piepsl’’
Dat hij haar nog altijd Pieps noemde, zooals
als jong meisje, verdroot Alma Frank, geboren
Wurthe, en een beetje scherper dan ze zelf wil
de, zei ze: Ja, men wordt niet jonger, mijn
lieve Josepha!"
Heel gelaten wendde mevrouw voor Paulsin
haar hoofd met het prachtige, aschblonde haaf
om, en haar vioolt jes-blauwe oogen met de nog
altijd dichte donkere, wimpers keken de vrouw
van haar oom, die haar nog zeer weinig bekend
was, met lichte verbazing aan. Oraniddelijlc daar
op richtten ze zich op Felix Frank.
„Wat i» u op papa gaan lijken, oom Felix,
Mi «e «acht, en het was aW M door deze
woorden op een eenzaam eiland vluchtte, waar
ook de vrouw in het stijve, bruinrood «ijdeg oos-
»w. «n. uiuMwra wn tuum haar niet kon volgen. ---
JLu. fin bd dat alles wordt hit toch Mpvrouv.AJn* «hudda haar hooft w xPiep* «oo gaat het Ui om in Glogau toe.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstrekon (hrhoorend» tot dos bexorgtartncJi
1—5 regel» 1.30, elke regel meer 0.2b. Van buiten Gouda an den bexorgkriniri
1—5 regel» ƒ1.55. elke regel meer ƒ0.30. Advertenties In het Zatonlagmumnar tO
bü-lrtg op den prys. Llefdadigbeid.*-n<lvertaritirT> de helft van don prijs
INGEZONDEN MEDEDKEUNGEN: 1—4 regel» ƒ2.04. alk» reK«l 1WML
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeoiingen bQ oontraet tot «eer gawiuceri*-
den prijs. Groote letter» on randen worden bankend naar plaatancmto
Advertentiën kunnen wordan ingezonden door tuMohenkomst ven sntlerta rwwkha»*
dolaren, Advi-rtentiebureaux en onzo Agenten en nuMten dimg» vóór do plaMfauug
aan het Bureau «Un ingekomen. teneinde van opnam» vanaltard t» sim
VOLKENBOND.
Het Esperanto.
De commissie, die was be'ast met het onder-*
zoek van de kwestie betreffende de erkenning
van het Esperanto als officieele internatiqnnle
taal heeft, volgens het B. T. A. de aangelegen
heid ter studie nam de commissie voor Intel
lectueels samenwerking verwezen, hetgeen als
een échec wordt beschouwd.
DUITSCHLAND.
DB SCHADELOOSSTELLING.
De compensatiebetalingen.
B e r 1 ij n13 Sopt. (W.-B.). Naar wij ver
nemen, heeft de Duitsche regeering aan de
Engelsche en Fransche regeenngen doen weten,
dat op 18 Sept, opnieuw vijfhonderdduizend
pd. st. in mindering op de d.d. 15 Aug. verschul
digde betaling aan da verrekenbureaux zal wor
den gestort. Het betalen van dit bedrag is
mogelijk gemaakt door de medewerking van de
rijksbank en geschiedt in verband met het vroe
ger door de Duitsche regeering aan do gealli
eerden gedane aanbod om maandelijks een der
gelijk bedrag voor dit doel beschikbaar te stel
len. Het resteerenda bedrag van de d.d. 15 Aug.
verschuldigde betaling zal aantf de geallieerden
worden overgemaakt, zoodra de omstandigheden
dit zullen toelatcn.
Op grond van een officieus bericht hebben wij
heden gemeld, aldus een bericht van de Tel.
d.d. gisteren uit Berlijn, dat de rijksregeering
den aan de verrekenbureaux te betalen termijn
van 15 Aug., welke volgens besluit van de com
missie van herstel op 15 Sept, moet worden be
taald, aan de geallieerde regeeringen zou over
maken. Latere berichten zeggen evenwel, dat
de Duitsche regeering voorloopig slechts
500,000 pond zal betalen. De te betalen Mm
spoe rer inning van ga.cten, bezinn
regelen, enz. Minister Cxiesbert» deelde medej
dat 15 16,009 ambtenaren bij de poslerijea
geleidelijk naai andere rijksdiensien zullen won
den overgebracht. I
Uit het Saargebied.
B e r 1 ij n, 13 Sept. (W. B.). Volgens een rts
legram aan het Berliner Tageblait uit Saars
brücken heersci.t difar een enoune duurte. SuR
ker kost er 134 mark, vieasch £60 tot 300
mark per pond, ei: ren. 44 mark het stuk, melk
67 mark per liter. Een zwart brood van 4 pond
kost 110 mark.
Staking van loodsen.
Berlin, T3 Sept. (W. E.) Donderdag
avond hebben 'e loodsen van het district Emdoa
het werk geslaakt wegens ge- hillen me< da
loods onderneming. Onderhandelingen met de|
onderneming wezen zij van de hand. Daar hef
staken van den invoer over Emden voor hef
occociomische laven in Duitschland (ertsen
graamiwoer) ernstige gevolgen »<ni hebben, ir
er een technische noodhulpdieurt isgesteld, di<
de schepen, welk o z.ch voor de Eemsmondóg
verzameld hadden, bir.ncn gebiaci.l heeft.
FRANKRIJK»
Dreigende mijnwerkersslaklng.
A n g e r1 3 S e p t. (B. T. A.) .el congrea
van mijnwerker» beeft de volgend» rosolutk
aangenomen:
„Na uit de pers kennis te bobben genomea
vnn de karakteristieke houcirg, di» «Je werkje
ver» en de regeering van pion zijn te» aapz'ea
van den achlurcndag aan te nemen, teneinde hef
deze onmogelijk te maken om door middel
van amendementen bet oude stelsel inzake dea
arbeidsdAg opnieuw in te voeren, verklaart het
congres niet te kunnen gejooven, daxde volks
vertegenwoordiging geen rekening zal houdea
met bet star/.pUM der mijr.werkorsbcnden ea
dat op den dag, waarop een dor beide Kamer»
stelling zal nemen tegen* de wet van 24 Juni
1919 door het aannemen Van nieuwe bepolin*
gan, die ten doel zouden hebben de thans vr.»
kracht zijnde wet in haar fundamenteel» piin-
cipas te wijzigen, deze gebeurtenis de Franwha
mijnwerkers er toe zou nopen <fe verkregea
i echten tot het uiterste te verdedigen. Het con
gres besluit <xmiddellijk en zonder eenige voor
afgaande ran Ipiogingen, dat dete houding vuR
de uitvoerende en wetgevende mncht, zoodra zij
door middel ven het bon«Ub»etuur ter konnla
van de aangesloten vakbonden cn v»n d»
heele organisatie zal zijn gebracht, het sein
zijn voor bet verzet d?r arbeider» door de
middellijke en algemeene staking van »iken nr«
beid. Het congres draagt de nationale raden op
om in voorkomend geval dit besluit ten uitvoel
te brengen.
De 23-uunHaking der Fransche zeelieden.
Havre, 13 Sept. (B. T. A.) Daar de zee
lieden in afwachting van het besluit van de fede
ratie besloten hebben oen protest-staking von
23 uur te beginnen, zal het stoomschip Franc»
heden niet vertrekken.
ParlJ», 13 Sept. (B T. A.) Hh beatuur
van de zeeHeckn-federatie heeft besloten, dat d»
bij de federatie aangesloten zeelieden zullen
deelnemen aan de 23-uurstaking, die «al be
ginnen op den dag volgende op de afkondk
ging van het decreet betreffende den werktijd
op de schepen.
emeente-bouwmee».
vacature-Koole i,
dakJe gegaan. Toen
ige zitting aan de
i net noodig geacht
oeren, voor nadere
tt’ d,e er toe
vSfin gemak-
zitting van g|Hte-
tangen zoo Weini
lat vóór de benoe-
in besloten zitting
oorzitter vond het
h gebeurde h# dat
r lang bezig bleef
i diegenen die voor
‘g in aanmerking
?ing en de deuren
ek al terstond dat
ning niet was ver-
i nog eens gestemd
dat er drie groe
:en candidaat had-
=hen de beide can-
ital stemmen ver-
n eind aan de on-
H. J. E. van der
it, gemeente-bouw-
en.
Jde zyn voor onz»
is met militaire kracht; het land, dat fabreken
geïioeg bezit, die spoedig verbouwd kunnen
worden om oorlogsdoeleinden te dienen, zal de
oorlogen der toekomst winnen. Daarom komt het
mij voor, dat, hoe belangrijk ongetwijfeld ook
de overeenstemming tusschen Duitschland en
Frankrijk zij omtrent de kwestie der schadeloos
stelling, deze nochtans niet voldoende is om de
vereischte atmosfeer te scheppen voor een eco
nomische herleving van Duitschland en Europe."
De interviewer vroeg daarop:
Wanneer u deze Fransche angst be
schouwt als de spil van al de Europeesche
en der wereldproblemen, hoe denkt u den
door den circulus vitiosus heen te
kunnen breken, die aan den eenen kant den
ontoegeeflijken eisch van Frankrijk inzake beelde bedreiging wilde opwerpen. Het
een betaling der reparatie-schuft aan den zins absoluut noodzakelijk, dat derge
anderen kant zijn vrees voor het vermogen
van Duitschland om dezen eisch te ver
vullen en tegelijkertijd opnieuw gevaarlijk
te worden, omsluit?
Filine’s antwoord op de vraag was als volgt
ingekleed
„Deze vraag is m. i. het uitgangspunt voor
een dptreden, dat mij inderdaad geschikt schijnt
om uit de tegenwoordige moeilijkheden to ko
men, Duitschland, Frankrijk en zoodoende de
overige landen van Europa en de geheele we
reld de rust te hergeven en redelijke voorwaar
den voor een geregelde hervatting van alle eco
nomische relaties naderbij te brengen. Te dien
einde is het niet voldoende, dat Duitschland
op het oogenblik en mijnentwege ook in heel
de verdere toekomst niet de bedoeling heeft
rankrijk ^weer jaan, te vallen, gelijk ik dat
voor mijn"persóoh "gaarne gelóóT. Want het is
een feit, det geen Fransche regeering aan het
bewind kan blijven, die met de vrees van haar
kiezers voor een ■mogelijke bedreiging door
Duitschland niet rekening houdt. Als Amerikaan
zou ik b.v. kunnen denken, dat Amerika de
Fransche regeering en het Fransche volk de
noodige garanties voor een dergelijke eventu
aliteit zou kunnen bieden. Maar ik acht, zooals
ik zei, het oogenblik voor een actief ingrijpen
van het Amerikaansche initiatief in verband met
de volksstemming in de Vereenigde Staten nog
niet gekomen en acht daarom het initiatief aan
deze zijde van den Oceaan noodig. Het meest
daarbij belang hebbende is steeds het land, dat
onder de omstandigheden het meeste lijdt, in
dit geval dus Duitschland.
Wanneer Frankrijk garanties zou kunnen er
langen, die het’ in eehigerlei vorm de genoem
de vrees wegnam, dan zou daardoor ten
Duitsch-Fransche overeenstemming stellig bui
tengewoon worden vergemakkelijkt. De Fran
sche kiezers zouden dan elk kabinet ten val
brengen, dat hun zware belastingen voor het op
de been houden van een groot leger oplegt.
Want d» tegenwoordige loop van zaken be
dreigt den Franschen belastingbetaler met het
alternatief steeds drukkender lasten voor een
grooter wordend leger op te brengen, naar
mate Duitschland economisch er meer boven
op komt en naarmate zijn bevolking meer bo
ven de Fransche uitgroeit. Het Fransche budget
zou echter, wanneer, gelijk 't dan mogelijk zou
zijn, van de Fransche militaire lasten 3 milliard
heden ten dage als zeker,
vpor de moderne oorlog
itung was in staat Edward A. Filene^ den stich
ter van de internationale handelskamerorganisa-
Je» en lid van de „league to enforce peace”,!
idle zich op het oogenblik te Berlijn bevindt,
nadat hij een lange studiereis door Frankrijk,
Engeland, Oostenrijk en Duitschland heeft ge
maakt, te vragen naar zijn indrukken. Filene
legt er den nadruk op, dat hij de politieke
vraagstukken van Europa van uit den gezichts
hoek van een objectief zakenman beschouwt.
‘Over de kwestie der schadeloosstelling verklaar
de hij: „Ook een nog zoo vérstrekkende mati
ging der Duitsche schade! oosstellings-schu ld,
b.v. in den geest, als zij door de internationale
bankiers werd vastgesteld, zou m. 1. niets baten,
zoolang niet een aanzienlijke voortdurende toe
neming van Duitschland's economische presta
ties in het algemeen en zijn bedrijven in het bij
zonder kan worden bereikt Daarvoor is het
stabiliseeren der toestanden, allereerst in het
and zelf en ten overvloede in geheel Europa,
;en noodzakelijke voorwaarde. Wanneer dit op
lo cene of andere wijze zou zijn te bereiken,
Jan zou de technische verbetering van Duitsch-
land’s economisch leven zonder twijfel het noo
dige opbrengst-surplus opleveren, dat voor een
behoorlijke schadeloosstelling-bptaling vereischt
wordt. Tegelijk zouden een aantal maatrege
len moeten en kunnen worden genomen om de
gemiddelde „bussiness efficiency", die op ’t
oogenblik bijna overal in Europa onvoldoende
Is, om redenen, die verband houden met den
oorlog en zijn gevolgen, tot een maximum op
te Voeren. Deze wijze van stabiliseeren" acht
ik verreweg belangrijker dan alle pogingen om