BH. ILTJL ria Tonic Kit hit iNKhuteiNliii oebouwd UK hat Engeladi vu DAVID LYALL DEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEl’ WERKERK OUDERKERK., OÜDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. 62’Jaargang Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen EERSTE BLAD. Elide. ■■errr-- tK kA io Goederenprijzen en loonen !fc den Dit nummer bestaat uit twee bladen. BRIEVEN HIT DE HOFSTAD. 1515 lo ik ver- b (Wordt vervolgd) iSAGE orden, gazQn ird ia. vnQlNAS POWKXMO FWIAND Of BAAI De wijze merkt alles op, de dwaas maakt over alles een opmerking. IEGISTER in iteringen voor- trdlestrook en ke tT Ohio(U S.A,) ROTTERDAM Slagveld 19 N ZOON, Good» FEUILLETOa. *»r J. P. WESSELINK—VAN KOSSUM. (Nadruk vetboden.) >OR DE tW.RS iggen, smetten en rand-, snij- en ver- uiden en voeten, ge huld, huidverschil- tweren, open bée- e in en uitwendige n met Wortelboer*» Wortelboer. at by de verkoopt» eten. 956 18 ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA, bij onze agenten cn loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur.; Administratie Tel. Int 82; Redactie Tel. 545. Jniverteeie genee»- tegen lumathiak, t M Jicht iw doM. RUGBAAR. 667 IS Ten opzichte der prijzen dient er aller eerst op te worden gewezen, dat het z.g. „duurtevraagstuk” een geld- en een goede renzijde heeft. Aangezien men vóór den oorlog gewend was aan stabiliteit van het geld, is het niet voldoende tot de menschheid doorgedrongen, dat ook b(j de geldzijde een belangrijke fac tor kan worden aangewezen, die tot prijsop drijving heeft geleid. Dit wordt eerst goed duidelijk, wanneer men de zaak tot zijn een voudige proportie’» terug brengt. Nemen wij aan, dat in een land 100 uniforme producten worden voortgebracht ,die éénmaal in een zeker jaar verkocht worden, waarvoor 1000 gelükwaai-dige geldstukken gebruikt wor den, die in dat zelfde jaar éénmaal gebruikt worden om de goederen te verhandelen. Het is volkomen duidelijk, dat de prijs van één product den 10 zal zijn. Daalt nu b.v. door oorlog de productie het volgend jaar tot 50, dan zal bij gelijk gebleken aantal in circu latie zijnde geldstukken de prijs van het product 20 zijn. Schaarschte van goederen zal dus een groote prysverhooging geven. Naast de prijsverhooging, die het gevolg is van oorzaken aan de geldzijde gelegen, komen, die aan de goederenzijde in aanmer king. Zoodra de productie vermindert, moet het resultaat wel een verhoogd prijsniveau zijn. In landen met „hooge valuta”, d. w. z. die waar het monetaire stelsel betrekkelijk nor maal is gebleven, zooals in de Vereenigde Staten, Engeland, Zwitserland en Neder land, kan men gemakkelijker waarnerron in hoeverre de goede ren schaarsch te de prijzen omhoog heeft gebracht dan in landen, die den papieren standaard hebben ingevoe-L De prijsdaling in d«sgroothandelsprijzen is zeker wel het gevolg geweest van de op ruiming van groote goederenvoorraden, die tijdens de hausseperiode waren opgeruimd. Aan deze liquidatie is echter zoo langza merhand een einde genomen, en dit is wel de oorzaak dat de groothandelsprjjzen weer over het laagste punt heen zijn en overal een neiging tot oploopen vertoonen. Men heeft nu weer eens een staaltje van rubber en suikerprijzen gezien, welk voorbeeld door andere ongetwijfeld gevolgd zal woelen. De conclusie ligt voor de hand: wy zullen voor de naaste toekomst geen laag prijsniveau krijgen, doch veeleer een verhoogd. Dit is ever het algemeen geen prettig vooruitzicht, want op historische gronden kan worden aangetoond, dat een hoog prijsniveau geen teeken vnn welvaart is. Volgens de index cijfers van Sauerbeck waren b.v. voor Enge land na Napoleontische oorlogen de cijfers (■DI DM.IIE COURANT. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda ra OBUtraku (bohoorendo tot dra boior(kHo() 1—5 regel, 1.30, elke regel moer 0.25. Van bulten Gouda ra dra beaorgkrlng 1—6 regel, f 1.56, elke regel moer 0.30. Advertentie In het Zaterdegnummer 30 bijslag op dra prijs. LlaIdadlgheldB.advertanti6n de helft van don prlja. INGEZONDEN MEDEDEBLINGEN: 1—4 regels ƒ106, elke regel meer /0.60. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentièn en ingezonden mededeelingen bü contract tot zeer gereducéer- den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentièn kunnen worden ingezonden door tusschfakomat van «oliede boekhan delaren, Advertentiebureau* «n onze Agenten en moeten daag* vóór de plaatsing aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. 40 - Alison zou hem kunnen genezen en ’’«l het waarschijnlijk ook. Wij moe ten veronderstellen, dat hij om haar geeft, daar zij niets dan zichzelf heeft 5“ aan een man als Crewe te geven, ^ulke wonderen zijn wel vaker bij «en man verricht door een reddende genade.” ♦•Maar ik geloof niet, dat het noo- w, dat Alison een man trouwt om nem te verbeteren,” steunde Tibbie, i dat ®Hes 200 wanhopig ha ren. En ofschoon zij veel ouder is dan 18 nog een kind in onschuld J reinheid. Zij heeft nog nooit iets gwien, en als ik er wel eens aan be gon haar eenige van de ervaringen te nJi* en’ die hier ®®der het volk P«oe, veranderde zij altijd van on ia rkLerp‘ haat het kwaad. en het l0?1* aab’j gekomen. Ik kan helpen’ 818 voe>» dat eén *ehjk van Alison met den heer GÏÏL,ete vree8eliik8 moet worden-’’ u.Affle,rkte °P» dat Tibbie recht het hart der dingen was .ge- DCLVIII. Als we on* wel herinneren was het Isa dora: Duncan die als eerste de wereld kwam verrassen met een nieuw soort dansen. De groote attractie waa het bloote-voeten-sya- U-em en het witte-henMlen-trtelsel. Sinds Isa dora zjjn er zeer velen geweest, meest van het vrpuweltyk geslacht, die deze nieuwe me thode hebben nagevolgd, ieder jaar bracht ons een of twee spiksplinternieuwe dag sterren en ten slotte kwam er een manne- tjeb-Hter l»M, luisterende naar tien nogal Ruaaisch-klinlcenden naam van Gadescow. Aldus heette hjj op de planken, In de wereld was zijn naam minder klankrijk al was die ook teer poëtisch. Een dorpje diobt by Haar lem, waar men vermoedeltyk veel gezang van vogeltjes pleegt te hooren, heet Riwcie-i als h(j. Het is me niet mogeljjk te zeggen of or van het jaar al een nieuwe ster ia versche nen, want de meeste namen klihken zoo grillig dat het moeite kost ze te onthouden. We hebben nu verleden week eens «en echte Qostersche danser gezien, maar nu een heuschen, Raden Mas Jodjana. Om maar dadelijk eerlijk te bekennen: we heb ben van dit dansen verbaasd gestaap. In alle opzichten steekt dit af en uit, vergeleken bij de hekktn-springery waarop westersche joffers ons plegen te onthalen. Eveneens willen we ter lijk bekennen, dat wij niet alles in hun mystische beteekenis hebben kunnen vatten, maar wat onsjpoeide was in de eer ste plaats de ongeaveiiaarde lenigheid van den danser. Geen spW vaA zijn lichaam of ze luistert naar den wil van den danser en doet dus mee in het spel van ryttune en sier lijkheid. Daarnaast trof ons <le expresie van den'speler in zijn bewegingen, waardoor h|j tal van gemoedsuitingen wist uit te druk ken. In de fantasiedansen der moderne dun- seresiên treft altijd ’t traditionele van alle uitdrukkingen. Men kan ze alle zelf verzin nen en ze zijn meestal zeer alledaagsch en goedkoop. Bü Jodjana schuilt er iets vorste lijks in zün manieren en geen enkele bewe ging is banaal en alledaagsch. JDe wijze waar op hjj z(jn slendang (gordel-doek) doet be wegen is zóó typlpch majestueus en élégant, dat alleen deze kleine manualen alles ach terstek in de dans-methodes der hedenclaag- sche dames. Het is niet mogelijk een beschrijving te geven van ite dansen zelf. Laat het slechts een opwekkmg zün om te gaan zien aan elk die er voor in de gelegenheid is. De ooster- «che dans heeft een andere beteekenis dan de westersch§,: er zit een veel grooter psy chisch element in en dat ervaart h|J die met aandacht volgt, al spoedig, zelfs wanneer de diepere *in van de dansen verborgen blijft. Het dansen is de laatste jaren wel heel erg in tie mode gekomen en het aantal dans instituten en zelfs dans-ucademies ia legio. Wü in onze jeugd spraken hoogstens van de dans-les of de dans-school, maar sedert aijn het instituten on academie# geworden. Wel licht komt er straks een leerstoel aan één der universiteiten voor de danalogie. Zoo heel gek zou dit naar hei oordeel van velen niet s(jn. Het trio muziek, zang en dans was oud tijds het heilige trio, dat zich uitsluitend richtte op de uiting van godsdienstige ge voelens. Nu, daarvan is niet veel meer te bespeuren in de step en de shimmy. Zooals de kermis vroeger in nauw verband stond met de kerk, zoo was «ie dans nauw ver want aan de religieuze rite. Wat thans de kermis is, een verworden pretje, Is ook de daas geworden. Zou wel ooit den dans die attractie hebben wanneer het niet tevens een aangenaam samenzijn tusschen de jon gelui van beiderlei kunne was? t Waarom is het tennis-«pel zoo zeer ge liefd" bü de jongelui? Neem het hun niet kwalÜk, maar laat men het geval niet mooier maken dan het is. Nu genoeg van het dansen. Men danse zooveel men wil; volgen» de oude Romeimm danste niemanddie nuchter was of hy moc«t stapelgek zün. Zoo erg is het gedykkig niet. Onze gemeenteraad zorgt voor onze ze nuwen. Braaf, niet waar? Het strontventen, luidkeels, is al verboden, maar aanstonds werd een hulpmiddel gevonden. Bellen, toe ters, hoorns deden nu allemaal dienst. Ook daartegen 1» nu een verbodsbeMHng ge maakt De tjinge'ende ijskar is duj^^khcl tooneel gevoerd; de U^kar blijft maa^iW balletje is verboden. Nu is het waar, dat we al genoeg straatgeluiden hebben en dat al les wat niet strikt noodig ia wel aehterwoge kan blüven. Daarnaast is het echter jam mer dat die typische rirastgebeurteniKsen hoe langer hoe meer vordwünen. Het wordt op den duur een echte dooie boel en «Jat is niet plezierig. Ook heeft de raad getracht bepalingen te mdken tegen de roofholen, waarin dage- lüks domme kerel» van hun pcrtefeulllr worden beroofd. Het was misschien verstan digar geweest als men hier maar niet zich had uitgesloofd; in «Ie eerste ploate niet omdat de beroofden zelf alle schuld hebb r <lfi>n zich aan «Ie kans b'oot te stelten en ir de tweede plaats omdat het toch n et helpt. De muring heeft al eeuwen lang geleerd, dat d« ov« iheiif onmachtig is om tegin der Ke'Üke tvken te vechten en het blijft a‘tijd slechts tot het tegengaan van verdere uit breiding in het openbaar. Men bepale zich daartoe en de domme plattelan«ler die op straat met een dametje meegaat, verdient eens gevoelig gestraft te worden voor zijn domheid. Maar, men zet nu eenmaal dezen atrtyd voort. Het zü zoo. Wie weet, over drie eeu wen komt misschien hri succes. HAGENAAR. hoog in 1820 en 1825, on men zal toch moei lijk kunnen zeggen, dat het Enge'scho vHk toen, welvarender en gelukkiger was dan h v. in het laatst der vorige eeuw. Wat kan nu ten opaichte der loonen verband met de prijzen gezegd worden? Door de productievermindering tü<tens cn na den oorlog waren de prüzon steeds hoo ger geworden, wat begrüpelü* is> wanneer men het hiêrbovenslaande goed voor oogen houdt. De hoogere prijken lokten hoogere loonen uit en deze op hun beurt weer hoo gere prijzen, zoodat men in een vicieuzen cirkel was gqkomen. Maar de loonaverhoo- glngen konden in het haussetüdperk „lijden” cn dit gaf aanleiding de loonen volgens glij dende schaal in verband te brengen met de indexcijfers, zoodat b.v. te Amsterdam in 1920 op zoodanigen grondslag een nieuwe loonregeling voor de gemeentewerk lieden werd ingevoerd. Wanneer men echter bedenkt, dat produc tievermindering «Ie oorzaak was van de hoo ge loonen, ligt het voor de hand, dat deze politiek eenmaal móest spaak loopén, toen men in het depressietijdperk was aangeland. Om vermeerdering van den goederenvoor raad te verkrügen, zün de ondernemers wel genoodzaakt het kostprüsniveau, waarvan de loonen een groot deel uitmaken, tti druk ken, wil de industrie niet in de laatste plaats in het belang der arbeiders zelf, zich staande kunnen houden, terwijl de indexcij fers niet dadelijk in.gelüke mate omlaag kunnen gaan, aangezien daarvoor noodig is, dat veel meer geproduceerd wordt, dan op het oogenblik geschiedt. De conclusie zal dan ook niet anders kun nen zün dan deze dat men het vaststellen der loonen tüdelük piet meer zal kunnen baseeren op den stand der Indexcijfers. Een daling der indexcüfers zal noodwendig moeten worden voorafgegaan door een da ling der loonen. Dit alles is wel zeer te betreuren, doch de oorzaken hiervoor zyn nüet te vinden in het binnenland. Eerst wanneer de productie in Europa weer op een gezonde basis zal zün gebracht, waarvoor in de eerste plaats de geschillen tusschen Frankrijk en Duitsch- land moeten worden uit den weg geruhnd, de handel met Rusland hervat, de monetaire stelsels hersteld en de wisselkoersen gesta biliseerd, eerst dan zullen de arbeiders weer geleidelijk kunnen profiteeren van betere bedrijfsresultaten, die tot op heden voor het meerendeel der ondernemingen negatief zijn. Er is wel geen vraagstuk, dat momenteel zoozeer dé aandacht vraagt als dat van het verband tusschen goederenprijzen en de loo nen. Handel en Industrie en Landbouw, doch niet alleen die kringen, maar de gansche bevolking houdt zich met dit vraagstuk be zig, wijl ieder zonder onderscheid hierbij belanghebbende is. Stügen de prüzen der eerste levensmiddelen, zooals b.v. onlangs de «letailprü* van suiker, die een sprong maak te van 28 op 35 cent het pond, dan is er bü alle huismoeders een „rumor in casa”, die zyns gelyke niet vindt; dalen de groothan- delsprüzen, dan zyn „les plus beaux yeux d’une jeune vierge” nauwelyks in staat bü zakenmenschen een grootere emotie te weeg te brengen. En de stand der loonen in ver band met de prüzen, maakt in arbeiders kringen een voortdurend onderwerp van be spreking uit ,terwyl de wüzigingen in de wisselkoerstm, dat zyn de prüzen der wis sels, in het grootste deel van de wereld, een ongekende agitatie teweeg brengen! Dit alles is nu eenmaal het gevolg van onz« ingewikkelde maatschappelüke verhou dingen, waardoor geen goederen meer ge ruild worden tegen goederen, doch waar de ruil geschiedt door middel van geld. Vóór den oorlog ging dit alles zeer een voudig toe, daar het geld vrijwel stabiel was. Doch nu de gouden standaard ver laten is, het goud op abnormale wü’ze over de verschillende staten verspreid (in de Vereenigde Staten b.v. heeft men een groot goudsurplus), nu in vele landen de „papie renstandaard” is ingevoerd, door dit alles alle kyk op de wisselkoersen verloren ging, en de monetaire stelsels in vele rüken ho peloos in de war zijn, nu weet de bevolking nauwelyks meer, waar zij zich aan te hou den heeft. Toch zün bü de tegenwoordige maat- schappelüke verhoudingen de prüzen het eenige richtsnoer en zü zullen dit in de toe komst wel blyven. Daarom verdient het aanbeveling het verloop van het prijsniveau nauwkeurig te volgen, daar niet alleen het bestaan der ondernemingen er van afhangt, doch het wel en wee der bevolking er nauw mede is verbonden. Vervolgens dient even- tens een antwoord te worden gegeven op deze vraag: „In hoeverre moeten de loonen gebaseerd zün op de indexcüfers, die een gemiddelde geven van de voornaamste goe derenprijzen gaan, veel dieper dan bij hem of eenig man mogelijk zou zijn geweest, un hij was meer dan verbaasd over de diepte en hoogte en breedte van de opmerkingsgave van zijn kleine zuster. „Nu Tib, hier kunnen wij het niet bespreken,” zei hij nuchter. „En bo vendien is het de zaak van Aliaon. In elk geval is het voor onze familie een gewichtig ding en ik zal er Celia door krijgen. Ik ben genoeg egoïst oui mij daarover te verheugen, en ik hoop, dat' jij de toekomst te somber inziet. Nu moet ik gaan.” «ftKom zoo jjauw als je kunt, thuis om te eten, want ik heb een gevoc* of ik nooit uitgepraat zal rgken en of ik ten slotte ♦toch nog" wat vergeten heb te zeggen. O, ik moet je nog zeg gen, dat hij vanavond om negen uur komt om je te spreken. Voor dien tijd moeten wij weten, hoe wij zuilen optreden, maar Alison, o, help! Ik kan het mij niet voorstellen. Het, is on denkbaar en ik kan mij nog maar niet begrijpen, hoe het mogelijk was$ dat hij het ïn twee dagen zoover gebracht heeft.” Haar toon was zoo treurig, dat Guy niet kon ns laten te lachen, toen hij wpei op zijn fiets stapte en wegreed. Tibbie, die in geen stemming was om zich met de kleine huishoudelijke bezigheden in te laten, zette haar wa ndeling voort door de zijstraat, die ha: ir een anderen en rustiger weg naar huis bood. l Kan het eind van de zijstraat, waar Haar gelaat verhelderde, toen xij Iwflr hoofd oprichtte van het bloem bed en snel naar het hek liep o Tibbie’s groet Ie beantwoorden. „Vreemd, juffrouw Fleming, ik heb vannacht van u gedroomd en vanmor gen heb ik zooveel aan Mu gedacht, dat ik al van plan was u vanmiddag te bezoeken. Ik hoop, dat het u go'i gaat „Ik maak het heel goed; maar heb vanmorgen ’Hete gehoord, dat ety schok gegeven heeft, mevr Okll Ja, ik wil wel binnenkomen en uw mcening eens hooren.” Mevr. Odell deed haar tuinhand- seboenen haastig in de mand on open de de deur. Zij had geen dienstbode er zij tdoofdfe zich af met zwaar werk voor een dochter, Mie het niet waar deerde. Maar zij beklaagde zich nooit. „Het lijkt mij, of ik u in langen tijd niet gezien heb,” zei mevrouw Odell, „maar Clara vertelde mij, dat u. naar zij gehoord had, bezoek van uw zuster hebt gehad.” „Ja, zij te hier verleden week ge- wtest, en wij hebben er nog .over ge dacht u te bezoeken, maar de tijd ont brak Het spijt nij eigenlijk, dat u baar dezen keer niet heeft gezien maar ik veronderstel, dat ge u- haar nog goed herinnert?” „Ja, natuurlijk, en ik bewonderde haar zeer. Ik vond haar een knappe verschijning, die grooten indruk op mij maakte.” „Ja Ik geloof ook, dat zij dat te,” Guy was opgedoken, stond een klein roodsteenen huisje, waarin een wedu we met haar dochter woonde, die als typiste oj> het kantoor der ijzergieterij werkzaam was. Mevr. Odell was de weduwe van een vroegeren kassier der ijzergieterij; zij was een hoog staande vrouw, die gedurende haar weduwschap zich' dapper door het le ven had geslagen en in haar onder hond had voorzien door muzieklessen te geven. Tibbie en zij stonden op zeer vriendschappelijken voet; maar Tibbie mocht de dochter, Clara niet best lijden, een mooi peisje, ijdel «in dwaas, zeer zorgeloos en zelfzucht^ in haar gedrag tegenover haar moe der. Juist aan de andere zijde van Rose Cottage kon men het open veld be reiken en zoo terugkeeren naar het legere gedeelte van de stad langs een aangenamer weg. Toen Tibbie het hek van Rose Cottage bereikte, zhg zij mevrouw Odell bezig in haar kleine tuintje, en zij stond stil om haar te begroeten. Zij was een vriendelijke vrouw» die er wat vervallen uitzag en het uiter lijk 'had van iemand, die een leven van hard werken achter den rug heeft Zij koesterde een diepe vereering Aoor dë Flemings, sinds zij geduren de een ernstige ziekte door den dok ter was behandeld en tijdens haar her stel menig bewijs van de vriendelijk heid zijner zuster had mogen ontvan gen zei Tibbie peinzend en zij verbn.u<L er zich over, dat zij, de fanrilietodra, volkomen blind schenen te zijn ge weest voor de tioedanighcden en b? keorlijkheden van Alteon. „Ik zal u iets vertellen, waarover ge u zeer zult verbazen, mèvr. (Mefl: ben er zeker van, dat u het niet vefder zult vertellen. Ik praat nooit een» vertrouwelijk met iemand, v zou dit graag aan een vrouw vertel len en hooren, wat zij er van denkt „Lieve juffrouw Fleming, wal het?” vroeg mevrouw OdelL en haar •kh ine dunne mond zag er^wat langend uit „Hit: mijn zuster zal met miinhe< r Crewe trouwen.” Zelfs Tibbie werd getroffen door d«* uitdrukking op het gezicht, dat zoo trof; het scheen, alsof er plotseling, ren masker over de trekken en voor den bleoken. nogal strengen mond was getrokken. Ja, dal Is inderdaad verrussvwl! U zegt het op een toon, abof u -ar ni erg mee ingenomen bent.” „Ik weet ook niet, of ik dat wel ben; en eerlijk gezegd, noen, dat hen ik niet. U heeft hem veel, langer kent*’dan ik, mevrotnr JDdell Gel» d u dat hij een vrouw M mijn zuster' gelukkig zou kunnen maken?" 671 17

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1923 | | pagina 1