Groote Stoffen
VERGEET HET NIET
OPRUIMING
koopt uw
den geheelen dag geopend.
P. G. SGHARLEMAN,
^ampe
i
SOÜDSCHE COURANT
IIDDEIMMID.
CA. 1
1. BANTZINGEf
i
PRIJSCOURANT
RIJWIELMAGAZIJN J. IILLEMAN.
Langi Tiindnui 5. Mi. Tel. 350.
6 PHOTOKAJtSTEN
KILE Dl
IMES-BjOUSES 100
Verbouwings°
Uitverkoop.
VU DU BEEU's OCHTEND®
Rotterdam,
SPC
1TPRIJZES
Stoom-en Chemische Wasscherjj
MIM-EXPELL!
m ewaov&r
Goudsche Voerschotliank
Hypotheken en Creiten
tegen buitengewoon lage prijzen
ALS GIJ
EET STEEDS VEREEER 1
VOOR OUDEJAARSAVOND
ÉN NIEUWJAARSDAG
Zoute Stengels 25 ct. per ons
C. J. A. VERGEER
Imperial Schrijfmachine
AN1JSSDIKER
AN1JSTABLETTEN
SLEMPPOEDER
10°|„ KORTING OP ALÏE ART6KELEN WEL
KE NIET IN PRIJS VERMINDERD ZIJN.
ERIJEN EXTRZ
)ORDEELIG -
Prijzen aan, die U
tot koopen gullen dwingen
Firma P.COHN WijnhimiRl Naaijerstraat 19-26 Tel. 649
VOOR OUDEJAARSAVOND
A. DE JONG
Zondag, Oudejaarsdag
SNOEPERS TABAK
FIJNSTE MARYLAND-MELANGE
Voor pijp of sigaret zeer geurig en smakelijk
Tabak- en Sigarenfabriek „De Koophandel*
D. 6. TIK VREUMIHGEH, Wjjdstraat 20 Gonda.
Lange Tiendeweg No. 75
Vraagt het bij Uwen Winkelier
P. BEZEMER
waarom? zondt gU roor Uwe giro's
een'saldo onderhoodsn bj| oen anderen
dan den Girodienst der Mlddeijstendsbanken 7
P. BEZEMER - STOLWIJK
TWEEDE BLAD.
1922—1923.
FEUILLETON.
ZONNEWEELDE.
Voor den
Appelbollen ot. por «luk.
f«uol|«obrood|M 11 ol. p. «I.
Amaud«lbrood]es 11 ot p. «t
HObakfoo I en 10 ol. p. «tuk.
Diver** «oorion koekjes.
Alph. VAN GOOL
Qroenendaal 17
nanst ran l>efh.
4419 15
VAMALLSRLSI
- AARD!
OdPi.
AMKCQ
^^AdQtOlTCD<«:»D,Q<^M-J
Verkrijgbaar bij
1MT0I C00P8, Wijdstr. 31
WllRtCHIlirlllU!
Koontgeen Pnin-Kxpellot mot
Duitsono prijzen en verpakking.
4884 30
ANTON COOPS
Drogist - WUrislrant SI.
Levertraan
Scott's emulsion
Keppler Solution
4883 12
Bleekersslngel 11.
«ceft credleten vnnnf 50.—.
Algemeen Assurantiekantoor.
4388 10
ADVERTEEREN
DOET VERKOOPEN
VI55CHERSDIJK 691
NOORDBLAAK 61.03® Ij ROTTERDAM.
VANAF DINSDAG:
Onze bekende kwaliteit Velour de Laine voor Mantels, geheel wol,
130 c.M. breed, in moderne kleuren, nu als reclame f 2.98 oer el.
Geheel wollen Foulé-stof, in diverse kleuren, 08 ot. per el.
Diverse kwaliteiten Crêpe Maröcaln, Popellne, babardlue en Serge voor Japonnen
en Kinderjurken, Fantasle-slolTen, Iluweelen en Flanellen tegen enorm verminderde prUsen.
Insluitend A coulant. 4410 200
ROODS PORT 1
WITTE FORT «U *0
Overtuigt U van de werkelijke koopjes door I
het bezichtigen der étalages In onze Passage.
last hebt van: verstopping
(trage ontlasting), gal. slijm,
koortsigheid, maag- of hoofd
pijn. geen eetlust, slechto
spijsvertering, enz., neem
dan Wortelboer's Kruiden
of Wortelboer's Pillen van
Jacoba Maria Wortclboer en
gij zijt spoedig weer hersteld.
Overal verkrijgbaar a 00 cent.
4382 15
MERK C. V.
Rott. Brood-, Beschuit-,
Koek- en Banketbakkerij.
RAAM 96—08.
4389 10
Appelbollen - Saucijzebroodjes
Amandelbroodjes Tompouses
Hooge Tompouses, Amandelstaafjoo
Aanbevelend,
Rotterd. Brood-, Banket-, Koek- en
Beschuitbakkerij
RAAM 96 98
4101 60
f BURGERS E. N. H, «n FONGERS RIJWIELFABRIEKEN
suteeren thani 1923 prezen.
Vraagt inlichtingen bij den Agent
INDIAN MOTORRIJWIELEN, het 1923-model in voorraad. De
beate motor voor den xakenman; zeer vele tevreden berijden;
zuinig in gebruik. Vraagt prijzen.
4416 80
te koop anngebodoup (ge
bruikt doch ln goeden
■tant. 4428 10
Prijs f 85.--
SmmwiiuM WilhBlniRulrait 39.
Verkrijgbaar b(ji 4387 10
S. H. VAN LOON
Drogisterij Markt
vanaf f I.—
Fotografisch Atelier
flflM V. 1.1. Ml O.-Hini.
Bij 4418 1
50
(I!
DE OOUDSCHE FRUITHANDEL
JLange Tiende weg *7 Telel.818 Gouda
heeft lu voorraad.
Blauwe druiven
Bananen
Sinaasappelen
Citi oenen
Kastanjes
Doosjes Tunisdadels
Ta lel per on
Tafelappelen
Nieuwe vijgen
Anauaa in blik
Diverse soorten noten enz.
Busgroenten (Merit Sleutels) tegen eoncurreorende prijzen.
Amerikaansche en gewone molleklemmen, houten en stalen
fnestschoppen, verschillende soorten rieken en spaden, voer
emmers, gierecheppers, blauwe melkkannen 30 en 40 Liter,
|deatkannen, trechters, achepbakken en verdere hem
Belangrijke Uitbreiding onzer Magazijnen
l^'inr ui et de albraak der twee oude perceelen aan do
JHoogatrant reeds spoedig zal worden begonnen, zijn
wy met het oog op de plaatsruimte genoodzaakt, onze
gesderen spoedigst te llqnldeeren en bieden deze tegen
Dames* en K I n d e reon I e e 11 e
(uitsluitend lu liet betere genre en
uitsluitend van dit laatste se.'z ieu)
BOODE PORT
st'ifns POBr i »•»»-♦ P.* mi.:
ADVOCAAT ®,00-{ J-»® P«r lle.eU
BOEBEWMGEM 1.75-,
Ieders kooper ootvaogt eei prachtlgen kalender.
Zaterdag in Zondai dn heelan dag gaopend.
Appelbollen - Amandelbroodjes,
Saucijzenbroodjes - Gebakjes'
Kleine Cakes - Zoute Stengels,'
- Bitterkoekjes,
verder diverse
4425 60
Amandelstaafjes
Wellingtons on
soorten koekjes.
Telephoon 462 Peperstraat 34
No. 1 A 80 cent per halt ons
No. 8 A 88 cent per halt ons
No. 8 A 30 cent per half ons
VIRGINIA-SHAG
4417 40 is CENT PER HALF ONS
Heden is GEOPEND de winkel van
voorheen Nieuwe Markt 80)
Handel ln alle mogeiyke soorten Fruit, Zuurwaren
Haring, Rolmops, Gerookte vlsch, Versehe Zee*
vlseh ens. ens.
HU Is al Jaren bekend voor oen nette en accnrato
bediening en blijft sleh steeds beleefd aanbevelen
4415 50
Billijke prijzen. Hygiënisohe behandeling
Eerste klae aflevering vindt gij bl] de
„DE GROOTE ZWAAN"
TEL. SAO. '4420 80
WASSCHEN droog v. d. stok, gomingold, opgemaakt
Boorden on Manchetten Dekini on Gordijnen
GEBRUIKT voor Uwe kippen
Minimum 35*/t eiwit en vet.
Zuiverheid gegarandeerd.
4291 40
4421
105
Hoogstraat 343-349
hook Spul 8
4418
ALGEMEENE CENTRALE
BANKVEREENIGING
VOOR DEN MIDDENSTAND
KANTOORTURFMARKT 120
MIDDENSTANDS GIRODIENST
Geen andere Girodienst wendt de gezante*-
lUke saldi aan ten bate van deu Midden
stand. lilt doet alleen de MIDDENSTAND®-
G1RODIENST. *385 60
OPEIT EEN REKENING EN VRAAGT INLICHTIN
GEN BIJ DE MIDDENSTANDSBANK IN UWE
WOONPLAATS.
Galanteriën, glas, poraelc|A<\en aardewerk, nikkelwarem
lederwaren, verschillende scM»ten messen, lepels en vorKeuf
verhuurt voor gelegenheden complete tafelbenoodigdheacn
t*g«n billijk. conditie. 4414
V
w Aanbevelend,
P. BEZEMER.
'Km
No. 15122.
ZATERDAG 30 DECEMBER 1922.
get jaar 1922 is ten einde.
Wat heeft het gegeven en wat zal het nieu-
w jaar brengen?
Het afgeloopen jaar zal zeker niet tot de
(wtte" mogen worden gerekend. Voor velen
Hl het in de herinnering blijven als een jaar
BB zorgen, van malaise in zaken en hooge
lltkstingen. Laat ons echter niet ondankbaar
tjjQ en, om ons heen ziende, erkennen, dat het
ii ons goede kleine Nederland nog zoo veel
fetpr is dan in menig ander land. Veel moge
tiu drukken, nog meer is ons bespaard ge-
Heven en men mag hopen, dat Nederland ook
«der ongeschonden uit den strijd tussbhen
'k volkeren te voorschijn zal treden.
Hebben wy, vrijzinnigen, reden om tevreden
tg zijn over de doorwerking van de idee, die
0,8 lief is? Het zou struisvogelpolitiek zijn,
hierop bevestigend te antwoorden. Wij had
den ons van 1922 méér voorgesteld. De her-
eeniging der vrijzinnigen in den Vrijheidsbond
heeft helaas niet kunnen beletten, dat
allerlei groepsgedoe, politiek dilettantisme (en
erger) den stryd voor de vrijzinnigen tot een
onmogelijk zwaren heeft gemaakt. Het had
zoo niet behoeven te zyn, het had beter kun
nen gaan en er is thans alle gelegenheid om
zich ernstig af te vragen, of het zóó moet
doorgaan. Bedreigd door een sterke kerke
lijke coalitie eenerzyds, die byeen blijft on
danks alle onderlinge vijandschap, om de
macht in handen te houden. Bedreigd door
een sterke sociaal-democratie anderzijds en ge
hoond door een op zichzelf zwakke vrijzinnige
groep, die zjch als ultra-democratisch aan
dient en die geen hooger doel schijnt te ne
men dan de hereenigde liberalen tegen te
werken en als zwarte reactionairen af te
schilderen. En ten slotte opnieuw bedreigd
door verscheidene clubjes, vaak door slechto
één man in het leven geroepen erf in het
brooze leven gehouden, die aan een of meer
eerzuchtigen een lang begeerden zetel moeten
bezorgen. Is het te verwonderen, dat onder
deze omstandigheden de kracht van het libe
ralisme moet verminderen, dat de-gnoote te
genstanders van rood en zwart zich verkneu
kelen, dat de liberalen wel elkaar de bee-
nen breken?
1 Zegt ons dit alles niets En moet dit zoo
doorgaan, nu 1923 ons opnieuw ter stembus
zal roepen, ditmaal voor de Provinciale Sta
ten, welke ons libeirale mannen moeten geven
voor de Eerste Kamer en voor den Gemeente
raad, waar de onzen zoo goed werk kunnen
verrichten? Ons dunkt, de vraag stellen ia_
haar beantwoorden.
Wy willen hier niet in bijzonderheden na
gaan, wat de vrijzinnigen in 1922 in 's lands
vergaderzaal gepresteerd hebben. In onze Ka
meroverzichten is hierop zoo dikwijls gewe
zen, dat wij hier gerust mogen concludeeren,
dat de betrekkelijke kleine groep vah den Vrij
heidsbond op schitterende wijze voor de libe
rale gedachte, voor de vrijheid en voor de zui
nigheid heeft op de bres gestaan en wy mo
gen zeggen, dat zy dit zal blyven doen, on
vermoeid en met frissche kracht, ondanks de
teleurstellingen, die als minderheidsparty haar
deel moet zy'n.
Wij gaan 1923 niet zonder hoop in
Met volkomen instemming toch lazen wy de
oudejaarsgedachten van mr. Rink, den vroe-
geren leider der Liberale Unie, in het zoo juist
verschenen nummer van het orgaan van den
Vrijheidsbond.
„In de bezielende rede, waarmede Mr. Dres-
selhuijs de laatste algemeene vergadering van
den Vrijheidsbond opende aldus deze libe
rale veteraan in „De Vrijheid" deed voor
al goed de gezond-optimistische toon, die daar
in tot uiting kwam. De begaafde spreker
schetste in welsprekende bewoordingen het
kenmerkende van de liberale gedachte en sprak
als zijn stellige verwachting uit, dat deze zich
meer en meer baan zou breken in de hooiden
en Aarten der Nederlandsche burgers en aldus
haar stempel zou blyven drukken op ons staats
stelsel. Ik zeg met opzet: zou blijven druk
ken, want het feit, dat de hoofdbeginselen van
het liberalisme vrywel gemeen goed zyn ge
worden en in ruime mate onze wetgeving be-
heerschen, is niet voor gegronde tegenspraak
vatbaar en wordt trouwens ook door vele on
zer politieke tegenstanders erkend. Het is dit
feit, dat van ons land een in vele opzichten
bevoorrecht land maakt. Vry moge de roode
Nederlandsche congres redenaar smalend spre
ken over zyn vaderland en de lieide daarvoor,
hy noeme dan het land, waar de vryheid groo-
ter, de gelegenheid tot ontwikkeling van den
geest ruimer opengesteld en de levensstan
daard (niet van de ryken, maar juist van (le
minder gegoeden) hooger is.
„De vrijzinnige staatkunde is thans, niet al
leen in ons land, in het defensieve. Hoe lang
dit stadium zal duren, zal ik niet wagen te
voorspellen. Best mogelijk, dat Wij in de eer
ste tijden nog meer achteruit zullen gaan, In
dien alle elementen, die zich noch by rood,
noch by zwart kunnen aansluiten, voortgaan
zich door onderlinge verdeeldheid te verzwak
ken. Het was vooral het diepe besef van de
noodzakelijkheid van aaneensluiting, tot ver
weer tegen de uiterste partyen, dat tot de op-
richting van den Vrijheidsbond leidde. Hoe
zeer die uiterste partyen de menigte, met haar
ontvlambaarheid, haar romantiek, iiaar gemis
aan critiek, haar geloof in universeele heil
middelen, weten te trekken, is vooral in het
licht getreden na de invoering van het alge
meen kiesrecht."
Maar ook mr. Rink wanhoopt niet.
Mits er krachtsinspanning zy, nauwe on
derlinge aaneensluiting, bezieling I
Geen discipline, die de vryheid doodt en die
trouwens bij liberalen nooit zou kunnen aar
den. Maar "als het niet om beginselen gaat,
moet men ter wille van hoogere belangen zyn
gevoelen ondergeschikt weten te maken aan
dat van de meerderheid. Daaraan hapert dik-
werf nog veel by de vryheidslievenden, die
soms vergeten, dat politiek is de kunst van het
bereikbare, op den grondslag van een
gemeenschappelijk beginsel.
Laat ons 1923 ingaan met het vaste voor
nemen, om gemaakte fouten goed te maken,
om het groote gemeenschappelijke doel voor
oogen te houden. Doen wy dit allen, dèn, maar
ook dan alléén, is er geen gevaar, dat het li
berale beginsel onder den voet zal worden ge;
loopen. En dan zullen wy met nog meer vol
doening op 1923 kunnen terugblikken dan op
het thans bèëindigde jaar, dat naast licht
plekken veel, tè veel schaduw heeft gebracht.
Zoo zy hetl
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
DXLI.
7 Het jaar ia om.
Als gewoonlyk slaan wy een blik op den af
geloopen tyd en ideëel-economisch maken we
de balans op van debet en credit ten name
van onze residentie. De algemeene indruk is
uiteraard niet bijster gunstig, gelyk trouwens
elders in niet mindere mate zal moeten wor
den geconstateerd. Het ontbreekt aan belang
rijke posten ten gunste en oip de andere pa
gina zyn er helaas te veel die ten nadeele van
de stad zyn. De algemeene toestand is in het
afgeloopen jaar eer achter- dan vooruit ge
gaan, zoodat de hoop die op den Nieuwjaars
dag 1922 door alle menschen is uitgesproken
voor een verbetering niet is verwezenlijkt. We
kunnen ze slechts herhalen maar het vertrou
wen dat,het jaar 1923 eindelijk de kentering
zal brengen, is zoo mogelijk nog geringer dan
Het verleden jaar was.
Geen belangrijk moment heeft het afgeloo
pen jaar te zién gegeven. Het gomeentebestui
heeft met moeite en zorg te kampen gehad
en er zich door heen geslagen. De uitkomsten
van het gemeentelijk beheer over 1921 bleken
niet ongunstig, zoodat er een overschotje was
dm het nieuwe jaar te beginnen. Hoe dat ech
over het afgeloopen jaar is geweest, is
nog niet te zeggen, maar wy vreezen dat het
ditmaal niet zal meevallen. De strop voor de
gemeentekas komt altijd een paar jaar na
dien voor de burgers, omdat de fiscus nu een
maal achteraan sukkelt.
Slecht is het vreemdelingen-seizoen ge
weest. Het eenige wat opleving daaraan gaf,
was de conferentie met de Russen die zoo
deerlijk is mislukt. Trouwens de beteekenis
daarvan voor de gemeente is niet zoo bijster
groot geweest, omdat zelfs de hoogste oomes
tue uit net buitenland komen verpnent' zyn
net heel zuinigjes aan te leggen en ieder Uuo-
beitje m iNederiandsch coqrant om te keeren
alvorens tiet uit te geven.
riet gehuil oni bezuiniging is voor een stad
als den iiaag die het voor een goed deel juist
van de met-zuimgheul moet haoben, tameiyk
noodlottig, inderdaad begint men den invloed
der zumigheidsbevnegmg geducht te gevoe
len. ZellB de ryksten houden de hand op de
pot temonuuie, omdat het ol voor hen ook dure
dagen zyn of omdat zy het vooruitzicht op
de naaste toekomst niet vertrouwen. Dit laat
ste vooral noopt velen om' zich tot het nood-
zakeiyke minimum te tjeperken. Alles wat
overdaad heet, blijft achterwege. Reeds eer
der hebben we er al op gewezen, dat het voor
onze residentie een dubbele slag is wanneoi
het bezumigingsproces op zyn scherpst wordt
doorgezet, iiet valt in net algemeen ook te
betwy telen oi het strakke bezuinigen wei ge-
wenscht is. De bedryven die van ue overdaad
ïuoeteii leven, lyden er onder en dit is het ty
pische vorsciiynsel dat spoedig alle bedryveu
gaan lyden als eén er onder is moeten begin-
uén.
riet zonderlinge blyft dan ook dat zelfs in
het bedryt waarin nog een tekort is, het tiouw-
bedryf, de zaken stil liggen en dat terwyi de
winter van dien aard is, dat men ongestoord
had kunnen doorwerken. Juist is dezer dagen
door den betrokken wethouder een rapport ge
publiceerd over den stand van den woning
bouw. Daarin komt hy tot de conclusie dat liet
tekort nog steeds nypend is. Het is echter zeer
eigenaardig dat de cyfers. omtrent dat tekort
ontbreken en dat is daarom zoo vreemd om
dat men toch preciese opgaven heelt van het
geen sedert 1914 is by gebouwd, waarnaast de
cyfers van de bevolkingstoenemmg toch vol
doende aanleiding kunnen geven tot het trek
ken van een conclusie omtrent den stand van
het huizen-aantal iff vergelijking met dien van
1914.
Maar cyfers daarover ontbreken en dus
blyft alleen de conclusie van den wethouder
dat de nood groot is, hetgeen ons nogal ver
wonderd heelt.
Op het gebied van het meer ideëel? is het in
het afgeloopen jaar ook niet te best geweest.
We denken hierbij in de eerste plaats aan alle
vereenigingen van maatschappelijk nut, 'die
byna zonder uitzondering in haar werkzaam
heden worden belemmerd en beperkt door het
verlies van vele leden. Wat men daar nu en
dan van hoort, is werkelijk zeer gewichtig. By
de bezuinigingen zyn de lidmaatschappen van
vereenigingen by zeer vele personen klaarblij
kelijk het eerst aan de beurt. Dezer dagen ia
naar aanleiding van het ontslag van den
directeur van den Dierentuin er-nog eens op
gewezen dat een dergelijke instelling die waar
lijk wel een
slecht voor
van deze ins
bijvoorbeeld
zij verdient bi
zyn haast geen
is daar het bezoek
houden, ei steeds
iar is de beteekeniB
en Haag anders dan
he( geval is, maar
hljjven. In Rotterdam
en parken, en daarom
de Diergaarde een be
langrijk nummer op het uitguansprogramma
van den deftigen Rotterdammer.! Rotterdam
heeft geen omstreken, geen zee, geen strand,
geen duinen, geen Bosch en geen boschjes.
Den Haag heeft dat alles en dus is het nut
van een grooten tuin hier minder, maar dat
zegt niet dat het niet zl(jn waarde heeft.
Behalve de vereenigingen zyn het de instel
lingen van maatschappelijk en ideaal nut, die
steun noodig hebben en verdienen. De tooneel-
speelkunst Hjdt en houdt-zieh-met moeite op
de been. Wat er met de opera is voorgeval
len, weten we allen. Thans begint er einde
lijk groot verzet te komen tegen de belasting
op de openbare vermakelijkheden, een belas
ting die in g$ede dagen niet zoo heel veel be
beteekenen had, maar .die nu drukt. Nog de
zer dagen ondervonden we het, dat een plaats
van twee gulden door allerlei bijkomstigheden
tot 2.62 steeg: plaatebespreken, auteursrech
ten en stedelijke belasting. Dit is te kras en
het wordt tyd dat deze ondragelijke last niet
langer op bedrijven rust, die zich zelf niet
eens kunnen bedruipen. Sinds wanneer wordt
de bruto-opbrengst van een bedryf W«t als
een eerlijke maatstaf voor belastingheffing
In de begrooting van Minister de Visser is
ook al alles geschrapt wat leek op steun aan
de kunst. Maar de gemeentebesturen gaan
rustig voort belasting te heffen. Het Is noo
dig dat men met kracht daar tegen in gaat.
Het aantal belastingen dient vermindert te
worden en vooral die heffingen dienen te vew
vallen, welke geen rekening houden met de
aar wel met de soort van uit
Wanneer 1923 op dit punt eenige verbete
ring brengt, zouden wy dat jaar bij voorbaat
en toejuichen.
voor (lat
Overigens zien wy het perspectief
ar niet bijster helder. Hopen wy dat het 1
HAGENAAR.
"alt.
MODEPRAATJE.
Parapluie* en En-Cas.
In den tyd van regen en mist is het haast
vanzelfsprekend te denken aan een artikel, dat
ons vergezelt op onze wandelingen door mod
derige straten en langs beslikte wegen. Dit is
nu eens een artikel in welles uiterlijk en vorm
de mode een boel te vertellen heeft, terwijl
men het toch niet onder de seixoens-nouveauté's
kan rangschikken. En toch kan men spreken
van nouveauté's! Deze strekken zich zoowel
uit tot de knoppen en handvatten, als tot de
stokken en zelfs tot de stoffen, waarmede de
schermen overtrokken zijn.
De nieuwste Parijzer damesparapluie heeft
eenkort modelletje mot dik, doch Ucht baleinen-
stol, aan welks uiteinden ivoren of imitatie
ivoren puntjes zitten, welke eindigen in knop
jes.
Dit stomp modelletje parapluie, met zijn
lomp-dikken stok en omvangrijken hoepel, wel
ke reeds niet meer een lompen indruk maakt,
omdat wy er al aan gewoon raken, noemt men
parapluie Toni-Pouce. Het is een artikel van
luxe, want de stof is van fijn zijden weefsel
de knop of het handvat is rijk besneden en
beschilderd.
Vele parapluies hebben een heft, dat er uit
ziet als een Japansche of Chineesche sabel.
Sommige stokken zijn gebeeldhouwd, op primi
tieve wijze, omdat ze ontleend zijn aan de
kunst der negers.
Men treft er aan, die den vorm hebben van
Turksche waterpijpen.
Nog altijd zijn de voorstellingen van sterk
Oostersch karakter en zijn ze nu eens afgeleid
van annelettos en feticheB en een andermaal
zyn ze naar de beeltenis van het een of andere
afgodje vervaardig*!. Men verwerkt voor deze
fraaie knoppen en heften zoowel hout, dat men
beschilderd ,als ivoor dat men bij voorkeur
uitsnijdt. Enkele eenvoudige- parupluiehaken
zijn nog van gebogen bamboe. Men spreekt
in dit geval van een ochtendparapluie, omdat
het niet de bedoeling is om hem voor „ge-
kleede" uitgangen mede op stap te nemen. Men
heeft het met de fantasie nog verder gebracht
en parapluieheften uitgedacht van styf ge
vlochten stroo en reepjes leder. Een parapluie
met een dergelijke „manche" heet bestemd
voorhet buitenleven.
De haak met een geopenden dierenbek is ook
nog immer in dffenffde.
In het soortFiMlfcPPrdt zeer veel afwisseling
gebracht. HonÖM^lMttenkopJfes met vurige
oogen kijken u IÉ* wan de verhevenheid, waar
op zij tronen. Papegaai- en arendskoppgn lec-
nen zich door hun kunstig snijwerk en hun vee-
rendos is dan ook schitterend geïmiteerd. Dik
wijls bezigt men ook de koppen van zooge
naamd „heilige" dieren, wier rol in de Mytho
logie van algemeene bekendheid is. De fraaie
effen zijden stoffen, waarvan zoowel para
pluies als en-cas gemaakt zijn, sluiten zich op
waardige wijze aan bij de prachtige, geheel
stalen geraamten der kostbaarste onder deze
schermen.
De fantasie en het vernuft der fabrikanten
gaan natuurlijk zoover om de kleur van den
en-cas, die effen en donker getint moet zijn,
te a8sorteeren aan die van den Btok of van het
heft.
Voor en-cas is dit nog korter en als de vorm
het toelaat, ziet men er weder een ring door
getrokken.
Bij de zeer fijne parapluies, zoowel als by de
en-cas is het geheel zijden-overtrek met de
hand genaaid, wel een bewijs hoezeer de zin
voor overdreven luxe overal veld wint. Enkele
parapluies maakt men van alpacca, eene soort
halfzyde met een fantasienaam, dich die ®eer
sterk moet werzen.
Voor de goedkoope soorten wordt natuurlijk
steeds katoen verwerkt, doch dan zóó goed op
gemaakt, en zoo vast en dun van weefsel, dat
men het op 't eerste gezicht voor zijde aan
ziet. Er bestaat voor de elegante vrouw nog
bijzonder voorschrift voor het dragen van haar
parapluie of en-cas. Als ze hem niet noodig
heeft te gebruiken, trekt zy hem onder den
rechter arm door met het heft naar voren en
als ze staat te praten, steekt ze he»n achter
zich en houdt hem met beide handen vast, of
zy plant hem met den punt in den grond en
steunt er tegen.
GRACE ALLAN.
Berlijnsche Brieven.
(Van onzen specialen medewerker.)
Berlijn, 20 Dec. 1922.
Kerstmis! Met hoeveel spanning werd dit
feest altijd in Duitschland tegemoet gezien 1
Was het niet steeds de schoonste tijd, Weih-
nachten, gewijde nacht? Op 24'December,
Heilig-abend, brandden in elk huisgezin door
gansch Germanië, vanoudsher de kaarsen van
den Kerstboom, hel schitterden de witte vlok
ken en de zilverdraden in het zachte kaars
licht, aan alle takken hingen vergulde noten,
pakjes met verrassingen, chocolade, marse
pein, en het geheele gezin zong met aandacht
het „Stille Nacht, heilige Nacht!" om dan on
der gejuich en vroolijke scherts de geschenken
te verdeelen. Zelfs tijdens den grooten oorlog
ontvingen de soldaten aan het front hunne
kleine boompjes, en al hunne geliefden, die la
het binnenland waren achtergebleven, hadden
aan hen gedacht! Gold het niet hèt feest, dat
allo leden van het gezin onder den boom ver-
eenigde, in wiens hoogsten top een engeltje
zweefde, als symbool van den vrede, die op
aarde en in de menschen was
Maar nrfg nooit is het heerlijke kerstfeest
met zoo gemengde gevoelens verwacht als dit
jaar. Tusschen de vele genoegens, geschenken
en verrassingen en het publiek ligt een gouden
slagboom van hetzelfde goud, waar eertijds
de kinderen Mozes' in den vorm van een Jcalf
omheen dansten. De schitterendste kleederen,
de prashtigste juweelen, de schoonste vruchten
liggen uitgestald, maar vinden geen koopers.
Zooals altyd, is het den winkeliers veroorloofd
den Zondag vóór Kerstmis hunne winkels open
te houden van 1 tot 6 uur. En eene groote
menigte verdrong zich in de hoofdstraten om
al het moois te bezichtigen. Maar slechts ééne
soort winkels had veel te doen, dat waren de
goud-aankoop-bureau's, die in den laatsten tijd
als paddestoelen uit den grond schoten. D4Ar
stroomde het publiek heen, doch niet om te
koopen, neenom te vèrkoopen! Daar wer
den de gouden en zilveren voorwerpen, erfstuk
ken, volgens taxatie verkocht, om tenminste
een weinig geld te hebben, waarmede men een
klein gedeelte van al die heerlijkheden kon ver
overen. Slechts de goedkoope artikelen, die door
den winkelier als lokaas in zijne étalage waren
neergelegd, gingen weg, het mooie dure bleef
liggen. De dicht opééngepakte menigte golfde
van de eene uitstalling naar de andere, politie
agenten regelden het verkeer, de groote Waren
huizen moesten zoo nu en dan voor een kwar
tiertje worden gesleten. Het jiersoneel had
meer te doen, dan op de drukste verkoopda
gen, maar in hoofdzaak waakten de bedienden,
dat geen goederen werden medegenomen zon
der betaling, de kassen hadden weinig te doen.
Op straat vreesde men voor onlusten, bijna
alle vensters der groote zaken waren met de
gewone Zondagsche tralies bedekt, zoodat men
tenminste zekerheid had, dat de ruiten niet
werden ingedrukt, niet door koop-, maar door
rooflustigen. Vracht-auto's met „Griinen" pa
trouilleerden door de straten, om zoo noodig
te kunnen ingrijpen. De verkoopsters ln één
der grootste délicatessenwinkels, „Traube",
onderdeel van het bekende wijnrestaurant,
waren, toen ik binnentrad, bezig onder elkaar
winkeltje te spelen want ze hadden niets t«
doen. Er waren 7 verkoopsters, 2 winkel-chefs,
enéén klant!
Nu komt hierbij nog de enorme koersdaling
des dollars, die precies 2 maal 24 uur aanhield,
ledereen dacht aan eene prijsdaling en ver
gat, dat de waren, die zoo duur waren, ot* tot
hoogen prijs ingekocht zijn. Bij eene plotselinge
prijsvermindering zouden de winkeliers fantas?
tische sommen verliezen! Maar zelfs afgezien
daarvan kan men bij eenig nadenken begrijpen,
dat de daling van den dollar voorloopig nog
slechts op losse mededeelingen van eventueels
hulp uit het buitenland, met name Amerika,
berustte, en «lat eene werkelijke verbetering
van den toestand eerst zal intreden nadat de
desbetreffende besluiten en overeenkomsten
öndertoekend zijn. Zooals tc voorzien was,
danste de dollar dan ook dadelijk weer naar
boven, en uit was de pret!
Maar niettegenstaande al deze zorgen, zit
toch de Kerstmisstemming ln de lucht Overal
aan de hoeken der straten staan de Kerst hoo
rnen ln rijen, en al kosten ze dit jaar 5001000
Mark, gekocht werden ze toch! Van buiten de
stad komen de menschen hunne inkoopen doen,
de perrons zijn bij het binnenkomen der trei
nen, wandelende Kerstboombosschen en golven
de pakjes-massa. Overal wordt gekocht, de
Duitscher moet nu eenmaal «ij» Kerstfeest
hebben, al moest hU daarvoor zijne waardevolle
bezittingen zoolang bele?nen.
Reeds sinds eenige weken-staat bij Wertheim
en Tietz een Weihnuchtamann van drie maal
levensgrootte en de uitstalling voor de kinde
ren was zóó, dat kleuters en volwassenen uren
lang in de rij stonden om dat alles van nabij te
mogen zien. Nu is deze uitstalling afgeloopen,
maar iets moeten de kleinen toch ervan hebben,
al komt moeder de vrouw dan van 't jaar te
kort! Een poppen kinderwagen komt ai op
16000 Mark, dus wat zal dan al het andere koe
ten? Onder 1000 Mark krijgt men eigenlijk
al niets meer, een eigen gebakken Kerstmis-
tulband komt alles te zamen 3000 Mark, en
hoewel men ze iets goedkooper in de winkels
kan krijgen, bakt men ze toch liever zelf, dan
weet men wat er in zit!
Of het nu nog tot uitbarstingen zal komen
van de zyde der bevolking, die zich de dure
artikelen niet kan aanschaffen, is nog een open
vraag. De werkman verdient meer dan een
professor of een dokter en zal zich dus alles
eerder kunnen koopen, dan laatstgenoemde, en
de doktoren en professoren zullen wel niet de
vensters inslaan! Maar er zijn toch altijd nog
wel lieden, die opstootjes veroorzaken en dan
is een ongeluk gauw gebeurd. En daar de on
veiligheid toeneemt, evenals de nood, kan men
nog van alles beleven. De laatste aardigheid
der heeren straatroovers is, dat z^ hun slacht
offer tot op het hem«l uitkleeden -A hem dan
in de koude laten staan. Het Is al ftiporffeko-
men, dat zij half bevroren door W politie
weiden gevonden. De nood komt tfftfuiting in
Roman van OLGA WOHLBRiiCK.
Met autorisatie vertaald door
Mevr. I. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
55)
Maar het was Zaterdagavond. De herders
wachtten op de uitbetaling en de dames Vidal
hadden het druk. Nu vooral, daar de profes
sor ziek was en mevrouw Vidal zelf het geld
uitbetaalde met harde vingers en oplettende
oogen.
Lou ging onder een boom staan en wachtte,
totdat het paard in zijn langzamen sukkel
draf naderbij kvram.
Niets voor ons?
De postbode, wit als een molenaarsknecht
van het fijne, kalkachtige stof, tastte in zijn
tasch.
Daar...
Een groote couvert met letters van een on
geoefende hand viel in Lou's omhoog geheven
handen.
De blonde, jonge mevrouw Vidal, stond
op het couvert.
Is toch voor u vroeg de postbode, en
wikkelde een met water gevulde flesch uit
natté doeken en koolbladeren.
- Ik moet het stof wat naar beneden spoe
len... De Heer heeft den zomer gezegend, dat
moet men er voor over hebben.
Lou luisterde niet. Zy draaide den vreem
den brief heen en weer. Hij droeg het post
stempel Arles. Haar hart klopte, alsof het
zou springen. Zij scheurde het couvert open.
Geen onderteekening. Alleen de woorden:
„Als u niet wilt, dat uw man morgen over
de barrière in de arena springt, kom dan. Hij
zegt, dat het de oude dames zoo amuseert"
Eerst begreep zij het niet Zij las de woor
den nog eens en steeds weer, totdat zy tranen
in de oogen kreeg. Toen stak zy den brief tus
schen haar kleedje en waadde langzaam door
het een voet hoog liggende witte kalkstof. Zij
bemerkte niet, dat het laken van haar schou
ders was.gegleden, evenmin, dat de gloed van
de middagzon haar lichtblond haar zengde,
dat het als do<>- stroo om haar slapen lag; tien
zy.eindelijk in haar kamer kwam.
Zij grendelde de deur, leunde er tegen, om
dat haar voeten haar den dienst weigerden,
Wat beteekende dit alles?
Was Gerhard krankzinnig geworden?
Was hij alles vergeten zijn vrouw, zijn va
der, zich zelf? Dacht hij niet aan het kind,
dat zij onder het hart droeg, haar hart, dat
het met zijn wilde, wanhopige slagen zou kun
nen dooden? Had deze ontzettende, onbarm
hartige zon alles in zijn herinnering uitge
brand 1 Zyn ziel...!
Er werd aan de daur geklopt
Ik heb hoofdpijn ik zou graag slapen.
Niemand verbaasde zich daarover. Mémère
beval wat ijs uit den kelder te halen, voor het
geval zy compressen zou verlangen.
Maar zy verlangde niets.
Pas toen de vrouwen haar middagrust hiel
den, kwam zij naar beneden. Heel zacht op
haar kousen sloop zy in het smalle Vertrek
naast de woonkamer.
Professor...
Hij lag aangekleed op bed met het vochtige
verband om de oogen. En een glimlach gleed
over zijn oud gelaat, toen hij de stem hoorde,
die in oude, vertrouwde klanken van het ge
boorteland tot hem sprak.
Ja...?
Hoe lang zou het wel duren, voor men
te voet in Arles komt vroeg z\j als ter
loops en legde zijn kussens recht.
Te voet...? Ja, lieve God, hoe kan ik
dat nu nog weten? Ik denk dat het een uur of
zes zal zijn. Toen ik jong was, ben ik er dik
wijls in het voorjaar heen geloopen, of in den
herfst Maar nu kan men alleen bij nacht gaan,
of bij het ochtendgrauwen zooals Madlon,
toen zij van hier weg moest...
Madlon ja...
Zij wist eensklaps van wie de brief was
Madlon was een goed meisje; zij was dank
baar voor de paar geschenken, die zij had ge
kregen. Hier was toch alles anders -- de men
schen waren anders - het land was anders.
Het wordt ook hier weer gauw mod, zei
I de oude. Over acht of tien dagen, kleine fcra-
dat de dames Vidal alleen maar geamuseerd
zou hebben.
En daarom mochten zij ode niet w«èen, dat
zij naar hem toe wilde. Niemand nu*ht het
vernemen. Men zou haar immers maak uit
lachen of haar niet laten gaan haaf >te-
rughouden met teedere smeekbeden «n atrehj
ge vermaningen, met liefde, zelfs met geweld,
alleen maar, opdat het genoegen van den jon
gen, den lieveling niet zqp worden gestoord.
Stil en kalm zat Lou bij het avondeten tus
schen de twee vrouwen in de bedompte woon
kamer. De nachtvlinders fladderden weer te
gen het fijne gaas van de vliegenhor en de
lamp walmde, terwijl de dienstbode de spijzen
aandroeg.
Je bent nog altijd een beetje bleek, hart-
ontzie je wat, denk aan het kind, zei mé
mère en streek Lou met zachte hand over het
haar.
Zij had steeds aan anderen moeten denken.
Eerst aan haar vader. Daarna aan haar man.
Nu aan haar kind.
Ik denk aan het kind, «ei Lou en glim
lachte.
Mevrouw Vidal knikte haar toe.
Je man komt spoedig terug. Dan is de
vreugde groot!
Ja, zei Lou weer.
Zy liet zich door mémére op beide wangen
kussen. Zy kuste mevrouw Vidal op de boi-
had gedaan; zy wilde hem onder tranen bid-1 derende tule van haar wttte muts. Toen ging
den, hem bezweren af te zien van «yn plan, Jxy.
vin dan komt de mistral o^er de bergen en
waait ons wolken langs den hemel en koelte
dan komt er regen en koele, frissche mor
genlucht dan ontwaakt alles. De boo men
worden weer groen en het gras en de men
schen worden weer vrooiyk. Dan spelen de
mannen in de dienstbodenhal op de harmonica
en de dienstmeisjes dansen op het erf en ieder
krygt zoeten appelwyn of licht bier. En
ooft is er dan, manden vol vruchten en men
doet zich te goed in den tuin de vruchten
worden ingemaakt, en de champignons ge
kookt en dan ruikt het overal zoo goed, en al
len zyn vrooljjk en zipgen...
De oude man had zyn brandende oogen en
de koortshitte vergeten, die zyn oude ledema
ten neerdrukte, de droge keel en de gespleten
lippen hy dacht aan den mistral, die nu
spoedig in groote vlagen over de bergen zou
komen «*n vol verwachting glimlachte hy,
zalig, gelukkig en geduldig.
Toen zei hy plotseling weer nadenkend en
droomerig: „zes uren ja, in zes uren komt
men er, als men weet naar wien men heen wil
maar men moet het weten en niet meer
kunnen wachten...
Maar Lou herhaalde:
Zes uren zes uren.
Deze zes uren wilde zy gaan. De stad in>
met beide armen de knieën van haar man om
vatten, zooals de meid het destyds in den tuin