3
si
SCS-
ocmTtenrijk.
BINNENLAND.
m
STADSNIEUWS.
IllWt* faéreft» Tan dm hn H'wwfl tw W. van Nadat de terreur rich enkele maanden lolm
fcfe «fcwMnetoodhra naar benaden fa gestart. Ver- I bad gehouden, begon re op rifa aansporing,
t arbeldaaa pdboarera aan dan voet van dan h*»rg-1 nn eenhr» weken geleden, *kfi opnieuw «luchtig
Wand, een en teen At. een reetauiant an aan fa- i te weren. Waarscblfnlffl hebben deaa nieuwe
dwangmaatregelen geleid kot don aanslag. dia
hem bet leven boette.
'tb echter aeer waareeWfnHfk dat bet Moe
dig en wreed syateem, wuarvrei bil de verpen.
•oonliWng was, door deee gebeurtenis liet
verzacht zal wordener bestaat alle bans, dat
de dood ven Drferzjinokf aanleiding zal geven
tot een uMbareting van nfemre, afschuwelijke
wreedheden.
èrfek vftn r?Wl bedolven. Kim
CCMN^dnn TOO sfarhtnffe-ni rifa.
ITAMl
r Vrarh'auto te water.
ftoHHt, 95 Sept. (ft.) Ban lelegiuiu uk
Br' irno aan da bladen meldt, dat een vrachtwa
gen in de iMer ie gestort; er zijn acht doodan
en 94 gewonden
TSJECHOSLO W AKI JE.
Regeering en parlement in Tejecko-Slowab(je. i
Praag, 25 Sept. (Tsjech. Stow. Persbur.).1
Toen da minister-president dr. Benesj van
Cenè/a was teruggekeerd,4werd hij dadelijk
door president Masaryk ontvangen. Deze au
diëntie staat in verbond met de wijziging der
Tsjecho-Slowaaksche regeering. Als aju mi
nister -president zal de afgevaardigde Swehla,
da leider ven de partij dar agrariërs, worden
benoemd. In den loop dezer wede hoopt hij in
TURKUE.
DE KWESTIE VAN T NABUE OOSTEN.
De Kemaliaten wit de neutrale
zóne.
Co istantlnopel, 25 Sept. (R.). De
ontmoeting tussclven dan Britachen commandant
Shuttleworth en den Turkschen commandant
to Tsjanak was zeer vriendschappelijk. De laat
ste stemde ar onmiddellijk in toe zijn cavalerie
achter de onzijdige lijn terug te trekken en
verklaarde, dat de Kemaliaten met het Britsdie
•teat te zijn^de laden ven het kabinet bijean j rjjk geen oorlog wenschen.
Een nieuwe inval der Kemalisten.
Konstantinopel, 25 Sept (R.) Ben
tioep Turksche cavalerie is met machinegeweren
de neutrale zöne van Tsjanak binnengedrongen.
Deze daad vormt een ernstige bedreiging voor
een vreedzame regeling. Generaal Harrington
heeft den vertegenwoordiger der nationalisten
te Konstantinopel verzocht, zich tot Kemal te
Familie van d«*n T'wkschen
Sultan op Muha.
Naar Reuter uk Malta ut
vrtv-MHente leder* d** Trnfawhe Srftnnvfatai-
H© naftovVoman. TV Gpaflteeadeft hebben hm
bg hur rvrtreb uit Kon*t«n*faope1 fariliteffew
1 Te zifn leden van Het orela regime, en
hun uitgesproken Engrfach-gariudbaGf
rd te Konstantinopel vóór Kun Wen
te roepen. De nieuwe zitting der Nationale
Vergadering, zal 15 October worden geopend.
Met <ftsn datum wordt de zomerzittkvg geslo-
Men verwacht, dat de minderheids- en oppo
sitie-partijen in het parlement een eenheids
front zullen vormen. Onder de socialistische
partijen bestaan tusechen da Tsjechen en Slo-
waken pogingen om een socialistisch eenheids
front to voimen, waaraan ook de communisten
sullen deelnemen.
Onder communisten onderscheidt men in den j wenden met het verzoek, de troepenmacht te ge
laatstan tijd drie richtingen. De eerste, de Ik^ten zich terug te trekken. Harrington heeft
meest rachtsche onder da communisten lijn
•nnhoqw. ..n h« „wat#. Monrismo mkl,il6n —I» «"XT—»
fa h.t m'Aten atoon do Ton breng™ ven be< renoek oen den Turlach®
Snieral an aan den linkervleugel de aanhan- commandant aan de Dardanelles Indien deze
gors van het bolsjewisme, die op het oogen- volhardt, zullen de gevolgen neerkomen op het
"hoofd der Kema listen.
Harrington is thans in het bezit van vliegma
chines, die souden kunnen medewerken bij het
toepassen van dwangmaatregelen, ofschoon het
niet waarschijnlijk is dat de Turken de zaken
op de spits zullen drijven.
Konstantinopel, 25 Sept. (R.). De
hooge commissarissen hebben hedenmorgen
vergaderd om de schending der neutrale zöne
te bespreken. De Fransche hooge oommissnris
heeft een telegram naar Smyrna gezonden om
b(j Kemol aan te dringen op onmiddellijke ont»
ruiming.
Mevr. HaringtQn en de vrouwen van andere
opperofficieren verlaten beden Smyrna en de
overige offldersvrouwen zullen Woensdag ver
trekken. Verscheidene vooraanstaande Journa
listen en een tienduizend Grieken hebben pas
sen aangevraagd. De Grieksche militaire mis
sis is gister vertrokken.
Rapport van Lord Curzon.
Londen, 25 Sept. (N. 1. A. Diaadloos).
Het kabinet is vandaag in Downingstreet sa
mengekomen en lord Curzon heeft een tot in bi»
zonderheden afdalend verslag uitgebracht van
zijn besprekingen te Parijs met Poincaré en graaf
Sforza. Men meldt, dat het kabinet ten zeerste
voldaan was over de eenheid van doel, welke
onder de geallieerden is gebleken en ai zijn
collega's hébben den minister van buitenland-
ache zaken hartelijk gelukgewenscht met da
wijze, waarop hij het Bngelsche standpunt heeit
uiteengezet, zoodoende metterdaad bijdragende
tot een goeden afloop ven de besprekingen. Nu
de geallieerden volledige overeenstemming be
reikt hebben over hun politiek en de gemeen
schappelijke uitnoodiging aan Kemal is verzon
den, wacht men diens antwoord af. Men neemt
algemeen aan, dat het binnen 24 uur verwacht
meg worden en heeft den indruk, dat het de uit
noodiging zal aanvaarden.
De indruk te Athene.
Mik een geringe meerderheid vormen.
Betoogingen tegen het verdrag van Versailles.
We en en, 25 Sept. (W. B.). Evenals in
de laatste Jaren hebben ook gisteren op den
verjaardag der onderteekening van den vrede
Van St Germain de nationale bqpden van Wre
nen en talrijke andere vereenigingen hier be
toogingen op touw gezet tegen dezen vrede en
Aen van Versailles. Meer dan 120.000 perso
nen hebben aan de betoogingen deelgenomen.
£UIIXSLAVIE.
De veeetveringen aan Duitachland
Belgrado, 25 Sept. (W. B.). De Duit-
•che regeering heeft aan de regeering te Bel
grado een motie gericht, waarin zij wijst op de
ernstige gevolgen der verdere veeleveringen aan
Zuid-S lavië, voor de voeding van het Duitsche
volk, en waarin zij zich bereid verklaart on
middellijk onderhandelingen te beginnen over
het bepalen van een overeenkomstige hoeveel
heid machines, voornamelijk voor den land
bouw, die ter compensatie van het nog te leve
ren vee zal worden gegeven.
Het kabinet Pasjits heeit, aangezien de trans
portkosten voor het Duitsche vee te hoog zijn,
en in de behoeften ven Zuid-Slavië aan vee vrij
wel is voorzien, het voorstel aangenomen.
BULGARIJE.
Beweerde omwenteling te Sofia.
Berlijn, 2 5 Sept. (V. D. Draadloos),
Het bericht van de Chicago Tribune (Parijeche
ecu tie) uk Konstantinopel, volgens hetwelk te
Sofia de slaat van beleg zou zijn afgekondigd,
tengevolge van de gevechten van jl. Vrijdag en
Zaterdag tusschen de aanhangers der regeering
en haar tegenstanders, waarbij 50 personen ge
dood en honderd gewond zouden zijn geworden
waaronder verschillende afgevaardigden en
partijleiders wordt in de Duitsche pers met
groote reserve opgenomen, aangezien in den
laats ten tijd meermalen onjuiste sensatiebe-
richten over Bulgarije worden gelanceerd. Het
Bulgaarsche gezantschap te Berlijn heeft akhans
nog geen bevestiging van dit bericht ontvangen.
RUSLAND.
DB HONGERSNOOD IN RUSLAND.
G e n k v e, 25 S e p t. (N. T. A.). Het hulpco
mité ven Nansen deelt mede dat de leider van
Nonsens hulpexpeditie Garvin uit Moskou heeft
geseind, dat volgens de jongste schattingen de
graanoogst in Rusland en in de Oekrajine hoog
stens 2000 millioen poed zal bedragen. In 1916
was de opbrengst 3965 millioen poed. De hon
gersnood zal dezen winter blijven heerschen in
het Zuiden van Oekrajine, in de Krim, in de
districten Samara, Sara tof, Vlatka en andere
districten, en In Noord-Kauknsië.
De vertegenwoordiger van heet Roode Kruis
In dp Oekrajine is uit Charkof te Moskou aan
gekomen, om te wijzen op den ernst van den
toestand in de Oekrajine, waar meer dan 2 mil
lioen menschen honger lijdeh.
Dzjerzjinsbi vermoord.
Een beridit, vla Warschau uit Moskou ont
vangen, meldt, dat de Russische Sovjetcom
missaris voor kinnen!, zaken, Dzjerzjinski,
gewezen president van de beruchte Tsjeka, de
geheime Sovjet-politie, te Moskou is vermoord
De aanslag moet zorgvuldig en al reeds ge-
ruimen tijd zijn voorbereid en werd gepleegd
toen de door zijn wreedheid gevreesde terro
rist zidi volkomen veilig achtte. Nadere Wj-
•onderheden ontbreken nog.
>f?t Journal des Débats teekent hierbij aan,
dat Felix Dzjerzjinski van Poolsche afkomst
■was. Als invloedrijk lid van de communistische
?ertij, werd hij na de Octobenwevolutie van
917 met groote macht bekleed en hij gaf al
dodelijk blijk van een groote voorliefde voor
•en onm eedoog ende terreur.
Na den dood van Volodarsld en Doerilaki,
die beiden in 1918 te Petrograd werden ver
moord, werd hij belast met de organisatie van
fde beruchte Tzjeka, die zich over heel Rus
land uitstrekte en al apoedig werd hij- dear
het hoofd van.
P a r ij s, 2 5 S e p t (B. T. A.). De Fransche
gezant te Athene heeft Zondagmiddag Kaloge-
ropoeloe namens de geallieerden den tekst ter
hand gesteld van hun gemeenschappelijke nota
aan Kemal pasja. Het besluit dei geallieerden
heeft te Athene vei bezing er. ontstemming on
der de openbare meaning gewekt. Het Griek
sche kabinet zou Zondag rog bijeenkomen oim
den toestand te bespreken »n de noodige maat
regelen te nemen. Dienaangaande loopen er de
meest tegenstrijdige berichten.
Generaal Papoelos is bercemd tot gouver
neur-generaal van Thtecië.
De Entente-nota aan de Kcms»
listen.
De berichten over de ontvangst der nota van
de Entente door de Kemaliaten zijn tegenstrij
dig. Terwi.il in sommige kringen te Const an ti-
nopel verluidt, dat de nota een gunstigen in
druk maakte, melden andere beriditen, dat de
Kemnlisten in een onhandelbare stemming zijn
en aandringen op onmiddellijke, onvoorwaar
delijke overgave van Oost-Thradë. Ook wordt
gemeld, dat de Kemalisten volharden in den
eisch nopens deelneming van Rusland en Bul
garije aan de conferentie.
De Gijcksch-lurksche Oorlog.
Athene, 24 Sept. (R.). Verscheiden gene
raals, die in 1921 in Thracië en te Klein Azië
hebben gediend, zijn weer opgeioepen voor den
«cdeven dienst.
De copittteties te KonstontteopeL
Bij de Bngelsche kolonie te Konstantinopel
wordt de ongerustheid vergroot, too wordt aan
de Times vandaar gemeld, door de vrees, dot
de capitulaties zullen worden afgeschaft en dat
entige jeu en geen enkel stabel van gemengd»
rechtspraak sal bestaan, ten «inde in tusschen na
te gaan of de Turken bij macht zijn hervormin
gen bij de rechtspraak in te voeren.
Help aan de vluchtelingen
uit Smyrna.
G e n v e, 2 5 S e p t (N. T. A. Draadloos.).
In de vergadering van den Volkenbond deelde
Lord Balfour mede van zijn regeering zekere
inlichtingen te hebben ontvangen, dat er een
ernstige ramp dreigt, tengevolge van het groot
aantal vluchtelingen te Smyrna. Dit is een zui
ver» zaak van naastenliefde, tonder politiek ka
rakter. De Engelsche regeering is bereid 50.000
pond sterling ter beschikkin gte stellen, als de
andere regeeringen samen eenzelfde bedrag
geven, Balfour doet In het bijzonder een beroep
op Perzië, de eenige mohammedaansche staat,
die lid van den Bond is. Perzië zou aan de mo
hammedaansche wereld de gevoelens ven den
bond kunnen overbrengen.
Ador (Zwitserland) deelt mee, dot het inter
nationale comité van hef roode kruis twee le
den ter plaatse heeft gezonden om zkh van den
toestand van de bevolkingen te Constontinopel,
Brousse en Smyrna op de hoogte te stellen
en de hulpmiddelen te verdeelen, welke het
Bngelsche Roode Kruis en de internationale
bond voor kinderbescherming ter beechikking
van het internationaal roode krodscomité heb
ben gesteld.
Hanotaux (Frankrijk) deek mee, dat de Pren-
ache zeelieden en overheidspersonen reeds aan
de hulp voor de Vluchtelingen hebben meeg^*
werkt Hij sluit zich van ganscher harte bij de
voorstellen van Balfour en Ador non.
Nansen verklaart, dot men dtew te zorgen
voor levensmiddelen en schepen. Hij zal zich te
verbinding stellen met de Bulgaarsche regee
ring voor het zorgen van levensroiddelenaendin
gen. De Perzische regeering zou als tusschen»
persoon bij de Turksche overheid dienst kun
nen doen. Nanoen doet een beroep op olie
liefdaAgheidsiitotellingan. Radef (Bulgarije)
deelt mee, dat zijn regeering last Werft gegeven
«11e noodige moatrfegeten te nemen om aan het
beroep ven Nansen to voldoen.
Aria ed Dowleh (Perzië) verklaart, dat rij*
land met groot ger.oegen de rol van tusschen-
persoon bij de betrokken landen op zich zoi
nemen. De woorden in deze vergadering ge
sproken, zullen het gezag van den V«
in het Oosten verboog en.
Mej. Vacaresco (Roemenië) verklaart
mens de vrouwen van de heele wereld ts onto
woorden op bet beroep ven medelijds
eensgezindheid van lord Balfour.
James Allen (Nieuw-Zeeland) stelt om
voor, «tet de leden van de vergadering onmid
dellijk hun regegermgen op da hoogte zullen
stellen van den toestand van de vluchtelingen in
het Naburige Ocsien met een aanbeveling om
onmiddellijk finandeelen steun te verleenen
aan Nansen's hulpwerk. De regeering van
Nieuw-Zeeland Is bereid 1000 pond sterling te
betalen. Dit voo*stel is onmiddellijk te stem
ming gebroebt en met oigemeene stemmen aan
genomen.
JAPAN. yt
Mislukte conferentie.
Nev-Tork, 25 Sept (R.) De Tsjentsjoeng-
conferentie van vertegenwoordigers van Japan,
Tsjika en de Sovjet-regeering is mislukt, tenge
volge van Japan's weigering den datum t
stellen voor de ontruiming van SacheKn.
en de Kemabsten.
Sofia, 24 Sept. (W. B.). Het Bulgearscha
Telegraofagentschap is van bevoegde rijde ge
machtigd, bet uit Belgrado geseinde bericht te
buitenlandsche bladen tegen te spreken, vol
gens hetwelk de vroegere president van den
Turkschen Senaat Achmed Riza aan den Bul-
gaarschen minister-president Stanvboelisk zou
hebben voorgesteld een Bulgaarsch-Kemalis-
tisch verbond te sluiten ortder de auspiciën van
Frankrijk. Ook is het bericht in «enige Itali-
Ër was "niemand in het land der Sovjets, i aoMche Wa<kn WOT anting benden
«wiens naam met zooveel afschuw werd ge-|aan Griekoche grens geheel uit de hidrt
Kil iuJ.nJn .ifn m.Ai nu m.. aam gegrepen.
Itoemd, Want h(j oefende zijn macht uit met een j fe^r®Pen*
fanatieken hartstocht en een ziekelijke aandrift'
lot wreedheid. Xw
Toen de Tsjeka, na de verontwaardiging die
ftaar optreden allerwegen had gewekt, in naam
Werd opgeheven en haar bevoegdheden werden
overgedragen aan het commissariaat voor bin-
nenlandsche zaken, werd Dzjerzjinski met dat
commissariaat belast Hij bleef dus de baas
over zijn politie, en in bet personeel daarvan
fcwom geen verandering.
Staat van beleg te Griekenland.
Berlijn, 25 Sept (V. D. Draadloos).
Naar de Daily Mail weet mede te deelen, zou
het Grieksche kabinet besloten hebben over gei
heel Griekenland den staat va» beleg af te kon
digen en in Thradë de laatste vier jearlidvtingen
onder de wapenen te roepen. Generaal Popuo-
los zou tot gouverneur>ganerMri van Thradë
zijn benoemd.
De Staatscourant van gisteravond bevat
o. m. de volgende Kon. besluiten:
tijdelijk benoemd aan de R. H. B. S. te Breda
tot leeraafr P. H. J. M. Siegmund en A. Soela
te Rheenen, en tot leerores mej. J. Muntendam
te Heerenveen;
tijdelijk benoemd tot leer aar aan de R. H.
B. S. te 's Hertogenbosch A. G. van Hottum to
Zak-Bommel;
tijdelijk benoemd tot leeraar aan de R. H.
B. S. te Tilburg A. B. M. Brans, Jeeraer aan de
R. H. B. to 's Hertogenbosdh;
benoemd tot assistent in de scheikunde aan
de Veeartsenijkundige Hoogeschool te Utrecht
B. Markus s. i. te Amfterdam;
benoemd tot ridder in de Oranje Nassau Orde
J. Wuite Jziw, voorzitter der Friesche Maat
schappij van Landbouw, wonende te Hutevm.
- H. M. de Koningin en Z. K H. de Prins
zijn gister ochtend per Staatzspoortrein van 11
uur 10, waarin zich het Koninklijk salonrijfuig
bevond, van het Loo in de Revidentie aange
komen.
De terugkeer naar Het Loo is bepaald op mor
gen middag omstreeks kwart vóór drieën.
VOOR DB NEDERLANDERS
TE SMYRNA.
Een koninklijke gift.
H. M. de Koningin heeft een aanzienlijke gift
geschonken ton bate der Nederlanders te Smyiy
na, die te gvooteo noodtoestand verkeenerw
'S KEIZERS VERLOVING.
Het Zaterdag door het „HafmorschaUamt"
officieel uitgegeven communiqu' vermeldt met
betrekking tot de verloving van den keizer
Hermine, prinses von SchönaichCarolatlv
geboren prinses Reussfi. L„ geboren 17 Decem
ber 1887, thans wonende Strobar in Scblesien,
Kr ris Grühberg. Weduwe van prins Johonn
Georg von Schënwich—Carolath, heeft vijf kin
deren, drie zoons, twee dochters? terwijl het
jongste kind vier jaren oud is.
De prinsen was te Juni van dit jaar op het
hvta Doorn op bezoek.
De bruiloft zal naar olie waorackijnlükheid
begin November gehouden wouden, waarbij db
naaste bloedverwanten van befde zijden tegea-
woordlg zullen zijn.
Alle geruchten over protesten van de kinde-
res daa krfzers zijn mk de lucht gegrepen.
Hbtf.
DE OORI.OGSBRTROOTING.
Varachilleada beorfnigteg.
h aansluiting aan de venafcsdertegen, welke
bij Nota's van Wijzigingen werden aangebracht
te ds begrooting voor 1929, rijn de bezuini
gingen ter wille van 's lands financiën stelsel
matig voortgezet zoover zulks ook moor eeid»
gannate mogetijk was zonder de gevechtswaar-
de van de krijgsmacht op zoodanige wijze te
•draden, dat here tal In volgende jaren niet mo
gelijk zou zjjn.
Zoo zijn op deze begrooting nog geen gel
den uitgetrokken voor bet bouwen der kem
pen. De Minister heeft gemeend ook hierin het
legerbelang thans bij dat van 's lands finan
ciën te moeten achterstellen. Dezelfde overwe
gingen hebben den doorslag gegeven bij het
bepalen der bedragen voor artillerie, luchtvaart
en oefeningen.
Bij het uittrekken der bedragen voor jaar
wedden enz. voor officieren en mlfftadren be
neden dien rang is rekening gehouden met het
bovengestelde.
De voor de artillerie op een der artikelen
aangevraagde gelden kunnen alechts dienen
voor gedeeltelijke aanvulling van het materi
eel, dat voor de bestaande organisaties ont
breekt, voornamelijk mhrailleuTS op affuit met
toebehooren, lichte houwitsers op affuit met
voorwagen, voertuigen voor de zware houwit
sers, munitie voor deze laatste en bandgra-
neten.
Het voor aanschaffing uitgetrokken bedrag
is nog lager geraamd den voor 1922, niette
genstaande nu reeds het tempo voor aanschaf
fing te langzaam is (het oorspronkelijk voor
1922 gevraagde bedrag van 5 millioen werd
tot 2.55 milboen teruggebracht). De verminde
ringen zullen dus een nog trager gereedkomen
van voTenvermeld materieel ten gevolge heb
ben.
Bovendien wordt voor 1925, sterker nog dan
voor 1922, besnoeid op de aanvulling van het
geen jaarlijksdr aan artiHerienundtie en patro
nen wordt verschoten. Zoo was in 1922 de ver»
houding tusschen het verbruik en de apnvul-
Iteg van de «cholen voor het veldgeschut 7 5;
te 1923 zal deze verhouding worden 2 1.
Ook hier blijkt duidelijk, dat deze toestand
niet mag worden bestendigd. Afgezien van
nieuwe bewapening, dient het henoodigde voor
de tegenwoordige hoogst matjge toebedeeling
net geschut en mitrailleurs binnen niet te lan
gen tfjd beschikbaar te komen, terwijl aan het
te beginsel verkeerde interen van voorraden
zoo spoedig mogelijk een einde zal moeten
worden gemaakt
Indien ten aanzien van de hichtvaartnfdee-
Iteg voldaan werd aan de redelijkerwijze te
•tollen eisch en voor aanschaffing en vernieu
wing von materieel en voor opleiding van nieu
we vliegers en waarnemers, zou de begrooting
ongeveer 5X millioen gulden moeten bedra
gen! De Minister is er niet den noode toe over
gegaan dit bedrag tot de thans aangevraagde
2. 570.000 gulden te beperken, te de over
tuiging, dat te 1923 ook op de exploitatie van
dit gedeelte van de weermacht aanzienlijk moet
worden bezuinigd. De goede verzorging van
hot techtwapen is, niet het «otest voor ons lend,
met zijn klete leger en zijn geringe sterkte aan
cavalerie, oen op den voorgrond tredende eisch
en soodre de geldmiddelen dit ook meur
e enigszins zullen toelaten, zal het aon te vra
gen bedrag dan ook weer moeten worden ver
hoogd.
Voor het dienstjaar 1922 is, ten aanzien van
de lodrtvaartafdeeliog bezuiniging gezocht
door het tijdelijk sterk beperken van het be
drag, beschikbaar te stellen voor het aanschaf
fen van vliegtuigen, welk bedrag bij Nota van
Wijziging wordt teruggebracht tot 580.000
gulden. Het zal echter duidelijk rijn, dat op
deze wijze niet kan worden voortgegaan, zon
der de oorlogsvaar de van het luchtvaartwapen
ernstig te schaden. Voor dien voor aanschaf
fing van vliegtuigen toegestane» post toch
moeten, behalve de jaarlijks henoodigde 15
leervliegtuigen, aangeschaft worden een ge
deelte van de nog ontbrekende 24 oorlogs
vliegtuigen, henevens als jaarlijksche aanvul
ling voor slijtage 25 pCt. van de reeds aanwe
zige oorlogsvliektuigen en 2 vliegtuigen voor
bintengewone bieckschade. Uit dien hoofde zou
de post voor aanschaffing van vliegtuigen, zon
der nog de aanschaffing van reeervedeelen te
het oog te nemen, voor 1923 hebben moeten
bedragen 893.000 gulden (15 leervliegtuigen
en 28 oorlogsvliegtuigen). Dit bedrag is terug
gebracht op 713.000 gulden, waarvoor bij
goedkeuring van de begrooting zullen worden/
aangeschaft 15 leervliegtuigen en 20 ooriogs-
vlfegtirigen alsmede eenige reservedeelen.
Toont de begrooting van 1923, te vergelij-
met die van 1922, ten aanzien van den
post aanschaffing van vliegtuigen dus een#
verhooging van 133.000 gulden, eene andere
nadeelige factor voor het eindcijfer wordt nog
gevormd door de omstandigheid, dat tlrans
voor de eerste maal moet worden uitgetrokken
do kosten ven soldij eo voeding van de bi]
de afdeeling volgens de Dienstplichtwet inge
lijfde dienstplicht ïgon. Dit bedrag, hoewel geen
verhooging van de begrooting van hoofdstuk
VTD, als geheel beschouwd, beteekenende, ver
hoogt dat eindcijfer van de begrooting voor de
luchtvaar af deeling met ongeveer 43000 gul
den.
Dat, niettegenstaande belde verhoogingen,
de begrooting voor 1923, ten aanzien van die
«oor 1922, die reeds sterk verlaagd was
nog de aanzienlijke deling van 5 ton vertoont,
is te hoofdzaak verkregen door
lo. het tijdelijk op conservatie brengen
van het luchtvaartterrein Schiphol. Dit terrein
blijft echter aangemerkt als militair luchtvaart
terrein, vaarbfj alleen, te den geest al* thans
reeds geschiedt, medegebruik door 'de civiele
luchtvaart, plaats heeft. Behoud van dit ter
rein als militair terrein Is noodzakelijk, met het
oog op het weder uitgroeien van het bedrijf in
gunstiger jaren;
2o. inkrimping van het vliegbedrijf wn. door
het niet doen houden ven heThaltegsoafeningen
met de waarnemers en het niet doen houden
van cursussen voor mitreilleur>ochutterB, ah*
mede bet «enigszins beperken ven het aantal
nieuw op te Wden vliegers;
So. het partijtrekken voor eakole functies te
dan technischer dkmt, waarvoor geen bijzon
dere vakbekwaamheid woedt verdocht, van hel
personeel der kadrtvaarttioe|>«n (diwtetpMfhëé
K
het aantal mfiHafre werkTb
V. het venntoderen rm de posten votir
e» en Iwuiinf dieneten, voor de aansdhs.
m raÜortetegraflsche iniMitingen en m
hedrijfeonkosten (art. 115, laatste post).
6o. de vemfrrferirer vrre den bijslag, foeg,
hand aan mBteiren, J^^jUnd met de ©ph<
persioenetartfngeti voor burgerlij1
Rijksambtenaren, en
7o. het vonrinderen van den post aan total
lagen wegens verblijf (zg. fsolementstoelagm.!
Voor de oefeningen wordt pl.m. 46.000 guH
den minder aangevraagd dan het vorig jnerj
Ook ten aanjien van de in T923 te houden hor*
kaHngaoefertingen is beperking betracht Hom
4o. het, als gevolg van de concentratie en
wel door een en ander de mogelijkheid om is*
oorlogsverbanden te oefenen niet gehad bet
hoeft te worden losgelaten, moet er toch 'lq
aandacht op worden bevestigd, dat de eisch r is
veriofaanvoeröers «n manschappen voor hurmA
oorkgstaak te bekwamen die zeer bijsondeiV
aandacht vrengt en dat de drens aongebrachtdj
beperkingen e'en oob slechts ais uitzondertegea
maatregelen mogen worden beschouwd.
Wat betreft den Vrijwillig on Landstorm^
wordt opgemerkt, dat gestreefd Is naar d£
meest mogelijke bezuiniging. 0.a. zal aan
vrijwilligere van den landstorm rtiet meer
tot dusverre, van Rijkswege schoeisel word'
VBMÉHlkt
Dat intusschen het totaalcijfer toch eene ver*
hooging omet ondergaan, werrdt veroorzaakt
oa. door ui tb/aiding van den landstorm, soa
wel wat betreft de bijzondere korpeen ds wat
betreft de vooroefeningen.
De ooilogshpgrooting, die de minister bij zrjri
optreden vond, bedroeg rond f 77.860.000.
In verband met reorganisatieplannen en
prijsdaling was liet hem mogelijk verschil lei**
de verminderingen aan te brengen,zoodat d«
begtooting werd teruggebracht tot rond1
71.382.Cl00. Het eindcijfer van de ontweqH
begrooting voor T923 bedraagt rondr
64.109.0ti0. Voor 1923 wordt dus mindert
aangevraagd Can voor 1922 werd toegerfata
rond 7.273.000.
In verband met de nieuwe Pensioenwet «fl
moest echt"i rond 2.350.000 meer wordert
uitgetrokken, waartegenover stoot eene verarfM
dering van den „Bijslag" toegekend aan mflftoW
ren, in verb?nd met de opheffing van de pen*,
sioeistortingen voor burgerlijke Rijksambtene»
ren" met ?ond 1.200.000 en het 'vervafiertl
van het subsidie non de weduwen- en weezen-,
kas voor de officieren van de landmacht a4
126.400. Bovendien moest ten gevolge vari
de uitbieiding van het aantal werklieden, ift
verbond met de inwerkingtreding van de Dienst#
püdhtwet noodig geworden, rond 400.00Q
meer worden geraamd en voor uitgaven, voort*
vloeiende uit de afschaffing van den portvrij^
dom, rond f 357.000 worden uitgetrokken.
Bij de beoordeehng van het eindcijfer l>ta
hoort te aanmerking te worden genomen, daij
voorloopig nog rekanmg moet worden gehouti
den met het overcompleet personeel, voor het4
welk het voUe bedrag der bezoldiging renrij
6.350.000 beloopt, van welk bedrag op dg
ver schillende bezoldigingsartikelen der begrooi
ringen onder B genoemd, 80 pCt. is gebracht^
In hoeverre voor dit personeel door pension^
Meting, opwachlgeldstellkvg of plaatsing
burgerlijke betrekkingen met minder zal kun#
nan worden volstaan, is thans nog niet Ifi
overzien. 4
GEEN HULDIGING JHR. MR. G. L. M. I|
RUYS DE BEERENBROUCK.
Men seint aan ^De Tijd," dat de huh
van den Oud-Commissaris der Koningin in
burg, jhr. mr. G. L. M. H. Ruys de
brouck, welke heden op zijn buiten te H<
Bom zou plaats hebben, wegens plotselinge oa
gesteldheid van de 73-jarige mevrouw Ruyz
Beerenbrouck niet doorgaat De toestand ds
zieke is van dien aard, dat zjj opgenomen moei
woi den in het ziekenhuis „Culvariënberg", t
Maastricht, werwaarts zich ook de familielede J
hebben begeven. #*«"-»
D. HANS.
te gevolge rijn daartoe strekkend verzoek
aam den beer D. Hans, parlementair redeeter
vee de Telegraaf, to 's Gravenhage, met
vae een nader te bepalen datum, cup de
eervolle wijze ontslag verleend.
Thans meldt het blad, dat de heer Hans
worden opgevolgd door den heer Gerh.
Dijk, thans verbonden aan de redactie «aft
TeL to Amsterdam.
PROF. DR. J. POELS.
Naar de N. R. Ct. verneemt, denkt prof. <Ml
J. Poels directeur van de Rijksserum-lnridtel
ting te Rottetrdam, met tegartg van 1 Januatf
dezen post met pensioen te verlaten.
Tusschen zijn besluit en de plannen i
regeering om de Rijksserum-inrichting
elders over te brengen, bestaat niet hef n
verband. Prof. dr. Poels is reeds te zijn fjk
jaar.
DE LUCHTVAARTAFDEEUNG TB
SOESTERBBRG.
Ontslag sen persorttoL
Op 1 October as. zal aan een aantal
officieren en korporaals-werklieden bij de lochtj
vaartafdeeling te Soexterberg ontslag word
aangezegd.
h verband met de omstandigheid dat v
ze groepen van militairen nog geen wachtg
regering is vastgesteld, heeft het hoofdbef
van „Ons Belang" (Verseniging van onder
deren enz.) zich telegrafisch tot dsn mteistof 1
Oorlog
zoek
dacteufl
•wiMRX en pixoBDcni Utrnnrnm
De opheffing van het Ministerie van
L, N. en HL
De Bond van Melkveehouders heeft het
gende adres lot de regeering gericht:
Kennis genomen hebbende van de geherf «te
verwachte opheffing ven het departement
Landbouw, Hendel en Nijverheid,
overwegende dat te den tegenwoordige» tiW
von malaise «oor dm Landbouw meer dan ooM
behoefte bestaat aeci een Stastodepartemted|
vanwaar «itrfuiteod do belang» van dsn I
bouw worden behartigd,
van oordeel, dat, in de thans door ds i
ring aangekondigde verandering van I
veering; de landbouwbelangen niet neer 1
kannen worden behartigd,
betreurt ten teosoto dat de regeering te4«|
voor dm landbouw zoo sser teleurstepüta
rk5"
van
jKaophondhl am een langere arbeidsweek.
Os Kamer van Koophandel en Fabrieken ts
jDrontafm Kerft bet volgende nbiten gericht
Hf dm llteArter vnai Aitrfti;
,D«» 9%ten trtuhn a* «ut de tonnijn vw
Ereksrt "flu, isiunasks welken ris ewrgnncrs-
antrefrf mt wretddWeirfe ftihSfbte* werd to*-
tttaan een tengere mbfidrwvtk etarerf^maxf-
jnaaf van 95 strr te behouden. Thans Vlrdt door
tel veti orgsitisafies er op aongedrm^ën dezen
teestsnd nog geArrendte twee Jaren te basten-
togen en derhalve te laten voortduren tot 21
todober 1924.
Allerwege schijnt men in te zien, dat thans
Je tfjd voor arbëfdsbeperkteg niet is gekomn.
Al moge wellicht de onder den druk der am-
ten etr in een tijd van betrekkelijke»
genomen maatregelen tot invoering
t de 45-urige arbeidsweek te verdedigen zijn
veest, thans blijkt meer dan duidelijk, dot
n rich die weelde niet kan veioarloovwi in een
tfjd, waarin alleen hard en intensief werken one
yoor den dreigenden ondergang kon behoeden.
Onze wensch tot continuatie van die langere
arbeidsweek behoeft overigens weinig nader#
toelichting. Het feit, dot sommige organisaties
rich te dezer zake onbetuigd hebben geleten,
vindt «getwijfeld zijn oorzaak hierin, dat men
3e verlenging van bovenbedoelden termijn als
Vanzelfsprekend beschouwt. Die continuatie is
'gen gebiedende noodzakelijkheid en wij zijn er
Idan eek ten yolle van overtuigd, daf Uwe Ex
cellentie aan de roepstem van onze Kamer, die
tevens het verlangen van tal van organisaties
Weergeeft, gehoor zal geven."
De Tabakswet.
De afdeeling Eindhoven van den Hanzebond
fan Sigarenfabrikanten, heeft den minister ven
Financiën het volgende verzocht
le. 20 pet te heffen op rswe tnbak in plaats
pan de bonderoHe2e. owniddelfijke invoering
/ran het helfjaerliiksch erediet, wat op heden is
Ingetrokken, ook de 50 pet.3e. depot van ban
derolles in alle fabriek«centr«, zeker Eindho
ven 4e. heffing von 25 per mille op den in-
goer van Duitsche sigaren.
De R. K. Kaaeerdub te met dit verzoek ia
kennis gebracht.
NEDERLANDSCHE DIERKUNDE
VEREENÏGING.
i Mes meldt ons uit Amsterdam:
Ter herdenking van het 50-jarig bestaan
yen de Nederiandsche Dierkundig* Vereeni-
ging werd Zondagmiddag te „Art»" een fees*
jre gadering gehouden. In deze vergadering trad
als feestredenaar op Prof. 1 F. van Bemmelen
uit Groningen, voorzitter der vereeniging.
•Hot aangenaam bet dan spreker ook is om
het bijeengekomen Hhistre gezelschap in het
'bijzijn vaa den vertegenwoordiger der regee»
jling bet welkom toe te roepen, toch is zijn
'Vreugde met envermengd, onukt da paging
lom vekgenooten uit alle beschaafde betden ate
gastee bijeen te roepen ziet is geslaagd. Het
plan heeft ondanks zeer veel moeilijkheden zeer
Veel bans van slagen gehad, als het slechts
plicht was de noodige fondsen bijeen te bren
gen. Toch te er iaden tot vreugd^, daar er rigi
WriteBlandsche vakgenooten van groote be-
kwanarheid aanwezig zijn.
Voortgaande zegt spr., dat men thans bijeen
h om het werk der voorgangara te herdenken
ar te wijzen op waf zij tot stand hebben ge
bracht. Spr. geeft vervolgens een overzicht van
|e ontwikkeling der feestvierende vereeniging
to een vermelding van de voornaamst» gebeur
tenissen in het afgeloopen 5^-jarig tijdperk. In
'dat gedeelte van zijn rede stipt spr. a.m. soa
'dat de vereeniging te Rotterdam werd gesticht
en dat sij in den aanvang bedoelde de bevorde
ring vaa het wetenschappelijk ondersoek ven de
lagere diersoorten van ons vaderland. Reeds
Ipoedig is het karakter der vereeniging gewij
zigd en heeft zich haar werkkring uitgebfeid
Dver de geheele dierkunde. De Nederiandscha
PiYrkund'ge Vereeniging is bijna gedurende
haar geheele bestaan voort durend te contact
geweest reet de practijk. In meerdere of min
dere mate hebben hare leden hunne medewer
king varleend aan de bestudeering der vraag
stukken; die vooral op het gebied der visscherij
In den ruims ten zin van het woord door de be
hoefte van het sociale leven aan de wetenschap
pelijke dierkunde werden gesteld. Als een na
tuurlijk gevolg daarvan wijzigde de aanvanke
lijk* tegenzin onzer volksvertegenwoordiging
togen de stichting van een zoölogisch station,
teen aantal jaren later werd met den bouw ervan
In den Helder begonnen en in 1890 werd het
feitelijk ingewijd
Verder bracht spr. in herinnering het derde
dierkundig congres dat onder haar auspiciën te
Leiden heeft plaats gehad en waar zulke be-
langrifkc onderwerpen werden behandeld.
Komende tot het heden, zegt epr. dat er alle
zeden tot tevredenheid te Groot is de vereeni-
jging teet en zal zij ook nooit worden, maar spr.
•houwt dit eerder als «en voordeel dan als
aodeel, al vormt ook «ie geringheid van
kapitaalbezit vooralsnog te vele oprich»
een beslist bezwaar voor haar vooruitgang,
het zoölogisch station roet zijn bibliotheek
ieft de vereeniging echter een vaat pand van
pn getwijfeld, groote waarde en bfijvend» zeker-
he.d. In den boezem der vereeniging blijft het
teven ongestoord bloeien. Spr. werpt nog een
blik te d* toekomst. Hij hoopt, dat de verdere
levensloop der vereeniging zich ongebonden en
fonder schokken zal kunnen schakelen aan
naar verleden. Wat zich te den loop van de ja-
keu geleidelijk en natuurlijk ontwikkeld heeft:
'de beteefeenfs van Amsterdam ris een rrma der
N. D. Vv moge, zegt spr., in k—ende jaren
tiet slechte gehandhaafd blijven, maar ia he-
teflgr^kheid winnen en tot scherper omlijnteg
tenzer tedeebngen leiden. Aan het slot van zijn
kede gekomen, zegt spr., dat de Nedertendsche
"^ierksadige Vereeniging hij gelegenheid van
lit haar 50Kjarig bestaan gemeend heeft zfch-
|-*lf niet beter te kunnen «eren, dan door het
elièöeatschap te verleenen a*n een tiental
(Biinestende beoefenaars der zoölogie, vertegen»
[Woordigere van een zoovete naties. Het strekt
pns tot buitengewone »reugde en voldoening
Hat niet mieder dan vigk temeer hehbee willee
woldöen «oa de uitnoodiging bior aanwezig te
FP>. EHt rip» «le heers» C. Abel, hoogleeraar te
Weenen» psof. M. Caullory te Parijs, prot L
Po'lo te Brussel, prof. G. P. Grasse te Rome,
•rol. V. Hoecker te Halla e. d. Saele, prof.
■Ikhsor. te Manchestor, proL Nis Holmgren uk
Stockholm, prof. Th. H. Morgan itit New-York;
rir. Frtta Sar win uit Basel en dr. Joh. Schmidt
«it Kepsnhegee. De heeren Hoecker, Sarasirr,
Aèel, Mckean m Holmgren, die aanwaai* wa-
warden rik nog afzonderlijk toegesproken.
de rewlwerthsMlr gen. Dr. H. C. Rmfeke «Mr.
tour vaa bat Rijkrinatteuet tet Bretegento
VWcfcitfi Oaderwk Helder werschfc" ve-
meaadftn lafafeter van Livdboew, a. I. de tramt'
rie »eerie wreentefo* gsMr «a en-mtme>ir> van
da ne reeds 3** jsrtee om .■enk.yiiH tnwuetew «te
wwering «n d« vrosefete' door te# HreHtwu*
te Hrféer. Spr. keop% «tet de geede vrnrteredte
gen mógen hHr/en voortduren en sprak «tea
wrrwh uit voor em voerrfiaendsn Morf drer
vtreenlgtef. Als dhectatu van hef Toötegteeh
Station bood spr. een feestbwndel ven de Fnurre
an Flora der tshferiee aan.
De voorzitter prof. Van Beremelm dankte
voor het geschenk m hoopte dat meer vw\ der-
gelijk werk mag volgen voor andere zeeën. De
aanwezigen gingen «tearop een bezoek brengen
oen de verzamelingen van Artis. Later weed
nog een bezoek gebrwht aan het nieuwe zoölo
gisch loboratorium onzer universiteit.
Leiden's ontzet
Uit Leiden meldt men onsDa Sleutelstad
maakt zich reeds op tot het feest va» Leiden's
ontzet op 3 October. Enkele winkels prijken al
mét bijzondere étalages voor den aanstaanden
Woensdag te beginnen winkelweek, waaraan
bijna vierhonderd winkeliers zuUen deelnemen.
Op den feestdag zal reeds oen 7 sur 's morgens
muziek gemaakt worde» op den Stad huistor ra.
Daarna koraalmuziek en -zang; uitdeelingen;
wielerwedstrijden; optochten van legers, ven-
delzwaaien, enz. in verband met de uitbeelding
van het ontzet van Bergen op Zoom; avondfees
ten met vuurwerk.
HET BEDREIGDE GOOI.
Men schrijft uit Naaiden san de N. R. Ct. r
Het ia bekend dat, in tegenstelling van da
autoriteiten in de vijf andere Gooische ge
meenten, de burgemeester van No arden geen
tegenstander is van de bekende plannen tot
ekctrificatie der Gooische trom.
De heeren Van Eijkx-Nieuwkerk (oud-wet
houder), J. J. König, Groenhnrd en Van Aken
hebben thans een adres-comité gevormd, voor
het indienen van era request aan den minister
van waterstaat, waarop druk wordt geteekeni
schritvn vra era advocaat, «ite here meedeel
de, dot het honorarium volgens de rogaffeg vna
ri# Artae"ver»e«hrter in go refer»* ar «te mg* war
den berekend, wanneer de natiënt een buiten*
tender is. Daar da patiëat HoUaixter '-teek,
vorderde «Ie dok'er nu hat bedrag van 19 gul
den.
De Ho'tender schrijft oen hat Hb'd. t
„Aangezien dergelijke hehastalingen
feritenlandere geen uitzonderingen in Duitach
land meer zijn, wordt lederen reiziger of
vreemdeling aangazaden steeds vooraf den prijs
te vragen en zich niet te schamen dit ook te
does bij medici en dergeiyke kitellectueelen",
«n verder„Een en ander is a! weer een uit
vloeisel van de steeds toenemende animositeit
teg*n buitenlanders. En niet alleen tegen htm
vroagere vijanden, evenzeer tegenover de „dunu
men Hollander", die zoo goed waren honderd
duizenden van hun DWtsche kinderen naar Hol-
laad te laten komen om ze ts voeden en te
verplegen a's waren zij kinderen van hun'eigen
volk."
fn vrijheid gesteld.
De 29-jarige^M. G. C H, koopman te Rot
terdam, recidivist en gedetineerd, stond heden
terecht voor de Haagsche rechtbank, terzake
van diefstal van een rijwiel, gepleegd in den
nacht van 19 op 20 Juli te Oegstgeest
Beklaagde ontkende. Hfj was zelfs niet in
Oegstgeest gepeest. Twee rijksveldwachters
verldaanton beklaagde den bewusten nacht te
Oegstgeest te hebber» gezien op een fiets. Per
tinent herkenden zij hem.
E«n twaalftal getuigen décharge legden
verklaringen af omtrent het verblijf ven den
hekl. in «ton nacht, waarin het misdrijf zeer zijn
gepleegd. Hij was in verschillende café*s ge
weest in Den Haag en van 's nachts half twee
tot ongeveer 3 uur bevond hij zich in een nacht
cmié aan de Paber van Riemsdijk straat.
Het O. M. achtte het szer verwonderlijk, dat
de verschillende getuigen décharge zich al
len zoo precies kunnen herinneren nog na en
kele mamden op welken dag en detum zij den
bekl. hebben gezien. Meer gewicht hechtte Spr.
aan de pertinente herkenning van den bekl.
door de beide rijksveldwachters.
Eisch 3 .foor gevangenisstraf.
Mr. Bourlier, als verdediger optredende, wees
Naast de onherstelbare schade aan het land- dot de officier, die de verklaringen van
wijzen adressanten op hei vol-, «««al getuig», die een geheelen nacht in
j geselschap van den bekl. zijn geweest en zich
dat Naarden v<-istoken blijit van aansluiting dfe door verschillende omstandigheden nog her
en zelfs geen tramhalte aan de nieuwe Hjn ver- mnezwv verwonderlijk vuuft, niets vreemds ziet
krijgt, terwijl te nog onbewoonde teddecora- i* pertmen'e herkenning van den beklaag-
pinten reeds een halte In het tracé is opgcre» de door twee veldwachters, die hem maar even
raen en don nog m «ton nacht, hebben gezien. Pleiter
l dot bli bot ontbrobo. eener conjure in don meonde, fat bot ptbeurd. met den moord in
vestingwet Zuidzee de inwoners zich tellen» den uttilrin fenoe, buit geleerd, welke weer-
1 'da aan een herknnmg w te hechten.
Pkiter concludeerde tot vrijspraak en vroeg
Kn i
ar
tevens dg onmiddellijke fnvrijheidssteUing van
den bekl.
Na ia raadkamer te zijn geweest, gelastte de
rochtbaak de invrijhefdsalelling van den be
klaagden
De dubbele moord te Houtdorp.
Vaar tet geiachlshrf la Arnhem zal 5 Octo
ber S.S. ire hnsgir beroep terecht staan Marti»
rus li romer, beschuldigd vaa mededaderschap
ie dra dobbel*» moord to Koafcdoip. Als nieuwe
geringe ia gedagvaard Jhr. mr. M. A. de Savoi-
ni» Lobman, rechter-commissaris te Zwolle. Als
verdediger treedt, evenals voor de rechtbank to
Zwolle, op mr. A. Zelden roe*.
De misdrijven In bet Statenkwartier.
Men seint aw uit den Haag:
Naar wij vernemen zullen in de terechtzitting
«te Hwegsche rechtbank
een gang door de kweekerijen moeten getroos
ten om het naaste station van het «dectVisch
snelverkeer te bereiken
«lat door een viactec* op het traject Rijhs-
wg ■■Galg—teeg de helling door een spoardam
wordt vertengd, zoodat Naarden achter een dijk
sou komen te liggen, eene belemmering van tet
Gooi-aspectde beslaande hoogte dient te ver
dwijnen en een draaibrug ingelascht.
Tenslotte wftst tet adres er op, «lat aan da
nieuwe tiareverbiading geen behoeft* testae*
en era uilgaaf van 30 millioen gulden daarvoor
in dezen malaiae-tijd geheel misplaatst te
Lfimbanden om vruchtboomen.
Da aandacht van belanghebbenden wordt
hierbij wederom gevestigd op het aanleggen
lijm band en, dat thans moet geschiede*,
bekend is, dienen deze benden om cto v
ljjke winter-vteders, d'e geen vleugels bezit
ten en die dus iooptn/ie de takken moeten te» -
reiken om daar hare eieren te leggen, het van Maandag 16 Ortober a.s. beharotold worden
kropen tegen im stam te beletten. Deer el- "ken tegen de Jongelui uit het Statenkwam
leen de vronwrfSjke winter,lindets "en. du «U een verschillende misdriiven v®
geen vleugels buitten ken dere besttijdings- veeniehng e. d. hebben schuldig gemaakt. De
methode alleen tegen deee vlindersoort worden ewnroetnste htervan wee wet de nagenoegge-
heele verwoesting van eea m aanbouw zijnde
De rupsen, die uit <fc wintervlindereioren t* to Scheveaingen.
voo, schijr, komen zijn ue zgn. trefaoeden, die Akverdedtgem zullen voo. de
vooralen keraem. en appelboomen. maar ook optraden mrs. Proncken Andteoli en Van Rou
omr andere vruchtboom® zeer schadelijk kun- sum, advocaten in Den Hag, en mr. Wtnkelhof,
oen waden door het aanvreten der jonge advocaat to Rotterdam.
,r"cht™ ™doarÏÏ Ü^ThrtlW»»» inbraak in de secretarie der Pert Ier.
In «lli* boomgaarden cs» turnen, waar re net i. j.i..
afgeloopen voorjaar de trekmaden zijn waarge» I
nomen, dienen Kjmbarvdsn om de stammen dec j Er is in den aacht va» het Joodsche nirawjaar
boomen te worden aangelegd. In mededeelingweder ingehroken in het kantoor van de sec re»
No. S ven den Plentenziektenkundigen Dienu b tarie der Port hu. gemeente een hu J. D. Meyem
da wiize van mtvoorimr nauwkeurig heschre-1 plein te Amsterdam. Evenels een tijd geleden
v(.n_ hebben de inhteker» weliichj dezelfden ala
Daa- het lezultont, dat roen bereiken zol deatijda zich door het raam van het badhui»
zeer aihimkelljk ia van de kwaliteit (langen deur tot de eecretarie toegong wraebolt Zlj bobben
v® de kleefstof) der gehnrikte Bjm, bepefe men j gepmheerd da but waarin electro bewk® zijn,
zich tot de aonsdtaHIng van een der goede open te breken, doch zijn luerm niet geslaagd
haodelssoorten. Uit de offerhus hebben zij tan slotte een bedrog
Inlichtingen Weioeer wenden gaarne verstrekt «»M weten te bemnchtiggni meer bleek niet
- s le Wcre.1 Jlu. Ce. uetva I bt nevmia et* t een AIW
Vol* gemeentotesturra zouden voor des* werk-
znamteden, ook san Mjzonricre lagere wheVn.
rnara* een teloonlng aan «to onderwijlwsfp»
sra) uit He gemrantekss toekraMn, tedten de
wet dit alechts toeliet
Het thans asngebodsn ontwrp hoeft ton «tor'
deze bevoegdheid te verleenen.
De omferwifreis, die in T9I9 een verhocginT
van van jaarw«*dde «it Rijks knn «mtringen, heh"
ben natuurlijk thens geen recht meer op een
toelage.
Geheel getfk aan dis over 1919 kannen de
voorwaarden over 1920, 1031 «n het 1« kwar
taal van 1922 niet zijn, omdat hier gerekend
moet worden met twee moeilijkheden. d|e zulks
beletten r n. het bij Kon. besluit van 16 Decem
ber 1920 gewijzigd© Bezoldigingsbesluit werkt
vnu T Jemmri 1920 af en vervangt de salaris-
wet 1919, soodet bijvoorbeeld voor de niet-rer»
plichte vakken sedert 1 Januari 1920 alechts een
belooning voor een akte wordt gegeven en niet
meer, zooafs over 1919, onderscheid wordt git-
maakt tusschen belooning voor het bezit v«n
de akte en het les grvmr in het betreffende vak l
en b. de lager onderwijswet 1920 werkt van 1
Januari 1921 af, waardoor in «ton tekst van hst
«sftwerp over 1921 andere artikelen moeton
worden aangehaald dan over 1919 en 1920. Hef
gevolg is, dat voor elke serie van de drie Kon.
besluiten (betreffende 1. nuttige handwerken, 2.
niet verplichte vekken, 3. werkzaamheden oen
scholen van bijzonderen aard) afzonderlijke wet
teksten noodig zijn, n.l. over 1919, over 1020 «n
over 1921 en het le kwartaal van 1922.
Hierop bestaat echter weer een uitzon«toring.
Onder „werkzaamheden aan scholen van bij-
zonderen asrd" worden o.a. begrepen r werk»
stremtedn aan openbare en bijzondere teer»
scholen, die hetsij els eenige leerschool, hetzij
tezamen met een of meer andere leerscholen,
rijn verbonden aan gemeentelijk» of bijzondere
kweekscholen.
Er ia bezwaar tegen san gameraten, «te tres»
xuimden over 1919 toepassing tren *rt. 20 ne»
vies der voormalige wet ter regeling van bol
lager onderwijs te vragen, bevoegdheid te geven
over 1920 en volgende jaren, burners, bij Kon.
besluit van 23 Mei 1921 is het Bezoldigingsbe
sluit aldus gewijzigd, «lat de hoefden #n d* en»
derwijzers aan de leerscholen, verbonden oen
de rijkskweekscholen, een verhooging van Jaar
wedden ontvangen van resp. 500 en 300
per jaar. Voor de leerscholen, verb ra dra toto
gemeentelijke en bijzondere kweekscholen is er
zoodanige regeling nog niet.
De daaraan verbonden korten vormen voors
hands een beletsel tegen verwerkelijking van het
denkbeeld.
Komt deee rijksregeling tat stand, ten gaat
het niet san, aan deze gemeentebesturen be
voegdheid te geven voor desa werkzaamheden te
rekenen ven 1 Januari 1900 een toeleg* uit te
gemeentekas to verleenen.
Baveadten bestaat geen zekerheid dat gsnwra-
tabestsren. zoo sjf teze bevoegdheid verkregen,
daarvan ook gebruik zouden makes, dear zij
dan «ie toelage niet slechts aan te onderwij
zen van te gemeentelijke, maar ook aan die
van de bijzondere leerscholen in de gamee
zouden moeten uitkeeren; en in nog sterkere
mate sou dit getda» voor dis gemeenten, w
wel bijzondere, maar geen gemeentelijke leer
scholen bestaan.
De mintem- blijft ten ook van reeesisg,
alleen een rijksregeling, «te over te jsssn 1990
en volgende, kier te eemige billijk* eplerarsg
brengen.
Als bijlagen zijn bij de memorie van toelich
ting op dit wetsontwerp afgedrukt de twaalf Ko
ninklijke besluiten, «fie ter uitvoering van art
26 novies der voormalige wet tet regeling vi
Het lager onderwijs zijn tot stand gekoman.
door den Plantenziektenkundigen Dienst
Wapeningen en door de op verschillende plaat
sen werkzame ambtenaren van dezen dienst.
DE TUBANTIA.
Volgens een bericht in te Residentiebode vaa
23 draer sauden de te 's Gravenhage gevoerde
onderhandelingen over de schadeverfroedinp in
zake de torprideerihg der Tubantia niet tot het
gewenschte resultaat hebben geleid eft zou daar
van niets terecht gekresen zijn.
Nare «5 vernemen is deza voorstelling geheet
onjuist en is er integendeel alle grond om over
den loop van bedoelde onderfiandeüngen tevre
den te zijn.
De uitkomst daarvan is thans, naar men ons
van betrouwbare rijde medetedte, aan het oor
deel der beide regaeriftgen onderworpen.
LOONSVERLAGING RIJKSPERSONEEL,
Naar de Ree. bode vermwret, heeft de regee
ring besloten, een nieuwe lcorrvg.isg in to voe
len voor het nieuw aan to stolisn person «fel, die
aanmerkelijk lager zal zgn. Oak zal deze rage-
van hun gading te zijn. De politie stelt een on*
Doodclijk ongeluk.
Men reeHt ons uk DreuWen
Gisteren heeft op te terrefcwn van het Hoog*.
ovenbadrij* «en ernstig ongeval plaafe gehsd
Van tamelijk groote hoogte stortte een bslk
van den transporteur nare benedra, waardoor
de werkman Scheffers uit Vefseroord terstond
wend gedood. Een persoon uit Uimdte» be
kwam een been- en veethreuk. De politie stelt
een onderzorV in, of het ongeval ooi s
tigheid ts wijten is. Scheffers laat een
met vijf Koteren achter.
MarHteftohten.
Coh. T..*ri»far
„GOUDA EN OMSTREKEN",
V-Ittn, mo if Sr*. 1082.
SnffhooTTWu f 7—45; idem sprot f
•tolboocvm 8—26; stnmbo«*wn f—>161
spekksonen 1—2; pronkboonsn
3.80ui*n 2.40—4sjalotten 8 f 1
0.80-T.50; postelein 5.70-13 70; i,
natie T1.40-18.20 sffss per TOO KG; omt
dijvie le soort 1.10—3.10; Mem 9e soort
t 0.60—1.10kropsla O6D-1.70ksrahnssf
men J 020-1.90; idom grfe 0.80-330*
bloemkool 0.80—19; roods kool 1J507t
fata ravoyo kool 1.70—5; idem groens!
f 3-6witte kool 2.70, alles pre 100 stokte
peen 0.40—3.60kroten 0.80—2.30prei
3.20; selderie 0.50-0.00; peters*!!*
0.10—0.50 alles per 100 boszuring 023
—025 pre kisttomaten A 9.80—12.40.'
Mem B 8.10-11idem C 8.90-0.90;
idem C.C. 3.70- 4.80idem kriel 1-2.90|
idem rijp 7—(k, alles p«r 100 pondvfjgeps#
ren 26blanke jutten 13Bonne Louisa
23; WUHams f 8; ConsoJIler te la Co«rf
8; alios per 100 K G.mc-loenea Ofife»
0.49; perziken 0.02—003 per stuk.
Coöperatieve Kiveeker\vefe*niging
„Gouda en Omstreken" ts Gouds.
Veiling ra» 25 Sept.: Razra 6-30 ct. Dw
Mia's 3-40 cl, Aajers 10-25 ct, HeUantlra*
10—20 ct.. Asters 3-7 ct, Chryrantbrev (totef
3-10 et. ABss pre 10 stuks.
Rotterdnmftche va
Annvosrt 278 pareten, 38 vasleas, 01011
magere ranterra 196 vatte runderen, 1226 vota
to grnskalveren, 276 nuchtere kalveren, 20#
recAapre» «f lammeren, 76 vavkena, 276 blggtek
18 bokken en geitan.
Vatto koelen, lo kwal 130-137Kt 3a kwal,
1.25-1.15. 1.05-0.95.
Graas, Is kwaL 1.30-L35; 2a kwal 12#-
1.10; 3e kwnL 1.-090.
Stieren, le kwal. 1.05- 1; 2a kwsL Ofl#-
085; 3a kwaL 0.75.
Kalveren, Te kwal. 1.25—1 45; 2e kwal, 1.19
-ƒ 1; 3e kwal. 0.96-0.80.
Mettdwelsn 200-515; Ks):ko«an 215-325»
Stieren 145-280; Haken 125-175; Grnskste
veren 40-75; Vaarssn 140-165; Wetkpee*»
den 125-250; Slackipaurden WO-175; Nacfe#
tore kalveren 15—19; Fokkalveren 13—30; Af
gen 13-25» Hfeen 100-185.
Markt In kafflreeienHandrf misdre ten vorfe
ge week doch goede soor.en bleven prijihna»
tend. Vet vee en vette kalveren handel In nBs
quafiteiten levendig, ftxkele prima soortan *"to
hoog er. Biggen en ovreloopetshandel ar mam*
voor redelijkprijzen eeaiqszins ruggoaSvm
PaardenHandel kt Slachtpasrten urtrfPr,
werkpaarden rsatige omzet.
Kaasmarkt.
Bodegraven. 26 September 1902.
Aanvoer 267 pat tijen, waaronder 227 met
Rljksiurek, 12110 stia® gewicht 70060 l
Prij» Gowteche Kaas le «wtrt 49-51,
soort 45—47le soort mrt R^hsronr*
47-53, zware tot 57,
Handel vlag.
School- en Kerknieuw*,
Toelage aan onderwijzers.
Ingediend is een wetsontwerp tot toekenning
van bevoegdheid «an gemeenteraden tot het ver
leenen van een toelage ten laste van te ge
meente, over elk der jaren 1919, 1920, 1921
en het eerste kwartaal van 1922, voor werk-
r.**rste kwanooi van wtc, voor w
w ran «wposrinf njn^p j „ooohoden, „Ik. oon ondorwijo,™ boiten
ken dienst dat nog niet dsn leattijd van 4i jaren __i.__i.mj
beeft bereikt.
Waarschuwing.
Eanige dagen geleden Met een Hollander, «He
in Duitschland woonachtig Is <m daar zijn za
ken beef^ door een gewones oogarts ds oogen
van zijn dochtertje, oud 8 jasr, nazien. Hem
word daarvoor «en pond streling gevraagd.
Daar hij «en vorig maal bij denzelfden arts,
tooi. Wl noï IX cent woj, 100 Mork door-
voor betaalde voor ee<* dito consult, had hij
zooveel, in Marken omgerekend, nirt bij zich.
Pl.ro. 5500 Mark voor één consult! Hij deelde
uebtre den arts med«v dot die prijs te hoog
«ra en verzocht aan declaratie naar rijn huis
Is plast» daarvan kreeg h# san
gewonen schooltijd waren opgedragen, ei we
gens het werkzaam geweest zijn van onderwij
zers aan ackolen van bijzonderen aard.
In zijn memorie van toelichting herinnert de
minister von onderwijs aan zijn toezegging bij
te behandeling der onderwijsbegrooting v«»or
1922 te zullen overwegen, of «en gelegenheids-
wet kon worden ontworpen, die den gemeentes
de vrijheid geeft, ten laste van de geraeenta, de
bedoelde onderwijzers te helpen. Dit wetsont
werp strrft ter voldoening aan deze toeeegging.
Door het Kon. besluit van 16 December 1920
tot wijziging van het Bezoldigingsbesluit werd
voor bovengenoemde werkzaamheden f*
hooging van jaarwedden moer toegekre
tegenstaande desa nog gei uksss tijd voartdans*
Het Ned. Intern. Missiecongraa.
Gisteravond is in den schouwburg to
is tegenwoordigheid von «en talrijk publiek
NedL Intern. Miariecongrea officieel geopend
door jhr. mr. M. J. W. M. Bosch vaa Oud-Ame»
Lisweerd, dis daarna het voorzitterschap ovas»
droeg aan mr. dr. D. A. P. N. Kooien, die in
zijn welkom er op wees, dat Utrecht, het al
oude centrum van christelijke beschaving, reeds
is genoemd in het Rameinschs reisboek, «lat dsn
naam van Antonius draagt, e» «rit bet begin der
vierde eeuw dagteekent, hst oude Tracht, waar
Willibrord rich nederzette es In 722 oom Kei-
rel Martel overdroeg.
Op het Muasterkerkhof bevindt gij s op ge-
wijden bodem: een hardsteenen plaat duidt nog
aan de plaats, waar het kapelletje stond, «ioor
koning Dagobert gesticht en naar Sin* Thomas
genoemd. Daar stichtte bisschop Adeibotd êe
kathedraal die in 1023 in tegenwoordigheid van
den keizer vwo het Heilige Roe macho Rijk met
grooten luister werd ingewijd. Op het voorbeeld
van Paderborn en Munster stichtte bisschop Ber-
nul! omstreeks het midden ter elfde eeuw tan
Oosten te kapittelkerk van St Pietor, tan
Noordra die van Si. Jan, ton Zuiden te abdij
van St. Paulas, terwijl 30 jaar later ten Was
ten, onder bisschop Cenrad, te Maria kerk werd
voltooid.
Eb na mog* de kervonaiag in de 16e rauw
een groet deel ter oreren afvallig hebben ge
maakt era niet onbelangrijk teel blaef in teze
stad te Moederkssk trouwhet Jensenisraa op
het «tolde der 18e «re mega wederom ap een
deel der katholieken vat hebben gehtegen, een
kern bleef bewaard en tbons in het begin der
20ste eeuw komen wij, Utrecht's katholieken,
wederom Utrecht toonen als zrtel van ten
Aartsbisschop, met twnaff parochiekerken «i
een Vi'Hié» beselhing dia naar te 50.000
laept.
Ook de Aartsbisschop van Utrecht *n de bis
schop van dra Bosch hebben het woord ge
voerd
Onder te aanwezigen waren vetoeMfiende la-
dra der Eerst* «n Tweed* Kamer, de Commis»
raria der Konipgin la Utrecht, de burgemeester
en de wethouders van Utrecht. Er zijn hirideto-
legrammen gezonden aan te Koningin, dra Paos
en kardinaal van Rossum.
C an d i d aa t*x o m e n rechten.
Aan de Universiteit te Leiden is
voor bet cendidaalstzameti rechten te bato b
W. Krej.
Aid Gouda Volks aai vet sitait.
Hat bestuur ven da afdeeling Gouda van d*
Volksuniversiteit veumekt ons ar «te aaateohf
op te willen vestigen, dat morgen, Woensdag**
middag, te laatst* inschrijving is voor te ore
sussen von Hoib Luns over Prentkunst ra W#
Di. Va» Leeuwen orsr d* Economisch* gavoRl
gen von dra Wereldoorlog.
De leergogg van Huib Luns bestaat «fe 4
voordrachten, e&wn Vifldogavond ara aar, rem
13 October tat 17 November; de cursus van
dr. Van Leeuwen telt eveneens 6 voordrechter^
en wordt gehouden alken Maandagavond ta
8 uur rem 13 November tot 18 Drenmèa*
niHItKOlRëfcil.
Oft. Vet Hfot Oft Nat,
IB HepL 20 S*pt. 12 aar'
Londen
UAlHe
1131
Borfffa
o.i«V«
41 Wo
19.824
lt.ÖJ
Btussol.
18.10
18.574
Zwitserland
46J0
48.K»
To*n*n
0,040
*O.Ot24
Kapiabsgsn
I4J0
k-
rhristisaia
48.75
48.80
Ptoekhrfm
V. 8MB
«8.89
Kaw-Yarlt
mm siBMjk
Oude
sad
Centrale
Do Centrale ouderraad Houdt
29 September eon algemprae verroderinf M
te 2a Burgetachool voor Jongen* aan <kti
Bmgemeester Marteassisgri.
Ara te orde komt ojn.worgnniaatia va*
bat bestuur ia vaiband roet de uithrrirfing vota
don C. O. R.
Afd Gouda VriJhsidaborid.
Du afdaefing Gouda von dra Vrijheidsboriti
houdt een algenwene led«*nv»t)giidretng det,
avonds half negen in era der bovenzalen v«6
te Sodetrit ds Réuni*.
De ©gen-U vrenveldt o-»- beatvuraverkferin#
tar voorziening fa de vacature, ontstaim dool
het vertrek van den keer mr. C Jrmkre rtl
behandeling ren den Beschrijvingsbrief vorer d4
Alg. Vergodcvfaf van dra Vrijheidsbond ap lm
terdag 30 Sept. fa dra Hoog to hoodan.
Afd Gouda Vrjj*.-?!»' roden.
De ofdeehng Gouda van d* Vereraigii^
voo* Vrife.'JHervormdra fa ZuftbHolfand hoaéf
Donderdag 28 September des avonds 8 uur fa
de Soc. te Réttnia een algemeene Menverget
dering.
De agente vermeldt o.m. bestuuraveri
in te plaats van de heecan ds. J. Börgre en
van Schenderra «He aan de beurt van aftra
rij» ra me]. Ch. A. Hoirhrink, die raat met
nai> mei king wenscht to komen.
Vaa- en paardenmarkt.
Da joorlijkscha veemarkt wordt hier gehore
ten 19 October; te paardenmarkt 20 Oct. an.
Levensgevaar op 4a Gouwa,
Men schrijft om:
Het drukste en smalste gedeelte cr
we fa gelegen turechen de Turfmarkt
itehaven. Op dit gedeelte liggen te t
van Aiands «n van Cooter, hanevens 1
Indian ra befeatfagk«mtoar afamado r~
ra winkels, terwijl schoten fate*"
nabijheid zijn. Dm Dsailintepsnrl
daze drukt* nog vermeerderd door do aanW
