ij# iwenH !3 OEN SfGEN, Gouda en DA” 4 \>ofyaar!- er\ nier-J'cizoeiv. In het Rijn- en Roergebied, NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu. Niet door meoscheiiliaiiileii gebouwd Uit het Engelsch van DAVID LYALL foor J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM. No. 15188 Maandag 19 Maart 1923 6I« Jaargang .ITEIT. TEL. 131 IUDA, ïteit. Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen IISVROUW” •r>', WERKERK OUDERKERK OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. FEUILLETON. ■U-5 732 88 tretten van het o. 8o cents in cartons ar, Britsche regee- het kenmerk der Carmen Sylva. van DAVID LYALL het ’oort, 739 90 isel). sei (Citroen) bozenballen Miding, doordat j van practisch 728 10 t slechts 4. t te voldoen in Telef. 316. GOUDA. Engeland heeft te kennen gegeven offici eel niet aan bemiddeling te denken, maar van achter de schermen zal van de over zijde van het kanaal wel worden gewerkt om tot onderhandelingen te geraken. Dat dit niet-officieel zal geschieden, zou wel kunnen worden verklaard uit het feit, dat de geallieerden in het Oosten ook nog een zaakje hebben or te knappen, waarbij het niet zoo waarschijnlijk is, dat Frankrijk en Engeland natuurlijk zonder ook maar eenigen officieelen invloed op elkanders po litiek te oefenen de rollen hebben ver deeld! En aan dat zaakje heeft Engeland zyn handen vol de Britsche regeering toch heeft reeds zijn oorlogsschepen naar Engeland teruggeroepen. De vooruitzichten op een oplossing van de Oostersche quaes- tie zijn daardoor voor de Turken wel gun stig. Met een beau geste zal de oplossing nu wel worden gevonden. en bij de admi- ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring): elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring: dke regel meer ƒ0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 W den prijs. Liefdadigheids-advertantiën de helft van den prijs. -MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.06, elke regel meer ƒ0.60. Op hooger. mtiën en ingezonden mede deelingen by contract tot zeer gereduceer- en randen worden berekend naar plaatsruimte. vorden ingezonden door tusschenkomst van soliede boekhan- Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn. wijd en zijd verspreid, de zoons en doch ters, negen in getal, en de moeder met witte haren en met het stempel van een edel leven op haar voorhoofd, liep alleen door de ruimte, die zoo rijk was aan her inneringen; zy was ook nu daar en bukte zich over een bloembed en toen zij Alison zag, liep zij haar tegemoet met een gebaar van welkom. lieve, Het sedert geruimen tijd bestaande ge brek aan arbeidskrachten in Frankrijk heeft geleid tot het voeren van besprekingen om, naast de Italiaansche arbeiders, die thans in Frankrijk werken, ook Engelschen in de industrieën te werk te stellen. Na de me- dedeeling daarvan kwamen uit Glasgouw’ reeds 4000 aanvragen in. Hoewel de Fransche en ringen het te werk stellen van Britten gun stig gezind zyn, zyn zy niet voornemens een bepaalden dienst hiervoor in het leven' te roepen of eenige verantwoordelijkheid op zich te nemen. Wel zullen zy contact houden met de onderhandelaars en eventueel controle uitoefenen. De uitvoering van het plan berust bij de Fransche werkgevers, die buitenlandsche werkkrachten noodig hebben. Deze aarzelen Indien men mag uannemen wat de „Times” meldt omtrent de Ierse he aam on zweringen, die in Engeland hun baaie had den, dan is het krachtig ingrijpen der En- gelsche regeering zeker te verklaren. De Times vermeldt, dat er in Egeland bestond een „militaire’ 'organisatie, die was gewor den tot een kleine legermacht. Het land was in 5 districten verdeeld, elk met een brigade generaal, die zijn eigen hoofdkwartier had van het lersche republikeinsche leger. Onder deze districten stonden weer plaat selijke compagnieën en in sommige distric ten, met name Glasgow, werden zelfs dooi de plaatselijke contingenten min of meei openlijk parades gehouden, tot zij een be risping kregen va nden chef van den «taf van het rebellenleger in Ierland, omdat zü zich te voel bloot gaven. Deze legermacht zou verschillende opera ties moeten doen. Daartoe behoorden volgens de ..Times” brandstichtingen in pakhuizen en andere geschikte punten in de groota ste den en als de wandaden van het verladen eenigen leiddraad bieden, zou de bedrijvig heul zich ook hebben uitgestrekt tot belem mering van het spoorwegverkeer en moge- lijk zelfs tot moorden, ofschoon er dienaan gaande geen duidelijke aanwijzingen zijn. Eenige maanden geleden hebben de rebellen Rijngebied blijkt uit de volgende berichten: Uit Keulen wordt geseind, dat Zaterdag avond op den .separatist Smeets een aanslag is gepleegd. Volgens de officieel» mededelingen heeft de aanslag als volgt plaats gehad: Een on bekend gebleven persoon bevond zich met Smeets en diens secretaris in Smeets’ privé- kantoor, dat in zijn woning gevestigd is. Deze persoon loste revolverschoten op bei den, waardoor de secretaris op slag gedood en .Smeets door een schot aan -het hoofd le vensgevaarlijk gekwetst werd. De dader ontkwam. Tot dusver heeft men geen spoor van hem kunnen ontdekken. Smeets werd in het hospitaal opgenomen en geopereerd. De politie heeft nrnatregelen genomen tot het vatten van den dader. Te Dusseldorf zijn Zaterdag de Franschen de Rheinische Metallwaren und Maschinen- fabrik binnengedrongen en hebben deze be zet. Het geheele personeel verliet de werk plaatsen. Bochem is wederom zeer sterk ingeslo ten; alle voorbijgangers worden streng ge controleerd. De kolenhandelaar Ludwig werd naar zijn pas gevraagd en toen deze niet spoedig gevonden was, werd hij mee genomen. Later klonken schoten en werd Ludwig dood gevonden. Uit Trier wordt gemeld, dat een Fransch officier, die in gezelschap van Marokkanen was, te Karthaus de ontruiming eischte van een café, ofschoon het sluitingsuur nog niet was aangebroken. Toen een spoorwegman dit den officier wilde duidelijk maken, werd hy door laatstgenoemde met een rijzweep tegen den grond geslagenAy^arog zonder meer doodgeschoten. De „Dortmunder Generali Anzieger” is voor den duur van veertien dagen verboden wegens het publiceeren van een oproep der Duitsche Vereeniging voor den Vrede. De Fransche overheid heeft de Reckling- hauser Ztg. verboden; de uitgever is in hechtenis genomen. De uitgever weigerde alle afkondigingen van de Fransche autori teiten in zijn blad op te nemen, en alle aan plakbiljetten e. d. door de courant gratis te laten drukken. Op het traject DuisburgDusseldorf zijn de rails over 5 M. afstand vernield. De Franschen hebben drie personen als gijze laars gearresteerd. Te Ehrenbreitstein is de staat van beleg afgekondigd en het straatverkeer van 10 uur 's avonds tot 6 uur 's morgens verbo den, behalve aan met een bijzondere vergun ning voorziene personen, zooals dokters, vroedvrouwen, enz. Een telegram uit Mainz van Fransche zij de meldt: Een Fransche vlieger-soldaat, die met een revolver speelde, wondde doo delijk een Duitsche vröhw, bediende by een adjudant der Fransche artillerie in de mili taire cantine, waar de vrouw voorzieningen kwam treffen. De Fransche soldaat werd gevangen genomen. ig letten- t van kwaliteit, akjes A io stuks UW”, Veertien- erksters allerlei ‘resseeren ih verheugen in kringen in het •uik maken van It vermeld. iet het moeilijk rouw des huizes van alle onder- alle opzichten een zware schending van het vredesverdrag en het Volkenrecht. Het recht wordt hier tot verbloeming van politieke oogmerken misbruikt” In de uitingen over het Fransch-Belgisch optreden zyn in Duitschland twee stroomin- gen waar te nemen: er zyn Duitschers, die van oordeel zyn, dat het initiatief voor be sprekingen met Frankrijk niet van Duitsch land kan uitgaan, zoolang de Roerbezetting in haar uitgebreiden en geprononceerd mili tairen vorm wordt gehandhaafd en dat voorafgaande ontruiming voorwaarde is voor een over de brug komen. Telkens en telkens wordt van deze zyde er weer op ge wezen, dat niet alleen ter waarborging van de kolenleveranties, maar ook als garantie voor de schadeloosstellings-verplichtingen in haar geheel van Duitsche regeeringszyde voorstellen zijn aangeboden, waarbij Frank rijk zou kunnen rekenen op den steun van heel het Duitsche economische leven. Deze voorstellen zouden volgens de Duitsche le zing echter geweigerd zyn. Er zyn ook Duitschers en dat zyn de meest verzoeningsgezinden onder hen, <ue aldus redeneeren: ons lijdelijk verzet is tot dusver met succes bekroond, daar Frank- rijk's onderneming in de Roer voor dit land tot dusver geen resultaten heeft opgeleverrt en vooreerst waarschijnlijk ook niet produc tief zal worden. Nu wij dus ons met zulke goede gevolgen hebben verdedigd en feite lijk de overwinning hebben gehaald, kan het ons aanzien slechts ten goede komen, wan neer wij thans met redelijke voorstellen voor den dag komen en zoodoende blijk geven van een verzoeningsgezinde en constructieve vredespolitiek; wanneer wy thans schrifte- lykvoorstellen indienen, die redelijk zyn en den steun van de industrieelen genieten, ne men wy Frankrijk de motieven uit handen om te volharden by zyn tegenwoordige mi litaire machtspolitiek. Welke van deze beide stroomingen het sterkst is, kan nog niet worden nagegaan. Blijkbaar wordt het standpunt, dat een di rect voorstel moet worden gedaan ook door velen in arbeiderskringen gedeeld, velen hunner zijn er over t’ algemeen voor aan het Roergebied een einde te maken door de indiening van een concreet Duitsch schade loosstel lingsplan, dat Frankrijk, wil het niet voor imperialistisch doorgaan, genoodzaakt is ernstig te overwegen. De algemeene toestand in het Roer- en Welwillendheid is hoogste beschaving. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80. Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 9—6 uur.; Administratie Tel. Int. 82; Redactie Tel. 545. Tc Rheijdt heeft een Belgisch officier be slag gelegd op den te stadhuize aanwezige gelden voor de werkl onzen. Aan de naast het raadhuis grenzende spaarbank werd een be drag van 100 millioen mark in beslag ge nomen. De eerste burgemeester Laue van Witten werd door den Franschen krijgsraad tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld, wegens Weigering de Fransche bevelen op te volgen. Daar de mijndirectir* het schrijven van de Fransche kolencomwissie, waarin gelast werd de door de Franschen vastgestelde kolenbelasting te betalen, niet hebben be antwoord, hebben deze thans bericht, dat indien vóór 1 April de belasting niet be taald is, tot arrestatie van de verantwoorde lijke personen zal worden overgegaan. In de eerste plaats zullen de commissarissen, daarna de directies en dan de procuratie houders worden gearresteerd. De mijndirec- tieft staan echter nog steeds op het stand punt, dat zy in geen geval de kolenbelas ting aan Frankrijk zullen betalen. De bezetting der mynen door de Fran schen gaat steeds verder. echter eenigermate, met het oog op de uit het verschil in wisselkoers voortkomende moeilijkheden en de complicatie», die met de Britsche vakvereenigingen kunnen ontstaan. Er dreigt in Engeland een ernstig con flict in de bouwvakken, waarbij een half millioen arbeiders betrokken zijn. Deee bouwvakarbeiders willen geen genoegen ne men met de voorgestelde verlaging hunner loonen met 10 als de werkgever» deze verlaging willen dóórzetten, gaan de arbel- desr op 1 April in staking. Dit Is een dea te grooter teleurstelling voor het publiek, om» dat juist door het aangekondigde wetsont werp hét probleem der volkshuisvesting op den goeden weg scheen te zijn gekomen. De staking der landarbeiders in Norfolk zal vermoedelijk het vraagstuk der arbeids voorwaarden ten platte lande in zjjn g# heelen omvang aan de orde stellen. De hoofdmoeilijkheid van dit probleem lift In de weinig economische wijze, waarop de landbouw hier wordt gedreven en waarop de distributie der landbouwvoortbrengeelen plaats heeft, een methode, die in vele op zichten doet denken aan de 18-eeuwsche toe standen. Ook in het mynbedryf dreigt een con flict, omdat daar de toestanden voor de ar beiders onhoudbaar zyn, mot loonen die be neden den levensstandaard blijven, terwijl de steenkoolprijzen voortdurend tot in het ongerijmde oploopen, ook als gevolg van het gebrek aan centralisatie en organisatie in het transport en de distributie van het pro duct. De berettüigsactie van juridische zijde beoordeeld. Be algemeene toe- stand in het Rijn- en Roergebied. Aanslag op SmeetsNieuwe maat- C regelen der bezetting. Engeland en de Oostersche quaestie. Britsche arbeiders naar Frankrijk-Ernstige arbeidersconflicten in Engeland. Onthullingen omtrent de lersche samenzwering. Oost-Galicië bij Polen. De economische politiek in Denemarken. Opstand in Zuid-Brazilië. Over de Fransch-Belgische actie in het Roer- en Rijngebied is thans ook een beoor- deeling gekomen van juridisch standpunt bezien. Het Duitsche genootschap van Volken recht heeft in zyn jaarvergadering deze aangelegenheid besproken en de grondsla gen der actie nagegaan. Het genootschap kwam daanby tot deze conclusies: „le. Als de commissie van herstel krach tens art. 17 en 18 der tweede bijlage tot art. 244 van het vredesverdrag een opzettelijke tekortkoming van Duitschland heeft vastge- steW, kunnen dwangmaatregelen worden toegepast, mits het besluit daartoe met al gemeene stemmen wordt genomen. Dit is niet gebeurd; „2e. Volgens art. 18 zijn de Geallieerden bevoegd, financieele en economische dwang maatregelen of andere maatregelen van der- gelyken aard te bezigen, voor zoover de re gieringen van de betrokken mogendheden (gouvernements respectifs) die noodig ach ten (pouront estimer necessities).. De be slissing daaromtrent berust echter weer uit sluitend bij de gezamenlijke geallieerde mo gendheden, die in de C. v. H. zijn vertegen woordigd; „3e. Alt. 18 spreekt in de eerste plaats van financieele en economische dwangmaat regelen. De dan volgende algemeene clau sule (telles autres mesures) kan slechts op maatregelen van verwanten aard slaan. Frankrijk en België zyn echter met een mi litaire macht onbezet Duitsch gebied bin nengerukt en hebben eveneens het B. G. op den linkeroever van den Ryn eigenmach tig nieuwe verordeningen opgelegd; „4e. Als waarborg voor de volkomen na leving van het vredesverdrag bepaalt deel 14 de bezetting van den linker Rijnoever. Daarmee is de mogelijkheid van een geoor loofd ingrijpen in de Duitsch gebiedssouve- reiniteit uitgeput. Geen ander art. van het vredesverdrag (met name art. 248 niet) geeft een rechtsgrond voor een andere in breuk op Duitsch gebied; „5e. Elk beroep op in de geschiedenis be kende gevallen van represailles wordt door de uitvoerige bijzondere bepalingen in het vredesverdrag uitgesloten. Bovendien ware de Fransch-Belgische inval ook als repre- saille-maatregelen niet te rechtvaardigen, omdat de gebezigde dwang naar aard en mate in een wanverhouding staat tot de geringe tekortkomingen van Duitschland. e Fransch-Belgische actie is mitsdien in fel het zeer.” Mevrouw Dunlop keek met verbaasd; zy zag haar bezoekster zelfs niet aan. „Wat scheelt er aan, lieve? Indien je van plan waart het mij te zeggen, doe het dan. Zoo niet, blyf dan een poosje stil by my zitten en kijk naar de zon op mijn bloe menrand. Het is maar een klein smal randje, en toch is het heel opbeurend, Ali son. Het is als het leven van enkele vrou wen dat van jou bijvoorbeeld het kan een geheel' huis met geuren vullen.” „Myn leven een geheel huis met geuren vullen?" riep Alison met heftige verach ting uit. „Lieve mevruow Dunlop, u kent my niet, indien u dat zegt. Ik ben niet» dan een worm, en nog wel een lage, spij tige worm.” „Ik heb nog nooit een spijtige wond ge zien,” zei mevrouw Dunlop met een lachje. „Maar wat scheelt je, Alison? Gaat het niet goed te Birtley?” „O ja, heel wel; vanavond zal de gewone brief van Tibbie komen. De moeilijkheden schuilen niet te Birtley, maar dichter by huls, tusachen Patrick en mij. Het gaat verkeerd, heel verkeerd, maar ik kan mijn vinger niet op de wonde plek leggen. Wy hebben gedurende weken nauwelijks een goed woord met elkaar gesproken." „Dat is slecht, lieve; beter is het er een eind aan te maken.” „Maar er is niets, waai een eind aan ge maakt kan worden. Diep in Pat’s gemoed zit iets, ik voel het, maar Ik kan het niet benaderen. Hjj is dezelfde niet meer, sinds vorige Kerstfeest, toen k|j een waak door- GOUDSCHE COURANT. 15 regels 1.30, elk< 15 regels 1.55, elk- bijslag op den pri’ INGEZONDEN de voorpagina 50 Gewone advertentiën den prijs. Groote letters e Advertentiën kunnen wc delaren, aan hot een fantasie, maar op zoo liefelijk, dat zy even -..—«1 ‘,.wr op den weg aan sprak en zy weer tot de aarde terugkeer- Het was slechts een bedelares, die een moes vroeg, en daar zy een zuigeling n de borst had, en dies gezegend onder e vrouwen, ledigde Alison haar beschei- _en beurs in haar hand en spoedde zich om aan haar verbaasd uitgesproken |enbede te ontsnappen. 1 kwam eindelek aan de nauwe straat de oude stad, die van de kust verwij- was en daardoor niet zoo begunstigd l^r hen’ di* in den zomertyd kwamen, al- om met de zee te verkeeren. Ze was riistig en schilderachtig, beheerscht SDef t°ren van de kerk van het ker- in 16 -jP een ^eine verhevenheid stond en k, van de stad, met haar klein W* ^erkhof er naast, terwijl de hoo- e rauur van den pastorietuin haar •n anderen kant omgaf. Aliaon ging bracht in de koudwater-inrichting te Cr*l- gellan. Sinds dien zyn er een menigte brie ven gekomen van een handschrift, dat Ik met ken en dat hy my niet twmt. En hü gaat veel naar Glasgow zonder te zeggen waarvoor en naar wien.” Weer toonde mevrouw Dunlop geen ver bazing. „Je broer wenscht te trouwen, daar twij fel ik niet aan, Aliaon en jy behoorde daar als een verstandige vrouw op voorbereid te zün.” Alison's adem stokte; het leek bijna of zij een snik onderdrukte. Toen rij op het punt stond te spreken, raakte haar ver standige vriendin even haar arm aan. „Rustig, lieve. Het, is gemakkelyk harde woorden te spreken, moeilijk ze terug te roepen of te vergeten; vooral als ze over onze eigen familie worden gezegd. Hoe mindor we over hen zoggen, des te beter. Ik heb vyf schoondochters en ik leef In vrede met allen. Dat is alleen mogal|fk. Alison, door de deugd van zwjjgen te be trachten.” Alison worstelde nog een oogenblik met haar gevoelens. „Geloof niet, dat ik zoo egoïst ben te wenschen, dat hij nooit zou trouwen; wer- kelyk, dat dit eens gebeurt, heb ik m(j al deze jaren goed voorgehouden. Maar ik wensch dat hij een goede keus doet.” „Haar, di« jjj de goede vindt, Aliaon", zei mevrouw Dunlop met eenigen humor „Maar die zou alleen gemaakt kunnen wor den door deze mooie bekwame handen. (Wordt terroljd 1) t Het was slechts -t oogenblik uvlv ^rok, toen iemand haar (Nadruk verboden.) „Wel lieve, nog pas aan de theetafel heb ik tegen dominee gezegd, dat je mij ontrouw werdt. Wat is er gebeurd En je ziet er moe uit, vreeselyk moe.” „Ik heb zorg,” zei Alison kort. „Lieve mevrouw’ Dunlop, laten wij hier onder den appelboom gaan zitten; overal elders inde wereld, buiten deze muren, is strijd. Ik kan mij niet voorstellen, hoe zy allen het over zich konden krygen om heen te gaan. Ik heb er mezelf steeds weer over ver baasd, sinds Evy getrouwd is.” Mevrouw Dunlop ging zitten op de oude tuinbank onder den knoestigen appelboom en vouw’de haar handen in haar schoot. „Wy kunnen hen niet vasthouden, Ali son. Zy zyn ons slechts voor een wijle ge leend en dan wordt hun door God hun werk en plaats in de wereld aangewezen. Alles, wat wy kunnen doen, is hen een weinig voor te bereiden en de rest aan Hem over te laten." Het was een troostryke filosofie, maar ze viel in achtelooze en weeerspannige ooren. „Gelooft u, mevrouw Dunlop, dat God er werkelijk iets mede te doen heeft of dat Hij in «®n onzer belang «telt? Ik betwij- het kerkhof over naar een kleine deur in den muur, die alleen weinige bevorrech- ten mochten openen. De vrouw van den predikant van Sea- doon, die veertig jaar in de pastorie had gewoond, was de zuster van den heer van Rochallan en daardoor tante van Archie Mackerrow. Van al de bloedverwanten van Macker row had zij alleen een vriendelyke hand uitgestoken naar Alison Fleming in den tijd van de liefdesgeschiedenis en zy was steeds haar trouwe vriendin gebleven. Maar nu spraken zy nooit over dat geval, daar mevrouw Dunlop meende, dat waar woonden toch geen verandering konden brengen, het beter was er zich van te ont houden. Zy was een moeder en een hulp voor velen, en het hart van Alison ging als vanzelf uit naar haar, nu zy den last voelde van drukende zorgen, die als on tastbare spoken naast haar slopen. Toen zy door de deur in den muur bin nen was gekomen, bleef zij een oogenblik staan kijken over de beschutte ruimte, die nog door den schitterenden najaarsbloei vervroolykt werd. Er schuilt vaak iets kalmeerends en betooverends in een om muurden tuin en Alison had hem vaak vergeleken met het kleine grasveldje van haar eigen onaanzienlijk tehuis en zichzelf afgevraagd of het al te veel tusschen an deren ingesloten zijn niet een benauwen den invloed heeft. Eens had een klein leger van vroolijke kinderen den ommuurden tuin tot speelplaats gemaakt van hun ge lukkigste dagen; nu waj-en alle ÏXinlope

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1923 | | pagina 1