'J
BINNENLAND.
-
°-"k i ti
STADSNIEUWS.
UIT DEN OMTREK.
tot vaststelling van den prijs van het brood van- hebben. Turkije schijnt bereid te zijn toe -
nf 2 Dèc, op fr. 1.T0 in plaats van op fr. 1.15, stemmen in een dcmilitarisatie, doch wenscht
zooals door de bakkers werd geëischt. Als pro- dat zijn eigen oorlogsschepen volkomen vrijheid
test hiertegen hebben de laatsten besloten van
af morgenmiddag het bakken te staken.
BELGIE.
DE CONFERENTIE VAN BRUSSEL.
De pretiminnirc besprekingen
te Londen.
Berlijn, T Dec. (V. D.). Volgens de Petit
'arisien is de Engelse he minister-president Do-
nar Law voornemens bij de aamenkomst te Lon-
len op 9 Dec. een moratorium van korten ter
van beweging zullen hebben. Hot Fransche
standpunt nadert meer dat der Turksche roee-
nirvg.
Aankomst van Tsjitsjerin.
Lausanne, 1 D e c. (B. T. A.). Tsjitsjerin is
om 8 uur aangekomen, zonder eenig incident.
Marseillaise gn daarna hat Wien Neórlandsch
Bloed.
De voorzit ter van bet tentoonatellingscomité,
da heer Paul Kempf, sprak ©enige woorden van
welkom, waarna de heer Dior reeds aanstonds
aan het comité zijn bewondering uitsprak Voor
grootschen indruk, welke de tentoonstelling
Kameroverzicht
(Slot.)
De heer Hermans (R.-K.) bespreekt de
pleziertreinen, die weinig plezier geven, omdat op hem maakte.
de menschen tien uur in den trein zitten «n Nadat men mevrouw Dior een ruiker had aan»
vier uur vertoeven op de plaats van het uit- geboden, maakten de bezoekers een rondgang.
,;J stapje. Hij wenscht deze treinen den éénen Ook de leden der jury die des middags htm
petrolnimstnjd. da_ haen ander„, dag „rug te ry_ .ondganfr hadden gemaakl, werden oen den mi-
nnister voorgesteld.
Na het bezoek aan de tentoonstelling had er
de bureaux van het office commerciale een
den.
Lausanne, 1 Doc. Reuters vertegen
woordiger hier ter stede is gemachtigd te ver- Vervolgens zegt hij de uitbreiding van het
klaren, dat in conferen tick ringen ton volle wordt georganiseerd overleg toe te juichen.
h.iT.en.n J». .11. V.L 1.
dracht". Het woord voerden de bestuurders Sor»
mar.i en Verhagen. Ze riepen op tot verzet tegen
de dooi da werkgevers ingevoerde gogeverla-
ging.
De door ongeveer driehonderd zeelieden bij
gewoonde bijeenkomst nam ten slotte een mo
tie aan uitsprekende bet besluit, niet op de nieu
we voorwaarden te monsteren en zich tot de an»
deie organisaties in het transportbedrijf te wen
den, teneinde tot 100 Kloot mogelijke actie
in bet transportbedrijf hier te lande te komen
Inmiddels wordt gemeld dat de „Rijndam" var
de H.A.L. gister heeft gemonsterd op da nieuw,
gage. De bemanning van de „Import" van <1
Rotterdam—London Lijn is op de oude gae
r. II!J_l1"
de Duitsohe betalingen van Jan. en Febr.
IERLAND.
DE BURGERSTRIJD.
Tal van huiszoekingen en orres-
y talies.
Londen, 1 Dec. (R.). Hedenvwerd te Du-
J'in een groote militaire bedrijvigheid wnarge-1 u
lomen, wen de ne.ioneie troffen hef «oXt besP'okon b"P"-cl" "Vdat f
ifnr MrKnr.r.n i geen voorname pctroleumvertcgeriwoordigers in
mende dat de petreleumhelangtn in de conle- zondeg»"« op''dê spóorwègen'en voor verbe-, •eKffletvde voor.annteiilide peraonen
remie prodommeeren, toe te schrijven zijn oen lerin(r spoorwegverbindineon in Ot
onophoudelijke popngen va» belanghebbende D< beer Van Gijn jy. B.) betoojt, dot
porttjen on de wereld in worden gestuurd om d(, e„rs,e.klo3„.t.,htvon te leag rijn.
den indruk te wekken, dol de conferentie geen De heer Wijnkoop (C. Fr.) is bet op dit
punt met den heer Van Gijn eens. Hij betoogt
verder, dat de bezuiniging verkeerd wordt toe
gepast.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
één uur.
"..fgv. —t "*j' w vqi
Solleveld van der Maar en Van Hattum niet ge
monster d is.
vorderingen maakt en alleen werkt in het be
lang van kapitalisten. Reuter Is gemachtigd te
verklaren, dat de conferentie dc petroleum niet
het geval was geweest.
Verscheidene jonge mannen werdan gearresteerd.
Onder hen bevonden zich enkelen, die in het
bezit waren
bezit
De capitulaties.
Lausanne, 1 Dec. (B. T. A.) De diploma-
bezit waarvan"*» .aif'°IPa,isclle pistolen, door het tieke vertegenwoordigers van verschillende neu-
'Ch.Ul" 1'"P-1™. b'Ponje, Nederland, Noor-
- 6 me n dood ^on w°rden wogen, Denemarken, wachten te Lausanne het
gestraft.
Het legercommuniqué van 30 November ver
klaart, dat de troepen in Donegal er in waren
geslaagd 44 personen te arresteeren, die in het
i bezit waren van wapenen en munitie.
In,een hedenavond te Cork uitgegeven officice!
communiqué wordt verklaard, dat de nationale
troepen heden te Monkslown een belangrijke
arrestatie deden, toen zij 9 rebellenleiders ge
vangen wisten te nemen, die bijeen waren in een
huis en juist aan het beraadslagch waren over
een aanval op de nationale troepen Het huis
werd omsingeld en de munnen gaven zich over.
Het zijn allen welbekende revolutionnairen, die in
het district veel onrust hebben veroorzaakt.
De Iersche constitutie in 't Hoogerhuis.
Londen, 1 Doc. (N. T. S. Draadloos). In
het Engelsche Hoogerhuis heeft gisteravond het
wetsontwerp betreffende den lerschen vrijstaat
geen tegenkanting ondervonden. De tijdelijke
leider van de liberale oppositie,, lord Buckmns-
ter, reide, dat het geen gering blijk van Britsche
•taatsmanswijsheid was, dat een regeering, welke
w«# samengesteld uit mannen, die beducht wa
ren voor de gevaren om aan Ierland zelfbe
stuur toe te staan, zich zedelijk gebonden ge
voelt door hetgeen hun voorgangers hadden ge
daan.
Berichte*
De Staatscourant van heden 1 December
bevat o.a. de volgende Kon. besluiten
benoemd tot directeur van het post- en tele-
Onder de aanwezigen waren: burgemeester
De Vlugt, mr. S. J. van Lier, dr. Vos; verder
de heeren R. du Moach, mr. H. van Nierop,
A. Weriheim, E. Heldring, E. S Xebouchère, A.
Asachere jhr. J. van Riemsdijk, mr. W. C. F.
v. d. Schalk, dr. C. C. Delprat, benevens tal van
personen, behoorende tot het Fransche gezant
schap of het Fransche conaulaat. Ook een aan
tal exposanten van de Fransche tentoonstelling
maakte hun opwachting bij den minister.
's Avonds heeft het gemeentebestuur ter ge
legenheid van den gast een diner gegeven,
waaraan ook minister van Knmebeek aanzat.
Burgemeester de Vlugt hield daaraan een
1 i^tii .iii'tiivcii, nm.mui ic ou.1.11 IIte net
oogenblik af, waarop de kwestie der capitulaties graafkantoor te Kollum S. v. d. Brug, thans toespraak, waarin hij het een goede gedachte
besproken zal worden. Zij hebben de verzeke
ring ontvangeh, dat zij alle opmerkingen zullen
kupnen maken, die zij noodig achten.
De scheepvaart tusschen Ódessa
en Constantinopel.
Warschau, 1 Dec. (B. T. A.) Uit Charkof
wordt gemeld, dat binnenkort de opening zal
plaats hebben van de scheepvaartlijn Odessa—
Constantinopel.
GRIEKENLAND.
Het proces tegen prins Andreas.
Volgens de Chicago Tribune zal het proces!
voor den krijgsraad tegen prins Andreas Maan- j
dag aanvangen.
De legercommandant in Thracië afgetreden.
commies-titulair bij den posterijen en telegraaf
dienst.
bevorderd tct hoofdofficier-machinist 1ste kl.
die der 2e kl. G. A. Gall, wien tevens op verzoek
wegens Inngdurigen dienst eervol ontslag uit
den zeedienst is verleend met levenlang pen
sioen
wegens reorganisatie van die dienstvakken o.a.
eervol ontslagen L. M. Barnet Lyon en H. v.
d. Minne, als lid van den Rand van Toezicht op
de Spoorwegdiensten, Dr. J. M. van 't Hoff
en Dr. D. Romeijn, als geneeskundig rijksinspec
teur der Spoorwegdiensten, allen met dank, B.
M. Grntama, als rijkshoofdingenieur der Spoor
wegen, en soorts- nog verschillende andere
hoefd» en verdere ambtenaren bij die takken
van dienst, en benoemd tot rijksinspecteur van
de Spoorwegdiensten J. M. G. Seheffer, thans
Pa r ijs, 1 Dec. (B. T. A.). Uit Athene wordt rijksingenieur voor de electrische inrichtingen
ean de Temps gemeld, dat generaal Nider, com- der Spoorwegdmnsten
mandant van het Grieksche leger in Thraric. om benoemd tot ontvanger der registratie en do-
redenen van gezondheid ontslag heeft gevraagd, meinente Ommen N. Lever, thans ontvanger
Men zegt, dat generaal Pnngtilos hem zal op- dier middelen ie Tholente BeetsterzwaagH.
volgen. In het leger in Thracië worden duide- P. Brosserte LemmerJ. A. M. van Jole, bei-
lijke teekencn van moedeloosheid wanrgeno- den thans surnumerair, dier middelen,
men. Tallooze gevallen van desertie hebben
plaatsvele officieren verloten hun post. I
noemde een tentoonstelling juist van goederen
Uit de textielnijverheid.
Naar gemeld wordt, bestaat bij een deel dei
staker# van de kantfabriek De Jong en Van Dan
te Hengelo het voornemen, het werk te hervat
ten. Geschiedt dit door 12 personen, dan wordt
de uitsluiting in het textielbedrijf opgeheven.
Een aanzienlijke verduistering in een Amster
damseh modemagazijn.
Een 24-jarige kantoorbediende, die In dienst
betrekking is bij een der groote modemagazij
nen in de Kalverstraat te Amsterdam heeft mis
bruik makende van de vertrouwenspositie, wel
ke hij daar innam, kans gezien m den loop der'
tijden bedragen te verduisteren, die in de dui-
op het gebied van kunstnijverheid en weefde- zenden loopen.
artikelen te Amsterdam te organiseren. In zijn Donderdag werd hij betrapt, toen hl ean pak
kunstnijverheid zien we Frankrijk op zijn best; j je bij zich dragende, het gebouw wilde veria
wij proeven er den Franschen geest in aï zijn
benoemd tot buitengewoon adelborst bij de
Kon. Marine-reserve de heeren M. Vethake, W.
A. Molsert, S. de Hoo, W. Verwcy, W. Okx en J.
W. Suyling
wegens reorganisatie van het dienstvak waarbij
De opstand in West-Thracie.
Ber 11/nI Dcc. (V. D.). Volgens de Times
wordt de benden-oorlog in West-Thracie steeds j zij werkzaam zijn, eervol ontslag verleend aan
dreigender. Vijfduizend man hebben de stad A. G. P. Harting, W. E. Kruytbosch en F. J.
gom wezen der
«vu ui^uuckii i -ob .(iwinvj.iviMini| «v .v*Rijksingenieur
O. Jorgenscn, eenige belangrijke onderzoekin- ?al"i uitgestrekt. De opstandelingen moeten voor de spoorwegenJ. A. Beyerink, H. A. Ra
gen^ heeft geleld, toen hij dezen zomer in Groen-°°k eene voorloopige regeering hebben uiige- venek, H. G. Teeuwisse, J. de Bruyn, F. E.
en deed. Zijn waarnemingen te|roePen- Wijnmalen, J. v. Tubergen, J. B. Onderwater, A.
H. Siebert, J. B. H. Coenen en J. G. Kruimel,
Rijksinspecteur der SpoorwegdienstenJ. J. de
Lausanne, 1 Dec. (V. D.) Sinds de te- Rgede en J. H. Schouten^ technisch ambtenaar le
DENEMARKEN.
Een verschuivend land.
Een draadloos N. T. A.-bericht uit Kopen- - - - - --
hagen meldt, dat de Decnsche luitenant, kolonel ^ezet en Grieksohe wapendepóts geplunderd. Sirks, Rijksingenieur voor het stoomwezen
1. F. Jensen, m gezelschap van den ingenieur beweging heeft zich zuidwaarts tot Deden- spoorwegdienstenW. de Klerk, Rijksingen
land opmetingi
icWjr
Gqdhavn schijnen aan te tóonen, dat Groenland I
naar het Westen beweegt, 20 Meter per jaar.
Een vergelijking met de waarnemingen van ka-
Sinds de te- Ksede en J. H. Schouten*technisch ambtenai
pitein Reder in 1882—'83 toont een variatie aan rechtstelling van de oud-ministers te Athene k'asse bij den Rand van Toezicht op de Spoor-
sedert dien van 4 tijdseconden of 1 boogminuut. ^!er ^kend werd, heeft tusschen Venizelos en wegdiensten H. Overkamp, technisch ambtenaar
Luitenant-kolonel Jensen was tijd-ns zijn wnnr-Cur30in b«preking meer plaats gehad. 2e klasse bij óen Road van Toezicht op de
nemingen voortdurend in dro"dlooze verbin- Eeni1e npnuten, nadat het nieuws hier bekend SpoorwegdienstenJ. C. M. Blankenberg, hoofd-
dmg met Europa, zoodnt zijn tijdbasis goed was. werd' ontmoetten Curzon en Venizelos elkaar in commies bij den Raad van Toezicht op de
De juistheid van zijn conclusies hangt nu aï van h<n hötel J>uchnteeu", waar particuliere be- SpoorwegdienstenH. C. F. Dormeier, C. A.
bevestiging der waarnemingen van Reder, waar- springen worden gehouden. Zij wisselden
aan geen twijfel mogelijk schijnt. eenige beleefdheidswoorden, doch de zaak zelf
is nog niet officieel tusschen Curzon en Veni
zelos besproken. Laatstgenoemde bracht gister
avond een bezoek aan het hótel van Curzon,
I doch hij werd te woord gestaan door Rumbold,
fijnheid en grade. Het Fransche volk dat meeT
dan eenig land steeds bewust mede werkt aan
de srijlvormlng, geeft er zijn «maak in „levens
stijl". Het werkt mede ons te bewaren voor ver
lies van levensverfijning bij de toènemende ge
compliceerdheid van het leven. Het voedde ons
op tot waardigheid en rust, juist als wij door
ons werk overweldigd dreigden te worden.
A Hen, die de geschied-nis van Nederland
kennen en weten, hoe sterken invloed de gees-
tesstroomingen in Frankrijk gedurende de
eeuwen op de Nederlandsche cultuur gehad
hebben, zullen begrijpen, dat het Holland van
onze dagen gaarne in contact blijft met hot
Fransche volk.
Ook op ander gebied heeft een nauw con
tact tusschen Nederland en Frankrijk voor vele
eeuwen on» de mogelijkheid geschonken voor
een diepe appreciatie van het Fransche wezen,
I b.v. door de groote beteekenis van de Hugeno
ten voor ons land, die in de kunstnijverheid het
grootbedrijf in Amsterdam introduceerden.
De menschheid zucht onder den druk eener
ontredderde wereld. Hier en daar schijnt ge
lukkig oen streven merkbaar weder op te bou
wen wat verstoord werd. Uit deze gedachte
kwam ook het plan voor deze tentoonstelling
voort.
Kunst en kunstnijverheid zijn ons "telkens
weer een aanmaning tot 't ideele. Bovendien
mr. Benoist heeft bij de opening van de ten
toonstelling gezegd, dat er in Frankrijk geen
verschil Is tusschen artist en artisan. Ieder ar-
tisen, zeide hij, is in Frankrijk artist. Als deze
gedachte in onze industrie meer invloed krijgt,
wordt daardoor wellicht ook iets bijgedragen
tot de oplossing van het groote vraagstuk van
de arbeidsvreugde.
Sprekers innige wensch is, dat de banden tus
schen beide landen versterkt worden.
Nadat een schrijven was voorgelezen van den
Franschen gezant, den heer Bénoist, waarin de.
Dit pakje bleek verschillende goederen uit
het modemagazijn te bevatten.
De jonge man werd door de politie aange
houden en uit het nader onderzoek is gebleken,
dat hij zich niet alleen had schuldig gemaakt
aan het herhaaldelijk wegnemen van goederen,
maar dat hij door in de boeken te knoeten, zich
belangrijke bedragen heeft toegeëigend.
Te zijnen huize werden vele goederen, waar
onder coupons zijden stoffen, afkomstig uit het
benadeelde modemagazijn gevonden, benevens
een bankboekje, waaruit bleek, dat hij ettelijke
duizenden gulden op de Bank had staan.
De politie heeft de door diefstal verkregen
goederen ter waarde van 1000 in beslag ge
nomen.
De kantoorbediende heeft bekend in de boe
ken geknoeid te hebben en thans zat moeten
worden' nagegaan hdeveel geld hij op daze wijze
verduisterd heeft.
Men vermoedt,
hooger dan 10.(
Morgen zal de aa:
van de Justitie worden gesteld.
Boerderij afgebranA
De kapitale boerderij van H. Evers te Blij-
ham geraatke in der afgeloopen nacht door on
bekende oorzaak in brand. De boerderij brandd*
geheel af. Het vee werd gered
WISSE
Lanéaa
Berlijn.
Parijs
Brussel.
Zwitserland
Wee nan
[j] j Kopenhagen
het verduisterd bedrag
ehoudene ter beschikking
RUSLAND.
De ontwapeningsconferentie.
March»™), J (f' zij» ïroot l.e<Wn aiHprab o„r zijn. ver- ""C
D.echstor en A. E,reran*, commies taj den Reed M„dcrhl t mlnisler Dlof eOT woord „„I™»»
de Spoorwegdiensten, J. Ko- herinnerde hij „r da, beMa j St.ekh.Im
Soeter, P. Krulder, J. A. van NeHprl*nd<ch« het Fransche. ver- I N«w York
arschau, 1 Dec. fB. T. A.) Uit Moskou den Britschen hoogen commissaris te Ccnstan-
wordt d« aankomst gemeld van de Finsche, Est;
landsche, Letlandsche en Litauixhe delegaties,
die aan de ontwapeningsconferentie zullen deel
nemen. De Poolsche delegatife wordt heden ver
wacht. Morgen wordt de conferentie geopend.
TURKIJE.
DE KWESTIE VAN 'T NABIJE OOSTEN.
Het conferentie-communiqué.
Lausanne, 1 Dec. (B. T. A.). Het offi-
tinopel. Het onderhoud duurde slechts eenige
minuten, waarna Venizelos weer vertrok.
JAPAN.
De Sjuntocng-kwestic.
Tokio, I Dec. (R.). Het ministerie van bui»
tenlandsche zaken deelt mede, dat morgen de
Chineesch-Japunsche Sjantocng-overeenkomsten
zulen worden getcekend. No de ontruiming van
de Japansche troepen zullen op 5 Dec. de Japan-
van Toezicht op
neijnenburg, J. G.
den Boogaort, J. F. van der VlisenP. A. R. Wel- {J_
i j- v a d„„d Te»„ eenigd worden door hunne uefde voor de vrij-
ling, adjunct-commies bij den Rood van Ioo-1Lj__,x
zicht op de Spoorwegdiensten
volken, het Nederlandsche en het Fransche, ver-
L liOEKUKN.
Off. Not. Niet OIL
1 Deo. 2 Deo 12 w
11.42 11.42
1.0847 J O.0810
17.80
16.60
17.40
0.087 i
7)1.66
46.80
68,20
wegens reorganisatie van het dienstvak, waar
bij zij werkzaam zijn, eervol ontslag verleend
aen mejuffrouw J. de Bruyn, mej. M. E. Rönitz,
mej. Ei J. H. L. J. Sablairolies, mej. J A. Rei-
chert, mej. G. W. M61I van Santbergen, mej. A.
P van Duyneveldt en T. J. van der Voet, allen
schrijver op jaarloon bij dei
zicht op de spoorwegdiensten.
heid de vrijheid van denken in de eerste plaats.
Terloops wees hij er hierbij op, hoe een Des- c
I cartes hier te lande (en te Amsterdam) een toe-
vlucht vond. „Les droits de Thomme" in Frank
rijk neergeschreven, zijn hier te lande altijd
Vergaderir
toegepast. Ook zijn beide valken bij uitstek bef 1922, 's avond:
democratisch. Spr. dankte voor de hartelijke Afwezig fle heerj
Raad van Toe- ontvangst hier te lande aan de Fransche ten- De Voorzitter d
toonstelling bereid, en hij eindigde met een leiding van de Cli
Gemeenteraad van Gouda*
Donderdag 30 Noven,
7uur.
:n Kolijn en Koemans.
:lt mede dat naar aar,
ulaire van den MInistc
ricdc communiqué zegtDe commissie voor de scho belangen worden overgedragen. Na de ont-
territoriole en militaire kwesties verleende Non-
sen gehoor, die de commissie op de hoogte
stelde van zijn inzichten omtrent de noodzake
lijkheid van een snelle uitwisseling van bevol
kingen en gevangenen tusschen Griekenland en
Turkije. No een discussie, waaraan Ismot, Bar-
ruiming zullen nog enkele aangelegenheden ter
egcling oveiblijven.
VEREEN 1GDE STATEN.
Het Amcrikoanschc leger.
De secretaris van staat voor oorlog verklaar-
De Koninklijke familie in de Residentie.
Koningin, Prins en Prinses zijn gisteravond met
den trein van 6 u. 21, in welken de koninklijke
rijtuigen waren gevoegd, van het jaarlijksche ver»
blijf op het Loo te 'sGravenhage teruggekeerd. der wet van 21 April 1922, houdende maotre-
dronk op de glorie en den voorspoed van Frank- inzake de werkloozen-uitKeering eei
audiëntie is aangevraagd.
De Minister is Zaterdag niet aanwezig.
rijk en Nederland
SCHOLENBOUW VOOP
LAGER ONDERWIJS.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
Cura» deelnamen, werd besloten een d."i
.wbcommisete te vormen, Iw.t.nnd. ml verte- s(erllle VM he, hc, 0031,nbiik (!2,000
'enwoordigeri vtat BritonnUt, Itnhi, Frankrijk, a(ficiL,ren ,25 000 m#„!ch,ppenl onvoldoa'n_
rrlekenland en TurbUe en gepreeldeerd door den do is v00r dc MtoRI>]c veili Wij kunM„
nliaonschen eadalagearde. Data commtara aan f<Mm maken b|ij hij
"»k zo° sPoed« ™°®«1')k Blf™ doo^ te verwachten, da. eoede soldaten in één
aen overeenkomst tusschen da balantjheb- Mch, groci^ en eowle 'ofnderm bmn<!n
naan voor te bareidan. pe,i0<le van drie maanden bij eroole hoeveel-
De twee eerste conferentieweken.beden kunnen worden afgo'cverd.
Weeks zeide, dal hij erkende, dat de tegen-
Lausonne, 1 Dec. (V. D.) De conferentie woordigo financieel© toestand het aan het depnr-
Lausanne is thans twee weken bijeen. De be- tement van oorlog onmogelijk zou mnken on-
rekingen, die gedurende dezcp tijd hebben middellijk het maximum van wat noodig is te
aats gehad, hebben tot nu toe tot geen enkel verkrijgen, maar hij pleitte voor een hervor-
In de koninklijke wachtzaal praatten de vorste
lijke personen eenige oogenblikkcn met don bur
gemeester, mr. Patijn, en den gouvei*neur der re
sidentie, generaal-majoor Benteijn, die ter ver
welkoming aanwezig waren, waarna rij in auto's
naar het pnW? "'jn ge-«d©p.
De Duitsche levensverzekerings
maatschappijen.
De gcdachtenwisseling over de belangen van Set in werking treden van eerstbedoelde wet,
de Duitsche 'evensverzekeringsmaatschappijen
en haar Nederlandsche polishouders, welke tus
schen de regeering te Berlijn en te 's-Graven-
gclen ter voorkoming van het zonder
zakelijkheid bouwen van scholen voor lager
onderwijs. In de memori# van toelichting wordt
er op gewezen, dat het zich laat aanzien, dat
het wetsontwerp tot wijziging der Lager-nO-
derwijswel 1920 niet meer voor 1 J$\uari a.s.
tot wet zal worden verheven, zoodat het wen»
schelijk is, den termijn, gedurende welken de
wet van 21 April 1922 van kracht is, te ver
lengen. Het ligt in de bedoeling, tegelijk met
e bestaande uit de hee
R. U. Jongenburger,en
doch een commii
ren Dr. Hoffm;
W. van
hij het Bureau
kering en Werkverruiming.
De BEGROOTING 1923.
Hoffman,! K. U. Jongenourger,e
Hoorn zal informatiën inwinnei
Bureau yoor Werkloosheids\jgjp«^\
Uitgaven.
Bij volgnr. 173
van leermiddelen
(V. B.) ook voor
eflnltief resultaat geleid. De eenige „oplossing"
bereikt werd, is die betreffende West{
ming, zoo spoedig mogelijk, van het corps of
ficieren tot een maximum van 13.000 man Hij
Thracië, welke evenwel nog niet door de regee- betreurde de achterlijkheid van de Ver. St. bij
ing fe Angora is aanvaard. Overigens is de de ontwikkeling van de luchtstrijdkrachten en tv{."'
stand van zaken thans «Is volgt: De grenzen vap spoorde aan tot het zoo spoedig mogelijk bou- .S sa Pe s< ^ezan P
wen van vliegmachines.
hage sedert eenigen tjjd woTdt gevoerd, is thans
zoover gevorderd, dat de namen kunnen wor
den medegedeeld van degenen, die namens de
regeering de onderhandelingen zullen voeren.
De Nederlandsche regeering heeft als zooda
nig aangewezen de heeren
J. Wolff, consul-generaal, hoofd der han
den duur van het bouwwetje te beëindigen.
T. P. baron Mackay.
Naar aanleiding van het overlijden van mr.
Kosten van aanschaffen
vraagt de heer de Jon
de gemeentelijke instel
lingen rekening ej mede te willen houden
de leveranties te
de ingezetenen.
De Voorzitter w j;
loon plaats hebben dooi
jst er op dat een verschi
van 25 pet. noopt Riders te gaan.
De heer MuyTwi'
ijl (A. R.) vraast bij volg
houd schoolgebouwen,
nr. 170 e. v. onder'
.■.o». aatuuuu,, ra», .«i daaronder ook begrepen zijn de bijzonder
r. P. baron Mackay herinnert de Standaard aan scholen en of ook jfrbeidsloonen tot die po.
wijn Kamerlidmaatschap voor het toenmalig ten^behooren?
district Hilversum en schrijft het blad Hij be
hoorde niet tot de op den voorgrond tredende Pe ^eer Muylw
staatslieden, die, met grpote welspiekendheid '74 ?P> dat de kos
toegerust, de Staten-Generaal tot luisteren
dwongen, maar wel tot de nijvere werkers, die
Mosoel, Syrië en Mesopotamia zijn nog niet
vastgesteld en de beslissing daarover is ver
daagd, de contróle over de Dardanellen komt
Maandag misschien in bespreking, evenals de
schulden van het Ottomaansche rijk. Evenals
bij andere conferenties, die sinds het sluiten van
den wapenstilstand zijn gehouden, bestaat er tus
schen de geallieerden volkomen overeenstem-
MEXICO.
Botsingen.
Mexico City, 1 Öec. (R.). Bij een ern-
stigen opstand, die gisteravond plaats had en
culmineerde in een aanval op het gemeentehuis.
lijnmr. J. H. Telders. juridisch adviseut van een sieraad uitmaken van hun kring en wier
de Nederlandsche verecniging tot bescherming onwrikbaar vasthouden aan de door hen be-
von de rechten uit polissen bij Duitsche levens- leden beginseleq hen stempelt tot mannen van
verzekeringsmaatschappijenmr. J. Kist, tech- hoog karakter.
nisrh adviseur van deze vereeniging. Zooals van atie antirevolutionair#
De heeren mrs. Telders en Kist zullen binnen- leden kan worden gezegd, geldt 't ook van T.
Lort naar Berlijn vertrekken, ten einde de be- P. Mackay, dal hij een warm strijder was voor
De Voorzitter at twoordt ontkénnend.
jk (A. R.) merkt bij no
en van. de groote schoon
maak ontzaglijk hoop tijken, f 2000.-
is ongeveer het dub' A
het bijzonder ondn
da'
bbelc per leerling dan bij
rwijs.
De Voorzitter noemt de kosten van schoon
houden vooralsnog een probleem. De r«i-
l, nigingsdienst doeFdit nu, het is goed, maat
Kamer-duur! de vraaS omtrent de groote schoon-
maak zal spr. onper het oog zien, in elk
•prekingen aan te vangen.
Opheffing kapverbod.
De Minister van Landbouw a. 1. heeft goedge-
ming. Er verluidt evenwel, dat de mecningen der j werden twintig personen gedood en vijftig ge-
geallieerden ten opzichte van de zeeëngten nogal wond. De onlusten begonnen met een optocht
uiteenloopen. der vakvereenigingsmanncn, die was georgani- j
De vertegenwoordigers der geallieerden hou- seerd om te protesterren bij het gemeentebe-
den hier voortdurend particuliere besprekingen, stuur tegen het defect raken van de waterleiding, vonden op te heffen het kapverbod, gelegd bij
met het doel in algeipeene lijnen tot overeen- hetgeen bijna wat^rnood tot gevolg had. De beschikking van 25 April 1921 op-de beide
stemming te komen voor de conferentie van politie vuurde eerst over de hoofden der betoo- rijen thans aan het Rijk toebchoorende boomen
Maandag. i gers heen, maar toen dit niet de gewenschte uit- ann weerszijden van den rijksweg Arnhem-
De door Curzon opgestelde punten betreffen- werking had, joeg zij een salvo iri de menigte. Zutphen.
de het Britsche standpunt inzake de DoTdanel- De menigte slaagde er later in, in het gemeente-
len, wordt streng geheim gehouden, daar ga- huis binnen te dringen, waar zij waardevolle HET BEZOEK VAN DEN FRANSCHEN
vreesd wordt dat rij anders minder gooóe ge- documenten vernietigde. Bondstroepen joegen MINISTER VAN HANDEL.
olgen zullen hebben voor de a.s. Maandag te tenslotte de demonstranten uiteen, maar niet
I het Christelijk onderwijs. Dat toonde hij ook
in de Tweede Kamer, maar dat toonde hij ook
door vele jaren lang als penningmeester op te
treden van De Unie, een school met den Bijbel;
in het Unie-bestuur werd zijn arbeid warm ge
waardeerd.
6EMEKSDC BERICHTEN.
Haven conflicten.
Gistermorgen hebben te Rotterdam de beman
ningen van de schepen „Midsland" van de
Scheepvaart- en Steenkolenmnatschappij en de
„Import" van de Rotterdam—Londen lijn gewei-
w.„Gistermiddag omstreeks half vijf heeft de gerd te monsteTen op de nieuwe, door de ree-
'ouden conferentie. Het Britsche standpunt ver- alvorens dezen het gemeent'huis op vele plaat- Fransche minister van nijverheid en handel, de ders vastgestelde, voorwaarden,
sngt de algoheele vrijheid, zoowel in oorlog als sen in brand hadden gestoken en het meubilair heer Lucien Dior, vergezeld van zijn echtge- In verband hiermede vergaderden gisteravond
vredestijd, behalve voor onderzeeër» en verwoest. Hedenmorgen vroeg kwamen de noote en beide zoons, het aangekondigde be- de zeelieden aangesloten bij de vereeniging Rot- w
- demonstranten opnieuw in botsing met bereden zook gebracht aan 4e Fransche tentoonstelling teidam, onderdeel 9er Federatie, gezamenlijk sigaréncentje voor
Turkije politie, met het gevolg dat nog acht personen te Amsterdam. met hen die aangesloten zijn zij de enkele jaren spreker otlnoodlg.
oenheden.
-f-kf heeft reeds verklaard,
toezicht op de zectngten moet werden gewond.
De heeren v. d. tórug, v. d. Want en San
ders achten vermhdering van dezen post
ongewenscht..
Na discussie wofdt het voorstel-Muylwijl
verworpei
Het bij volgnr. 2|35 geraamde bedrag var
250 voor de Bioscoop-Commissie wordt
door den heer Potiarst een onnoodige uit
gaaf geacht. Dit liedrag dient voor eei
de leden, en dat ach
T- Vergaderen kan die com
Bij het binnentreden speelde het orkest de uit de Federatie gedeserteerde-vereeniging „Een- missie, als ze dat ml, wel aan huis.
geval zal zuinighei
Bij art. 186 Kos
is in gekomen een
raad, verzoekend
Op dit adres zu
uitbrengen.
Bij volgnr. no. 2.'
burgen en muziekc
heer Muylwijk ver
grond van noodzakelijke bezuiniging.
d worden betracht
ten Oydercommissie 50.
adres v. d. Centr. Ouder
een subsidie van 75.—
len B. en W. prae-advies
3 Subsidiën aan Schouw-
orpsen 1500 bepleit de
aging met 1000 op
De Voorzitter is van oordeel dat schrap-
»ing van deren post het bestaan dezer com-
jnlssie in gevaar brengt. Eenige kostenver
goeding voor het geregeld aanwezig zijn
voor het loeren der films acht spreker zeer
billijk.
pe post wordt in stemming gebracht en
i yefvvorpe» met 7 tegen 10 stemmen.
Bij volgnr. 237 kusten ziekenverpleging
spreekt de heer v. d. Want over het van
Iterson-ziekenhuis.
De Voorzitter verzoekt hem zich te beper
ken nu de commissie is ingesteld.
De heer Lafeber meent dat hier geen
sprake is van den mond snoeren. Spr. is ech
ter van oordeel dat de voorzitter in deze
gerechtigd is de discussie af te snijden.
Wethouder IJsselstijn: Dat is sterk, dat is
Russisch!
De heer Lafeber zegt dat de Raad wel
jal voelen dat de beweringen van den heer
v.d. Want onmogelijk een leiddraad kunnen
vórmen voor de commissie.. Spr. althans
«aakt bezwaar daartegen en zal ook
J
B. cn W. dier geeente deze zaak bespreken.
Dc subsidie ad f 1000 wordt goedgekeurd.
De heer M u y I w ij k wil den post van
400 bij volgnr. 291 voor het lidmaatschap
van de Vereen, van Ned. Gemeenten schrap
pen, omdat deze. z. i. een nuttelooze uit
gaaf is.
De heeren v. d. W a n t (v.. b.) v. G a l en
(a., r.) en Dr. Hoffman (r. k.) zijn van
gelijke meening en achten het een bedrag
van 400 niet waard.
De heeren Sanders (s. d.), Bokho
ven (v. b.) en de V o o r z i 11 er stellen
prijs op behoud van dit lidmaatschap en ver
dedigen dien post.
B.ij stemming wordt de post met 11 tegen
6 st. goedgekeurd.
Bij volgnr. 296/ 1500 voor geneeskundige
controle van het gemeentepersoneel stelt de
heer Muylwijk (a. r.) voor, dit bedrag
met 1000 te verminderen, daar spreker een
controleerend geneesheer voor allen over
bodig acht. Contróle is alleen voor de min-
datgene wat de heer van der Want aan-'der goede elementen noodig en zoovelen
voert, niet in gaan. zijn die er niet.
gelijking doorstaan; d* aansluitingskosten
zijn geenszins overdreven. De bedrijven
moeten een matige winst maken.
De behandeling der begrooting is hier
mede geëindigd; ze wordt vastgesteld tot
het geraamde bedrag van f ?.l77.893.96>/3
behoudens de enkele aangebrachte wijziging
Steunregeling der werklooze typografen.
De heer Overhand (s. d.) bespreekt
het afwijzend prae-advies van B. en W. op
het verzoek om steun aan de werklooze ty
pografen.
Spreker is van oordeel dat de Minister de
typografen op vernederde wijze behandelt
door hen over te leveren aan de practijk van
de Armenwet; B. en W. van Gouda leggen
zich neer bij het besluit van den Minister
in diens circulaire medegedeeld en geven
geen extra steun, doch verwijzen naar het
Burg. Armbestuur. In den Haag geschiedt
de uitkeering als aan de andere crisis
werklozen en dan vla Maatschappelijk
Hulpbetoon door de afdeclingsbesturen.
Spr. verwijst naar de motie-van den Tem
pel die in de Kamer is aangenomen, en ver-
Hct spijt den heer vanderWant (v.b.) I De heer v. d. Want acht dit een möei-
dijt de voorzitter begonneivis hem een te-lijk te beoordeelen zaak, daar de doktoren 1 wac,1t vaa B. en W. een betere regeling,
rechtwijzing te geven. Dit zou wellicht kun- voor een controleerend geneesheer dat ge-1 Wethouder Dr. Hoff an acht het ge
nen leiden tot een minder aangename ver- baseerd op het aantal van het persoeel is. wenscht te wachten op wgt de Minister na
houding bij de discussie. Spr. heeft het Spr. meent dat de hoofden der bedrijven t de afneming der motie-van den Tempel zal
recht en is daarbij ten volle door de wet
gedekt om over deze zaak bij de begrooting
'te spreken, zooals hij dat nondig acht. Een
f dergelijke nuttelooze terechtwijzing had
daarom beter achterwege kunnen blijven.
Spr. wil deze aangelegenheid zakelijk be
handelen.
Kort na de reorganisatie van het zieken
huis is overgegaan tot den bouw van een
zusterhuis, plaats biedend voor 40 zusters.
Dat gebouw heeft gekost 173.000. Spr.
gelooft niet dat het noodig is geweest zulk
een groot bedrag daarvoor uit te trekkep.
Daarom heeft spr. gevraagd op wiens voor
stel dit is geschied. Deze bouw had nog an
dere gevolgen kunnen hebben; indien het
gemeentebestuur en de Raad zich daartegen
niet hadden verzet, zouden e( ook nog twee
huizen voor de doktoren zijn gekomen.
Daarop is gevolgd de benoeming van een
assistens-geneesheer buiten den Raad om
en de teekenen waren aanwezig dat dc kos
ten zich gaandeweg zouden uitbreiden. Toen
heeft spreker's fractie een motie ingediend,
waardoor de aanstelling van den assistent
geneesheer niet kon worden bestendigd.
B. en W. zijn toen uitgenoodigd, ter 'wille
van de beperking der uitgaven te komen
tot vrije artsenkeuze. Als de uitbreiding van
het medisch personeel niet behoeft door te
gaan kan deze vrije artsenkeuze uit een an
der licht worden bezien. Spr. wil daarop
thans niet nader ingaan.
Als gevolg van een ingesteld onderzoek
zijn aan Regenten verschillende vragen
ilicht voldoende "contróle kunnen uTtoefe-do®n-
nen, waardoor het bedrag kan worden ver-sPr bet standpunt door den
minderd. I Minister ingenomen op grond van de coll.
Wethouder Dr. Hoffman wijst er op, I arbeidsovereenkomst in
dat de artsen unanio. weigeren om als,ben waarin een pi
Spr.
linister
ivereenkoiT
arin een prijspolitiek is vasti
verzekeringsagent op te tre*den en zieken-1 waarin de consumenten geen stem hebben
briefjes af te geven. Dat is niet de taak «ehad. Een dergelijke overeenkomst acht
graphische vak
van een medicus. In Gouda werkt deze
contróle goed, de toekomst zal moeten uit
wijzen of dit zoo zal blijven.
Wethouder v. G a I e n (a. r.) wijst er op,
dat herhaaldelijk blijkt dat contróle noodig
is. Wat de kosten aangaat, spr. zou het wel
goed achten dat dit punt nog eens rijpelijk
door B. en W. zou worden overwogen.
De Voorzitter wijst op de preven
tieve werking dezer contróle; er zijn 600
personen in gemeentedienst, waarvoor 2.50
per hoofd wordt betaald. Overweging van
het bedrag met B. en W. acht spr. zeer
nuttig.
Daartoe wordt besloten; de post wordt
goedgekeurd.
INKOMSTEN.
Bij volgnr. 15 Marktgelden bespreekt de
heer de Jong (v. b.) de reorganisatie
van het Marktwezen en wijst op de goede
resultaten daarvan. Indien d<|veeinarkt naar
het Kazerneplein zou kunnen worden ver
plaatst zou spr. dit toejuichen, contact
daarvoor met de Hol!. Mij. van Landbouw
e. d. organisaties acht spr. van belang. De
fruitmarkt laat nog te wenschen over; een
betere regeling ddarvan beveelt spr. aan.
Teneinde een te grooten toevloed van
ijn aan Kegenten verschillende vragen ge- leneinde een te grooten toevloed van
teld. Uit het rapport daarover blijkt dat i vreemde marktkramers, waarvan het aantal
Je antwoordtin daarop zoo vaag en onvol- sterk toeneemt, te keeren, stelt spreker voor
iedig zijn gegeven dat deze geen enkel hou- het tarief voor kramen met 25 pet. te ver-
vast bieden. Wat de nu ingestelde commis- hoogen.
io zal moeten doen is spr. niet duidelijk,! De heer Potharst (r. k.) wil onder-
Jaar haar werk hetzelfde zal zijn als de scheid maken tusschen de kramers inwoners
en W. is ge-en niet-inwoners. Do
controle, 'die feitelijk door B. en
niet bona fide
raagd. De bedoeling was aanvankelijk 'ge-1 kooplieden wordt den winkelstand schade
.veest een openbare raadsvergadering te be- j toegebracht. De gewone inarkt-kooplieden
.«'ggen om de geheele zaak te bespreken, i wil spr. niet weren.
Het spijt spr, zeer dat het zoo is geloopen De heer Muyijwijk (a. r.) acht een
at na een jaar nu een commissie wordt in- verhooging van 25 pet. onvoldoende, daar
.esteld. Spr. gaat den verschillende vragen het tarief slechts 7^ cent per vierkante M.
in antwoorden uit het rapport na. bedraagt en stelt voor 50 pet. te verhoogen.
Een klacht, die ook thans nog geregeld j De Voorzitter wijst er op, dat
r. alleen mogelijk in een ideaalstaat, maar
waar deze er niet is, moet dit systeem falen.
Spr verdedigt de houding van den Minis
ter, al zou spreker gaarne uit overwegingen
van menschelijken aard gaarne beteren
steun geven. Thans moet worden afgewacht.
De Voorzitter wijst er op dat een
audiëntie is aangevraagd terzake de werk
verschaffing; over deze aangelegenheid
kunnen dan tevens inlichtingen worden in
gewonnen.
B. en W. wille gaarne overwegen wat
mogelijk is te doen.
Na verdere bespreking en repliek van den
heer Oveylrand (s. d.) stelt deze'voor
bij motie *8r (L Minister de wenschelijkheid
uit te spreken dat de uitgetrokken typo
grafen als crisis-werkloozen zullen worden
gesteund.
Rookverbod voor jnugdige personen
De heer v. d. Brug (c. s.") herinnert er
aan dat er een verordening bestaat die het
rooken door jeugdige personen verbiedt.
Spreker dringt op toepassing dier verorde
ning aan.
De Voorzitter zal hieraan aandacht
schenken, doch is van oordeel dat een nauw
gezette toepassing niet mogelijk is.
De vergadering wordt daarop te 11 uur
gesloten.
Het verkeer te Gouda.
Een der beroemdste, mooiste, doch duur
ste steden in Zuid Holland, ja van Neder
land. is Gouda aldus lezen w.ij in „de
Kampioen." Beroemd is zij door de aan haar
naam onafscheidelijk verbonden kaas, pij-
peif, kaarsen, lekkernijen, ook niet te ver
geten het Stadhuis, kerkglazen, museum,
enz. Mooi is zij door haar met boomen be
groeide singeK en grachten in het oude ge-
deelte. Duur is zij mede door de 70 bruggen
1 over de genoemde grachten.
beperking daarvan over verschillende dezer bruggen is in de
irdeel geven. laatste dacen veel te dnpn. omdat daarhii
lering daarin komen moet
Behalve op deze interne
vvordt vernomen, is die omtrent de berekë- markt een att|actie is:
nlngen der doktoren aan verschillende pati-'zal meer nadeel dan voori
enten. Spr. neemt direct aan dat de toege-1 Ipgevolge de veewet worden speciale vee-1borden zijngeplaatst met aanwijzing^"van
paste tarieven zijn gereglementeerd, maarmarkten ingesteld, deze aangelegenheid l mhet toelaatbaar max.*gewicht en een waar
de geest daarvan is naar spr. meent, toch komt eerstdaags bij<B. en W. in bespreking, j schuwing; „Belasting hierboven gevaarlijk."
leweest dat deze zouden worden toegepast De heer v. d. W a n t (v. b.) is van oor- Een brug der binnenstad, welke voor het
laar gelang van het inkomen der patiënten deel dat het tarief met te hoog moet worden doorgaande verkeer buiten be'schouwing kan
:n dat deze alleen dienden om daar niet i opgevoerd; men moet den markthandel nietworden gelaten, laat o. m. 2500 K. G be-
iioven te gaan. Het doet spr. genoegen dataan banden leggen. De kramen verievendi- ,astjng toe, terwijl de overige bruggen, welke
J, .en W. zullen overwegen welke veran- $en het marktverkeer. Wei voor het doorgaand verkeer van be-
De heer L a f e b a r (s. d.) meent dat, teekenis zijn, gerf gemiddelde belasting toe-
wat de heecen Muylwijk en Potharst willen |alen van 360o tot 5000 K. G.
..ijst spr. nog op een belangrijke kwestie, neerkomt op vaksluiting. De plaatsing dezer borden en om zeker-
n. 1. de verhouding tusschen de beide dok- Besloten wordt dat B. en W. een tariefs- verkrijgen inzake het onderschrift
oren. Uit wat daarvan bekend is blijkt, dat herzieping zullen overwegen. I der borden, heeft aanleiding gegeven tot
iet hoog noodig is dat in die verhouding i De heer v. d. Brug (c. s.) vraagt stem- een onderhoud tusschen den directeur der
erandering komt. Geschiedt dat niet, dan ming over den post 11000 inkomsten uit de gemeentewerken, den heer N. J. E. v. d.
s er gevaar dat een der meest bekwame kermis. Ven, en den consul van den A. N. W. B.,
aannen van het Ziekenhuis zal verdwijnen. De heer Bokhoven (v. b.) wijst er op Toeristenbond voor Nederland te Oouda,
pr. wenscht hiermede niet te treden in een dat de inkomsten uit dezen hoofde bedragen den ^eer A. C. Coster,
eoordeeling aan welke zijde hier het ge- I 14000 benevens de vermeerderde ontvang- De directeur, die sedert kort zijn functie
■k staat. sten aan electr. stroom en gas en waar- bjj de gemeentewerken bekleedt, verklaarde
Spr. vraagt waarom door B.. en W. niet i schuwf ?r tegen dezen post in dezen tijd groote voorstander te zijn van industrie,
'°er invloed is geoefend op Regenten om 'zeker niet prijs te geven. 'handel en toerisme, doch de plicht van hem
ehoorlljko inlichtingen te verstrekken. In stemming gebracht wordt de post met en het personeél gebiedt in de allereerste
Spreker wenscht niet den schijn te wekken 11 tegen 6 st goedgekeurd. plaats te waken voor de belangen der ge-
an iets persoonlijks te hebben tegen den Volgnr. 16 Keurloonen 10.000 geeft den meente.
jorzitter van het college en het streven 'heer Potharst (r. k.) aanleiding J
in regenten; evenmin trekt spr. in twijfel trent inlichtinge te vragen
Ie goede bedoelingen der doktoren. Toch'zen dat in deze geen ovc
xht spreker het goed dat deze zaak ter trokkenen is gepleegd. Spreker is van uui- za| jn de toekomst nog erger
*prake is gebracht. Het is gelukkig dat reeds deel dat waar de kosten voor de gemeente geen paa| en pcrk wordt gesteld. Gouda Is
,,cn belangrijk bedrag is bespaard en dat zijn geraamd op 3790.—het niet aangaat |nu eenmaa! door haar groote fabrieken en.
'oor den directeur de grootst mogelijke zui- de slagers daarvoor 10.000 te latenJ>e- .handelsgenootschappen een industrie- en
nigheid wordt betracht. talen. Spr. stelt voor vermindering tot 7000 handelsplaats van den eersten rang, gelegen
Indien de Commissie haar moelijke taak i De heer de Jong (v. b.) sluit zich in h£t midden der grootste steden uit ons
.vil uitvoeren, dan hoopt spr. dat deze in ver- hierbij aan. Spr. protesteert tegen dit yoor-1 land, zomodat ook het doorgaande verkeer
eeniging met B. en W. met grooten spoed j nemen, te meer waar de vleeschkeurings- per vrachtwagen aanzienlijk is. Er is geen
zal worden afgedaan en dat verbeteringen wet nog andere kosten oplegt door omfcouw ge|d om meerendeel dér bruggen te ver-
daaruit zullen voortvloeien. j van de slachtplaats. nieuwen en in dat verband wordt
De Voorzitter merkt ojWWat hij als Wethouder IJ s s e 1 s t ij n meent dat niet
voorzitter van den Raad zal doen wat hij j de slagers maar wel de consumenten zullen
voor een goedo behandeling noodig acht. betalen.
Wethouder Dr. Hoffman meent, dat De heer Sanders (s. d.) is van oordeel
Losing Natuurkundig Genoot
schap.
Gteoeravorid firad in „de Reurtéo" voor H<*
NSettnttkwraïig Genoot«c4wip nihier a!s spreker
op dr. D. J. Hutehoff M Toen spreker de
uitfioodiging ontvirg om een voordracht te ko
men houden, wrombjj Wj «elf hot onderwerp
kon tóeaent heeft, spr. die uilnoodiging guornc
•imgentfmea omtètf Mj wilde spieken over
„Qtire vwoimg sooata die bahaort te rijn." Dat
onderwerp is spooftwl genomen omdat roe<te
vóór den oorlog orae voeding ondookn&tig was.
Wij hebben de gevolgen rum den lnjvc gevoeld.
In 1915 bedroeg het noivtal inwoners 6.4 mil-
lioeiv dit aantal steeg m 1918 KX 6.8 mSfHoeh
of 6 Nu xou «Hes dus met 6 bunnen rijn
«oegwwmeiv «onder te spreken van belong rijke
vermeerde ringen. Het aantal sterfgevallen «ati
tuberruioae in 1915 wm 8500, m 1918 klom
het eon tel tot 13,600, dat wil dv» segtjen een
veimeordenng van 60 met de meoolen tag
roten ook ongunstige cijfers, in 1915 945 sterf-
in 1918 1360 of 45 Het aantal
wekitegavwllten van roodvonk was respectieve
lijk 7300 en 16,900, dus dan 100 X; do
kroon «port echter de typ4vir% van 1700 tot
4100 of bijna 150 Uit cijfers bWjkt de
grootq toenam» van het nantnl sterfgevallen.
De oorzrfken rijn gvlwgen in onvol dkwrtde en
irnrioneele voeding. Spr. deelde mede, hoe on
der prof Van Leersum toen tot «tand geko
men fe het instituut voor volksvoeding ter be-
studeerilng d!er voeding en mma/tregolen te nomen
in het belang van ons volk.
Alles wwt in de rutuur leeft moet voe
den zoools de natuur die voeding geelt. De
nwrwdh is bet eenige weren in de natuur tH4
rijn voeding kan bereiden sooofe Hij «elf wil,
hótrij sledh/t of good. In don oertijd leefde de
mensdh van vruchten, wortels, dieren, meer of
minder muw genuttigd. Het is geen suppositie
van ons zegt, spr., wij kennen nog volksstammen
fcho nog zoo h»lf m de bocnveri leven. De otvt-
wtifckéHk^r is torgiannerhand g*kom*n. Do Ba-
twvieren kneusden hot ruwe product tusschen
steenerv mteolkften het wenm en gebruikten het
alls graarukoekten. In Niwuw-Gvriiw» rijn nog
volksstammleiv die op deaseWdo wij* te werk
gaan bij die bereiding hunner spijzen wegens hot
ontbreken van ijzer. Merv weet ock hoe ossen
aan het spit gebraden en genuttigd werden. Wij
gebruiüken niet veel meer rauw© spijzert.
Ai naar mate onee wetenschap verder Is ge
gaan heeft men ziek afgevraagd of de voeding
altijd zoo is geweest. Wij weten thans dat noo-
ci*j fe eiwit, fcoolhydmtjcn en vutten en writ
gnoer»ter(. zout en water, ook de hoeve* lhcid
100—130 gr. eiwit, 300-500 gr. koolhydraten
en 50—100 gr. vet.
In 1893 deed prof. Dijkman te Utrecht een
ontdekking, welke zeer belangrijk was en waar
door alles vrijwel opzij werd geschoven wat tot
nu toe was bereikt. De ontdekking gaf over de
geheele wereld een volkomen ommekeer in onze
-voedingsleer.
Rijst is ook graan. Prof. Eijkman gaf kippen
witte rijs! als voeding; het bleek dat de kippen
ziek werden, zij rankten verlamd, «akten door
op hun pooien, gingen liggen en stierven. Toen
kwam de vraag: kan die voeding verkeerd ge
weest zijn? Opzettelijk werden andere kippen
weer ziek gemaakt door de witte rijst, totdat
hij ze de v o He rijstkorrel gaf, waarop zij ge
nazen, waaruit bleek er Iets moest zitten in de
bast of zemel, en het bleek dat in de "zemel zat
een voortwoedende werking tegen die vëilam-
mingsziekte. Men heeft niet kunnen nagaan wat
er in zit, het is een stof die we niet kennen en
aanduiden al* „vitamine". De proef werd
over de geheele wereld hefhaald.
Dr. Vorderman, inspecteur der Volksgezond
heid in Ned.-Indië, bewerkt® bij de regeering
het gelasten van een onderzoek n»ar do moge
lijkheid of de berri berri, waaraan 50 h 70
der aangetasten sterven, door vitamine te ge
nezen was.
Dank zij do uitvinding van prof. Eijkman
werd de ziekte, door het niet meer voeden met
witte rijst, maar door rijst waaraan rich het
zihrervlies nog bevindt, totaal uitgeroeid. Prof.
Eijkman's ontdekking fe geworden de basis van
onze moderoe voeding.
Eerst in do laatste 50 jaar fe het zoo po
pulair geworden wit brood te eten. De platte
landbewoners voelen zich met wit brood ©n-
ir.
moot 't lichaam krachtig houden tegen de tubora
culose.
Spr. wees nog op de genezing van scheur
buik door versche groenten.
Een uitzondering op het verdwijnen van vita
mine bij ingemaakte grbqnten fe zuurkool. Ook
ooft, vooral tomaten, bovat vacl vitamine.
Al mag het vreemd schijnen door onze cultuur,
zegt spr., dwalen we af vat. onzen natuurstaat.
Recapitulerende gaf spr. nog o#ns een op«
somming van al datgene hetwelk noodig is voor
een doolmatige voeding. Met vele en duidelijke
lantaarnplaatjes werd h«t gesputkene toegelicht.
Dr. Hoogstra dankte voor cS aangename an
leerrijke lering. Men hoort wel eens zeggen „Cc
heb er weinig van meegenomen", doch als d®
toehoorders ny niet vol graden rijn, aagt spr,
weet ik het niet
Stads-Evangolisatle Jerull.
De Stnds-evangeljsntie Jeruël herdenkt
Woensdagavond 6 December in haar gebouw
aan do Lengstront haar 25-jarig bestaan met
een gedenkdienst, waar als feestredenaar s»l
optreden de heer E. 'van Balen, uit Utrecht.
M. O. Geschiedenis.
Onze vroegere stadgenoot, de heer J. de
Nooy, slaagde gisteren voor het examen M.O,
Geschiedenis.
Faillissement ui tg®spr oken.
De Rechtbank te Rotterdam heeft uitgespro
ken het faillissement v«n Th. van Heat, alhier «n
benoemd tot curator mr. M. de Mol.
Agenda. 1
2 Dec. 2 uur. St. Janakerk. Onthulling van
hot herstelde Glas no. 28.
2 Dec. 9 uur. Zaal Kunstmin Soc. Ons Ge
noegen. Groot Bal.
2 Dec. 8 uur. Gafé Harmonie. Propaganda-
feestavond v. d. Hondelsreizigors-societeit Har
monie.
4 Dec. 10 uur v.m. Haastxecht. Gemeente-
rand. s
6 Dec. 8 uur Gebouw Daniël. Cursus
E. H. B. O. leider dn Homburger.
7 Dcc. 8 uur. Nieuwe Schouwburg. Prinsasse
Toonvel, dir. Cor. Rujjs.
13 Dec. uur. Stadhuis Raadzaal. Verga
dering Kamer van Koophandel.
daarom- I
Deze belangen zijn evenwel in de laatste
:n en er op te wij- 1 jaren door het moderne vrachtverkeer per
ivcrleg met de be- voertuig in de verdrukking gekomen en dit
•preker Is van oor- 2a| jn de toekomst nog erger worden, als
Boskoop. t
Op de verkooping door notaris Maarschalk
alhier zijn de perccelcn toegewezen als volgt t
Perceel I. Twee huizen aan den Goudscherij-
weg no. 12 en 14 op 4950, kooper de heer
I. P. Noomcn, alhier.
Perceel 2. Het bouwterrein aan den Zwarteweg
op 400, kooper de heer H. Kohlbrugge te
Utrecht.
De overige perceelen rijn opgehouden.
De volgende verloren voorwerpen zijn terug
te bekomen aan het politiebureau
1 paar hecrenschoenen, 1 psalmboekjfe, 1
srhoolétui mot inhoud en 1 grijse kinderhand-
schoen. v
De Provinciale Wntersjaot fe dezer dagen
overgegaan zonder eenig overleg tot een onnoo
dige verzwaring en, ophooging der los» cn laad
plaats aan de Gouwe in Den Ham. In aanmet-
king gpnomen het groot belang van Boekooj
bij gocdo verscheping#» en laadplaatsen weki
deze onmoedige en onpructische ophooging ont
stemming nfe Sijnde een nieuwe belemmering ir
het toch al zoo gehandicapte Boskoopsche be
di ijl. Wat havens en kaden in de groote sterk t
zijn, zijn voor Boskoop de ©verschepingen er
daarom stemt deze tegenwerking van het plan
ten vervoer te meer, waar 4® verkeersmiddelen
toch a! zoo droevig zijn.
Dit kostbaro werk had beter kunnen wachter
tot de groote vnn-tverbeterlng Amsterdam
Rotterdam, dio reeds 60 jaren aanhangig isv
De Coöp. Brood- en Verbruiksvereeni»
ging alhier, zal over het algeloopen jaar een
dividend uitkeeren van 14 procent,
Woensdagavond gaf do gymnastiekvere
niging Hou-vnst, alhier een goed geslaagde uit
voering in de groote zaal van hotel Klaassen.
De toeloop voor die uitvoering was soo
oot, dat verscheidene menschen niet toege-
dot mora dit ondontlradins h»d setoord <kt^°Z I la'e"- 'f1»"™'™ """i keuc,«
- oogrite veel bijval.
Naar wij vernemen bestaan er plannen, om
voor de teleurgestelden een 2e uitvoering te
geven.
nocming van den derden art&) Spr. ver-l Wethouder van Galen (a. r.) wijkt er
baast zich over do vraag waarom B. en W. op dat de keurloonen nog bij verordening
niet meer invloed hebben aangewend bij moeten worden vastgesteld. Dan is de Raad
Regenten. Aan spr. is als wethouder van in de gelegenehid zijn bezwaren tegen het
Armwezen niet de volledige beschikking tarief kenbaar te maken.
nieuwen en in dat verband wordt gewaar
schuwd tegen zwaardere belasting dan bij
de bruggen aangegeven. Richt dus een
zwaader voertuig schade aan, ofi wat nog
-...«„«v. -erger ik, zakt het door brug en al heon, dan
de Raad op grond vap art. 24 en ,25 van dat verhooging der v eeschprijzen hierdoor zaj de schade verhaald worden op den
de verordening wel (iegelijk de bevoegd-niet gemotiveerd is. Als hieromtrent overleg eigenaar van het voertuig,
held had destijds in te grijpen bij de be-kan pjaats^ hebben,^kan Uit zijn nut oeooen. op schriftelijke aanvrage is het consulaat
""k van den A. N. W. B., gevestigd te Gouda,
Gouwe 198, bereid nadere inlichtingen in
zake het doorgaande verkeer te verschaffen.
Classificatie der gemeenten*
Ook hier ter stode fe onlangs met het oog
op 4e hercinssificatie óer gemeenten eene com
missie benoemd, vertegenwoordigende alle amb
tenaren en beambten in recfetsstrceksdhe of rij-
delingschen rijksdienst te Gouda,
Deze commissie heeft thans een adres ge
richt tot de Tweede Kamer der Sta ten-Gene ronl,
waarin ze met nadruk protesteert legen elke
classificatie, omdat ze <te®e, van Welken aard
ie moge zijn, een ergerlijke en niet te recht
vaardigen bevoondeeltng van den «enen staats
burger boven den anderen acht
Voorts zijn *h haar midden twee gedelegeer
den aangewezen opt een bezoek ta brengen bij
den voorzitter en den secretaris der herclaasifi-
dutdelijk te ma-
De Voorzitter merkt op, dat overleg
met de organisaties zou kunnen plaats heb
ben vóór de indiening der voorstellen. De
wijze van ontvangst animeert daartoe echter
niet.
Bij volgnr. 21 Gasfabriek verzoekt de heer
de Jong (v. b.) er rekening mede te houden
dat de winst door de bedrijven gemaakt
ten goede moet komen aan de gebruikers.
«k van net /.icKennuts. iDe Commissie voor de licht-fabrieken zou
Bij volgor. 248 Subsidie aan openbare de prijzen kunnen overwegen als ook de
middelen van vervoer keurt de heer Pot-» tarieven voor meterhuur en aansluiting, die
h a rt (r it,) d® houding van het gemeente- nog al hoog zijn. Ook de contracten zouden
bestuur van Reauwijk at om voor den f.uto- wellicht kunnen worden verminderd.
Lenst GoudaReeuwijkBodegra/en de Wethouder van Galen wijst op dc tot
tibsidfeiu te trekken 'tweemalen toe in dit jaar gebrachte prijs- artie-oommis-B, ten
l'« Voor.it ter mM dit ook <!nver- verlaRinü; de gasprijzen van Oouda 11 ct. ken, <fet de Wer^voorwewde» te Goud. raie.
ttlb.nr en wil. tvaar dit verkeersmiddel zijn niet ongunstig tegenover andere ge- guMUger njn thn in gemeenten der le kleum.
gegeven over alle bescheiden. Spr. kan
begrijpen dat regenten bezwaar hebben ge
maakt om tegelijk met de belde artsen deze
aangelegenheid in den Raad te bespreken.
Spr. wil tegen de subsidie zeker geen be
zwaar maken en stelt voor die goed te keu
ren.
De Voorzitter wijst er op, dat die
subsidie reeds i3 toegestaan bij de begroo
ting van het Ziekenhuis,
voldoende gevovd Eouwnn g.ivdvn .„rd In „U^tT J X7„i,7
Denemarken verbode» wit brood te eten,
dat men Uit ordervinding had geleerd <te
dere voeding beter was. Geeft men een kip 3
weken wit Ibrood, dan srterft het dier, In het laat
ste stadium fe de kip te behouden door bruin
brood.
Spr. gaf nog een typisch staaltje van do
visschersbevodking van New Folklnnd. Door
verkeerde verpakking kreeg men daar alleen
wft meed, men kreeg voldoende eiwit koolhydra
ten en vetten en de verlammingsziekte brak uit,
de verbetering trad oerst in toen vitamine kon
worden aangewend. Aardappelen bevatten ook
vitamine.
Hoeveel bleekneusjes zijn er niet die ondanks
de voeding niet aankomen, vhomine zou een
belangrijke rol kunnen spelen. Spf. moet tot de
rondusie komen en zou wfilen inhameren bij
de ouders dat zij hun plicht niet doen, als zij
j niet voeden met bruin brood, kan het niet mak-
i kedijk verteerd worden dan gebuild brood of
I wittebrood met roggebrood; gezorgd moet wor-
den dat er zemelen binnen komen.
Amerika tracht op te voeden in het bewust-
zijn het menschdom zich rationeel en goed moet
i voeden. Spr. noodigde de «anwez! *en uit de
j ploten te bekijken in de pauze, welke hij terleen 1 woord op, dot do vereeniging thans weer in het
heeft vnn het Instituut voor Volksvoeding. bezit fe van een flinke ijsbaan,
I Na de pauze deelde spr. mede hoe hij verdere j De rekening von den penningmeester, riuiten-
j onderzoekingen was gebleken ook andore voe-6° ïn ontvangsten en uitgaven met een batig
j dingsmiddelen vitamine bevatten, b.v. erwten en saldo van 22.03, werd goedgekeurd. Da uit»
boonen. Wij wisten wpl dat die versterkend I gaven bedroegen 268.90, do inkomsten
I waren, doch nu weten we de oorzaak, die ge- j 290.78, terwijl nog 100 gerestitueerd «al
j vonden moet worden in de vitamine. Wanneer j worden door het Boezembes tuur, soc-ln» de
J men erwten ot boonen afkookt en dat water geeft i werken aan de ijsbaan goedgekeurd «uilen rijn,
aan die zieke kippen, genezen ze, geeft men Hiervoor is door de leden bijgedragen 937.50,
ze de afgekookte boonen, dan sterven ze, w»«r- aan vrijwillige bijdragen kwam m 392.50 en
uit spr. put het bewijs van de groote voedlngs- 545 aan rentelooze anndcelen. De kor.en van
i kracht var» vitamine. j uitgaven bedroegen 825, van hst totaal be-
Ook gaf spr. voorbeelden ui» de proeven yendrag resteert du* nog 112.50.
fraf. Axel Holz en de ervaringen van Prbf.De tent zal dbor de heeren Luteijn en Hooft
WWrier, die een man door berri-berri verlamd geheel worden gerestaureerd, en wel tegen
en bijna dood, met afkooksel van erwten genas.kostprijs.
Howel niet in de mode, «egt spr., kunnen deDe aftredende leden, de heeren D. RtoemcTi,
moedert niet anders doen dan hun kinderen 1W. Beukers, L. C. Straver, P. Luteijn en H. H.
geven erwten en boonen met afkookwater, doenJthvgeüng werden als poodenig herkozen on na^
ze het niet, dan wordt den kinderen onthouden 1 men htm benoeming aan.
hetgeen ze noodig hebben. I
Rauw vleesch bevat ook zeer veel vitamine, In Gemeente Haastrecht
gekookt vleesch ritten wel de noodigt andere Geboren: Dirkje, d. van W. F. Ooms an tan
stoffen, maar geen vitamine. Geeft het vleesch, M. DeclenHenrica Maria, d. van J. Steen-
zegt spr., in e enigszins rauwen toestand. Men bergen en van P. V lanen.
Op 11, 15, 18 en 22 December zullen op
de bloemenveilingen alhier, belangt ijke parti'j n
hulst met bessen geveild worden.
Gouderak.
Naar wij vernemen hebben do besprekin
gen betreffende de benoeming van een gemeen
te-keurmeester gehouden in geheime raadsi.t-
ting, nog niet tot een resultaat geleid, en is
de benoeming aangehouden tot een volgende
vergadering.
In de afgeloopen week fe In onze gemeente
aangifte gedaan van een typhusgeval.
Haastrecht;
Donderdagavond vergaderde de vereeniging
de Haaatrrcntsche Utclub onder voorzitterschap
van den heer J. Rem-man.
De heer Reneman wees er in zijn openings-
