Wat I* een altijd doeltreffend St. Nlcolaas - Cadeau. Dat N
herhSfe-A
t 'w«5?f!"",r T°n v""n,ler',0'
Nationaal Kasroglater.
COM ff- Tiff ERI, iaitartam.
i t SEK6EK. Vitnviik I, Éi llai
BfNNENLAND-
oostenrijk.
«en moo oeiand» Alalia, Begonia, Clyvia enz. Aanb«».l.nd LUIJERIMIckoOL. Kleiweg ESl
STADSNIEUWS^
wm
*2
I Ml ÜMchermJn" der republiek de cotn-
i'.tniritoche Nledereëchstorh© Arbeitrfzeitimg
r het tijdvak ran «Me w»ken geschorst D©*
horsing wordt gemotiveerd op grond van
ênij(« artikelen onder het opedvrHt „SrHfV-rBo-
b tuur in Brunarwijk", waarin, volgens de mee-
pinmder regeering, zeer belee&gend© artikelen
aangiet adfea van het Brunswifkache kabinet
voorkomen.
Onteigening van woningen.
Berlijn, 30 Nov. (W. B.) Volgero.
Stu'tgarter Tegeblatt ia de Wurtterabergsche re
giering van plan dé beloofde Vet af te kondi
gen, waarbij bepaa'd wordt, dat de huizen* die
de eigenaars door htm achuld laten vervallen of
Willen laten vervallen, zul let) wordenonteigend.
Trnmztakjng te Aken.
A^ken, 50 Nov. (W. B.) Hedenmorgen ia
liet. personeel van de stoomtrein in Waking fe-
gnnn. Volgens mededeeling van de maatschappij
la de staking, near de Echo «ter Gegenwart meldt,
een. wilde staking, daar het personeel na ver
wet ping van de arbitrale uitspraak van den mi*
nisier van arbeid etc., teivy men nog onder*
kemlelingen voerde roet de maatschappij, bc-
«!oot, om tegen den wensch der yakvei eenigmg
en zelfs tegen dien van den bedrijfsraad, in sta
king te gaan.
De Duitse hors In Poolsch Opper-Silezië.
Berlijn, 30 Nov, (3RJ. B.) Naar de bladen
«velden, ter aanvulling; van de onlangs door, de
rffksregeermg aan «fan Volkenbond overhan
digde nota over de beweerde verdrijving; van
Polen uit Opper-Silezie, zijn het laatste jaar
60,000Duitschcrs uit P.olsch Opper-S'iléxiö
vertrokken, onder den druk van het Pojohqhe
schrikbewind. Dahrtegenover zijn slechts 10000
Polen uit het Dvdtsch gebleven gebied naur
Pokn Vertrokken.
BEI.G1E.
ir- 'DB BOOGESCHOQLfJWESJTB.
Het voorstel fo| ontni'hfellijke
vrrvlanmsrhing der Grafische
Uoogrschool verworpen.
nrespondent van de Tel. te Brussel meJdt
Nov.I
De Belgische Kamer heeft heden een aanvang
gemaakt mot de bespreking van de voorstellen
In zake 'f Vlaamsch hooj, t onderwijs. Onmid
dellijk na opening van do zitting kwam het voor-
Mei van den afgevaurdigde «jer frontpartij De
ICiercq tot onmiddellijke vervloamschmg der
Gentsche hoogeschool aan de orde. Niemand
vroeg hierover hot woord cn het voorstel werd
«daarop zonde) discussie bij zitten en opstaan
met algemeeno mmen verworpen. De eenige
der vier frontportij-afgevrtardigden, die hierbij
isanwezig was, Butaif stemde bij vergissing
Mvepeens tegen.
Dorrop was aan de orde het voorstel-Mey»»
man tot oplichting van een Vlaamsche hooge-
•ct.ool ta Antwerpen. Allo tegenstanders van de
vervlanmschmg van de Gentsche universiteit ver
klaarden zich bereid, hun afem ten gunste van
®t voorstel te geven. Namens de liberale frans
kiljons verklaarde oud-minister Hijmans, dat, of
schoon zijn medestanders eenige bezwaren had»
fcton tegen de oprichting von o n Vlaamsche, uni-
Varsiteit te Antwerpen, tij het voorstel toch
Souden steunen om de oppositie tegen de ver»
ptaanisehing in Gent niet to verzwakken.
De Waalsche socialist Destrée sloot zich Mj
deze woorden aan. De leider van de katholieke
Flaminganten, 'Von Couweluert, bestreed het
foorstel cn betoogde ojt., dot het oprichten van
Son uilsluitend Vlaamsche hoogeschool te Ant
werpen gevaarlijker zou zijn voor de eenheid van
kot land dan een vervloamshhing van de Gent
sche universiteit, wanrbij zekere concessies aan
Re Pranrrhe taal zouden worde;- gedaan.
De woordvoerders der Waalsche katholieken
Sloten zich bij deze verklaring aan'en zeiden
•veneens tegen het voorstel-Meysman te zullen
Stemmen.
Deze verklaring gaf aanleiding tot heftige in
cidenten. De Waalsche socialisten riepen voort-
(durend„Gij verraodt de Waalsche zaak I Gij
«Jjt landverraders C'
Iluysmons verklaarde» dot de Vlaamsche so
cialisten eveneens tegen de oprichting eoner
{Vlaamsche hoogeschool te Antwe^en zullen
Stemmen, omdat zij voorstanders zijn van een
trervlaamsching van de Gentsche universiteit.
Daarop hield de Vfreulsche liberale afgèvaer-
fflgde Janson een gloedvolle rede, waarin hij in
krachtig ©'bewoordingen aan de Waalsche katho
lieken verweet, dnt zij de eenheid van hun par
tij stelden boven hei be'nr.g ynn hef land.
Uw manoeuvre is ellendige huichelarij)
liep spreker uit.
Deze woorden verwekten een groot tumult,
Bat nog voortduurde, nadat spreker had ver
klaard, dat h{j niemand persoonlijk had willên
beleedigen. Toen "daarop de liberale afgevaar-
idiyd© Strauss het woord kreeg, werd hij over
schreeuwd door Waalsche socialisten^ die hun
(Vlaamsche partijgenooten toeriepen: „Gij be
koort thuis bij de rechterzijde 1"
De twist liep zoo hoog, dat een handgemeen
Breigde te ontstaan tusr hen den Wanlsrhen
socialist Hubin en den \n*werpschen socialist
D© Schutter. De suppoown wilden reeds %us-
•chenbeide komen, doch, op dat oogenblik
jschorste de voorzitter de zitting. Trewiil de tri-
fcu-es werden ontruimd, duurde het «^pault in de
«cd nog voort.
E n kwartier later heropende de voorzitter
khv •'tting weer met de verklaring, dat hij zijn
li \i'e zou neerleggen, als deze incidenten zich
f dprwwfug van een Vlaamsche
0 universiteit te Antwerpen.
f)->arop werd overgegaan tot stemming over
kf vocrstel tot oprichting van een Vlaamsche
k< school te Antwerpen. Het voorstel werd
•v n met ÏC9 tegen 65 stemmen en 6 ont-
•i' dingen. 0
1 l - gen stemd® de Vlamingen van alle par-
li,< a en de geheele rechterzijde, alsmede enl-ele
F sch-sprekende socialisten, onder wie Van-
'k! velde. Voor het voorstel sterhden de frans-
lk ns en de liberale en sodalistische Waalsche
vaardigden. Van de tl ministers stemden
He drie liberalen Devèze, Neujean en Masson
Is© r het voorstel-Meysman, terwijl de liberale
jtnirister Frank en de katholieke ministers Jas»
»rr en Bevryer tegen stemden. De andere minis-
ilr's stemden niet, omdat zij geen lid van de
Pcmer zijn.
Na deze beslissing was aan de orde het voor»
01 Van Cauwe,laert tot geleidelijke vervlaam»
jwi ng van de Gentsche hoogeschool
t De Brusselsche katholieke afgevaardigde Ren-
fun leidde de bespreking hierover in met de
/verklaring, dat hij bereid was voor het voorstel-
fKun Couwelaert te stemmen onder zekere voor-
kvlioud .wat bel reft de kenni* «Ier Fror sche tool
voor Vlaamsche studenten. Verschillende Waal
sche ka tboUeken «loten zich blf dew wperden
jian. Van Cauwolaort deelde da'arop nvede, bereid
te zijn een artvendement over te rwoven, strekken
de tot Handhaving van de Fransche faculteit,
omdat te Cuik een dergelifke faculteit niet be
ttent. Voorts verklaarde hij, d«t hij» wa* de
overige faculteiten belreft, diegene tevnedeo wil
de steBen, die den weiMch koesteren, dat de
Vlaamsche studenten ook de -Franoche taal
machtig zullen zijn.
Hierop had een bespreking plwdo over de
kwestie of dit amendement naar een oommissie
sou worden verwezen. Eindelijk werd besloten
de stemming tot Woensdag a3. uit te stellen,
zonder evenwel'de zaak naar een «onunisaie te
vergrijzen. c
Na de beslissing van heden fa het tb verwach
ten, dat het voorstel-Van Cauwdnert zal worden
aangenomen met belangrijke reserve wat betreft
de handhaving van het fransche orderwijs naast
het Vlaamsche «mul de Gent«che universiteit.
DE CONFERENTIE VAN BRUSSEL
'Poincsné net* Londen.
Londen, 30 Nov. (\LD.) De eerste minis
ter heeft een brief ^ontvangen van den Frnn»
schen ambassadeur, meldende dat Poincaré be
reid ia de volgende week naar Londen te komen.
De*-keuze van den dog der bijeenkomst wordt
overgelaten aan Bonar Law, die gisteren in
het Ldherhufa heeft medegedeeld, dat hij pr de
voorkeur aan rou geven, dat de bijeenkomst
zal plaats hebben, nadat hèt parlement is uit
eengegaan.
Vernomen wordt, vfat Bonar Law een in'tnoo-
diging zal doen zenden aan Mus
besprekingen aanwezig te zijn.
Dezebesprekingen zullen betrekkihg hebben j
op de kwesties, die op de Conferentie te Brus-
sel in behandeling zullen komen inzake de
Duitsche schadeloosstelling' en de' intergeolli-
eerde schuldei*""
dat de Oostenrijksche worialfaten fn de Nat.
Verg. te Weenen tegen k»t wetsontwerp hebben
gestemd, waarbij aan die regeermg Imitengewone
volmacht zou worden verleend vo-pr «en tijds
duur van twee laar. Dit beritlit was «ivjuist, om
dat de waarheidf was, dat het ontwerp met ai-
femeene stemman, dus ook met dié der'noria-
Maten, fa aangvoMcnen. Dit beteekent, dat ook
de socialisten vertegenwoordigd zullen zijn fn
den buit enge wonen staatsraad, die de regeering
gedurende deze periode van twee Jaar zal bij
staan in de doorvoering van het plan van
Volkenbond. Teneinde Kun principieele oppoai-
tie tegen het deneefache plan te doen uitkomen,
stemde de socialistische minderheid tegen de
protocollen en het hervormingsprogram, maar
daardobr wordt de practische waarde van het
feit, dat zij hun stem ten gunste van de boven
genoemd», wet hebben gegeven, niet be invloed.
RUSLAND.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
BorLfjn, 30 Nov. (W. B.) Tsjitsjerin heeft
met betrekking tot de ontwspeningsconferentie
te Moskou verklaard, dat het Rusische voorstel
o. a. inhoudt de instelling van contr&le-z6nes
tussrhen do rabuurstaten, waarin het aantal
grenstroepen niet qtooter mag zijn dan door de
nationaliteiten is goedgeyotvden.
TURKÏJE.
DE KWESTIE VAN T NABIJE OOSTEN.
De houding der Russen.
Lausanne, 30 Nov. (B. T. A.) De strej^
king is bekend geworden von het.antwoord, dat
Ingezonden Mededeellngen,
-r*rtn»a*MHItwim* 1
vloeien uit de aarvvaarding van de werkwij;
aangeprezen door de groote mogendheden, n.1.
zon/Ier-medewerking ven Rusland^ Zij verklaren
I dat elke beslissing, die zal worden genomen
De Times beschouwt deze gelegenheid als I Z0Tlder doOT hen ïfl, wordpn beschouwd
teerling met de geallieerden en of de gem Hl»
eetrien voornemests ware» over te gaan tot ee»
zdfde hooding on hun ver tcgei vw oor dig ers to
Athene terug te roepen. Bonar Law antwoord*
dot In dit geval hebben wij niet gehandeld m
aamenwerking met onze geallieerden. Het fa
een zaak, welker mérites de rogsering nam* wij
meenen rechtvaardigden over te gaan tot de
houding^ die zij heeft aangenomen.
Een Britsch radiogram meldt 'nog, dat Bonar
Law inzake de terugroeping van den Engel-
schen gezant trit Athene verklaarde, dat de
Britsche regeering de Grieksehe had gewaar
schuwd, dat, indien de «twenties van de oud-
ministers werden- uitgevoerd, „de Britsche ver
tegenwoordiger te Athene zou worden terug
geroepen. De Bngelsche regeer mg had zich la
ten leiden door de algemeen-© overweging, dat
het mdruischt tegen de praktijk van beschaafde
regeerirgen om aftredende ministers ter dood
te veroordeeld), omdat hun politiek mislukt
was
DE EXECUTIE DER OUD-MINISTERS.
De houding van Italië.
Havas meldt uit Italië: Ondanks de zeer levetv*
naar hun^ meenin? nillan TOort- besprekingen, door de KeBaansche bladen,
3' 'gewijd aan de terechtstelling der Grieksehe
oud-ministers, laat geen blad voorziet), dat Italië
zijn gezantschap te Athene zal terugroepen.
Do heer Z ij f s t r a repBceerf.
De artikelen 280 tot en met 302 worA»
goedgekeurd.
Bi) «rt 303 (irltnmn «nlrfdtSn en peram-l
toeren Mi b«ho.ve mnrfek ,n 7mZ'
m kar» korfmeani, de.lt de Minister rnrd»
b( h ree— moeilijkheden Ie komen tHeÜ
WmeMWd— e, let leemt, oogenblik nod
».000 o, den. pat I» beadnlgd. Intra!
Kien h bet dra mminer gebleken, dat verachnj
lewle nkest leden Vet «dntoraeiioen onder zeM
mrilijk. onKandlgVede. ronden moeten
'de Russen vanavond aan de geallieerde mogend»
o in om ij beden zullen geven. De Russen vestigen de aan*
dacht van de conferentie op de zeer -ernstige
nationale overeenstemming in Europa. Het blad
voegt er aan toe„Waf wij van onze Euro-
peesche bondgenooten wenschen, is hun vriend-
achappelijken en krachtitren steunuom een be
vredigende internationale oplossing tot stand
te brengen in den ruimsten en besten zin van
Vat woord. Dil ta bereiken kon eenige opofferin- mogendheden worden
van groot belang voor de brvkedigende in»- ïan nul' wonrf,. Tcn slotte ïer.
n.lie.el. 11-, LI.J I
zoeke|n zij' om de zitting, vastgesteld op morgen,
tot het hehnn'Ven4 van de kwestie der zee
engten, uit te stellen tot aj. MaaYidng.
L a ii s a n n e, 3 0 Nov. (B. T. A.) Volgens ken.
Ralofski moet liet nr.»woord der Russen aan de
K a i r o
heeft een
Fakri pasja als minister van bui teniae dsche za~
B_ B »ai« ouieeuagan va»
zijn departement om te zien of die 30 0001
op andere posten nog zovden kannen worded
bezuinigd. Dij bleek niet meer mogelijk «m dJ
eenige uitweg om de 30.000 weder onder da
orkestleden te kunnen verdeden Wos j t 71
prat ven 10.000 die was uitgetrokken v.n
de begrooti ng werd teruggenomen. Dit yiel den
minister zeer moeilijk omdat op dit punt eert'
prfncïpieeTe beslissing fa gevallen. v-Spr. meen|
echter, met het oog pp éc omstandighedetv
waarin de orkestleden verkeeren, te moeteil
voorstellen de 3O.000 voor hen te oehoude»
en deze te besnoeien op de nationale opera-
De mmisjer hoopt dat de Kamer zich hiermedi
zal kunnen vereenigen.
De heer T er H a 11 (V. B) is het geheel 4t»
met de waardeererrde woqrden van den MiniM
ter over de orkestleden. Hij vindt het alleen jams
mer dat door het weder geven van de 30.0001
5 de orkestl»dcn e©n ander om hals moet won*
gebracht. Spr. vreest dait op voorbeeld van
Rijk ook de verschillende gemeenten zullert
volgeh, en voorts gelooft hij cok, dat wanneet!
de post van de begrooting zal verdwijnen, hef
lang zal duren voordat weder een subridieH
post voor de Nationale Opera op de hegrootingj
zal worden gebracht. Ten plotte merkt sprekefl
op dat hij zulks ten zeerste betreurt, maar dat hl|
gezien de Fnanrieele omstandigheden de doofl
den minister aangewezen oplossing zeer toeM
juicht. t
De heer K 1 e e r e k o p e r (S. D.) merkt opL
.4 J Vnmn. i l,
EGYPTE.
DE KABINETSCRISIS.
3 0 Nov. (R.) Tewfik Nessim pasja j
>uw kabinet fevormd met"Mahmoed dat *<ie Minister de Kemér thans vot'toTm!
gen vnn hen eischen, zoowel als ^nn ons, doch
VERENIGDE STATEN.
Clemenceau jn Amerika.
P a r ij s3 0 N o v. (N. T. A. Draadloos). Als
Clemenceau nogmaals zei hebben gesprokep te
Chicago, begeeft hij zich naar Springfield, San
Louis, Baltimore, Washington en Philadelphia;
geïnterpreteerd ip dien zin, dat zij zullen deel
dit i. het waard, drar hierin d»'vrede vnn '2 d<>r
wereld list." J aeebntflen, *1,
(Voljrens een neder Britech rndintrram heeft I L«U»»nn«, 30 Nov. (B. T. A.) De v«r-
Bonn, Lew ra» Mmsnlini en Thennl, .evelnd vZ„S December ,e Chicso terugkomen, op
of de door Poipraré voorgestelde data (9 en 10 hebben het verzoek van de Russische dele»
B gatie om de eerste bijeenkomst over de engten 1 u,tnood3?rinfir der tfl™ers* <"e dav don non
tot Maandag uit te stellen ingewilligd.
Lausanne, 30 Nov. (B. T. A.) De "Russin
ache afvaa rdiging heeft om 6 uur by het secre
tariaat van de conferentie het antwoord op de
nota der geallieerden ingediend! in den vorm
ode verbale.
Verklaringen van Tsjitsjerin.
Berlijn, 3 0 Nov.*(W. B I Vanavond heeft
Tsjitsjerin in v het Russjscbe gezantschapsge-
uitnoodiging der farmers, die daar
congres houden; 13 December scheept hij zich
in te New-York.
Dec.) hen schikken).
ENGELAND.
DE RJJKSCONFERENTIE.
Definitief wordt .medegedeeld, aldus een tele
gram uit Londen, dat deze week de telegram»
men worden verzonden, waarin de Dominions van
worden uitgenoodigd vertegenwoordigers te zen
den naar de Economische Conferentie, waor-.J'
oyer Bonar Law tijdens de verkiezingscgmpag* g
ne reeds gesproken heeff. De Conferentie zalbouw de internationale 'journalisten ontvangen
te Londen plaats hebben in het begin ven, het en hun het Russische standpunt inzake Turkije
volgende jaar. Verwacht wordt, dat het niet en de zeeëngten uiteengezet Turkije moet baas,
absoluut noodzakelijk is, dat de vertegenwoor- in eigen huis worden en de engten mogen alleen ri
tfigers de premiers zijn, doch gehoopt Wordt, j voor TuAsche oorlogsschepen openstaan. Ten j bespieekf de heer T e r H a i 1 (V. B.)Cae veimin*
dat het zullen zijn bevoegde personen op eco- J slotte zei hij,, dat hij wel niet behoefde te ver- dering van het subsidie aan de ^orkesten met
nomisch en zaken-gebied, competent voor hetzekeren, dat Lausanne een definitieve oplossing i ^0*0p0*
geven van advies en tot hef houden van be- zou brengen,
sprekingen. Bonar Law beoogt een algemeene
en verreikende ontwikkeling van de Empiie. Hij
Tweede Kamer.
Vergadering van Donderdag 30 November.
Geopend te 1 u. 10 inin.
.Voorzittermr. D. A. P. N. Kóolen.
Stootsbcgrooiing voor 1923.
Hoofdstuk Va (Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen.
Bij de afdeeling Kunsten en Wettenschappen
moeilijke besK^sing stelt. Spr. vraagt waaróp de!
vrees van den heer Ter Hall gegrond is, of da
Minister bere'd is den post voor de Nationale
Opera pro memorie op de begrooting te breivt
gen.
De heer Bmraer (A. R.) gevoelt ook vooü
■ubsidieering van orkesten niets. Spr^nerkt op
dat de financieel© toestand van ons land hei
volgend jaar zeer zeker niet zoo gunstig zal zijrt
•ls deze nu igig is, zoodat dan ook op deze pose
ten zal moeten beztr'nigd. De heer Ijjeumer geeft
den minister daarom in overweging reeds than»
daarop de aandacht te vestigen, zoodat het vok
gend jaar door de betrokken personen met eed
vermindering van het subsidie kan worden rekew
nirvg gehotr'»n.
De heer Kersten (Geref. Staatspartij) en»
kent dat Me nood vnn véle orkestleden groot fay
maar spreker stelt zich op het standpunt dat del
Staat hier n'et moet bijspringen. Laat de pent
sonen, die belang stéllen m deze muziek, bier oim
dersteuning verleenen.
De heer Dresselhuys (V. B.) kan Kei
standpunt van den Minister, dat de 30.000
die voor de orkestleden noochg zijn, moeten wor»
den gevonden of de Nationale Opera, niet de«
len. Spr. vraagt oi de Minister ook niet een opn
lossing kan vinden voor de Opera. Wat hei
denkbeeld van den heer Kleerekoper betTefy
De heer Kleerekoper (s.-d.) meent, dat
Een rede van Reoef bey. de bempeiing met do geestelijke en cultureele 1 hiervoor zou spreker zeer veel voor gevoelen^
In de Nationale Vei adoring te Angota het votrdinfii het niet godsdier^tige deel der be- wanneer daaraan de bepaling werd verbonden
verlangt de koopkracht te vermeerderen en voerend over de conferentie van Lau- ^olk.inff volirit moet worden gehandhaafd. Spr. dat op den memoriepost kan worden overga*
voortdurend betere handclsresullaten te verzer sanjie, zeido Reoef'bey, de president van den-de eendacht op verachftlende militaire en „cfvreven ntt den post Onvoornen No|t lieve»
Rand Vn cnmmissnrissV blijkens den Reuter- 'yl-'-oneele „.tyaven, waarop kunne" jrort j ,m h„ sprCker zijn, wr
dienst," dat Adrianopel Turksch was en Kara*
keren.
Birkenltead tegen de ontruiming van
Meeopoiauuë en fyilcstina.
den bezuinigd, hetgeen dan ten gevolge zpu kun-
<aensr," aar «.arianooei i uikscii wos en i\ara- i r
,Vr.. *a nen hebben, dat meer voor cultureele doeieuvtlen handhaven en d
gatsi Turksch zou blijven. ,w ij kunnen-, zeide hij, T j,-. -I cn u
n-, li-,;. K.Jli nZ »»rdt uitgegeven. In dit verband wijst, spr. op „eklten.
van leeszalen j*n volksuniversi-
wan»ger
t de Minister zicH
,voor de Opera t»
?erii\g bedrag uit t«
bereicf verklaarde om den j
daarvoor e
trekken.
De'hoer S c h o k k i n g (Q H#) voelt met de»
Roister rfe moeilijkheid, waprin' deze kwam*
Wét die oplossing, welke de Minister heeft aam
h het Hoogerhui, vroejj Birkenhead tl hoe- 1 ««.«to™ Be' bezit van Kar^atsj en Be- A
verre de redering zidi-zou laten beinvloeden ""f6. M" P'ebfcf West-Thraae ,rito I0„ l««,st<!n verschiliendervhet zon.
door de personmMsne let, nanzten van de ont- omi?' ,al def.p? deel ™n het moeten slefcn voder,
niiming van Mesopotamia en Palestina. Hit ,Y't "j"^jV"P'S-, J!?. T toonoel verkeert in froolen nood. De Ie- gegeven betroltfwerfscht spreker te waersehiK
legde er den nadruk op, dot Bonar Law en Cur- bestaan tot het eind „e Voort te-zetten. In ositie ïnn de musici besrhamend OTI„m. c^seqUentieSHhierv<,n en nis zoo.
zon beiden verantwoordelijk wa.an voor de be- eeU"k,Te" ï0,1 1Met dig.'Toch heeft den, minister gedaan „at het 1 Zig b spfefcr dan ook tegen het- voomel
silssing der vroegere regeering, om de verent- »eA»At. Sprekende over Mraod, ze,d» w hem eiscMe> „j, outoraatisch schrap. j jJ?f;
woordeb'jkheid voor die gebieden op zich Ie ne- "t"6' b«y' Ons onwitkbaar beginsel op econo- j Uat js gescbied> nieltegenstnande slechts De Minis t'er merkt op, dot de consegueiv.
men. Birkenhead wees op het strategisch belang misch terreto is. ge ijke behandeling voor a Ie sch(.matischbegin van overheidsbemoeiing tie van de opvatting van deri>heCT Kérsten o. a,
van Palestina voor Egypte en verklaarde: veer- buitenlanders, die onze bionnen tot ont wikke- met de jcunst aQnwezjg. wtlwjj de gu|df;n ook zou moeten leiden tot sluiting van de Rijk»»
tig jaar is Brittnnnië ip Egypte geweest tot heil Hng wenschen te brengen zonder onze onafhan- veij;g stei|en doch brengt het cultureele leven musea enz. Wat derh memoriepost aangaat, acht
van dit laad Egypja is de onmisbare schakel Rijkheid benedeelen Dil ul ook he t geval (?cvoarj a ]ijk, Uj
geworden lil de rijksketen. Relesjina was vol- aanzien van Mosocl bmnen de grenzen van. p, beer R g B f (a _r yan d>t -n Mrste fastemie heeft gezegd, dat* hij hef bes
gens hem strategisch onmisbaar voor het be- ket nationnle papt, voor wc ks verwezenlijking mcn voorzichtig moet zija in de keuze zijner ar- ginsel van de subsidie aan de Opera handhaaft*
houd van Egypte. Spr. erkende dat he* nood- kct ,and plechtige ge of«f hee t geclaan. ^menten ter bestrijding yan' de op de poston Ook is een„memoriepost van weinig belang, om»
zakëlijk was de Arabieren tevreden te stellen. Nochtans is lurkije bereid den meest vredelre- ynn d;t hoofdstak aangeh'nrhte bezuinigingen. 1 dat er toch geen geld voor kan worden Httge^
maar terwijl hét wij* stan stnenjcliap was zich venden geest te betoonen op de conferentie te jjet Jkom, spï, Voor, dat de Keer Kléerekoper trokken. Om echter te toonen dat het sprekeU
-.Vs. i i i niicnnno Hia nnur mzin hArttvj Ban urana ml -v tM,
ernst is met de handhaving van het ooor nero
aanvaard beginsel, verklaart de Minister zich be»
reid een memoriepost voor dè Nat Opera op dé
begrooting té plaatsen.
De overige artikelén van de begrooting won»
de den goedgekeurd.
Economischs Sn «nuncieels monumentenzoft: kun worden gedaan, en dat de
Irwpciip*. i subsidies voor de leeszalen worden vernrmderd
«wezu» De Minister, vaxv^ Onderwijs,
Lausanne, 30 Nov. (B. T. A.) De ver- Kunsten en Vdet sn s eti k pp en
schillende sub-commiasiss uit de economische hbeI D, Visser, merkt op dat het
sn fmancieelo commraio hebben zich gevormd fct ook ig
en zjjn hun werkzaamheden begonnen, K„„stan en Wetenschappen moes.
S* De Ottomaansche schuld, worden bezuinigd. Spr. ontkent dat hier een-
Uit Lausanne worlt aan het Journal des Mljdifpe beZuiryging beeft plaats gehad. War*
Débats gemeld d.d. 30 Nov.: neer'Imen ,17% van de 4 ton voor deze afdee»
De sub-commissie voor de Ottomaansche j 'mg neemt dan krijgt men éen bedrag van 7
schuld is hedenmorgen bijeengekomen. Uit de ton, terwijl inderdaad slechts 4 ton is bezui-
*- - A J I ,ov.iii oj't. vuvi, uui *c unci iMccicnupci
te richten naar de gevoeligheden der Arabieren Lausanne, die, naar men hoopt, den vrede zal z|jn ar^jmen^n onrdist heeft gekozen, of-
ten aanzien van het mandaat, hoopte hij, dat de brengen, dien iedereen^ wenscht. j schoon ook spr. betreurt, dat niet meet^voor
regeering niet een voorbarige beslissing vzou
nemen, «trekkende tot ontruiming-van Palestina
en Mesopotamië met de ernstige gevolgen, die'
daaruit zouden voortvloeien.
IERLAND.
De lersche grondwet in het Hoogerhuis.
Londen, 30 Nov. (R.). Na een kort debet
heeft het Hoogerhiris het wetsontwerp inzake de
lersche grqpdwet met algemeene steramen in
tweede lezing aangenomen.
Oprrietnv drie personen terechtgesteld.
Gisteren zim te Dublin opnieuw drie mannen
geëxecuteerde, in wier bezit bommen werden ge
vonden, Het totaal aantal personen, de laatste
vemiien dagfcn geëxecuteerd, bedraagt thans
.acht.
DCNFMARKRN.
De telegraafdienst.
Kopenhagen, 30 Nov. (N. T. A Draad
loos). Door vermeerdering van inkomsten en ver
mindering van uitgayen is het Deensch© depar
tement van telegrafie er in geslaagd het deficit
van t' vorig jaar ten bedrage van 4 miUiocn kro
nen terug te brengen tot 639,000.
F.en Scandinavische telegraaf-conferentie.
Kopenhagen, 30 Nov. (N. T. A. Draad-
loos)."De telegraafdirefcties van !s drie Scandi
navische landen zullen begin Dec. te Kopenha
gen opn conferentie houden, alwaar o. a. de
draadlboze telegrafie en telefonie ter sprake
zullen komen.
ITALIË.
Een tegenspraak.
Het Stefani-agmtschap is gemachtigd de be
wering aangaande een accoord, dat zou zijn ge
sloten tusschen do Krpatischo onafhankelijk»
heidspartij en de fascistische partij, officieel to
gen te spreken.
De cr octet verleen ing. V
Genève, 30 N o v. (N. T. A.) Irt een tele-
iriuni uit Berlijn, did, 27 de?at werd o. a. ptzead.
verklaringen van de verschilende gedelegeerden
bleek, dat alle vertegenwoordigde staten het in
beginsel eens zijn omtrent ce verdeeling van de
schuld over ,de landen, die vroeger deel van het
Turksche rijk uitmaakten. De voorzitter Bom»
part nam nota van dit acooord. Turkije en
Griekenland hebben eenig voorbehoud gemaakt.
Een pessimistische verklaring van Bcnes.
Naar de Duitsche draadlooze dienst meldt,
heeft de Tsjechische minister van buitenland-
sche zalen Benes te Lausanne aangedrongen op
een sjxtedige beëindiging der conferentie, opdat
het schadevergoedingsvraagstuk kan worden op
gelost, aangezien het gevaar voor de ineen
storting van Duitechland en voor een catastro
fe voor de overige landen van Europa, met na
me Tsjeëho-Slowakije, steeds dreigender wordt.
Engeland en het nieuwe kaüfnat
Een draadloos N. T. A.-telegram meldt, dat
de waarnemend Britsche hooge commissaris te
Constantino pel een officieel bezoek aan den
nieuwen kalief heeft gebracht, waaruit men al
gemeen de gevolgtrekking maakt, dat Brittannië
het nieuwe geestelijke hoofd van Turkije els
zoodanig erkent
GRIEKENLAND.
DE EXECUTIE DER OUD-MINISTERS.
De terugroeping van
/den Britsche» g—nt
A asten Channberldn vroeg gisteren in 't la
gerhuis, „of de Britsche regeering fn verhand
met de actie «e Athena fearf gehandeld in aar*
Het begrootingshoofdstuk 5a wordt daamé
z. H s. aangenomen.
Voortgegaan wordt met het hoofdstuk W
(Waterstaat).
De heer Rutgers van Rozenbur»
wenscht een maximum gewicht voot vracht*
auto's. j
D« heer Boomgaard acht ook zuinigheid
nigd. Voort» merkt spr. op dart hij bij dezenoodzakelijk, maar het belang van wegenver*
bezuiniging zeer nauwkeurig is te werk ge
gaan. Spr. merkt' op dat bet hier gaat om
hooge belanden dn daarom moet. men aan deze
quaestie «dubbele zorg besteden.
De heeren Kleerekoper en Rutgers
repliceeren
De heer Üdarchant (VD.) begrijpt niet,
dat de antirevolutionaire fractie a'tijd moei op
komen tegen ondersteuning van de kunst. Steun
betering mag niet uit het oog worden verloren*
De heer W e i t k a m p steunt het betoog v«M
den heer Rutgers van Rozenburg.
De heer v. d Tempel acht méér samenwer*
king tusschen arbeid, binnenlandsche zaken en
waterstaat inzake werkverschaffing gewenscht.
De minister v. Swaay betoogt, dat zijn des
parlement feitelijk weinig kan bezuinigen b«y
halve op personeel, naar verdere bezuiniginjl
wordt evenwel gestreefd. Ook de minister meent
uit de Staatskas voor kunst, waardoor de oogen i v,m.
van hét volk worden geopend voor het «de»
nen worden besteed u) den vorm van suosiau*
lijk schoone is zeer ter plaatse. 'I
n» Minisfer loei °p hef «Midpimt te "^'^livondverir^aillg is do bdiandcline
"T6n"°S!OT|,'<!t VAteSfra, voorturaet, w..r^
Daarna worden de artikelen 215 tot en met
38 z. h. s. goedgekeurd
Bij art. 289 (subsidie aan Volksuniversiteit
ten) ontwikkelt de heer Z ij l s t r a (AR.) be
zwaren tegen het instituut der volksuniversi
teiten.
De heer Kleerekoperis van meening dat'
da gemeentebesturen meer dan tot dusver de
schoolmatige ontwikkeling der arbeiders ter
hand moeten nemen. De Minister overweg» of
den gemeentebesturen den plicht daartoe niet
kan worden opgelegd
De Minister verdedigt eveneens het on
derwijs aan de volksuniversiteiten. Ook heeft
spr. geconstateerd dat zeer vele pemonen «it
allerlei kringen onzer maatschappij prijs «lal
len cp dit onderwijs. Den heer Klaerehoftav
Kgt tam dilicutu ta sullen bfijven,
verschillende plaatselijke belangen besfcwokeif
worden,
De Staatscourant van 30 Not. hete#
de volgende Kon. besluiten1
herbenoemd \ot burgemeester van Dmb«W
en Rijsenborg Jhr. Mr. H. W. L. de- Beaufort j
idem van Zufien F. G C baron van Tuyll rtm
Scrooskerken.
A. met behoud van hun redü op pawdo^rij
«en eervol ontslag uit den' miütafaan dfana#
faend
In. mo( Ingang van December TOM,
ven langdurige» Sen* e# 1«W «MffjtW
dan kolonel-intendant CL C A y«r»vki>. eo^w
ttolaur tan kat InteniSano
majoor-titulak J. A. T
Inianteri* r
Inqezondmi MmlMMlIngan
i 2o. met <"8Wlg.««l 18 December «m Ltieepety^ iua ^w,™.vioot»e,
«Bny^d^fiaef tm geamdheid d„ 2e „omeo, en ven ,l„, termijn .„bouw'ven
het reserve-personeel der
lasse K. Kooymnn, vnn hef personeel van den
ineeskundfgen Dienst der Landmacht en met
„jtmg van T December T922, aen den kapitein
pnonaCtivhrrt jhr. J. A. van Hoogenhouck Tul-
van het Wapen «ter Infanterie, op hunne
aanvrage
B. benoemd
jandmacht,
lo. met ingang van 78 December 7^23, bij
personeel van den Geneeskundigen Dienst
'tot reserve-dirigeerend-officier van Gezondheid
'der 2e klasse, de Dirigeerend Officier van Ge-
jondheid Kooyman, voornoemd en
2o. met ingang vpn I December 1922, bij het
jffapen der Infanterie, Lij het 6e Regiment, tot
reserve-kapitein, de Hpitein jhr. van Hoogen
houck Tulleken, med© voornoemd
nan den Reserve-Eerste-Luiterrant A. P. van
Rijnbeek, van het 5de regiment Infanterie, op
het daartoe door hem gedaan verzoek, als zoo-
danig een fcervol ontslag uit den militairen dienst
verleend
zijn benoemd bij het reserve-personeel der
landmacht, bij he* pe soneel vnn den Geneeskun-
^gen Dienst, tot reserve-officier van Gezond-
rid der 2de klasse, de heeren G. P. Schey, P.
van de Kar en J. Domisse, artsen
zijn met ingang van 7 Januari 7923 benoemd
tot technisch ambtenaar lie k'asse der Genie,
de tijdelijke ambtenaren der Genie G. J. van
Keulen en F. de Winter;
is aan den Reserve-Berste-Luhenant J. La-
bouchère, van het Be Regiment Huzaren, ver
gunning Verleend tot het aannemen en dragen
van de ordéteekenen van Ridder van het Legioen
van "Eer, hem geschonken door den President
der Franache Reptibliek.
opnieuw benoemd tot burgemeester: van Leen
de J. Vogels, secretaris dier gemeente; van Bal»
goy W. J. C. de Bruyn, secretffris dier gemeen
te; van Nijmegen F. M. A. van Schaeck Ma&dit;
van Molenaarsgraaf, Brandwijk en Wijngaarden
H- A van der Hoeven, secretaris der gemeente
Wijnganrden; wan Zu'ddorpe A. C. van Waes;
van Oostdöngeradeel S. Sytsma; van Noorddijk
Rir. J.G Mollerus, secretaris dier gemeente: van
Gieten J. W. Arriëne; wan Sdiimveid P. J.(
Bosch;
aan den vaaerve-eerste-luitenant J. Labouch*.
re, van het 2e regiment huzaren, vergunning
(Verleend tot het aannemen en dragen van de
orde teekenen van ridder van het Legioen van
Eer, hem geschonken door den president der
Fransche republiek;
aan den heer A. van Sliedregt, onder dankbe
tuiging voor de door hem gedurende vele jaren
aan den lande bewezen diensten, met ingang van
1 Februari 1925, eervol ontslag verleend als
administrateur, hoofd van de afdeeling Perso
neel van het Departement van Oorlog, zulks op
t«fe
eijn dfeartwe gedaan verzoek, in verband met
reorganisatie van «Je afdeeling, wanrbij hij werk-
,znam is. (Herplaatsing wegens misstelling in de
'St.-Ct);
ingetrokken het Kon. besluit van 3 Juli 1923
no. 47, waarbij «dr. J. K. J. Roepke, hoogleeraar
•an de Larvdbuuv. ii oogeschoo 1 te Wageiüngen,
met ingang van IGf September 1922, onder ge
lijktijdige eervolle ontheffing van het hem hij
tijne benoeming opgedragen onderwijs in den
.tropischen landouw, werd belast met het geven
ven onderwijs in_ plantehziektenkunde aan ge
noemde hoogesohool.
j|Da Koninklqke familie.
De terugkeer der Koninklijke Familie van het
top in de Residentie heden tegen den avond,
zal plaats hébben met den Staatsspoortrein
iwelke ten 6 uur 21 min. te 's-Gravenhage aan
komt
De conferentie over het volkenrecht,
f De -eerste samenkomst in Den Haag van de
/:ommissie van juristen ter bestudeering van de
(Vraag, welke naiwul'mgen «f wijzigingen in de
bestaande regeling van het volkenrecht noo-
idig zijn door hert gebruik van vroeger nog niet
bekende middelt* ven oo. log voering, Js nader1
bepaald op 11 December. De corarmasie veiga-
jiert in het Vredespaleis.
Nederland «n de nieuwe Khalief.
Naar wij vernemen heeft baron van Weide
ren Bengers, Hr. OTs. gezant te Constantinopel,
aan len nieuwen Khalief jna diens inhuldiging
•itne opwachting gemaakt ter aanbieding van
éijn gelukwensch.
Verschillende andere gezanten .hebben het
zelfde gedaan.
f DE TBCHMSCHF HERZIENING DER
L. O^WET.
De memorie van antwoord wm -minister de
Visser op het afdeelingsverslag der Tweede Ka
mer aopens het wetsontwerp t(jt wijziging,van
'de Lager Onderwijswet, kan in het begin der
.rollende week worden tegemoet gezien.
In verband hiermede vernemen wij dot bin-
•e art bij de Tweede Kamer kan worden ver»
gracht van een wetsontwerpje, waarbij de ter
mijn van 1 Januari 1923, welke in het wetsont
werp houdende maatregelen ter voorkoming van
bet zander noodzakelijkheid bouwen van schol®
.Voor lager onderwijs als geldigheidsduur van
jdit bauwwetje is opgenomen, zal worden ver-
,Vn?d.
Immers warn het rich, gelijk al meermalen
femeM werd, met vrij groote sekerheid laat
aanzien dat de herzieningswet van het\lagerr
.onderwijs'door de Tweede Kamer nog vóór het
Kusffmisreces zal worden afgedaan, besteed
die zekerheid niet ten aanzien van lijdelijk af»
IcJing dier wet ook door de Eerste Kamer.
L aadaar dat bovenbedoelde termijn, die in-
Rii Idiüs zou afloopten, verlenging behoeft.
De installatie der Vlootwet-commissie.
D'e Minister van Marine, de heer Westerveldt,
beeft Woensdagmiddag, in een der zalen van het
Dep. wan Binnenlandsche Zaken de dezer dagen
ingestelde Vlootwetcommissie met een rede ge-
ilnstoleerd. Aan deze^tde ia nog het volgende
Ontbondt
-Zaoals u bekend zal zijn, is de regeering
teaenmg, dat de toestand, zoowel van -de
Nedertandsthe als van de Ned. Indische finan-
riën een nader onderzoek noodfg maakt om-
*ent het tempo, waarin de «onbostw van de
Wteetwet voorgaotetóe vloot zal moeten
fa hfdAen, culka met handhaving van de
zes jaar.
De voor de financiering van een en ander
aan de Nederlandsche en Ned.-Indische schat
kist te stellen eisohen, de noodzakelijkheid om
een weermacht ter zee te breng® van de sterk
te, <he volgen» het ontwerp-Vlootwet voor het
behoud van onze onafhankelijkheid en de inte
griteit van ons grondgebied een ufo-rst mini
mum moet worden geacht, en vooral wat
bet beginnen met de uitvoering betreft ook
da toestand, waarin de vloot thans verkeert,
zulten hierbij dus tegenover elkaar zijn te
stelten,
Moöht uwe commissie bij de bestudeering van
een en ander ook wijziging wenschelijk en moge
lijk achten in het tempo, waarin binnen den
daarvoor gestelden termijn te werken noodig
voor de te slichten vlootbasis en hulpsteun
punten kunnen worden uitgevoerd, dan zou de
regeermg ook hieromtrent gaarne worden voor
gelicht.
Met het oog op de zeer groote en veelzijdige
belangen, die aan een spoedige totstandkoming
van de Vlootwet zijn verbonden, zal de regee
ring het zeer op prijs stellen uw advies zoo
spoedig mogelijk mogen ontvangen".
Namens de regeering verklaarde de Minister
ken «lotte de oommissie te zijn geïnstalleerd.
De voorzitter der commissie, ntr. R. J. H.
Patijn, beantwoorde 'g minister rede, als volgt
Deze wees op de noodzakelijkheid van de ver
dediging van ons Indisch bezit doch liet daarop
volgen
Intusschen men kan de oogen niet sluiten
voor den zorgelijken financieelen toestand waar
in de financiën van Indië verkeeren. Persoonlijk
ben ik geneigd, het finnncieele jrrobleem voor
Indië nog dreigender te achten dan voor Ne-
derbmd, terwijl toch ook hier te lande de nood
der schatkist er toe gedwongen heeft, het re-
geeringébeleid te stellen in het teek® der be
zuiniging. Een financieele inzinking zou de
credietwaardigheid van Indië lornnen onder
mijnen en daardoor noodlottig kunnen worden
voor zijn toekomstige on'wikkeling. Met dit
gevaar moet rekening worden gehouden, ook
bij het beramen van maatregelen op het gebied
der defensie.
Zie fk nu juist, dan zal onze taaie zijn te'
tracht® een uitweg te vinden, waardoor eener»
zijd* de voorziening in het belang van de vei
ligheid v® Indië, zooals deze in het ontwerp-
Vlootwet wordt aangegeven, rust te zeer maar
de -toekomst wordt verschoven, anderzijds geen
zwaarder geldelijke offers van Nederland en
Indië worden geëischt, dan zijn overeen te bren
gen met d® financieelen toestand van het
oogenblik en van de naaste toekomst.
Dart het ome commissie zal gelukken, dien
uitweg aan te wijzen, kan ik uit den aard der
zaak niet vooraf waarborgen.
Weduwen- en weezenkas ffondz) Officieren.
De Militaire Pensioenraad verzoekt onder d»
aandacht te breng® dat van verschil ten de deel
genoot en van de voormalige weduwen- en wee-
«®kas (fonds) voor de officieren van land* en
reemacht, wier belang sou medebrengen dat zij
onder de reglementen of statuten daarvan ble
ven ressorteer®, e® schriftelijke verklaring
daaromtrent nog niet fa ingekomen.
Wat de deelgenooten, tot de landmacht be-
hoorende, betreft, moet® zij, die ge® bijdrag®
aan de kas meer verschuldigd zijn, soodanige
verklaring alsnog inzenden, opdat bij hun over
lijden hun terfgenam® het recht op tegemoet
koming in begrnf®iskest enkunnen lat® gel
den
De bedoelde verklaring® moeten vóór 1 Ja
nuari A4. bij d® Militairen Pensioenraad zijn
ingekomen.
De havenwerk® te VlissmgeiC
Bij de Tweede Kamer is e® telegram ingeko
men, waarin medegedeeld wordt dat de Christe
lijke Besturenbond te Vlissingen aandringt op
spoedige uitvoering der hav®werk® aldaar.
Het mond- en klauwzeer-gevaar.
De heer van Rappard heeft aan den Minister
van Waterstaat gevraagd wat er gesdtiedt met,
of welke bestemming wordt gegeven aan de
mest en het stroo, afkomstig von vee, dat per
spoor in veewagens wordt vervoerd en of die
artikelen, in geval ze van de los- en laadplaat
sen vervoerd worden, onder toezicht word®
ontsmet. t
Weger» het mond» en klauwzeergevaar ver
zoekt de hr. van Rappard, zoo noodig maatre
gelen in deze te nemen.
An——rA—li <n i-t «rraertuk <Ur
Onze vloot en Smyrna.
In de Memorie van Antwoord inzake «Ie
rinebegrooting deelt de minister te dezer zake
mede:
To® de toestand te Smyrna een dreigend aan
zien nam en bescherming van de belang® der
aldaar gevestigde Ned. kol®ie urgent werd, waa
de Ned. Regeering, ondanks den besten wil,
vanwege d® toestand, waarin «land» vloot
than» verkeert, niet in staat om daarvoor -dode
lijk «en oorlogsschip uit te zenden.
De Regaeriivg deelt hv het algemeen de mee»
nèrvg vén de led®, die het' niet in overeenstem
ming acht® met onze positie als zeevarend
volk, om ons in zake het behartig® der belan-
gm van onze onderdanen in den vreemde, op
de hulp v® e®e bevriende natie te verlat®.
Zij vestigt er de aandacht op, dat ook al kon
in hert hier bedoelde geval, doordat zich toeval
ligerwijs e® Nederlandsch koopvaardijschip ter,
plaatse bevond, door dit schip voor rekening der
Regeering te charter®, hulp word® geboden,
deze hulpverleening geschiedde onder bescher
ming v® een vreemde, zij het ook eene be
vriende vlag, niet onder die van de eig®
vlég, zoodat het inhur® van het koopvaardij
schip niet afdoet a® het feit, dat i. c. voor «te
behartiging van onze belang® op de hulp dier
bevriende natie een beroep moest worden ge
daan.
Tot dusverre k® onze Marine, hare grootte
in aanmerking genomen, op voldoende wijze
hare tapk op dit punt vervullen.
MARINEBEGROOTING
Memorie van Antwoord.
In zijn Memorie van Antwoord op het Voor-
loopig Verslag over de Begvoorting v® Wtertee
éeeVt de mmaster mede, dat de beginsel® en
richtlijn® van het tegenwoordig kabinet op bet
gebied van onze maritieme defensie onveran
derd in hert ontwerp-Vloot wet belichaamd zijn.
De Stoatsoommissie-Patijn zal echt® met be
kwam® apoed onderzoek®, in welk tempo de
uitvoering v® het -werkprogram, in het ontwerp-
Vlootwet neergelegd, zal geschieden, zulk» met
handhaving van de schecpstypen van den
termijn vète-aanbouw ven zea jaar.
Wat de organisatie van en het beheer over
personeel materieel betreft,» meent de minis
ter: 7. dat de opleiding® behoor® te worden
versoberd en voor zoover mogelijk moetên wor
den gecentraliseerd; 2. «lat het marine-etablisse
ment te Amsterdam zoo spoedig mogelijk tot
dep kleinst mogelijk® omvang moet word® te
ruggebracht ert «fat ook de administratieve dienst
aldaar moet worden ingekrompen.
Imdi® zich geen onverhoopte tegenvallers
voordo®, zal «fa „Java" eind 1923 voor d®
proeftocht gereed rijn, terwijl, tengevolge van
den brand bij Werkspoor, de „Sumatra" eerst in
het voorjaar «en 1925 haar proeftocht zal kun
nen houd®.
De minister acht de bestaande Rijkswerven on
misbaar voor een behoorlijk en economisch on
derhoud van «ie vloot.
De aanschaffing von geschut wordt vermin
derd met 132,000; «fa jtosteaanbouw aan*
koop ven gebouw® verhoogd met f 155,000
Met ingang van 1 December worden ge-
penziovmeerd «fa kolonel-intendant G. -_t
Harsveldt, controleur van het InteixfaacetiMa-
terieel de majoor-titulair der infanterie J.
A. Koeman, werkzaam bij het departement vau
oorlog.
Voorts wordt met ingtog v® 18 December
gepensionneerd de dirigeerwde «ffcefar
gezondheid 2e ld. A. Kooiman.
Ambtsjubileum notaris mT. P. J. van
Wijngaarden.
Notaris van Wijngaarden te Rotterdam, die
gister zijn 25-jarig notaris-jubileum vierde Ja
bij deze geleg®heid van vele zijden op treffen
de wijze gehuldigd.
Van «fan vroegen ochtend af sroomden de
bloemeqgeschenken toe, o.a. een prachtig
bloemstuk van de-K. V. Het Nederlan,dsd)
Tooneel.
Burgemeester Zimmerman kwam am "het
hoofd van een comité waarin voorts zitting had
den de heeren A. Veder, L. N. van Rossum, P.
Bredius, J. van HobokenC. W. baron Sweerfa
de Landas, J. van Hoey Smith, Ph. van Omme
ren f H. BurgerhoutA. G. Kröller cn A. C
Moes, den jubilaris gelukwenschen.
,In een toespraak teekende mr. Zimmerman
den heer Van Wijngaarden als e® ideaal nota
ris herdacht daarna wat hij gedaan heeft in
maatschappelijk opzicht en voor de kunst. Ver
volgens bood hij hem éen verzameling van oude
Fransche klassieken aan, oude ultgav® van
Voltaire, Lafantaine en anderen.
In eiken van de talrijke banden heeft Li®
Cachet in goud opdracht geteekend. De-
zeldde sierkunstenaar heeft ook het élbum ver
zorgd dat het geschenk vergeselde. Aan mevr.
V® Wijngaai den werd een zilver® vaas met
orchidieeën aangeboden.
De heer Van Wijngaarden betuigde in bij
zonder waardeerende woorden *ijn «tank.
In d® namiddag hield mr. v. Wijngaard®
■aceptfa-
Hier mankten allereerst hum opwachting «fa
Fransche gezant, «fa heer Charles Beneist met
de loden van de delegatie, voorts verschen®
deputaties uit het hoofdbestuur v*n «fa broe
derschap van notarissen en uit den kring Rot
terdam en Arasterdam; het Bestuur ven den
Rotterdamse!)® Kunstkring.
Onder «fa tnlooze boomstukken waren er van
de con eert vereeniging „ErudHio Musica", de
Kon. Ver. „Het Ned. Tooneel", de „Alliance
Francnise", de af«J. NederlandFrankrrijk,
„Rattei Mannenkoor", «rtc. Telegramm® wa
ren er o.a. van baron Pers®, consul voor Rus
land en het adnunistratiepeist-neel van de Bur
gerwacht.
In d® loop v® den dag werd namen» hoofd
bestuurders en ««d-hoofdb-Ktuurder» van «fa
Broederschap© e® ets vnn «fa kathedraal te
Reims Ivzorgid.
De gezenrenlifke noten'*»® te Potterdam,
»i Item mr. V® Wijngaard® een diner aanbie
den.
Slachthuis en keuringsdienst te Leiden.
Ter benoeming tot keuringsveeart». tevens
adjuiKrt-directeur van Vrt openbaar slachthui*
te Leiden, worden voorgedrfwen de heerenG
J. Fros, veearts te Onde Wetering «n C. Post-
ma, tijdelijk keoringsveearte te Amsterdam.
Mr. T. F .baron Mackoy. "f
Te '»-Grav®hage is b» den ouderdom van 82
jaar overled® ror. T. P. bar® IfaAay, oud-
worzitter van de Algeme®e Rek®kamer, Rkfa
«far in de Orde v® «len Neder 1. Leeuw.
O. K. Pasteur, f
Te VGravenhage fa 70 janr oud, «mertod®
«fa heer Otto Karei Pasteur. B® broer v» d®
>overfad®e, "de Heer J® Pasteur, de Hekeode
onderzoeker op natuurkundig gebied, fa te®
hij krijn studie» op Nieuw-Guiney vonrtaerte,
daar.gestocven, het ia "de «erdfaitefa van «fan
heer Otto Karei Pasteur gewroet, dot Hij Het
materiaal van «fan onderzoeker Heeft bijeenver-
icanieAd «n uitgewerkt. De Framohe regeering
benoemde hem voot rijn veixbennte «fanrbij tot
Officier <fAcadémie.
PROW. 9T2TWM EU «MMMMi
Steun a® uit gevlot® textiel-arbeiden».
Gedep. Stat® v® Overijssel hebben Het
raadsbesluit, om 30.000 te besteram® «oor
«te® aan uitgetrokk® textiel-aiheiders, goed
gekeurd.
Amstardautsclie Gemeenteraad.
In de gTSternatidag gehouden raadstfrting mm
Amsterdam ia üwraadriugd «rear verechilfauda
onderdeefan v® de begrootfagon dar gamèen-
teÜjke instelling®.
Bene poging van «fan hoer Weiee (Nentr.
De heer Guld® heeft, na do openbare roado*
zitting, bij d® Read v® Amsterdam Het vol»
gende voorstel ingediend:
„De Raad noodigt B. en W. uit, het vraagstuk
«er ondergrorwteche spoorweg® v®r Ameten*
dam in studie te nemen te zijner tivd de reenfa
tat® van die stu«fte roede te «faeten".
De zaak-W anscHwg.
De heer C. D. Wesseling heeft een het be
stuur der R-K. Kiesvereenighxj, Rijksklea-
kring 'sGravenhage, medegedeeld dat hij, nu
hem uit mededeeling® omtr®t hot verhandel
de op e® 22 November gehoud® vergadering
gebleken ie, «lat hij bij «ie a.s. rnndidnntvtellhwr
voor de Provinciale Stat® niet k® reken® op
«te bescherming d® steun der bestur® vnn
de R.-K. Kiosvereeniging®. aannemende, dat
deze mededeeling® juist zim, geen heraietrwteg
w®»cht van zijn mand net al* Statenlid later
als lid van den gemeenteraad.
De «term aan werkbxw®.
De Rand van Tiel heeft besloten den voor
zitter en eeh wethouder naar «fan minister van
Arbeid af te vaardig® ten einde te -verkrijg®
Rechten staanplaatsen woon»
wagens.
BIJ d» wet op de woonwagens en woooochepal
1978, Stol. no. 492, is aan de gemeente de Ja*
voeg<iheid toegekend, recht® te heffen voor ito
m gebruik nemen van gemeentegrond «tooi
woonwagens, mits «lie ingebruikneming fangrtH
Jieeft geduurd dan veertien, al dan niet echten
aen volgende, degen binnen hetzelfde kalendara
Jaar. 5
Het komt B. en W. gewenscht voor ven bari
venvermehfa bevoegdheid gebruik te make™
Door het heffen vnn recht® znl kunn® woidej
te;rengegann, «int «fa woonwagens hier som*i zeeg
langen tijd büh n staan. Vorder kunnen «fat
recht® ranfgszins ter tevmoetkoming strekhsfa
in de kost® van ophnoging enz. wan het terrdtt
bestemd voor riaanplaats van woonwagens.
In de ontwerpverordening, «tie B. en W. dog
Rand ter vn*tat©l'itf aanbied®, wordt voorora
»teM te h©'F® pen bedrog van f 1 per wp«»1Ü
Indien het innemen van «fan -emecnu-giond lomé.
get duurt dan veerti® «lag®.
een hooger loon dan in diens steunregeling
wordt vastgelegd, t.w., dat, het uurloon niet j Chr. Geref. kerk alhier, is beroepen ètj
hooger don 30 cent* mag iH'n. en verder het.' ®nr,k t® Werkendam,
verlrenen van een kindertoeslag van 0 75. J A f d. Gouc's Ned. Refsvereenigingk'
Indien tegen des® toeslag bezwaar gam®kt Voor «te ahfaeüng Gouda dor Neder!. Refas
m Sf dermrn" vereeniging tred gisteravond in „Concordfa" op
tekes te be al® Ook zal verzocht wprden dere bet Hd vnn het hoofdbestuur dier vereeniging «fa
subsidie ook na 1 Januari te willen »erle®en. heer S". <!e Leve met hef mv!,™,» n«
OPTBSftRF. EP BÏ^RDr.^E MF!K '"SÏ|.
Het bestuur der Vereeniging voor den
EffertenhmxSe! demissionair.
lieer Leve met lief ondn-rwerp éVDo Harz"g'
Zijn schoor© «ag® legend®.
Na het Inl-tdwd woord v® d® heer Meol»
man, wanri.il spr. overtuiging uitsprak d«
heer De Leve c'e aanwezig® zeer nangennnnr
en leerrijk zti bez" 'houtlan, ffaar de heer Dg
Leve cn de Unr* één is, werd het woord sart
den zprek'-r gegeven.
De heer De L v;* t» verteil® «lat hij fa
Naar wij vernem®, hebben de bestuursleden
van de Vereeniging voor d® Effet^nhandel
hunne mandaten ter beschikking van de leden
vergadering gesteld. »-» -
Men deelde ons mede. dat het bestuur niet I 1921 f IPV,'U ^n,en d* konnismaWng herel
tot dit besluit is overgegn® omdat Woensdag- I ValteT11. t.1 f, scftoor'° romantische land wnure
avond het bestuursvoorslernopens de toelating ,nci! ^uren v-^nagd. het land van
v® vreemdelingen tot het lidmaatschap dor
Vereniging is verworpen, maar omdat het he-
stuur in de houding, die de ledenvryndering
te zijn® oj«ichte heeft aangenomen, wantrOu*
wen der leden waarnam.
er LENGDE BC3IICHTEM.
De Chr. Amsterdammer.
Naar «te Stand, meldt, bewioa* bij ée teg®-
Voordige uilgavers van De Antoerdammet, het
Christelijk Volksdagblad, het voornemen, de
eventueele expioibatiewirwt, door «te uitgave v®
genoemd «iagbiad te maken, tot en met het jaar
1932 jian te wend® ten bate van cfa „slacht
offers". V® dit voornemen is nan'heTcomite-
Zisp mededeeling gedaan met de vraag et Het
zulk een steun zou wilton aanvaard®.
Ontslag in de sigarenindustne
Aan het gsheale personeel, werkzaam op «te
sigar®fabriek vod de Erma de wed. Van Nelle
te Kampeiv i® ®ts!ag aangezegd, roe'dt de
„Msb." Een 200 man komt hierdoor werkloos.
Dit ®tsiag houdt verband met «te opheffing
d r fabriek te Kampen en overplaatsing naar
Rotteidam.
Onregelmatigheden bij
woningbouw.
Hel Volk verneemt, dat de inspecteur van «te
Volksgezondheid te 'sGravenhage e® onder
zoek voorbereidt naar beweerde onregelmatig
heden, gople-gd hrj den bouw v® urbeiderswo-
ning® te H««iwkei4 (N.-H.) Deze woningen
zijn gebouwd «loor e® woningbouwvereniging»
met steun von het Rijk, ingevolge de bepaling®
van de Wonin - wat
Loonsverlaging in den laswtorbeld.
fa verschSMervde plaats©n !n Frhas'and zulten
de patroonsorganisHtle* de 'oonen der landar
beiders verlagen. Voorges-e d word® te Dron-
rijp verlaging® mm 12—14 pctv ie Rauwe.t
1028 pet. en te Jelzmn 12-24 pc».
Bank in moeilijkheden.
De Centrale Effecten- en Administratiebank
te Nijmegen heeft haar crediteuren eon onder»
handsch accoord aangeboden, daar de Bank
niet in staat is t® volle te voldo® har»
verplichting®.
Het BokaverWL
De burgemeester van Nijmeg® heeft medege
deeld bokswedstrijden Jn zijne g-nirr1i niet
te zullen toaataan.
Haar kind geworgd
A. v. L., wed v. D., uit Terwinsel®, fa door
de MaastriAtache rechtbank, ter rake wan ohw-
ging van Haar 6-jarig kind, gevolgd door po-
gitof tot zelfmoord veroordeeld tot 6 ma®«fan
Pd om een poot v®
mislukte.
danswaarda op.
De eisch was I ja®.
Luofilvanrt.
Bordeaux, 29 Now. <V. Dj E® water
vliegtuig, bemand «kwr vliegenier Vfaao-
roux tmee micenioieoa. vloog bij Het «toten
op het ma® van Hourlin in brand De inzitten
den sprong® te wat®. Alfa® de vlieger werd
door e® visscher geredde bekte mécaniciens
Hrdranken.
Villacoubly, 89 Nov. (V. D.) Etedm-
ochtend stortte b^ het invlieg® van een vlieg
tuig, bestuurd «loor «ten adjudant Rousseau, bet
toestel naar beneden. Rousseau kreeg een ern
stige schedelbreuk. Zijn toestand is hopeloos.
Lenéaa
Harlij»
Par (ja
Bwitsartoad
Waaaaa
Kepeahagaa
Maar-Tak
LHdF.Kthü
Oil. Net Kiat Oh. Jfal.
80 Nov. 1 Dee. 13
11.11} U43
Ol08»7| ',117}
17.» 18.-
«>18.87} 1«J0
47.18}
CM*
AL80
48.75
86J0
47J0
51.55
487»
68.16
v® de incli
de sagen, m .r in de wint®avatydm verteld
wordt van roofridders, draken, kabouters en ato
tijd van atr"«l. De Hnrz is mooi om zijn bergn
tochten. Ook in c.® winter cn het voorjaar biedt)
«te natuur er een zchooncn aanblik. Hert i»M
'ets amfars i.an al het overige van Durtschlaiwl
De iiarz is van oorspr®g een ou«l ijsgebergté
en levert ta.HL.oor «.e verschillen^ «speciert
waardoor e j s< oono vergezichten verkregert
worden. Het -• ook ten houtlandvrer-vijftte gm
dcelte is b vootul oonker «lennenhout, «tok
geeft <he bi v.idei pikante btoffoge en to «fa
hr® gewet v*. van wmvaart. Spr. heelt nooit tefa
gemeikt'bij a-.jrv vele tocht® door de Hars vaal
die welvaart, a.titota met vnn welvaart zoo w(|
«ite kennen. Veel kuarnbianders en fabriek©*'
voor Houtbewerking uwt waterkracht gedrevu*
on «te meubt.cn «Je cr gemaakt worden rauntert'
niet «H door solfaiteit. Er is yton land ter wou
rold wuar zoo ean serschektenheid van plants*
en delfstoffen aanwezig zijn als m de Harz.
Wat het Mwrt weiuii.en oetrcff krijgt men de»
indruk ah van oeWgen, hardtoch beschikken
zij over ten upsda Opgeruimdheid, Do vrouwen
zijn als d© b ;en. segt #pr„ je moet er van
houden, en ze zijn hoekig.
Als de b.i.te tqd om «te Harz te bezoeken
raadt spr. aan Juni lot en mef Sepiember. In
September Lti .i wen er de helderste luchten,
dan zijn do B oi ken het mooist.
De weg naar de Hnrz zou te voet jgnnn recht
uit over Harm jv,sr, daar h«t op dezeliae lengte*
giaad ligt aks Nederland, doch spr. geeft «te
voorkeur «fa reis per ticm te maken. Vóór da#
log wos het verblijf in den spijswugen ter
aangename tij" pazsecring.
Goethe heeft v® de Harz gezegd, «lat Mj
(gr.bjkt op oen worsfje. Spr. wil ook die tor-
gaHjking «naken <en aan een «ter «*iiwlp®i®
Heg-irav® en «ie jroore serie lantoarnplantjaa
ing daarop aan roet Goslar, gelag® in Het
N -W„ waarvan «te eerste indruk e® «lonker
«omfaer beeld geeft, «ladi later treft de die»
j>e harmonie in alles ook in <lc bouwwerk® va»
dte owde vrtad zre« haar Kftizerhute en Keizere
taal, met de neer «'en tevenagroo^e afbeeldin
gen van alfa Duitsche kriwrs en de gildehuto
zen, th®s bijna alten in bote's henfahnp®. E®
■^éb waeate delen, het Okerdat werd ga-
toontl met grillige strenformaties, watervalI®
von 61 M. hoc*g. oofrtnan uit oen «mal tevkfa
Voort» de Hoofdplaats van «fan Harz, HarAurg,-
Vand®r uit Van nven uitstapje* mak® cn «toar*
door Hetzelfde hotel briiouri®. !Mj minder goed
sre-r kan gebru'k gemaafa Word® v® het Km*
Hui» «net mooi» ouvroring. Spr. Ifat praAtig»
kijkje» ri®, 400 M hoven Harëhuig. Alla»
even faturtessant. De Rubmberg, de Rabenwa*
«erval; .«pi. uoecde ons langs b®kjt-s, vijvere
met forelfan; e® poiodijs|» gelijk. Veto rnoofa
sagen vertelde srpr. bij da verschillewde laate
taamploatjea, ook bij ëe Üsenberg m Itocwthal.
Het rtwje ton 8 drrwn reu ko*f® mJn«ter
dan ƒ60 en van een 14-d®g«che few door het
SdrwarttoaW, wnarvoor de drvbwmer* f 725
Ho Ad® gestort, kreeg ie<ter noj ƒ21 ton*
Wi11fagro<te achtte *pr. nog betor voor va*
vtobUJf dan Hnrzburg, rondat m® daor mee#
btodwttirg Heeft door de Ugcig rtuwnh® dn
bejgetL Er to «tenr geen mooier plekje dan het
slot van de grav®, v® wooixdt m® bij tvelrfa*
weer zelfs Leipri? den Rijn km «fata f
Nagtooi mooi* werd verttrond en verteld van
ém Broeken (1143 M. Hoog, ie wag par trefa
oootor den door Zwitserland, Striniger-
rerrei., hert rarest romimtlwhe plekje in d®
Harz, waar 's wtntara veel aan akiloopen wordt
gwd®n, Ottrëéto, Schier be, met mooie dorp»*
straatjes^ mooie grortt® aaert f®t®ttechan voi re
van zuilen, Rttb-rvland, Truwiiëaiig, Blanke**
rg on Hot Bod®thai.
Al» a zich aai^espoord gevoelt onder de vov
r® van de NeüerL Rafaveie«niging dp rato
naar de Har* te nndernemetv besloot apr. rijn
bijzonder oangename toafag, doet het don me<j
opga i uiwri gemoed en aan vragfa Hart. j
Met een verwijzing naar het adres von da
secretaresse der ofcL Goud», mej. Den Boer/.
Bteckerssangwi, bculoot de here Ueulmare d«.
goeiliu— iilii trefa*.
Lectuur voor 1—«C
Hm bram w <fc OdMliag Goud.
Mailftw* «MM.* I MM )l«l«|H*lUl*Mi
<Uj
