1 Boterletters, spritsletters Goudsche Courant ANTOOt SHIPS uiumii m in hui |T CADEAU li MT Uitverkocht "W GEEN Overheerlijke Boter- 8n Spritsletters Mantel Week SPAAS SINT NICOLAAS GADEAUX Advertentifin Melkknecht, Er beslaat pen SLNiciliasBesehmk dan een SURE VACUUM WASHER. Stoom- en Chemische Rijwiel-Magazijn Fa. BANE Co. Ciotle stitwing luie doezen Benbons, Boistpliat en Marsepein, Chocolnde Litters en Figuren, 40 virschillende soorten. Marsepain-Figuren leder trooper die een getdoe besteedt, ontrangt een reep Marsepain cadeau. ALPH. VAN GOOL Droiioidatl 17 naait Van Doth. Banketbakker Kok •jg I SPRITSLETTERS 20 ot per ons. - GOUDA BAHLMAMN Co. MARKT 9, - flMP Tot St. Nicolaas Hierna wordt het eerst nieuw gebouwde gedeelte in gebruik genomen Zeldzame koopjes Brsgist - WijdstraaL31 FORMAMINTH TABLETTEN Magazijn van Parfumerieën m Toiletartikelen Balt. A. de Jong, Gouda Ruime keuze St. Nicolaas ge schenken, luxe doozen, Haar stenen, Scheerspiegels, Gilette Apparaat 12.50, Mesjes 12,50 per dozijn, Kapdoozen, mooie flacons Odeur en Eau de Cologne 4186 50 ST. NICOLAASCADEAUX MEUBELMAGAZIJN J. VAN DER BEEK Groenendaal 15 en 2 - Gouda SPOTPRIJZEN Zie étalage T. ZAAL Azn., MARKT 32 bSTielt zich beleefd aan zoorde leYerieg ut Fijn gikruid Boter- en gevuld St. Mes Fijne bonbons, gebak, enz. Etalage is gereed. J KEIJ - GEDIPLOMEERD KAPPER - TWEEDE BLAD. Uit «bi Parlement. GehuwdM. Padding, oud 30 jaren en J Slingerland, oud 19 jaren. t Gemeente Vlist. Geen aangiften. Prsclikbeurten. Zondag 3 December. Gouda. Remonstr. Kerk 10% uur voorm. Ds. W. ~J. Leute te Leiden. Kleine Kerk 10 uur voorm. Ds. J. Börger. Luthersche Kerk 10 uur voorm. Ds. Th. Schor ten. Zendingszondag. Gerei. Kerk, Turffnarkt, 10 uur voorm. Ds. T. Sap. 5uur nam. Ds. W. Veder. Kattensingel 10 uur voorm. Ds. W. Veder. 5% uur nam. Ds. T. Sap. Geref. gemeente 10 uur voorm. en 5% uur nam. Ds. Overduin. Berkcnwoude. Ned. Herv. Kerk 10% uur voorm. Ds. J. N. d. Heyden. Ceref. Kerk 9% uur voorm. en 7 uur nam. Leesdtenst Boskoop. Ned. Herv. Kerk 10 qur voorm. Dr. P. Glas. Remonstr. Kerk 10 uur yoorm. Ds. Houtgast. Gouderak. Ned. Herv. Kerk 9% uur voorm. en 6% uur nam. Ds. Verkerk. Haastrecht Ned. Herv. Kerk 2 uur nam. Ds. Steenbeek, uk Bergambacht. Geref. Kerk 9% uur voorm. en uur nam. Ds. Wiel inga uit Waddinxveen. Moordrecht Ned. Herv, Kerk 10 uur voorm. Ds. Kniphuy- zen. Oudewater. Ned. Herv. Kerk 9% uur voorm. en 6 uur nam. Ds. Buiskool. Stolwijk. Ned. Herv. Kerk 9% uur voorm. Ds. B. J. Kanis. Evangelisatiegebouw 9% uur voorm. en 6% uur nam. Ds. v. d. Toorn te Rotterdam. Waddinxveen. Ned. Herv. Kerk 9% uur voorm. Ds. Hospers uit Gouda. 6 uur nam. de heer Lyklema. Remonstr. Kerk geen dienst Ouderkerk a.d. IJssel. Ned. Herv. Kerk 9% uur voorm. Ds. P. v. Willenswaard. 2 uur nam. Ds. Verkerk uit Gouderak. Nieuwerkerk a.d. IJssel. Ned. Herv. Kerk 9% uur voorm. en 6% uur nam. Ds. Luyendljk. Reeuwijk. Ned. Herv. Kerk 9% uur voorm. Ds. Use- brands uit Hekendorp. Gouda. Woensdag 6 December 7% uur nam. Ver, Calvljn Gebouw tot Heil des Volks, de heer J. van Leeuwen, g.o. te Vriezenveen. Berkcnwoude. Vrijdag 8 December 7% uur nam. Ds. J. Over» duyn, Bijbellezing. SPORT. .Wedstrijdprogramma voor Zondag 3 Dec. West. Ie klasse. Amsterdam: Blauw-Wit—Ajax. Rotterdam: Spart?—Haarlem. Den Haag: H.'B, 3.—H. V. V. Utrecht: U. V. V.—Feijenoord Haarlem: ft. C. H.—Quick. Dordrecht: D. F. C.—V. 0. C. Overgangsklasse. A'dam: V. V. A.—Spartaan. Den Haag: V. U. C.—S.. V. V. A. D. O.—Excelsior. Zaandam: Z. F. C.—H. F. C. Hilversum: HilversumO. D. S. IJmuiden: Stormvogelslt Gooi. 2e klasse B. Amsterdam: D. E. C.Velov. Rotterdam: R. F. C.Zeist Ut récht; D. O. S.—Donar. Leiden: A. S. C.—Concordia. Hilversum: Victoria—Olympia. 3e klasse F. Oouda: Gouda—Vios. Den Haag: D. V. V.—L. F. C. Leiden: U. V. S.Alphen. ReS. ,2e klasse D. Gouda: Olympia II—U. V. V. HL Rotterdam: Excelsior IIVelox II. Wedstrijdprogramma G. V. B. 3 Dec. 1922 le klasse Zwammerdam I—Alphen II 2 uur. Bodegraven IWoerden I 2 uur. le klasse B. Gouderak IMoordrecht I 2 uur. Olympia III—O.N.A. I 12 uur. 2e klasse A. Gouwsluls I—Alphen III 2 uur. Woerden IIA.L.T.O. I 2 uur. G. S. V. II—Bodegraven U 2 uuf. 2e klasse B. Haastrecht I—Olympia IV 2 uur. Gouda 111—Zwervers 1 12 uur. I Esperance IOudewater 1 2 uur.j 3e klasse A. AlpMa 11—Gouda IV 2 uur. Woerden III—Bodegraven Hl 12 uur.r 3e klasse B. O. N. A. Ill—G. S. V. Ill 2 uur. A.L.T.O. II—Moordrecht II 2 uur. Oudewater IISchoonhoven 111 2. uur. 4e klasse A. Vlvantie 11—Waddinxveen 1 2 uur. O. N. A. V—Alphia II 12 uur. A. L. T. O. Ill—Gouwsluls II 12 uur. Vriendschap IMoercapelle I 2 uur. 4e klasse B. Bergambacht IGouda V. Haastrecht II—Schoonhoven IV, Stolwijk 11—0. N. A. IV. SCHENK. 1.27* k f 1.80 per K.&. eieren 0% k t O.lttè per stuk; kaai f 0.60 k 0.30 i kalveren f 14 a 1 28; voor 295 magere vark.*. f 26 k 60; voor 210 biggen f 12— k f garS" 46 eohapen f 84.- h f 42.-; 21 UmS f 28.- k f3i 0.». Aangevoerd waren 92 mud aardappelen f 0.01 a U.05825 mud appelen ƒ0.04 Aak*. 200 raud peren f 0.04 k 0.28 per K.G. JUi (natuur) f heotovram. Oude kippen en hanen f L— k 2.—; ««-j f 1.2a k f 1.76; hazen f 2.- 4 f 3.75; ft per paar f 0.804 f 1.20; ganzen f 8— f*]? konfjnen f 1.25 k f 8.— /aizanlen f 1.50 ji? jouge hennen f 2.50 k 4.00ionge hanen a t 000. Marktberichten.' Utrecht, Deo. 2-3 Dec. 3-4 4-5 Op de veemarkt waren 5—6 heden -00 atuks veo aangebracht. Da pryzen waren voor «lieren I 90 a 210, voor vaarzen f 120 k 246, voor pinken f 76 f 18 voor melkkoeien f 210 a 330, voor kalfkoeien f 280 k f 360 voor va.r*koeien f 110 a 216, voor vette koeien fQQOkf UOO; voor 272 magere gras kalveren f 80 k f 100 voor 48 nuohtere slacht Tkletonfsoh *eert>«rlohta Naar waarneming In den morgen van J 2 Deoemtiei 1 Hoogste stand 769.2 fe Sdlly. Laagste stand751.1 te ValdersunJ, Verwachting tot den avond v6n 3 j)ec Meest zwakke wind uit N. tot Z, richtingen nevelig tot zwaar bewolkt, weinig oï gWn reZS"' weinig verandering in temperatuur. Licht op. 4.23 njn.-7.I8 na. 4.23 -7.I8 4.22 -7.19 4.22 -7.20 4.20 -7.22 l 4.20 -7.23 4.20 —7.25 l 4.20 «.7.26 4-19 -7.27 - 4.19 -7.28 6-7 7-8 8-9 9-10 10-11,, 10—12 Biedt zich aan een net en flink H. C. .enogen tot lo koeiep te mel ken. Br. onder No. 422 Boekh Fa. J. HERBERTS, te Eist, (Betuwe). 8 4141 Ondergeteekende vraagt be leefd voor één of twee dagen per week een NAAIHUIS voor alle voorkomende wer ken. Mej. N. DE BRUIJN, Haas trecht 8 4140 FILIAALHOUDER. Fabriek richt overal districts- ilialen op en zoekt hiervoor 'etrouwbare. vooral vlijtige ersonen, eenerlei of in s tud f dorp woonachtig en van /olk beroep. Inkomen ïinstens 300.— p. maand, '.een kapitaal of winkel. Brieven met opschrift, R. M. 158 aan Adv. Kant. PUBLI- CITAS, Roermond. 4018 12 Bestellers van een Swift9urc tot cn met 6 Dec. zullen bijgopakt ontvangen een merk waardig St. Nicolaas- Cader.u. Billijke prijzen Hygiënische behande ling Eerste klas aflevering vindt gij bij de DE GBOOTE ZWAAN Tel. 540. WASSCHEN droog v. d. Stok gemangeld opgemaakt. Boorden en Manchetten Dekens cn Gordijnen. riöï .0 J. HULLEMAN LANGE TIENDEWEG 3, GOUDA. TURNTOESTELLEN voor huisgebruik, bestaande uit verstelbare ringen, rek stok en schommel. Prijs f 19. Prima, degelijk werk 8t. Nikola as-Artikelen geschikt voor Rijwiel-, Motor rijwiel en Auto in groote keuze. 4182 16 toldUi; Ü'nuten Spaart NIET K5KEN NIET BOENEN 'NIET SCHROBBEN ..int uali „u.UJI gr bruiker. zijn moer dan tevreden. Zendt goen geld. Wij vertrouwen U 14 dagen vrij op proef. DE SWIFTSURE VA CUUM WASHER met de wonderbare patent- kogelklep maakt een fa miliewasch in een half uur gereed, terwijl elke andere manier daarvoor 3 uur eischt. Kolen Zeep Tijd field doet de liauden niet springen. Geen gas noch elcctrici- teit noodig. Gemaakt van massief koper, duurt uw loven lang en betaalt haar kostprijs in zeer korten tijd te rug. Wanneer zij U vol- doet, zendt ons t 14.35, B/00 niet, dan zendt U de Swiftsure terug, zon der verdere vcrplicn- ting Uwerzijds. Voor deeliger aanbod bestaat niet. Franco verzending Schrijft nu aan de Hoofdagenten SCHEVENINGEN Tel. S. 3362. De Swiftsure is I ook op maandclijksche j betalingstermijnen krijgbaar. Aan mijn Cljëntèle. Goedo waar behoeft geen krans. Evenmin heeft een concurreercn de meubelzaak een fa miliewapen noodig of de herinnering aan een ouden dichter. De aangeboden meu belen moeten in prijs en qualiteit voor zich zelf spreken. Een duur huis brengt, zware las ten mede, die op den kooper verhaald moe ten worden, vandaar .lat ik in de Korte Noodgodsteeg 10 slechts een heel be scheiden winkel heb, die in sorteering vele groote overtreft en daar ik alles met eigen krachten verricht, en den vasten wil heb alle concurrentie te over winnen, zoo leidt het wel geen twijfel of U koopt bij mij het voor- dceligst. Toe, kom eens kijken, en doe Uw voordeel. Dan verdien ik aan U, en U aan mij. Denk om het adres s.v.p. H. A. JONGEBOER, Korte Noodgodsteeg 10, hoek Penersiraat OVER het Postkantoor. Waar heb je die dik ke cocos vandaan? Bij de Raadt op de Haven, die pas weer ge opend heeft, dicht bij 't Postkantoor. Zoo, je ziet er voor aan straat maar hee- lomaal niets van. Alle maal St. Nicolaasgoed. Ja, maar achter heeft hij nog een tapijtafdee- ling en daar kan je goedkoop terecht. Zulk zwaar cocos zag ik mijn leven niet en niet duur. Hij heeft 5 patronen elk in 2 breedten. Ik vond dit het mooiste. Vind je t ook niet? 't Kost maar f 1.30 per el en zoo dik als een plank, voel maar. Hij heeft er de alleen-verkoop van voor Gouda en omstre ken. Je kunt 't nergens zoo zwaar krijgen. Hoe kom jij daar nu weer aan? Ja, je mpet je oogen de kost geven. Ieder koopman zegt, dat zi|n goed 't beste is, doch je moet zelf uit je oogen zien, dan haal je koop jes. BOTERLETTERS 24 es. per ons. •lgen iabilkaai. daarom prima kwaliteit en billijke prijzen tntilliMin «ut» "I hois kiitl Etlini sm. tijUig li biililtin. Aenberelen.ff worden allo resleerende goederen voor spo prijzen Eau de Cologne *711. Eau do Cologne Imperiale. Groote sorteering DOOZEN TOILETZEEP. 4096 12 PERTUSSIN, Verkrijgbaar bjj. 4102 10 S. H. TAN LOON Drogisterij Harkt 6. Oosthaven No, 29. Tel. 118. Grooter genot denkbaar dan te lezen door een bril of So Easy, voorzien van Punktueol glazen, gekocht „II DEN GOUDEN BUIL" 1. t. TUI1ÏMF, Opticien L. TIENDEWEG 19 Leverancier der Goudsche Ziekenfondsen. Brillen en Pinoenez op voorschrift van H.H. Doktoren. welkom "it. Nicolaas-Ca- doau blijft alt.yd oen arm band-horloge, Regulateur, l'endule of Barometer, gekocht bjj A. C. TÜIITHOF, Hirlioer L. TIENDEWEG 10. Verkrijgb. do beste Ame- rikiansche Doublé Hee renkettingen. merk K. J, P. BERLIJN KORTE TIENDEWEG 4 Levert prima en goedkoop: Theekaston, Sigarenwandkastjes Piëdestals Oud-Hollandsche Meubelen Vouwstoeltjes Fauteuils Divans enz. enz. Voor de St. Nioolaes! A 21 ets. per oni CHOCOLADE LETTERS, HARTEN en DIVERSE St. NICOLAAS-ARTIgELEN Gelieve s.v.p. vroegtijdig te bestellen. Bestellingen worden aan huls bezorgd Beleefd aanbevelend, Markt 16 Praebtlge sortearlng Droite's goed gerelde doozn 50 4117 Telefoon 216 VINDT MEN IN RUIME KEUZE BIJ Dubbele Buurt 8 GOUDA PrMChtlge aortee in Luxe doozen zeepFUn® Lotions Odeara en direrae Eau de Cologne'a. Zie Etalage. Wel till giitilierd ziet, neigt Uil 4186 9) «lil. JAARGANG No. 16100. ZATERDAG, 2 DECEMBER 1922. Acht dng«n jelfden .ch-ctf i, minfater zijn Memorie van Antwoord het de In volgen* tweede kamer. Stoatsbegrooting voor 1923. D» Tweede Kamer Iwoegt lich nu door de begrootingehoofdstukken heen, met late avond- en zelfs nachtzittingen. W(j moeten ons tot enkele grepeh bepalen. Prof. Visscher (de anti-revolutionair) had zijn redevoering, waarin hij de regeering bezwoer om de „zilveren koorde" door te snijden, aan gevangen met een herinnering aan de mede- deeling van zijn partijleider bij de jongste èl- gemeene beschouwingen, dat de groepen der rechterzijde wel samenwerken, maar dat die «menwerking niet in zich sluit, dat ieder dier groej>en haar eigen idealen zou prijsgeven, Mr. Schokking heeft nu overduidelijk onder streept, dat het kerkelijk ideaal van prof. Vis scher en Zijn mede-calvinisten allerminst door ds christelijk-historischen, wier leider ds. SAoltking is, gedeeld wordt De eenige vraag voor dezen waslaat de regeering de Nederd. Herv. Kerk vrij om haar organisatie te herzien? En deze vraag beantwoordde mr. Schokking bevestigend. Wat wilde nu prof. Visscher? Moet de Overheid de Kerk gaan verdeelen'? Ds. Schokking zou het haast gaan vermoeden! De regeering moet niet treden op een ter rein, dat niet het hare is. Hier geldt voor de Overheid: ttands off- En dr. Schokking be sloot zijn rede met de veelzeggende woorden: Wèt er juist moge zijn in de rede van prof. Visscher, niet het slot, dat inwilliging van zijn bede ons uit den oorlog naar den vrede zou brengenhet zou den oorlog slechts ver scherpen I Mr. Dresseihuys stond even vierkant tegen over prof. Visscher. Ook de liberale leider achtte de Ned. Herv. Kerk een volkomen vrij instituut en' bovendien betoogde mr. Dressei huys, dat juridisch kapitalisatie en uitkeering zeei^ gevaarlijk is, wijl de vorderingen krachtens art 171 der Grondwet hierdoor niet zouden vervallen. Had prof. Visscher de arme Ned. Herv. Kerk vergeleken met Mazeppa, gebonden op het ros, mr. Dresseihuys voerde den anti revolutionairen redenaar tegemoet, dat dez# den ongelukkigen Mazeppa door den Staat in stukken willen laten verdeelen, hetgeen in strijd is met het kerkelijk recht en het kerkelijk le ven. De conclusie van den Vrijheidsbondleider t. a. v. den wensch van prof. Visscher Was dan ookrechtens onmogelijk en niet in de Ka^ner thuis behoorende. Minister de Geer stond eenigszins tusschèn beide richtingen in. Op de twistpunten in de Ned. Herv. Kerk ging de bewindsman als be windsman natuurlijk niet in. Wel handhaafde mr. de Geer, <ktt kapitalisatie en uitkeering z. f. niet in strijd kwam met de Grondwet en hij zou er^toe willen besluiten, indien de ker- kea "1Tft.sl*si<lieerinir von de Nationale Opeio 1SfaoU*«groOiing voor het dienstjaar I besloten. De ondergeteekende ontraadt daarop thans weder terug te komen. Continuee- ring van dergelijke posten ligt In den anrd der «aak en heeft met alle „loopende" subsidies plaat» Dat was op 22 Novembe'. En op 30 November d.o.v. wordt het' loo- penda subsidie nier gecontinueerd, niet slechts Verminderd maar weggevaagd in een onnoozel regeltje op een „uitgewerkten staat omgezet. Minister en Kamer hebben hiermee het hun ne gedaan om aan het veelbewogen leven van de Nationale Opera een einde te maken. Het zal wel de doodssteek zijn, ^nzij.ecn ym de „gok-koningen de Opeia geeft wat de Staat naar onthoudt Ook de Minister «an Waterstaat heeft een zwenking vertoond, n.fe met de haven te VlV singen. Eerst zou daar flink aan doorgewerkt wordentoen heette het niet urgent en werd de uitgetrokken 1,200,000 in het luttele bedrag vaï fJP°°, veranderd. En nu heeft de Minister zich döor de Kamer weer laten drijven om het oude tempo van verbetering der haven te hand haven. Een indruk van vast, weloverwogen beleid gaf het niet er^ vroAgen cn.,., indien dit mogelijk bleek. Maar de vorige minister van financiën heeft te dezer zake in 1920 met de kerken overlegd en toen is men niet tot, "een practisch resultaat gekomeh. De moeilijkheid aan welk adres de kapitalen zouden moeten worden bezorgd, een vraag, welke niet dé. re geering, maar de kerken onderling moeten zien op te lossen. De replieken hebben de zaak niet tot #en oplossing kunnen brengen. Wel heeft prof. Visscher zijn bedoeling verduidelijkt door te zeggen, dat de uitkeering zou moeten plaats hebben aan het complex' der plaatselijke ker ken, doch hiermee was het raadsel, dat twee jaar geleden griet kon werden opgelost, niet ontward. De anti-revolutionaire leider trachtte ter slotte een nieuw onderzoek van de regee» ring los te krijgen, het plegen van nieuw over leg met de werken. Minister de Geer bleef zich "chter op het standpunt stellen dot de Herv. Kerk het eerst met zichzelve eens moet- zien te worden over de vraag wie_dc èventueele rechthebbende zal zijn iets wat nog wel eeni- gen tijd zal duren. Het belangrijkste reft, dat uit het debat oveT de afdeeling Kunsten en Wetenschap- nep van minister de VisSe.'s begroting naar voren springt, is de slag, aan de Nederland- sehe Opera toegebracht. Het is hiermee vreemd afgeloopen. EERSTE KAMER. Grondwetsherziening. Dure 1 sigaren. f De Grondwetsherziening van het Kabinet* Ruys de Beerenbrouck is tot stand gekomen. De voorzitter, van de Eerste Kamer, die een vriendelijk nvon is, heeft te dezer gelegenheid de Regeering hulde gebracht voor het in veilige haven binnenloodsen van haar voorstellen. Wij gunnen den Premier dit huldigend woord, te meer daar dit het eenige vriendelijke gèluid was, dat de Eerste Kamer over het herziening3~ werk liet hoorerr. Het is zooals de eenige voor stander der herziening, die het woprd voerde, prof. van Embden, het uitdruktevan frisschrn durf was'bij deze herziening onzer hoogste Staatswet geen sprake en na de verwerping van de hoofdschotel» door de Eerste Kamer heeft de Regeering er nég flauwer kost van gemaakt. Het debat concentreerde 'zich om Hoofdstuk III (van de Stuten-peneraal), dat ten slotte mot 33stemmcn tegen 9 aanvaard is. De Statep- Generaal hebben zich dus met de Grondwets herziening vereenigd. Maar hoef Wij zullen niet langer napleiten. De Grondwetsherziening is er, zij het dan ook in verwaterde editie. De Eerste Kamer heeft ze, met zeer lange tandèn, geslikt. Het is, dit strekke ter verklaring, een lange weg, van November 1918 tot November 1922. De Senaat heeft de veelbesproken verhooging van het invoerrecht op sigaren, met 33 stemmen tegen 8 goedgekeurd. Rechts tegen Links, be houdens dat de anti-revolutionair Croles beter vrijhandelaar bledk dan de socialistische me vrouw Pothuis—Simit. Hier was prof. Van Embden weer de gehorr naste bestrijder en de katholiek de heer Dobbel- man, die al vast op. protectie over de geheel e linie aandrong merkwaardig bij een wetsont werp, dat volgens de Regeering niets met de protectie heeft uit te staan f kreeg een nul op liet request van minister De Geer, die er tegen moge waken, niet verder te worden gedreven op den even verleidelijken als verkeerden weg. lijk 1«, een slechten eetlust vertoont, kortom allesbehalve dat type, waaraan uw vriend of vriendin bpaotwoordt. Toch hebt ge hef mis, mijn waarde Lezeres en Lezer. Het behoeft ook niet zoo'n slecht uitziend type te zijn, als u a voorstelt, doch kan do persoon In casu volmaakt gezond zijn, doch een zeer klein haardje hebben in z'n longen en wel in dat gedeelte, dat onmiddellijk grenst aan de pleurabladen, dié over dén long heen liggen. Op deze w.ijze kan het longvlies geïnfecteerd worden met tuberkel bacillen en de pleuritis tuberculosa Is daar. Ook andere ontstekingsprocessen in de long kunnen op die wijze een pleuritis als gevolg hebben, hoewel de tuberculose hoe gering ook, de kroon in dit opzicht spant. Zoo zien wij om slechts een enkel geval tc momoreeren ook wel eens bij de gew. long ontsteking een pleuritis als complicatie op treden. Daar de drie sereuse vliezen n. 1. de pleu ra, het pericardium (hartezakje en 't peri toneum (buikvlies) betrekkelijk zeer dicht bij elkander gelegen zijn, is het niet onmo gelijk, dat bij een ontsteking van één dezer gevoelige vliezen ook de beide andere wor den aangetast en spreken wij van een „poly- serositisy (d. is. een ontsteking van vele sereijse vliezen). Het behoeft geen betoog, dat een dergelijke toestand voor 'den be trokken lijder eep buitengemeen gevaarlijke is. Wij zien dezen toestand nog wel eens verwezenlijkt bij een heftige ontsteking van één der sereuse vliezen of bij een algemeene bloedvergiftiging (de z. g. n. sefFtichaemie). Zooals nu bij elk ander ontstekingsproces, zoo kan ook hier de ontsteking meer of minder heftig verloopen. Soms zeer licht, nauwelijks zelfs een temperatuursverhoo- ging van eenige beteekenis veroorzakend vinden we aan den andpren kant gevallen, waarin de ontsteking heftige versaiijnse- len met zicb medebrengt en de patient zich buitengemeen ziek gevoelt.- We hebben in dit laatste geval gewoonlijk te doen met een „etterige" ontsteking. Ja, niet zelden is in zulke gevallen de toestand zoo ernstig, dat de internist het niet meer alleen af kan en dc chirurg er aan te pas moet komen. Deze neemt dan een deel van den rib weg, die hem In verband met het ontstekingspro ces het méést gewenscht voorkomt om op deze wijze gelegenheid te vinden de etter, die zich tusschcn de beide pleurabladen be vindt te kunnen verwijderen zooveel dit in zijn vermogen is. Zooals u wellicht bekend is, spreekt men gewoonlijk van een „droge pleuris" en een „natte pleuris." In 't laat ste geval hebben we veel vochtvorming die, zoo wij gezien hebben meer of minder et- tiShoudend kan zijn en in 't eerste géval is de vochtvorrfiing buitengewoon gering. x Ha elk öntstcki ngsproces hebben we Iitteeken-vorming, die, zooals wij dagelijks bij oppervlakkige wonden kunnen consta- teeren. met z. g. n, retractieverschijnselen gepaard gaat. Het litteeken-weefsel schrom pelt n. 1. in elkaar en trekt de naasthijge- iegen weefseldeelen mede. Zooals u begrij pen zult geschiedt één en. ander soms ten koste van de gewichtige organen, die zich -aldaar in de nabijheid bevinden, hier in ons geval dus hart en iongen, terwijl men ook aan de buitenzijde van het lichaam niet zelden een min of mtfBt duidelijke afplatting kan waarnemen. Wij willen nu den volgenden keer wlit vertellen over 't algemeen veroop van deze zoo ingeburgerde en bekende ziekte. Iidlithi Brief. Pleuritis II, Wij hebben den vorigen keer gezien, dat slechts een enkele maal n. 1. bij verwondin gen komende uit de buitenwereld een pleu ritis in 't leven geroepen wordt en hebben wij dus voor de reeks van gevallen van pleuritis, die nog overblijven andere oor zaken op te sporen. Ik wil U nu niet ver moeien met buitenissigheden, doch direct man en paard noemen. Het is n. 1. de tuber culose, die in '4 gros van de gevallen als oorzaak van de pleuritis moet wordön aan geschreven. Dit zal U misschien eenigszins verbazen, daar ge Wellicht onder uw vrin den en kennissen eenigen hebt,die toch een volmaakte gezondheid genoten'en vrij plot seling het slachtoffer van deze ziekte wer den. Wanneer» ik nu spreek over de tuber culose, dan haalt ge u wellicht een persoon voor den geest, die bleek, mager en zieke- BrliTii ilt ii lititii. DCXXXVH. Wie wel eens bij ongeluk 's avonds In de hoofdstraat van Scheveningen, de Keizer straat, mocht beland zijn, kan zich nauwe lijks voorstellen dat hij nog in 'een min of meer georganiseerde maatschappij vertoef de. Het was daar altijd een herrie, een bende van je welste. Het z. g. opgeschoten goed je, de jongens en meisjes van zestien tot een twintig jaar, speelde daar den baas en maakte de straat onveilig. Door het rijden van de electrische tram in deze voor een trambaan veel te smalle straat, werd de toe stand aanzienlijk verergerd. Immers zoo vaak een tram dwars door de volgepropte straat rijdt, wordt het publiek naar twee kanten in elkaar geperst en wat de gevol gen daarvan waren, laat zich begrijpen. De winkeliers in deze straten waar leder huis een winkel is, hebben jarenlang steen en been geklaagd over dien toestand todat ein delijk de leidende functie aan de politie te Scheveningen aan een ander werd opgedra gen. Wat voorheen onmogelijk scheen, werd nu op slag wel mogelijk. Hoe de nieu we hoofdinspecteur het zoo spoedig wist klaar te spelen is bijna een raadsel, maar zóó radicaal maakte hij aan de straatschen derij een einde dat in verschillende bladen door de beworiers dank werd gebracht voor dezen ommekeer. Het zuiveringsproces is ook toegepast op de Scheveningsche Boschjes waar het des avonds een afgrijselijke bende placht te zijn. Daar vierde de Scheveningsche Amor zijn orgieCn op de meest uitgebreide schaal. Ook J die bacchanaliën zjjn thans afgeschaft dank 'zij een krachtig optreden van de politie. Ook dit is geen gemakkelijke taak geweest 'als men maar eenfj bedankt dat het pik- donker In deze boschjes is en dat dc Sche veningsche jeunesse doree er den weg heel goed Weet. De razzia op dit publiek gehou den heeft echter spoedig effect gesortéerd. Het is wel eigenaardig dat de Schevening sche bevolking dit vrij ruwe karakter heeft behouden, dat haar reeds eeuwen terug ken merkte. Vechtpartijen en bekke-snijen was toen aan de orde van den dag. Men zegt dat een van de veel sloppen, die thans nog den naam van Bloedpoort draagt, dien naam heeft te danken aan de vele malen dat daar bloed hééft gevloeid als gevolg van vechtpartijen. De politie die thans zoo kordaat is opge treden, verdient hulde. Vooi* de badplaats was het ook al dringend noodig dat die straat-bende eens ophield. Zegvolk schijnt de opvatting to huldigen, dat het als het aan wal is, wel een potje mag breken en den den beest uithangen zooveel het wil omdat het m. eenmaal zoo zelden in de gelegen heid is zijn vreugde bot to vieren. Van die dwaze illüsie moeten de Scheveningschp vigschers eens genezen worden. En zij zi/n er van genezen ook, dat is wel zeker. De discussie over de gemeentebegrooting Is aangevangen, en als regel zal 2ij wei heel wat dagen in beslag nemen Het is ons een raadsel welk genoegen de raadsleden in deze discussie die voor 90 pet. tot nutte loosheid is gedoemd, wel stellen. De revue van alles wat er In het afgeloopen jaar is voorgevallen heeft weinig nut en op het oogenblik wordt iedere verbetering gehandi capt door dc zucht tot bezuiniging. Het zijn dus-grootendeels praatjes voor de zaak die nu verkondigd worden. Voor afwisseling heeft een onverwachte huldiging van den burgemeester plaats ge had. Het was juist op een vergadering 25 jaar geleden dat Mr. Patijn promoveerde tot doctor in de rechtswetenschappen. De carrière van onzen burgemeester is grillig: hij heeft in Parijs en in Siam vertoefd, is commies geweest aan het Haagsche stad huis, daarna referendaris aan het depar tement van Landbouw, vervolgens burge meester van Leeuwarden, welke functie ten slotte werd opgevolgd door het Haagsche burgemeesterschap. Mr. Patijn heeft,,onge twijfeld goede kwaliteiten en bizondere ca- paciteiteh voor het burgemeestersambt dat In den tegenwoordlgen tijd alles behalve een sinecure is. In één opzicht heeft' Mr. Patijn het min der gelukkig getroffen. Hij Is gekomen na een man die in bijzondere mate uitblonk en een zeer speciaal karakter had. ,Het was de tegenwoordige minister van Buitenlandsche Zaken, van Karnebeek, die hem voorafging en die zich had lecren kennen als een man van groote gave en een strak positief karak ter. Mr. Patijn, die hem opvolgde, deed wat zwakjes aan en het vereischte eigen tijd eer men aan zijn eigena'ardigheden was gewend en zich daarbij had aangepast. Ongetwijfeld heeft Mr. Patijn eigenschappen die alten lof verdienen; hij heeft ook dit voor dat hij in ternationaal is aangelegd hetgeen in een stad als den Haag van gewicht is. Onze burgemeester spreekt even gemakkelijk Fransch als Hollandsch en dat voor den vuist weg, hetgeen indertijd bij de opening van het Juristen-congre» indruk heeft ge maakt. Over het algemeen zijn wij voldaan over de leiding van onzen burgervader, die de pech heeft dat hij nog steeds in abnormale tijden den Haag heeft moeten besturen. Vlak na den wapenstilstand In 1918 kwam Mr. Patijn aan het bewind en het is dus geen prettige tijd voor hem geweest en op dit oogenblik is zijn taak allesbehalve be nijdenswaardig. Gaarne hopen wij dat onze burgemeester ook nog eens betere tijden zal beleven en dat hij in de gelegenheid zal zijn rm daarin zijn regecrtalenten breed-ult te ontplooien. Het is nogal grappig dat er steden zijn, die komen vragen of zij het afgedankte standbeeld van Willem II, thans staande op het Buitenhof, maar tot de smeltkroes ver oordeeld, niet cadeau kunnen krijgen om er hun gemeente mee op te sieren. Een tweede hands-standbeeld is nu niet een dagelijksch artikel en voor een kleine gemeente is het wel aardig ook een iets van dat genre te bezitten, al is het dan een afleggertje van een groote stad. Waarom zouden we he' pronkstuk niet weg geven, 't Gaajï in d< wereld der gemeenten precies als In de ge zinnen. Voorwerpen pe bij het ééne gezin in ongenade zijn gevallen en naar den rom melzmder zijn verwezen, vinden In het ande re weer heel wat aftrek en krijgen daar dik wijls een eere-plaats. Den Haag zij daarom grootmoedig en geve het verguisde beeld weg. Misschien is er zelfs een derde oplossing: laat men het tot wederopzeggens in bruikleen geven Wie weet, wanneer op een goelen dag het aesthetisch-architectonisch inzicht v«tf b veranderd, komt het genre van dtt Vteti weer in de mode ens raakt het nieuwe da wij nu krijgen er uit' Dan zeggen we het bruikleen op en ruilen desnoods. Het is een eenvoudig plan en best voor uitvoering vat baar. Niet smelten dus maar netjes bewa ren tot het misschien In eere wordt hersteld. Je kunt 't nooit weten, het onwaarschijn lijkste gebeurt altijd. „I HAOENAAR. ■odipnatj». Hoofdtooisels. - j* Het moderne kapsel berust van huls uit op een© zeer eenvoudige manier van haar- opmaken. Niets dan een glad achterover ge kamd voorgedeelte, van achteren in eene rol of zooals men het ook mei noemt „eene ui" gelegd, en een paar kleine lokjes over, de ooren. De zucht naar meer schittering en weldsch held heeft op dit eenvoudige gegeven echter tal van variaties ingegeven en men ziet het dan ook uitgewerkt tot de prachtigste ondulaties en hoofdtooisels. Er zijn vrouwen die altijd veel werk ma ken van haar kapsel en dlo er een zoo sier lijk lokkenhoofd op nahouden, als de was- senhoofdjes uit de kappers-étalages. Er zijn andere wier natuurlljk-gelokten hoofdtooi zich als vanzelf naar ieder kap sel voegt, wier haardos weelderig genoeg is om met do eenvoudigste coiffure nog een gekapten Indruk te maken. Indien het waar is dat het haar eener (Vrouw haar diadeem is, dan heeft zij er schoon gelijk aan, daaraan de grootst mo gelijke zorg te besteden', Zoo komt'het dat ddor alle tijden heen de mode een handje geholpen heeft. Iedere tijd, elke periode had mét hare klcedingeigcnaardigheden, ook eed zeker soort en soms een heel eigenaardig soort van kapsel. Men herinnert zich den pruikentijd nog uit allerlei afbeejdingen. Er is daarna nim mer meer een tijd geweest waarop zoowel mannen als vrouwen zich zooveel uiterlijke statigheid door middel van 'n kapsel wisten bij te brengen. Net zoo min, is eene dergelijke kunst matigheid, die somtijds allerlei ongerechtig heid en onreinheid bedekte, nog ooit tot het menschdom teruggekeerd. In het begin van den oorlog heeft mer nog eens getracht het dragen van prulke ingang tc doen vipden. De proef met dte prulken, die er In hunn opzichtige kleursels allervreemdst uitzage is echter alleen voor Ven korte poos in d Fransche grooté wereld geslaagd en voo de rest Is het eene jammerlijke misukkinj, geworden. i De nieuwste mode probeert het weer met eene, soms bizarre veelkleurigheid, die zich echter bepaald tot allerlei hoofdtooi** voor het gekleede avondkapsel. Onder de kleurige, schitterende haar tooisels bemerken wij de Fursche bandeat een lap bontgekleurde zijde die als een tul band om het hoofd gelegd wordt en aan een kant met lange uiteinden afhangt. Een enkele maal ontmoet men het luch tige Oostersche kapje dat straalsgewijze In plooien getrokken is en van voren een met pareltjes of kraaltjes bezette puntgarne» ring heeft. In het gekleede kapsel Is gec enkel tooisel van zoo opvallende éléganc als de groote touffe paradijsveeren, al dan niet door een fluweelen bandeau vastgc houden, terwijl bij rechts of links over hei oor neervalt. Wanneer bij een overigens eenvoudig kap scl, de achterról zóó groot is dat zij de gt- De draaimolen. Een Neger-schets. Een blanke man kwam niemand wist van waar, met n draaimolen, dien hij op 'n terrein niet ver van het negerdorp opzette. Eiken avond als het werk op de plantage was gedaan, vulde de vroolijke muziek den stillen nacht en haast ten de zwartjes zich bij bosjes naar 't dorp om er hun verdiende duitjes te verdraaien. Toortsen gasoline verlichtten de tent, waarin al schommelende' de grijze, zwarte en bruine paardjes de Berijders lokten, evenals de kleurig geverfde bokken en schuitjes De naam van den eigenaar was Carson. Hij was blank, tenminste zoo was zijn huid en nooit nog had men zoo'n mensch in deze streken ge zien. Want, uitgezonderd zijn blanke vel, leek hij verder even zwart als «1 de andere luidjes in den mallemolen. Moeder Mary Parker kookte voor hem het eten en bracht dit naar dej tent. Hij stelde haar voor in haar huis te komen, maar zij weigerde hem dit. Hij bood haar 'n goeie som als hij mocht komen slapen in het zachte bed, dat hij achter het oppn venster zag staan. Doch*iij zeide„Geen blank man heeft in een bed van mij geslapen, dus jij ook niet." «Best, hoor I moedertje, maar mijn geld is Anders net even goed als van wien ook I" 'n. Jesse Weeks werkte op den oliemolen voor goed geld .Hij was zoo s erk als 'n paard en W spieren aLs 'n stier. Hij was ook goed ge voed. want Moeder Maiy zorgde voor zijn lï0«t. Jesse werkte tien uur per dag, ging dan naar t huis ven Mary, weaf) hij zich wiesch en "loedde om deerne uit Le geen met Mete, Ma- •*Y« dochter, naar een of ander partijtje. Nu reden ze eiken avond samen rond in den draaJma«en. Den eenen avond kozen zij xich 'n •chvi\ 'n anderen avond wi'fe paardjes, zij aan zy hobbelden ze naast elkaar voort. Meta inge togen naast hem, zooals zij wel eens blanke damse had zien rijden op echte paarden. Zij zouden weldra samen trouwen. Moeder Mary spaarde reeds eieren op voor de taarten. En 't wou wat zeggen 'n meisje tegenwoordig op te brengen en te laten trouwen, zonder dat er iets op haar te zeggen viel I Den eersten keer dat Carson naar Mets lach te, werd zij zeer verlegen. Schuchter boog zij en zei: „Goeien avond, meneer." Hij lachte weer en keek haar met brutale, ta» xeerende oogen aan. Den volgenden avond, toen Jesse Jileta even verliet om 'n zak noten te koopen, liep Carson naar haar toe en jtei „Je kijkt of je nauwelijks iets tegen mij durft te zeggen. Hoe komt dat zoo? Zit je bij hem onder de plak en hij wees in de richting van Jesse, die terugkwam. „Nee, meneer," antwoordde Meta verlegen. Zij begreep niet heelemaal zijn woorden, want hij zei de „r" zoo wonderlijk. Den volgenden morgen ging Meta naar den dorpswinkel, waar Carson toevallig ook stond. „Wil je niet even snoepen vroeg hij. Maar Meta scheen niets te hooren en niets werd er meer gezegd. Toen het meisje de deur uitstapte, volgde Carson haar met zijn oogen, hoe zij de fails overstak en het heuvelpad omhoog steeg. Moeder Mary was dien avond laat met Kaar wasch en zij dioeg haar dochter op, het eten naar den blanken man te brengen. Carson nam de pan van 't meisje aan, be keek den inhoud met vreugde en zei: „Je moeder is maar wat 'n kookster, juf fertje. Meta keerde zich om en riep hem, naar huls wippende, toe „Moeder zal zelf morgen de schotels terug halen." „Wacht toch eens even, ik heb hier een boek ja met entréc-kanrtjes, waarop je naar hartelust kunt rijden, wacht 'n seconde Maar Meta was reeds verdwenen, HL Dien avond, nadat Jesse en Meta opnieuw zich met rijden vermaakt hadden en hij daarna weer 'n zak noten ging koopen, trad Carson direct op Meta toe. „Waarom holde je zoo plotseling weg"/ vroeg hij. „Waarom kon je niet even wachten 1 Ik zal ja toch niet opeten? Een meisje als jij Hij beëindigde zijn zin piet, want onverwachts deed Jesse een geweldigen vuistslag neerkomen op zijn gezicht, door een ander gevolgd. Direct verzamelde zich 'n menigte om hen heen, niet wetend wat ze doen zou. Laat Jesse maar, hij weet best wat hij doen moet. Dit is geen echte meneer." En ze volgden met belangstelling het gevecht, totdat Carson royaal was verslagen. „Je hebt hem nu genoeg gegeven, Jesse, kom nu mee." 't Was Metn's opgewonden stemmetje, dat sp.-ak. „Ik ben blij dat je t' deed, Jesse, maar wat ben ik geschrokken." Maar Moeder Mary schudde het hoofd afkeu rend. Beter was 't geweest, als je je handen thuis had gehouden, jongen, 't is niet voorzichtig je met blanken in te laten," Den volgenden morgen, nog voordat 't dag was, klopte men op de deur van Jesse's kam'er. Hij sprong haastig overeind, want do gasoline- tcortsen deden hem droomen van brand. Hij opende opgewonden de deur, maar met een glinsterde Carson's pistool hem tegen. God I" kreet Jesse toen het schot afgingWj viel in de deuropening achterover. De stilte rondom werd nu plotseling verbro ken, kreten van Meta en Moeder vulden de lucht. Hét nieuws verspreidde zich als 'n vuurtjeCar son had op Jesse geschoten. In de morgen nevelen vulden honderden negers de dörpsstra ten. Mannen en vrouwen hadden zich met bijlen en harken en geweren gewapend. Waar was Carson Hij was niet in zijn tent. De bediende uit den dorp*winkel was ook wakker geworden en na rich gekleed te hebben en een ander vernomen, had hij getelefoneerd met het centraal-bureau. „Wilt u alle heeren in de buurt telefoneeren, dar die jnan van den mallemolen hier Jesse Weeks heeft neergeschoten De negers zijn niet weinig opgewonden en 't beste ls, dat allen hier komen om hem met den achtuur-trein weg te krijgen." Bij zonsopgang kwam een der plantage-eige naars het geweer over zijn schouder den heuvel i>aar 't dorp afrijden. „Wat doen jullie, negers, hier ellen op dit uur?" vroeg hij, toen hij langs de menigte kwam. „Morgen, kapitein", antwoordden se beleefd en tikten tegen hun hoed. „Jullie doet beter met naar huls te gaan. Als de schout vanmorgen hier komt, kan het er voor sommige leelijk gaan uitzien Wat onduidelijk gemompel volgde als ant woord op deze woorden. De chef bond zijn paard nu aan een boom vaat vóór den dorps winkel en ging naar binnen om den bediende te spreken. Weldra kwamen er nog drie heeren te pan*-bonden eveneens hunne paarden vast en naar binnen, andermaal arriveerden ar eenige heeren, totdat eindelijk negen paarde» voor 't huis stonden vastgebonden. Moeder Mery kookte voor den winkelbediende, die zijn kamer had boven in het huis. Zij kwam met 'n groot", dampende pot koffie aangestapt, die een zachten geur verspreidde. „Een van jullie negers, maak die deur eens voor me open", beval ze. En toen klom ie de trap op, terwijl s« aldoor in zichzelf praatte. De achtuur-trem floot van de brug over de rivier, op drie mijlen afstands. Een zwijgen ont stond, toen klonken er voetstappen op de trap langzame, geregekia stappen. Tien personen kwamen naar beneden, neen, elf. In het vie# kant, dat zij bij de deur vormden, bevond sic! een man, die zijn hoed diep in de oogen ha gedrukt Een andere man volgde hen dat w«' de dorpsveldwachter. Hij was swart, maar hij hield de wet hoog, wanneer 't maar mogelijk Allen liepen langzaam door de atraat naar de treinhalte en bereikten die, juiet op moment dat de trein stilhield. Twee mannen stepten in' toes Carson, toen weer twee mennen. De trein vertrok en d# vier mennen lieten toen de bewaking varen. De blanke menschen bestegen hunne paan- den en reden huiswaarts, dan heuvel over. Ds zwarte bevolking bleef sasnen schuilen m sprak met gedempte stemmen. Ben van ban liep op den veldwachter af, praatte «en paar minuten met hem j daarop sloeg de veldwach ter de stTaat af, een andere richting in. Spoe dig hierna weet klonken er kreten, de malle molen stond in vlammen I Paarden en admit- les, alles brandde lustig op, even dol als wan. neer zij avonds door de xwanjss k bewe ging was gebracht. IV. Carson verliet den trein bij het siietriilgss de, groote station. Hij'kocht rich aan 't buffet

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1922 | | pagina 3