BAHLMANN Co. Specialiteit Dames- en Kinderconfectie Uw adres kwaliteit Schoenwerk Tb.IEESEN Zandlevering. aunb1* Markt 9 - GOUDA - Tel. 210 Stoffen en Lingeries Speciaal adres voor uitzetten Kleiweg 23 - Gouda. VAN NELLE'S GEBROKEN THEE Oi. HOMMEL'S BIEMATQGEN benoodigd zand voor be strating, Schrale w Aanleg en onderhoud van Tuinen. Wenscht U een prima Rijwiel voor matige prijs VAN HOORN DE JONG, Bankvereeniging voorden Middenstand MIDDENSTANDS-GIRODIENST. Waaraan U denken moet bij het koopen van datU het merk krijgt waaraan U gewoon zijt, dathet uiterlijk van het pakje U hot merk vertoont. AFTERMOOW TE* (het roode pakje) overbekend om emnaky geur en uitsohankwarmoaa» 40 cents per ons. ROOD OPDRUK BLOKJES OPDRUK GIRAFFE OPDRUK 33 ets. per ons-pakje 29 ti ,t En zoo ziet men dan maar hoe goed het is dat er dorpsvereenigingen komen, die voor het wel en wee derwyken waken. Er ia maar één opzicht waarin de wijken in een stad grootelijks verschillen van heu- sche dorpen en n.1. hierin, dat de bewoner» van een dorp elkaar allen plegen te ken nen, terwijl in een stadswijk men elkaar heelemaal niet kent. Dat lijkt misschien vreemd, maar het ie zoo, dat men jaren onmiddellijk naast elkaar woont en zelfs de namen niet kent. Dit heeft zijn goede zijde want het maakt... dat er vrede op het dorp blijft De wykvereenigingen brengen misschien de bewoners dichter tot elkaar en ook dat heeft misschien een voordeel naast het te vreezen nadeel. Tegenwoordig zijn in den Haag de pro vinciale vereenigingen zeer in trek. Gro ningers, Limburgers, Zeeuwen en Friezen zoeken elkaar op om een soort bloéd-ver wantschap van provinciale natuur te zoe ken en te kweeken. Of dat* een goed sy steem is valt altijd nog eenigermate te be twijfelen, vooral als het de bedoeling is het provinciale dialect in stand te houden. Er ia reeds tegen overdrijving gewaar schuwd en het is ook te hopen dat men de vereeniging met andere groepen niet kunst matig gaat belemmeren. Zoo ziet men allerlei combinaties en per mutaties in den Haag, welks bevolking nu eenmaal een stalenkaart van heel Neder land ia. Een beetje eenheid in de vreemd •oortige samenstelling is niet ongewenscht. Vandaar dat wij de dorpsvereenigingen meer toejuichen dan de provinciale. HAGENAAR. MEDISCHE BRIEVEN. Haemophilie. UI. Het is one duidelijk geworden uit het geen wij met elkander besproken hebben, dat de ïyderes of fcyder aan haemophilie een allesbehalve benijdenswaardige positie in neemt Hebben wij te doen met een zeer lichte vorm dezer ziekte en neemt men alle voorzorgsmaatregelen, die te nemen zijn en waarover wij zoo straks nog een enkel woord zullen zeggen, dan rollen deze pa tiënten doorgaans wel goed door 't leven heen. Geldt het echter een zwaar geval van haemophilie, waarbij dus b.v. een be trekkelijk zeer geringe stoot een heftige bloeding op den voorgrond treedt, dan loopt alles niet zoo gunstig af in de meeste ge vallen, te meer daar vaak hierbij inwen dige bloedingen bovendien in 't spel zijn. Niettegenstaande men by deze categori van peraonen de grootste omzichtigheid wordt toegepast, bereiken deze patientjes helaas geen hoogen leeftijd, ja, sterft het mee rendeel reeds in de jongelingsjaren. Naast deze droeve opmerking kan ik echter ook een troostwoord laten hooren. Is de jeugd voorbij, dus is de jongeling man on het meisje vrouw geworden, dan worden de gevaren, die de haemophilie met sieh medebrengt hoe langer zoo geringer. Worden geen hinderpalen in den weg ge legd, dan kan onze lyder(es) zonder twij fel een hoogen ouderdom bereiken. Op welke wijze nu kunnen wü de geva ren, die de haemophilie met zich mede brengt, tot een minimum beperken? Voor deze ziekte geldt dan ook meer dan by elke andere het gezegde: „Voorkomen is beter dan genezen." Genezing van deze aandoening behoort helaas heden ten dage nog tot het rjjik der fabelen en hoewel ik er vast van overtuigd ben, dat men ook hierin t z. t zal slagen en de toekomst muziek werkelijkheid zal worden, moeten wij thans roeien met de riemen, die wij hebben. Heeft er eenmaal een bloeding plaats, dan is deze, zooals wy gezien heb ben, buitengemeen moeilijk te stelpen. Soms moeten en kunnen wy overgaan tot het onderbinden van het betrokken deel, soms grijpen wy naar de bekende bloed stelpende geneesmiddelen, die ter plaatse of inwendig kunnen worden toegediend. Hoe 't ook zü, het succes is hierbij ten al len tijde zeer povertjes. Ook heeft men gè- traeht door het inbrengen van normaal bloedserum (d. i. een vloeistof, een vloei baar bestanddeel, waaruit ons bloed be staat) verbetering te brengen in den toe- stand van onze zieke. Heeft men de bloe ding tot stilstand gebracht, waardoor de patiënt, die hieiby zear veel bloed is kwijt geraakt, meestal zeer bloedarm geworden is, zelfs in die mate, dat bewusteloosheid intreedt, dan spuit men gaarne een „phy- siologische keukenzoutoplossing" in, d. i. een sterieke oplossing van keukenzout van bepaalde sterkte, waarin onze bloedlichaam pjes kunnen blijven leven. Deze laatste metbode is eene, die gaarne wordt toege past in alle gevallen waarbij een groot bloedverlies beeft plaats gevonden. Beter dan al deze middelen is echter het voorkomen der bloeding, die zulk een ern stig gevolg na zich kan sleepen. Dit is in 't algemeen een zeer moeilijke opdracht, die niet heel gemakkelijk is na te komen. Wy zullen daartoe allereerst de heele li chamelijke gesteldheid van den peraoon in kwestie trachten te verbeteren, dus deze onder zoo gunstig mogelijke omstandig heden plaatsen wat betreft voeding, lig ging, huisvesting, frissche lucht, enz. enz. Men is in staat één en ander nog te onder steunen met enkele medicamenten, waar onder het yter en het arsenicum wel de meest gewensehte zijn. Naast deze voor zorgsmaatregel, dient nog een tweede niet minder belangrijke aangestipt te worden, n.1 het vermijden van elk uitwendig ge weld. Ieder onzer weet uit eigen ervaring hoe moeüijk hat is dit punt in elk opzicht naar behooren na te komen, vooral daar het speciaal levenslustige, overigens geheel recht behooren dergelijke patientjes eigen lijk in een „glazen" kastje gezet te wor den. Trachten wy evenwel zooveel mogelijk by deze ziekte te „voorkomen", dan sma ken wy ook niet zelden het genoegen, dat ons patientje aan de ernstige gevolgen van deze aandoening ontsnapt. Slechte één troost strekt ons in ons pogen, dat één en ander met den dag beter wordt. LAND- EN TUINBOUW. Wat elke maand te doen geeft. (2e helft Maart). Nadruk verboden. In deze maand we zeiden het al kan o.m. haver gezaaid worden. Haver moet men vroeg zaaien. Aanbevelenswaardige rassen zyn: Svalöfs Zegehaver en Svalöfs Gouden- regenhaver, voorts ook Manaholt's haver- rassen, welke uitmunten door stevig stroo. Voor hoogere zandgronden mag ook in aan merking komen: Svalöfs zwarte Grootmo- golhaver, die op vele zandgronden zelfs 10 7r of meer opbracht dan de Zegehaver. De gemiddelde haveropbrengst over de ja ren 1916—1920 bedroeg in ons land 2056 K.G. per H.A.; op de rijke proefvelden, in die jaren aangelegd het waren een 166- tal leverde de Zegehaver gemiddeld K.G. per Hectare, dus 50% meer. Het laatste cijfers was niet het eigenlijke oogst- cyfer, maar hiervan was 12 afgetrokken, omdat men by de Rijksproefvelden niet, als by den verbouw van den boer zelf, wallen, paden, enz. meerekent. Na aftrek van 12 mag men aannemen het werkelyke oogst- cyfer nabij te komen. Het verschil 1025 K.G. per H.A. of pl.m. 50 geeft dus te zien, hoeveel onze haverakkers, by de keuze van een goed ras, deugdeiyk zaaizaad en by doelmatige bemesting, méér dan tot dus ver kunnen opbrengen. Op droge zand grond teelt de haver niet, dewyi dit gewas veel vocht behoeft. In den tuin zetten we, nu overal herle ving in de natuur is waar te nemen, onze werkzaamheden voort. Hebt ge uw aardbei bedden met mest bedekt, neem dezen dan weg, ontbloot voorzichtig de planten, en spit den grond tusschen de planten om. Mocht niet voldoende bemest zijn, dan dient vóór het omspitten eerst nog wat oude koe mest, of ook kunstmest: Patentkali en su per b.v. te worden gegeven; zoo noodig, la ter wat chili, die heel licht kan worden ondergewerkt (met de hark). Byna al wat men in den a.s. zomer gaarne in zyn tuin wil hebben, kan nu in den grond worden gebracht, doperwten en peulen, tuinboonen, spinazie, raapstelen, schorseneeren, kool soorten, wortelen, enz. Schorseneeren moe ten redelyk diep in den grond gemaakt wor den, om ze voor de roofzucht der vogels te beschermen. Schorseneeren kan men wel een jaar over laten staan, dan worden ze dikker en langer, en behouden evengoed den smaak. Men zaait ook sla tusschen de schor seneeren (of om het bed een rij er om heen), naar men late de sla niet te lang staan,' dan zouden de schorseneeren er door lijden. Voor wortelen is van ouds een goede soort- de vroege Deuvik; ook de Naarder tuin- wordtel en de Amsterdamsche bakwortel zyn aan te- bevelen. Tusschen de wortels kan men radijs zaaien, maar als ze goed zijn, moet men ze tijdig plukken. Ook sla, die later toch wordt verplant, kan men tusschen de wortelen zaaien. Zaai spinazie en raapstelen niet te dik, en breng het zaad niet te diep onder. Deze groenten tusschen uitgezaaid worden tusschen de erwten en capucyners, Zoo gaat er weinig land verloren. By scherp, zon nig weer, als we in deze maand kunnen heb ben, beginnen de bakken aj uit te drogen, en zal het noodig zUn eens te gieten. In Maart of in April kan men in een matig warmen bak of onder glas tomaten uit zaaien. Zyn de plantjes goed opgekomen, dan worden ze stuk voor stuk in een klein potje overgebracht en weer onder glas voortgekweekt. Wees op uw hoede voor de nachtvorsten! Dek uw bloeiende perzik- boomen, of zet er wat r(jzen of takken voor, opdat de vorst er niet zoo opvalt. - Hebt ge een gazön, en is wat ruige mest in 't na jaar overgebracht, ga er dan nu eens met een sleep van takken over heen, waardoor de mest wordt fijngemaakt; hark daarna het gras af. Indien ge een zwaren steenen rol bezit of kunt krijgen, berol dan het ga zon eens, de hoogten en molshoopen wor- den geslecht en de bodem wordt vastge drukt. Ia in 't najaar niet bemest, doe het dan nu, maar geef dan gier van verdunden koemest met water. De ellendige toestanden van de Rotter- damsche veemarkt. De bekende medewerker van de N. R. Crt, de heer Brusse, heeft de misère van de Rotterdamsche veemarkt en daarin de stiefmoederlijke behandeling dier markt door het Rotterdamsche gemeentebestuur, aan de kaak gesteld. Dit is niet alleen een zaak, welke het belang raakt der veehan delaars, die deze markt bezoeken, maar dat van zeer vele anderen in en buiten ons land Wy mogen gerust zeggen, dat wegens de groote beteekems dezer markt de onhoud bare toestand, waarin zy verkeert, en waar over al zoo lang is geklaagd, de algemeene interesse heeft, of althans dient te heb ben. En daarom willen we aan de beschrij ving van Brusse (die zich niet alleen tot de veemarkt bepaalt, maar het ook over het abattoir en de vleeschhal heeft) het allervoornaamste ontleenen. De grootste markt voor onzen veestapel, waarom ons land over de wereld vermaard en dikwyis benijd is, is in Rotterdam ge vestigd. Daar worden de runderen, de var kens, de paarden en schapen aangevoerd en verhandeld uit Zuid-Holland, Zeeland, Brabant, voor een groot deel uit Utrecht en Gelderland, in het najaar ook uit Noord- Holland en ten deele zelfs heel uit Lim burg. In onze stad concentreert zich de binnenlandeche veehandel ;hier komen uit schier alle deelen van Europa de buiten- landsche kooplieden heen om het beroem de Hollandsch vee te koopen. Honderddui zenden dieren worden er jaarlijks gemarkt in dit centrum van internationalen handel, tienduizenden boeren en buitenlui dikwyis met hun vrouwen, en grooteteedsche han delaren bezoeken voor heel 't jaar Rotter dam op de twee marktdagen in 't begin van iedere week. En hoeveel gewin deze wekelyksche vee markten direct of indirect alleen reeds bui ten het gebied van den eigenlyken handel opleveren aan schier de gansche bevolkiag van onze stad, bleek, toen onlangs wegens mond- en klauwzeer dit enorme bedryf drie weken lang stop gezet bleef: uit de jam merklachten van alle mogelyke winkeliers, en andere ondernemers inderdaad van de schoenpoetsers af tot aan de groote bank instellingen, die, ofgezien van het leger dei- direct belanghebbenden, deze stilte in hun zaken als een ernstige schade ondervon den. Want naast het havenbedrijf behoort de veemarkt met haar aanhang zeer zeker tot de belangrijkste bronnen van inkom sten van Rotteniam. „En toch" zoo beklaagde zich de voor zitter van den Zuid-HoUandschen Bond*van veehandelaren toch heeft de gemeente voor de haven niet alles over, en behandelt zy de veemarkt nog altijd stiefmoederlyk; schynt ze maar niet in te zien, dat een g en modern ingerichte markt het bezoek nog aanzienlijk zou bevorderen. Want door al die gebreken, door al den hinder, door 't vol komen gemis aan alle gemakken, zoowel voor de dieren ais voor de menschen en den handel, ziet menigeen, die elders te recht kan, er nog tegen op emi in Rotter dam zyn vee te merkten. „En wat de buitenlanders betreft, die 't overal veel beter gewend zyn, je ge neert je waariyk om hier een vreemdeling te brengen, zoo mal verouderd, zoo beroerd primitief als dat allemaal is. Immers: vry wel niets anders dan een open vlakte waar dieren staan. En dan vertellen de belanghebbenden, dat een stad als Leeuwarden, wier vee markt naar den omvang op Rotterdam volgt niet weet, wat zy zal doen, om de belan gen van de veemarkt en haar bezoekers te bevorderen. De directeur van liet abattoir en de markt doet wat hy kan, maar zyn voorstellen tot een afdoende verbetering stuitten af op het inzicht van het gemeen tebestuur dat zich nauwelyks iets van de klachten aantrekt. De ondoelmatige ligging en het tekort aan ruimden de gebrekkige inrichting van de Rotterdamsche markt strekken voor alle bezoekers in haar nadeel. Door de ligging alleen reeds, zooveel rao geiyk van MeP1' spoorweg, stoomtram- en waterverkeer, is zy veroordeeld. Van het langdurige draven tfhor de stad heen naar de markt, om er dan warm en afgesjouwd tijden lang in die koude trekhoeken te hly- ven staan wachten, hebben de dieren veel te lyden. En dan het tekort aan ruimte. Op sommige dagen staan er 32 tot 3300 runderen opeengedrongen, waartusschen door de paarden draven. Voor handelaren die in die volte zaken moeten doen, is het beslist onveilig rond te gaan-/ langs paar den, die achteruit slaan, ljtngis soms kop schuw of stootend hpérfivee, waarvan er nu en dan JosbrefönT dol worden. Men is daar omstuw! van allerhande menschen, van alerlei zWervers en straatslijpers, die hier op de markt komen rondschooien, en voor wie 't een klein kunstje is om daar hun slag te slaan, als de handelaars in de volte uit hun buidels bankpapier in het openbaar groote sommen neertellen. In het buitenland zya de veemarkten afgesloten, hier staat de markt open voor iedereen. Een andere algemeene klacht is, dat er voor de heele markt maar één weegbrug beschikbaar isj in een klein huisje onder gebracht en ttóor één bejaarden ambtenaar bediend. De éëne ambtenaar heeft daar in die herrie al tyn aandacht noodig om de gewichten te verschuiven, om geld te in nen en terug te geven, en wat inmiddels de man doet, die zü'n beest op de schaal moet vasthouden kan hy van zyn stand plaats heelemaal niet zien; of die er soms zyn voet op zet of die met alle macht de van den or omlaag trekt.'t ontgaat hem volkomen. Op andere, markten bevordert men voorts een snelle afdoening van de zaken door op groote borden by de ingangen de mede- deelingen te nchryven, die de marktgan- gers weten moeten. Daar staat allereerst kort na het aangaan van de markt hoe veel vee er aanwezig is: zooveel paarden, varkens, schapen, enz., dat de kooplieden aanstonds een overzicht.hebben. Hier moet ze eerst overal rondloopen om te zien wat er is, en kunnen zy daarna soms onver richte zake teruggaan. Daar wordt op deze wijze bekend gemaakt of de markt vroeger of later aangaat, op andere dagen gehou den wordt in verband met feestdagen, of tydelyk gesloten wegens besmettelyke veeziekten, wat je in Rotterdam maar moet zien te weteif te komen, je kunt vee niet verzenden, niet zelf komen, voor niets. Maar de hoofdgrief is toch, dat de markt veel te klein is, wat eindeloos hinder en verwarring en na deel geeft. Dat is weer duideiyk gebleken, nu de gemeente onlangs eindelijk is over gegaan tot het uitgeven van vaste staan plaatsen, waarvoor de aanvragen immers veel talrijker waren dan de beschikbare ruimte toelaat Hierdoor wordt de handel dus direct gedrukt, in plaats van te trach ten dien la het algemeen belang zooveel INGEZONDEN MEDEDEELINGEN ia het onovertroffen bloedvormend versterkingsmiddel voor kinderen en volwassenen, by eiken zwakte toe stand. 782 12 Alom verkrijgbaar i 2.50 per fl. mogeiyk uit te breiden. Volgens officieele cyiers komen er op drukke marktdagen alleen voor runderen niet minder dan vyf tot zeshonderd plaatsen tekort. De gras- kalverenmaritt is in het najaar de helft te klein en op de varkensmarkt is er plaats voor een duizend dieren, hoewel er verle den jaar tot een en twintig honderd stuks werden aangevoerd. En toch moet er voor al die beesten die gemarkt worden, en waar de gemeente geen plaats voor biedt, evengoed marktgeid betaald worden. Bo vendien kunnen voor al deze dieren be halve voor de runderen, de bons pas by het opbrengen op de markt genomen wor den aan één klein kantoortje, wat ook ai weer een tyd ophoudt, terwyi de mena<^ien beter te doen hebben, en wederom aanlei ding geeft tot gedrang en onaangenaam heid. Omdat de Rotterdamsche veemarkt veel te klein is voor den aanvoer, gebeuren er allerlei ongerechtigheden, dwars tegen de voorschriften van de politie in die daar de orde moet bewaren en het verkeer gaande houden, en die zy toch moet dulden, want de gebrekkige inrichting dwingt nu een maal tot overtredingen van haar eigen be palingen. Ten einde raad heeft de Zuijl-Holland- sche Bond van Veehandelaren een markt- commissie benoemd, om de wenschen van den handel aan den directeur kenbaar te maken, maar zoolang het gemeentebestuur niet inziet, dat de bestaande markt toch nooit bruikbaar is te maken voor de be hoeften, sedert Rotterdam al die kleinere markten heeft opgeslokt, zoolang zal de veehandel schade blyven ondervinden van deze wantoestand. B. RECHTZAKEN. De moordaanslag op den heer Desmet. Voor de rechtbank in Den Bosch heeft gisteren terechtgestaan Cornelia Petronel- ia de W., huisvrouw van M. Desmet, te Eindhoven, omdat zy in Aug. 1922 een bo terham, voor Desmet bestemd, heeft be strooid met een hoeveelheid cyaankali, vol doende om dezen te dooden en J. J. H. M. Kerssemakers, fabrikant aldaar, wegens moordaanslag op den heer Desmet. De uitvoering van het misdadig voorne men van eerstgenoemde heeft zy niet kun nen volvoeren ten gevolge van de van haar wil onafhankelijke omstandigheid, dat haar echtgenoot, toen hij deze boterham wilde nuttigen, reeds by de eerste bete getroffen door den onaangenamen, bitteren smaak, deze uitspwde en geen enkel stuk van de boterham heeft genuttigd. Voorts wordt haar ten laste gelegd, dat zy Kerssemakers bij de voorbereiding van zyn moordplannen is behulpzaam geweest en hem de gelegenheid en de middelen voor zyn misdrijf heeft verschaft, doordat zy 3 Jan., wetende dat Kerssemakers haar echt genoot van het leven wilde berooven, hem een aan haar toebehoorende, met scherp geladen revolver heeft doen overhandigen. J. J. H. M. Kerssemakers, fabrikant, is ten laste gelegd, dat hy 4 Jan. onder de gemeente Leende opzettelijk en met voor bedachten rade uit een revolver drie scho ten op Desmet heeft afgeschoten, met de bedoeling deaen van het leven te berooven, subs, hem zwaar lichamelyk letsel toe te brengen. Het eerst kwam in behandeling de zaak tegen Kerssemakers, die verklaarde, dat mevr. Desmet eens op haar man gescho ten had, toen deze in bed lag. Het schot was in den muur terechtgekomen. Zy had daarop de revolver teruggegeven en ge zegd dat zy de daad niet aandurfde en toen K. verzocht haar man te dooden. 4 Januari heeft deze Deamet ontmoet en hem verteld, dat hy hem eens iets zou vertel len van de houding van zyn vrötlw en ver zocht mee te rijden in zyn auto naar Leen de. Dan kon hy zich daar persoonlijk over tuigen. Toen Desmet ter plaatse uitgestapt was om te luisteren, heeft hy de brow ning op hem gericht. De heer Desmet verklaarde, dat in de zestien jaren van zyn huwelijk de verhou ding altyd goed geweest was, totdat in 't voorjaar van 1922 de vrouw in kennis kwam met Kerssemakers. 'Get. heeft zyn vrouw eens een klap gegeven, omdat zy intieme dingen aan K. had verteld. Zij heeft toen gezegd, dat zy niet meer van getuige hield. Tegen Kerssemakers zag zij op, omdat hy van hoogeren maatechappeiyken stand was. Nadat er weer eens woorden waren ge weest, heeft zy gezegd, dat zij van K. hield. K. heeft toen getuige gezegd, dat hy er niet aan dacht. Hy wilde geen vrouw van 37 jaar. Getuige had een revolver in huis van denzelfden vorm als het wapen, waar mede de aanslag ia gepleegd. Dat wapen was altyd onder bereik van de vrouw, zoo dat deze geen revolver van K. had noodig geacht. 4 Jan. is K. bjj getuige gekomen en heeft hem verteld: Je vrouw legt het aan met een fabrikant uit Helmond. Ga maar eens mee naar de bosschen van Leen de. Dan kan je zelf zien. In den auto van K. zijn belden daarheen gereden, zy Heten den auto op den weg staan en gingen de bosschen in, waar zy hebben staan luiste ren. Toen getuige het eerete schot trof, dacht hy, dat de persoon die gezocht**! geschoten had. Hy hoorde echter f ij, gen: Nu zullen wy eens afrekenen, bt merkte toen, dat hy verkeerd gedacht had en vluchtte. K. zond hem nog rwobT schoten na en heeft hem aangegrepen. U de worsteling, die ontstond, richtte K. d! revolver op getuige'» hoofd, doch het pen ketste. 's Nachts heeft de vrouw hem in het «u. kenhuis bezocht. Zy heeft hem oaar onder tranen vergiffenis gévraagd en bekend, da er een verhouding met K. bestond,. Van aanslag had zy echter niets geweten. Getuige heeft een civiele vordering teg K. ingesteld, om zich te wapenen teni lasterlijke praatjes, welke familie van t omtrent get. heeft uitgestrooid. De verdediger drong er by de rechthui op aan beklaagde aan een psychiatrie onderzoek te doen onderwerpen. Mevrouw D. Weef by haar bekenteaii voor den rechtercommissaris afgelegd. Op een vraag van den president, op wiens ini tiatief de misdadige handelingen zijn ge- pleegd, antwordde bekl.: op initatief nn K. Van beiden is uitgegaan het idee, dat bekl. van D. zou scheiden, en zy hadden in verband hiermee het advies van een ad vocaat ingewonnen. Zy hield niet maer haar man en deze had haar ook wel geslagen. De advocaat zei, dat ze t maar moest probeeren, maar daar schynt ten slotte niets van gekomen te zyn. Op zekeren dag heeft K. haar een naar zyn zeggen „zwaar vergif" ter hand gesteld met de bedoeling, dat «ij-dat haat man zou toedienen. Dit heeft j bekl. in de W. C. geworpen. Spoedig daarna heeft K. haar een staafje overhandigd in den vonn van een potlood, met dezelfde bedoeling. Bekl. heeft van deze stof eerst wat dooï het voer van een kip gedaan, die daarna een paar uur „stilgelegen" heeft, maar er niet van dood is gegaan. Vervolgens heeft bekl. een weinig van de stof K. had haar ook hiervan gezegd dat het zwaar vergif was op een voor D. bestemde boterham gestrooid en daar een stukje kalfsvleesch overheen gelegd. D. was met het brood naar haar toegekomen, omdat het zoo vreemd smaakte, en hy had gezegd: hap jy er eens in. Bekl. had dat gedaan. Op een vraag van den president antwoordde bekl., dat zy het vergif met op D.'s boter ham heeft gestrooid om hem te dooden, maar alleen „om hem een beetje ziek te maken." Den volgenden dag heeft K. gezégd er moet een eind aan komen. Bekl. antwoordt nog ontkennend op de vraag, of zy wel eens gezegd heeft, dat het haar wel 10.000 waard zou zjjn, all D. uit den weg werd geruimd. Get. K. werd daarop gehoord, die erken de beklaagde een staafje cyaankali heeft gegeven en ook en revolver, met de b«- doeling dat zy haar man zoou dooden. Toen bekl. na 1 Januari haar man niet had dood geschoten, heeft getuige gezegd: breng ie my dan terug. Hy heeft toen den 3den Ja nuari, zooals bekend, de revolver terugge kregen; mevrouw D. heeft hem het wapen door haar dienstmeisje laten brengen. Op een vraag van den president: Ia bet waar dat mevr. D. je gezegd heeft, dit ze niet meer van je houden kon als je haar man zou dooden? biyft getuige het ant woord schuldig. De president wijst hem er op, dat het toch zeer onwaarschijnlijk ie, dat hy dit niet meer zou weten, maar bij volhardt in zyn verklaring, dat hij het niet meer weet. Dr. Casparie, zenuwarts in Den Boich, zegt den indruk te hebben, dat K. ook al» getuige zeer onbetrouwbaar is. Getuige- deskundige is van meening, dat mevr. D- in deze zaak niet liegt; hij heeft dezen in druk van stonde af aan gehad. De verdediger Mr. E. van Zinnick Berg- mann gaf een schets van het leven van beklaagde. Zy heeft weinig opleiding gehad en toen zy 16 jaar was, moest zy, als oudste, geld verdienen voor het gezin. Op 21-jarigen leeftijd ontmoette zij D., die haar spoedig trouwde. Het huwelyk was goed en de vrouw stond haar man in alles trouw ter zyde. Tot K. in haar leven kwam., K, die altyd voorspoed had gehad, de baas «peel de in een fabriek. Bekl. zag al spoedig te gen dezen man op. Spr. vraagt, of het de rechtbank niet getroffen heeft, dat zij, hier ter terechtzitting telkens van „meneer K. gesproken heeft. Pleiter concludeert tot vrijspraak enjer- zoekt de rechtbank, bekl. onmiddellijk vrijheid te stellen. Haar man heeft h*»r •ergiffenis geschonken en verkeert in twy- fel over de vraag of hy zijn vrouw W«* by zich zou kunnen nemen. De rechtte» kan hem deze beslissing gemakkelijker na ken, door haar in vryheid te stellen en »o- doende te bewyzen dat zU bekL gelooft^ ter wille van haar dochter, voor wie voordat zy K kende, altyd een goede «ne der is geweest, vraagt pl. de stelling van zyn cHënte. De invrijheidstelling werd afgew®*®" tegen beide beklaagden werd ge»*** jaar gevangenisstraf. De uitspraak is bepaald op 6 Aprn. ONDERWIJS. De hoogleeraars benoeming te GroaiM*- Men schryft aan de N. R- Crt: Naar aanleiding van loopeodege**®^ als zou de benoeming van dr. W< ders tot gewoon hoogleeraar in de a Wt «ewwu uwjs»*- - yaS te Groningen, niet alle daarby betrokkenen zyn nemen wy van welingelichte *Ö^e> v* benoemde inderdaad niet op da voo xiaau hjwv «y --- curatoren voorkwam, en adres van de theologische faculteit curatoren. By de faculteit had de wenech voorgezeten ter vervanging van den hoog leeraar de Sopper iemand te vinden, die zoowel de wysbegeerte in het algemeen als de wijsbegeerte van den godsdienst volko men zou beheerschen. De faculteit had daartoe de aandacht gevestigd op een zeer bekend geleerde, die, hoewél geen theoloog wat vakopleiding betreft, practisch wysbe geerte en theologie overziet. De minister schynt nu het gebrek aan theologische vak opleiding van dezen candidaat als beswaar tegen een benoeming te hebben aangevoerd. De faculteit had evenwel naast dezen ge leerde nog een ander genoemd, wèl vak theoloog en van wien evenzeer kan wor den gezegd, dat hy theologie en philosophic beide beheerscht. De minister heeft even wel aan dezen candidaat blykbaar geen aandacht geschonken. Dit wekt het vermoe den, dat niet het gebrek aan theologische vakopleiding van den eerstgenoemden can didaat een benoeming volgens de voordracht heeft verhinderd, maar andere, slechte te gissen redenen. In dit verband is niet on- belangryk te weten, dat eerstgenoemde can didaat behoort tot de ethische, de ander tot de vry zinnige richting. CXrratoren heb ben, zoo luiden onze inlichtingen, van be gin tot einde in volkomen overeenstemming met de faculteit gehandeld. Waar het niet de eerste maal is, dat deze minister zich aan een theologische benoe ming op eigen houtje waagt, moet er op worden gewezen, hoezeer een dergelijke willekeurige handelwijze den naam en het karakter van het theologisch hooger on- derwys schaadt. Naar buiten moet het wel den indruk maken dat wetenschappelijke overwegingen hier verre achterstaan bij argumenten ontleend aan poütieke of gods dienstige richting. Gevaarlyk i« dit in hooge mate, waar niet alleen de theologie maar een groot deel van het openbaar hoo ger onderwijs door dit odium kan worden getroffen. Immers algemeene wysbegeer te, geschiedenis, psychologie, rechtsweten schap om maar enkele te noemen zou den door 'een wyze van benoeming als thans heeft plaats gehad, ernstig in hun weten schappelijk karakter kunnen worden aange tast. Dat voor de vervulling van een uni- versitairen leerstoel slechts de wetenschap pelijke maatstaf behoort te gelden, moet in ons land, dat zoo juist een Hooger Onder wijscommissie onder voorzitterschap van den heer Colijn ingesteld zag, blijkbaar tel kens weer in herinnering worden gebracht. STADSNIEUWS. GOUDA, 24 Maart 1923. Vergadering van de Centrale Commissie van Overleg voor Werklieden-aangelegenheden in de gemeente Gouda op Donderdag 8 Maart 1923, des namiddags te 27» uur. Behalve de Wethouder-Voorzitter, de heer Dr. A. C. A. Hoffman en de zitting hebbende hoofden van takken van dienst of hunne plaatsvervangers (de directie der Gemeentelijke Lichtfabrieken was evenwel niet vertegenwoordigd) zyn aanwezig de vertegenwoordigers van de drie in de oom missie opgenomen organisaties, n.1. de Ned. Bond van Werklieden in Overheidsdienst, de Ned. Chr. Bond von Personeel in Publie- ken Dienst en de Ned. R.K. Bond van Over heidspersoneel „St. Paulus". De notulen der vorige vergadering wor den ongewyzigd gearresteerd, Mededeeling wordt gedaan: le. van eenige mutatiën in de vertegen woordiging van den Ned. Chr. Bond van Personeel in Publieken Dienst; 2e. van de leden-opgaven der zitting hebbende organisaties op 1 Januari j.l.; 3e. van het raadsbesluit tot aanvulling van het Werklieden-reglement met de bepa lingen inzake het buitengewoon verlof; 4e. van het raadsbesluit tot wyziging van het salarisbealuit 1920 ten opzichte van den leeftijdsgrens van volslagen werklieden. De sub 3 en 4 genoemde raadsbesluiten zyn genomen overeenkomstig de door de commissie uitgebrachte adviezen. Deze mededelingen worden voor kennis geving aangenomen. Door de organisaties wordt thans, na ge pleegd overleg met den Havenmeester, een dienstregeling voor het sluis- èn brugper- soneel ingediend, waarby volledige overeen stemming is bereikt en wordt voorgesteld Burgemeester en Wethouders te advisee ren dienovereenkomstig te besluiten, waartoe wordt besloten. Eén der organisaties dringt aan op af schaffing van het z.g. kaaimuren boenen door de sluisknechts, terwyi tevens bepleit wordt een regeling te treffen waarby al het personeel in aanmerking wordt gebracht voor den dienst op Zon- en feestdagen, het- zy voor het pontveer over den Turf singel- gracht, hetzij voor de Haastrechteche terug of de Jan Kattenbrug. Nadere overweging door het Gemeentebestuur wordt toegezegd. Eveneens komt ter sprake de onderschei- dingsteekens voor den oudsten sluis- en brugknecht en de dezen opgedragen taak en gevolgen daarvan ten opzichte van het werig personeel. Ook hieromtrent zal na-» der in de vergadering van. het College van Burgemeester en Wethouders worden ge sproken. Een andere organisatie vestigt de aan dacht op een mechanische inrichting voor het openen der sluisdeuren en vraagt daar omtrent inlichtingen. Uit de mededeelingen van den Gemeente- Bouwmeester blijkt, dat de daaraan verbon den kosten vry beiangryk zyn en niet op wegen in verband met de weinige schut tingen tegen het profyt hiervan te trek- reglement in verband met het toekennen van buitengewoon verlof aan werklieden-afge vaardigden ter algemeene vergadering hunner organisaties. De bedryfscommissies hebben desgevraagd verklaard hiertegen geene bezwaren te hebben, mits de belangen van den dienst hierdoor nimmer in het ge drang komen. Burgemeester en Wethouders kunnen zich ook met een dergelyke regeling vereenigen. In geen geval mag deze even wel extra kosten voor de gemeente mede brengen en dient deze conform de bespre kingen in deze commissie (December-verga dering j.l.) beperkt worden tot een maximum van 2 afgevaardigden per organisatie en een maximum van vijf dagen per jaar. Hoe wel" het op prys ges-teld zal worden, dat een en ander nimmer gepaard zal gaan met loonderving vjior deze werklieden-afge vaardigden, blyken tenslotte alle organisa ties rich met een invoering by wyze van proef te kunnen vereenigen en wordt be sloten in dien geest aan Burgemeester en Wethouders te adviseeren. Ten opzichte van een verzoek van Bur gemeester en V\'ethcuders te willen advisee ren inzake de invoering van een 48-urige werkweek in de vorige vergadering aan gehouden in verband met door de hoofden van takken van dienst uit te brengen advie zen, die thans worden overgelegd wordt algemeen opgemerkt, dat men hiervoor den tyd nog niet gekomen acht, te meer waar t zekerheid inzake veiligheidstelling der salarissen en loonen kan worden gegeven. Algemeen acht men het wen schel (jk een de finitieve beslissing aan te houden tot de vol gende vergadering en Burgemeester en Wethouders uit te noodigen uitvoerig de financieele motieven die hiertoe eventueel zouden dringen, aan de Commissie uiteen te zetten, opdat met kennis van zaken een en ander ernstig zal kunnen worden 'overwo gen. By de rondvraag worden eenige inlichtin gen gevraagd omtrent uitkeering van zie- kenkengeld aan een tydelijk werkman waaro/er in ue volgende vergader! i-f inlich tingen dojr den Gcmeente-B iwmeejter zullen worden veritrekt het ontslag van een tuiajangpi in verband met het >vei- schryden vin ien jcngmaatjesle* furd en werde.i amoele besprekingen gevoïH inzak2 de posi'Je van ie htofden van takken van dienst in de Commissies voor Georgani seerd Ovuieg. Burgerlijke Stand. GEBOREN: 21 Maart 1923: Gerritje Cor nelia, d. v. A. Kol en W. C. van Kersbergen, Heerenstraat 47; Hendrina, d. v. J. L. Jas pers en D. A. Bruystens, Bockenbergstraat 93; Elizabeth Maria, d. v. P. Jaspers en G. J. Kok, Spieringstraat 14; 22 Maart 1923: Gerritje Margaretha, d. v. P* J. Lafeber en W. J. P. van Vliet, Crabethstraat 62. ONDERTROUWD: 22 Maart 1923: S. J. Spek en W. van Reenen; M. J* van Vliet en C. A. Zwambach; L. P. Brink en J. C. Oomens; G. Teekens en H. A. Pronk; J. C. Koole en M. M. Nonner. OVERLEDEN: 21 Maart 1923: Cornelis Laurier, 4 jaar. Cornelis Pieter Luynenburg, 24 jaar. 22 Maart 1923: Margaretha Corne lia van Goch, gehuwd met H. J. van der Wouden, 45 jaar. Zie verder Stadsnieuws 2e blad. •en Goedgevonden wordt te dezen opzichte afwachtende houding aan te nemen. Burgemeester en Wethouders verzoeken advies inzake wijziging van het werklieden- KERKNIEUWS. Het hoofdbestuur der Vereeniging van vryz. Hervormden in Nederland richt in het Weekblad voor de Vry zinnig Hervormden een manifest tot de vrijzinnige leden der Ned.Herv. Kerk, waarvan de slotsom luidt: „Indien gy naar ons luisteren wilt, blyft dan in de Kerk, betaalt de gelden, die op wettige wyze u zyn opgelegd, Kerkvoogden hebben nu eenmaal het recht dit te doen. Bedenkt daarby hoe dikwyis wy allen uitgaven doen, die nutteloos zijn, maar de kerkelyke belas ting natuurlijk en noodig is om wat ver leden gaf in stand te houden en voor het nageslacht te bewaren, en ook tegenover de Roomsch-Katholieke Kerk te handhaven. Beproeft langs den weg van minnelyke schikking van de kerkelyke administratie vergoed te krygen, wat gij nu bovendien nog offeren moet voor godsdienstprediking en godsdienstonderwijs overeenkomstig uw eigen beginselen, gy vraagt dan niets on billijks, maar iets waarop gij zedeiyk recht hebt, doch voor alles, blijft in de kerk. Blyft in de Kerk, want in die Kerk hebt gy een grootsche taak, een zendingstaak te vervullen, en wel deze, dat gij daarin getuigt van het geloof in vryzinnigen geest, getuigt en bewijst, hoe dit geloof verstand en hart beide bevredigt, dat aan dit geloof de toe komst moet zyn." ADVERTENTIEN. DIRECTEUR der GEMEENTEWERKEN te SCHIEDAM is voornemens san te be steden benoodigd van 1 April 1923 tot 1 April 1924. Benoodigde hoeveelheid 8 10.000 M3. Prijsopgaaf wordt ingewacht vóór of op 27 Maart. Inlichtingen tijn te bekomen Bureau Gem. Werken, Korte Haven te Schiedam. 786 20 rruve huid.Gesprongei>K handen .Springende lippenj In groote verscheidenheid tegen de laagste prijzen vindt U bij ons. Beleefd aanbevelend, 822 10 D. NEGRIJN Blt.mlit - Brut Flor iwog 7. voor Vt - Wendt U dan tot M>1 N Rijwielen en Motoren Doeleitraat 12, Tel. 612. Als*m*«ri« Cnntrale Kantoor Turfmarkt tao. Door een rekening te openen by de Middenstandsbank in Uwe woonplaats stelt gij U in de gelegenheid koeteloos bedragen over te maken naar alle plaatsen in Nederland. De gezamenlijke saldi der rekeningen worden via de Midden- standsbanken uitsluitend ten bate van den Middenstand aan gewend. Middenstanders sluit U aaneen. Laat Uwe giro's loepen over den Giro-dienst der Middenstandsbanken. Vraagt inlichtingen bij de Mvddenatandebank in Uwe woon plaats. 78160 25 I. I. ,i

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1923 | | pagina 2