Bi 30= Botterdanische PfBmielecninn
mkuhpihc
Boekhouden.
VRIJDAG 19 JANUARTaT
OPRUI mi DG
C. A. 8. Bantzinger
BBODSCHEOIEISTVElllCITIIt
GEEN SENSATIONEELE OPRUIMING!! GEEN WEGGEVERIJ
IMRC. I. TSLfü
Zenuwen
8 PHOTOKMRÏEN
IJ. NI. A.
bi. OEI BEU: OEHTEHDVOEI
VSAeHTinTO-ONDERNEHIHS.
TÊLEPHOON 286. FLUX' SCHOENHANDEL, WIJDSTRAAT 19, GOUDA.
virksopkrachtig persoon.
oTir... '"fflids
scbe Voorschstbank
otbsku en Cridiitn
:s\
KT STEEDS VEREEER 'S
Electrisclw Vlekkenstift.
°°h'ml r J°"' S'
sjwwsrKk ?u« «u bb.v.«S5e:i
wots
10 °0 Korting
HEEREN OVERHEMDEN
Binders vanaf 12 cent.
JICHT.
pvrrn
MAAR HET BESTE VAN HET BESTE. VOOR DE BILLIJKSTE PRUTpm t
1 DAT alleen is UW VOORDEEL1
Sta- en Client scha
ülesselicrij
D£ BROSTE ZW-i AN
Ileiwsg 15 Tel. 483
Oogarts.
MIJfinARDPfl
%Ot0efterj#
Likerolpastllles
Nigrolds
Verkrijgbaar bij:
ANTON COOPS
«53.870 prem'en, loopend over een bedrag van
Twee Millioen Twee Honderd Zeven en
Zeventig Duizend Vijf Honderd Gulden
EXTRA PREMIËN
De trekking van de 30ste Rrtterdamsche Premieleenino
zal gehouden worden ■apaBBB
te AMSTERDAM in de GROOTE ZAAL van hml
CONCERTGEBOUW - Aanvang preciei®? uur
SPAAR- EN HULPBANK GOUDA.
flMU V, I. f. uön i.-lna.
LAATS>'E WEEK
Nog extra Koopjes
Dames- Kinderkousen
Damesbüouses
Pelterijen
Kinderjurken
Deze week dos voor 't laatst
GEBRUIKT voor Uwe kippen
Zuiverheid gegarandeerd.
Vraagt het bjj (wen Winkelier
J. VAN MILD
C. LAURIER
tori markt 1 Teler 344 Qoedi
Zeer snelle verhuizingen met auto*
verhuiswagens van en .naar alle
plaatsan.
Transport van Piano's, Orgels
Brandkasten, enz. enz.
Altijd onder garantie
Boedkoepe prijzen. Zeir nntti bibaifelhf
L. N. POLDERVAART
TWEEDE BLAD.
Door duisternis tot licht.
Blauw* druiven
Ta/el peren
Ta(*l appelen
Nieuw* vijgen
Ananaa in blik
Doosjes Tuniadadela Divoree «oorten no(*n ent
(H.rk Elnl.U) la«« wctom. prilzi.
i[yAhj|
f*oiHCrtcc^^Mi^,DE2oqcrrn
0,90 ✓2.2P5 ✓l-fiO
Verkrijgbaar te Gouda bij
ANTON COOPS, Wijdstraat.
Waarschuwing: koopt geen
Pain-Expeller met Duitarhe
prijzen en verpak' ing. 100 27
Oude gevestigde vloeuch-
Waren- en Conserve nfabriek
met prima artikelen, vraagt
voor den verkoop barer arti
kelen ter plaatse en oinstre
ken een
Alleen zij die bewijzen van
Verkoopkracht in deze bran-
ehfc on prima referentiën
kunnen overleggen, komen
*n aanmerking.
Anders onnoodig te rcflec-
leercn
Htievcn franco onder No.
102 bur, Go d'iche^ourant.
Dp Ww» 7 Jan. a.a. In
pCafé Nat .ui te Stolwijk.
Spreker:
De Wel Eerwaarde Heer
D». O. WESTMIJSE,
uit Wnrfhuizen.
Onderweri):
Dc prooio Vraag auh*t
Antwoord.
Voor niet loden 40 da.
Vanaf boden kaai tent bij
irfen heer AKOK. koster der
Ned. Herv. Kerk.
Aanvang 7 unr.
124 25
Billijko prijzen.
Hygië'si: bshande-
ling.
Eersto klas allavetiiig
vindt gij bij de
Tel. GfO.
WASSCEEN
droog v. d. slok
gemangeld
opwunaukt.
Boordeer en Manchetten Bj
Dekens en Gordijnen. H
WMMmtix?
125 2»
Utlgd tl GOOIU:
Spreekuur alls werkdagu
- vin 10 12 v.ra.
Voor On- en minvermogen
den in het Van Itcrson
Ziekenhuis allo werkdagen
van 1-2 nm. W 2S
#9 UW
BW komen lot WA
V rustdoor w
't gebruik van H
aw.M.nurmawOT. zceftr.
BlMkendngtl 2t.
credleten vanaf 50.—.
Assurantiekantoor.
106 10
WONDEN
ngevolge van doorliggen,
tten en jeuken bij kinde
brand-. enij. en vervuilde
den, winterhanden en
gesprongen lippen,
huid, huidverschl He
ng." kloven, barsten, zweren,
~en beenen. pijnlijke bloe-
de in en uitwendige aam-
Ien geneest men met Wor-
lboer's Zalf van Jaeoba Ma-
Wortelboer.
Verkrijgbaar k 75 cent bij
yerkoopers van Wortel-
Artikelen.
98 18
f Hh 108 10
H. WAM LOOM
I•(•Hf ■arkll»
Opleiding voor de examens
der Federatie en Ver. van L.
Billijks conditlss.
P. J. BIJLO, EarnemslksL 38.
ï'NtrrEN
niet kökénN
,niet doenenn
NIET SCHROBBEN*
Meer dan 130.000 ge-
bruikcis zijn meer dan
tevreden. Zendt geen
Ïeld. WIJ vertrouwen
r. 14 dagen vrij op
proef.
DE SWJFTMHE VA
CUUM WASHER met
de wonderbare pa lent
kogel klep mnakt een
famijiewascii in een
lialf uur gereed terwijl
elko andere manier
daarvoor .1 uur eisebt.
i Molen
Spaan
I tleld
en doet de handen niet
springen. Geen gas
noch electricitoit noo-
tlig. Gemaakt van mas
sief koper, duurt hij
uw leven lang en be
taalt zijn kostprijs in
'zeer korten tijd terug.
Wanneer hij IJ voldoet,
zendt ons 14.35, zoo
niet. dan zendt U de
SwifUure terug, zonder*
verdere verplichting
Uwerzijds. Voordeeligor
aanbod bestaat niet.
Franco verzending.
Schrijft nu aan de
Hoofdagente: Pa. BANE
A Co., Sebeveningen,
Tel. S. 3302. 08 U<8
Do SWIFT8URE
is ook op uaandeüjk-
sehe betalingstermij
nen verkrijgbaar.
MERK C. V.
Rott. Brood-, Beschuit.,
Koek- en Banketbakkerij.
RAAM 9898.
107
Verwijdert onfeilbaar alle
vlekken uit kleedingstukken,
behalve inkt t
Drogist,
Wfjdstraat 31.
99 15
I
Een in aanbouw zijnd
LANDHUIS te Hilversum
llouwiucce(er-fype)
Anukonp grond I 7.000.—
AhhIic^ tcdliigHoni 4 ft. 500
Totnnl 1 OO 501».—
benevens f 200.lljlrenlo per
week onder de bekende
voorwnnrden
Een In aanbouw zijnde
VILLA te Apeldoorn
Aankoop grond f fl.ooo.-
Annbeafedlnffsom - 28.020.-
Tolaal t SU.«ZO.—
benevens f IOO lijfrente per
week, onder de bekende
voorwaarden
-Een HUIS te Apeldoorn
Koopsom f lO.OOO.—
beaevena f loo._ lijfrente per
week,
onder de bekende voorwaarden
Hlêr zullen achter elkander'uitgetrokken worden In ruim Mn uur «hb* .iu
een totaal bedrag van Twee Millioen Twee Honderd Q 977 CM alïm^dïd^dlié «nl°Z
zeven en Zeventig Duizend Vijf Honderd Gulden, zegge I Z.Z77.500 kondlnd! c!,
MEN HAAKTE ZICH MET HET KOOPEN vnn «en NIEUWE O III i Ar. iési °d" EXtra-premlèn
ka» «IliinHNl ook na» (l„ k»ul/ij» Hel apreekwoord ïikI hVott" "«riool.v JJ.Ï "i® Bfel ï«l»k
aangetoekende Ügen».
na ontvang, van noB.wiaao, »,»^aT^p,2? S
liaald J0.SO neep. .f 0.20 IrtJ inwisseling.
Tovena aiili obligatie» ÏJ.'i'TOkbaiM' Ji) ome Agenten:
Verder verkrijgbaar bij:
Ajn belanghebbende» wordt kennl» gegeven dat lol Bij
■enz,ving d« mit, over 1922 gelegenheid cal bestaan in hel
J"bnal der llank op DINSDAG 11, WOENSDAG 17,
DONDERDAG 1) en VRIJDAG II JANUARI 1923, telkens des
avonds van 8 tot 9'/. uur.
Alia houder» van Nuta-Spaarbankboekjcs worden opgeroe
pen om op een deser avonden de rente te doen liijnrhiljven
daar nalatigheid in den, bij larngguf vu gilden, lol vertra
ging n. kannen lelden. 131 12
Goud». Januari 1923. HET nESTUUIi.
DE GOUDSCHE FRUITHANDEL
■MB Tlendewog R7 Telel.SIS «oude
keeft la veerrssd,
vanaf f I.-»
Fntocrniiufe At,IIn-
109 28
vanaf 11.99
(IJssel Missla Actie.)
Bezaokt de Missietentoonstelling zaal
CONCORDIA 14 tot 17 JANUARI 1923,
aas stands, mser dan IOOO voorwerpen.
Hoogst Interessant. Zeer leerzaam.
MUZIEK, ZANG *n BIOSCOOP.
VEBDEH PKOGHAMMA. 40
TerkrUsbur S SS «eB| I. het SI-*renm»zai'Un
Tas dei Hew J. W. FEETEHS, KLEIWEG SS.
Minimum eiwit <fn vet.
TURFSINGEL BI, i.- GOUDA.
VERVOER VAN ALLE SOORTEN
GOEDEREN NIET PRIMA AUTO'S.
VERHUIZINGEN ONDER GARANTIS
Boodschappen hnnsen worden uigegeven hjjt
TEL 181, GOUDA.
40 lil
NIEUWE MARKT 74—18.
Beleefd aanbevelend
No. 15183.
ZATERDAG 18 JANl/ARI 1923.
Brieven uit Berlijn.
(Van onzen Berljjnschen medewerker).
Berljjn, 8 Januari 1923.
Het is niet algemeen bekend, dat Berlijn in
den laataten tijd een brandpunt der film-indus
trie geworden ia. Ik geloof niet, dat er in eeni-
ge stad ter wereld, behalve dan in de filmstad
Los Angelos in de Ver. Staten, zooveel film
maatschappijen, ateliers, enz. bestaan als hier.
Alleen in het tweede gedeelte der Friedrich-
strasse zyn c.a. 100 fihn-compagnie's, die
hunne ateliers, hetzjj op de hoogste étage, het
zij buiten de stad hebben. Ook bestaan er
groote ateliers, die aan kleinere maatschappijen
verhuurd worden, b.v. in den Zoo(ologischen
Garten),' welke laatste ongeveer 500.000 Mark
huur per dag vragen, met inbegrip van ver-
I warming en dan de groote schijnwerpers.
Om een film in elkaar te zetten, gaat men
hierals volgt te werk. Ik wil alB voorbeeld ne
men een z.g. monumental-film, waarby groote
f volksmenigten medewerken en waardoor Berlijn
vooral in de laatste jaren zeer beroemd is ge
worden. Voor de rollen, zoowel groote als klei
ne, worden bekende acteurs geëngageerd, die
voor den geheelen duur van den film een con
tract krygen en op die wyze meer verdienen,
dan voor het voetlicht. Een bekend tooneelspa-
ler ontvangt voor eiken dag, dat gefilmd wordt,
c.a. 50.000 Mark. Dit wil nu wel in Hollandsch
geld nog niet veel zeggen, maar voor Duitsch-
fand is dat een enorm inkomen. Dan wordt de
Edel-Kompar-serie gezocht en meestal gevon
den by de minder groote, maar toch ook beken
de acteurs. Edel-Komparserie zijn diegenen,
'die eerstens een goede moderne gapdefobe be
zitten, tweedens goed acteur zynt en ierdens
reeds eenigszins bekend. Zy worden asbruikt
voor kleine rollen, zooals kellners, page: in ho
tels, dienstmeisjes, hofdame, al naar dit zoo
uitkomt. En dan komen de statisten, de kom-
parserie. Om deze dagelijks te kunnen bereiken,
is een regelrechte beurs ingericht, en daar vindt
men alles wat geen geregelden arbeid heeft en
per dag een paar, 3—4, duizend mark wil ver
dienen. Door lid te zyn van deze beurs, bindt
men zich aan een vast tarief, waaronder niet
mag worden gewerkt. Onder de leden bevin
den zich studenten, zangers, tooneelspeler3, va-
riété-artisten, „Schmieren" directeurs, mis
lukte genieën, enz. enz. De regisseurs en hulp
regisseurs, welke laatste meestal zelf uit deze
beurs voortkomen en in een gelukkig oogenblik
voor den duur van een film als ht^p-regisseur
mogen medewerken, komen hierheen tusschen b
en 7 uur en zoeken zich hunne sujetten voor
den volgenden dag uit. Ongeloofelljk, wat men
hier voor typen ziet zitten! Tooneelspelers, al
lang op hun retour, die steeds in hetzelfde car-
ricatuur van een costuum gekleed zijn met een
hoedje van vóór 50 jaar, en een prachtig-glim-
menden rood^blauwen neus, eene negerin, met
een fabelachtig groot hoofd, maar Rechts een
80 centimeter hoog, een mulatten-jongen, die,
eerst 12 jaar oud, reeds een groot inkomen ver
dient, daar hij in bijna eiken film als page ge
bruikt wordt! Dikke mannen, die reeds in het
dagelijksch leven den lachlust opwekken, jonge
en oude vrouwen, jongelui met monocle, oude
heeren met kunstenaarsharen of ook wel volko
men kaal, alles zit hier door elkaar en rookt,
praat, kwanselt en handelt in alle mogelyke
artikelen, totdat een regisseur komt. Dan wordt
alles stil, in bange verwachting, of heden soms
vrouw Fortuna een beetje vriendelijk gestemd
zal zyn! De regisseur deelt briefjes uit van
degenen, die hy gekozen heeft en waarop het
adres der firma, naam der gekozenen en sala
ris ingevuld is.
„Morgen om 9 uur in de X-straat! Hebt u
rok, smoking of pandjesjas? Goed, bet is voor
een theater-voorstelling!" ófr ,,'t Is voor eene
markt in Moskou, om een oud sjofel pak, bonte
muts met oorenklappen, zoo slecht mogelijk!
En dan den volgenden dag in het atelier! Om
9 uur is het aantreden; dan wonden de cos
tumes verdeeld, wanneer de film in een ander
tijdperk speelt, en anders direct naar den fri-
seur, die een jong gezicht oud, een oud gezicht
jeugdig by-schminkt. Wanneer dit klaar is, be
gint het wachten in de „cantine". Daar zit het
heele stelletje medewerkenden, dikwyis ook van
anderefilmen, die in hetzelfde atelier of gebouw
werken, zoodat daar alles door elkaar zit. Een
paar wilde zeeroovers spelen met twee gevan
genbewaarders skat, terwyl eene hofdame van
keidbrin Catherina toekykt; in een hoekje flirt
een ridder in harnas met eene balletdame, eene
marketentster en eene „lady" In avondtoilet.
Een eind verder wordt door eene keukenprinses
uit het jaar 1600 de kaart gelegd aan twee
cow-boys, een edelman van het hof van Lode-
wyk XIV, en een paar "ïtoodhuiden, en er om
heen zitten en Snateren een dozyntje jonge
meisjes in de meest uiteenloopende costumes.
Voeg daarby een tabakswalm, die men kan
snijden, daar byna alle dames even hard rooken
als de heeren en u hebt een beeld der „can
tine".
I Op eens klinkt een fluitje en alles gaat naar
het atelier. Daar worden de groepen geordend,
de regisseurs staan op verschillende punten
met megaphones en schreeuwen hunne bevelen,
de schynwerpers beginnen onder hevig gesis
hunnen arbeid, eene piano speeld om de stem
ming erin te brengen, en nadat er twee-, drie
maal geprobeerd ie, komt het bevel „Aufnah-
me!" Dikwyis worden dan nog verscheidene
meters film verknoeid, eenige stommelingen,
die nog nooit in hun leven gefilmd hebben, er
uit geworpen, endan eindeiyk is er een beehl
klaar. Wanneer op die wyze eiken dag één
massa-beeld en verschillende kleinere acten
samengesteld zyn en al deze onsamenhangende
momenten aan elkaar geplakt worden in de
vereischte volgorde, nadat het overtollige of
slechte eruit geknipt is, dan heeft men een
film.
Vóór dat de groote massa opgenomen wordt,
heeft zy misschien tot 2 uur zitten wachten,
rooken, en kaartspelen. Daarna echter wordt
het salaris niet zóo gemakkeiyk verdienfi. By
een veldslag of straat-twist loopt men dikwyis
echte builen op, en ik heb bygewoond, dat eene
opname des avonds geschiedde in de open lucht,
by eene temperatuur van 3 graden onder nul,
waarby de dames in bal- en ander zeer dun en
ontkleed toilet en de heeren zonder jas, slechts
in een overhemd, anderhalf uur moesten pro-
beeren en repeteeren, totdat eindeiyk een
sneeuwbui aan de voorstelling een eind maakte.
Apropos van sneeuwbuien, menvertelde my,
dat men, om een heuschen sneeuwstorm ie kun
nen filmen, waarin b.v. het ongelukkige luci
fers-meisje omkomt, of een gedeelte tier
„Grande Armée" terug trekt, naar eene land
streek reist, waar deze dikwyis voorkomen, en
dat het gebeurt, dat men 4 weken wachten
moet, om eindeiyk één dag het echte jneeiuv-
gedwarrel te kunnen opnemen 1 IJ kunt nagunn,
dat de kosten van zoo'n verblyf niet gering zyn.
Of wanneerrzooals in de film „fredericus Rex".
5000 man en even zoovele costumes uit den tyd
des grooten Frederik, naar een vergelegen
oord gebracht moeten worden om daar in zoo
mogelyk historische omgeving eene manoeuvre
of een veldslag voor te stellen!
De comparserie krygt op het oogenblik als
minimum per dag een Ioón van 4500 Mark, voor
personen in rok, smoking, enz. 67000 Mark,
hetgeen wel in Hollandsch geld slechts een paar
gulden is, maar hier een zeer fatsoeniyk in
komen beteekent, n.1. wanneer men dit iel eren
dag heeft! Daar dit echter lang niet het ge
val is, begrypt men, dat het niet de grootete
genieën of de rykste menschen zyn, die op
dele wyze hun brood verdienen. Eenige der
nieuwste monumental-filmen zUn: „Der falache
Dinitry", „de man met het ijzeren masker", „de
Graaf de Monte Chrizto", „Marie Antoinette'
„Monna Vanna", enz., die verbazend veel succes
hebben en dit door de schitterende opnamen
ook verdienen.
De groot^. maO'van de Monumental filmen is
Ernst Lubitsch, die ook „das Weib des Pharao'
„die Herrin der Welt\ e. a. geproduceerd heett
en directeur 1b der UI F. A. (Universum film
|a. G.). Op het oogenMik is hy naar Amerika,
om daar filmen te „doeken"Aomt hy echter te
rug, dan zullen /ei weer meerdere wer
ken onder zyne regie verechynen.
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
DCXLHI.
De burgemeester heeft in zyn nieuwjaar
rede ook moeten erkennen, dat er veel donkere
tinten en weinig lichtpunten in het perspectief
der residentie vallen op te merken. Hy w
allsbehalve zoo optimistisch als eenigen tyd
geleden de wethouder van financiën, die het
klaar speelde om een overschot m zyn kas te
krygen. Wel degeiyk voorzag de burgervader
een sty ging in den uittocht der groote vermo
gens. Tot nu toe overtrof het belastbaar
komen van hen die zich hier vestigden, dat van
hen, die heengingen, doch 1922 geeft eey nadee
lig slot van zes ton. Eveneens voorzag hy een
gestadige daling in de opbrengsten der inkom
stenbelasting. Daarnaast stygen de uitgaven
door den steun aan de werkloozen en armen
door den zwaren druk der schulden.
Ondanks de malaisesteeg het verbruik
van vleesch een weelde-maatstaf met 11
en was de opbrengst der bioscoopbelasting
ruim een halve ton hooger. Dit wyst er mis
schien op, dat men reeds in de stemming is
van: laten we maar opmaken wat er fe/en niet
meer denken aan den dag van morgen. Het 1b
een bekend feit, dat die stemming in tyden van
malaise gemakkeiyk ontstaat.
De verdubbeling der werkloosheid, alsmede
de verdubbeling van het aantal faillissementen
geven reden tot groote zorg. Er is geen bedryf
of het heeft gevoeligen achteruitgang te con-
stateeren en eenige „rampen" in de bedryven
zyn niet achter gebleven. Met name wees 'de
burgemeester op het visschersbedrijf, dat aan
alle kanten in het nauw zit. Het afzetgebied
voor den haring is zeer verkleindde vang
sten waren bar-slecht, de reeders en de zee
lieden kibbelden ende visschershaven ver
keert in een deplorabelen toestand.
Naast al deze donkere tinten waren de licht
punten meer van ideëelen dan materieelen
aard. De burgemeester wees op de vestiging
van het Permanente Hof en de verbreiding der
grondslagen van het Int, /Stat Instituut op het
Brediusmuseum op deophooging fan de.
baan der Holjaiwlsche Spoor enz. Glanzende
lichtpunten zyn het niet en veel belang voor
den Haag hebben zy evenmin.
Natuurlyk ziet de burgemeester ook geen
verbetering in het zicht en dus gaan wy In
onzekerheid het jaar in.
De vereeniging van Loosduinen met den
Haag is welhuast een voldongen feit; in beide
gemeenten hebben de raden het plan goedge
keurd. In Loosduinen ging het wel met slechts
één stem meerderheid» maar het is te begrijpen,
dat in de gemeente die opgeslokt wordt, de
animo het minste is. Het is eigenaardig dat
de Katholieke groep zich het meest verzet. Wat
daarvan de oorzaak is, is ons niet bekend.
WaarscHijnlyk liggen «ie motieven heel diep
weggedoken en komen er andere voor het voet
licht dan de ware zyn.
Inmiddels ia de vereeniging goedgekeurd en
de Regeering zal haar sanctie er aan geven,
Loosduinen ia een oud dorp, vèel ouder dan den
Haag en met zijn verdwijning gaat een stukje
historieweg. In den k»op der jaren zal alleen
de oude naam nog overblyyvn, maar dat is al.
Zoo lag oorspronkelijk tusschen den Haag en
losduinen nog een vlek „Eik en duinen" ge
naamd, datalleen nog In den naam van twee
begraafplaatsen voortleeft. Wie weet waaraan
ten slotte de naam Loosduinen bl$ft „hangen".
Den Haag zal heel wat te beredderen hebben
eer het dorp van thans als een stadwwijk is aan
gepast. Maar dat zoo'n proces snel kan gaun
leert de ervaring, in andere gemeenten.
Wie de yiakelstraten eens door wandelt,
wordt getroffen door het feit, dut alle winkel
ramen gesierd of liever ontsierd woidon
door groot plakkaten die melden, dat er uitver
koop ia. Lctteriyk alle magazijnen doen er aan
mee en wie eens even by de eigenaars het oor
te luisteren meldt, verneemt al gauw dat dit
niet de gewone uitverkoopen zyn, die ook in
den ouden tyd by den aanvang va® het jaar
werden gehouden. Thans 1b het de bedoeling
om op deze wyze »*en prysvcrluging te kry'gen,
d:r men niet openlijk kun aankondigen liet i«
een feit, dat de kooplust by net public* «eer ii
erminderd en dat alleen een go sensatie in i<
l rl'zeiKlaling dezen weer kan opwekken. Vul-
gens veler mededeeling heeft het zonderlinge,
winterweer daaraan ook schuld, dat weinig is
gekocht, maar toch gelooft men algemeen dat
de malaise de menschen óf uit zuinigheid
gedrongen of niet weerhoudt óf uit voorzich
tigheid. Nog altyd blijft men wachten op de
groote daling en op het herstel van Ien toe
stand. Alle inkoopen bepalen zich tot het strlkt-
yooflige en juist daardoor zyn vele winkel» ge
dupeerd. Zy moeten het dikwyis meer van de
overdaud en de weelde hebben dan van het da-
geiyks-benoodigde. Dat de beperking diep zit
by <ie menschen biykt wel hieruit, dat zelfz
van de koopjes die de uitverkoopen brengen
niet veel wordt geprofiteerd. Het loopt er vol
strekt niet zoo'n storm by deze algemcene
veeg-uit dan vroeger wel het geval was.
Men beperkt zich tot het uiterste en dat is
voor den Haag een verschrikkelijk din£ aan
gezien men daardoor tot minimum-iyden Is ge
daald.
Met angst ziet men in de kringen van den
handeldryve'nden middenstand het jaar 1923 te
gemoet. Het belooft alie slechts en niets duidt
op verbetering. Wat de maand Januari leert
van den kooplust en de koopkracht der burgery
is beslissend. En wat we daarover hoorden is
verre van gunstig. Er wordt algemeen steen en
been geklaagd.
Met dat droeve klaaglied vangt het nieuwe
aar aan.
HAGENAAR.
MODEPRAATJE.
Kostbare zijden stoffen.
Tydens de In Amsterdam gehouden Fransche
tentoonstelling in het paleis voor Volksvlijt,
waren het vooral de zydefabrikanten, welke
mot hunne schitterende collectie xyden stoffen
algemeen de aandacht trokken.
Toch «leed het een Hollandsch hart goed te
kunnen coastateeren, dat wy de Fransche stof-
fenmode van zeer naby navolgen.
Er waren niet zoo heel veel stoffen die voor
ons algeheele nauveauté's waren, minstens ken
den wy, die in de modewereld bekend zyn, ze ai
een poosje van naam.
Opvallend veel crêpe en matelassé stoffen
worden nog steeds door de Fransche Haute-
Couture aangewend, en wat zoo typisch is,
deze stoffen worden zoo dikwyis verwelkt voor
mantelpakken, die gecombineerd zyn. Een zacht
fewatteerde matelassé van zeer dunne en soe
pel zijde opleg heet Zézana en daarvan maakt
men het korte vlugge Jasje met de lage heup-
ceintuur. D© rok Is d^n van crêpe-marocain in
•lezelfde tint. Men kan niet ontkennen, dat deae
combinatie een aanlig en volkomen k leeds nam
geheel geeft.
Het zézana, ofschoon het veel minder solid*
is dan het doorgeweven matelassé wordt ook
voor manteia verbazend gaarne gezien. Het
maakt op my altyd min of meer «Ien indruk
an een soort chamber-, of cloakstof te zijn. Dat
komt zeker, omdat de dunne zijde, op eene dik
ke laag uathine geplakt is, waardoor zij heer-
lyk donzig en zacht lijkt. De xyde op zich zelf
is echter zoo dun, «lat het niet uitbiyft of ze ia
«eer aan siytage onderhevig, wat met het oog
op de kostbaarheid der stof \vel een beetje
jammer is. 4
Het «yden clochy is een solieder soort maté-
laaeé met diepe groeven en hoog op hggende
figuren, uilen klein en symetrlaeh-gelyk. Ook
deze atof wordt het liefst verwerkt voor man
tel», manteltjes en avondcapes.
Aangezien de mode ook weer bontgebloemde
avondcapes toelaat, is het faconné Garné een
satynntof van zware kwaliteit, welke met ryke
kleuren gebrocheerd en met goud en zilver
doorwerkt la, de prachtigste en meest gewild*
stof daarvoor.
Het is wellicht het kostbaar»te weefsel, dat
bestaat en alleen zeer ryke en tuxieue* men
schen veroerloven zich de weekje daarvan een
volledig kleedingstuk te bezitten.
Dikwerf wordt het abt gedeelte van avond-
robes, als panden of panneaux ingezet. Men
gebruikt er thans ook kleine stukje* en brokjea
van ter opsiering van avondhoeden en van d*
kleine, vlugge selzoenahoedjes, welke reeds in
de étalages hunne „entree joyense" maken.
Eene «tof die^pch ook zeer in de gunst be
gint te verheugen is het crèpe-metaalweefe*!,
dat men Alpinolse" gedoopt heef! en dat door
ondeskundige» dikwyis met den naam Timbo
aangeduid wordt. Timbo was een crèpe-achtig
yden utrooweefeel, dat «len vorigen zomer ve*l
opgang maakte en Alpinoite is eerder een zij
den crêpe weefsel, waarin gegolfde, opliggend*
patroontjes voorkomen en dat door de eig*a«
aardige weefmethode een ryk metaal effect
langt. Het l* buitengewoon rekbaar en plooi-' j
baar, zoodat het van de modistes lang niet
slecht gezien is om het voor hün hoedenrjjk
te annexeeren.
Het heeft dit gemeen met het *atyn-met-aw»
taai-weerschijn, waarin werk^jk goud en zil
verdraden verweven zyn en dat tot de effect
volste Boffen, die er bestaan gerekend kan
I worden.
Over de verschillende crêpes-fa^onnés, t
van den winter een zegetocht daden door
het moderijk, heb ik al eene eerder gesproken.
Dat faconneeren, wat eigeniyk beteekent m*t j
bloemen „opleggen" of „doorweven", strikt zich
zoetjesaan uit tot alle soorten zijden
stoffen .welke in den laatzten tyd in de mod*
kwamen.
De^ip zichzelf reeds zoo kostbare stoffen al*
crêpe romain en crêpe Egyptien of Dalmatian, 1
warden ook reed» gefaconneerd, waardoor iftea j
weefsels van grooten ryiodom verkrijgt Men
moet zich echter niet verwonderen als derge- J
l(jke stoffen 20 gulden en meer per meter op J
moeten brengen en kan gemakkeiyk uitn
dat een toiletje daarvan een aardig ztuivertj* I
kosten zal.
Nog i* er eene prachtige, nieuwe «ydenztof,
het Fulgurante, eene matte effen sjjde, welk* j
zeer gedistlngueerd staat en dus ook kostbaar
is. Men garneert ze vooral in zwart en wit tn*
kant en iaize en ontziet zich niet om haar som
heelemaa! met kant te bedekk^p.
GRACE ALLAN.
FEUILLETO'
Naa rhet Duitsch
van
Von Horst Budemer,
bewerktdoor
J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
li
Op een helderen namiddag in den nazomer
heerschte er in het park van het Blottetedter
slot, uitgelaten vroolykheid.
Ongeveer veertig persoden zaten op de ve
randa, vanwaar een breede stoep naar een groot
plein voerde, waarop oude kastanjeboomen
stonden. De kinderen vermaakten zich in een
boot op het kleine meer, dat zich voor het slot
uitstrekte. Tusschen de licht*, liithtige toih£
ten der dames en de zwarte rokken der heeren,
schitterden de roode attila's der Stolper huza
ren, wier regimentskape! een wals speelde,
waarop het gezelschap onder de oude boomln
lachend ronddanste.
Twee huzarenofficieren hadden ich afgezon
derd en liepen langzaam, aan dqn overkant van
bet meer, tusschen de rozenhagen.
„Ontzettend niet waar?" zeide de jongste,
luitenant Von Mellenow, tot zyn metgezel, den
eersten luitenant Pratorius, die nog pas kort ia
het regiment was.
„Ja, allerontzettendst! Het is vreeseiyk de
z^jfbeheersching van den zieke te zien", sterrifle
déze toe, terwyl hy opgewonden zyn snor op
streek en de breede borst vooruit zette. Hy waa
een reus, wien de ulanka (dacht van de ulanen)
heter gepast zou hebben dan de attilla.
De kleine. Monde, nog zeer jonge Mellenow,
■loeg zenuwachtig de hakken tegen elkaar, zoo-
ren rinkelden. „Te «reten, dat men
hoogstens dezen winter nog doorkomt en dat
op een leeftyd van dertig jaar!"
„En dan nog in 't bezit te zyn van een ma
joraat van zes goederen, ter waarde van vier
millioen mark! Wien zou dat niet neerdruk
ken!"
„Welnu hem juist niet! Wat geeft hy, met
zyn ingevallen borst en holle wangen, waar
de roode vlekken op branden, zich geen moeite
om kaarsrecht te staan en dan nog voor ieder
een vriendelyk woord te hebben! Het is eenvou
dig bewonderenswaardig!"
De eerste luitenant pratorius .sloeg de han
den op den rug samen.
„Maar men is tegenwoordig toch zoo ver in
de "medische kunst! Goethe moet ook in zyn
jeugd tering hebben gehad en die is toch heek
oud geworden.
,Ja, maar tusschen tering en tering is onder-1
scheid! Als u langer in het reftknent waart,
zou u op d.e hoogte zyn en weten, d*t de majo-
raatsheer alleen den zomer hier doorbrengt ep
den'overigen tyd in Egypte, Algiers, San Me
mo. En hy heeft streng volgens de voorw^mf-
ten van den dokter; hy ziet trouwens de^hope-
loosheid van zyn toestand volkomen in."
„En dan wordt de geheele heerlijkheid het
eigendom van onzen ritmeeeter?"
„Ja, hy zit het dichtet by dén troon. Zy zyn
neven, hun vaders waren broers. Ginds staat hy
onder den rooden beuk met juffrouw von Dan-
kersbach.
Hm, arm meisje, die flirt loopt toch op niets
uit!"
.Mellenow, in vertrouwen gezegd: „ik, die
pas kort geleden eerste luitezlant werd, denk in
de verste verte Met aan trouwen, maar die daar
kan iemand het jioofd 'op hol brengen."
„Brand je vinger» niet, Pratorius!"
Deze zeide niet», doch ataarde naar den
rooden beukeboom. Mellenow werd ongeduldig
„Ja, een blonde schoonheid! Zie je, hoe de zon
haar vol, goudblond haar fonkelt! "Eb wat
een gestalte! Zy is ook al vier-en-twintig jaar!"
„Dan wordt het tijd, dat zy trouwt," brom
de Pratorius.
Mellenow lachte en trok hein aan zyn arm
mede. „Kom, myn waarde vreemdeling uit dc
veklen van Silezië, dan zal ik om je daarvoor te
bewaren de oogen openen, eer het te laat is!
Dus ten eerste: „Zy heeft twee broers, een by
de garde in Beriyn, byna eerste luitenant: een
lichtzinnige kerel, die zyn vader meer kost dan
hy kan opbrengen, want zyn bezitting is niet
veel waard en bovendien hebben zy hypotheek
houders verboden nog meer hout te vellen. De
jongste broer is oersoliedë: hy dry ft op dit
oogenblik ergens in Oost-Azië rond!"
„Marine
„Ja. En haar vader een gepensionneerd ma
joor aanliep, je zooeven bent voorgesteld, is
in het geheel geen licht en tracht met alle
mogelyke middelen zyn oudsten zoon te behou
den. Haar moeder is sinds vyf jaar dood!
Duf afblyven! Het zou ook vergeef» zijn,
want zy heeft onzen ritmeester lief."
,Nu, die kan zich de weelde van een arme
vrouw toch, wel veroorloven!"
Mellenow bleef «taan en lachte: „Zeer zeker
kan |y dat! Maar hy doet het niet! De heme!
ma gweten, wat de vrouwen al niet aan hem
zien! Als hy wil, kan hy ook zeggen: „Ik
kwam, zag en overwon. Hy heeft er duivels stag
met de vrouwen om te gaan. Een lief woordje,
waarby hy de lippen wat naar voren steekt,
kleine oogjes zet en met de punten van zyn
laarzen wipt Ik zou u veel kunnen'vertellen,
maar doe het liever niet!Ja-a en Grete
Dankerabach heeft hy sedert twee jaren vopr
zyn wagen gespannen. Het meisje houdt zich
goed, maar desondanks weet ieder, hoe het met
haar staat"
„Maar dan ie het toch de plicht van Blott-
stedt
Mellenow haalde de schouder^. „Myn
waarde, wie zulk een vrooiyk
leidt, zelf een uardig vermoHn bezit, en recht
hebbende is op dit mooie nj^joraat, (hen is veel
veroorloofd en togenovef juffrouw von Dan-
kersbach neemt hy de maatschappelijke vormen
zoo nauwgezet mogelyk in acl^dat zou by
haar ook niet anders kunnen! ^ant zy heeft
het niet gemunt op zyn geld maa? des te meer
op den man, daar kun je zeker van zyn."
Bytyds brak het gezelschap op; er mocht niet
te veel van den zieke gevergd worden. In de
vestibule nam hy afscheid van zyn gasten, voor
ieder had hy ©en vriendelyk woord, meest een
schertsend. Maar toen de laatste had afscheid
genomen, zonk de majoraatsheer ineen en
sleepte zich met moeite naar zyn werkkamer,
waar hy zich in een gemakkelyken stoel liet
neervallen en de oogen stoot.
Dus dit kon hy zelfs niet meer uithouden.
Of (ag de oorzaak daaraan, dat grapf Solten
he mdie bedroevende mededeeling ontrent den
majoor von Dank*mba<h had gedaat? Waar-
achyniyk wel! Gpd, het wae toch t treuriri
Al» «yn neef Wu»»ow nu maar nieè dadelyjt
binnenkwam, want vyf minuten moest hy rust
hebben. Hy had echter niet een» zoo lang noo-
dig, om zichzelf weer geheel meester te sip*
Na een kwartier ongeveer trad ritmeester
Wumow von Blottstedt het vertrek binnen.
„Was het niet te druk, Joachim?" vroeg hy.
„Ik geloof het niet"
Een vermoeid lachje zweefde om «yn mond,
een teringachtig blosje kleurde «yn wangen.
Hy stond op en stak een hoofd boven zyn neef
uit, die voor hem stond op en stakemfwy
uit, die voor been stond met de handen in de
zakken, gezond, krachtig mi met bruin verbrand
gelaat „De opperhoutvester heeft een reebok
met zeetnadig gewei voor je ontdekt Heb je
vanavond lust hem te gaan schieten?"
Dank Je, ik sou graag spoedig terug gaan
naar Stolp. Morgenochtend om vier uur b*#a-
■n de oefeningen!"
Maar je hebt toch nog wel een half uurtje
voor my?"
„Natuurlijk Joachim. Maar je ziet er ver-
moeid uit, ik vrees dat het te druk voor je aal 1
worden."
De zieke maakte een vermoeide beweging 1
m«t de hand. Ik zou dozen winter graag hier 1
biyven, om weer een» sneeuw en ij» te zien en]
den storm door onze wouden te hoorea mi-j
when. Wat verlaag ft daarnaar!"
„Maar daaraan valt toch in het geheel niet te]
denken!"
„Het sou zeker mijn dood «yn, vast en zei
maar waarom bet lijden te verlangen. Ik I
immer» toch niets nut En al kan ik vertrouwen 1
op den rentmeester en opperhoutvester suft]
een groot goed heeft era energiek meester noo.1
dif.
De ritmeester streek-een paar mp*l met sjja|
zakdoek krachtig «yn bruinen diUen snor
zy. Wat voor sombere gedachten zyn dat n«]
weer?
„Ga zitten Wuaeow! Zoo da
my, zeg my nu eens eeriyk heb je eig
ernstige plannen roet juffrouw roe
bach?"
Wuwtow beproefde luchtig over de zaak 1
te praten. „Komt tyd, komt raad. Due."
,41 innen kort erf )e het majoraat"
„Nu, dat hopen wy niet En als het t
dan loopen er nog meer Blottstedt* ia de t
rrtd rond. dW bl« .9». .U ,tj mu u. d* taart
.Wumow, Ik vmodn j. om n» Mityk i
„Gret, DukmkMh 't, wntotyk L-
en ik „loof ook niot d.t ik M. I
tj. s>u loopen, nu, -eet jt, ik gltoai,
•b echtenoot Mn recht „rnppi, figuur
maken. Eerlek («Md «Ml Ik no( in hM
lort in trooWM."
(Woedt enroolfd.)