Reclame-Aanbieding
MANTELCOSTSMES vanaf 75 gulden.
Laatste Opruimingswaak
TILLY LUS' JUBILEUM-NUMMER
Rente 5
VI TOR HUGO
S MAATAFDEELING
GEZ. VAN DANTZIG
GROOTE UITVERKOOP
1ENDER
BAHLMANN Go. - GOUDA.
HAEMOFERRIN
Mliii®
WE DAMES EK HEEIEN,
IN ONZE
GEDURENDE FEBRUARI.
Hoogstraat 9-11, GOUDA. Tel. 385.
PLATTE GROND VAN GOUDA
Prijs 75 cent.
PT* Adverteert in dit blad.
II
2
25 °|o korting
Wormen
„Fermifan"
Ingang winkel tijdelijk achter de Kerk.
Gelden op eerste hypotheek
beschikbaar.
PETHOS 7YzCt
SpeoalesIO
Royales 12
KWALITEITS - SIGAREN
Advertentiën
nuamwuuuti it hui.
VEMNIfilIfi VAN VRIJZINNIG
mmmt in li.
Stom- in Onmitdii
ffisscbirij
DE fiROOTE ZWAAN
KINA DE VRIJ.
KINA LAROCBE.
SA16UIR0SE.
VERSCHENEN:
in KLEUREN uitgevoerd op royaal formaat met volledige stratenlijst.
Verkrijgbaar bij den Boekhandel en de Uitgevers
A. BRINKMAN ZOON, MARKT 31.
wegens verbouwing
bij H. C. WERNING,
GOUDA Harkt 47
op alle mode-artikelen, ook op
staal gekozen.
lil Blootst, Rokken, Llngielti, Criitsiri u
Zakdoeken, Handschoenen. Corsetten
Konsto, zeer roordeslige aanbiedingen.
Zie'onze prijzen.
Glycerine spuitjes.
Inhalatie toestellen.
Kroepketels.
JE JIDRES
MIJNHARDE
AMSTERDAM
ROTTERDAM
Goudschs Voirschotbank
HypótliBkin ui CredietM
EET STEEDS VERSEER 1
GELDERSCH ROGGEBROOD
MERK C. V.
DIRlKTE
EKPELLER
ADVERTEEREN
DOET VERKOOPEN
Van 5 tot 10 Februari a.s.
VAN
Alle Winter- Dames- en Kindermantels
Mante costumes, Japonnen, Blousen, Rokken,
Kinderjurken en Peignoirs.
StoffüB, Fluweelen, Flanellen, en Pelterijen.
Door aankomst Tan nlenwr -«—•-«n zullen wil het
rosteoriode gedeelte zoor NORM l-lqe prijzen
aaihledin-
VERSCHENEN:
van HET MASKER, met vele fraaie foto's.
PRIJS f 0.75.
Abonnementsprijs per jaargang van 12 nummers ZES GULDEN
Ta bekomen bl] den Boekhandel en de uiig evers
A. BRINKMAN ZOON - GOUDA
(STAALHAEMATOGEEN)
Bloedvormend
Versterkingsmiddel
Or. H. NANNING'S
Pbarm. Ckem. Fabriek, die Haag
voor aanvragen van minstens 1 10.000.
op conrante onderpanden.
Nederlandsche Hypotheekbank
opgericht te VEEHOAM ln 1890.
TWEEDE BLAD.
STADSNIEUWS.
FEUILLETON.
Door duisternis tot licht.
gevraagd voor Gouda en om
atreken. geheel zrilstandlg
Kunnende optreden.
Brieven maf uitvoerigen In
lichtingen en verlangd sala
ris onder No. 307 bureau
Goudiche Courant.
807 10
Zij. die met den aanvang
van den nieuwen cursus toe
lating wenschen tot bovenge
noemde lessen, worden uitge-
noodigd zich uiterlijk 17
Febr. a.s. aan te melden bij
den Directeur onder overleg
ging van 1. een geboorteakte,
2. een verklaring van ouders
of voogden, dat zij voorne
mens zijn de(n) candidaat
voor 't onderwijs te bestem
men. 3. een mededeeling van
welke scholen hij (zij) onder
wijs heelt ontvangen. De can
did Aten moeten op 1 April
1923 den leeftijd van 14 jaren
hebben bereikt.
De Directeur,
ai i i /.slop.
816 20
Dijkgraaf en Hoogheemra
den van lyjnland, brengen bij
deze ter openbare kennis:
lo. dat de lijsten der stem
gerechtigde Ingelanden van
het Hoogheemraadschap voor
hót dienstjaar 1023, opge
maakt op Donderdag 1 Fe
bruari 1923. gedurende veer
tien dagen van ö%Februaci
1923 af voor ieder ter lezing
zullen liggen als volgt:
do lüsten van el de zestien
districten ter Secretarie van
Rijnland (op eiken werkdag
vgn des morgens 10 tot des
namiddags 4 uren), alwaar
zij tevens, tegen betaling van
één gulden en vijftig cent
voo elke lijst verkrijgbaar
zijn:
die van het derie district
aan de Cruqulus
die van het vierde district
aan dc Lynde»;
dio van het zevende district
aan de Leeghwater;
die van elk der overige
districten ter Gemeente-So-
cretarit van de hoofdplaats
van dat district en van de
daartoe behoorendo onder
kiesdistricten;
2p. dat rij, die vermeenen
dat de lijsten niet nauwkeu
rig zijn opgemaakt, gedu
rende veertien dagen na het
aanplakken der kennisge
ving het recht hebben htinhe
Jjezwaren met overlegging
van de vereischte bewijzen,
san de beoordealirw van de
Vereenigde Vergadering te
onderwerpen, welke op den
eersten Donderdag in Maart
B.8. omtrent de ingekomen
bezwaren zal beslissen;
3o. dat door of vanwege
het Hoogheemraadschap deze
kennisgeving op 5 Februari
1923 zal worden aangeplakt.
Dijkgraaf en Hoogheemraden
van Rijnland,
PIJNACKER, Dijkgraaf.
J, SLAGTER. Secretaris.
814 67
(R Afd. GOUDA.
DEBATAVOND op Donder
dag S Februari 1923, des
avonds 7^ uur in de Zaal
„Kunstmin" der Sociëteit Ons
Genoegen.
Sprekers:
Ds. J .BORGER
4 en
jf Jh Heer H. 0R0I8ET,
Amsterdam. (Atheist).
Onderwerp:
Het Godsbegrip.
Leden met één huisgcnoot(e)
vtije toegang op vertoon
groene kaart (lezing West-
mijse).
Ëntrée voor niet-Ieden
k 1 0.25 per persooü.
Kaarten verkrijgbaar bij
den héér J. DE VEN, boek
handel en voor zoover plaats
's avonds aan de zaal tegen
0.40 per persoon.
HET BESTUUR.
808 81
Billijke prijzen.
Hygiënische behande
ling.
Eerste klas aflevering
vindt gij bij de
TaL 540.
WASSCHEN
droog v. d. stok
gemangeld
opgemaakt.
Boorden en Manchetten
Dekens en Gordijnen.
808 20
V«rknjtW-btf: 800 10
M. H. TAS JÜOOS
welbespraakt, goed gekleed, leeftijd 26—40 jaar, gevraagd voor
verkoop aan particulieren van artikel niet bij den handel
verkrijgbaar. Hooge provisie. Vakkennis wordt door vakkun
dig personeel onderricht. Aanmelding Maandag a.s. 's nam.
2—4 uur Hotel Station, Gouda. 815 24
DE GOUDSCHE FRUITHANDEL
Lange Ttenfleweg 27 Telef.31S Gouda
heelt la voorraad:
Taielperen
Blauwe druiven
Bananon
Sinaasappelen
Citioouen
Kastanjes
Doosjes Tunisdadels
291 80
Tatelappelen
Nieuwe vjjgen
Ananas in blik
Diverse «oorten noten enz.
Bnsgroenten (Merk Sleutels) tegen eononrreerende prijzen.
T"
817 80
ANTON COOPS
Drogist - WUd.traat St
VolksinenbelniMC azijn
Korte Noodgod steeg 10.
VOO» REPARATIËN
SPOEDIG EN BILLIJK.
onregelmaugen
Gele
Wear. Gebruik hiferie^en
LAXtER-TABLETTEH
Zuiveren hei bloed
fendoos SQd-
BEURSPA53ACE1-5
ARNHEM
LEIDEN
«VITTE DE WITHST? 28
Bletkorssinflel 29.
geeft credleten vanaf 50.—.
Algemeen Assurantiekantoor.
801 10
zoowel bil volwassenen als bi]
kinderen verdrijft men zeker
en snel met de beroemde
Worm poeders
van Jacoba Maria Wortelboer
van Oude Pekela. 85 cci\t per
doos. drie doozen 2.40. Ver
krijgbaar hij do verkoopers
van Wortelbocr's Artikelen.
298 17
Rott. Brood-, Beschuit-,
Koek- en Banketbakker^.
RAAM 95-98.
801 10
van dc hevigste nheumobache-
en zenuwpijnen. ót folUmn
«ir> de» jicht en spit dooi»
«Werk Ankei-Wun-ExpeHen
Verkrygbssi» bij 6»® Apotheken
en Drogisten Pr,ji/0.9J./t40,/Ltt
Verkrijgbaar te Gouda bij
ANTON COOPS. Wijdstraat.
Waarschuwing, koopt geen
Pain-Expeller met Duitsche
prijzen en verpak' ing. 296 29
ETALAGES ACHTER DE KERK.
EEN DOOR
Nederlandsche Artsen
beproefd en aanbevolen
Aaerenaam ran emaak
f 3.00 per beele flescta
f 1.00 per halve ilesch
■r. Veendam Oosterdlep.
Kantoren 4mslerdam tteeiengracht Bid.
Sinctii: Mi. I. BROUWER I». 11 Mr. M. I. Ill-
inlichtingen verstrekt de Heer W. J. E. VAN DEK
RIJST, te Utreaht, Weistraat »-
No. 15151.
ZATERDAG 3 FEBRUARI 1923.
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
DCXLVI.
Vele groote mannen hebben in den Haag ge
woond en vele zy'n er ook geboren. Het is een
soort trot® van een stad, dat zij groote man
nen binnen haar grenzen zag geboren worden.
Waarop die trots berust ia niet heel duidelijk,
want de stad heeft er part noch deel aan en
strjjkt een eer op die haar toevallig in den
schoot viel. Het is dan een daad" van piëteit
om in het geboortehuis een steen te metselen,
waarin gegraveerd staat, dat hier de groote
man het levenslicht aanschouwde. Dat huis kan
het ook niet helpen, dat die groote man er ge
boren werd, maar het is de piëteit van het te
doen en dus doen we het.
We hebben al heel wat van die gedenksteenen
en als we maar lang genoeg leven komen er
nog meer. Thans zijn we er weer één rijker ge
worden, n.l. voor de gebroeders Maris, Jacob,
Willem en Thijs, naar wie ook reeds gemeen
schappelijk een plein is vernoemd.-
Het huis staat in een niet 'zeer aanzienlijke
buurt, hetgeen Biets bizonders is, want de def
tige wijken waren indertyd heel anders ver
deeld dan thans.
Tot zoover gaat alles goed en normaal. De
steen is geplaatst met data van geboorten voor
alle drie. Had men het daar nu by gelaten dan
was het mooi geweest maar men heeft de onza
lige gedachte gehad om er een rijmpje by te
plaatsen. De Paradijsdichter is echter ter ziele
en een opvolger was nog niet in het paradijs
verschenen, totdat zich thans een sollicitant
heeft aangemeld. Luister wat hjj van de ge
broeders Maris weet te rijmen.
Jacob Maris, Willem en Thys
Eerst Licht zagen in dat huijs.
Groot van hart en klaar van hand
Schilders-dichters van 't Lage Land.
Is het niet prachtig! Voorloopig die Thijs,
die rijmt op huys. Als ge de beide woorden
echt-Haègsch uitspreekt, rijmen ze heerlijk.
Waarom die tweede regel zoo gedraaid is Och
waarom niet? Eerst zagen zy licht in dat huys
en wat ze er later zagen moet ge maar raden.
Is dat „klaar van hand", niet een pracht-inven-
tie? En dan die spiksplinternieuwe beeldspraak
van het lage land, waarlijk die is een daalder
waard.
De groenteboer, die het vers gelezen had
vond het niet mooi en wist een beter, naar hy
zei. Het luidde aldus:
Willem Maris, fhijs en Jaap
-Geboren hier werden als knaap
Mooi van verf en vlug van penseel
Sieraad van Neerland's kunst-prieel.
Is het niet mooier?
Theo van Doesburg, de bekende Dadaist.
zond het volgende vers:
Hier geboren drie Marissen,
Reuze-Dada-rissen.
Schilderde prachtig-eigenwys
Dada, Jaap, en Willem en Thijs.
We hebben nog meer inzendingen gelezen,
maar deze waren de beste.
Bekroond is als altijd het minst mooie,
maar daaraan is niets te doen. Wie de bekroon
de poëet is? Natuurlijk een geheel onbekende
en dus doet het er niet toe hoe hy heet.
Den Haag is een steen rijker en de Paradijs
dichter heeft zijn opvolger gevonden.
Aan ëen treurige geschiedenis is hier ein
delijk een eind gemaakt. We bedoelen het ge
val van den man die weigerde zyn huis te
verlaten dat voor den aanleg van een verkeers
weg moest worden afgebroken en die erin bleef
zelfs toen het dak boven zyn hoofd al was af
genomen. De slooper weigerde verder te gaan
met de afbraak en dus bleef het huis staan.
Dergelijke gévallen zyn eigenlijk zeer onaan
genaam in een stad en we begrijpen niet best
waarom hier niet een einde is gemaakt vóór
het zóóver was gekomen. Heeft de gemeente
wel begrepen, dat zy de afbraak had moeten
laten wachten? Waarlijk zoo urgent was dat
niet. Het hs ëëh oud en tamelijk dwaas plan van
verkeerswegen dat nu maar hardnekkig wordt
voortgezet en dat best met zoovele undere
plannen een tiental jaren had kunnen wachten.
Al die plannen zijn het gevolg geweest van
de zonderlinge omstandigheden, dat den Haag
eens een tijd heeft beleefd, dat het te dik in
zyn duiten zat en dub uit een volle portemon-
naie regeerde. Nu zitten we met die haif-afge-
werkte plannen en ze worden in dezen duren
tijd uitgevoerd.
Het moet met de financien van den Haag om
den duur misloopen als we zien hoevelen er
iedere maand vertrekken. Juist kwamen ons
de cijfers over November 1922 onder het oog.
Bijna twee duizend menschen verlieten in deze
maand den Haag, terwijl er ^746 zich vestig
den. Doordat het aantal geboorten het aantal
sterfgevallen weer overtreft, is de bevolking
nog met 20 menschen toegenomen. In Novem
ber 1921 bedroeg dat aantal nog 600, hetgeen
eventjes een verschil is. Merkwaardig is het,
dat het aantal woningen in November met 781
is toegenomen. Dit tegenover een toeneming
der bevolking met 20 menschen moet wel tot
een leniging van den woningnood leiden. Op 1
December waren nog 2800 \joningen in aan
bouw. Men mag wel rekenen, dat die in eenige
maanden tijd worden afgeleverd. Blijft de be-
rolking op deze zelfde wijze vooruitgaan, dan
moet er een overschot aan woningen komen.
Hoeonlangs de wethouder "heeft kunnen be
weren, dat de nood nog zeer ernstig was, blijft
ons een raadsel. Wanneer wij de cyfers sedert
1914 nagaan, dan kan het niet anders of er
moet haast geen tekort meer zijn. Nu, dat zal
natuurlijk een groote vooruitgang zyn, want
de huizen-woeker bestaat nog altijd, te meet
lat de huur-wetten op de meest lammena
dige wyze worden uitgevoerd. Een overcom
pleet en de concurrentie zullen wel anders wer
ken dan het bureaucratische stelsel der huur
wetten.
HAGENAAR.
-1
MODEPRAATJE.
Om en bij de voorjaarsjaponnen.
Hier en daar is reeds een enkel voorjaars-
lodel verschenen, doch het schuilt zóó weg
tusschen de groote massa opruimmgsartikelen,
dat men het haast onopgemerkt voorbjj gaat.
Trouwens men is er tegenwoordig wel aan
gewoon, dat heit geheele jaar door aardige
nouveauté's in een apart deel van de étalage
te kijk gezet worden. Men let er nauwelijks op,
hoe juist zulke tusschentyds verschenen model
letjes de schakels vormen tusschen de mode,
die aan 't Verdwynen, en eene nieuwe, welke
aan het opkomen is. Want gewoonlyk neemt de
mode geen groote sprongen van het eene uiter
ste naar het andere, doch ontwikkelt ze zich
langzaam en geleidelijk met telkens eene kleine
wyziging uit de voorgaande.
Wij hebben immers zoo goed kunnen consta-
teeren by de nieuwste robe-princesse, dat de
ceintuur niet langer de hoofdrol speelde by de
japonnen.. Thans zien wy reeds, dat modellen
van ander snit haar ook ontberen en dat hare
vroegere plaats enkel nog aangeduid wordt
door eene groote gesp, eene plaque van git
met lange hangers, en motieven van leder met
uitgeknipte franje. Ook hadden wy in de dik
wijls druk geborduurde jasjes van de élégante
mantelpakken eene aanduiding voor de zucht
naar afwijking tusschen mantel en jok. Een
nog sterker teeken daarvoor was de nieuw in-
gewoerde dracht van vlugge matelassé jasjes
op effen rokken van dezelfde tint.
Dat deze teekenen niet bedrogen blijkt reeds
uit d? eerste voorjaarsmodellen, die weer uit
een apart jasje en een afstekenden rok bestaan.
Dat heeft opeens een veel luchtiger karakter,
dan wat wy in de laatste jaren droegen. De
jasjes zyn va® bedrukte zijde, liefst zoo bont
logelyk en inj groote grillige Oostersche pa
tronen. Ze hebben een, op eene breede heup-
ceintuur overblousetule vorm en doen geweldig
denken aan de veelsoortige casaques, die reeds
overbekend ztfn.
Het typische ervan is, dat ze zoowel als man
telpak, als blouse en rok, als japon beschouwd
kunnen worabn, omdat de mode het zoo vóór-
beschikt. Of dat ook met de gezindheid der
ècten, kant geheel in raetyri,
leed van kant in de Mi\%-
igeu. Van de garnemngen
flraagsters strooken tal, moet echter eerst nog
Mijken.
Van de nieuwe voorjaarsjaponnon kan ik nog
dit vertellen. Ze zyn dikwijls, haast overmatig
veel, gegarneerd met een Berthekraag, hetay
van kant, hetzy van dezelfde 3tof.
De rol van kant tal ook in dc komende
mode bjjzonder groot lijn.
Haast aan alle avondjaponnen, aan alle ge-
zelschapakleeding zal er iets van kant te vin
den zyn. En het zal niet zoo weinig zyn ook.
Mouwen, banen, draperiën van kant goven het
feestkleed een vorstelijk aanzien, te meer om
dat men nu het mode is, kant in kleuren maakt,
kant met metaaleffecten, kant geheel
kortom een overvloed
terendate uitvoeringi
die er verder nog zóó om en bij het voorjaars
kleed belmoren, noem ik verder lint en bont-
ekleurd metalliek galon.
De motie der iintcocardes fs nog niet ten ein
de. Integendeel, ze is uitgedydt tot cocardes
van geweldige afmeting, tot, cocarde- en viin-
der st rikken van breed lint met lange oinden.
Zulk eene cocardegai neering is vaak den
eenigen smuk van een eenvoudig blauw of ne-
vast kleedje.
Het 'nieuwste streven in de modi w\jst op
eene toepassing van allerlei gegevens, <lie aan
de Parijsche apachenwereld ontleend zijn. Het
meest in het oog loopende verschijnsel daarvan
ia tie bonte z(jd«ft halsdoek, die met brutalen
iurf, nu eens om tie heupen, dan, als eene on
gelijke decoratie ojpi de schouders geknoopt
wordt.
Men kan dit veilig beschouwen als een van tie
ele teekenen, welke op eene bonte, onrustige
mode wjjzen, volkomen het afbeeldsel van don
oiligen, onzekeren tijd waarin wij leven.
GRACE ALLAN.
MEDISCHE BRIEVEN.
Schotwonden.
De jaren, die achter ons liggen, hebben, zoo
als begrypelijk is, ons veel geleerd aangaande
de verwondingen door kogels ontstaan en het
ligt in lnijn voornemen u thans eens iets dien
aangaande te vertellen.
De hagelkorrel» in 't algemeen genomen
richten weinig of geen schade aan, tenzij na
tuurlijk toevalligerwijze zoo'n korreltje terecht
komt in een gewichtig orgaan. Ook zyn zy
geenszins onschuldig, wanneer een hagelschot
gelost wordt op zeer geringen afstand van het
achtoffer. In dit laatste geval zijn op die
wijze de hagela in staat de ernstigste verwon-
lingen in 't leven te roepen. Afgezien van deze
buitengewone omstandigheden is het hagelschot
in de meeste gevallen nogal goedaardig en
richten tie hageltjea weinig of geen schade
aan. Wij willen daarom liever ons oog slaan op
de kogels, afkomstig uit revolvers, pistolen e.
d. De kans blijft .rt&tilurlijk ten allen tij,Ie
open, dat de persoon in kwestie, die door een
of meer kogels getroffen wordt, hetzy onmid-
rleilyk gedoixl wordt, hetzy zoodanig gewond
wordt, dat behoud op het leven nauwelijks te
verwachten is. Toch zyn er geluksvogels, die
loor het oog van een naald kruipen en zien wy
soms, dat de kogel juist langs het hart of juist
angs eèn buitengemeen gewichtig bloedvat is
gegaan .zonder eenige belangrijke schade te
•roorzaken. We zien nu een enkelen keer, dat
de kogel door een bepaald lichaamsdeel is ge
gaan en uitgetreden is, doch niet zelden komt
het niet eens zoover en blijft de kogel onderweg
teken en de vraag, die ons dan ter beant
woording wordt voorgelegd, is deze: Wat zullen
we doen Moeten we den kogel trachten te ver
wijderen of moeten we hem maar rustig laten
zitten? Wanneer ik bij u allen deze kwestie in
stemming zou brengen, ben ik er niet bang voor
of verreweg het meerendeel zou z'yn voor de
eerste manupulatie, d. w. z. om te probeeron
den kogel er uit te halen. De medici evenwel
staan op een geheel ander standpunt ln zoo
verre, dat als b.v. de kogel buitengewoon opper
vlakkig ligt of de omstandigheden met 't oog
op d.en kans ,op levensbehoud tot een ingreep
dwingen, men er niet tegen op ziet den kogel
te verwijderen. Zyn deze indicaties niet aan
wezig, dan laten wij liever den kogel rustig
zitten. Onwillekeurig zal deze handelwijze u
eenigszins bevreemden en ge zult by u zelf
denken: die kogel behoort daar toch niet thui»,
kan t. i. t. last gaan veroorzaken, dua is het
toch wol zoo raudzaam hem meteen te verwij
deren. Een zeer plansibele redeneering, die zoo
bij het eerste aanhooren zonder twijfel recht
van bestaan behoort te hebben. En toch, de er-
\av.ing heelt ons ander» gelee ril, myne waarde
lezeressen en lezers. Het is n.1. de infectie, die
steeds op den loer ligt en ons dwingt onze
handen zooveel mogelyk in den zak to houden.
Gaan wy n.1. peuteren in het wondkanuiil, pro-
boeren wij met een pennetje d ekogel te betas
ten of spoelen wij zelf» de wond en het wond-
kanaal uit met een desmfccteeren.de vloeistof,
dan doen wy meer kwaad dan goed. De tallooze
bacteriën, die steeds op den loer-liggen een
oiitstekingsprocea in het levon te roepen, win
nen terrein en het gevolg zou kunnen zy'n, dat
de patiënt ten offer viel ten gevolge van onze
hulpvaardigheid. Bestaan er dus geen dringen
de aanwijzingen, dan zullen we den kogel zeer
rustig laten zitten, waar hy zit en de wond aan
de oppervlakte bedekken met een ate viel ver
hand. Handelen wy aldus, dan zien wy betrek
kelijk zelden een ernstig ontstokingsprocpH op
tieden, dus m. a. w. zyn de omgevende levende
weefseldeelen in staat de overwinning te beha
len op de bacteriën,/lie heun belagen. Wat ge
beurt er nu met zoo n kogeltje, zult ge vragen
in den loop tier tijden. Welnu, de indringer
wordt z.g. „ingekapseld", d. w. z. een kapsel
van bindweefsel omgeeft de kogel, waarmede
d: natuur dus ingiypt en maatregelen treft,
dat deze onschadelijk gemaakt wordt. Mocht
het nu later biyken, dut zoo'n kogel toch nog
len weg stil, b.v. omdat hy één of ander
zenuw in den knel brengt, dan kun men toch
nog altyd tot venvydering overgaan. Dit zyn
evenwel uitzonderingen. Het behoeft geep-be
toog, dat de Röntgenfoto ons in zulke gevullen
groote diensten bewyat, aangezien men zich
dan vooraf kan oriënteeren omtrent den zetel
van den kogel.
Uit hot bovenaangehaalde blykt dus ten dui-
ilelykste de eerste plicht van degene, die hulp
verleent n.l. deze: „vooral niet te schaden".
LAND- EN TUINBOUW.
Wut elke maand te doen geeft.
(Ie helft Februari).
Nadruk verboden.
In deze maand is reeds een herleving der
nutuur waar te 'nemen, zoowel in de planten-
als in de dierenwereld. Hazelnoot en wilg, els
en abeel gaan bloeien, evenzoo het Sneeuw
klokje, de Crocus en Winter-Helieborus, de Oy-
donia japonica, een waar sieraad in den bloem
hof, en het peperboompje. De insecten ontwa
ken, verschillende vogels, ais de gewone leeu
wenk, de spreeuw, de witte kwikstaart, e. a.,
keeren terug uit het Zuiden, de waterspreeuw
en ekster bouwen hun nest, de merel laut zyn
gezang weer hooien, de wilde ganzen verlaten
ons. in den tuin en op den akker hei-vatten zij
de werkzaamheden, eigenlijk hebben ze dezen
winter niet of byna niet stilgestaan. Wy spit
ten de gronden, «tie in tien herfst niet bemest en
omgelegd zyn, na er eerst wat mest, 't zy n«-
r- of kunstmest, opgebracht te hebben, in
dien de grond vorstvry is, als thans, terwyl we
dit schrijven, dan kunnen we tot diep spitten
vergaan. f
Mangelwurtelen, welke wiüifater i
til verplanten, kunnen we ftymder rai
aaien. Laat thans, nu dorschers én paarden
wil-
ruinen
paarden het
't best kunnen wachten, het graan afdorschen,
hoewel zorgdragend, dat ge ook voor de volgen
de drie maanden nog wat om versch te voederen
j vet houdt. Geef smid en timmerman het werk
■lat er te repareeren valt: uw meikge reed schap
en werktuigen
in d o^i tuin. Het weer lokt uit tot vroeg
tuinieren. Vorst ha<klen wy tot dusver' weinig.
Men wachte zich er ook voor bevroren grond
onder te spitten, deze zou eerst langzaam ont
dooien en dus lang koud biyven. Valt «r nog
dan mag ook deze niet naur onderen
worden gewerkt. In 't algemeen is het goed
om reeds in 't najaar den grond om te leggen,
le vorst kan er dan óp inwerken en den grond
verkruimelen, terwyl ook de lucht toegang
krygt en een gewenschte omzetting van voe
dingstoffen teweeg brengt; de grond wordt
daardoor gezonder en vruchtbaarder. Zoodra
het weer bepaald wat voorjaarsachtig wordt, f
dan make men den grond tot een behoor! yk
diepte Jos; men bepolv zich niet steeds tot éét»|
steek, (pijn. 30 c.M.j, men rnake b(j gedeel
ten den grond 2, en om de tooveei jaren 3 «U
diep los. Hierdoor verbetert men de natuurltf
gesteldheid van den boden*, en geeft gelegen-1
heul aan lucht en warmte om diep door te drin-j
gen. Ken volgende maal vertellen we cenp, hoi
zulk diepspitten moet gebeuren.
Men kan dan nu aan 't zaaien en poten guunl
als de grond „befcwiam" is: spinazie, raapate-I
len, radUe, wortelen, doperwten. Voor duperwr-|
ten kieae men b.v. de Bloemendaaleché-vn
of een andere soort uit uw pry «courant. Dop-J
s en tuinboonen kan men vervroegen. Even-1
wel bedenke men: hoonon op de plaats van bo|
stemming gelegd, geven de grootste opbrengst?
Voor den zaai van wortelen in dezen tyd is
vroege Denvivk aan te bevelen, een fyn soortl
an goeden smaak. Men kan tusschen de wor-f
telen |psoer good broeiradys en slaplantj«
zaaien, mit» men deze niot te lang laat staan,I
antlers bederft het eene met het andere. Klikken!
kan men nu beginnen te steken, o.u. van He-1
liothroop, Oplens Verschaffelti, lrcciiie, A Iter-1
nanthera en Ache rant us. Men steekt de stol
ken. als men een kas heeft, ais de grond goedl
-rn is, dan maken ze ai na eenige dagonl
wortels. Heeft men geen kus, maar wel «ej
bak, dan stookt men ze daarin in Maart, nadatT
de Irak door ruigen paardernost verwarmd i«*|
Beapuiting van peraikboomen moet nu
gebeurd zyn; is dit niet het geval, dan huaate|
i zich, opdut by een vroegtijdige ontwori
ling geen beschadiging plaats heeft. Tegen i
luizen is de winterbespuiting van pruimen
morellen zeer aan te bevelen, alsook tegen dJ
bekende Montliuziekte; tie bespuiting geschiet
met een carbolincumemulsie van 6 7 pct.1
liefst vóór het eind dezer maand. In Febrtuu
en voorts in Maart of Aug. on Sept. is het
geschikte tyd om Azalea's van stek te kweekei
De huisvrouw, die in 't bezit is van de z.gj
('anna van Crozy, ration wy deze nu op te
ten en verder koud te houden tot ze naar but4
ten gaat. Wacht men langer of houdt men ze t
lang droog (tie andere Kanna'» zai dit rüel
zoo gauw doen) dan kan ze licht mislukken.
GOUDA, 8 Februari 1923.
Verslag van den toestand van het Gemeente
archief (e Gouda over het jaar 1922.
De Gemeente-Secretaris, tevens Archivaris,
e heer G. J. J. Pot, heeft verslag uitgebracht]
over den toestand van het Gemeente-Archied
over het jaar 1922. Daaraan gaan vooraf eenig
■pmerkingen betreffende het heffen van rechj
ton voor nusporiitgen door ambtenaren van 1
archief.
Wy ontleenen aan dit verslag het volgende:
In de Raadsvergadering van 22 Decei
1921 we rui vastgesteld eene verordening, regi
lende het beheer en de bewaring der in de j
meenteiyke archiefbewaarplaats overgebracl
archieven, enz., en werd door den Raad i
reeds in het jaarverslag over 1921 werd opg
merkt, besloten het beheer tier archieven i
len heer Pot, in zyne functie van Gei
Secretaris op te dragen (artikel 16, le Ikl dc|
Archiefwet
Ter voldoening aan een schryven van 25 Ocl
tober 1921, no. 4745 afd. K. W., werd den Mif
nister van Onderwys, Kunsten en Wetenschi
pen een exemplaar dezer verordening ter kon]
ni.-neming toegezontlen en tevens werd
B. en W, d.d. 19 Januari d.&.v. voornoe
bewindsman verzocht het daarheen te leidei
dat, met het oog op het bepaalde by artikel 1
tan het K. B. van 28 Augustus 1919, St.bl. 147j
ile in dat artikel bedoelde rechtelyke archievi
in de gemeentciyke archiefhewoarplai
aanwezig aldaar in bewaring kunnen biyv»
Mede in verband met het in bewaring blijv»
houden dezer rechtelyke en de godeponeew
notaiieele archieven, stekte de Minister
eisch, dat de tyd van openstelling der archiev*
zooals deze in de genoemde archiefverbn
was vastgelegd, werd verruimd. Overigens 1
:1e Minister zich met de vastgestelde verort
ning en de opdracht tot beheer der archiev<
vereenigen.
Naar het Duitsch
van
Von Horst Budemer,
bewerkt door
J. P. WESSELINK.—VAN KOSSUM.
1«)
Nu trok de dokter eerst aan zijn gouden bril,
daarna zeide ljy kalm, maar zeer beslist: „Het
plan doet u veel eer aan, maar het is noch
u nocht het kind nuttig. Voor alles heeft de
kleine Joachim later de vaste hand zyner moe
der noodig, daar zyn vader er niet meer is. Dan
moogt u niet zenuwachtig zyn en met langer de
borst te geven, verzwakt u zelf.
Het gelaat van Grete Blottstedt verried, dat
getroffen waa; eindelijk begon zy zacht te
weenen. Zwygend zat de dokter naast haar.
Eerst moest zy haar hart verlichten.
Daarna sohaamde zy zich over haar zwakte.
»,Ja, ik ben wel zenuwachtig geworden en u
wil ik wel vertellen wat my den zwaarsten
Stoot heeft gegeven, indien u my belooft, myn
geheim te bewaren."
De dokter greep haar hand. „Lieve Mevrouw,
er u weer boven op."
„U heeft myn man beter gekend dan iemand
anders."
„Dat is zoo! De beste, edelste mensch, die be
stond!"
Grete Blottstedt knikte, over haar betraand
gezicht gleed een zwak lachje; daarna richtte
zy zich op; de woorden stroomden van haar
lippen."
„Toen ik zyn vrouw werd is het myn vader
onuitsprekelyk zwaai gevallen my van zifti te
laten gaan. En nu ik met myn kleine kind
alleen ben, heeft hy my byna Suderlohe uitge
worpen!"
De dokter wist, dat dit zeer overdreven was;
haar geprikkelde zenuwen toovevden haar drog
beelden voor; daarom moest hy dubbel voor
zichtig met zyn antwoord zyn. Nu, nu! u kent
uw vader toch, hy gebruikt spoedig een krach
tig woord. Dat gaat zoo by veel menschen die
niet graag toonen, welk een fynvoelend hart
zy eigenlyk hebben.
„Had hij tenminste niet kunnen beproeven
my op Suderlohe te huwden.
De dokter legde de hand aan zyn kin en trok
een nadenkend gezicht.
,Dat had hy kunnen doen, dat geef ik gaarne
Daarin heeft u volkomen gelyk, baro-
Maar nu zullen wjj ook met alle kalmte
de keerzyde der medaille bezien. Uw vader
ik ken hem toch ook tamelyk goed zal tot
krygt ginds het schoone Blottstedt, en
Opgewonden wenkte zy hem met de hand te
zwygen.
„Ziet u, de gcdachtengang was dus juist."
„Zeker, maar
Zy schoof onrustig op haar stoel heen en
weer.
„Ik help u, wacht slechts een oogenblik! In
Suderlohe was u in uw meisjeskamer en waart
twintig schreden van uw vader verwyderd. En
hier het groote stille slot zonder meesteres.
„Dokter."
„Er uit, zeg ik u en van uw onderhoorigen
hen opgezocht, die een goed woord, een open
hand noodig hebben."
„Och zoo!"
„Nu komen wy aan de zaak."
„Weldoen met overleg, dit iB voor u, me
vrouw, de beste medicijn en voor u is ze niet te
duur."
„Ja, dat zal ik doen. Ik ben niet geheel nala
tig geweest in dit opzicht, maar ik zou yveri-
ger hebben kunnen zyn. Maar mijn kind wil ik
de borst blyven geven."
De oude menschenkenner durfde den boog
niet te sterk te spannen.
„Nu dan laten wy afwachten, hoe het ge
neesmiddel werkt Maar verg niet te veel van
uzelf!"
Hy haalde *yn opschryfboek te voorschijn en
nam afscheid.
„Zoo, dokter, beat u op het slot geweest
„Ja, heeft u een uBgenblik tyd?"
„Natuurlykf"
De beide heeren stegen af en liepen langs
een ryweg een eind het bosch in.
„Er is toch niets ernstigs?" vroeg Wussow.
„Neen, slechts de zenuwen van de barones,
maar lieve hemel, het is begrypelyk en voor
loopig heb ik haar een kalmeerend middel voor
geschreven: zieken opzoeken, by wie geen ge
vaar voor besmetting is. Maar op den duur
zal dat niet helpen."
De ritmeester trok een blad van een haze
laar en nam het zenuwachtig tusschen de lip
pen. Zou een grondige kuur niet beter zyn?"
„Ja, maar die kan ik haar niet voorschry-
ven."
„Waarom niet?"
De dokter lachte stilletjes. „Omdat het ge
neesmiddel in geen apotheek is te vinden. Het is
namelyk: een man!"
W Wat?"
Wussow was blijven ataan en aloeg zenuw
achtig de handen op >yn rug.
„U heeft my heel goed begrepen, ritmeester I
Vyf en twintig jaar. tveduwe, een kind en geen
geldeiyke zorgen die de gedachten afleiden!
God, het klinkt niet mooi, maar het onophat-
deiyk geloop naar het graf, daar steekt een be-
hooriyke portie verlangen achter, al zou uw
nicht het heden met een eerlyk hart niet van
men kan slechts eenige afleidihg bezorgen tol
dat eimleiyk de natuurwet, de bestemming c
vrouw doorbreekt, by de eene komt d«
zing sneller dan by de andere. Ja, als j
uw kerngezonde tot volle vrouwelijke ontpit
de nicht «iet, maar de inensch is
.eUtnd ingewikkelde machine, waarin dikwijl
een heertklem raadje de hoofdrol speelt"
Wussow had een karwats van den struik
broken, liet hem door de lucht sluizen en
de \oor zich uit Natuuriyk had de dokter
doorzien."
„Voor den duivel!" bromde hy eindelek.
„Nu. afwachten ia de boodschap. Kerst j
dfe barones zich weer thuis gevoelen in 1
stedt. lk zet de grootste hoop op het kind. i
dat maar eerst rondspringt, en dat zal niet I
meer duren. Het is trouwens een wonder, dat d
kleine kerel zoo krachtig is. Nu vaarwel, i
meester ik heb haast, twee ernstige zie
wachten in Stolp op mij!
In draf reed Wussow naar Blottstedt. Val
wa» hy op hert punt om te keeren.
Sedert twee maanden bewoonde «yn nicht I
slot weer en, hy was er nog niet geweeat,
opzette!yk niet. Kon, nu was hy toch onden
in godsnaam «yn geluk beproefd. Maar
zicht if en er niet lang blijven!
Wilhelm deelde hem mede, dat de haroi
in het dorp een ziekenbezoek bracht.
HU knikte en Uet zich by het kind I
