r *-
De' Statenverkiezingen.
r
jEt
Goudscbi WitirleirfiHi-Miatschippij
Algemeen» Vergadering
daar familie-omstandigheden prof.
Krömer verhinderen, voort te gaan
met het geven van deze lessen, als
de Koninklijke famijie op Het Loo
vertoeft, hebben de Koningin en de
Prins aan prof. dr. A. A. v. Schel
ven, hoogleeraar in de faculteit der
létteren, belast met het onderwijs m
daf geschiedenis aan de vrije univer
siteit te Amsterdam, verzocht, zich met
^/net onderwijs in de geschiedenis aan
de Prinses te belasten.
l)e lessen van prof. Van Schelven
/uilen een aanvang nemen, zoo dra de
Koninklijke familie haar verblijf op
Het Loo heeft gevestigde
Prins Hendrik naar Mecklenburg.
De- Prins is voornemens Vrijdag 20
dezer zich voor eenige clHge.f nafr
V<ecklenbijrg te begeven ter bijwoning
van oen dienst te Schwerin, «pawijd
- aan de nagedachtenis van ziju modder
Groothertogin Marie, die den 20 Apiil
ten vorigen jar© te Koninklijke jfcloize
te' 's-Grayenhage overleed.
Huldiging Catharina van Reitnee.
De Nat. Ver. voor Vrouwenarbeid
iioi dt Zatèrdag 21 dezer, tv s un-
venhoge, haar jaarlijksche ïlgomeene
•vergadering. Op de agenda komt n I
een voorstel van het bestuur voor,
om aan dr. Cathi. ne van Hennes nel
eere-voorzitsterechap van xle vcreeni-
ling aan te biedea
Vrouwen wat doet gU?
Onder deze leuze heeft een groep
vrouwen uit den Haag een beroep ge-
oaan op alle vrouwen van Nederland
en een groote betooging op touw ge
zet voor menschelijkheid en vrede.
Gisteravond was door hot comité in
de zalen van Pulchri .Studio aan 't
Voorhout te 's-Gravenhage een verga
dering belegd, waar het woord word
gevoerd door mevr. Isbrüeker-Pirksen,
Suze Groeneweg, opperrabbijn J. Tal,
pater Borromeus de Greeve en ds. I)
A v. d. Bosch.
n 9™ 7 uJur waren do zalen van
rulcpri Studio reeds meer dan vol en
honderden en nog eens honderden
stonden buiten tot ver in 't Voorhout.
Do mededeeling Wart de presidente
mevr. Brunner-Brouwer dat ook de
beschikking over de Doopsgezinde kerk
was verkregen, werd met luid applaus
begroet.
Het eerst kwam aan het woord
mevr. Isbrüeker-Pirksen, daarna Suze
Groeneweg en opperrabbijn Tal.
Pater Borromeus de Greèke werd
met applaus begroet, toenhij het
*preekgestoelte beklom.
Hij bracht hulde aan het comité, dgt
trots alle pessimisme de grootste ener
gie ten toon wil spreiden. Van katho
lieke zijde moet iedere vredesactie
worden gesteund, omdut zij in dienst
staan van Jezus Christus.
Van 1914 af is de wereld nu at
krankzinnig. Na zooveel teleurstelling
bij overwinnaars en overwonnenen had
ment gehoopt, dat de vrede zou ko
men.1 J)iplomaten hebben in alle plaat
sen .vftn de wereld vergaderd en ge-
Re v* "tPar de vrede werd norgeiia/
toogèiuteik De paus van Rome zond
zijn boodschap aan de hoven en de
parlementen, doch het lijjft .of boven
de brievenbussen geschreven Maatr de
stukken worden niet teruggegeven.
Spr. besprak vervolgens fle Roerac
tie, die w«er onnoemelijke ellende
over de wereld heeft gebracht. Haat
en. machtelooze woede hebben de (<4
de tanden gewapende vijanden gevon-
d«i, en zij antwoorden rrlbt moord,
roof en plagerijen. De sirendn, die te
Essen floten en gilden, rijn nis een
symbool van fen tot op het. bloed ge-
Dlaagd volk. Sedert Januari zijn in hot
Roergebied 05.000 menschen vermoord,.
5300 verbannen met hun gezin. I)e ge
vangenen worden wreed behandeld,
00.000*"schoolkinderen ontvangen geen
behoorlijk onderwijs meer. Plunderin
gen en beroovingen zijn «an de orde
van den dag. De sirenen te Essen
huilen en zeggen: het is vrede.
Het is geen verrassend verschijnsel,
dat een groep Haagsehe dames 'thans
e<yi oproep richt tot allen, die\de
vitdesidec wiflep propageeren. Spre
ker drong aan op een intense acl^
van de vrouw in het gezin, eveneens
op een gebedsactie tot God, want een
wereld zonder God 4s ^en roovershol.
Ds. D. A. v. d. Bosch uit Rotter
dam, verhaalde van zijn bezoek aan
de plaatsen waar de oorlog gewqed
Weeft en schilderde den gruwel' van
den oorlog, die^men bij zoo'n be
zoek dubbel bemft. De vrome Chris
ten mag zijn schbuders niet smalend
ophalen voor het zoeken van vredes-
bonden naar dén vrede.. Het laatste
woord in de wereldhistorie zal niet
f'u ?an*de tonde, maar aan Jezus
Christus. Spr. betuigde zijn sympathie
j»et het streven van het comité, dat
deze vergadering had uitgeschreven,
"rouwen zift. pi d$ eerste plaats
moedors, zeide hij xyóorte, .aan wie def
opvoeding van een geslacht is toever
trouwd^ waarbij gij een sfeer kun
nen scheppen,^waarin de liefde den
scepter «waait.
A Mfkakaaamerkea.
M$t ingpng van 1 Juni 1928 is de mi-
vescbikking van 28 Augus
tus 1922, waarbij tof nadere aankon-
aa®8esl°teiren bij een onder
nijkstoezicht staand controle-station
voor n iet-volvette li«fe borden oirthe-
ven van de verplichting de door hen
bereide kaas in den gebruikeiijken
bioodvorm van een der vastgestelde
Rijkskaasmerken voor niet-volvette kaas
te voorzien, ingetrokken.
Uitteer van karna.
De minister van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw heeft bepaald dat
met ingang van 1 Juni 1923 de dis
pensatie betreffende den uitvoer van
kaas in den gebruikeiijken broodvorm
met een vetgehalte in de droge stof
beneden 20 pCt. wordt ingetrokken-
Da bijslag op het loon van het gemeente-
personeel te Utrecht.
Voor. den Raad van State is behan
deld het beroep van het gemeen »ebe-
siuur van Utr f.ht tegen hei besluit
van Ged'. Staten van Utrecht tol uitl-
.goedkeuring aan zi.u beslui: lot wijzi
ging vau de begrooting 1022.
In zijn vergadering van 11 Jan. 1923.
had de Raad van Utrecht wijziging ge
bracht in de begrooting voor 1922 in
velband met een besluit tot toeken
ning over 1922 van een bijslag van
p pCt. op het salaris of loon van ge-
Miccnteambtcnaren en -werklieden, die
in 1921 een bijslag op het salaris of
loon ontvingen en thans nog in ge
meentedienst zijn, met uitzondering
vun^L'ongehuwden, die geen kost-
sijn.
üed. Staled van Utrecht hadden aan
het besluit hun goedkeuring onthou
den, uit overweging dat uit de bij.G.
S. nog in behandeling zijnde begroo
ting voor 1023 is gebiekep, dat deze
slechts sluitende is gemaakt door over
schrijving van een zeer belangrijk sal
do van den dienst 1022 omtrent het
beschikbaar komen waarvan thans nog
geen zekerheid bestaat, terwijl het
anderzijds wel reeds vaststaat, dat een
voo groot mogelijk overschot van 1922
noodig zal zijn om den dienst 1924 te
doen sluiten; dat het dus niet verant
woord is een deel van het saldo der
gasfabriek over 1922 te gsjan aan
wenden voor in de begrootfeg nieV
voorziene behoeften.
De Raad van Utrecht pad \>ij uit
voerige memorie van beroep \it be
sluit van Gedeputeerden bestreden,
waarop Gedeputeerden een nadJre toe
lichting hadden gegeven.
Bij de mondelinge behandelilg voor
den Raad van State hebben de'raads-
it den R. Ëoomsma, A. >C. de Bru/n
en W. ijelger het beroep toegelicht,
waarna de heer De Boer, afgevaar
digde van de afdeeling Utrecht van
Nd en Vrijheidsbond betoogde de over
bodigheid van den loon bijslag en bet
ongewenschte om de gemeentebegroo-
ting zwaarder te belasten.
#e koninklijke beslissing volgt later.
STATEN-GENERAAL.
eerste Kamer.
Vergadering van 11 April 1923.
Voorzitter: de heer V. D. DOES DE*
WILLEBOIS.
I
Staatabegrooting 1923.
Algemeene beschouwingen.
Aan de orde is de voortzetting van de
algemeene beschouwingen over de Staata
begrooting l923r
De Ministey.van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw/de heer RUYS DE BEEREN-
BRQUCK, Ket eerst het woord voerend,
v zeMe dat de regeering van meening is dat
^gjgrootte van de weermacht afhankelijk
Is van factoren, die door andere landen wor
den bepaald. Onze weermacht zal zóó groot
moeten zjjn, dat w(j onzen plicht tot ver
dediging, van het Rijk in Europa en Indie
kunnen nakomen, omdat anders wellicht
een andere staat die verdediging op zich
zou nemen. Ontwapening kan plaatB heb
ben, indien alle andere staten daartoe over
gaan. Ooi op het gebied van de defensie
dient te worden bezuinigd, mou dat bete
kent niet een inkriiflüingyvan sde militaire
voorzorgen, die wy als rAtie dienen te ne
men. De organisatie de^/sKÜ1! macht moet
zoo sobpr Wiogelij^ zyn, om de neutraliteit
te hanhaven. Preventie is onze eerste taak,
Spr. bestrijdt dat de regeering onder den
invloed zou staan van mllitairistische stroo
mingen. Het antwoord der regeering aan
i^rfén Volkenbond te dien aanzien was ge
heel in overeenstemming met de verant-
woordeiykhe'id, die zy draagt.
In de tweede plaats Behandel^ spr. de
woningpolltiek, speciaal de door den heer
Wibaut gestelde vragen. Wat den steun
der regeering betreft, dat moetetflfeyn
«floepende bedragen, omdat die steun al
leen moet worden gegeven, indien de" eco
nomische draagkracht der menschen tekort
schiet J
Het particulier iniatief zaTnaThêt Ver-
vul jen der uermies e.d. kunnen toonen, hoe
ver het wil gaan. -
Over wijziging van de Wet op de besmet
telijke ziekten wordt tusschen de betrok
ken départementen overleg gepleegd.
Ten aanzien van den uitkeeringsduur en
den werkloozensteun wordt eenzelfde, poli
tiek van inperking {&voerd,fzeodftt men op
vrijwel dezelfde cijfers komè (ka in 1917.
De conclusie van den heer jpTomjous t a.
de werkloosheid Is al tal somber ge
weest; spr. geeft toe dat dl werkloosheid,
def laatste maanden van het vorige jaar is
•toegenomen, mapr op 31 Maart J.l. bleak
het aantal gedeald tot 98,000, wat een tP
ruggang beteekput
Eèn bespreking oVeV vrijhandel en pro-
teetle^kan ahata hebben bij de behande
ling van h^lFSchoenenwetje; als regel zal
in ons laad ^vrijhandel moeten worden toe*
gepast; 'zelfs In deze abnormale omstan
digheden wordt dit in hoofdzaak
daan. Over de uitzondering op dien fregel
kan by de Schoénenwet worden gesproken.
Tot de algemeene zaken komende meent
spr., dat de heer Van Embden een bos
brandneetels heeft afgeplukt om daarmee
het kabinet vriendelijk te aaienIndien
echter de heer Van Embden zich de moeite
had gegeven zijn uit enkele sofismen be
staande rede beter te adstrueeien.^rou spr.
hem uitvderig kunnen antwoorden. Thans
echter antwoordt spr. slechts, dat het ka
binet het over de regeeringspolitiek ge
heel een» is en spr. zegt toe, dat hij gaarne
adviezen van bevoegde zijde over de te ne
men koers in beraad kal nemen.
Over de lijkverbranding en de ZoiWgs-
wet sprekende, merkt spr. op, dat de sa
menwerking der rechtsche partijen tot nog
toe een uitzondering is gebleken op den re
gel, datmaagschap de bron is van veel
twist. Spr. stelt prijs op samenwerking
van de rechtsche partijen met de regee
ring bij de behandeling dezer principieele
kwesties.
Enkele der door den heer Idenburg ge
noemde kwesties zullen niet kunnen wor
den uitgevoerd: de rechtsche partijen zul
len allen iets vanahun meening moeten la
ten vallen, wil men vruchtbare samenwer
king. Zoo zal de regeering niet kunnen
meewerken tot invoering van de hoofd
straf, al erkent spr. dat de regeering van
Godswege daartoe de opdracht heeft.
De regeering zal een voorstel tot af
schaffing van den stemplicht ernstig in
beraad nemen. De wetgever heeft echter
reeds duidelijk rekening gehouden met ge
moedsbezwaren tegen den stemplicht.
Ten slotte wekt spr. de rechtsche par
tijen en hun leden op, opofferingsgezind
te zijn en het kibbelen na te laten. Wil er
eendracht zijn in die partijen, dan zal men
in de politiek den grootsten gemeenen dee-
ler moeten zoeken en voorts zullen alle
personen vén'die rechtsche partijen dé bun
toegekende bevoegdheden onverkort em'ook
onvergroot uitoefenen. Spr. besluit met
den wensch, dat dit kabinet onder Gods
zegen in de nieuwe periode tot heil van ons
volk zal kunnen werken.
De minister van financiën, mr. De Geer,
kan tot zijn spijt niet voldoen aan den
wensch van den heer De Gyselaar, om de
premies voor de pensioenen te verlagen.
Een gemiddelde rentevoet van 4>% is mis
schien al aan den hoogen kant, blijkens de
cijfers van de Rijkspostspaarbank over de
laatste 40 jaar. Die rentevoet bepaalt de
premie, en het percentage dat in 1913 als
premie werd gestort, n.l. 7 was eigen
lijk nog te laag.
Op de kritek van den heer Van Lan-
schot, die onze dubieuze débiteuren be-
trol, antwoordt gj^eker, dat hij voorne- -
mens is niet om de woningvoorschotten
kwijt te schélden, Maar om een' eventueel
saldo op den crisisdiénst te bestemmen tot
dekking van jde tekorten op
voorschotten.
Tot afschaffing, noch tot uitbreiding van
de Staatsloterij zaf de regeering'voorloo
pig overgaan. Uitbreiding is in geen geval
noodig, omdat door de concurrentie niet
alle loten meer worden uitverkocht. De
heer Smeenge heeft echter gelijk, dat men
moet trachten op andere wijze andere lote
rijen te bestrijden.
Het standpunt van den heer Idenburg,
die de Ned. Herv. Mferk geheel vrij wil ma
ken, deelt éPri niet. „Hands off", zegt spr.
den heer Schokking na. Men is het er niet
over eens, of de kerk vrij onvrij is en
zou ,nu de regeering zich daarin moeten
mengen?
Spr. bestrijdt den heer Va£ Embden, die
met bezuiniging op de defensie-uitgaven en
enkele andjre kosten onmogelijk tot een
sluitend buffet zou kuh^n komen, te min
der daar de heer Vam Embden nieuwe mil-
lioenen wil aanboren voor het krachtig ter
hand nemen van spciata maatregelen. De be
sparing op d? defensiefuitgaven wordt in de
redeneering van den Jleer Van Embden mber
dun eenmaal gebruikt, evenals dat het geval
was met het doe» een heffing ineens ver
kregen geld, Jfe heer Wibaut bepleit bezui
niging volgens het eöiciencysysteem. De re
geering heeft dat sjpteem echter reeds lang
aanvaard enj^rschillende maatregelen zyn
uit het aanqpardgn van dat systeem reeds
voortgevloeid. Datrdoor alleen echter komt
men niet tot en sluitend budget. Men zal
zich opofferingen moeten getroosten naast
de efficiencymetihoden. Spr. verdedigt zijn
methode van bezuiniging met het potlood.
Tegenover die benaming stelt spr. een an
dere en hy noemt de methode-Wibaut een
lukrake bezuiniging. Trouwens door. den
steun van den heer Wibaut aan de motie-
Van Embden heeft de heer Wibaut zelf de
bezuinigingsmethode met het potlood aan-
vaartlo Spr. zet verder uitvoerig zijn beleid
t. a. v. de financieele verhouding tusschen
jk en gemeente uiteen. Zeer vermoedelijk
Mei van ditjaar nat rapport ver
schijnen van de commissie tot regeling van
de finofeeele verhouding tpsschen Rijk en
gemeenten.
Minister de Geer zegt toe dat na het ont
vangen van het slot-advies het ontwerp aan
hangig te maken, betreffeWle de nooxjuitkee-
ring 1923, gegrond op nieuwe gegeven en
in den geest der Staatscommissie.
De'heer VAN WASSENAAR VAN CAT-
WIJK is bevreesd voor depreciatie van de
guide! in Nederlandsoh Indië.
Na repliek van den heer "Wibaut, wordt
de Kamer'verdaagd tot heden 11 uur.
De vredesorganisatie van het leger.*
De lieer Dreagelhuys beeft aan den
minister van Oorjog de volgende vier
vragen gesteld: i
1 - Is het juist, dat 4lé minister) een
wijziging voorbereidt van de vredes
organisatie van het leger, in dien zin,
dat de vier divisiën van het veldleger
tot drie divisiën zuilen worden terug
gebracht.
2. indien dit juist is, beteekent zoo
danige nieuwe vredes-indeeiing dan,
dat de iulanteriesterkte van het veld
leger metterdaad tot drie vierden van
de bestaande sterkte wordt terug ge
bracht, in den zin ais door onderge
tekende bij de laatste begrootingsüe-
jiatten voorgesteld, dan wel, dat
slechts de verdwijning van een divi
siestaf wordt beoogd?
3. Indien dit laatste het geval mocht
zijn, wil de minister dan opgeven,
,welk bedrag op die ^ijze jaarlijks
wordt bespaard en of niet, zooais de
ondergeteekende veronderstelt, dit be-
diag dan slechts zoo gering kan zijn,
dat dientengevolge van verbetering
van uitrusting en tevens vermindering
van militaire lasten geen sprake zijn
kan?
4. Is de minister dan in verband
daarmede bereid alsnog te overwegen
of de gedachte in vraag 2 in de eer
ste plaats aangegeven, niet een meor
aannemelijke oplossing vormt om te
kompn tot een harmonisch uitgeruste
<en tevens betaalbare weermacht?
De soepele toepassing der Leerplichtwet.
Op de vragen van den heer Suring
betreffende de toepassing van art. 3
alinea 3 en 4 der Leerplichtwet ten
aanzien van leerlingen, die 1 April
j.l. het zesde leerjaar eener school
voor gewoon lager onderwijs zullen
hebben doorloopen, heeft minister Vis
ser geantwoorde-flat R|)k al is het uit
gesloten dat het weilontwerp tot wij
ziging der Leerplichtwet niet voor 1
April tot wet zal zijn verheven, hij
zijn standpunt ten aanzien van een
mildere toepassing dier wet niét wij
zigt, noch een nadere aanschrijving tot
liet rijksschooltoezicht richt.
'De datum van 1. April 1923 is ver
moedelijk .genoemd, omdat dan aan
sommige scholen het loopende school
jaar eindigt; bij andere scholen ge-
«Bhiedt dit op 1 Mei, bij nog .andere
op 1 September.
Juist met het oog op deze jjrerscinl-
lende daU» heeft de minister li Jan.
een circulaire tot het rijksschooltoe-
zicht gericht, met de st/ewing, dak
in afwachting van het tot stand komen
der bedoelde wijzi^fugswet, ook ge
durende het nu loopende schooljaar
aan de soepele toepassing de h#nd
wordt gehouden, dat is derhalve het
schooljaar, dat in den loop van 1923
zal eindigen. Hieruit blijkt, dat aan
een nadere aanschrijving geen behoef
te bestaat, onverschillig of het school-
jaar op 1 April of op een later tijd
stip van 1923 einidgt.
RECHTZAKEN.
Éen bontmantel van 40.000.
Men zal zich de procedure herinne
ren, eenigen tijd geleden in Engeland
Aivoerd door een Haagach modehuis
tegen de erven van een vroeger in
Nederland geinterneerd Engelsch offi
cier, ten einde betaling te krijgen van
een sabelbontmantel van f 40.000, door
dien officier gekochf voor een Haag
sehe demi-mondaine. De Engelsche
rechter \£ees de vordering af, op
grond, dat de overeenkomst een oor
zaak in strijd met de goefïe zeden kon
hebben, en veroordeelde de eischen-
de firma* in de procèskosten.
Deze laatste beproefde daarop haar
geluk voor de rechtbank 's-Graven-
liage en dagvaardde de efven tot be
taling. Deze begroetten de vordering
met het verweer, dat reed§ eenmaal,
zij het door den Engelschen rechter,
over dezelfde quaestie was geoordeeld
en vorderden hunnerzijds reconventio-
neeb de proceskosten, zijnde een be
drag van 1306.1*>S p.st.
De rechtbank overwoog, daf ieder
de gevolgen van zijn eigen daad moet
dragen, en dat billijkheid^ en goede
trouw medebrengen, dat eischeres, die
dt gedaagden vrijwillig voor den En
gelschen rechter nep, ook zqR aan
diens uitspraak gebonden is, «K-walt
die beslissing in haar nadeel du.Ueln i
verandering wordt hierin gebracht doom
het feit, daUKae Engelsche rechter hél
Engelsche recht heeft toegepastA
eischeres had hierop verdacht moeten
zijn, toen zij geheel vrijwillig het oor
deel van die autoriteiten inriep. Daar
gelaten, of men hier te dpen 'heelt met
een gèwijsde zaak, staat het in ieder
geval eischeres niet vrij, nu zij een
maal in het ongelijk is gesteld, de
vorderihg opnieuw hier te lande te
doen gelden. Derhalve werd zijniet-
ontvönkelijk verklaard.
In reconventie werd besljst, dat de
Haagsehe firma zich ook tén aanzien
van de kosten moet gedragen naar het
oordeel van den door haar'ieif inge
roepen rechter. De verplichting tot be
taling van de kosten la een noodzake
lijk gevolg van de omstandigheid, dat
zij in het ongelijk was gesteld, en is
veroorzaakt door hèt eigen optreden
in het buitenland. Deze veroordeeling
•in Engeland is hier te lande eèd vol
doende grondslag om-tot een overeen
komstige verooraeeljng te geraken.
Hel gevorderde bedrag werd "derhalve
toegewezen.
Uitslag van de Provincie Drente. Ge
kozen:
Vrijheidsbond
Vrijt. Democraten
Anti Revolutionairen
Plattelanders
Roomsch Katholieken j
Christ. Historisehen g
S.D.A.P.........a......
De samenstelling was aldus: 35
waarvan 2 R.K. Staatsparty, 7 A. R Parts
3 Chr. Hiat. Unie, 8 S.DA.P., 9 Vrtjbaj!
bond, 6 Vrjjz. Dem.
Bij de laatste Kamerverkiezingen in 1921
werden in Drente uitgebracht 80,823 geldige
stemmen, waarvan op: R. K. Staatspartij
4210, A. R. Party 16170, C.. H. Unie 10236,
Chr. Soc. Partij 526, Chr. Dem. Partys 529
Staatk. Geref. Party 103, S.D.A.P. 19246,'
Vrijheidsbond 9104, Vrif. Dem. Bond 5912,
Liberale Partij 268, Comm. Partij 561, Soc.
Partij 310; alle Plattelanderegroepen tan-
men 12977.
De overige stemmen waren over verschil
lende kleine'groepen verdeeld.
De gisteren in den kieskring Amsterdam
gehouden stemming voor de Provinciale Sta
ten van Noord-Holland had het volgende re
sultaat:
Het totaal aantal uitgebrachte geldige
stemmen bedraagt 242.086
Daarvan verkregen onderstaande lijsten
het achter den naam vermelde aterameocjj-
fer:
Christeiyk-Historische Party 80158
Vrijdenkers n. h. Parlem2754
Plattelanders 1716
Vryzinnig-Democraten 23481
Socialistische Party 2451
Christen-Democr. Party 2849
S.D.A.P74498
R. K. Volkspartij 1708
Anti-Revolutionaire Party 16790
Vrijheidsbond J24276
Democratische Party (Hartlng) 1187
R. K. Staatsparty 41338
Staatk. Gerefomi. Party (Kuyk) 786
Christelijk Sociale Party (Voet) MD
Communistische Party 15461
Herv. Ger. Staatsparty (Alewjjk) 1922
By de laatste Kamerverkiezing op 5 Juli
1922 werden in den Kieskring Amsterdam
uitgebracht 279.076 geldige stemmen, waar
van op: 4
R. K. Staatsparty 46090
A. R.kParty 20973
C. H. Unie 18208
Chr. Soc. Pa% 1132
Chr. Dem. 7770
Staatk. Geref. Party 244
Herv. Geref. Party 2191
S. D. A. P. «81»
Vrijheidsbond 22575
Vrfe. Dem. Bond 18781
CoihmAParty 22081
Soc. Paky 1864
Democratische Party 1884
Vrydenlfers 1128
Alle Plattelandersgroepen tezamen 1701
Verschalende kleine groepen, die aab deze
Statenverkiezing thans niet hebben deelge
nomen tezamen 29.676.
In den Haag werden uitgebracht 141.160
geldige stemmpn, vwieeld als volgt:
Ohrist.-Hist16118
Comm. Party 8884
S. D. A. Pv41844.
Lyst-Collé 8»
Chr. Soc. Party ..lTOM»
Partij vén Houten en Nat. Bond v.
Bezuiniging
Anti-Rev. Party UtU
Plattelanders (Rechts) 147
Vryz. Dem. Bond 5261
R. K. Staatsparty 31172^
Herv. (Geref.) Staatsparty 41(n
Staatk. Geref. Party 666
Plattelanders (LilSks) 666
Vrijheidsbond 20011
Dem. Party 185Ö
Totaal 141150
De uitslag van Rotterdam is als volgt:
•-Christ. Hiat Unie - 161»
Communisten 61»
S. D. A. P. 66012
Anti Rèv. Party 84942
Chr. Soc. Party «3
Van Houten party f.W
Plattelanders rechts 481
Vry* Dem. 8000
Herv. Staatsp40T4
Staatk. Ggref. Party
Vrijheidsbond
Rj K. ...Z\804»
Dem. Party 666
Plattelanders link»
Rapaille party 666»
Uitgebracht werden 186321 Itenunen, W»
aantal kiezers is 246676.
GEMENGDE BERICHTEN.
Sigarenfabriek afgebrand.
Gisternacht circa halfdrie i» brand uit
gebroken in de Sigarenfabriek van de Ge
broeders Van den Atkar te Stratum. I®
oogwenk stond het geheele fabrieksgebouw
dat 4 jjp- oud ia, in lichte laaie en sloefi»
de vlammen hoog boven het dak uit D"
brand had spoedig zulk een omvang
genomen, dat voor de brzfadweer, die PM*
een motorspuit ter plaatsi was, aan blur
achan niet te denken viel.
De fabriek brandde gebeel al Alk* f
belanden.de gebouwen konden gespaard Wr
ven. De schade ia sanzkmftjk. De géw*
voorraad tabak en aigfren ging
Naar.de oorzaak wordt door de peut»
onderzoek ingesteld.
Verzekering dekt de ecbede.
VLUtiMm** Tk-t.r. «b DM—toM.
Voor eeniï». Uld -—t Gebouw voor
loaoteu WetoMcbapp» te HcMenlam,
jTtot draver oio variété-theater werd ge-
..nloiteeni gemetaowrfoaeenl ia een dan».
i lie belangstelling ie overweldigend.
^.ntWtTUn enorm, terwijl de da-
^«gache kosten, die bij de slecht-bezochte
nété-vvorstelllniAple honderden guldens
La artisten bedrog, nu beperkt sijn tot
orkestje met een balietmeester. Aan
stokt door dit financieele succes hebben
JJJ^hMende andere noodlijdende theaters
Mk pogingen aangewend om danavergun-
nilg te krijgen. Naar vernomen wordt heeft
1 directie van den Circus Schouwburg het
voornemen, om indien men vergunning
vrjjgt, haar theater te transformeeren tn
Si Amerikaansch danspaviljoen.
Een liefdeedrama.
In de Aert van Nesstraat te Rotter
dam heelt nlch een lietdesdrama ai-
Bespeeld. De 35-jarige M. v. T. ver
keerde sinds 4 jaar met de 28-jarige
Q v T., die echter onderwijl telkens
„ml andere mannen uitging, waardoor
dan steeds ruzie met haar vrijer ont
stond. Zoo ook weer gisteravond, in
de Aert van Nesstraat heelt M. v. '1'.
toen plotseling een ijevolvor getrokken
en twee schoten op feet meisje geils
dat in de linkerwang** getrotien dooi
een kogel, welke in de rechterwang
is blijven steken en in hel ziekenhuis
terwijderd is.
Na de schoten op het meisje, heelt
V, T. de revolver tegen zichzelf ge
rich, en was niet doorzat Hl 'lov'd
onmiddellijk dood. v
STADSNIEUWS.
GOUDA, 12 April 1928.
De uitspraak in de zaak-Van Staal.
De uitspraak van het Gerechtshof te
's-Gravenhage in de zaak van Staal, waarbij
de heer van Staal van alle rechtsvervolging
ig ontslagen, is voor velen in deze gemeente
aanleiding geweest gisterenavond den heer
van Staal te huldigen en te complimentee
ren.
Deze huldiging, die naar ons wordt mede
gedeeld, door een zeer groote menigte werd
bijgewoond, geschiedde met muziek en zang*,
van de arbeiders-vereenigingen „de Pionier,"
en „Kunst na Arbeid". 'Een massa bloemen
vertolkte de sympathie, die vele geestver-
wanten den heer van Staal toedragen.
De heer van Staal heeft zyn geestverwan
ten'in een toespraak voor zyn woping dank
gebracht. By die gelegenheid moet de heer
Van 'Staal ook een en ander hebben gezegd
ovef de Goudsehe Courant en wel speciaal
over onze korte aanteekening op 's flof's
beslissing gisteren.
Of deze aanthekening juist is, moet ieder
lezer maar broordeelen, indien hy/zy de
gronden leest, waarop de uitspraak is ge
vallen.
De motiveering van het Haagsehe Hof is
aldus:
Het "Hof overwoog, dat de behandeling
J zaak en het getuigenverhoor tot geen
andere beschouwingen, omtrent het ton las-
te gelegde hadden geleid en verklaaÏPhet
primair ten laste gèlegde smaadschrift
T- wettig en overtuigend bewezen.
Het Hof waa/echter van oordeel, dat de
beid., die zich op het algemeen belang
heeft beroepen, klaarblijkelijk in dit alge-
m^a belang heeft gehandeld, aangezien hy
te goeder trouw van oordeel kon zyn, dat
de betrokken Inspecteur of^ den bewusten
avond dronken kon zyn en ontsloeg hem
derhalve, vat het primair ten laste gelegde
betreft, van rechtsvervolging. Wat het sub
sidiair ten laste gelegde betreft - de op
zettelijke beleediging verklaarde het Hof
dit fkit ook wel wettig en overtuigend be
wezen, doch niet strafbaar, op grond van
de overweging, dat deze beleediging het ka
rakter draagt van smaadschrift, klaarblij
kelijk gepleegd in hs$ algemeen belang,
weshalve het beklaagdeVleswege van felle
rechtsvervolging ontsloeg.]
Men meldt ons van politiezijde:
Dat men den heer vaïi Staal, na de uit
braak van het Hof te 's-Gravenhage heeft
gehuldigd, *y hem gegund.
Dat echter het overgroote deel van de
Goudsehe burgerij i® de meening verkeert,
dat dok een huldebetuiging door de Goud
sehe politie hem is gebracht, (jat wordt hem
niet gegund en wel om reden dat zulks niet
het geval is. v
De bloemenhulde, den heer van Staal ge
bracht, is hem gebracht namens 4 of 5 agen
ten van politie, behoorende tst den Bond
van Politie-persoagel en niet namens de
overgroote meerderheid van het Goudedie
politiekorps/
V Rijkspostspaarbank.
Aan het Postkantoor Gouda werd in den
loop d«r maand'op spaarbankboekje» inge
legd 63376.18*)
en terugbetaald „78074.31
Derhalve minder ingelegd daa
terugbetaald ƒ24698.18
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbank
boekjes bedroeg 62.
*1 Hieronder 6 formulieren'ad L—- in
tfarbankzegels van 5 cent en 152 formulie-
ad I,— in spaarbankzegels Van 1xant
(Bchoolsparen). fr
Door tusschenkomst dezer kantoren weid
Directie op staatsaehukiboekjoz mge-
WPreven nominaal 1500.
afgeschreven
Deibalve njéér In- dan afge-
adww ƒ1500.—
Het aantal nieuw Uitgegeven staatsschuld-
boekje» bedroeg 1.
Roes- en ZoOvereenigiai „Gouda".
De Roei- en Zeilvereeniging „Gouda*'
houdt een ledenvergadering op Zondag 16
April In het Clubgebouw. De agenda ver
meldt o.m. verkiezing van bestuursleden
in de vacatures ontstaan door de periodieke
aftreding van de heeren D. W. Westerbaan
v. Haansbergen, A. Dortland, A. Duijok v.
Heel, die herkiesbaar zyn en door het be
danken van den heer M. Stof fel aar.
Toelatingsexamen Rijksnormaallessen.
Na afgelegd examen zyn als leerlingen
tot de le klas der Ryksnormaal lessen alhier
toegelaten: Ca. Boerefyn, J. C. Hertog, Ma.
Ph. van Scheera, F. J. van der Voorde, Ca.
P. Frederikze, A. M. van Bergen, Ga. A. M:
German, Ja. H. Schuling, G. Heymenberg,
Aa. A. J. Steur, Ga. Gravesteijn en J. Ver-
'laat. Vier caniKdaten werden afgewezen.
Tot de 2e kn werd voorwaardeiyk toege
laten A. Zaal.
Kantongerecht te Gouda.
Zitting van 11 April 1923.
Veroordeeld werden:
Wegens straatschenderijC. M. en C. d,
M. 1 sub. 1 w. t, D. v. B., allen te Gouda
2 sub. ld.lv
Wegens gevaren met in werking zijnde
machine: J. H., Leiden 3 sub. 2 d. h.; M.
v. d. G., Papendrecht 3 sub. 2 d. h.
Wegens overtr. regl. politie voor Ri
vieren en Rykakanalen: K. R., zander bek.
woonplaats 5 sub. 2 d. Ir.; Brode
op Langendijk 2 maal ƒ5 féu. 2 maal 2
d.i>.
Wegens fietsen zonder licht f 6i-C(., Wad-
dinxveen 5 sub. 2 d. h.
Wegens visschen zonder vergunning: S.
K. H., Gouda 10 sub. 5 d. h., vischzegen
verbeurd.
Wegens venten zonder vergunning: J. A.
H., zonder bekende woonplaats ƒ3 sub. 2
d. h.
Wegens over spoorweg geloopen: M. R.,
Gouda 1 sub. 1 d. h.
Agenda:
12 April. 8 uur. Nieuwe Schouwburg. Con
cert „Symphonia".
12 April. Apotyo Bioscoop „Noorschen
avond", afd. Gouda Ned. Reisvereeniging.
13 April 8 uur. Soc. de Réunie. Lezing Na-
tüurkundig Genootschap.
lè April, 10% uur. Clublokaal Roei- en
Zeilvereeniging „Gouda" ledenvergade-
ring.
16 April, 8% uur. Nieuwe Schouwburg. Het
Schouwtooneel.
UIT DEN OMTREK.
BERKENWOUDE.
By de gisteren gehouden stemming voor
leden van de Provinciale Staten werd het
volgende aantal stemmen uitgebracht: op
lyst 1 (Chr. Hist. Unie) 1 stem, op lyst 4
(S.D.A.PG 4 stemmen, op Rjst 6 (Soc. Par
ty) 1, op lyst 7 (Ghr. Soc. Party) 1, op lyst
11 (Vry®- Dem. Bond) 11, op'ïijst 12 (A. R.
Party) 45, op lyst 16 (Staatk. Ger. Party)
34, op lyst 18 (Pl.landersbond links) 20, opA
lyst 22 (Vrijheidsbond) 167 stemmen. x l
Aangezien in ons bericht betreffende de
Gemeenteraadsverkiezing de nummers 8 cn
9 niet juist biyken vermeld, laten wy de
lyst zooals die is ingediend nog eens vol
gen: 1. M. van Dorp (aftr. weth.), 2. G.
D. Rehorst (aftr.), W. C. van Erk (aftr),
4. J. de Groot Jaczn., 5. P. de Jong Jzn.,
6 A .J. Scheer, 7. D, van der Wouden, 8.
C. Both O», 9. W. Verwaal, 10 M. C. de
Jong, 11. M. H. de Vos.
BOSKOOP.
Een burgemeestersbenoeming.
Op de vragen van den heer Schaper be
treffende de benoeming van 'derilfergemees-
ter van Boskoop antwoordde de Minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw:
Het bedoelde verzoek om benoeming van
een ingezetene van Boskoop tot burgemees
ter diét gemeente heeft den Minister be
reikt.
.Gelijk bekend, is de omstandigheid dat
m^h ingezetene is, door de Gemeentewet als
een aanbeveling voor het burgemeesterschap
bedoeld. Intusschen zyn er zoovele verdach
ten, waarop by de benoeming valt te letten,
dat dikwerf aan een niet-ingezetene de
voorkeur 9»®et worden geschonken. In casu
week de politieke richting van den bedoelde
ingezétene te ver of van die der meerder
heid der bevolking, dajl dat aan een benoe
ming kon gedacht worden,
By de gisteren gehouden stemming voor
leden va nde^lrov. Staten werd het volgend
aantal stemm^^uitgebrachtop lyst 1 (Chr.
Hist. Unie) 8», lijst 2 (Comm. party) 5,
lyst 4 (S.D.A.P.) 159, lyst 6 (Soc. party) 6,'
lyst 7-U31ir. Soc.'party) 2, lyst 8 (Staats
party Volkswelvaart) 1, ftjMl 10 (Plattel,
ptutij rechts) 1 .st., lijst 11 (Vrijz. Dem.
Brad) 71 St., lijst 12 |A. K. Partij) 694,
lijrt 15 (Herv. Ger. Staatspartij) 4 St., lijkt
16 (Staatk. Ger. partij) 9)1. 'ijst 1® (Plat
tel. Bond links) 22 Bt, üjst 22 (Vrijheids
bond) 549 at-, lijst 28 (B. K. Staatapartii)
516 Bt, lijst 25 (Democratische partij) 9 st
GOUDERAK-
Bij de gisteren gehouden stemsoing voor
de Brovinchde Stateo is de uitslag voor
osize gemeentè gis eotgt: Uitgebracht wer
den 866 stemmen rsraarvan op: Ch'r. Hist
Unie 24, Comm. Party 7, S. D. A. P. 122,
Socialistisch partij 6, Chr. Soc. Partij ,7,
Staatspartij voor Volkswelvaart 1, Hatte-
1 anders rechts 9, Vrijs. Deal. Bond II 27,
Anti Rev. Party 223, Herv.' Gerei. Party
2, Staatk. Geref. Party 72, Plattelandem
re«ita 20, Vrijheidsbond 284, RX Staata-
party, 12, Democratische Party I.
vieeach, ter keuring aangriKsten, teerden
echter door den keurmeester afgekeurd, en
onder politietoezicht begraven.
De uitslag van de stemming voer de Pro
vinciale Staten is voor onso Gemeente nis
volgt:
Uitgebracht wanten 810 stemmen, van
onwaarde 9.
Hiervan verkreeg de Chr. Historieehe
Unie 46, Communistische Party 1, S.D.A.P.
28, Socialistische partij 2, Ghr. Sociale Par
ty 1, Staatsparty voor Volkswelvaart 2,
Plattelanders Rechte 6, Vrijs. Dein. Bond
B2, Anti-Rev. Party 98, Hor,. Geref. Staats
party 4, Staatk. Geref. Party 7, Plattelan-"
ders Bond linke 22, do Vrijheid»bond 189,
R. X staatspartij 296, Democratische Par
ty 11.
HEKENDORP.
Uitslag keuring dienstplichtigen der lich
ting 1924.
Geschikt: C. A. A, Duliayiond, H. Kwo-
kernaak, J. Lammerap, G. Manschot, A. G.
Snel, J. Th. de Veen, J. Verheul en C. Vonk.
Van de jaarklasse 1928 werd voorgoed
rageechikt verklaard J. M. Dekker ea ge
schikt W. Verwoerd.
Door den Minister van Binnenlandse!»
Zaken zyn benoemd tot leden van de Com
missie van Bijstand voor de landbouwsta-
tiBtiek de heeren A. Miltenburg, J. Ben-
schop en 1 Kgsbergeat.
Op de grosiyst van de Kieevereeniging
„Ons Belang" voor de verkiezing van leden
van den Raad zijn geplaatst de heeren: 1.
P. J. van der Lee: 2. T. Oskam Ez.; 8. J.
P. van Dam; 4. W. Vermeer; 5. W. Slap-
pendel.
MOORDRECHT.
By de gisteren gehouden stemming voor
leden van de Provinciale Staten werd het
volgend aantal stemmen uitgebracht: op lijst
1 (Chr. Htst. Unie) 38 st, lUat 2 (Comm.
PartU) 1 st., lyst 4 (S.D.AJ'.) 169 st, lyst
6 (Soc. Partij) 2 st., iy»t 7 (Oir. Soc. Par
ty) 3 st., lyst no. 8 (Staatsparty Volkswelv.)
2 st., lyst 10 (PI. Party rechts) 4 st., lyst
11 (Vrijz. Dem. Bond) 30 st., lfist 12 (A. R.
Party) 247 st., fyst 16 (Herv. Geref.
Staatspartij) 3 st., lyst 16 (Staatk. Geref.
Partij) 65 st., lijst 18 (Plattlandbond links)
97, lyst 22 (Vrijheidsbond) 161 st, l(jst 23
(R. K. Staatsparty127 st, iy«t 25 (Dem.
Party) 4 st.
OUDERKERK a A. IJSEL.
Voor de op 23 Mei a.B. te houden stem
ming voor den gemeenteraad zyn de vol
gende lijsten van candidaten ingeleverd:
Door de Geref. StaatspartijP. Honkoop
Jató., Jacob Both Lz. en P. VisBor Az-
'Door de S. D, A. P.rC. van der Ham, D.
Noorlander en J. van Weenen.
Door de Anti-Revolutionaire Partij: C.
J. lloogendyk, J. H©ogend(jk, J. de Jong
Cz., Ant. den Duyf, A. d* Jong Ja- (B
C. Bopter, W. van Rijawfe.»®». O. de R*.
P. C. Rijkaart, P. Hoogenwaard en G. Vuyk.
STOLWIJK.
Bij de gisteren gehouden stemming voor
leden van de Provinciale Staten werden in
<le beide stemdistricten het volgend aantal
stemmen uitgebracht: op de Chr. Hlst. lijst
34 |t., de Comm. Party 11 st., iy»t van de
&D.A.P. 88 st., lijat van de Soc. party 1 st;,
Ohr. Soc. Partij 1 St., Staatspartij voor
Volkswelvaart 1 st., de PI. Bond rechts 13
st., Vryz. Dem. 20 St., A. R- partij 232 st.,
de Herv. Geref. Staatspartij 1 st.,, Staatk.
Geref. party 57 st., Pt. Bond links 76 st.,
de Vrijheidsbond 328 st, K. K. party 14 st.,
Dem. partij 25 st.. jfc
Het grootst aantal stemmen^werd al»c
ster naar bulten kijkt. Hoe meer nu
de klimop wch uitbreidt, hoe minder
de boom van het zoo onmisbare licht
kan genieten.
De bladeren muwen de drijfkracht
voor het belangrijke voodingsproce» eu
langzamerhand begint de boom te kwij
nen. Eu nu mag het nog jaren duren
voor de stam verdort, de lichtblokka-
de voert vast en zeker tot het iatale
eindpunt. Uitdunnen vau de btimop en
vooral het vrij snoeien van de takken
zou redding kunnen brengen. Maar
gebeurt dit niet, dan is de dood het
onvermijdelijke gevolg.
BLOfcMKN IN HEN TUIN.
Wat men thans uwen kan.
De heer De üreeft schrijn in het
lnndbouw-weekbiad „De Veldbode"
(Nijpets, Maastricht) een uitvoerig en
zeer iezenswaurdig artikel over zaai
bloemen. Na breedvoerig de verschil
lende ttunwerkzuajnheden te hebben
besproken, welke aan hel zaaien voor
af dienen te gaan, uoeiut schrijver na
ue groote keuze zauibtoemen enkele,
waarvan bekond is, dat ze gemakke
lijk te kweeken en sterk zijn.
Wij ontteenen aau zijn artikel het
volgende:
„In de eerste plaats speelt de aster
onder de zaaibloemen een groote rot.
Men zaait ze zoowel buiten -als in den
bak; over het algemeen bloeien ze
laat. Enkele der nieuwe soorteu bloei
en vroeger. Vooral in de laatato jaren
ht-bbeii de struisveer en de kouieet-
usters m hun verschillende kleuren
veel opgang gemaakt.
Ongetwijfeld is ook de anjer een
der meest geliefde bloemen. De laag-
btijvonde, dubbele grasanjer munt uil
door vroegen en iangdurigen bloei eu
aangename geur.'Verder mogen ouder
de éénjarige anjers genoemd worden.
Dianthus chinensus 11. pi., D. impe
rialis ft. pi., D. Heddeuwigi albus/D.
H npbilis, c.a. De Diauthussen kun
nen alle eind April en begin Mei bui
len worden uitgezaaid.
Het bekende „kooltje vuur" voor
aen zomer en voor den herfst, zaait
men eind April buiten. Do naar honig
riekende Alyssum Benthami met haar
kleine talrijke witte blpempjes (laag
en breed) moet een afstand hebben
van minstens 2Ü e.M. Kan eind April
buiten worden gezauid.
De algemeen bekende korenbloem
in vele soorten en variëteiten, zaait
men buiten, eind April; ze bloeit dan
in Juli.
De zeeviolier, die zelfs in -koude
schrale tuinen nog flink bloeit, zaait
men in April, ze bloeit dan in Juli.
Een zeer gemakkelijk te kweokeu
plant is zeker wel de zonnebloem in
verschillende soorten. Men zaait eind
April, buiten.
De bekende Balseminen zaait men
in 't begin van Mei, bulten.
De welriekende erwt, waarvan de
variëteit cupido een zeer^choon effect
maakt eu laag blijft, wdrdt eind April
buiten uitgezaaid. Ze gloeien, vooral
als ze verplant worden, zeer rijk.
De vele Lupinus-soorten en -variëtei
ten zijn genoeg bekend. Ze worden
eind April, buiten uitgezaaid, doch
kunnen slecht tegen 't verplanten.
Voor randen is weinig bekend het ijs-
kruid met zijn dikke, saprijke bladen,
volop bezet met kleine kristallen, wel
ke op ijskorreltjes gelijken, in MaarV-
April in deu bak gezaaid, worden ze
later in potjes gezet, terwijl ze eind
l Mei buiten komen. De bladeren vau
Het grootst aantal stemmen wera plantje worden ook wel door de
uitgebracht op de lüsten 22, 12 en I. Het j>e gchoone kleuren der
grootst aatyal stemmen van de candidaten ,|n4,man van de Numoohila inshmeMflfl
werden behaald door den heer Dr. Beeken
kamp 255 lyst 22, de heer Rutgafk^213
*st. lijst 12, Braat 69 st. lyst 18 en RoetmaQ.
61 st. lyst 4.
In het geheel waren opgekomen 944 kie-
ïèrs. Het getal kiezers or de kiezerslijst
bedraagt 1269, zoodat de Opkomst zeer
slecht is geweest.
Do lmdbrawer H. V. vond een koe dood
In de weide liggen. Na ondersoek desa
voor de consumptie geschikt bèvonden en in
het gemeentelijk verkooplokaal onder toe
zicht verkocht.
loptfls
teil
LAND- TU©iBOUW.
De klimop We boom.ernlrier!
De klimop, Ven bij velen gaarne
gbiiene plant, kan een gevaar aipi
voor ongo boomen, wanneer men u
onbelemmerd daar tegen op laat
8'°On"e Tuinen" waarschuwt hierto-
g<KBmop is in den botaniscben an
van hel woord geen woekerplant, geen
echte parasiet, want in de greenc bla-
deren voert hij het teeken van zijn
M-llBlandigheid. Maai- toch kan hij voor
boomen op den langen duur zeer fa
taal worden. De Wtongela van den
klimop zijn te zwak oih zich hooger
dan 14 2 d.M. boven den grond te
verheffen en zoo kwiipt de jonge
plant „op hoop van boomen" over
deh bosehgrond voort, om het eerste
stcunse! het beste te beklimmen. Tal
i-tfn hecbtwortel* dringen in de schots,
verdikken zich iets aan het uiteinde
en leggyn zoo de klimplant voor
ker. Langzaam begint nu de strijd
tusschen den hpow de liaan en
wel op twee «knieren.
Een stam - kan zoo in de boeien
worden geslagen, dab schors en hout
word# gekneld en het zoo noodzake
lijk sapvervoer wordt- gestremd. Maar
MAASTRICHT. -meestal omspant de klimop de gahee-
Bij. dra landbouwer de Jong morel fte«/ le kroou van .ïf™' *°^t
ren era koe uit-wood worden greUcKLilat en dasr een Uk aU noor een v«-
MAKKTÜEttlCHTKN.
Gouda, 12 April 1929.
KAAS. Aangevoerd 104 partijen.
Hapdel vlug.
1© kw. 158 4 162, 2e kw. 155 4
föï, met Kijksmerk 166 4 166.
BOTER. Red. aauvoer. Handel red.
Goeboter 10.90 4 1 0.95, Weikoter
10.86 4 10.90.
VEEMARKT. Melkvee red. aanvoer.
Handel redelijk f800 4 1 525, vette
varkens weinig aanvoer. Handel vlug,
4b a 48 cl. per h»il K.Ü.; magere
varkens. Red. aauvoer. Hundet matig,
üb 4 tio cl. per UaU K.Ü.; magere
biggen, groote aanvoer. Handel matig,
126 4 132 per stuk; vette schapen,
red. aanvoer. Handel red., t 80 4^ 46,
nuchtere kalveren, groote aanttwr.
Handel matig, 16 4 118.
EIEREN. Groote aanvoer. Handel
matig, f 4H 4 f per 100 otuka.
"tftfXKEN." Stemming vast. Alle arti
kelen hooger betaald, behalve peul
vruchten.
Tarwe f 12 4 118.25, rogge f 10 4
110.50, gerst 110.25 4 110.75, idem
ihev. 1 10.76 4 f 11.50, erwten (21 4
f '26, brui neb. f 16 a f 28 per 100 K.Ü.
Nieuwerkerk a.d. lJsaet, 11 April
Coöperatieve Tuinbouwveiling Nieu
werkerk u.d. IJssei eu Omstreken.
Bloemkool f 7, sta (Meikoning) 12.70-
5.30, dito 2e soort 1 1.40-1.00, alles
per 100; dito vetten f 0.20.
iloemen van de Nemophila insigiu|*gt
atomaria, maken dit tot een dor njttjll
ste zomerbloeiors; zev worden en^
April op de beddeu uitgezaaid; de
planten moeten een afstand hebben
van minstens 20 c.M.
De tabak treft men als sier- en de-
coratioplant in den tuin veel te wei
nig aan; als 'sterkste onder de tabak
soorten mag zeker genoemd worden de
Nicotiana afiinia. Deze kan men begin
Mei buiten uitzaaien, ze wordt 50 4
80 c.M. hoog en bloeit wit. Veel mooi
er planten en ook bloem levert de N.
sylvestris. Het wordt eon groote, for-
scbe plant met mooi groot, helder
groen blad en zuiver witte neerhan
gende bloemen; alleenstaand en aan
gioepen buitengewoon mooi.
De schoone klaprozen- óf papaver-
soorten van de laatste jaren met- de
veelkleurige bloemen, moeten iy een
tuin van eenigen' omvang' niet ontbre
ken. De papavers aait men in April,
huiten; ze worden fliiflT uitgedund,
omdat men, door de fijnheid van 't
zaad gewoonlijk te dik zaait, ze bloei
en van Juli tot October.
De bloemrijkheid van de Phlóx
Arummondi en haar schoone kleuren
zijn genoeg bekend, evenals het min
of meer lastih kweeken van de jonge
plantje». Ze kunuen wel buiten ge
zaaid worden. Ze bloeien van begin
Juli, totdat 't begint te vriezen; een
weinig vorst schaadt hun zelfs niet.
De heerlijk riekende Reseda laat
zich niet gemakkelijk verplanten; men
zaait begin Mei in den vollen grond,
b'yiten duft. Reseda odorata grandifl.
Machet, Witte Parel en Goliath ziin
een paar schooi* variëteiten. Reseda
odorata grand if lora kan ook goed in
pol gekweekt worden.
De Verbena's met hun vele zuivere
kliuren bloeien gedurénde den geh«e-
Izomer, totdat 't gaat vri**en- Men
zaait 't liefst in een wannen bak, be
gin April, en zet ze eind Mei buiten.
Men zaait ze begin Mei, bulten; ze
bloeien dan laat.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Zwemmen.
De Duitache kampioen' borsUwcmuier,
Rademacber (Magdeburg), heeft te .Stock
holm by do zwemwedstrijden dar Kapsl-
mingeclub, bclungryke successen behaald.
In 't nummer 4U0 M. boratawemmen, ver
beterde t>(j zijn eigen record van 6 min.
12.4 aec. met 8 sec. tot 6 min. 9.4 sec. Ook
in bet nummer 2ÜÜ M. borstsWeuunon was
hjj eerste ea won" in 2 min. 59 sec. In het
nummer 10U M„ zwemmen vrye stag hield
Rademacber zich schitterend tegen den
Zweed, Arno Borg, die het nummer in l
min. 1.9 sec. won.
NIEUWE UITGAVEN.
"Bij do Leidsche Uitgeversmaatschap
pij Leiden is vorschonau „Do kuas-
bereiding uuii de Boerderij", «en toch-.
nifche baud leiding door K. Jongert
lz»., technisch ambtenaar bijhetkaas-
(Qiitroiostatioii Zuid-Holland voor vol
vette kaas. Vooraf gaair een inleiding
van cjen heer A. vau Wijnen, vyor-
zittoi van den Bond van kaasprodu-
centon te Gouda.
De verschijning van deze handlei
ding zal ongetwijfeld voor allen dio
dit bedrijf uitoefenen, met Ingenomen
heid worden «begroet.
WISSELKOERSEN.
Londên
Berl(jn
Parys
Brussel
Zwitserland
Weenen
Kopenhagen
Stockholm
Chrbtionia
New York
11 April
officieel
11.89%
0.0111
16.90
14.67,%
46.70
0.0036
48.66
67.96
46.90
2.66%
12 April
2 uur
11.89%
0.0121
16.98
14.66
46.61
0.00%
48.42%
67.60
46.86
2.55%
TELEGRAFISCH WEEKBERICHT.
Hoogst© burom.at. 767.0 te llaparanda.
Léhgste barom.st. 746.9 te LetUtyro.
Verwachting: Zwakke tot matige Zuid-
Oostelijke tot Zuidelijke wind, meest
half tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk
droog, behoudens kans op ouwoer in
tiet Noord-Oosten, in het Zuid-Westen
toenemende kans op regen of ouweer,
zelfde temperatuur.
ADVERTENTIEN.
J AAKLIJKSCHL
van AANDEELHOUDERS
op ZATERDAG 28 APRIL as». 2 aar,
tea kantore del* Waterleiding, TufaaAt
36 te Gouda.
Aandeelhouders hebben toegang op vgr-
toon huffoer aanóeelen. De punten van be
handeling, batons, winst- en varliesrak*
ning en jaarverslag 1922 liggen voor WA
ter inzage vanaf Zaletdaf tl April a.!^Un
kantore der Wateriokikg.
1874 20 DE DIRECTIE.
KOOKf
74$ 18
