Groote Verkooping Kentekenen van NIERZIEKTE ~ïS*ar UIT DEN OMTREK STADSNIEUWS. Uit den Go u udschen Raad. goede artikelen koopers door adverteeren Gebouw BLAUWE KRUIS Alles moet weg. DB WITT'S Fier en bwtar, »eie TWEEDE BLAD. Gemeenteraad van Gouda. dieren te veel voer ontvangen, zooals by on oordeelkundige toediening van gemengd voer, vooral by jonge varkens kan voorkomen. Deze zyn echter niet van voldoende belang om in het algemeen het gebruik van den automati- schen voederbak by het mesten van varkens aan te bevelen, waar in vele gevallen de groei met deze voeding langzamer is dan by ver menging van voer en drank, terwyi de pro ductie van 1 K.G. levend gewicht byna steeds Beendermeel en Phosphorzure Voederkalk. Dezer dagen konden we lezen, dat een have: arbeider in Engeland was gestorven aan milt vuur infectie. De man was werkzaam geweest op een schip, geladen met huiden en beender meel, en by onderzdek konden sporen van milt vuur in het beendermeel worden aangetoond. Deze waren dus zeer vermoedelyk de oorzaak van het droevig geval, 't Is niet den eersten keer, dat miltvuursporen in beendermeel wer den aangetroffen; al eerder maakte men in Duitschland hiervan gewag. De miltvuursporen zyn taaier dan de miltvuurbacillen zelf; deze laatste hebben tegen zonlicht, droogte en hitte weinig weerstandsvermogen, de eerste daaren tegen een verbazend groot. De sporen van milt vuur kunnen, in den bodem geraakt, daar ja ren lang hun besmettingsve^mogen behouden. Komen zy daarna in het lichaam van mensch of dier, dan kunnen zy een ernstige infectie, vaak den dood ten gevolge hebbende, veroorzaken. Vandaar dat in een weide plotseling het milt vuur kan uitbreken, 't Hierboven vermelde ge val bewystjMat men met beendermeel voor zichtig moet zyn. Beendermeel wordt door den landbouVer veehouder gebruikt als meststof en ,als byvoeder. In het eerste geval kunnen milt vuursporen op of in het land worden gebracht, die zich ontwikkelen tot bacillen, waaruit weder nieuwe sporen komen; op deze wyze ontstaan soms verschillende miltvuur gevallen, waarvan men de herkomst der besmetting niet kan gaan. Voor beendermeel als byvoeder kan men een ander en beter middel gebruiken, dat reeds veel toepassing heeft gevonden, n.!.: phosphor zure voederkalk. In 't algemeen is mineraal voedsel voor 't dieriyk lichaam ook van groot belang, en zyn in 't byzonder phospljorzuur en kalk voor den opbouw en instandhouding van het lichaam noodig. Voornamelijk worden deze stoffen in de beenderen afgezet. Ontvangt het dier te weinig kalk en phosphorzuur, dan open baart zich de z.g. beenbreekziekte; by jonge dieren krygt men weeke, misvormde beenderen (rachitis). Hoe kunnen deze ziektenworden voorkomen? 't Is duideiyk: door te zorgen, dat genoemde stoffen voldoende in het voeder wor den toegediend. Knolgewassen als aardappelen en bieten, zyn arm aan phosphorzuur; granen en meelsoorten en wortelgewassen zyn arm aan kalk. Voedert men nu jonge varkens met aard appelen, meel en ondermelk, dan loopt men ge vaar, dat de dieren gaan lyden aan rachitis. Is het des zomers maanden achtereen droog, zoodat de klavers weinig ph. en kalk uit den bodem kunnen halen en slecht groeien (klaVer- gewassen zyn ryk aan kalk), da nmag men bedacht zyn op beenbreekziekte. Ryk aan kalk zyn, behalve de klavers; erwten en boonen en goed weidehóoi; ryk aan phosphorzuur: de kor rels van granen (welke, zoo we zeiden, weinig kalk bevatten, evenals het stroo), de vetvryo krach tv oermiddelen, vooral het sosammeel, en vleesch- en vischafval. Uit vorenstaande volgt, dat de boer wèl zal doen by de bemesting van wei en akker zorg te dragen voor toevoer van voldoende phosphorzuur en kalk, waartoe hem verschillende kunstmeststoffen ten dienste staan. Dan oogst hy ook phosphorzuur- en knlk- ryk voeder. Veronderstelt hy in het voeder een tekort aan deze stoffen, dan neme hy zyn toe vlucht tot een geschikt byvoeder. Daartoe kan in aanmerking komen, schryft de heer G. B. van Kampen, Afdeelingschef aan het Ryksland- bouwproefstation te Wageningen, in zyn be kend werkje over Voedermiddelen: alleen de verbinding, die in den codex voedermiddelen beschreven is als ph. voederkalk. Fyngemalen aardachtige phosphaten, welke voor bemesting gebruikt worden, en de verschillende soorten van beendermeel, worden opgenomen. De codex stelt als eischen: een totaal phosphorzuurge- halte van minstens .36 waarvan minstens 90 „oplosbaar" moet zyn; een niet hooger chloorgehalte dan 1 ent. Het artikel merk „Optima", dat eenige jaren geleden werd ver kocht en 19.7 f/< phosphorzuur bevatte, vol deed dus aan genoemde eischen niet. Het pro duct geleverd door de Lym- en Gelatinefabriek te Delft, moet echter, naar de heer Van Kam pen schrijft, aan de hoogste eischen voldoen. er een harde bank in den grond zit. Zoo n bank is niet alleen een hinderpaal voor den wortel, maar hy maakt den grond of te droog door het slechte opstijgingsvermogen, of te nat door de ondoorlaatbaarheid. Bewerkt den grond daarom goed. Afval en onkruid opruimen. Niet alleen uit een oogpunt van netheid is het gewenscht dat de cultuurresten, als blad en stronken, worden opgeruimd, doch ook is het noodig om het overwinteren van ongedier te tegen te gaan. Hoopen afval op het land men broedplaatsen van allerlei ontuig, in de eerste plaats slakken en ook muizen wor- er door gelokt. Schoon land maken is daarom gewenscht. Kozen dekken. Er is reeds menig woord over gewisseld of rozen al dan niet gedekt moeten worden. Ko men de eerste nachtvorsten, dan ziet men som mige tuinlieden reeds druk batig met rozen dekken en van einde October tot ver in 't voor jaar biyven de planten dan ingepakt. We hebben de ondervinding opgedaan, dat niet gedekte rezen nog mooier waren dan ge dekte, ook dat versohillende rezen het opga ven, doordat ze 's nachts bevroren en des daags ontdooiden. Te vroeg dekken achten we uit den booze, maar in 't geheel niet dekken kan ons voor sommige soorten ook niet be vallen. Vooral niet, wanneer in 't voorjaar nog een fiksche winter komt, dekt dan de planten, zoo dat ze de zonnewarmte niet voelen. Pas geoculeerde, d. w. z. struik- of stamro zen, van één of een paar jaar dekken we zeer zeker..t Tusschen struikrozen strooien we blad of turfstrooisel, zoodat de oculatie goed bedekt is; stamrozen kuilen we in of binden er stroo en dennentakken om. We herhalen nogmaals: be gin met dekken niet te vroeg. Nu het een paar graden vroor, is het dekken nog niet noodig. Niet^ winterharde groen len plan ten dekken. In den moestuin behoeven slechts enkele planten tegen vorst gedekt te worden. Van de vaste planten is het alleen de artisjok. Dit ge was moet tegen strenge vorst beschermd wor den en dat gaat 't best met droog turfstrooi sel. Dit materiaal houdt ook den grond droog, ^ant onder een vochtig dek is difkans van ver reten even groot als van bevriezen. Aardbeien bedden bedekken is heel goed. Niet direcf tegen de koude, want aardbeien zyn winterhard, doch by jonge planten voorkomt men er het opvrie zen mede; wanneer voor het bedekken ruige mest gebruikt wordt, doet dit dubbel dienst, daar hek plantenvoedsel door den regen uitge- suoeld wordt. Dik mag de bedekking niet zyn, de harten van de planten moeten vry blyven. nende te Nietap, gem. Roden; Evert Posthu mus, wonende te Roden; Jeep Posthumus, wo nende te Leek; Ren se Scheringa, wonende te Den Horn, gem. Aduand. GOUDBRAK. De Raad dezer gemeente kwam hedenmor- en om 10 uur in openbare vergadering bj- Voor practijk en productie. „Floralfe" bevat deze week, behalve eenige belangwekkende artikelen over de teelt van heesters, fruit, bloemen en groente, de vnll gende practiache wenken voor den tuinder: Plantgaten maken en diepspitten. Hoewel reeds dikwyls gezegd, willen we het nogmaals herhalen, dat vroegplanten veel meer kans van aangroeien geeft, dan planten in het voorjaar. Nu het land ontruimd is van de zomergewassen, kan met de voorbereiden de werkzaamheden begonnen worden en daar toe behoort in de eerste plaats de grondbe werking, wanneer dit nagelaten of niet goeii gedaan wordt, is de kans op mislukking, door slechten groei en de gevolgen daarvan, zeer vergroot en 't is een fout die zich niet of zeer slecht laat herstellen. Voor een enkelen boom maken we plantgaten. Op laag land met hoog grondwater niet dieper dan het gemiddelde daarvan, doch de breedte is aan geen maat ge bonden. Hoe grooter hoe beter. Ook geen* gat graven en dat volstoppen met afval. De boom, daarop geplant, komt meestal te diep te staan, daar de massa inkrimpt door het «verrotte* van den rommel. Op hoogen grond kan diep gegraven worden, beslist noodig is dit wanneer GOUDA, 8 N< I)e nood in München. Ds. Bachman uit München sprak gisteren avond in de St. Janskerk voor een talrijke schare toehoorders over den nood in München, die vooral onder de kinderen ontzettende af metingen aanneemt. Nadat Ds. Byl met de tekst Lukas 10 vers 2986, handelende over de Barmhartige Sa maritaan deze samenkomst had geopend, gaf hy het woord aan Ds. Bachman, (lie in Mün chen aan het hoofd staat van het Christelijk Comité tot verzorging van noodlydende kin deren. Ds. Bachman sprak zyn toehoorders in het Duitsch toe en begon met te zeggen dat zyn Comité alleen in München 4000 kinderen te verzorgen heeft, onder welke kinderen de grootste honger heeracht, omdat de prijzen an levensmiddelen zoo ontzettend hoog zyn. Hy staat'hier als Christen tegenover Chris tenen en wees eveneens op de barmhartigheid an den Samaritaan uil» Gods woord. Bed dengoed en onderkleeren zyn weeldeartikelen voor hendie wonen in sloppen en stegen. Lon genkrankheid door algeheel» ondervoeding is schering en inslag. Zuigelingen en andere kleine kleuters worden gewikkeld in coüran- tenpapier. Ontzettende tafereelen zyn te schil deren over de éénkamerwoningen. By het on derzoek door den schoolarts dat 2 maal per jaar wordt ingesteld op de volksscholen, moet eerst het oudste kind gaan om daarna naar huis terug te keeren en zyn hemdje en onder kleeren aan het volgende zusje of broertje aan te trekken, dat eveneens moet worden onder zocht en zoo vervolgens. 41 der kinderen hebben geen onderkleeding en 11 geen schoeisel om naar school te gaan en loopen in den winter blootsvoets. De nood' onder de middenstanders is i grooter. Goed geziene familiën verkeeren in den groots ten nood, slapen op canapé' trassen en stroozakken. Het jaarinkomen is niet toereikend om 1 maand te leven. Een Profs. Wed. met een maandpensioen van 700 Mark moet 1000 Mark schoolgeld betalen. Door totale ondervoeding zyn haar drie kin deren longiyders geworden en de aanblik is ontzettend. wekte degenen op die in de gelegenheid zyn eenige weken een kind tot zich te nemen om het door eenige weken goede voeding voor idergang te behoeden. Hierna vertaalde Ds. Scharten de toespraak in het Hollandsch en wekte nogmaals op aan roepstem gehoor te geven. By den uitgang, werd gecollecteerd. Na opening met gebed deed de Voorzitter mededeeling van de afwezigheid van de Jiee- ren Rook en Karsbergen. De notulen werden onveranderd goedgekeurd. Ingekomen was een schryven van B. en W. betreffende opzegging overeenkomst aanslui- rvg Centraal Slachthuis te Gouda. De Voorzitter zeide dat de Raad nu weer aan het begin van deze affaire stond. De heer Van der Eyk betreurde het zeer, omdat hy hiermede verwacht had tot een goede oplos- men. Spr. stelde met den heer Boer voor het thans in eigen beheer te nemen en te trachten het voorwaardelyk goedgekeurde in Gouda te verkoopen, omdat hier afzet is. Deze zaak werd aangehouden tot de ge heime zitting. Ingekomen was een schryven van de stich ting Ermelo-Veldwyk omtrent de verpleeg- kosten van Mej. Adr. Verboom-van der Klis, die thans voog rekening van de gemeente ko men, omdat haar echtgenoot gedomiliceerd is in Gouderak. De Voorzitter gaf hierna antwoord op de interpellatie van den heer Karsbergen omtrent den toestand van het brandbluschmaternaal. Het rapport van den brandmeester wordt voor gelezen en voor kennisgeving aangenomen.. Besloten werd nogmaals een proef te hou den in het byzyn der brandmeesters ,en raads leden en wel op Zaterdagmiddag a.s. te 2 uur. Een schryven van den heer Beyen dat hy zyn benoeming als onderwyzer voor het v< voigonderwys aanneemt. Eeh schryven van Ged. Staten betreffende opheffing van de bestaande schooLgeldregelIng met andere gemeenten en het aangatan een nieuwe regeling. Beiden voor kennisgeving aangenomen. Missive van Ged. Staten omtrent salaris- regeling van den gemeente-ontvanger in ver band met de nieuwe regeling der belastingen. De heer Boei- wensohte kenbaar te maken dat Ged. Staten zich wat minder met de ge- meente-financiën bemoeien. Op voorstel van hem werd besloten accoord te gaan met gewyzigde regeling, maar er op te wyzen dat hier volgens de meening van den Raad geen aparte functies meer zyn. De verordening voor de waterleiding werd onveranderd vastgesteld. By art. 4 vroeg (Ie heer Boer of de aanleg bij kruisingen over sloten en dergelijke voor rekening van den geabonneerde niet in stryd is met de besluiten van den Raad. De Voorzitter antwoordde hierop bevestl gend, maar het is onvermydelyk. By art. 7 wordt voorgesteld de volgende heeren J. Fredriks en A. Koolwyk, welke deze in goede orde bevonden. Op aandrang der aanwezige leden werden de aftredende be stuursleden de heer J. Schilt en D. Kroon her kozen by acclamatie. Na enkele besprekingen over aanschaffing va nnieuw materiaal en nazien der op verschil lende punten gestationeerde dreggen werd be sloten aan te schaffen voor verspreiding het maandblad tegen kwakzalverij met het verzoek aan de leden dit blad in hunne omgeving door te^geven. Niets meer aan de orde zynde, sloot de voor zitter met een woord van dank aan de aanwe zigen de vergadering. De lotery-vereeniging „Houd er de moed maar in" hield gisteravond in een der lokalen van den heer Verdoold hare le jaarvergade ring. Hoewel de vereeniging op geen groote successen kan boogen, heeft zy dit afgeloopen jaar niet ongelukkig gewerkt. De vergaderin gen liepen alle gezellig en vlot van stapel en de kas stond op heden er byzonder gunstig voor. De aftredende bestuursleden werden allen herkozen. i 16.- A. arbeiderswoningen B. burgerwoningen 30. C. boerderijen 50. D- heerenhuizen 50.— Het meerder verbruik by.A, 0.20, by D op 0.30 per M3. Na uitvoerige discussies stelde de heer de Jong voor het tarief voor heerenhuizen te ver- verbr. 50 M3. 70 100 100 C De heer Boer wilde C en D in meerdere klas sen verdeelen naar het aantal kranen. Dit werd door den heer Van der Eijk on billijk geacht, omdat by de aansluiting hierop niet is gerekend. Het voorstel de Jong werd verworpen met alleen zyn stem vóór. De geheele verordening werd hierna z. h. st. goedgekeurd. Hierna ging de Raad in besloten zitting over tot vaststelling van den aanslag van huizen. Als by zonderheid kan worden gemeld, dat i heer D. Verstoep Lzn. gisteren een fazant haan heeft geschoten, een feit dat hier in deze streek bijna nooit voorkomt. I)e verlenging van den arbeidstyd ter Secretarie en Overhand's beschou wing. Een Bezuinigings-Commissie zonder beteekenis. Een wachtgeld regeling die niet noodig is, maar toch komen moet. Wie biedt meer? 't Was gisteren een korte zitting, slechts 8 punten van de agenda kwamen voor open bare behandeling in aanmerking en van deze acht boden slechts enkele stof tot bespreking. Zooals te verwachten was ontlokte de me dedeeling van B. en W. dat de werktyden voor het personeel ter Gemeente-Secretarie offi cieel worden verlengd tot 7% uur daags, den sociaal-democraat Overhand tot een ontboe zeming, waarby hy te kennen gaf dat het niet in den haak was dat een dergelyk besluit zoo maar, zonder den Raad daarin te kennen, genomen was. Zyn ontstemming vond geen weerklank by B. en W., die by monde van den Voorzitter verklaarden, dat de Raad over deze aangelegenheid niets heeft te beslissen. Deze zaak behoort tot de competentie van B. en W. Raad van alle schakeering bepleitten meTd wethouder Hoffman namens de meerderhed van B. en W. de verbetering van de rcchtL positie van den gemeente-werkman al» het noodige dat niet kan en mag worden gemist Er is door den soc.-dem. woordvoerder, dl heer Sanders gezegd dat deze wachtgeld',*.» ling in de practyk nagenoeg geen toepas,!^ zal vinden, daar ontslag zoo zelden vooiW Indien dit zoo is, waarom dan deze regelfo, doorgedreven en ze zelfs zóó trachten te ken dat een man na twee jaren in genree* dienst te zyn geweest, gedurende vier j». n wachtgeld zal kunnen genieten van n. middeld 70 van zyn loon, zy het dan in dalende l(jn? Is het niet dwaas, maar boven dien ook niet treurig dat dergelijke voorstel" len by den noodtoestand der gemeente-finan- ciën nu en in de komende jaren, door de meer derheid van den Raad worden gesanction- neerd? Wat de Raad gisteren te hooren gaf, het voorspel van wat by de begrooting'komen gaat. Want 1924 is in zicht. Wie biedt meer? INGEZONDEN. (Buiten verantwoordelijkheid der De Raad heeft, op voorstel van den ditmaal afwezigen heer Koemans, een Commissie van Bijstand voor de Financiën ingesteld, waarin alle fracties gisteren een vertegenwoordiger hebben gekregen. Deze commissie, aangediend ala een bezuinigingscommissie, zal tot taak hebben B. en W. bij te staan by de samen stelling van de gemeentebegrooting (dat is dus practisch pas voor de begrooting van 1924 en wie weet of die commissie dan nog zal zyn samengesteld als nu is beslist, want er zyn immers in 1924 verkiezingen voor den Raad?),l maar daarnevens mag z(j B. en W. ook des gevraagd adviezen geven en bijstand ver ten in alle belangrijke zaken de finan ciën der gemeente betreffende. Dit lykt heei gewichtig, maar het beteekent niemendal, men behoeft zich geen illusie te maken da4 een commissie als deze, samengesteld uit de meest tegenstrijdige elementen, éénstemmig één ad vies zal geven dat tot bezuiniging leiden zal. Dit paardje had gerust op stal kunnen blyven. De gemeentefinanciën. Waar het met de gemeentefinanciëi kens de begrooting 1923 van Gouda z gesteld is, maakte het toch een droevigen i£ druk in een verslag van de inwijding eener lagere school te Gouda te lezen, dat deze school met haar symbolieke, gebrandglaasde ramen en schoone gangen de mooiste school van Neder land was. De Inspecteur vond haar zelfs te weelderig^loch waar de gemeente ook kost bare scholen gebouwd had, keurde hy het plan voor dit luxe-gebouw ook goed. Voor een lagere school zyn zeer eenvoudige, frissche lokalen ruim voldoende. Aesthetics en symboliek maken op 6- tot 13-jarigen niet den minsten indruk. Hoe is het nu toch mogelijk, dat gemeenten overgaan tot gooien met belastinggeld om hier luxe-schoollokaley te stichten, elders zooveel scholen bij te bouwen, dat tientallen van lokalen geheel of half leegstaan, en soms minimale, kleine klasjes te vormen, zóó, dat op iedere 6 gezinnen een onderwyzer noodig is? In zake scholenbouw worden maar grepen ge daan in de gemeentekassen, alsof de belasting betalers, dus ook de ouders de kosten dier luxe niet zouden vinden op hun belastingbiljet. La ten de ouders het eens inzien, dat op openbare en bijzondere scholen alles op eenvoudige leest geschoeid kan zyn, zonder het onderlijs te schaden. Ouders, kiezers, Gouda de mooiste bijzondere en openbare scholen van Nederland, dat kunt gij zien in uw belastingspiegel. De gemeentewerklieden zullen, evenals de n-btenaren ook een wachtgeldregeling krij gen. Ze is er nög wel niet door, maar ze komt er toch, dat staat wel vast. De afdoening is aangehouden alleen omdat de soc.-dem. raads fractie het noodig oordeelde bij amendement voor te stellen dat de uitkeering van wacht geld zou geschieden gedurende ten hoogste er jaar inplaats van een derde van den tyd. door den werkman in gemeentedienst doorgebracht tot een maximum van twee jaar. Wel is waar hebben de heeren Bokhoven en Van der Want zich terecht met kracht te gen dit voorstel verzet, omdat de huidige tijd inplaats van onnoodige kosten vorderde en onpractische voorstellen, voor alles eischt lan gere werktijden en betere arbeidspraestatk s j maar de zich noemende democraten in den Wie heeft, moet zorgen dat de het weten in de Waarschuwing. De Hoofdcommissaris van Politie te Gronin gen waarschuwt met de navolgende personen te gaan alvorens in lichtingen in te winnen aan zijn bureau, Afd. STOLWIJK. Dinsdagavond vergaderde in doold de vereeniging „Het Grt hier. Als gewoonlijk waren er slechts weinig le den tegenwoordig, waarop de voorzitter de heer Schilt in zyn opening ook wees. Jammer, A in tegenstelling met de vergadering der IJsclub deze vergaderingen zoo slecht bezocht zyn. Het verloten van sigaren en dergelijke schijnt voor de meeste leden de groote aan trekkelijkheid te zijn. Evenwel kan het als een soort van vertrouwen beschouwd worden in de handelingen van het bestuur, dat zoo weinigen opkomen. De notulen werden onveranderd goed gekeurd, terwijl uit het jaarverslag van den sacretariB bleek, dat door 69 leden gebruik was gemaakt van de hulpmiddelen, welke beston den uit ledikanten, lessenaars, windkussens enz. Dit jaar zyn er 3 lighallen in gebruik ge weest, waarvan thans nog 1. Een woord van lof werd gebracht aan allen, welke de hulpmid delen in gebruik hadden voor de goede afleve ring dezer artikelen. Aangeschaft waren dit jaar 2 badkuipen. Hierna was het woord aan den Penningmees ter. Het kassaldo vorige jaar was 681.39%, degewone inkomsten 856.10, totaal 1037.49%J Uitgaven ƒ270.53, alzoo een voordeelig saldo j van 766.69% of een vooruitgang van 85.57. Voor het i ADVER1 ENTIëN Westhaven 4, Gouda. van Winterjassen, Ulsters, Demi's, Regenjassen, Jekkers, Costumes en Jongeheerenjassen. als gewoon, tegen halve prijzen. voor 9 .2.50 15 20 25 30~35~7Ö 45 50 Groote partij Damesbonten in Kragen, Moffen en Vossen in verschill.soorten De prijzen zijn: Kragen, Vo.aen en Moffen. ven 20 24 32 40 50 60 80 90 100 voor 5 6 8 10 12.50 15 20 22.50 25 Begin van den verkoop vana{ heden tot en met Zaterdag 11 November van 's morgens 10 uur ot 's avonds 8 uur. Verkeert Uin gevaar door onwetendHM Vd. oniar leur. trien oji zekej tyden .en een ot «ndere tf- den mond bv het opstaan, roeten, troebele unne, een feroel ran *1 neid .yn alle nierziekte. Centrale Recherche: Co meelis Turksma, wo- van den penningmeester werden m alle drogisten (dooz~ ■yn het roordeeligste). roor porto toevoegen) De Witt k Co., Ltd., Den wie proefdoosj# gratia op No. 15079. WOENSDAG, 8 NOVEMBER 1922. Zitting van Dinsdag 7 November 1922. In de gisterenavond onder Voorzitterschap van Burgemeester Mys gehouden vergadering van den Gemeenteraad waren alle leden tegen woordig, behalve de heeren Oosterling (r. k.) en Koemans (r. k.). De notulen der vergadering van 10 Oct. 1922 werden vastgesteld. Mededeelingen: lo. Van Gedeputeerde Staten: de goedkeuring van het raadsbesluit betref fende de electrificatie van Bodegraven; de goedkeuring van het raadsbesluit van 12 Sept. j.L tot aanvulling van de veroVdening op het beheer der Lichtfabrieken; de goedkeuring van het forensenkohier plaat- selijke inkomstenbelasting over de eerste vier maanden van 1922; de goedkeuring van het raadsbesluit van 12 Sept. j.l. tot verkoop van gemeentegrond aan Stuurman en van Erk. Voor kennisgeving aangenomen. 2o. Van Burgemeester en Wethouders: betreffende de uitvoering der Vleeschkeu- rmgswet c.q. de gezamenlyke keuringsdienst; terzake de officieele verlengihg der werkty den voor het secretarie-personeel en geleidelij ke reorganisatie van de Secretarie. (Beide mededeelingen zyn reeds gepubli ceerd.) De heer Overhand (s.d.) verklaarde met belangstelling van de mededeeling kennis te hebben genomen en toe te juichen, dat tot be zuiniging kan worden overgegaan. Spr. vroeg waaraan B. en W. het recht verleenen over te gaan tot werktydverlenging zonder den Raad te hooren. De Voorzitter antwoordde, dat het Secretarie-personeel iygevolge de gemeentewet door B. en W. worden benoemd, dus de arbeids voorwaarden ook door B. en W. worden gere geld; deze achten zich volkomen bevoegd daartoe. De heer Overhand (s.d.) zou er prijs op stellen, dat de Raad medezeggenschap heeft en zal de mededeeling aanhouden tot de begroo ting. Wethouder Hoffman (r.k.) merkte op, dat de gemeentewet spreekt van een regeling dier aangelegenheden door den Raad. De Voorzitter antwoordt, dat de wet be paalt, dat de benoeming van secretarie-ambte naren door B. en W. geschiedt. De heer Overhand (s.d.): Dat is iets an ders dan salarisregeling. De Voorzitter verklaarde, dat de jaar- wedderegeling uitdrukkelijk door den Raad ge schiedt. Vindt men noodig over deze zaak nog te spreken dan kan het by de betrekkelijke post der gemeentebegrooting plaats hebben. Behalve de aan de orde gestelde stukken wa ren ingekomen van B. en W.: de voorstellen tot vaststelling der gemeente begrooting voor 1923 en de afzonderlijke be groetingen voor den Reinigingsdienst, den Ont- smettingsdienst, het Grondbedrijf, de Gemeen telijke Lichtfabrieken en het Woningbedrijf. Ter visie gelegd. het voorstel tot opheffing der onbewoonbaar- verklaring van perceel Boomgaardstr. 34; het voorstel tot verhuur van gemeente-wei land aan den Burg. Martenssingel, onders hands aan C. Kaars; het voorstel tot verkoop van gemeentegrond te Alphen a. d. Rijn. Deze voorstellen zullen worden gedrukt en rondgezonden. het voorstel tot nadere regeling van den pensioensgrondslag van de stadsapothekeres, Mej. N. M. Smit op ƒ3910.—, waaronder 510.wegens genot van inwoning. Aldus vastgesteld. Verder waren ingekomen: Van de samenwerkende Typografenbonden een adres van 16 October 1922, betreffende steunverleening aan uitgetrokken typografen. Gesteld in handen van B. en W. om advies. Van den Alg. Ned. Politiebond een adres van 23 October j.l., houdende het verzoek aan ge diplomeerde agenten een behoorlijke jaarlyk- sche belooning toe te kennen. Zal worden behandeld* bij de begrooting. Van bewoners der Lange Noodgodsteeg een adres van 24 October j.l., houdende het ver zoek deze straat te sluiten voor het verkeer van vrachtwagens en auto's. Gesteld in handen van B. en W. ter afdoening. Van den heer I. van Dantzig eene mededee ling van het n i e t-aannemen zyner benoeming tot lid van het Burgerlijk Armbestuur en van de heeren W. J. Dercksen H.Mzn., P. B. Sips J. Bokhoven, dat zy hunne benoeming wel aanvaarden. Voor kennisgeving aangenomen. Van den heer G. N. Kruisheer een verzoek in 6 November j.l. om ontslag als Hoofd der O. L. School no. 7, met ingang van 1 Januari 1923. Het gevraagd ontslag werd eervol verleend onder dankzegging voor de wyze waarop de Kruisheer de belangen van het lager on derwijs hier heeft gediend. uningen. Benoemd werden: tot lid van hel Burgerlijk Armbestuur: de heer J. Olman; tot reserve-onderwijzers bij het lager on derwijs: de heeren A. Willers, M. G. Emeis, A. Piers- ma en Mej. J. J. M. Koeman; tot leden der Commissie van Bijstand voor de Financiën: de heeren M. J. Oosterling, P. J. Kolyn, R. v. d. Brug, K. de Jong en B. M. Sterk. Het voorstel tot vaststelling eener wacht geldregeling voor gemeentewerklieden. De heer Bokhoven (v.b.) betuigt zyn spijt het niet eens te kunnen zyn met het voorstel; het legt weer verplichtingen op, die absoluut onnoodig zyn en zal aanleiding geven tot teleurstellingen en verwikkelingen, die we kunnen voorkomen. We leven, in een anderen tijd, er moet langer gewerkt werden en ge tracht de arbeidsprestatie op te voeren. In de praktijk zal de toepassing der regeling weinig voorkomen; zeer gemakkelijk zal voor een werkman een anderen werkkring te krygen z^jn, gemakkelijker dan voor ambtenaren ter secretarie. Ook in de praktyk is het geen ge woonte, nergens waar men 2 jaren in dienst is, wordt wachtgeld gegeven. Spr. verklaarde te zullen tegenstemmen. De heer Sanders (s.d.) is, in tegenstelling met den heer Bokhoven van meening, dat het juist een voorstel van deze» tyd is. moet tot het verleden gaan behooren om arbeiders, indien men hen niet langer verkiest, op straat te zetten. Het voorstel is een stap verder tot verbetering der rechtspositie van den arbeider spr. hoopt,'dat het zoover zal komen, dat het regel zal worden. Spr. maakt de opmerking, dat in het voorstel afgeweken wordt van de wachtgeldregeling voor ambtenaren, by de ar beiders is sprake van 2 jaar en by de ambte naren is de tyd ongelimiteerd. Spr. zal trach ten by art. 2 verbetering te brengen. Wethouder Hoffman (r.k.) verklaarde, na beide sprekers gehoord te hebben, dat de meerderheid van het College van B. en W. nader staat bij den heer Sanders. Ook spr. meent, dat de rechtspositie van den arbeider, door (fe Overheid moet worden geregeld. We zouden sociaal achteruitgaan als de rechtspo sitie van den arbeider niet geregeld was. De heer Potharst (r.k.) is van meening, dat de heer Bokhoven de zaak niet goed in ziet. Voor 't overgrooté deel verkeeren de ar beiders in 't zelfde geval als de ambtenaren; die bij de lichtfabrieken verkeeren b.v. in een byzondere positie, voor die categorie moet wel degelyk uitzondering worden gemaakt, ook voor brug- en sluiswachters. De arbeiders aan Fabricage zUn ook in d egewone fabricage niet te gebruiken. Spr.'s raadsfractie is niet zoo royaal, de kans dat menschen op die wyze ont slagen worden, is zeer beperkt. De heer v.d. Want (v.b.) zegt by de wacht geldregeling voor ambtenaren reeds te hebben gemeend te moeten tegenstemmen, het ging veel te ver. De werklieden worden niet zoo lichtvaardig ontslagen. Spr. blyft betreuren, dat deze regeling gemgakt is, dat de Overheid zich zoover laat voeren een secte in de gemeen schap te bevoordeelen. We moeten practisch zyn: Een arbeider, die zyn plicht doet, worelt niet zoo spoedig aanfden dyk gezet, altyd wordt een ruimen termyn genomen. Waar blyft by een groot gedeelte de energie om in andere functie over te gaan, vroeg spr. Schuwheid voor het werk moet zoo min mogeiyk wonden gesteund. Er wordt altyd sfezegd. dat de Over heid moet voorgaan met korter werktyd en meer loon. Dat was destyds heel makkeiyk. Maar als nu de Overheid de teekenen des tyds verstaat, dan volgt zy wat de particulieren nu doen. Dan zou ook het vroeger ingediende voor stel om 48 uur te doen werken, zyn aange nomen. De heer v. d. Brug (c.d.) had niet gedacht, dat het voorstel zoo'n bestryding zou ondervin den. Men is niet ver genoeg gegaan; spr. vindt het verschil' met de ambtenaren veel te groot. De regeling houdt geen verband met het voor gestelde door de commissie voor georg. overleg. ■De regeling is vrywel overgenomen van die van '8 Bosch, welke de allerlaagste is die op spr.'s lystje voorkomt. Spr. verklaarde het amende- ment-Sanders te zullen afwachten alvorens daarover te oordeelen. De heer L a f e b e r (s.d.) ziet niet fn, waar om er scheiding kan zyn tusschen een wacht geld- of vacantietoelage-regeling voor ambte naren en arbeiders, daar beiden voor de ge meenschap werken. Betrof het een salarisrege- ling, dan was het een ander geval. De Vourzitter heeft medewerking ver leend en het als een eisch van billijkheid ge acht, naast de ambtenaren wachtgeldregeling een regeling voor de arbeiders te hebben. De reden van de afwyking is niet gelegen in de bedoeling, dat de werklieden een minder soort is als de ambtenaren, (joch rekening is gehou den met de omstandigheden. Wanneer een amb tenaar ter secretarie te Gouda overbodig wordt, kan hy hier geen werk vinden; een vakman in' 't zelfde geval verkeerend, kan by iederen pa troon geplaatst worden. Al moge de regeling minder gunstig schijnen als voor ambtenaren, in andere opzichten is die voor de arbeiders weer gunstiger. De werkman begint met 100 van zyn loon te trekken, ambtenaren niet. De vrees voor arbeldsschuwheid koestert spr. niet, daar de uitkeering geleidelyk daalt. De heer Sanders (s.d.stelt een wyziging van art. 2 voor, welke beoogt de uitkeering te doen gedurende een maximum tydsduur van vier jaar, inplaats v.an twee. De heer Bokhoven (v.b.) concludeerde uit de voorgestelde wy'ziging, dat als iemand een half jaar n& 2 jaar in gemeentedienst is, hy 4 jaar wachtgeld kan krygen. De heer Kolyn (a.r.) kan de draagwydte ,n het door den heer Sanders voorgestelde op het oogenblik niet goed overzien en verzoekt daarom uitstel van behandeling. De Voorzitter was van andere meening. Art. sub 2 wordt gelezen: „van ten hoogste 4 jaren". Dit is duidelyk. De heer v. d. W a n t (v.b.) heeft met verba zing de discussie gevolgd en niet gedacht, dat ien nog verder zou gaan dan B. en W. voor stelden. Het is voor de gemeentewerklieden om an te watertanden! Waarom niet consequent een zelfde regeling ingevoerd als voor de amb tenaren? Mist men nu daartoe den moed? Volgens het voorstel van B. en W. zal gemid deld 72 f/r worden uitgekeerd. De Voorzitter merkte op, dat het voor- el van B. en W. niet beoogt gemiddeld 72 toe te kennen, doch eerst 100 en dan een ge- leidelyke daling, welke zal medewerken geen arbeidsschuwheid te kweeken. De heer Sanders (s.d.) vindt het geen be zwaar gelegenheid te geven de zaak nader te overzien, maar men moet de zaak niet zoo zwaarwichtig voorstellen; niemand U dudelyk in vasten dienst en men neemt iemand niet aan met de gedachte, dat hy over 2 jaar ontslagen zal zyn. Wy willen, zei spr., in plaats van 2 jaren ook hen die 20 jaren In dienst zyn 4 jaar laten profiteeren van de wachtgeldre geling en zyn overtuigd, dat het een unicum zul zyn, dat iemand er van zal profiteeren. De heer Kolyn (a.r.) bleef zyn bezwaar handhaven. Spr. becyferde vluchtig een uitkee ring van gemiddeld meer dan 70 V<Spr. wilde de draagwydte van dit voorstel kennen. Wethouder Hoffman (r.k.) wees er op, dat in de Commissie voor Georg. Overleg over het amendement-Sanders niet Is gesproken. De heer Sanders (s..d) merkt op, dat het georganiseerd overleg in deze niet bevredigend is geweest. Spr. herhaalde dat het voorgestelde niet zoo gewichtig is. De heer Bokhoven (v.b.): E* is geld ge noeg! De heer Sanders (s.d.J: Dal argument is afgezaagd, dat gelooft men niet meer. Als het om de rechtspositie van den arbeider gaat, dan komt men in 't geweer, maar by de begrooting ?.al men toch wel weer voor een bepaalden post stemmen. Geroep: De Burgerwacht! De heer Sanders (s.d.): Men tracht alles voor den arbeider tegen te gaan, hen neer te drukken. Wethouder Van Galen (a.r.): Die Com missie voor overleg had allang opgedoekt moe ten zyn. De heer Bokhoven (v.b.Ook volgens den heer Sanders deugt die commissie niet. De heer v. d. Brug (cxl.): Dat antwoord van den heer Van Galen is ook al vroeger gehoord! Het voorstel tot aanhouding, in stemming gebracht, werd aangenomen met 12 tegen 5 st Het voorstel tot het vaststellen eener nieuwe verordening op de heffing van een belasting naar het Inkomen. De heer Overhand (s.d.) ziet in art. 2 alinea 3 een groot gevaar schuilen en wel in de woorden „in den eersten graad", krachtens de oude verordening betaalde b.v. vader en zoon in een gezin, de vader met ƒ1000 en de zoon met ƒ700 inkomen,- samen ƒ30.18. Wordt de verordening uitgevoerd zooals in het con cept staat, dan betaalt hetzelfde gezin ƒ60.73. Daarom stelde spr. voor de geheele alinea te schrappen. De bedoeling van B. en W. is altyd geweest den len graad niet te treffen. De heer San de rs (s.d.) verklaarde by de behandeling van het oorspronkelyke voorstel zich al tegen het artikel te hebben verklaard. Aftrek voor noodzakelyk levensonderhoud moet voor ieder gelyk zyn, dan betaalt men ponds- pondsgewyze. Spr. wil art. 3 doen vervallen. De Voorzitter afttwoordde, dat Indien in een gezin 4 broers, zusters te zamen wonen, de kosten van het noodzakelijk levenaondarhoud geringer zyn. B. en W. stellen voor „le graad" te laten Vervallen. Zonder stemming aangenomen. Het voorstel-Sanders om sub 3 te laten ver vallen, in stemming gebracht, werd verworpen met 6 voor en 11 stemmen tegen, zoodat de 3e zinsnede behouden blyft. Het voorstel tot goedkeuring der Balans en Winst- en Verliesrekening 1921 voor de Gemeente-Lichtfabrieken. Aangenomen. Het voorstel tot goedkeuring der rekening 1921 van het WoningbedrUf. Aangenomen. Het voorstel tot goedkeuring der rekening 1921 van het Grondbcdryf. Aangenomen. Het voorstel tot voorloopige vaststelling der Gemeenterekening over 1921. Goedgekeurd. Het voorstel tot vernieuwing van gaszin- kera in de Turfsingelgracht en de Kromme Gouwe. De heer Bokhoven (v.y.) vond het be drag van de kosten hoog en heeft daarnaar onderzocht Dit bl(jkt echter juist te z(jn, zoo- dat hy zich met het voorstel wel kan ver eenigen. Spr. zou echter gaarne zien, dat der- geiyke opdrachten niet onderhands werden ge geven. doch werden aanbesteed. Spr. verzocht hiermede rekening te willen houden. Wethouder V a n G a 1 e n gaf die toezegging. Betreffende het werk, waarop de heer Bokho ven doelde, zei spr. dat aanvankeiyk het voor nemen bestond dit publiek aan te besteden, er waren echter bezwaren waardoor de conimlseie het eenparig beter pofdeeldp het werk onder- handsch op te dragen. Ook de gemeente-bouw meester adviseerde in dien geest Te half tien werd de openbare vergadering gesloterk Met gesloten deuren werden behandeld: Kohier IRgatselyke Inkomstenbelasting, na vordering 19211922. Kohier schoolgeld gymnasium 19221923. LAND- EN TUINBOUW. Automatische Voederbakken. Eenige jaren geleden is er veel geschreven over het voederen van varkens in automati sche voederbakken. Daar waren er, die er erg mee ingenomen schenen, niet alleen omdat het gebruik arbeidsbesparing gaf, wyi de bakken voor eenige dagen met voermeel werden ge vuld, nutar ook omdut de varkens beter zou den gedijen by het droge voer dan by de z.g. „slobber". Dit laatste verklaarde men, dat het droge voer beter gekauwd en van speeksel voorzien werd dan de slobber. D« automati sche voerbak is van boven afgesloten door een deksel; door een gleuf van den schuin ge plaatsten bodem valt het meel in do trog; door een inrichting by de gleuf wordt hfet meel telkens geschud, zoodat verstopping wordt voorkomen. In groote bedoven vond dc automatische voederbak toepassing, maar de bevinding was verschillend, althans het oor deel was zeer ongel yk. Telkens duikt de vraag zoo nu ook wefcr van een lezer Is de automatische voederbak aan te bevelen; groeien de varkens duarby beter? We weten als antwoord op die vraag' niet beter te doen dan mede te deelen, welke de resultaten zijn geweest van een 7-jarige proef, genomen door de Vereeniging tot oxploitatie eener proefzul- veiboerdery te Hoorn. Dr. Ott de Vries gaf er verslag van. Op genoemde boedery werden dan vergeleken: voedering met den automati- schen voederbak en de gewone slobbervoeding. Telkens nam men een 24-tal varkens: 4 mipil 6; 2 groepen van 6 werden aun den voerbak gezet, de twee andere kregen slobber. De slob ber bestond uit meel met wei; by de droge voedering werd de wei afzomleriyk toege diend. De proef werd genomen eerst by „loop varkens" of „schrammen", dieren van pl.m. 100 pond zwaar, later met biggen, zoo spoe- lig mogeiyk na het afspenen. By de eerste serie bestond het meel uit het ter plaatse ge- bruikeiyke mengsel van 1 deel geratemeel en 2 deelen maïsmeel, by de laatste twee seriën werd uitsluitend gerstemeel gegeven. Tydena den oorlog, toen de aanvoer van gerstemeel achterwege bleef, kwam het muis weer op den voorgrond. Hoe waren nu de uitkomsten Kort gezegd: niet gunstig voor den uutomatischen voederbak! Dit was al zoo by de loop varken»: met de slobbervoederlng was men voor. Het verschil in gewichtstoename bedroeg by een proef gedurende 72 dagen 10 K.G. levend ge wicht per dier; by een andere van 57 dagen slechts 0.8 K.G. by een derde proef van 87 «lagen 5.7 K.G.; by een vierde proef die 104 dagen duurde: 12 K.G. per dier. De verschil len liepen dus wel uiteen, maar in alle geval was het de slobbervoeding die het won. En niet alleen gaf de slobber de grootste ge- Iwiohtstoename, maar deze voedcrwyze bleek ook het voordeeligst to zyn, omdat daarbl) Ivoor oen gewichtsvormeerdering van I K.G. een kleinere hoeveelheid meel noodig was dan by het voederen met de automatische voeder- Ibak. De proeven met biggen gaven ongeveer dezelfde uitkomst. Dr. Ott de Vries zegt ten slotte het volgende: Het voordeel van beter kauwen en dus beter vermenging van speek- Lel, waaruit een hooge verteerbaarheid van het voermeel voort zou vloeien, bleek dus Il lusoir (dcnbceldig), of werd ten minste door Iandere nadoelen opgeheven. Daartoe behoort o.a soms het morsen van dit voermeel door wegblazen. Qok bestaat de mogeiykheid, dat de varkens iup den automatischen voerbak minder rustig zyu, doordat (1e dieren op on regelmatige tyden eten, waardoor ze de rus tenden opjagen. Er blyft dus als voornaam ste voordeel over: de besparing van arbeid, die in de meeste bedoven van ondergeschikt» beteekenis zal blyken, daar by het gebruik van producten der zuivelbereiding toch min stens een paar keer daags drinken verstrekt wordt; en venier de geringere kans, dat de O PROEP AAN VELEN. Ik heb gezien het lijden der dieren en ik heb er ran geweend, totdat het me ineens toe scheen, of eene talrijke schare menschen me omgaf en ik ala van zelve met luide stemme tot haar richtte dezen oproep. Gy allen, die invloed oefent of oefenen kunt, IJ roep ik op te atryden voor het noodlydend dier. Gy opvoeders, onderwijzers, leeraren, pre dikers, rechters en regeerders, U vraag ik uwe beate krachten te wyden tot leniging van het lyden der dieren. Want deze zaak is het meest urgent m Ne derland, zy is meer urgent dan loonsverhoo- ging; meer urgent dan vrouwenkiesrecht; dringender dan elke groote, maatschappelyke hervorming; omdat zy gepaard gaat met ver hooging van het peil der mensdiheid! Op dan, gy allen, die in staat zyt te stry- den voor het mishandelde, vertrapte, verstoo- ten dier. Bedenkt dat op U de volle verant- woordelykheid rust, niet gedaan te hebben wat gy hadt gekund, wat gy hadt moeten doen! En gy jeugdige menschen, die het hoofd vol hebt van hervormingsplannen en verbeterin gen tot heil der menschhe\d, komt in~de aller eerste plaats op voor het recht der dieren, als levende schepselen, werkt daarvoor overal en te allen tyde, hetzy in woord of geschrift, het- •*li van den kansel of katheder, hetzy in hel toffe verontwaardiging of in liefdevolle te- reohtwyzing. Opvoeders, onderwyzers en leeraren, tot het allernoodigste wat onzen kinderen moet wor den by gebracht, behoort een innig, groot me- delyden met het noodlydend dier, omdat het nu levend geslacht blyk geeft dat medelyden niet te gevoelen, er ten eenenmale vreemd aan te zyn. Is het niet treffend, dat goede, hartelyke menschen vaak een totaal gemis aan gevoel toonen, zoodra het dieren betreft; dat mannen en vrouwen vol teedere liefde voor zieken en zwakken, voor lydende kinderen, dikwyls geheel onverschillig blyven ten op zichte van het lyden der dieren? „Het is maar eendier, maar een hond, maar een beest", zoo hoort men dan zeggen en geen van hen denkt er aan, dat juist omdat het maar een beest is, hier hun medelyden het meeste noodig is. Een kind dat ïydt, dat pyn heeft of verdriet, kan het ons vertellen; het schreit en de menschen loopen te hoop, bulgen zich over hem heen en het zegt hun, wat hem deert en zy helpen het en brengen het naar >n veilig tehuis. Gy allen, die u christenen noemt, rechtzln- nigen en vryzinnigen, zyt gy dan niet geroe pen mede te werken, aan een komenden ge luksstaat voor al wat zwak is En is dan het allerzwakste, het meest hulpbehoevende en van u afhankelyke hier op aarde, niet het dief? En het allereerste denk ik hier aan de trek hondenellende In Nederland, aan de duizenden en duizenden arme trekhonden, die hun pUn- lyk lichaam den ganschen dag moeten voort- i en geen etën,\die voedsel moeten gakn oud, afgewerkt fi- sleepen, die ransel krygen 's avonds zelve maar hun voedsel zoeken, die 's nachts hun oud, chaam moeten neerwerpen in een vunzig hok op harde steenen, die schrynenaan de trekhonden, die voortgehitst worden met stok slagen, die den ganschen dag geen voedsel of drinken krijgen, laat staan eenige vriendschap of liefkoozing. De slavenhandel in menschen is afgeschaft, doch die in dieren bestaat nog in al zyn af- schuwelyke kracht, zich baseerend op niets dan op geweld! Gy allen, die den mond vol hebt over fech- ten, denkt aan het recht der dieren, recht op eene goede behandeling na harden arbeid, recht op goed voedsel, recht op vriendschap. En gy, waarachtige dierenvrienden, die zei ven honden hebt en hun het leven veraange naamt, bedenkt, dat de trekhond met zyne droeve oogen, zyn vermagerd, vaak gewond pynlyk lichaam, van hetzelfde dierengeslacht is als uw lievelingen thuis, dezelfde trouw be zit, dezelfde behoefteen aanhankelykheid en liefde heeft. En gy jonge arbeiders, die u mensch gaat gevoelen en spreekt van onderdrukking der heerschende klassen, bedenkt dat gy in de al lerlaatste plaats u van alle onderdrukking van welk schepsel dan ook, dient te onthouden, opdat men u niet ten laste legt, datgene, waar van gy anderen zoo fel beschuldigt. Welaan dan, denkt aan uwe treMpndeh, aan de mar teling, waaraan gy hen blootstelt en keert tot u zeiven in. Want juist uit uw kringen moet het medelyden voortkomen, het medelyden en de deernis voor al wat zwak is en zichzelf niet verdedigen kan. Gy hebt zelf geleden zegt gy, welnu, dan kunt "gy het lyden des te beter verstaan en begrijpen, dan kunt gy in ieder ge^al begin nen het lyden van hen, die zwakker zyn dan gy, uit de wereld te bannen. Daar zyn geen wetten voor noodig, slechts in verre toekomst misschien van kracht, daar is alleen mensche- lyk gevoel voor noodig, ontstaande nu, op het oogenblik zelf en zich uitende door edele da- Schaft zelf uwe trekhonden af, niet la ter, niet naderhand, neen, nu op staanden voet, spant zo uit en behoudt de dieren als vrienden In uw huis, zy zullen u dan nog vele goede diensten willen bewyzen, of brengt ze in een veilig toevluchtsoord, waar geen pyn of mishandeling hen meer deren zal. Moet gy er des te harder om werken, des te beter; de arbeid met goeden wil verricht, is een ze gen voor ieder. Zyt gy jong, uw lichaam zal er des te krachtiger door worden, zyt gy oud. zoo zullen er velen zyn, die u willen helpen, zoo zy uw beweegredenen hebben leeren ken- En dan denk ik ook aan de paarden, welke pyn lyden door schrynend bit, verkeerde aan spanning of anderszins. Meermalen zag ik zoon' paard vruchteloos worstelen om het bit liit den bek te werpen. O, ik weet wel, velen hebben deernis en de tranen springen hun in de oogen by het zien van zulk een gemarteld dier, doch aan onze tranen heeft het dier niets, indien wy niet spreken in woord, beeld of geschrift, als wy onze stem niet verheffen tegen het schrome lijk onrecht, dat daar bedreven wordt. Daarom gy allen, die invloed kunt oefenen in wyden of zelfs ook slechts in beperkten kring, spreekt ervan telkens weder, en, zyt gy er toe in staat, helpt en redt dan waar te helpen en te redden is; de een op deze, de an der op die wyze, al naar de mate van zyne sterkere of zwakkere persoonlykheid, doch draagt allen een steentje aan tot het heer- ïyke bouwwerk, dat eens Nederland sieren zal, den veiligen staat voor het arme hulpeloos» dier. Laat men er alom van spreken in scholen en kerken, tot kinderen en volwassenen, in rechtszalen en vergaderlokalen van allerlei autd. in litterair werk, in dramatische kunt*. Want ik herhaal u nog eens, deze zaak is het meest urgent, dringender dan het voltooien van uwe heeriyke muziekcompositie, uwe diep zinnige historische of wijsgeerige studiën, im mers dat alles brengt de mensdiheid niet zulk een schrede vooruit als de liefde betoont aan het redeloos, hulpeloos dier. Op dan gy allen in naam der men.schelylo- heid, vangt aan dit groote werk der berm hartigheid. Dr. J. M. Scrné. Overgenomen uit het Weekblad voor Die renvrienden, officiëel orgaan van de Vereeni ging tot verspreiding van geschriften tegen d ie renmishandeling.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1922 | | pagina 4