f Dorlas' Koffie en Thee „DE LELIE" GOODSCHE COURANT e NIEUWE MODE ét T. DEKKER GOIIOK, b T. Anders, Vraagt haar tarief en inlichtinoan Wormen De groote Mantel ROTTERDAM IM-EXPEU IS HOM VËRSfiIJCBAAB EN BEKEND DOOR KWALITEIT „Fsrmifan" De Koopman v<n t'eneiiê fiouifscfie KoorscfiotbanK De Hofstede P «nt-, Koordjes- en Ledersarneerlne dat is thans modern 7» QW sarstr-- 591" HOOGSTRAAT takdpasta. JsseoMt BALT. A. DE JONG. GOUDA OOSTHAVEN 29. TEL. 118. Gillette soheerapparaat Gillette mesjes M Scheerbenoodlgdheden Groote keuze. Billijke prijzen. Bezem- en Borstelfabrikant EN GROS. EN DETAIL. De Stoomwasscherij te bergambacht is geheel modern ingericht en behandelt Uwe wasch met de uiterste accuratesse* IweedebladT FEUILLETON. ZONNEWEELDE. 2°; Jfett'pkend A. No. 292 met pchuren en hooibergen, - bene pens diverse perceelen uit muntend bouw-, hooi- en wei land, gelegen aan den Noord- eindschen weg in den achter- jar.sc hen polder onder Wad- dinxvetn, samen groot 25.01.50 Ji.A., benevens de daarop ftaande veldvruchten. Te veilen in 5 perceelen, v waarna combinaties bij den J af slac I Aanvaarding bij de betaling der kooppenningen op 1 De cember a.s. Vroegere aanvaarding van het land kan plaats hebben in overleg mef den verkooper. Alle! breeder bij Notitiën omschreven, verkrijgbaar ten kantore van bovepgenoemden hots ris en bij den Notaris 11. KI IPERu te Dordrecht, al- Vaar nadere inlichtingen rijn "tornen. 43 32H2 roowel bij volwassenen als bij kinderen verdrijft men zeker en fj el met do beroemde Worm poeders van Jaeoba Maria Wortelboer ,van Oude Pekela, 85 cent per doos. drie rloozen 2.40. Ver krijgbaar bij de verkoopers van Wortelboer's Artikelen. 3'43 17 Haarlemsch Toon eel. Dir.: LOUIS BOUW MEESTER. Donderdag 21 Sept. (8 uur) Feestvoorstelling ter herdenking Süsten verjaardag van Louis Bouwmeester, van WILLIAM SHA KESPEARE. Shylock Louis Bouwmeester. Portia Mevr. Erfman Sasbach. Prijzen der plaatsen: Stalles en Loge niet- leden 2.25, leden 1.75; Balcou met-leden 1.75, leden 1.25; Ga lerij 0.00, AUq prijzen verhoogd met 10 auteursrech ten en 10 stedelijko belasting. Plaatsbespreking bij loting Woensdagavond 8 uur, i.m n Bleekeraclngel 29. geeft credleten vanaf 50.-. Algemeen Assurantiekantoor. 82..0 |(i Krachten» art. 1223 B W Notaris G. VOS to Woddlnx. ri ral M| veiling on riMnir Dtmdardag 5 on 11 October vnormtddasn 11 uur hot caM „Hot Sehankhord" fe". .I"1 r c- H krane. VEI. aan (ton Klelww to alointa in het oponbaar ven- Koopen- Op de eerste plaats staat de aldus gegarneerde MANTEL, die, in tegen* stelling met het afgeloopen seizoen, langer gedragen wordt. De slanke lijr* heeft dientengevolge het ruime model De meesf verwerkte stof verdrongeh. fen zijn VELOURS DE LaInE ^vooral in donker beige en diverse bruinachtige tinten), laken, imitatie bont en kleuren, rijk genopte fancies. 'oor de nieuwe KINDERMANTEE eldt hetzelfde, alleen is deze meestal levendiger gegarneerd. De moderne JAPON is veelal met extra 4age taille gewerkt De meest gebrachte stoffen zijn gabardine, kamgaren en fluweel clMdwburn ONZE COLLECTIE in deze artfkeletL m0^k,c5oCOST,JUMS' ROKKEN en BLOUSES is compleet Mooie Paletot ■cf rijk* l*d(*(inlctrlng] tllpandM «n manchetten ndjci KHjrnecrd, Elegante Paletot Een bezoek aan onze etalages en maga zijnen zal Uwe bewondering opwekken voor onze overweldigende keuze en onze verrassend lage prijzen. KMermanfcl Wrna Eiklmo. R panden «n mouwen all lijk mei koordlee opc In prlnu wollen dtago- naalitof u «ericheldena prima laken, in alle nieuwe kien ren, kraag «1 manchetten aardig mei koordje* Mm .1Jj AJle veranderingen gratis. 'Aan schriftelijke aanvrageit kan niet worden voldaan; Moderne Japon Kam- Elegante Japon prima fluweel.hals, mouwen en rok met echte bontrand afgezet Mei ge vlochten ceintuur flechta Japon. goede kwaliteit ertpe de chlue mei mooie stlkkerlj gegarneerd, afstekende celntuui alechta prime Marine garen, met d< Chique Paletot Modern CostoaÉ velouri de lain*, thana hm mm aI. wlltto groot* Imlta... 53S5SÏKS Nieuwe Paletot 34." ElegantCostamn bi goede kwauteil •tof. Kraag, manchet ten en zijpanden met wolpeluche aardig gegarneerd, alechta voor 't aanstaande seizoen, velours de lalne. met groote bontkraag (biberette). eijpanden en mouwen rijk met koordjes gegarneerd, in alle moderne kleuren, 36^ BRENNINKMEYER alecbls hoek Viaduct IVAHALL1RI.II AMKEQ Verkrijgbaar bij i UT0M coopj, truditr. ji WAARSCHCWINU I Koopt geen Poln-Expeller met Duttaoho prijzen en verpakking. "iM «1 TANDBORSTELS TAIDPOEDER til Verkrijgbaar bfli 82(8 10 8. H. VA* LOOS Croglelerl) - Markt GROENEWEQ 77, FIRMA WED. P. UITENDAAL, Kuiperstraat 39 Klelwegstraat 15, Gouda. TE LEF. 031 'l'ELEF. 348. ,o 8249 Handel ln: Sponzen, Zeemleer, Dweilen. Mattenkloppen, Plnmennx, Vant-en Kop. Jeak wasten. Wil- en Verlkwnsten, Pot- en Senelepele, Peederzeejtjea, Bezem- en Ruagbolatokken, ens. ens. 8286 780 ITOFFEIBDl Itu, BIBAkOlKU, K 1 BEDDE!!. B5W BE ATB A39E* MAHDBIJ. k IflOKPlETH laEDEIlEEEIIoiL A VERHUIZINGEN. 8263 8279 80 DE GOUDsuhe fruithandel; iMBt» Tlendewec «7-T.let.3II «.„da heelt ia voorraad, Blauwe druiven Perziken Meioenen Tomaten Bananen Pruimen NtT 24 Tafelperen Tafelappelen Citroenen Ananas in blft Wtmn soorten No. 16034. ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1922. BRIEVEN UIT DE HOFSTAD. DCXXVI. De geschiedenis van de lm- en Export-ten toonstelling heeft nog een staartje, gelijk zülks trouwens te wachten was. Het was noodig dat eenig licht over dit geval opging al zou het al leen reeds gewenscht zijn met het oog op de betrouwbaarheid vpn tentoonstellingen in het algemeen. Aan het dageiyksch gemeentebe stuur zijn eenige vragen gesteld en uit het antwoord blykt duidelyk dat dit bestuur zich bjj den neus heeft laten nemen door een tweetal personen die het zaakje handig in elkaar te zetten. De één heete directeur en de ander de commissaris. Bij het dagelyk^ch bestuur was één van hen bekend en naar het schijnt niet zóó ongunstig, dat men hem daarom den huur van het gemeen telijk tentoonstellingsgebouw wilde weigeren. Ook is wel gebleken, dat men zich niet bizonder heeft ingespannen om precies op de hoogte te komen van den aard der tentoonstelling en de garanties die gegeven konden worden. lntusschen verklaart het dagelyksch bestuur dit wel, dat in den vervolge met meer 'nauw keurigheid zal worden gehandeld. Overigens staat men er achteraf wel verstomd over, dat een geroutineerd gemeentebestuur, dat beschikt over een grootey staf personeel, nog zoo ge makkelijk bij den neus wordt genomen. Hoe vaak gebeurt het dat men voor een goede zaak moet pleiten zonder eind eer men eenige me dewerking krijgt eri hier weten een paar gladde jongens onmiddellijk gedaan te krijgen wat ze willen. In dit opzicht mogen dan ook eenige verbetering komen. Ten aanhoore van het Olympisch comité heeft onze burgemeester als zijn meening te kennen gegeven, dat er in den Haag niet ge noeg openlucht gelegenheid is voor sport en dat zoodra de financiën het toelaten daaraan tegemoet moet worden gekomen. Het kan heel best zijn, dat de sport-maniakken nog veel meer terreinen willen hebben, doch wij gouden bjj voorbaat er wel op willen wijzen, dat er nog tal van andere en belangrijke zaken zijn die meer en eerder de aandacht en den steun van de overheid behoeven. Wij herinneren nog maar weer eens aan de urgentie van de stichting van een congresgebouw, dat voor den Haag een belang van de eerste orde is. Voor ons blijft het maar steeds een raadsel, dat het gemeente bestuur dit niet inziet hoe het een bizondere attractie voor de residentie zou zyn, indien de •flwneente voor allerlei congressen en landelijke vergaderingen een confortabele huisvesting kón aanbieden. Dit gevoegd by de omstandig heid dat men graag in den Haag byeen komt, zou een voortdurend vreemdelingenverkeer uit het gansche land naar de residentie leiden. De kwestie van de combinatie der politie en brandweer is vrijwel opgelost. Men weet, dat de Amsterdamsche politiebond deze samenwerking had bekeken en er een zeer ongunstig rapport over had uitgebracht. Het was zelfs zóó on gunstig, dat men er aan ging twijfelen of wel naar een objectief overzicht was gezocht. Ui' de nadere gegevens die de Haagsche hpofd- missaris van politie thans heeft verstrekt is ons wel duidelyk gebleken, dat niet veel waarde is te hechten aan het rapport en dat de veronder stellen gewettigd is, dat men alleen materiaal heeft willen bijeen brengen om een eventueelö»| samenvoeging van de Amsterdamsche politie en brandweer by voorbaat heeft willen tegen gaan. Wat wy persoonlijk hebben gezien van de vereeniging der beide diensten heeft ons ervan overtuigd, dat deze wel degélijk zeer goed mo gelijk is en op den duur zal blijken een ge lukkige combinatie te zyn. De paraatheid dei- brandweer laat niets te wenschen over en in gevallen waarin dit noodig is, zal er voldoende personeel en materiaal zyn om een groote brand met succes te bestrijden. Daarnaast lijdt de politie geen schade want het zijn de agen ten in hun rust-periode die de brandwacht waarnemen. Er is by de brandweer altijd ont zettend veel tijd in nietsdoen doorgebracht om dat men nu eenmaal had te wachten tot de alarmschei afging. Dien duren tyd heeft men met het combineeren van de politie en de brandweerdiensten willen uitwinnen. Het grootste deel van de alarmeeringen is óf Iqos alarm óf slechts voor onbeduidende binnen brandjes die dikwijls al gebluscht zijn vóór de brandweer er is. Voor al die gevallen is de dienst meer dan voldoende en voor de ernstige gevallen is er voldoende geoeffcnd en vakkundig brandweerpersoneel overgebleven. De overgang van den ouden toestand naar den nieuwen was niet gemakkelijk en men had vooral ervoor te waken, dat er geen ongeluk ken gebeurde. Tot nog toe ia alles zeer goed gegaan en langzaam voltrekt zich het proces. Niet minder dan 91 man is reeds afgedankt en nog is men niet waar men wezen wil. De be sparing van een half millioen begint steeds meer werkelijkheid te worden. Het aantal over tollige krachten is maar niet eensklóps wegge werkt; zoo gemakkelijk iaat men vooral niet in den huldigen tyd een gemeentebetrek king varen. Toch is het al een wonder dat zoo vele zijn afgevloeid. Daarnaast zyn er öp wachtgeld gesteld. Hoe in het algemeen het aantal ambtenaren in d* laatste dertig jaar is gegroeid leert ons het staatje dat dezer dagen door het Centraal Bureau voor de Statistiek is gepubliceerd. Van 15 en een half duizend in 1891 steeg hun aantal tot 42 duizend en 360 in 1921. In 1920 byv. wer den er nog lustig 3600 meer aangesteld dan er den dienst verlieten. Helaas ontbreken aan de opgave de cijfers van de aanstelling in 1921. Het ware te wenschen dat die ook werden ge geven opdat wij eens konden zien hoeveel er nu al bezuinigd is. Wie mocht denken, dat het op dit oogenblik gedaan is met het aanstellen, vergist zich. Misschien overtreft het aantal aangestelden niet dat der vertrokkene maar het is dringend noodig dat van deze 42 duizend er ten spoedigste een tien duizend verdwijnen. Een ambtenaar kost op dit oogenblik gemiddeld 2000 gld. en tien duizend zou dus ea» besparing geven van twintig millioen, hetgee'n nog niet heel veel is als men bedenkt, dat het tekort op den staatsdienst misschien het tienvoud zal zyn. Met dat al zijn ze nu weer één minister rij ker. Daar gaat weer achttien duizend gulden de schatkist uit. In wat er het gevolg van zal zyn! HAGENAAR. MODEPRAATJE. Nieuwe Najaarsmodes. De nieuwe modevormen voor het najaar be ginnen zich geleidelijk af te teekenen. Men mag wel zeggen dat de ^collectie van najaarshoeden en eerstbeginnende winterhoe den nagenoeg compleet is en dat ook voor mantels en mantelcostuums, japonnen en blou ses .de vaste lynen gevonden zyn. Constateert men by de hoeden een voort bouwen op de vormen van dezen zomer, met enkel eene verbreeding van dep rami daar waar het den grooten hoed betreft, by de man telcostuums en mantels, treft het dnmiddelüjk dat de Russische invloed hier een rol speelt. De overblousende vorm van vele jaquettes, hunne randgarneering vun tres om den wyd uitvallenden schoot, verder de garneering n^et bontraiulen aan mantel zoom, mouwzoom en kraagboord, zijn er de duidelijke kenteekenen in. Ook combineert men voor élégante pakken, waarvan het manteltje afstekend van kleur, dan wel geheel met tres geborduurd mag zijn Russische blousevorm met den kimono mouw, eene combinatie welke een ongedacht los en pittig effect geeft. De japonnen varieeren wat hun vorm be treft tusschen de taillelooze kfelvorm en de lange overblousende vorm. Daartusschen in verkrijgt de moderne princessejapon met een wèl doorloopend, doch niet aanliggend vóór- pand en rugpand, van lieverlede burgerrecht. De voornaamste versieringsmethode der ja ponnen, die in het snij; opgenomen is, bestaat noa Steeds uit losse panden of breede slippen, welke terzijde over de rok hangen en gewoon lijk langer zyn dan deze. De mouwen zijn van onderen nog bijzonder wijd en dikwijls kwistig gegarneerd, hetzij over het geheel indien ze van dunne afste kende stof zyn, hetzy met figuren van tres, Voor najaarshoeden is bet matelaasé eene idia&l stof, want daar het van glanzende zyde, en zyden-mohair weefsel genomen is, voldoet het enorm en is het byzonder flatteus. Gezien de groote voorliefde voor metaal in weefaels en bewerkingen, heeft de nieuwe na jaarsmode allerlei met metaal en speciaal met goud en zilver doorweven stoffen op haar re pertoire. De prachtigste brocaatstoffen uit de mid- Vloleouwen worden thans in veel dunner, soe-, peler weefsel gereproduceerd en beloven voor de avondkleeding schitterend en effectvol ma teriaal te worden. Men vervaardigt ook goud- en zilverstof, zóó luchtig en doorzichtig en zóó miniem van gewicht, dat ze ook zonder den rijkdom der brocades tot de schitterendste stoffen gere kend mogen worden. Er wordt voor dit najaarsseizoen eene groo te fluweelmode verwacht. Vu het gewoonste katoenen velvet tot de fynsté velours-chiffon en velours-panne, alsook van geribt en be drukt fluweelzutlen mantels, manteljapon nen, costuums en blouses te bewonderen val len. Indien het weder een beetje medewerkt zal dit ook een winter worden voor eene bont dracht zoo uitgebreid, i^s nog maar zelden het geval is geweest. De motie favoriseert wederom korte, vlugge bontjasjes in over blousende vormen met aardige ceintuurs en in den leuken vareuae vorm, waarvan haast alle jongemeisjes zooveel houden, en dat werkt altijd het dragen zoozeer in de hand. Er wordt ook bijzonder veel werk gemaakt van bont- hoeden. Deze zullen van licht flatteus bont, zoowel in den grooten clochevorm als in klein trottoir-toque en baretmodel voorradig zyn en het laat zich aanzien dat ze met nog meer entrain dan verleden >kinter godragen zullen worden. GRACE ALLAN. MEDISCHE BRIEVEN. Bloedspuwing. III. Wy zyn den vorigen keer geëindigd met de geruststellende maiedeeling, dat de bloedspu wing op zich zelf zelden of nooit aan den per soon in kwestie het leven kost. Hoe, zoo zult ge nu reeds by u zelf gedacht hebben, hebben wij ons nu eigenlyk dat optreden Van zoo'n bloedspuwing voor te stellen? Hoe komt zoo'n bloeding tot stand? Ziedaar zoo een paar vra gen, die a. h. w. voor de hand liggen en op beantwoording wachten. Welnu, wy zullen trachten één en ander dui delijk te maken. Het is u bekend, dat het lon genweefsel omtrokken wordt door luchtweg vertakkingen. Stelt u zich nu een oogenblik voor, dat u zich bevindt op zoo'n luchtweg, aan welks zijkanten tal van bloedvaatjes zich be vinden, die hun bedding hebben gevonden in het longenweefsel, dat dëze .luchtweg onmiddellijk omgeeft. Mocht nu zoo'n bloedvaatje, dat aan den grens van dit luchtwegje loopt plotseling springen, dan stroomC het bloed in grootere of luchtweg, de kleinere hoeveelheid in kende staf zyn, hetzy met figuren van tres, K^" «juu«i wV nwuici soutache of lakleer indien «tieene donken voor een bloedspuwing uitgeroepen te tnniYtan Wil liAhhpn iluti ntinr Pf.n ntiilttrm v#»r- serge- of gabardin behooren en ook overi versieringsmiddelen be- •duie geris met een dAer stikt zijn. Soutache en tres zet men grif op in rechte lynen en laat deze straalvormig eindigen, wat bijzonder goed tot zijn recht komt. Men verwerkt ook vee) galonachtige tres sen en doorweeft deze dikwyls met metaal draad om ze bij de garneering der hoeden die uit een overvloed van metaalbewerkingen be staat, te doen assorteeren. Voor alle kleeding is de verlenging van den rok thans met zekerheid geaccepteerd. Men begint er zelfs reeds aan gewoon te raken, zooveel ziet men hem reeds dragen. Van de nieuwe soorten stoffen welke Pa rijs reeds in dit voorjaar lanceerde en welke ook ten onzent opgang maakten, is het mate- lassé wel het voornaamste. Dit bestaat eigen lijk uit allerlei soorten dunne zijden stoffen welke volgens een nieuw soort procédé kleine gelijkmatige golvingen aangebracht zijn, die er nu eens dik oplijjgen, dan weder om in eene mollige zydenstof als putjes ver zinken. Van deze ryke en flatteuse stof maakt men in de eerste plaats mantels, verder rabes- manteaux en breede mantel- en costuumran- den. hoeijtprikkel wordt opgewekt en de bloedspu wing is daar. Gelukkig komt een dergelijk „springen" van zoo'n bloedvaatje buitengemeen zelden voor, al is, zooals u weet, in de genees kunde alles mogelijk. Wy zouden ons kunnen indenken b.v., dat iemand zich zoo boos maakt, waardoor de bloedsdruk zoo verhoogd wordt, dat het onderhavige bloedvaatwandje er het bijltje by neerlegt. Zoo zouden alle processen, die met bloeddrukverhooging gepaard gaan, aanleiding kunnpn geven tot een dergelijke on- gevvenschte uitbarsting, doch dit is gelukkig geen usance en hadden wij medici kans iederen de verklaring is vrij eenvoudig, het ei van Co lumbus zou ik haast zegge# Voordat het tu- berculeuse proces zoover |«omen is, dat de wand omboord is, is er meestal een stollings proces opgetreden in een inhoud van het vat, waardoor dus een bloeding gecoupeerd wordt. Men zegt dan met een wetenschappelyken term, dat het bloedvat reeds „gethrumboseerd" was. Nu wü een duideiyke voorstelling gekregen hebben van de bloedspuwing en voortspruitende uit de longen, wil ik nog opmerken, dat wy de(n) patiëntiezooveel mogelyk eenige we ken lang bed rust moeten gunnen, opdat alles zooveel mogelijk in 't reine kan komen. Hebben wy met een gunstigen vorm te doen, dan kan dat de eerste en ook de laatste uiting zyh van het tuberculeuse proces, dat zich in de longen afspeelt Voorts wil ik nog even opmerken, dat ook als het ziektegeval een gunstige wending neemt; de patiënt no geenige dagen wat bloed aan Ret sputum blyft houden, dat geen ver ontrustend teeken is. In aansluiting aan de bloedspuwing willen we nu den volgenden keer wat guan vertellep over de maagbloeding. LAND- EN TUINBOUW. worden. Wij hebben dus naar een andere vei klaring te zoeken en deze is n.l. de volgende een tuberculeus proces, dat zich dan in de nabijheid van het.bloedvaatje ontwikkelt zich niet stoort aan hetgeen het verwoest, vreet ook de wand van dit bloedvaatje aan, die tenslotte bezwijkt aan de bloeddruk, die binnen in het vat heerscht. Is 't eenmaal zoower geko- dan heeft dus de inhoud van het bloedvat gelegenheid zich in de holte van het luchtbui- zensysteem te verspreiden en het verschijnsel dat bekend is onder den naam van „Bloedspu- wng" n 't leven te roepen. Nu wy zoover gekomen zyn, zal het u wel- icht toch bevreemden, dat niet meer menschen het slachtoffer'worden van de bloedspuwing. Immers het bloedvaatstelsel vindt een rijke •ertakking in onze longen en de tuberculose is ien geenszins zeldzaam voorkomende ziekte, dus zo redeneert ge verder, zal de combinatie, dat een tuberculeus procesje'een bloedvaat wandje aantast, geenszins tot de zeldzaamheden behooren. Dit is ook inderdaad logisch gedacht en geschiedt ook in werkelykheid, zooals uw voorstelling van de zaak is en toch behoort de bloedspuwing, althans in verhouding tot het aantal tuberculeuse patiënten tot een niet alle- daagsche aandoening of liever wyze van uiting van de tuberculose. Hoe komt dit nu? Welnu, Wat iedere maand te doen geeft# (2e helft September.) Nadruk verboden. 'Nauw is de graanoogst van 't veld, of de buer bereidt den akker al weer voor een vol genden oogst. Winterrogge wordt gezaaid in September of October, ook wel vroe ger: Sint Jansrogge, en ook wel in Novem ber en December. Wintertarwe zaait men in deze maand en 't begin der volgende, wintor- gerst wordt thans het beste gezaaid. Om een goed gewas te verkrygen zyn noodig: een goed toebereide grand, dus doelmatig bewerkt en bemest, en goed zaaizaad. De bouwvoor moet flink diep los z(f'n. Waar dit nog niet zoo is, gebruik* men den ondergrondsploeg, die de bouwvoor verdiept, zonder dat de schrale vaak zure, in elk gevul minder goede onder grond boven komt. Ploegen met 2 paarden is gewenscht: in streken, waar niet iedere boer er twee zulke trekdieren op nahoudt, moet men elkaar helpen. BytyRs ploegen is aan te raden: le om den grond wat te doen bezak- ken (wy denke hier bepaaklelyk aan rogge); 2e ter vernietiging van het onkruid. Zaait i in de versche voor, dan is 't goed den akker eerst wat te rollen; dat geeft wat vast heid. Heeft men geploegd minstens een paar weken voor 't zaaien, dan kan men na een paar weken het onkruid, dat is opgeslagen, doodeggen. Men verbouwt de granen zoowel in stal als in kunstmest; in enkel kunstmest ,t zeer goed, Thomasmeel en kainiet vor men dan de hoofdbemesting: voor tarwe 11)U0 K.G. slak en 1000K.G. kainiet, voor rogge 1000—1200 K.G. slak en evenveel kainiet, voor "gerst 900 K.G. Thomasmeel en 800 K.G. kai niet. Gerst is voor een kunstmest bemesting zeer dankbaar. Wie stalmest gebruikt, zal goed doen daarnaast ook Thomasmeel (slak) te geven: phosphoszuur werkt op de korrel- vorming zeer gunstig. Velen oordeelen: stal mest en kunstmest half en half is voor rogge 't beste; men zal er zeker goed b(j varen. Slak en kainiet moeten vroegtydig aangewend wor den, liever een maand dan 14 dagen voor ,'t zaaien. Inden hof. Men kan nu nog boeren kool uitplanten, ofschoon Juli daarvoor de tyd is; ze wordt natuurlyk niet zoo heel groot meer. Kies de lage, fyne, gekrulde, als ge de fijnst Smakende wilt hebben, <le grove ..soort kan evenwel beter tegen de vorst. Bloemkool er. sla kan men al is de rechte tyd voorby ook nu nog zaaien, als men vroeg in 't «voorjaar die groenten eten wil. Vóór den wordt gezaaid, de plantjes worden in den bak verspeend, later legge men het glas er op. Voor bloemkool neme men Vroeg laag kort- been, voor kropsla Vroeg broeigeel. Wie den gehcelen winter radijs wil eten (aan te bevelen b.v. voor lever- en galsteenlydersj, die kan nu nog in den bak zaaien: witte of roode broeiradys, de .witte is het meest te. ver biezen. Let er op, of uw andijvie moet worden opgebonden, ze wordt dan geel en maiscl' Noem daartoe eerst 4É groote de kleinere kun npn dan neg doorgroeien, het opbinden ge schiedt als het hart droog is, anders gaat de plant rotten. Zie in de bloemenhof uw perken eens uw Zonala's en Knolbkgonia's die hun hebben gehad, en nog zoo schoon zijn; verwijder de uitgebloeide bloemen en gele bladeren, 't Kan in deze maand soms nog erg drogen, meer dan in Augustus, zoodat ge goten moet worden, vooral de planten, die in potten staan, de Zonala's b.v. In vele tuinen missen y<e nu de Siergrassen, welker aren halmen en pluimen bouquetten zoo los en be vallig kunnen maken. Denk er as. voorjaar aan, de kweekwyze is gemakkelyk en het boste plaatsje vragen ze niet. Goed gedroogd, duren ze laitger dan eon jaar, soms twee jaar. De huisvrouw noteere nu reeds als aanbevelt*»- waardige soorten: Lagurus ovatus, Hordeum ubatum, Briza en Bramus. Voor haar, die meestal de bloemen en planten verzorgt, ge ven we ten «lotte nog een paar wenken: Geef aan zieke planten geen-mest, ge maakt aa daarmee erger in plaats van beter. Geef geen vloeibaren mest aan potplanten buiten, ais de aarde droog is, dat zou nadeelig werken; errat «lient de aarde flink nat gegoten te zyn. Vóór ge planten in zet, moet ge deze eerst goed schoonmaken, zoowel van binnen als van bui ten. un weertje en fleurig Vecverbe tering. Woorden wekken, maar voorbeelden trek ken. 't Is goed natuurlyk om telkens en tel kens weer de veehouders op te wekken al het mogelijke te doen om hun veestapel te ver beterenom schifting te houden onder hun koeien, door weg te doen d i e exemplaren, die in opbrengst van melk en vetgehalte te kort schieten, ?n voorts ter dekking gebruik te maken van een stier van goede afstamming, welks „papieren" beloven, b(j goede overerving, een hooger gewin van melk en boter. Maar beter is het een krachtiger aansporing sa] het zyn, als men {ioor voorbeelden illustreert, hoe groot de vooruitgang kan zyn by een doel bewust fokker, by toepassing van rationeele veeverbetering. Die voorbeelden c(jn de laat ste jaren voor 't grijpen. Wy nemen thans de veefokkerij de omgeving van Roosendaal (N.-Br.) waarover mededeelingen worden ge daan in het Gedenkboek van den N. Chr. Boe renbond, onlangs verschenen naar aanleiding van het 26-jarig bestaan van dien Bond, in den Westhoek van Brabant werd het eerst in die provincie ingezien, hoe een rationeele vee teelt moet gede reven worden. De grond daar, in Roosendaal en omgeving, is lichte zand grond, en de daar opgedane ervaring kan dus tevens strekken tot bewijs, dat ook lichtere gronden zeer wel goed zwartbont vee gefokt kan worden; wanneer n.l. gezorgd wordt voor een doelmatige vruchtwisseling en goede be mesting van den grond.vDe zandgronden daar waren oorapronkeiyk vry schraal, maar ze zyn in de laatste kwart eeuw veel verbeterd, waarbij de groenbemestins' en kunstweiden een bclungryke rol gespeeld hebben. Hierdoor werd voldaan aan de hoogcre eischen in voe ding en verpleging, welke door een vooruit gang in bouw der dieren en opbrengst wor den gesteld. Naast deze verbetering van de levensomstandigheden voor het vee is noodig: meer kennis van de fokkerij aangelegenheden. En ook hieraan ontbrak het in Brabant's West hoek niet, dank zy de voorlichting, door de voormannen daar gegeven. Cursussen moeten worden gevolgd, stiorhouderijen, controle- en fokvereenigingen worden opgericht. Als een ling kan menniets in de veefokket-y. Ken 20 tal jaren geleden was het met den veeutapel in het Westen van Brabant niet beter dan el ders; uniformiteit ontbrak, dieren van aller lei kleur en rus werden gebruikt. Het eerste goede fundament werd gelegd met de oprich ting van een fok- en controlevcreeniging te Wouw in 1907; daarna volgde Cinkenbroek en ging het regelmatig vooruit. Fokmateriaal vooral mannelijk, werd uit andere streken in gevoerd, uit Friesland en de Wyk (by Mep- pel) kwamen koeien, maar gelukkig is nog veel goeds van de oudere Brabantsche koeien overgebleven. De invoer van vrouweiyk fok- vee is nu vrywel gestaakt, en heel wat goede stieren worden nu in West Brubant zelf reeds gefokt. In 1918 werd de Fokcentrale opge richt, waurby niet minder dan 15 fok- en con- trolevereenigingen zijn aangesloten, die te sa men ruim 1500 koeien laten controleeren en registreeren. Het groote voordeel van deze fokeentrale is, dut registratie en controle juis ter en goedkooper worden uitgevoerd. Onder staand staatje geeft een aardig overzicht van den vooruitgJkg in opbrengst in de drie ja ren, dat zy gewerkt heeft. De gemiddeld^ op- brenst van alle fokregisterkoeien, omgerekend op 830 dagen, was: in 1919: 3971 K.G. melk met 3.81 rA vet. in 1920: 4U6 K.G. melk met 3.87 lA vet, in 1921: 4397 K.G melk met 3.45 vet. ln totaal was dit een gemiddelde jaarop brengst in de jaren 1919, 1920 en 1921 van vet, 13H 131.44 K.G. 138.71 K.G. en 151.70 K.G. Gelet op het groote aantal dieren (1500), waarop de vooruitgang betrekking heeft, mag deze zeker, in 8 jaren tyds, zeer belangryk heeten. Dit resultaat zul zeker voor Roosen daal on omgeving een spoorslag zyn om in de gevolgde richting voort te werken. De roep over de hooge kwaliteit van het vrouweiyk materiaal, dut daar by gelegenheid van het Boerenhondsfeest werd tentoongesteld, was groot. Mogen andere streken, waar men nog niet zoover is, dit mooie voorbeeld volgen! Roman van OLGA WOHLBRÜCK. Met autorisatie vertaald door Mevr. I. P. WESSELINK—VAN ROSSUM. I.ou stond nog al tyd op dezelfde plaats als vastgenageld. Woedend, met hoogrood ge licht, kwam de vroegere kindermeid binnen. „Zoo'n schaapskop, Haasje, rent my oude vrouw byna omver. Maar ge hadt toch wel ee» beetje harder kunnen praten. De angst knaag de aan myp hart, daar achter de deur. Wat wilde die kerel? Geld?" Het haast klanklooze geluid scheen iti ,Je lucht te blyven hangen. Van de een of andere plaats drong het gekyf van dienstboden naar binnen. De oude spitste de ooren: „Hoor je Anton stookt ze op. Als ze er van wakker wordt ik bedank er voor! Het is me een huis God beware een huls men wordt krankzinnig." Lou staarde voor zich uit, zonder iets te hooren. Alles was als een woeste droom wat zich sedert gisteren om haar afspeelde. 74J wist niets van Gerhard. En zy' wilde niet aan hem denken, diep beschaamd over de scène gisteren. Zy mocht het ook niet nu alles dreigde ineen te storten. Een smartelijk verlangen naar rust en vrede n** ge*dh«d en stilje woorden, maakte «ich vnn kan» meester. En dat alles zocht zy daar in het oude huis aan de Kupfergraben, waar de voetstappen geluidloos over de dikke tapijten gleden, en de voorname traditie van een oud geslacht als een heiligdom werd bewaard. Dat waren haar heerlijkste uren geweest, als zy aan de voeten van de oude gravinhad mogen zitten en de knokige, beringde hand bruusk, maar toch goedig het haar van haar voorhoofd had gestreken. Het was zoo wonderlyk in de weldadige stilte by het knetterende vuur naar de slagen van haar eigen hart te luisteren! Te mo, hopen. Zy las graag de welgekozen en ver standige woorden van graaf' Oberwall en al maakte zyn tegenwoordigheid haar ook ver legen zoo voelde zy zich toch dichter by hem door zyn werk, dat zy in zich opnam als de uitdrukking van een voornamen, helderen geest. Het viel haar niet op, dat hij zich zoo afgemeten jegens haar gedroeg, zoo weinig met haar sprak. Wat kon zy, dom, klein meis je ook geven. Alleen een beetje bewondering en dankbaarheid, dat hy een zoon bezat dien zy liefhad. Liefhad op haar wyze; in stil vertrouwen op de voorname goedheid. Feesturen waren het, als de deur open ging en Gerhard zelf een kort bezoek by zfn grootmoeder bracht. Heel vluchtig kuste hy dan haar hand, met een nauwelyks merkbaar verzoek om veront schuldiging in den blik zyner oogen, dat hy het zoo verstolen deed, als de oude dame sehynbaar indommelde ia haar rood brocaten leunstoel met de vergulde armleuning. Al» hy dan wegging, lachte da ouda roevrouw achter «Ijn rug, kort en «en1 beetje spottend. „Een aardige jongen, myn Gerhard, is het niet,,kleine? Ik wou alleen, dat hy een beetje levendiger was." Lou antwoordde niet. Haar deed deze stilte, deze zachte teederheid goed, maar de oude dame keek haar aan met haar fonkelende zwarte- oogen en dreigde haar schertsend met den vinger. „Overigens, kleintje, stille watten hebben diepe gronden. Ik leg myn hand niet voor hem in het vuur. Het is alles maar een beetje bevroren." Zy glimlachte dan verlegen, want zy kon toch niet zeggen! dat zy hem juist liefhad, zoo, als zy hem kende met zyn kipsche te rughoudendheid, de gematigde gebondenheid van zyn wezen, waar niets herinnerde aan het pynlyk schrille en luide, wat haar het leven in het ouderlyk huis zoo smartelyk aan deed. En weer kwam haar de uitzinnige, belache- lyke scène van gisteren in de gedachte, en ofschoon zy alleen was, schoot het bloed haar van heftige beschaming in de wangen. Als verlamd atond zy op uit den leunstoel, toen zy de voetstappen van haar vader hoor de, die de er naast liggende eetkamer bin nenging, om als altyd alleen zyn eerste ont- byt te gebruiken. Soms goot hy maar sne! een kop thee naar binnen, rookte van zyn zelf gedraaide cigaretten en liep als gejaagd <1s trap naar het atelier af, alsof hy bang was een Oogenblik van zyn tyd te verliezen, als riep het werk hem met gebiedende stem. Zy hoorde, hoe hy in de beste Bteanming zachtjes floot, het een of ander straatdeuntje waarmee de walsende paren by gefcnprovi- seerde danspartyen met piano of gramofoon begeleid werden. Hoe dikwyls had Lou in de aangrenzende kamer haar ooren toegëhouden, om zich te beschermen tegen de zenuwver- scheurende, triviale klanken en nu haar va der met week gefluit de afgezaagde melodie weergaf, werden haar oogen rood van inge houden tranen en weer hield zy haar oogen "dicht, omdat zy zUn naïeve vrooiykheid op dit oogenblik niet kon verdragen. Heel zacht met ingehouden adem, wachtte Lou, totdat zy het wegrukken van haar» va ders stoel hoorde, en het geluid van* het schra pen van zyn keel, dat altyd op de eerste trek ken aan zyn cigarette volgde. En toen zy ein- delyk zyn schreden op de trap vernam, die naar het atelier beneden voerde, richtte zy zich kaarsrecht op en liep naar haar stief moeder. Met vroolyk gelach werd zy ontvangen. „Denk eens aan, Lou, ik ben vanmorgen vry." Zy breidde haar armen wyd uit in de kus sens, alsof zy het gevoel van welbehagen nog te kinnen blyven liggen met al haar leden genieten wilde. ,En nog iets, Lou. De oude gravin ver zoekt my by haar te komen. Wat zou dat zyn?" Zy kneep haar vroolyke, bruine oogen dicht en lachte fyntjes. „Be geloof toch, dat wy spoedig een kleine verloofde in huis hebben, wat zeg je er van, Lou? Luister ik laat een bruidskleed voor je maken als voor een hertogin." Lett glimlachte niet eenz. Haar eenvoudig grysblauw ochtendgewaad viel in strenge plooien langs haar slanke, teere gestalte. ,Ik moet met u spreken, mama." Mevrouw Sina hoorde verbaasd op. Daar was weer wat in den toon dat haar onbehaagiyk was. Van ontstemming trilden haar donkere wenkbrauwen en zy trok zenuwachtig aan da kanten van haar nachtjapon. Wat is er dan nu weer gaande In dit huis i men nooit rost hebben. Nooit is men er op zyn gemak. Bel eerst. Ik heb nog niet ont- Maar trek niet zoo'n gezicht dan bezwaart myn chocolade my." Lou belde. Zy nam plaats aan de breede toilettafel uit glanzend gepolitoerd berken- it met kunstig ingelegd palissanderhout, j-angschikte om afleiding te vinden voor haar icnde zenuwachtigheid methodisch de ontelbaar vele glinsterende toiletbenoodigd. heden met de schitterende handvatten van licht schildpad, schudde de blauwwitte fla- van Boheetnsch glas, schoof de beide smalle kanten van den spiegel uiteen, die haar zoo irriteerend eiken trek van haar door-' waakt gezicht teruggaven. Een fyne geur van chocolade en vaodRa doortrok d« kamer. Toen de kamenier de kamer weer had ver laten, wendde Lou zich naar haar stiefmoeder. Heel langzaam, genietend, dronk mevrouw Slna haar ochtenddrank en keek tusschen ei ken slok in het feuilleton van haar courant Slechte met moeite beheerechte Lou een voor haar ongewone verontwaardiging. Zij stond op. „Luiater. Mama ,A>, ja, au, wat ia er dan?- (Wordt vervelgd.)

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1922 | | pagina 3