«.„Lm»-
BINNENLAND
UIT DEN OMTREK.
STADSNIEUWS.
komst van het Memel-gebied, heeft de Duit»
tche Ostranrken-vereeniging een verklaring ge-
puLlicecrd, waarin wordt gezegd: „Het vrede*»
Verdrag moest zijn gegrondvest op het zelfbe-
Dreigende mislukking der
conferentie <f
Londen, 2 7 Dcc. (R.) Uit Lausanne wordt
gemeld, dat er ernstig gevaar bestaat, dat de
.kingsrecht der volkenhet geUl geweld- CQnferen,je mislukken zal, indien de Turken in
/dadigheden zou echter met één vermeerderd1>un legenwoordige methode volharden. Binnen
/worden, wanneer het volk van Memel thans dit «.nkele dogen zullen de geallieerde delegaties in
kocht zou worden onthouden. Een duurzame atMt rijn Kaar slotroncdlusies aan de Turken
vrede is door nleuwo*. maatregelen niet te be
teiken. De bewoners van het Memelgebied doen
'daarom een beroep op den rechtvaardigheids
sin van de geheele wereld en eischen het zelf-
besclykkingsrecht.
De rechtvaardigheid gebiedt een volksstem
ming omfrent de aansluiting bij Duitschland te
houden
De verhooging der poettarieven.
Naar de Vossische Zeitimg meldt, zal de op
15 Jan. to, vet wachten verhooging van de post-
tsrieven een verdubbeling van dc tegenwoor-
Idigc tarieven tengevolge hebben.
Groote kerkdiefstal,
P a r ij s, 2 9 Dec. (B. T. ADe Petit Pari-
sten verneemt, uit Jüainz, dat in den Kerstnacht
misdadigers in de Mariakerk te Keulen voor
een waarde van 60 millioen mark aan kunst
voorwerpen hebben gestolen,
j Twee schepen op de Oder gezonken.
-Glogau, 27 Dec. (W. B.) Op den eersten
Kerstdag zijn bij de Qder-brug te Neusolz twee
schepen gezonken, waardoor de doorvaart ge
deeltelijk versperd is.
Een hergingsvosrtuig vergaan.
Berlijn, 27 Dec. (W.-B.). Volgens een
staat
voor te leggen, die dan genoodzaakt zullen om
te besüsen of zij dc voorwaarden al dan niet
aannemen.
De financieele clausule.
Londen, 27 Doc. (N. T. A. Draadloos).
Dc tweede sub-commissie, die de financieele
clausules behandelt, welke die der capitulaties
noemde genootschap hem tevens zijn medaille
verleende.
OPENBARE EN BIZONDEÉE LICHAMEN.
Vererntgingsruud Fabriefcmrbeidenu
Zaterdag'en Zondag is te Amsterdam do"W-
eenigingsrnad van de Nederl. Vereewglna van
Fabrieksarbeiders in halfjaarlijhsche vrrgede-
ring bijeen gekomen.
De voorzitter de heer K. de Jonge, schatte
in zijn openingswoord het totaal aantal werk-
lcozen In ons land op dit oogenblik op 150.000
Do veieeniging deelt daarin voor een niet ge
ring deel2265 leden der organisatie zijn
werkloos. De vereeniging heeft in d't ]mr aan
vei vangen, is heden bijeen gekomen. Er werdenstakingen ongeveer twee ton besteed.
geen voideringen gemaakt ten gevolge van den
Turksehen eisch een bevoorrechte behandeling
der Turksche onderdanen in belastingaangelc-
gen' eden te erlangen, ten nadeele der buiten,
lendsche belangeji.
Allerlei moeilijkheden.
Londen, 2 7 Dec. (N. T. A.) De berichten
uk Lausanne zijn niet geruststellend. Blijkens
persberichten heeft Curzon gisteravond een
langdurig onderhoud met trinet pasja gehad
óver de tactiek van destructie der Turken pp de
P.'annen voor een georganiseerd verzot te
gen loonsverlagingen zijn in voorbereiding. De
veieeniging beschikt over een strijdleus van
ongeveer vier ton.
Dc voorstellen tot steunverleening om twee
bevriende bonden werden met algemcene stem
men aangenomen.
GEMENGDE BERICHTEN.
Een kreet om hulp.
ten tijd een dienst tusschen Nederland en Dene
marken zal geopend kunnen worden.
Vraclüverluging Nederlandsche spoorwegen.
Men meldt ons
Aan de klachten van het publiek omtrent de
hooge vracht voor bestelgoed wordt weidia een
heel eind tegemoetgekomen. Op 1 Januari 1925
zullen voor afstanden tot 100 KM, vrschtvtfcr»
lagingen worden ingevoerd, die, vooral voor
kleine zendingen, van niet geringe beteekenis
zijn.
De vracht voor Amsterdam—Dpn Haag wordt
o. a. verlaagd voor goederen tot en met 1 K.G.
van 0.50 tot 0.40, boven 1 tot en met 5 K.G.
van 0.65 tot 1 0.50, boven 3 tot en met 5 K.G.
van 0.75 tot 0.60^ en boven 13 tot en me*
15 K.G. van 1.40 tot 1.10.
Deze nieuwe vrachten zullen gelden voor allo
afstanden van meer dan 50/100 K.M.
Een pakket van 3 K.G. wordt dus voortaan
komst in Januari 1920 tot stand kwam, leefde»
wij in een tijdperk van ongekende hoogconT
junctuur. De drukkerspatroons hebben him weifc,
.nemers daarvan in ruime mate doen profiteered
De Typografie was het eerste bedrijf waar da
45-urige wei kweek werd ingevoerd, faar een
loon, dat dc werknemers bevredigde werd vasts
gesteld, waar een vacantietoeslag werd gegeven^
Maar in begin 1921 is de ongekende malaise
gekomen. En nu hebben de werknemers gedus
rendo de beide jaren 1921 en 1922 toch nog de
zelfde arbeidsvoorwaarden gehad. Deze toestand
kon natuurlijk bij een nieuwe C. A. O. niet wors
den bestendigd.
Hoe slecht het bedrijf er than* voor staat
blijkt uit het feit. dat er op het oogenblik twee
drieduizend werk loosen zijn terwij! veie onder
nemingen kortee werken. Deze mededeeling
spreekt te sterker, als men weet, dat het in nor
male tijden al als een bewijs van groote slnpta
over afstanden als Amsterdam—Leiden vervoerd ga'4» a's er b.v. honderd werkloozen waren,
•èn op de plaats van bestemming thuisbezorgd Het Jaarverslag van de Kamer van Koophan-
- r\ f\K\ rv. -«Ir»de! vnn Amsterdam zégt reeds over 1921 var
conferentie, maar met onbevredigenden uitslag.
De1 toestand fc acuut geworden, zeggen die be
richten, door den eisch der Turken inzake de eenzinking, maar wij vertoeven in nog zoo gun-
overgavc van Mosoel. Op dezen eisch heeft Cur- stige omstandigheden, vergeleken bij don toe-
zon geantwoord met éen nota, die een vaste en stand van ellende en nood, die over onze gren-
practische herhaling is van zijn vroeger memo- zen heevscht. Wij vestigen daarom de aan-
raindum. Cpizon bespreekt de argumenten, die dacht van onze lezers op een verzoek om hulp
- - door de Turken worden aangevoerd, welke, naarvan een ziekenhuis en kinderziekenhuis voor
bericht uit Kiel is het bcrg.ngsvaartuig Antrox hij zegt, alleen aantoonen, dat ot geen aan lei-arbeiderskinderen van elke gezindte, vlakbij
sedert 21 Dec. verdwenen. Aan boord van het ding bestaat om het vilójet Mosoel terug te onze grenzen in Westfalen, dal in nood verkeert,
schip bevonden sich 12 man. Ann de Duitsohe geven. Het antwoord eindigt, naar verluidt, met Misschien zijn er onder onze lezers, die zich
kust zijn wrakstukken en het lijk vg*\ een. ma- woorden: „De Engelsche regeering ziet zich j door den geest van het juist gevierde Kerstmis
verplicht hoer weigering te herholen om de te- tot helpen gedrongen gevoelen.
ruggave van Mosoel zelfs maar in overweging te t
nemen en kan geen nut zien in verdere argumen- Hongaarsdte Coupons en Effecten,
leertak. Cwm.herheeH echter, d.t hij W- j FIcAkru Consul-Gene
rem is nan zijn deskundigen opdracht te geven - - - - -
de juiste afbekemngslijn van de Noordelijk*
voor slechts 0.40 (vroeger 0.65). Dit is zelfs j dol vun Amsterdam
goedkooper dan het tarief, dat door de poste- het drukkershedrijf
rijen wordt berekendals postpakket toch zou! /.I" het algemeen is de producüe in het druk*
men 0.50 moeten betalen. Afzender kan hetPersbedrijf in het afgeioopen jaar zeer belang*
zich bovendien heel gemakkelijk maken, want gedaald en moet deze tak van bedrijf gerc*
B— Dugclijks vertneerderon Zich de angstwek-' op (hens verzoek per telefoon of op andere wijze, kend worden tot die, welke de crisis in de hoog*
kende verschijnselen, welke den toestand iq j worden, zooals bekend is, de goederen door de ste mate ondergaat."
Duitschlnnd teekenen. Ook hier te lande is in- spoorwegen, tegen berekening van afhaalloon, Nog een ander voorbeeld
van huis afgehaald. Het aantal boeken, dat werd uitgegeven, be*
Ook dit afhaalloon wordt met ingang van 11 1919, 41291920 4065 1921 3742.
iroos aangespoeld.
fc v FRANKRIJK.
De begrooting.
P a r ij s, 2 7 Dec. (B. T. A.) De Kamer heeft
de voorloopige twaalfden met 443 tegen 62
•temmen aangenomen.
Pasteur-herdenking.
Het B. T. A. meldt d.d. gisteren uit Parijs:
President Mi 11 er and heeft hedenmiddag in het
fcwtituut-Pusteur de officieele plechtigheid ge-
Januari 1923 aanzienlijk verlaagd (waarbij r,a~ 1922 natuurlijk een nog verf lager cijfer
tuur tijk delengte van het af te leggen spoorweg-S'™1' A>s ">en weet, dot va" het meerdme
traject geen rol speek). Voor het «fhalen ral, unnful boeken in 1922 uitgegev«n, nog een bee
slechts verschuldigd zyn 10 ets., indien een zen-j JfliWjk getal door de valuta-ccmcurrentie in
ding van 1-10 K.G. weegt, 15 ets. wanneer daDuitschland werd gedrukt, dan kan ieder reeds
zending 10-15 K.G. zwaar is, en 20 ets. vooi I uit dez« enkeIa gegevens zien, dat de drukkers
zendingen van 15—25 K.G. j «"ganisatie absoluut niet overdrijft, wanneer zij
In het bovenbedoeld voorbeeld van een pak' zef?L dat de toestand ellendig is. De oorzaken
ket van 3 K.G. van Amsterdam naar Leiden zal™»n deze malaise liggen voor de hand. Wanneer
daarvoor dus, afgehaald van huis te Amsterdam handel en industrie grootendecls stil staan, is er
en bezorgd aan huis te Leiden, niet meer dan &cen behoefte) aan drukwerkhet streven naar
50 f ts. (tot dusver 1) berekend worden. bezuiniging, zoowel bij het particuliere als het
j XT i i j d j d j i Niet adleen de afhaalloonen voor bestelgoed, s
C d", ^Merl™<ten C Budu-Post, deelt aan maa[ ook a(haol. m bestellMlnen VOO[ jjj. ea de stand der valut. heelt werk near DmtschlanA
grens van Irak met <!e Turksche deskundigen te. het Hooklbrs.uur van het Neder,nnjhche Roo- ïrucht d wolden met inff& va„ Januori en verplaatst kantoormnchines duen d.
■iK™ls mede' d,>t von 1 Januari—T December j 1023 verlaagd. Vooral voor kleine vendinam. I »r5» n™r dvukwerk verminderen.
J 1922, door hem voor de door het Nederland-
sche Pub'iek ter beschikking van liet Neder»
iresideeid, die door het genootschap van ge- postkantoren zullen worden samengesmolten
rden, waarvan Pasteur deel uitmaakte, was met de X"iksch^ en dat iedere notie een sectie
pres
leer*
georganiseerd ter gelegenheid van den hon
derdsten gedenkdag van het ovei lijden vnn den
beroemden Franschen geleerde. Miller and was
vergezeld van den minister van onderwijs en
Mn openbare gezondheid, alsmede vun talrijke
personen uit de diplomatieke, parlementaire en
Wetenschappelijke wereld, alsmede uit leger-
Itringen. Hedenavond had m de Sorhonrve een
herdenkingsbijeenkomst plaats, die door de
fceogleeraren van de verschillende faculteiten,
benevens door delegaties van Nederlandsche en
Verdere buitenlandsche studenten werd bijge
woond.
D* öerlijnsche correspondent der N. R. C.
•eint»
Pasteur is vandaag m het instituut voor be
smettelijke ziekten te Berlijn herdacht. Prof.
Neufeld, de leider van het instituut, wees op de
betrekkingen die tusschen het Parrjexht
tuut Pasteur en het BerUjnsche instituut van
ftobevt Koch bestaan. Hij schetste het levens
werk van Pasteur en Koch, dat de basis van
éen modernen strijd tegen de besmettelijke
«kète is geworden. Vervolgens voerde prof.
Von Wassermann het woord, om in een zeer uit
voerig beloog het leven en werken von Pasteur
te schilderen. V
IERLAND.
I Rebellen gevangen genomen.
Reuter meldt d.d. 27 Dec. uit Dublin: De na
tionale troepen uit Tralee hebben Zondag na
ae mis in de Currabeenkeik fwee-en-twirrtig re
bellen gevangen genomen. Zeven rebellen wer
den gepakt, toen zij verscholen zaten onder het
aftaar, dat de troepen met toestemming var den
geestelijke mochten doorzoeken
SPANJE.
De Spanjaarden in Marokko.
Madrid, 27 Dec. (B. T. A.) De bladen
nelden, dit'de minister van oorlog de ontslag
aanvraag van den caaunissazis-generaal van de
gebieden rondom Meiilla, generaal Lassadu,
beeft aanvaard. De hooge commissaris Villa
Wueva zal naar Te-toean vertrekken.
bespreken.
De buitenlandsche postkantoren.
Reuter verneemt uit Smyrna: De Turksche landsche Roode Kruis gestelde Hongaorsche
autoriteiten dee!en mede, dat de buitenlandsche coupons en effecten, na verzilvering, werd ont
vangen
Voor coupons Hang. Kr. 409.019.25.
Voor effecten Hong. Kr. 324.922.91.
Uit dpze opbrengst werden door den heer
Clinge Fleddeius de volgende ondersteuningen
gedaan.
Sophien Kinder Sanatorium Kr. 348.024.9T.
Elisabeth Lung en Sanatorium Kr. 134.676.07.
Appongi Polikliniek Kr. 120.000.
Diverse personen (studenten)
Kr. 27.713.05.
Hulpactie van Gouverneur von Horthy
Kr. 100.000.
Saldo Kr. 3526.13.
In de Safien Sanatoria aan het Balalanmeer
worden kinderen verpleegd? die aanleg voor
voor kleine zendingen
l is de verlaging aanzienlijk. Kostte b.v. tot dus-
zal hebben.
EGYPTE.
De ontdekking van de obelisk.
Wij maakten reeds melding van de ontdek
king van een reusachtige obelisk te Asoean aan
den Nijl, ten zuiden van Thebe. Deze ontdek
king is niet van zooveel belang als die van het
graf van Toetankhamen, maar desniettemin in
teressant. De New-York Times beschrijft het ge
vonden monument nis niet alleen indrukwek
kend, maar volstrekt uniek. Het bovengedeelte
van de ontzaglijke obelisk heeft een lengte van
omtrent 22 M. en loopt hellend af in groote
onsamenhangende stukken. Nooit werd de moei
te g-enomen de overblijfselen op te ruimen tot
deze omstandigheden begon in Juli l.L
I «er het bestellen of afhalen in Amsterdam en'"0 on^rhandelingscommissie o«er de' nienw.
Rotterdam minstens 0.65 per zending, voort-I A' hi"'r beid. Van Juli tot einde Octa,
aan wordt voor de bestelling van zendingen tot 1,61 w'rd vergaderd. Men was er toen door sa*
50 K.G. 0.40 in rekening gebracht. Voor menwerking m gtslnngd een col
zwaardere zendingen is het verschil naar ver-
tubercijjose hebben.
In liet Eli:
houding minder groot, maar toch ook hiervoor
zyn die loonen vrijurat lager geworden.
Nederlandse!» Fabrikaat.
In de aflevering van 20 December treffen wij
o.a. aan
Een artikel „Kortzichtigheid", waarin wordt
aangetoond, dat, en op welke wijze de Neder
landsche industrie zich in eigen land laat ver
dringen door de buitenlandsche, door niet ge
noeg bekendheid te geven aan haar eigen voort
brengsel n.
Belangwekkend is het artikel „Caveant",
waarin op krachtige wijze naar voren wordt ge-
I bracht het gevaar, gelegen in een voorbijgaan
Elisabeth-Sanatorium worden tuber-.van de voortorengselen van eigen nijverheid en
1920, toen koning Foead, die veel belang stelt culeuze kinderen en vQiwassenen verpleegd. door de Nederlanders; een mode, hebbelijkheid
in oudheden, het verlangen te kennen gaf de In de Graaf Appongi Polikliniek worden zie- en domhoid, waarin vele landgenooten nog
Hsk geheel zichtbaar te maken. Dit geschied- ken gratis- behandeld.
het departement van oudheden, dat in De actie van den Gouverneur von Horthy
het bèfejn van be( jaar daarover een volledig steunt behoeftige families met geld en natu-
verslag ^publiceerde. De obelisk is 132 voet raliën,
lang, terwijl de breedte aan het grondvlak 14 j t
voet bedrkagt, die tot 6 voet aan het bovenvlak j, Nederland in den Vreemde,
uitloopt. Het gewicht wordt geraamd op 1166 Op den NedeiIandschen dag te Bern, welke
ton, dot is het drievoudige van dat van de groot- wordt georganiseerd door de Zwitsersche com-
ste obelisk, die bekend is, die te Karnnk in Op- missie van Nederland in deh Vreemde, en welke
per-Egypte. De bouwmeesters uit het oude zal zijn op 26 en 27 Januari a.s., zal als spreker
Egypte versenden de kunst van nog zwaardere optreden mr, J. C. A. Everwijn, directeur der
meer onhandelbare blokken te verplaatsen, Nederlandsche Handel-Maatschappij, oud-gezant
namelijk den kolossus van Thebe.
Engelschman vermoord.
Reuter meldt uit Cairo, dat prof. Robson,
hoog lee raar in de rechtswetenschappen, toen
hij zich met een anderen Engelschman per rij
wiel huiswaarts begaf, door drie inboorlingen
doodgeschoten is. Zijn metgezel kon ontkomen.
Tot nog toe is niemand gearresteerd.
steeds vervallen.
Talrijke afbeeldingen verduidelijken het arti
kel „de Nederlandsche zeevisscherij". In deze
bijdrage wordt voor den leek helder uiteenge
zet, aan welke eischen de vaartuigen, in gebruik
bij de verschillende wijzen* van vischvangst,
moeten voldoen.
„Van en voor de Vrouw" bevat als steeds een
aantal b"!angwekkende bijzonderheden voor de
lezeressen van belang.
Dat het bestuur niet stil zit, blijkt degelijk
uit de officieele berichten in deze aflevering op
genomen, waarvan wij ditmaal vermelden den
brief geschreven aan de redacties van alle Ne
derlandsche dagbladen, naar aanleiding van het
feit, dat in de laatste tijden in verschillende
p'aatsen hier te lande bazaars, tentoonstellingen
en dergelijke worden gehouden met het doel,
veelal met een beroep op de nviiiewerfci'ng
van Nederland ter leening van den nood in
andere landen, buitenlandsche artikelen te ver-
De Staatscourant van 27 December bevat
>.a. de volgende Kon. besluiten
I verleend de titulaiire rarg van hriteaant-kolo-
nel a«n den gepensdoiuveentlen majcor-tftulair
v der ttwülaire administratie van het Ned.-Indi
sche leger A. P. J. van der Laaken;
toegekend ée eere-med®i!le d*er Oranje- "tlJU*ï
Nn-sjmu-orde in zilver aen J. P. te Winkel, W€ilsc
t schrijver bij het koloniaal établissement te Am-
ttorden uitgegeven, die het fascistisch embleem «♦""dam; schoten te aaiwuarden.
sullen dragen. benoemd tot electro-technisch ambtenaar bij
Ernstige awtplaifing. de telegrafie P. Bles, thans adspirant-electro-
on n t xsr-r t technisch ambtenaar;
t rente, 28 Dec. (B. T. A.). Door het j
OoatenriilfscK. die oïïSStaLid.'ZÏÏ
wï H1- ■'GravB.hvB., «.wan» kaMooriMper
ITALIË.
Facistisch geld.
Da minister van Financiën deelt mede, dut
niewwe nikkelen geldstukken binnenkort zullen
te Washington en voordien chef van de af dea
ling handel van het departement van lundbouw,
nijverheid en handel.
Gedenkboek 1898—1923.
De heer W. G. de Bas, redacteur vnn het
„Gedenkboek 1896T923" meldt ons: Op het
einde der vorige week verscheen m de dagbla
den een bericht, vermeldende dat getracht za4
worden door verkoop van briefkaarten de vor-
muvg van een steunfonds, strekkende tot het,kooPen' "aad.b'J biJzond^ den St. Nico-
uhgeven van een volkseditie van het Gedenk- i !a" en d\ Kersttijd worden Oenut.
"boek, te bevorderen. Hoewel het bestuur uitdrukkelijk vóór alles
i De redactie van het Gedenkboek stelt er prijs °P den voorgrond stelt, dei het niet in het minst
op te verklaren, dat dit persbericht buiten mede- m df ^doelmg ligt var, het bestuur te prope-
weten van redactie-commissie en redactie is ge-, Kand®*rfn ,eJ?en ha'P von Nederland aan
redigeerd en wederrechtelijk onder enveloppen, I noodhjoeiaJ® partifilieren in het buitenland,
door de redactie gewaarmerkt, aan de verechil-wordt de V*1* «este'd in *«1
lende bladen werd toegezonden. De redacriezti° food^iesiqk te trekken grens blijft be-
in geen enkel opzicht de verantwoorde- waard en.da! ^erdoor de strijd om het bestaan
lijkheid voor den inhoud der circulaire, onder-
teekend door den heer M. Lake-man, t» Voor-
Het Vredespaleis.
Het Vredespaleis is weder voor het publiek
ter bezichting opengesteld.
Ktair gebouw te Tagtiatn vloog dit in de lucht.
Zeven werklieden en één soldaat werden tnder
da puinhopen begrovea.
HONGARIJE.
Het congrs der socialisten.
B o e d a p e s t, 2 7 D e c. (B. T. A.). In teger.-
•oordlgheid van een aantal buitenlandsche ge
delegeerden is Maandag het congres der Hon-
faarsche socialisten geopend. Vandervelde deel
de mede, dat een acroord tot stand was geko»
Een begraafplaats gevonden.
Nu de gemeente Rotterdam het brandspuit-
huisje moest opruimen, dat aan den kont van
bij do» N. V. Stoom Mee!- en broodfabriek
„Ceres" te Amsterdam.
Permanent Hof vaa Internationale Justitie.
- Do Raad van dan Volkenïond heeft np 4 J,",' me„ jn^rtija koesterde, nJ. dot ook om
October ]A besloten aan het Permanente Hof de2e kart daarWj zich besraafplaats
*>«natlonole JostlUe de vr^g om advtes hec(, bM,ondeni betvaarheid. Dat kerkhof ligt
voor te leggen, of te blijkbaar onder den bol van de Korte Hoog
straat, tusschen de vroegere kerk en het wa-
waard en dat hierdoor de strijd om het
van het Nederlandsch fabrikaat nog moeilijker
wordt gemaakt dan deze reeds is. Daarom doet
het bestuur een berdiep op de medewerking van
de pers met verzoek, wanneer redactioneel*
medewerking in het belang van zulke bazaars,
tentoonstellingen en dergelijke wordt ingeroa-
pen, met het hiervoren uiteengezette rekening
te houden.
Uit een andere officieele mededeeh'ng blijkt,
dat de vereeniging wederom een nieuwen tak
werkzaamheden aan haar toch al zoo uitgebreid
Frankrijk en Engeland is ontstaan, omtrent de
nationaliteitsdecreten in Tunis en Marokko al
!b acroord zal roet Pinksteren een socialistische
Wnierentie te Hamburg worden gehouden.
Baran Manfred Weiaa. f
Boedapest, 27 Dec. (V. D.) De grootste
fadwtEMrel vat Hoagarije, bacon Manfred Wei sa,
b tengevolge van een beroerte overleden. Hij
bereikte den ouderdom van 66 jaar.
TURKIJE.
DE CONFERENTIE VAN LAUSANNE
Engehoè waigail Maaoef af te
■laan.
ausanne, 27 Dec. (R.) Curzon's af
wijzing van de Tarksche arg«menton inzake het
•diajet van Mosoel is ter kennis der Turken ge
bracht. Naar wardt aanwacht, sullen de Turken
leer teleurgesteld zijn, daar zij geloofden dat
er een of ander compromis zou worden bereikt.
Da Britten antwoorden zonder boosheid en met
«fdoende argumenten, die aantoonen dat de
(Turksche beweringen volkomen onhoudbaar zijn.
O. a. legt het antwoord er den nadruk op, dat,
beawel de Turken zes eeuwen lang op het ge
bied van Mosoel gevestigd waren, zij geen kaar-
•en noch statistieken bezaten, terwijl de Britten
M zes jaren waren en beiden hadden.
wendigen aard moet worden beschouwd.
De beide betrokken regeeringen hebben over
eenkomstig de tusschen haar getroffen overeen
komst ter griffie van het Hof, respectievelijk op
24 November en op 23 dezer memories en con
tra-memories ingediend, waarin deze zaak wordt
behandeld.
de Korte Hoogstraat tégen de Waalsche kerkt®r^ein beeft toegevoegd, n.l. het houden van 1e-
stond, is, zegt de N. R. Ct., het vermoeden zin«en met lichtbeelden en met films ten dienste
- - van inrichtingen van middelbaar onderwijs ei\
daarmede overeenkomende inrichtingen van
onderwijs en met het bevorderen van school
reizen, ten doel hebbende Nederlandsche fa
brieken te bezoeken, woarvan de geheele rege
ling door het algemeen secretariaat der vereeni
ging geschiedt.
Holfamdsche jenever in Afrika.
In de „Dépêche Colomiale" wordt geprotes
teerd tegen den invoer op groote schaal van
Hol landsche jenever voor kilasvdad» verbruik in
Engelsche koloniën ter Westkust van Afrika,
- zrrenhuis. Zoo is men dus opnieuw op menschen
en met de Weensche Internationale. Volgens 1 dan f,et als een vraagstuk van uitsluitend in- ffestooten. Dele dooden liggen bui-
ait iirmnrtl s_iï_ü__l wendiptn aarri mnet wordt-n hMeiwiiTwH BB
ten de muien van de kerk, in gemeentegrond.
Commissie voor den Nederlandse h-
Franschcn Handel.
De geschillen, die gerezen waren tusschen de
Commissie voor den Nederlandsch-Fransdien als in strijd met de-conventie von Seint Ger-
Öp 8 Januari a. s. komt het Hof bijeen ter Handel en haren voormaligen Alg. Secretaris,main. Het blad dringt aan op diplomatieke tus-
-Jx den heer A. Cambresy d'Ancona, zijn in der scherikomst bij de Engelsche r-egeering, om «en
minne opgelost en beide partijen hebben elkaar j einde te maken aan het toelaten in Engelsche
koloniën van zuik een inbreuk op convention»
neele bepalingen, waardoor bovendien het alco-
behandeling van deze zaak.
Rapverbod opgeheven.
over en weer volledig gedechargeerd. Dienten-
- gevolge kan de liquidatie van gemelde com-
J "SÏÜÜl bc«rhtkk,n» w k«Pv«barl ,hans voortgang hebbeni
op de boomen, staande langs twee lonen nabij
de uitsjjunning „De Zutphen Boer", in de ge
meente Voorst, opgeheven.
Generaal-mojoor C. van Turnen, comman
dant der vesting Holland, wordt binnenkort be
vorderd tot luitenant-generaal.
Th. F. A Delprat.
De heer Th. F. A. Delpiat, voorzitter van
het Kon. Ned. Aardrijkskundig Genootschap
werd dbor dit genootschap te Marseille benoemd
tot correspondeerend eerelid en door dat t®
Lyon tot lid voor het leven, terwijl laatstge-
Telefonische verbinding met Denemarken.
Nuar aanleiding van het bericht, dot de tele
fonische proefgesprekken tusschen Nederland
en Denemarken een bevredigend resultaat heb
ben opgeleverd en dientengevolge de opening
van een geregelder» dienst kan worden tegemoet
gezien, meldt de N. Cf. van bevoegde zijde, dat
die proefgesprekken niet zoo moedgevend zijn
als in bedoeld bericht werd medegedeeld. De
gesprekken via Hamburg gingen met groote
moeilijkheden gepaard, terwijl die via Berlijn ge
heel onverstaanbaar waren. Deze ondervinding
wettig dus niet het vermoeden, dat binnen kor-
hol verbruik over de grenzen dier koloniën op
Fransch gebied zou worden overgebracht
DE NIEUWE COLLECTIEVE ARBEIDS- -
Overeenkomst in het boekdrukkers-
bedrijf.
Mr. van Rhijn, de adviseur der Patroonsorga
nisatie schrijft ons:
Do talrijke berichten, die in de laatste weken
over do nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst
in het Boekdrukkersbedrijf zijn verschenen, <foen
de vraag stellen, hoe de juiste stand van zaken
op het oogenblik ia. Laat ik daarom hierover
eenige mededeelingen mogen doen.
Toen do vorige collectieve arbeidsovereen-
tpt vast te stel*
len, dat ah compromis aan de 4>rschillende al*
geitieene vergaderingen zou worfien voorgelegd».
Van de ^ézellenorganisatiën hee^f de Roomsch*
Katholieke Grafische Bond het V^oncept non*
vaard met ongeveer 2200—300 stammen, da
Christelijk Grafische Bond heeft hetzètfde ge*
daan met ongeveer T000300, terwijl O^k d#
Nederlandsch Grafische Bond het concept\
teren mef groote meerderheid heeft aangenoi
De patroonsvergadering aanvaardde het con*
tract met ongeveer 110033 stemmen. Daaren*
tegen verwierp het congres van den Modernen
Algemeenen Nederl. Jyp. Bond het contract mejf
een meerderheid van T69 tegen 53. Men mag
deze verwerping voornamelijk op rekening stel*
len van het gemis eener krachtige verdediging
in de afdeelingen en in het Bondsorgaan. De of*
gevaaTdigden kregen bindend-mandaat om te*
gen Te stemmen, zonder dat de zijde vast
het Hoofdbestuur vooraf de noodige inlichtingen
voor een juiste beoordeeling van het concept
hadden ontvangen. Intusschen is door den A. Ni
B. j\og een referendum over het contract uitH
geschreven, waarvan het resultaat aan het rindfl
dezer week bekend zal worden gemaakt.
De voornaamste veranderingen van de nieuw*
C A. O. vormen drie punten: De 48-urig«
werkweek, de verlaging van het loon met 6
en eén wijziging in de regeling van het ontslag,
Vooreerst dus de verandering van de 45-ur%«
in de 48-urige werkweek. Waar zoowel interna*
tionaal als nationaal bijna algemeen de 48-urifa
werkweek geldt, kan en wil het drukkersbedrijj
niet achterblijven. Bovendien bet eekent «k*® vcr
lenging van de werkweek een aanzienlijke veria*
ging der productiekosten. Van werknemerszijda
heeft nxen gezegd, dat er, gezien de werkeloos»
heid, eerder reden was de werkweek te verkort*
dan haar uit t® breiden.
Maar op die manier komt men natuurlijk hoi
langer hoe verder in het moeras. De verlenging
der werkweek brengt een verlaging van de»
prijs van het product.
Een meerdere vraag en daardoor op den duu*
een afname der werkloosheid.
Bij de behandeling van de laatste wijziging
der Arbeidswet hebben sociaal-democratisch»
kamerleden, als de heeren Schaper, Troelstra eB
Vliegen, zich tegen de verlenging met drie uren
zoo goed als niet verzet. Deze verandering was
dan ook nic in strijd met -*t aloude arbeids»
idoial van den 8 urendag. En waar zoowel door
het Rijk als de gemeenten nu eens hiér, dus
weer r, tot de 48-urife erkweek wordt
overge aan, zal niemand de redelijkheid van het
concept o.t punt kunnen betwisten
De eede verandering in de huioige C. A. O.
betreft de verlaging van het weekloon met 6 8,
Gnr>» V zijn talr'ike stemmen op*
gegaan, dat deze verlaging lang niet voldoend»
is om het bedryf Maande te houden. En inder
daad is deze verlaging eerder te weinig, dan te
veel. De bedrijfstoestand in de typografie i»
naar verhouding zeker niet minder slecht dan
in het sigarenbedrijf en het metaalbedrijf. Wel
nu, tegenover de verlaging van 6 in het
concept staat, dat in ie bedrijven een verla
ging van het weekloon van resp. 15 en 16
heeft plaats gevonden. En de verlagingen, oi»
elders ingevoerd" werden, zijn alle meer dan
6 Wij wijzen op de verlaging in het kleer*
makersbedrijf van 10 in het meubelmakers-
bedrijf van 8-12 van het spoorweg- «n
rijkspersoneel ven 8)4 8 enz. Het billijke *an
het voorstel der drekkeraorganisatie van 6
blijkt nog duidelijk»-, wanneer men weet, dat
de kosten van het levensonderhoud sedert Jote
1920, toen de tegenwoordige loonen werdett
vastgesteld, met niet minder dan rvim lft 81
zijn gedaald. Ondanks de geweldige malais»
blijft derhalve nog een verbetering van het le
vensonderhoud van 12 En dat verbeterd»
levenspeil wil da drakkereorganisatie, ondank»
da malaise, gedurende twee jaren waarborgen*
want *r ia een bepaling in de C A O. opge
nomen, dat hat loon kan worden verhoogd btt
stfjgiag von da kasten van het levensonderhoud.
Is hiermede niet duidelijk aangetoond, dat d»
rechtvaardigheid tot in het uiterste is betraoM^
Thans het derde puntde verbetering in de
vaa het ontslag. In andere bedrijve»
werkgever zijn werknemers «et eo«
.en een of twee weken zonder meer d»
dienstbetrekking opzeggen. In het druk&ersbof
drijf daarentegen, mag een patroon alleen _t<4
ontslag overgaan, indien hij tegenover de
trale Commissie (samengesteld uit werkgever»
«l werknemers) kan aantoenen, dat «r een „gele
redon was, de dienstbetrekking te beëin-
n (b. v. slapte, onbekwaamheid, enz.) In het
Igemeen wordt deze regeling door het concept
tact gelaten. Maar in de praktijk is gebleken,
at het bewijs van de „geldige reden" niet*knn
lorden geleverd, tegenover gezellen, die drtk
eregelden gang van het bedrijf belemmeren^
oor telkens allerlei kleine fouten te plegen,
Lelke ieder op zichzelf van weinig beteekenis
|ijn, maar allen bij elkaar een groote hinderpaal
Wormen. In dergelijke gevallen kan volgens het
'deuwe concept toch ontslag worden gegeven.
>aaraoor wordt voorkomen, dat de gezel, die
telkens in kleinigheden tegenwerkt, bij zichzelve
enkt„de patroon doet mij toch niets, want
iij kan het voor het omslag benoodigd* bewijs
liet leveren". De bedoeling van deze bepaling
derhalve vooral om preventief te werken. Te»
n een lichtvaordig gebruik zijn velerlei waar-
irgen genomen. Zoo moet o.a. een schadever-
icding tot een maximum van vier maanden
>n worden gegeven. Nu zijn er onder de ge-
'Mllen, die vreezen, dot vnn deze nieuwe bepa
ling toch nog misbruik zal worden gemunkL
Ulnar daar is geen enkele reden voor. De heer
XHemer en mr. Van Rhijn hebben als «voorzitter
en secretaris der onderhandelingscommissie uit-
Idrukkeiijk verklaard, dot zij, indien zich werke-
f Ijk misbruiken zouden voordoen, zouden me
idehelpen deze weg te nemen. De heer Diemcr
heeft dit standpunt in de qlgemeene vergade
ring ook ter kennis von de patroons gebracht
en zijn mededeeling is daar met applaus om
gangen! Wat wil mert aan gezellenzijde nu
tigenlijk nog meer?
De regeling der rechtspositie in het concept
C. A. O. neergelegd, gaat nog uit boven die
fn het socialisatierapport der S. D. A. P. ar
de Betriebsrëtegesetz in Duitschland bepaald.
In het socialisatierapport leest men op pog.
52 over de rechtspositie „In geval van ont
slag oordeelt bet scheidsgerecht over het al of
niet gemotiveerde daarvan. Indien het ontslag
niet voldoende gemotiveerd geacht word» en
de bedrijfsleiding desondanks de dienstbetrek
king niet wenscht te handhaven, is deze ver
plicht schadeloosstelling uit tè keeren, volgens
vastgestelde regels, waarover een scheidsge
recht in hoogste instantie beslist".
En de Duitsche Betriebsrëtegesetz bepaalt in
denzelfden gedachtengang in par. 87: „Wanneer
het scheidsgerecht uitspreekt, dat de dienstbe
trekking terecht is opgezegd, dan zal tegelijk
voor het geval, dat de werkgever niet verder
met den werknemer meemt te kunnen samen
werken, een schadevergoeding voor den werk
nemer worden vastgesteld."
Beide laten dus bij een ongeldig ontslag dën
bedrijfsleider de keuze tusschen het terugne
men van den gezel en het betalen van een scha
devergoeding.
Het concept daarentegen behaalt, dat de
Werknemer, die zonder geldige reden is ont-
lagen, moet worden teruggenomen. Hier be
staat in het algemeen, dus niet de raogelijklmid
*>m met een schadevergoeding van den werk
nemer af te kortten. Dit kan alleen in het uit-
zonderingsgaval hierboven nader aangeduid.
De billijkheid is dus in alle opzichten be-
Iracht. Wil de A N. T. B. de C. A. N. niet
aanvaarden, dan zal de patroonsorganisatie het
contract alleen met ie r.-i., chr. en neutrale
gezellen-organisaties afsluiten. En indien dit tot
een conflict in het drukkershedrijf mocht lei
den, dan vertrouwen wij, dat het geheele Ne
derlandsche pdbliek zijn daadwerkelijken en
moreelen steun zal geven aan die organisaties,
welke het zich tot een taak hebber» gesteld, om
het billijke conceptcontract, dat sal leiden tot
een belangrijke prijsverlaging en opleving van
Wt bedrijf, tot werkelijkheid te brengen.
Door het hoofdbestuur van de Federatie der
Werkgeversorganisatie» in het Boekdrukkersbe-
Idrijf is, naar we in de Tel. lezenaan de leden
een schrijven gezonden, waarin wordt medege
deeld, dat het hoofdbestuur reeds een aantal
maatregelen heeft voorbereid, welke indien noo»
dig, zullen worden genomen om de doorvoering
Mn het concept te verzekeren.
„Uiterlijk Donderdag of Vrijdag, aldus
zegt het schrijven verder, zullen U omtrent
de door onze bonden te nemen maatregelen
scherp omlijnde mededeelingen bereiken.
Echter wenschen wij U reeds nu te be
richten gesteund als wij ons voelen door
de sterke eensgezindheid ter gemeenschap
pelijke algemeen© vergadering dat wij
den leden een vaste gedragslijn zullen aan
geven en dat het algemeen hoofdbestuur bek'
schikt over krachtige middelen om den toe
stand te beheerschen.
Het algemeen hoofdbestuur verzekert U
ten slotte van zijn vol ledigen steun, indien
ten gevolge vbn de te nemen maatregelen
zich moeilijkheden bij U mochten voordoen
en zal niet aarzelen zelfs tot de meest kras
se middelen zijn toevlucht te nemen om U
de noodzakelijke hulp te verleenen.
De A N. T. B. heeft besloten, na de ver
werping op zijn congres nog een referen
dum onder zijne leden te houden. Dit
rendum heeft Woensdag of Donderdag van
deze week plaats. Ofschoon het natuurlijk
niet geheel uitgesloten is dat dit referendum
een anderen uitslag geeft dan de stemming
op de bondsvergadering van den A. N. J. B.
meent het algemeen hoofdbestuur daarop,
met het ook op 't naderen van den 30sten
December dag waarop de tegenwoordige
C. A. O. afloopt niet te mogen wachten
met de te nemen maatregelen. Schaart U
evenals op de gemeenschappelijke alge
meen© vergadering eensgezind achter het
algemeen hoofdbestuur. Gedragen door het
vertrouwen en door Uwe vastbeslotenheid
om de door ons te nemen maatregelen
krachtig effect te doen sorteeren, voelt het
algemeen hoofdbestuur zich sterk om Uwe
en onze belangen te verdedigen."
en kan worden, om »0o snel mogelijk een krach
tige actie, die op eenheid steunt, in het haven
bedrijf in het leven te roepen.
Een krasse I
Van den te Roermond sedert veertien dagen
vermisten 85-jarigen v. O. is bericht ontvangen,
dat hij zich m Italië bevindt.
maarzij
det de maximumprijs voor verlichting
36 'A den-t en voor kracht 22 pent per
Kindermoord.
Tegen de wed. van D. te Fijnaart, een 42-ja
rige moeder van 6 kinderen, die, op het punt
van hertrouwen, door haar aanstaanden echt-
Kerstgeschenken gestolen.
Uit de openbare legere schooWe Ratum
zijn de daar voor do kipdéren aanwezige Kerst
geschenken gestolen, vermoedelijk door Duit-
schers.
Te goed ven vertrouwen.
Een Duitsche vrouw, die op 22 deser te Am
sterdam is aangekomen, op de doorreis noor
Brazilië, heeft in een haaT onbekend© straat aan
onbekenden man een bedrag van
100.000 Mark ter hond gesteld om dit te wisse
len, doch d» man is niet met het geld terugge
keerd.
Inbraak.
In den nacht von 23 op 24 December is te
c m den nacht van 23 op 24 JLJecemoer m te
genoot verlaten werd, heeft w^en. moord op Alknwor by WWirfonr J.
ham posgeboren xevende kmd de .dvocml- Verbeet «Vdw. Ben bedmg vnn pl.m. 2400
wordt vermist. De plaatselijke recherche doet
onderzoek.
Botsing met stroopers.
Toen wachtmeester v. d. M. met een more-
genei ooi bij het gerechtshof t« 's-Hertogen-
bosch 4 jaar gevangenisstraf geëischt.
Poging tot ontsporing.
Voor de rechtbank te Assen heeft terecht ge
staan W. H. te Nieuw-Weerdinge, die in den chausséey surveilleerdo onder GrastkOefedijj Ban-
avond van 29 Oct. een yzeren staaf op de rails rungen ^L.) stieten zij op een bsnde stroopör»
gelegd had in Emmen, om de trom te laten Bij de ppging om proces-verbaal op te ma-
ontsporen, Hij verklaarde dit te hebben gedaan ken werd op de politiemannen uit een geweer
om werkwilligen arbeider» te verhinderen naar geschoten, waarbij do wachtmeester in rech»
hun werk te gaan. Kumeraden waren bij hem terborst en arm werd getroffen. De politieman
en hebben beurt voor beurt de staaf gedragen.1 nen maakten van hun revolvers gebruikwaar-
Eisch 2 jaar gevangenisstraf. schijnlijk is hierbij ook een strooper geraakt.
In verband hiermede sijn C. K. en zoon in
De dynamietaanslag te Kerkrode. verzekerde bewaring gesteld.
Zooals men zich herinneren zal, werd in den Aan onze grens bij BeUingwolde heeft een
nacht van 16 op 17 Dec. jl. tusschen I en 2 ernstige schi**°
Met ingang van 1 Januari 1923 sullen, vol-
Jfens een communiqué, de bedrijven der N. V.
(Vereenigde Glasfabrieken Leerdam—Vlaardin-
En en der N. V. de Glasfabriek de Schie te
hiedam fusioneeren. De hoofdzetel der nieu-
IWe vennootschap, welke den naam zal dragen
Mn N. V. Vereenigde Glasfabrieken, zal geves
tigd worden te Schiedam. Het bedrijf omvat de
fabrieken te Vlaardingen, Leerdam en Schie-
«fam. De directie zal worden gevoerd door da
beeren T. de Meester en H. A. P. Pijnacker.
Uit het havenbedrijf.
Da Nederl. Federatie van Transportarbeiders
•®eft aan da besturen van den Centralen Bond
•en Transportarbeiders, den Christelijken Bond
■ond van Transpor tarbeidets en de R. K. Bond
•an Transportarbeiders voorgesteld zoo spoedig
teogeljjk een bijeenkomst van de besturen te be-
Nfgen ter bespreking van hetgeen gedaan moet
uur 's nachts een dynamietpatroon geworpen op
de woning- van den mijnopzichter Scheercn te
Kerkrade, terwijl een tweede patroon in den
tuin terecht kwam. De familie Sch. kwam met
den schrik vrij. De politie heeft den vermoedelij-
ken dader van den aanslag, een mijnwerker, ge
arresteerd. De aangehoudene, die een Pool is,
ontkent echter.
Tragisch.
Te Enschedé heeft gisteren een ongeveer 30-
jarige Duitscher, die door de politie was aan
gehouden en bij gemis aan de vereischte papie
ren weder over de grens zou worden gezet,
zich op het politiebureau tijdens de fouilleering
met een revolver doodgeschoten. Volgens zijn
opgave heette hij K. Krause cn moet hij af
komstig zjjn uit Hagen (Westfalen).
DE OPZIENBARENDE ARRESTATIE TE
DEN HAAG.
De opzienbarende arrestatie.
Men meldt ons'nog uit Den Haag:
Zaterdagavond zijn door de Centrale Re
cherche gearresteerd en overgebracht naar het
buis ven bewaring het echtpaar H., directeur en
directrice van het Hötei „Des Indes". Mevrouw
H. trad meestentijds als behcerdster van het
hótel op. Zij worden verdacht van valschheid m
geschriften, bestaande uit het vervalschen van
posten in de boeken en andere malversaties, die
vermoedelijk over een drietal jaren loopen. De
boeken worden thans door accountants nage
zien, doch uit den aard der zaak zal het moei
lijk vóst te stellen zijn, hoe hoog het bedrag is
dat op die wijze aan het hotelbedrijf onttrokken
is. Het moet echter een aanzienlijk kapitaal ver
tegenwoordigen.
Ook kv de villa van den heer en mevr, H.
aan den Oude Scheveningsch© "Weg weid huis
zoeking gedaan. Alle boeken en bescheiden
werden ook daar in bes log genomen.
Aan de Tel. wordt nog gemeld omtrent de
arrestatie van den directeur van het Hotel des
Indes en diens vrouw
Aangezien niet algemeen bekend is, hoe het
mogelijk kan zijn, dat de exploitatie van dit
hotel het Rijk en de gemeente heeft kunnen be„
nadeelen, moge hier een korte uiteenzetting vol
gen.
In de dagen, dat de N. O. T. nog haar scep-
tr zwaaide en gebouwen na gebouwen in de
residentie door haar voor kenteren in beslag
werden genomen^ viel het oog der N. O. T.~
directie op het hotel „Des Indes" aan het Lange
Voorhout. Op kapitaal hadden deze heeren niet
te kijken en dus boden zij een enorme som
voor het gebouw, waarvoor de exploitanten
Halier en Rey het gaarne kwijt wilden.
Jhr. Van Karnebeek was toen nog burge
meester van Den Haag en deze ^ag onmiddel
lijk het gevaar voor de residentie in het ver
dwijnen van dit meest gerenommeerde hotel in
ons land, dat ooi in het buitenland zeer bekend
is Vorsten en diplomaten houden er herhaalde
lijk verblijf en de luxe, welke men er den gas
ten kon -anbieden, was de oorzaak, dat ook
do Koningin meermalen haar hooge gasten hier
onderbracht in plaats van in -et niet moderne
koninklijk paleis aan het Noordeinde. Het was
de heer Van Karnebeek, die wist te bewerkstt 1-
ligem -'at de N. O. T. van het hotel afzag.
Het K'ik en <1* gemeente namen nu het hotel-
bedrjjf plus Het gebouw voor een exorbitant hoo-
gen prijs over, waardoor de eigenaars in eens
rijk werden. De heer en mevrouw Haller, bene
vens de heer Rey bleven belast met de exploi
tatie van het hotel, dat nu geheel in eigendom
aan het Rijk en de gemeente was overgegaan.
De voormalige exploitanten hadden zelf niet
meer hef minste belang bij de exploitatie, be
halve dan dat zij een hoog salaris als directeu
ren opstreken. In het eerste jaar dezer gecombi
neerde Rijks- en gemeente-exploitatie schijnt er
inderdaad nog geld te zijn overgehouden op het
bedrijf. Doch weldra werd er met verliezen ge
werkt, die van jaar tot jaar grooter werden. Het
Rijk en de gemeente pasten goedig bij wat op de
exploitatie te kort kwam enhet echtpaar
Haller knoeide lustig verder in de boeken. Rijk
en gemeente waren er goed voor. Ten slotte is
men de zaak toch gaan wantrouwen en Zaterdag
greep de justitie plotseling in.
Wij spraken een gemeentelijke autoriteit, die
in dit bedrijf nogal bekend is. De wijze, waarop
gemeente en Rijk deze exploitatie hadden gere
geld en de manieT, waarop zij zich bij den neus
hebben laten nemen, noemde hij in één woord
schandelijk. Het laatste woord in deze zaak zal
dan ook nog wel niet gesproken zijn.
De juweelendiefstal in den trein.
Men meldt óns uit den Haag
De in Amsterdam gearresteerde Duitscher, die
irtjj plaats gehad tusschen
smokkelaars ei^ Duitsche grensambtennren.
Ook de smokkelaars maakten van hun revol
vers gebruik, maar ze hebben de meegenomen
sonokkelwaren in den stedk gelaten^7
vrachten spiritus, cognac, enz.
Eén smokkelaar is met een schot in de hand
gevonden. De anderen konden vluchten.
Lijk op de spoorlijn.
Zondagavond is enkele honderden meters
van het station Middelburg in de richting van
Vlissingen op de spoorlijn het verminkte lijk van
een 45-jarigen gehuwden man, vader van 7 kin
deren, uit Vlissingen, gevonden. De man maakttr
veel nusbrrfik van sterken drank.
Doodelijkc vul.
De 39-jarige vormer J. Vermeij is op de
werkplaats van de Haarlemsche Ijzergieterij van
een wagen gevallen en in het ziekenhuis over
leden-
Nog een ongeluk bij een Kerstboom.
Een 9-jorig meisje, wonende aan de Kleine
Houtstraat te Haarlem, is bij de Kerstboom in
brand geraakt en aan de gevolgen overleden.
School- cn Kerknieuws.
PROF, S. KOENEN, f
Te Bennekom is Dinsdagavond op 51-jari-
gen leeftijd overleden prof. S. Koenen, hoog-
1 eeraar in de landhuishoudkunde aan de Land-
bouwhoogeschool.
Prof. Koenen verwierf in 1893 te Wageningen
het diploma van landbouwkundige en in 1896
de acte landbouwkunde M. O.
Na voortzetting van zijir studiën in economi
sche richting aan de Universiteit te Jens in
1895—96, was hij van 1896 tot 1905 rijks-
landbouwieeraar voor Overijsel. Sedert 1906
was hij 1 eeraar aan de Rijks hoogere land-, tuin
en boschbouwschool en sedert 1907 ook leeroar
aan de Rijks-veeartsenijschool. Van 1906—12
was hij lid der Staatscommissie voor den land
bouw.
Bij ontbinding dezer, commissie werd hij offi*
der in de orde van Oranje Nassau. Van zijn
hand is een belangrijk deel van het rapport der
mi,, tn
Von dit medeleven hoopt spreekster de
avond de bewijzen te krijgen door intelllgentiea
van gestalten van hen, die zijn „overgegaan" en
verzocht do aanwezigen bij herkenning no haar
beschrijving der intelligentie» daarvan mededeo»
ling te willen doen.
Het spiritisme is zoo opd als onzen bijbel, zegt
spreekster; van gave van helderziendheid en an
dere gaven gewaagt het Oude Testament reeds;
het is niets nieuws, maar als het ware een tijd
lang verborgen gebleven. Mediamieke gaten ko
men thans meer voor den dag.
Professoren houden zich tegenwoordig met
psychometrische onderzoekingen bezig, tenein
de te kunnen aantoonen de waarheden die door
de mediums medegedeeld worden.
Het nut van het spiritisme is niet gelegen
b» het stoffelijke, maar in den opbouw van ons
geestelijk leven, het toont aan dat niets ver
loren of vergeten wtfrdt. Goede spiritisten, aagt
sprv zijn geloovig. En in verband met de psy
chometrie is het voor ieder ge wenscht dat hij
tracht te leven als een goed Christen.
Voor dat mevr! Akkeunga aan de hand van
gedeponeerde voorwerpen iets ging vertel-
woarschuwdr zij dezo seance niet te be
schouwen met de gedachte aan een, vertooning,
daar de spsyc) metric hooge ernst is en den
spiritist heilig is.
Daarop beschreef spr. eenige intelligenties,
uarvan^iommige herkend werden door een of
eer im aanwezigen. Ook ten opzichte van de
psychometrie werden vele mededeelingen ge
daan, die door de aanwezigen onmiddellijk als
juist werden erkend.
Aan het slot der séance maande mevr. Akke-
ïingn do mediums, die denken en weten dat ze
de gave bezitten, aan ernstig en voorzichtig te
zijn en nooit alleen proeven te nemen. Ven de
mogelijke rtadeclige gevolgen voor het medium
gaf spr. een treffend vooiheeld.
De voorzitter dankte voor de betoond» be
langstelling en bood mevr. Akkeringa, die zich
steeds bereid betoonde voor de afdeeling op
te treden, het eerelidmaatschep aan en
wenschte haar tevens een voorejioedige rei*
naar Indië.
Mevr. Akkeringa betuigde voor de onder-
echeiding hnar bijzonderen dank.
Met het zingen door het gemengd koor van
do twee laatste liederen vnn „Broederliefde",
werd de avond besloten.
Pailiissement geëindigd.
Het faillissement van G. Smit, lederhandelaar
alhier, is geëindigd.
Burgerlijke Stand.
Geboren 25 December 1922 Johannes Hen»
drikus, zoon van A. de Wilde cn M. C. Post.
Marinus Wilhelmus, zoon van H. J. Slegt en A.
M. E. Schouten.
26 December 1922 Johannes, zoon van K.
van der Haar en L. Stam. Pieter, zoon van P.
Huppel en M. van Dijk.
Getrouwd27 December 1922 i W. Boer en
J. J. M. Koeman. W. Toor en J. van den Hoek.
M. Goor en H. C. Licht. 28 December 1922J.
A. Hendriks «A C. J. M. Bine©.
Overleden <}3 December 1922 PWer Johan
van Wichen, 61 jaar. Jan Bunschoten 55 jaar.
24 December 1922 Johanna Prins, gehuwd met
Comelis Bons, 78 jaar. Sara Barendina Brouwer,
gehuwd met Johannes Didcrikus de Vos, 61 jaar
Berkenwoud».
Maandag 25 Dec. j.l. had das avonds in het
kerkgebouw der Ned. Herv. Gem. alhier <h
kerstviering plaats door de kinderen der Zon
dagschool. Een prachtige kerstboom beladen
met geschenken prijkte wederom in de kerk.
genoemde Staatscommissie verschenen. Voorts Door de kinderen werden verschillende kcrstlie-
schreef hij meerdere tijdschriftartikelen vooral deren gezongen, en teven» werden ze onthaald
in^t0re'. .1 I °P melk' broodjes koekjes, cinaasappclen, cho-
Onder zyn publicaties van den laatsten tijd in coiade eenz. terwijl ieder kind een geschenk me-
gemeld tijdschrift, die, meer de eendacht trok- do kreeg. Er was veel belangstelling von het
ken, zij gemeld zijn critiek op het ontwerp- j publiek. Een uurtje voor den aanvang is er een
Jachtwet der daarvoor benoemde Staatscom-begin vnn brand ontstaan, die ernstige gevolgen
i„ Bovendien was de overledene lid van zou hebben gehad, wanneer het niet juist op tijd
De Schiet vereeniging „Joubert" hield son viste
»r m
daapschm wedstrijd In de «aal van den hssr
H. van Dam.
De uitslag is nis volgt t Bere-wedstnjfaL 1
60 punten. Ie pr. A G. Mohr, 58 p.; Be pr.
P.
puntenA. M. Roos, 36 J. p.L. i
36 p. P. Pol», 35 p. C. Jongebreur
Pols, 56 p.3e pr.; G. Burger, 56 p.
Dag-Shedailfea, beschikbaar gesteld
besten schutter van eiken wedstrijd, i
i\ iUenwiJi
15 p.
Personeel© baan, max. 60 punten j le j>r. A
Hoogendijk J.Mz., 56 p. 2e pr. C van den Heu*
vel JJz., 54 p. 3e pr. D. van den Brbok 53 p,
4o pr. M. Rooa IÉl p. 5e J»r. A. D, Smits 52
p. 6© pr. M. Jongebreur 52 p. 7e pr. C J. van
den Heuvel E»., 51 p» 8e pr. A- Holderwpms 50
p. 0o pr. T. de Groot 50 p. 10 pr. J. QoAerwijk
50 p. 7
Vrij© baan. Max 36 puntenle pr. P. Pol»
36 p. 2© pr. L. vim Rsbuwijk 36 p. 3e pr. A
M. Roos 36 p. 4e prijs A. G. Mohr, 36 p. 5o
prijs A. Bos, 35 p. 6e pr. C. Jongebreur 35 p.
7© pr. J. van den Berg 35 p. 8e pr. G. Burgor
35 p. 9o pr. C. de Groot 35 p. 10 pr. C van
den Heuvel JJz., 35 p. lie pr. D. A. Smits 33
p. 12e pr. J. Ooaterwijk 35 p.
De prijzen, bestaande uit medailles en kunst*
voorwerpen, werden doot den beschermheer der
vereeniging, den burgemeester, den heer J. von
Waning, met een toepasselijk woord aan de ven»
schillende winnaars uitgereikt.
missie.
tal van officieele commissies, o. m. van de Zui-
derzee-commissie.
WlfHSELHOGKSDN.
Oft. Nol. Niet OH. Nol.
27 Deo. 2S Deo 12 uur
Londen
11.60
11.60
Berlijn
H.O350
0.0327i
Parijs
18.40
18.15
Brussel e
1690
16.65
Zwitserland
47.70
47 70
Weenon
O.037J
0.087}
Kopenhagen
52.—
52.20
Christiania
47.85
47 90
Stockholm
€7.60
67.75
New-Yorlc
2.51
tbVI,
Dr. W. P. A Jonker, f
was ontdekt. Door een of andere oorzaak waren
een paar takken met de kachel in aanraking ge
komen, deze hudden vlomgcvstket vuur had
zich ook verspreid tot aan den kerstboom. Zoo
was voor één oogenblik bet inwendige dor kerk
één groote verlichting. Toch is alleen wat hout
geschroeid, doordat direct toegeschoten hulp
«rger hielp voorkomen.
INGEZONDEN STUKKEN
Bwttn vermntwoordtlykht d der SUd iciiê
Tnndhygiënc en volksgezondheid.
Naar aanleiding van het verslag der Raad»»
zitting op Donderdag 21 Dec. 1922, zij het mij
vergund een opmerking te maken over hetgea»
in den Raad ter sprake is gekomen in verbanw
met de „zorg voor de tandhygiëne".
Zoonis uit dat vcrslag^dSlijkt, heeft de heer
Oostingh ontslag aangevraagd met ingang van
1 Jan. 1923 uit de functi^Vnn sthooitandort^
daar de medewerking van de ouders zóó ba*
droevend is, dat hij zich niet gerechtigd acht
de gemeente daarvoor te laten beialen.
Dit is inderdaad een voortreffelijk standpunt
dat collega Oostingh inngsml in dezen tijd vaft
bezuiniging. Het wei$t echter tevens «en juist
iioht op het begrip, dot vele ouders van tand*
heelkundige behandeling hebben Dat zty
niet beseffen, dat een goed verzorgde en on*
derhouden mond een zeer belangrijke, zoo niet
de belangrijkste factor is voor een Voéd© volks*
gezondheid.
Aangezien het niet gaat door middel van d«
gemeenschap of het stichten van fondsen d»
monden van het thans opgegroeide geslacht
weer in orde w brengen, daar dit schatten geld»
zou kosten, moeten we al onze krachten geven
aan het kind, het opgroeiend geslacht^ waar
we met geringe kosten veel kunnen bereiken.
Ook hier geldt de regel: voorkomen is gemak
kelijker dan genezen. Echter is hiervoor d»
medewerking van de ouders volstrekt nood*
zakelijk. Indien er streng op gelet wordt, dat
iemand van zijn geboorte af zeer nauwgezet
zijn mond reinigt, zoonki hem dat voorgeschre*
yen wordt, en hij laat op gezette tijden, b.v. oM
't half jaar, zijn mond ins peet eeren, dan zou
den de resultaten verbluffend zijn. Dit moet
er echter op de school ingepompt worden. Hot
moet even van zelf sprekend zijn, dat 2 X' 2
4 als dat men zijn lichaam rein houdt (dus ook
den mond).
Op 't oogenblik wordt in Gouda op tandheel*
kundig terrein niets gedaan om een beteren toe*
stand in het leven te roepen, en daardoor de
volksgezondheid te bevorderen, wat een zeer
.groote indirecte bezuiniging is, aangezien de
werkkracht er door bevorderd vtprdt. Het vete
wondert me daarocd in het raadsverslag het vol*
gendo te lezen
„Wethouder dr. Hoffman «egt, dat de be*
handeling der tanden nu door de fondsen word#
vergoedspreker zegt dat, opdat de int
druk wordt gewekt, dat de zorg voor de tan<h«
hygiëne minder is dan vroeger."
Ik weet niet op wet voor gronden wethouder
Hoffman het voorgaande heeft durven bewerenf
blijkbaar is hij zeer slecht op de hoogte, wat
me nog meer verbnost.
Door zijn woorden toch zouden eerzame bifk*
indrwfi
Bij den heer W. C. Molenaar is een post
duif aangekomen gemerkt N 9. no. 20838-22.
Vermoedelijk is ze door het slechte weer ver
dwaald geraakt.
Bodegraven,
Ds. H. A. Leenman* heeft een beroep ont
vangen naar Langer- en Korter Aar.
Boskoop.
de perceelen in bod gebracht ais volgt
Perceel 1Het huis met schuur an erf aan de
Achterkade no. 75, op 3300, later verhoogd
met 300perceel 2het café „Ons Genoe-
Te Zwolle is in Jen onderdon, vnn 43 jur fT -
.„I.JJ _._JJ. tv7 d a no. 7 en 7a, op 6000, later verhoogd
met 1000perceel 3het huis met afzonder
lijke bovenwoning, aan de Ridderbuurt no. 22
22a, op 5000 en perceel 4het tuinveld,
groot 1100 Rijnl. roede, gelegen in de Biezen,
op 4100, later verhoogd met 200, tezamen
op f 19.900.
Ten nadeele van eenige alhier
gors vnn Goudn een gansch verkeerden i
krijgen. Ik gevoel me daarom verplicht d©
heid mee te deelen
De zorg voor de tandhygiëne te Gouda bss
draagt niet nul, maar is .negatief.
1. Wordt geen enkele behandeling door df
drie, thans gecombineerde fondsen vergoed. Dal
fondsleden minder betalen dan niet-fondsleds*
is een regeling, die tan de tandartsen te GoudÉ
zelf uitgaat. j
2. Vergoedt ket fofds alleen het ver wijde ie®
van tanden of kiezantld. w. z. sin der verdos*
ving). Dit hoeft tengevolge, dat de meeste, IMS
kon gerust zeggen alle fondsleden, net zoo laag
wachten, tot het te laat is en betreffende Ho»
zen of tanden niet meer voor behandeling h»
i oenmerking komen, en verwijderd moeten wote
."1°°'J*"!? n-1 te voor W, (rrf.it noodlottige grvolgen.
Zelfs een leek kan, els hij even zijn gezond ver*
overleden onze oud-stadgenoot dr. W. P. A
Jonker, leeraar in de scheikunde en natuur
lijke historie aan de Rijks HJJ.S. aldaar.
Spiritische Vereeniging
„H a r m o n i s."
In „de Reünie" trad gisteravond voor de afd.
Gouda der Spiritistische Vereeniging „Hermo-
nia" op mevr. dr. Akkeringa.
Na het woord van welkom van den voorzitter,
den heer Rietveld, zong een gemengd koor, on
der leiding van den heer Hendriks van Rotter
dam, de eerste twee liederen van „Broederlief
de".
Daarop sprak de voorzitter het inleidend
woord, waarbij hij zijn vreugd te kennen gaf
oVer de bijzondere belangstelling, van heden
avond. Spr. verklaarde dat er geen gelegenheid
was gaeweest vroeger ia het seizoen een séance
te geven in verband met de nieuwe leden, die
geen overtuigde spiritisten zijn, zoodat veel tijd
wbesteed moest worden aan vele intieme avond-
verdacht wordt van medeplichtigheid bij den jes. Spr. dankt mevr. Akkeringa voor hafe be-
diefstal van juweelen ter waarde van 50,000,1 reidwilligheid hier hedenavond te wüiea optro- w
zal binnen eenige dagen als ongcwenschte vreem- <l«n*
deling over de gtetw worden gezet. Het is nietMevr. Akkeringa het woord krijgende, zag on* v
kunnen Wijken, dat bij in denzelfden trein heeft der de bekende gezichten toch eenige, die nog
gereisd. Nochtans wordt vermoed, dat hij wel niet op de hoogte zijn van de spirietische be
dien avond van Rarijs kwam. Treinbeambten weging, een beweging, zegt spr., die ons zoo
heben hem niet herkend. De bestolene her- j gelukkig maakt. Zij geeft 0m de overtuiging en
kende hem bij confrontatie evenmin. Ds aange-het weten, dat het met dit stoffelijk leven niet
houden©, die ontkennen blijft met dezen juwee-'uit ia, na dit stoffelijk leven is er een ander
lendieistal iets uitstaande te hebben, staat als leven en in verband met dit leven een heel go-
een inerneuonalo treindief bekend. woon leven.
wonende
kweekers zijn dezer dogen von hun kweekersen
gestolen partijen rozenhout.
De Raad dezer gemeente zal op Donderdag
28 December des n.m. 7 uur een openbare ver
gadering houden.
De agenda bevat 78 ponten, waaronder ten
voorstel vsn B. en W. om op de anloriaaen der
ambtenaren en werklieden in dienst der ge
meente een gedeelte te verhalen in de betaling
van premie voor htm penswen.
Burgerlijke Stand.
Ondertrouwd L. Westdorp en |L Geers.
GeborenCornells, z. v. P. Hwunk en H.
Boel©. Arte Pieter x. v. J. A. v. d. Spek en J.
Prissel. Gijsberta Maria d. v. C. Kompeer en A.
Zuiderwijk. Pieter t».v. P. Vuijk en E. Jonge jan.
Ouderkerk a. d. UseL
In de Zaterdagmorgen gehouden Raadsverga
dering is benoemd tot hoofd der o. 1 school I
(dorp) de heer P. F. v. Overbeeke, t« Gouds. Tot
lid der commissie van plaatselijk toezicht o.
werd herbenoemd mej. M. P. v. Zwienen en tot
lid van hst burg. armbestuur de heer T. Sdieer-
Een Instructie voor de ambtenaren, belast met
herkeuring van vee en vleesch, werd vastgesteld.
regeling nierwerkt_ter bevordering van det»
hygiëne, dus van de volksgezondheid, ma
zelfs negatief werkt, daar de fondsen slechte ei
hun leden het trekken van elementen verg
den, welk ingrijpen bij goede verzorging
den mond slechts bij hooge uitzondering hoef!
De hoop uitsprekende, dat door het voor*
gannde eenig lirht is geworpen op de gerinm»
belangstelling van de ingezetenen vnn Gouda
voor de bevordering der tandhygiëne en du»
voor een goede volkagesosdhei< verblijf ik !M»
donk voor ds verleende plaateruimte.
Hoogachtend,
Uw dw.,
LEBICKNBSft
De ffroothanBfl hftd w.
Gouda. De groothandel hftd weutlfT 4e We
teekenen. Frijreit onveranderd.
Terne n.TS—1S.75. Rone t 9.73—1030,
Gent W-1030. ld. dun. 10.73—117*
Heeer 11.30-13.30. Bralen 23—36. Bruis*
bootten 22—28 per 100 Kilo.
Gouda, 28 Dein 1002.
Knar. Aen(«oeitM pel*»,Wili tl—B»,
Ie kwnl 62-64 2e kwel 38-611
ivukn. 66; i 60-63. j'
Boter. Weinig aanvoer. Handel vlug.
Weiboter 1 1.13-1.23,
