IA
L
s
1
WOGEN
Niet door menschenhanden gebouwd
Uit het Engelsch van DAVID LYALL
•loot J. P. WESSEL1NK—VAN EOSSUM.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, GOUDERAK, HAASTRECHT MOORDRECHT MOERCAP^1^’ NIEl1
WERKERK OUDERKERK,, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN HUIZEN, enz.
Dinsdag 20 Maart 1023
No. 15189
61* Jaargang
gbaar
n
GOUDA.
I ZOON
ten,
Uw
udt
itie
nk.
a
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Om het Rijn- en Roergebied.
!ÏT
de
tkj«
litgevoerd
De Ramp.
3wn (tart*.
pieren,
oekles.
ffllg-
erk
ort,
;om
eld
ys.
De commissie voor de samensmelting van
de nationalistische en de fascistische par
tij in Italië heeft een motie aangenomen,
waarin geconstateerd wordt dat de leden
zich met algemeene stemmen hebben ver
klaard voor een fusie. In heel Italië zal deze
GOUDA.
frig-
scht
ey»
WERK
PPEN,
«1CHT-
NTEN,
i geneesmiddel
f 2.50 per fl.
DTJ
ettenB
en
698 14
Zeven uur sloeg het van den ouden kerk
toren, toen Patrick Fleming zijn eigen deur
binnenkwam. Om acht uur moest hij aan
het gemeentehuis zijn om deel te nemen
aan een bespreking over het voorkomen
van armoede en werkloosheid in .den ko
menden winter, die volgens de voorspelling
van enkelen hard zou zijn.
Hy had reeds een ruwe schets in zijn
hoofd, die hy als een oplossing van moei
lijkheden dacht aan de hand te doen.
Nu moest hij aan zyn lessenaar plaats
nemen, om zyn gedachten te formuleeren
en een haastig resumé neer te zetten van
zyn rede, maar niets hield zyn gedachten
minder bezig. Hij maakte heel wat geraas
aan de deur, zooals een onrustig man soms
doet, indien hy niet zeker is welkom te
zijn. Hij schraapte zyn keel zelfs in de
gang, toen hy zyn jas en hoed ophing, en
twee brieven van de tafel opnam. Een droeg
het postmerk Birtley en was van zyn broer
zegtl, «lat de exploitatie der kolen- en co-
kesmynen in het Roergebied begonnen is
en zonder onderbreking zal worden voortge
zet, dat een van de voornaamste wegen tot
het transport der kolen, het R|jn-Herne-ka-
naal, ten gevolge van sabotage buiten ge
bruik was gesteld, doch dank zy de ernstige
pogingen van het personeel de exploitatie is
hervat en dagelijks toeneemt, dat voorts de
Duitschers er zich rekenschap van zullen
geven, «lat de door hen opgeworpen hinder
palen door de een na de ander zullen wor
den te niet gedaan, het feit dat er onvol
doende kolen komen, wordt niet ontkend.
Het blad van Clemenceau en Tardieu, „Echo
National” vertelt het volgend staaltje van
den wanorde, die er ten aanzien van de ko-
lerilevering heerscht:
De hoogovens en staalfabrieken van Pont-
a-Mousson, die nog maar steeds tevergeefs
wachten op de beloofde cokes uit het Roer
gebied, hebben zelf ploegen werklieden naar
dit gebied gezonden om de noodige cokes te
halen. De andere maatschappyen van het
metaalsyndicaat, die hiervan de lucht had
den gekregen, vroegen of zij een deel kon
den ontvangen van wat er aldus verkregen
werd. Maar «Ie fabriek van Pont-A-Mousson
antwoordde met het „ieder voor zich". En
nu sturen die andere maatschappyen even
eens op eigen houtje ploegen arbeiders naai
het Roergebied om de cokes te halen.
Dezelfde wanorde wordt erkend door de
Manchester Guardian, die zegt, dat bewezen
is, dat de Franschen niet by machte zyn het
,sp^>rwegverkeer in het Roergebied naar den
eisch te regelen en gaande te houden, terwijl
bovendien hun streven om steenkolen te
verkrygep, nog steeds een gruwelijke legen-
vuiler ia, daar elke organisatie ineenzakt,
zoodra de Franschen er aan raken.
dende zyn aan
muwachtigheid
679 19
FEUILLETON.
(Nadruk verboden.)
Met de kolenvoorziening gaat het niet
vlot. Wel heeft Le Troyuer voor de Fransche
regeering na een inspectie langs het Rijn-
Hemekanaal zijn bewondering geuit voor
hetgeen de ingenieurs-commissie Corte
heeft verricht, en wel is ook aan de pers
een verklaring gegeven, waarin wordt ge-
teloos jammeren. Er is ander werk in de
wereld en het is "best mogelijk, dat het ’t
beste is, dat je nog ooit overkwam. Je zult
naar een plaats gaan, waar je ziel mis
schien weer gelegenheid zal hebben zich te
volmaken.”
Aldus sprak ondervinding, wysheid en
genegenheid zoo oprecht, dat zy tezamen
ontsloten de sluisdeuren van Alison’s ziel.
Toen zij iets later dooi' de deur in tien
muur ging, lag er vrede op haar gelaat.
HOOFDSTUK 111.
Gavin.
Maar hy had volstrekt geen haast om
dien te openen. Het is waar, Guy schreef
niet dikwyls, daar hy een buitengewoon
drukbezet man was, maar zijn zaak kon
wachten. Hij kon stemmen hooren op een
afstand, een bewijs dat Alison met Janet
Aiken beraadslaagde. Flèming hield nu
eenmaal niet van haar, ofschoon hij ten
volle tie goede huiselyke hoedanigheden
van de getrouwe dienstbode van zyn zus
ter waardeerde, en dikwyls had hy het ter
gend besef, dat er twee vrouwen in huis
waren, die hem gadesloegen en becritiseer-
den. Vandaar zijn vaak forschen blik en
scherpe woorden tegen Janet, die ze kalm
opnam als een deel van haar dagtaak, en
slechts tegen zichzelf zei met een lankmoe
dig medelyden: „Arm kind, hij kan het ook
niet helpen.”
Toen Alison thuis kwam, had zy Janet
in een zegevierende stemming aangetrof
fen en nu stond zy met een oprechte be
langstelling voor een dozijn glazen potten
met heerlijke ingemaakte vruchten, welke
Janet, die nooit iets tot morgen liet wach
ten, wat heden gedaan kon worden, reeds
bezig was toe te dekken voor de provisie
kamer.
„Daar is de dominee”, zei zy, met een
■veolbeteekenenden knik, toen zy de glazen
deur in de gang hoorde sluiten. „Hy zal
wel geen thee verlangen, en een samen
komst om acht uur, zegt u?”
„Ik zal e^ns gaan hooren," antwoordde
Alison en met haar handschoenen in de
handen en haar doek over den arm, ging
Het is zeker, dat zy geen vleeschelyk
bestaan leidt. En bedenk, dat mannen niet
niet onze oogen zien. Zy houden van een
vpouw, juist om de eigenschappen, waar
wij weinig aandacht aan schenken of waar
wü haar zelfs minder om achten.”
«Hy is zes en dertig jaar en hy weet,
wat een predikant in een echtgenoote noo-
dig heeft, en dat de bewoners van Rochal-
lan niet gemakkelijk zyn om mee om te
gaan.”
„8til, lieve, en nog eens stil. Indien het
°ns gegeven is te weten, wat mannen wer-
fcelijk zyn, dan is het stellig onze plicht te
iwygen. Ik heb vyfbroers en heb zes zoons
grootgebracht en wat zijn de besten onder
ben anders dan kinderen, die leiding noodig
hebben van de wieg tot het graf. Verzet je
tegen hen en er zal niets zyn dan bitter
heid en verwarring. Het is duideiyk, denk
ik, dat je werk te Rochallan op zyn einde
'00Pt, Alison, en terwijl wy God zegenen
voor alles, wat je in staat bent geweest te
tijn en te doen voor ons, gaan wy niet nut-
Laat de zon niet ondergaan over uw
toorn
zij de keuken uit om haar broer te begroe
ten. Zij was, naar zy meende, op elke
mededeeling voorbereid, maar by het
weerzien verhardde haar gelaat merkbaar
en de gedachte aan het onbillijke in al wat
gebeurde, drong zich weer naar voren.
Maar zy slaagde er in vastheid aan haar
stem te geven.
„Ben je niet wat laat? Heb je thee ge
bruikt? Wil je nog wat hebben, voordat
je naar het gemeentehuis gaat? Ik geloof,
«lat Janet kokend water heeft."
„Neen, dank je voor thee; wil je even
binnenkomen, Alison Ik wilde met je spre
ken."
Hy keek somber en ernstig; alle aarze
ling en huivering was nu aan den kant van
Alison. Zy zag er uit, zooals z(i zich voel
de, heel zenuwachtig, en een oogenbiik
meende zy, «lat zy het niet zou kunnen
verdragen. Maar het volgend oogenbiik
was zij in de eetkamer en had Patrick het
gas aangestoken, dat eèn gezellig licht
wierp in de gerieflyke, huiselyke kamer
Het vertrek had iets ouderwetsch; een
wonderlijk oud kabinet van rozenhout met
een marmeren kap, meer geschikt voor
een salon, deed dienst als buffet en de
stevige mahoniehouten stoelen, gevuld met
paardenhaar, glommen van het vele ge
bruik. Maar het was een goed onderhou
den en goed verzorgde kamer, die sterk
den indruk van gerieflijkheid maakte.
„Is dat niet een brief van Guy? Hy
achryft niet dikwyls. Ik had hem byna ge
opend, maar wij doen nooit eikaars brie
ven open, Pat?” Kei Aliaon op «lenzalf-
Zoowel van Duitsche als van Fransche zy-
de wordt dag aan dag verklaard, dat de actie
in het Ruhr- en Ryngebied wordt voortge
zet en de contra-actie weldra het hoofd In
den schoot zal moeten leggen. Thans zyn
het de Duitsche rijkspresident Ebert en
Poincaré, die trachten door klemmende be-
toogen de meening te beïnvloeden.
Te Hamm hebben president Ebert,
ryksministers Brgunn en Becker en de Prui
sische ministers Severing en Sieving be
sprekingen gevoerd met de autoriteiten en
leiders van economische organisaties, onder-
nemersbonden en arbeidersverenigingen uit
het Ruhrgebied. Ongeveer 500 personen
waren aanwezig. Naar het W. B. meldt,
wees president Ebert in een redevoering de
onderstelling af, dat het lijdelijk verzet van
te voren stelselmatig zou zyn georgani
seerd. Integendeel is de beweging spontaan
en zonder eenig toedoen van de regeering
ontstaan. Duitschland heeft, zoo verklaarde
president Ebert o.a., de grootste offers ge
bracht ter verhindering van de onrechtma
tige bezetting van nog meer Duitsch gebied,
zoodat Duitschland zonder eigen schuld in
den huidigen stryd geraakte. De vyand
toont geen bereidwilligheid om tot een ge-
Jykgewehtigd^ overeenkomst te komen,
waartoe de Duitsche regeering steeds bereid
was en nog is. Onderwerpt Duitschland zich
aan den machtswil van Frankrijk, dan zou
het gedaan zyn met het bestaan «Ier zelf
standigheid en de toekomst van de Duitsche
republiek, evenals met de economische en
sociale positie van den Duitschen arbeider.
Minister Poincaré heeft aan de Parysche
pers aan een feestmaal mededeelingen ge
daan omtrent den door hem eerwachten af
loop van de Fransehe actie tegen Duitsch-
lan«l uiting gegeven. Nu is een feestmaal
zeker niet de meest geschikte plaats voor
het houden van pessimistische beschouwin
gen en dus was er niets anders te verwach
ten, dan dat de heer Poincaré, die nu een
maal wel het woord moest voeren, zyn
hoorders zou verzekeren, dat Duitschland
spoedig gedwongen zal zyn „aan Frankrijk
zyn schadevergoedingen te verzekeren en
het definitief zijn veiligheid te waarborgen.”
Wat dat nu eigenlijk zeggen wil, kan men
zeker eenvoudiger uitdrukken zooals
Poincaré het vroeger formuleerde dat
Duitschland spoedig gedwongen zal zijn te
capituleeren. Dat is nu juist het verschil
>n het standpunt der beide partyen.
Het is mogelijk dat de heer Poincaré ge
in het Ryn- en Roergebied Jblyven de be
richten van nieuwe dwangmaatregelen der
bezetting met de gevolgen van dien aan
gehouden.
Sedert Zondagavond worden de personen
treinen aan de grens van het Roergebie«l
weder aan een verscherpte contröle onder
worpen. De reizigers worden ook aan den
lijve gevisiteerd.
De bezetting van Essen is Zontlagavond
«oor andere troepen afgelost.
Zaterdagnacht is te Essen
gepleeg«l op een
bij de verwarmingsinstallatie van het sta
tion. Een onbekende schoot met een revolver
van «le straat door een raam in de werk
plaats, gelegen in de benedenverdieping.
De kogel trof den soldaat, Schmidt genaamd,
in het hoofd. De man stierf kort daarna.
Drie Duitschers, die zich in de nabyheid be
vonden, werden gearresteerd; een vierde, die
niettegenstaande de sommaties om te blijven
staan, wegliep, weid door een geweerkogel
gewond.
Uit Mainz wordt gemeld, dat de oppasser
van eer, Fransch officier aldaar een
een aanslag
Fransch soldaat, werkzaam
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur.; Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545.
den korten, zenuwachtigen toon.
Pat betastte de brieven, maar maakte
geen aanstalten ze te openen.
„Wan het een lange samenkomst van
het presbyterium?" vroeg zy toen.
„Niet heel lang Ze was om drie uur ge
eindigd. Ik ging naar Glasgow met den
trein van kwart over drie. Daar ben ik al
den tyd geweest."
„O," zei zy, en het was of het vergezeld
ging van een kleinen snik.
Toen deed Pat, die in den trein vele pas
sende woorden en zinnen om haar voor te
bereiden had bedacht, eensklaps den sprong
met een paar naakte, duidelijke woorden
„Ik druf wedden, dat je Je dikwijls ver
baasd hebt, «lat ik den laateten tyd zoo
dikwyls naar Glasgow ging. Het het
was om een meisje te zien een meisje,
dat ik wensch te trouwen.”
„Zoo," zei Alison met zwakke stem. „Ik
ben niet zoo heel erg verbaasd, Pat. Ik ge
loof, dat ik het eenigszins verwacht had."
Hy keek haar heel scherp aan met een
vreemde peinzende uitdrukking, die tien
jaren van zyn leeftij»! afnam. Op dat oogen
biik kwam de jongen weer terug op het
gelaat van Patrick Fleming en het trof
zyn zuster, ondanks haar zelf. Het wa»
een pijnlijk oogenbiik voor beülen, maar
zonder twyfel voor hem bitterder dan voor
haar. Menig man in «tjn positie heeft zich
een schuldige gevoeld, ofschoon hy zyn ge-
heele leven geen ergernis gegeven ha«l
en wat hy wenschte, niets was dan waar
hij rechtmatig aanspraak op had.
(Wordt vervolgd
Er is in de Fransche Kamer een heftig
debat geweest over het besluit der rege
ling om de lichting 1921 onder de wapens
te houden. De regeering had voorgestald
de interpellaties uit te stellen zonder een
datum te noemen, waartegen de commu
nist Vaillant-Couturier zich verzette, die
op een spoedige behandeling aandrong. Vol
gens hem bediende Frankrijk zich van d«
zelfde middelen als het Duitsche milita
risme. Hij werd naar aanleiding van «let*
uiting tot de orde geroepen.
De minister van Justitie, de heer Colral,
betoogde, «lat het onder de wapens houden
der lichting 1921 een gevolg was genoom»!
van de politiek van den heer Poincaré
Maar er is geen politiek van den heer Poin
caré, er is een Fransche politiek, goedge
keurd door de Kamer en door geheel Fran
krijk.
De uiterste linkerzijde protesteerde hef
tig. De voorzitter, de heer Péret, moest
voortdurend bellen. De heer Colrat verweet
den communisten nog, dut zij moeilijkheden
in het land willen veroorzaken.
De socialist Bracke, die eveneens een tn-
terepllatie hail aangevraagd, drong op
spoedige behandeling daarvan aan, omdat
het bericht van het onder de wapens hou
den der lichting 1921 ontroering heeft ge
wekt in het laiul en omdat men zich in de
overige wereld afvraagt wat Frankrijk
eigenlijk wil.
G01D8CHE COmNT.
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.05, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceer-
den prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
A«lvertentiën kunnen worden ingezonden door tusechenkomst van «oliede boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
"Tn^randêrd/zow^t^^m^^^^^^^^k^T
plaats hebben.
Hoewel van officieel- zijden geregeld
wordt gewaagd, dat geen ftemitkleling zal
worden aangeboden, bljljn de geruchten
daarvan aanhouden, ook |im spijt van ver
klaringen als Minister Jasper gisteren in
den Belgischen kabinetstuk! heeft gedaan,
waarbij hij den eisch vari Frankrijk en Bel
gië bevestigde, om niet tcfc te geven, voor
dat Duitschlan»! algeheel*! voldoening zal
h«>bben geschonken.
In Engelsche zakenhliizen bl(jft men
voortdurend het oog gevestigd houiten op de
moeilijkheden die de Enjelsche handel in
Rynland ondervindt. Gisteren zyn in het
parlement weder eenige ifragen aan de re
geering gericht uit het tatwoord waarop
blykt, dat er ernstige yprtoogen zijn ge
houden om nadruk te leggen op het geven
var. faciliteiten voor den Engelschen han-
dei zoowel voor ingaande «le uitgaande goe
deren. Deze vertoogen - sin gericht aan de
Duitsche regeering, <keh terzelfder tijd
biyft de Engelsche in voortdurend contact
met de Fransche en Belzische regeeringen
aangaande deze kwestie.
Van Fransche zyde v^r^kert men dat er
nimmer by het Vatican uooi- de geallieer
den een stap is gedai^^om bemiddeling in
te roepen. Maar toch overweegt het Va-
ticaan, geleid door hulbanitaire overwegin-
gtó en met het doel zich te doemnenteeren,
een tydelyke missie naar het Ruhrgebied
te sturen.
Het zou ook niet te verwonderen zijn, als
het einde van het Roep-avontuur ook door
Frankrijk wordt gewenZcht. De kosten toch
der bezetting do -irste vier maanden
van het jaar bedragen 196 millioen francs.
En dat is voor Frankrijk geen kleinigheid.
Bij de besprekingen der Financiën in de
Senaats-commissie heeft Poincaré zelf ver
klaard, dat de regeering bereid is, haar me
dewerking aan de Senaatscommissie te ver-
leenen voor «le krachtigste besnoeiing der
uitgaven en een betere toepassing of redac
tie der financieele wetten ten einde het
overzicht in «Ie begroeting zoo veel mogelyk
te naderen. Hy heeft er op aangedrongen,
dat de commissie spoedig een aanVang zou
maken met het bespreken in onderdeelen
van de begrooting.
De Lasteyrie heeft verklaard, «lat naar
zijn schatting het deficit op de algemeene
begrooting voor 1923 zou kunnen worden
geraamd op 2 milliard, gezien de Verbete
ring, die geconstateerd is in zake het innen
der belastingen.
Duitsch meisje, dat in dienst was by dien
officier, heeft dtjodgeschoten.
Tc Lonen is de onderwyzer Markowski
door 6en Fransch sol«iaat, die op wacht
etend, door een schot aan het hoofd zwaai
gewon»! en naar het ziekenhuis overge
bracht.
Aan het contrólestation Schamhorst zijn
in den nacht op 19 Maart de reizigers aan
den l(jve geviciteerd.
De «iaf van het Rijnleger ie van Mainz
naar Dueseldorf oveigebracht.
Ten gevolge van belangryke opzettelijke
beschadiging zyn de rechtstreekeche tele
fonische vertandingen onderbroken tuaschen
Mainz, Ludwigshafen, Neustadt en Co
blenz.
Men heeft volgens Fransche berichten
een sabotage-organisatie ontdekt; de lei
der ervan, een postbeambte, is gearresteerd
De Rynlaxulcommiasie heeft den rijks
commissaris voor de bezette gebieden een
uitwyzingslyst van in totaal 334 personen
toegezonden. Het aantal der uit het oude
bezette gebied u»tgewezen«>n heeft «laar
mee de 1500 overschreden.
Redevoeringen van President Ebert en Poincaré. De aanslag op Smeets
en de gevolgen. Bemiddelingsgeruchten. Een missie van het Vaticaan
naar de Ruhr. De kosten der Fransche bezetting. - De kolenvoorzie
ning in wanorde. Berichten uit het Rijn- en Roergebied. Heftig
debat in de Fransche Kamer. Fusie van nationalisten en fascisten in
Italië. Een Sovjet-driemanschap.
lyk heeft, en dat de Duitsche regeering
om een volkomen ondergang van land en
volk te voorkomen, zich bereid zou verkla
ren, zich op genade of ongenade over te
geven. Maar t’ is nu maar de vraag of de
Duitsche bevolking zich, als er een wacht
woord kwam uit Berlyn, zich daarbij zou
neerleggen en aan de bezetting gehoorzaam
zyn.
Het optreden van de bezëtters moet wel
een haat en verbittering wekken, die ten
slotte meer de houding van «Ie bevolking
zullen beheerschen, dan de bevelen van de
Berlynsche regeering.
Hoezeer de verbittering toeneemt leeren
de in de laatste dagen veelvuldiger voor
komende incidenten, waarvan Franschen,
maar waarvan vooral Duitschers het slacht
offer zijn.
Tot deze inci«lenten behoort «>ok de moord
aanslag op Smeets, den leider of een der lei
ders beter gezegd, van «le separatistische
beweging in het Rijnland. Een jonge man
zou de bedryver van dezen aanslag zyn. Hij
wist echter te ontkomen. Of hij voor zich
alleen handelde of niet, kan dus niet worden
vastgesteld, maar dat men hier te doen heeft
met de daad van een Duitschen patriot^, die
Kich wilde MM'eken op den volksverrader
Smeets teekenend was zeker dat deze
Duitscher uit vrees voor zijn landgenooten
in Fransche uniform zich kleedde die
bereid was voor de Fransche militaristen
de kastanjes uit het vuur te halen is wel
zeker.
Volgens een telegram uit Koblenz van
Fransche zij«le heeft de Rynlandcommissie
met algemeene stemmen de onmiddellijke
schorsing gelast van den hoofdcommissaris
van politie te Keulen en de instelling van
onderzoek tot evenuteele afzetting van amb
tenaren, die blyk geven van ernstige na
latigheid bij de uitoefening van hun func
tie. De commissie heeft verder eenige vei
ligheidsmaatregelen onder het oog gezien
ten aanzien van het verkeer tusschen het
bezette en onbezette gebied.
Verwacht mag worden, waar de aanslag
plaats had in «le Britsche zóne, dat het on
derzoek naar den dader zonder vooringeno
menheid zal plaats hebben en aan de be
volking van Keulen de represailles bespaard
zullen blyven, die te Buer en elders door de
Fransch-Belgische bezettingstroepen wer
den toegepast na aanslagen of moorden.
De toestand van Smeets is nog steeds
