Blad.
I?
luwden,
raadgevingen.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
■o. 15228
s
ivet
WERKERK
«zonde
FEUILLETOa.
relijke
schap.
iTïilW
Meisjes.
eel
Uil juf ihicIniIii ju iitaii i
Dinsdag 8 Mei 1823 82* Jaargang
BE^MBACHT, BEBUKENWOUDE, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu
WERKERK OUDERKERK., OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
Engeland zal een afzonderlijk antwoord zenden.
1982
J50
waardoor voor
ik.» m
(Wordt vervolgd
leitjes)
ot der
DEN
1R1EK
ekhandel ta
strek. 70310
6*ge hart
■aar dat
hum op, en na
zijp koffie te
n kleurendruk,
kst
o»
en
I
i-MaatachappÜ
te betelen ia
►er dan 25JH-
In welingelichte kringen te Berlijn toont
men zich vry gereserveerd to. van het ant
woord van België en Frankrijk. Men
wenscht zich een definitief oordeel voor te
behouden tot de regeering zich zal hebben
uitgesproken. De omvang van het antwoord
echter maakt hier den indruk, dat de on»
derhandelingen door het antwoord, al klinkt
dat dan ook zeer afwijzend, volstrekt niet
definitief van de baan zijn.
Voorts is men tamelijk algemeen van oor
deel, dat het antwoord, dat doorspekt is van
advocaten-handigheden van Poincaré, een
antwoord van Duitschland noodig zal ma
ken, dat zich noodzakelijkerwijze ten deele
op polemisch terrein zal moeten bewegen,
hetgeen echter vermoedelijk niet bevorder
lijk zal zijn aan een vlot verloop der even
tueel verdere discussies. Men meent ver
der, dat de Fransch-Belgische nota verschil
lende uitingen bevat die feitelijk in hoofd
zaak bestemd zijn voor de bevolking in
eigen land, zooals bijv, hetgeen daarin ge-
De Fransche pers keurt natuurlijk het
antwoord op de Duitsche nota goed. Huns
inziens is het antwoord gematigd en opge
merkt wordt, dat Poincaré door er Zich toe
te beperken de Duitscher» op de elemen
taire waarheden te wjjztn en hun duide
lijk te maken dat het verdrag van Ver
sailles niet als een vodje papier zal wor
den beschouwd, ten volle beantwoord heeft
aan hetgeen men van hem verwachtte. In
Frankrijk en België is men het daarom
trent volokmen eens en het antwoord is
voor allen een bevestiging, dat de Fransch-
Belgische politiek zal worden voortgezet.
De ietwat overijlde wijze, waarop Frank
rijk en België hebben geantwoord op het
Duitsche aanbod, wekt in Engeland vrij al-
gemeen teleurstelling, aangeaien men ge
hoopt had, dat de regeeringen te Brussel en
Parijs het voordeel zouden hebben ingezien,
evenals het rechtmatige van een gedachten
wisseling hieromtrent met de andere bond-
genooten, die toch evenzeer belanghebbend
ejjn. Men trekt een vergelijking tusschen
de hoffelijkheid van Engeland om zich niet
uit te laten tot Frankrijk’s besluit bekend
zou zijn en de bruuske wijze, waarop Frank-
rijk in dit geval Engeland is voorbijgegaan.
De houding van Italië en die van de Ver.
Staten zullen ongetwijfeld belangrijke fac
toren zijn in de beschouwing, die het En-
geteehe Kabinet zal wijden aan het Duit
sche voorstel en ongetwijfeld zullen die in
vloed hebben op de door Engeland aan te
nemen houding in de te volgen politiek. In
dit verband wijst de Manchester Guardian
op het bezoek van koning George te Rome
en stelt de vraag of Italië en Engeland hun
oude vriendschap niet kunnen gebruiken
om Europa in dit doodelijk gevaar te red
den. Door een gemeenschappelijke houding
aan te nemen zouden de twee mogendheden
allicht een beslissenden invloed ten behoeve
van den vrede kunnen uitoefenen.
Gisteren is het getuigenverhoor in het
proces der Kruppdirecteuren voortgezet. De
eerste getuige die verhoord werd was de
secretaris van Krupp von Bohlen. Hij be
vestigt de verklaringen van zijn chef om
trent het gebruik van zijn tijd en deelt ver
der mede, dat Krupp, nadat het drama voor
de auto-garage gebeurd was, er erg van
onder den indruk bleek te zijn.
Daarna volgt er weer een serie ambte
naren der onderneming, dia meestal, tech
nische bijzonderheden over de inrichting
van het beheer mededeelen. Aan de kwes
tie der sirenen blijft men een groots betee-
kenis hechten. De meeste .««tuigen verkla
ren, dat het inderdaad in het heele Roer
gebied overeengekomen was, de sirenen te
laten werken, wanneer er Franschen op de
fabriek kwamen. Een der getuigen herin
nert ook aan het feit, dat de sirenen ten
tijde van het Spartacistische oproer en van
den staatsgreep der Kappisten ook herhaal
delijk gewerkt hebben.
In de middagzitting kwam het dan tot
een bijna dramatisch incident De auditeur
militair wil weten of Krupp ook orders uit
Berlijn ontvangen heeft omtrent de wjjze,
waarop hij zich tegenover de Fransche
hutoriteiten te gedragen had.
Krupp von Bohlen Halsbach antwoordt
ontkennend op de desbetreffende vraag.
Wanneer hjj te Berlijn personen uit de re-
geeringskringen ontmoette, dan vroegen
deze hem allerlei inlichtingen over de stem
ming in het Roergebied maar gaven hem
nooit een opdracht.
De auditeur-militair is blijkbaar met dit
antwoord niet tevreden .Hjj wil vooral na
dere inlichtingen over een conferentie, wel
ke heeft plaats gehad na den bloedigen Za
terdag voor Paschen onmiddellijk voordat
h(j Krupp naar Essen terugkeerde.
De auditeur-militair meent dat Krupp op
die conferentie een opdracht der Berlijn-
sche regeering gekregen heeft.
Krupp von Bohlen Halsbach protesteert
'RANCÓ PER'
termijnen van
ii onderstaand
jarea.
cry ging van een
De Engelsche pers oefent over ’t alge
meen critiek uit op het antwoord dat ver
zonden is zonder Engeland er in te ken
nen. De „Morning Post" geeft veelzeggend
geen commentaar, wat een belangrijke ge
beurtenis kan worden genoemd. De diplo
matieke medewerker van de „Daily News”
linspeelt er op, dat Engeland thans vrij
heid van handelen heeft. In White Hall
was de opvatting, dat hoewel het aanbod
onaannemelijk was, het toch een bespre
king tusschen de geallieerden rechtvaar
digde. Een Engelsch antwoord is thans
■oodig. Uit het feit, dat Frankrijk de deur
heeft toegeslagen, volgt nog niet dat En
geland en Italië hetzelfde moeten doen.
Het bezoek van den koning van Italië zou
/na
ikc
Dankbaarheid is zulk een zware last,
dat alleen een flink karakter hem op den
duur kan torsen.
spannige volksvertegenwoordigers de deur
uitgezet. Dit geschiedde af on toe op zeer
hardhandige wijze.
De afgevimrdigde Schmetter, die sieh te
gen de politie wilde verzetten, word door
de agenten tegen den grond geslagen en
Hoffmann, die zich aan zjjn.bank had vast
geklampt, werd door etan groot aantal Mhu-
po’s van zijn plaats gesleurd. Hy zou vol
gene getuigen leeltfke klappen hébben oj>-
geloopen. Voortdurend riep hjj: zij willen
mjj vermoorden, zy draaien mijn arm e»
uit, hulp, hulp! Met veel moeite slaagden
de agenten er in Hoffmann tot een der
toegangsdeuren te brengen on zij lieten
hem niet loos voor h|j goed en wel buiten
tegen die beschuldiging. Op de bewuste ver
gadering had men hem zeer geraden niet
naar het bezette gebied terug te keeren,
omdat men vernomen had dat zijn arresta
tie op handen was. Ik wilde echter aldus
Krupp komen getuigen en besloot mQ
van dien plicht doof niets te laten verhin
deren. Ik wilde vooral niet den schijn op
mjj nemen van door mijn houding als het
ware de beweringen der beschuldigingen
tegen de personen die hier thans met mjj
voor den krijgsraad verschijnen, te verster
ken.
Daarop vroeg de auditeur-militair waar
om hij dan de directeuren der onderneming
die eveneens te Berlijn verbleven en ook als
getuigen z|jn opgeroepen, verzocht ook te
rug te keeren.
Krupp antwoordt dan eekter AM krach- I
tige stem: voor mij zelf was ik bereid on
schuldig in de gevangenis te gaan, maar
m|jn collaborateurs kon ik een dergeljjk lot
niet toewenschen.
Deze woorden verwekten heel wat sen
satie in do zaal. De auditeur-militair stel
de geen verdere vragen en daarmede was
het getuigenverhoor en de derde zittings
dag van het proces afgeloopen.
In den Pruisischen Landdag is het gis
teren weer ongelooflijk rumoerig toege
gaan, waardoor de president verplicht was
telkens de hulp der politie in te roepen.
De heid van den dag was ditmaal de com
munist Paul Hoffman. Deze afgevaardigde
wMgerte hte oerat de zaai te verlaten, toeft
de voorzitter hem van het verder bijwxmeh
der zitting uitsloot, en lokte door zjjn hou
ding tooneeltjes uit, die eerder in een ha
venkroeg dan in het Pruisische parlement
thuis hooren.
Over het verloop van de vergadering mo
ge het volgende worden vermeld. Op de
agenda stond de voortzetting van de be
handeling van de begrooting voor het de
partement van «erediensten. De zitting was
juist geopend toen de communist Schuit
(Neukoln) het woord vroeg om namens
zijn partijgenooten te eischen, dat de aan
den afgevaardigde Katz opgelegde straf
zou worden kwijtgescholden. Schulz ge
bruikte als steeds de mooiste scheldwoor
den en moest voortdurend door vice-voor-
zitter Garmtech tot de orde worden geroe
pen. Schulz liet zich eerst niet van zijn
stuk brengen, maar verliet ten slotte toch
het spreekgestoelte, toen de ganache ver
gadering hetm op zeer luidruchtige wjjze
het verder spreken ónmogelijk maakte.
Toen daarop de afgevaardigde Steffens
van de Duitsche Volkspartij het woord
kreeg, maakten de communisten zoo’n hei-
densch leven, onafgebroken sloegen zij mot
de deksels van hun lessenaars. De commu
nist Hoffmann werd daarop gelast zich te
verwijderen. Toen dit niet vlug genoeg ging
werd de vergaderzaal ontruimd en de weer-
Y Duitsche aanbod onvoldoende en ongeschikt
wordt geacht, geen botte weigering betee-
kenen en wil trachten een heropening <fef
onderhandelingen tusschen Duitschland en
de geallieerden mogelijk te maken voor de
regeling van den onbevredigenden stand
van zaken.
i bemerkingen.'
n geïllustreerd
rs. Prjjs 1.25.
48 -
J*L *twani niet in Alison op haar
minnebrief te geven. Zij kon eenvou-
Ut Ut vu DAVID Ï.YALI.
J. WHBSBLINK—VAN ROSSUM.
(Ntdruk .«boden.)
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda as onutnkea (tehooreade tot doe boaorgkriBg)
1—5 regels 1.80, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda mi den besorgkriag:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bjjslag op den prijs. Liefdadigheids-adverténtiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEUKDEKL1NGEN t 1-4 regels ƒ1.06. elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden medndeelingen bij contract tot zeer gereduceer-
den prjjs. Groote letten en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van «oliede boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór do plaatsing
aan hot Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Het Engelsehe kabinet gepresideerd door
Lord Curzon heeft gisteren de Duitsche no
ta besproken en is blijkbaar voornemens
het Fransche voorbeeld te volgen en een
afzonderlijk antwoord op de Duitsche nota
te geven. Dit antwoord zal, hoewel het
GOIDSCHE COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS: p«r /ZU, VMk 17 «Mt, met ZondwbUd
p« kwartaal /tM, wxk U Mat, a.aral waar da baaortiai par looper reeehledt.
Fraaea par poet per kwartaal Eli. nat ZMdafaHad /AM.
Abonnementen worde* dMoUjka eangenomen aan ou Bureau: MARKT tl, GOUDA,
K onxe agantan en loepen, dan boekhandel en de po.tkentoron
9—6 uur.; Admini.tr.il. Tel. Int. 82;
itoaactle leL 545.
„Een feestje op haar (kamer,” zei
hij norsch. „Ik meende, dat zij naar
Newham was gegaan om te studee-
ren.”
„O, ja, maar ik denk, dat haar toch
nu en dan wel een „thee” zal zijn
toegestaan,” zei Anna droogjes. „Mij
dunkt, zij kan daar nog .blijven; er
is niets, dat haar naar huis jaagt, in
het geheel niets.”
„Het is wel opvallend, dat jelui al
len verlangend zijn van huis te ko
men,” zei hij somber; „en jelui heb
ben nooit haast om terug te keeren.”
„Ik ga niet veel weg,” zei Anna
kalm; „en natuurlijk is het voor Celia
een saai huis.”
„Luister eens, Anna, ik veronderstel
dat je alles weet van Fleming en
Celia?”
„Ik weet, dat zij elkaar liefheb
ben, antwoordde Anna verbaasd.
„Heeft hij met u gesproken?”
„Ja, en ik heb mijn toestemming
gegeyen. Ik heb het hem gisteravond
gezegd; Celia was natuurlijk al weg.
maai ik wed, dat hij. haar heeft ge
schreven; zegt zij er niets van?”
"U keek in de richting van den
brief, klaarblijkelijk wenschte hij hem
t< lezen. Na een oogenblik geaarzeld
te hebben, gaf Anna hem.
Dokte' Fleming wu Zaterdag ea
Zondag in Cambridge. Na hetgeen u
8 heeft, ia alles opgehel-
derd.”
D« heer Crewe liep het dicht
elkaar geaehraren valletje door,
■eh ijven meer het karakter van een
nxt
-vv. ^vwaa. aaaj nv.i waaww-
dig niet, maar hoopte, dat de heer
Crewe er zoo tevreden mee zou zijn,
•n in staat zou zijn, het verschil in
tusschen het Engelsche en het
Sshotsche te begrijpen. Eens was zij
bij machte een zeer dragelijken min
nebrief te schrijven toen het jeug
dige hart gemakkelijk woorden vohd;
■••r dat behoorde tot ver achterhaar
nggende, romantische dagen ter-
WIJ' dit een nuchtere verstandszaak
J**8 het rijpere leven. De brief
bereikte, ofschoon! hij Zondagavond laat
erd gepost, pas Dinsdagmorgen met
ff eerste bestelling Old Hall in Birt-
n.aJ» i.WAerd met de «ndere brieven
oaIsJLi bord Tan den heer Crewe
gelegd maar aan tafel opende hij hem
tatei aUeen “«t hem aan
Wel, daar Celia naar Cambridge was
welke
wicht
wijst.
„Je
Anns. M.
terwijl hij zich van de ham bediende.
„Ja zij schijnt zich te amuseerenen
vraagt, of zij tot Donderdag,i misschien
tot Vrijdag kan blijven. Madge heeft
Woensdag een feestje op haar kamer
en had graag, dat Celia er voor bleef.
wellicht in dit verband van invloed zyn.
De diplomatieke medewerker van de
„Daily Telegraph” oefent critiek op de be
wering van Poincaré, dat er geen tyd was
voor besprekingen en voor het overbrug
gen van mogeltyk verschil van meening.
Het blad vraagt, welk nadeel een uitstel
van enkele dagen had kunnen doen, indien
Frankryk oprecht begeerig was naar sa
menwerking en regeling. Engeland kan
niet begrepen, hoe Frankrijk en België de
geheele verantwoordelijkheid voor het ant
woord op het Duitsche voorstel op zich kun
nen nemen, aangezien daarbij he£' gemeen
schappelijk belang betrokken is.
Het jongste aanbod der Duitsche regee
ring getuigt van het eerlijke voornemen,
om het vraagstuk van het herstel tot op
lossing te brepgen. Frankrük heeft het
aanbod echter afgeslagen, omdat het niet
de oplossing van het vraagstuk van herstel
wil, maarjde vernietiging en de verbrokke
ling van Duitschland.
Anna zag, dat zijn trekken zich ont
spanden. Een oogenblik zweeg hij
toen zei hij niets anders dan:
„Daarvoor brengen wij onze kinde
ren groot; zij springen weg met den
eersten den besten man, die hen
vraagt. Ik heb niets tegen Fleming,
hij is een buitengewoon fatsoenlijke
vent. Maar Celia zal het verschil voe
len, als zij in het huis van een dok
ter woont, waar ze zal moeten wer-
Misschien zal zij dan eenige van
voordeelen gedenken - die zij
Het valt niet te ontkennen, dat in den
laatoten tüd een wijziging is waar te ne
men in de politiek van Poten ten opzichte
van Duitschlajnd. Zonder dut nu het vroe
gere staatshoofd, Pliteoedski, een vriend
van Duitschland was, achtte hü hot toch
voor Polen gewenscht een waakzaam oog
méér naar het Oosten, Ruslanil, dan naar
het Westen, Duitschland, gericht te hou
den.
Na het optreden van het nieuwe «taats-
hoofd, Woitsjikofski en den premier 81-
koski scheen de Pooleche buitenlandecho po
litiek vrijwel in dezelfde richting georiën
teerd te blijven tie difini^ve vaststel
ling van do Oostgrenzen ten koeto van Ru»
land was ook geen gebeurtenis om aanlei
ding te geven het Oosten met minder waak
zaam'oog te beschouwen.
De wijzigingen echter in de hinnenland-
sche politiek, welke de vorming mogelijk
maken van een andere meerderheid In het
parlement, een samengaan n.l. van de mid
donpartij van den boerenleider Wltos mal
d« rechtsche nattonaol-democraten (de
voorstanders van een scherper tegen
Duitschland gerichte politiek en van een
toenadering zoo mogelijk tot Rusland) ma
ken den indruk grooten invloed te oefenen
op den premier, generaal Sikorski, on diens
politiek, welke den laatsten tijd opmerke
lijke symptomen vertoont van pogingen om
de rechtsche partijen in het geviel te k»>
men door een verscherping van houding
ten opzichte van Duitschland.
Over die koersverandering meakt de
„Frankf. Ztg.” zich ernstig ongerust, en
het blad vraagt zich af wat daarachter
steekt en wat Polen eigenlijk wil.
De gewijzigde houding van Sikorski, die
bjj zjjn aan het bewind komen zich tegen
over de minderheden (men vergete niet,
dat van de ongeveer 27 millloen inwoners
van het huidige Polen volgen» offlcteole
statistieken ongeveer millioen niet-Poten
zijn) welwillend betoonde, bleek o.n. tijdens
«Mn reis onlangs naar Posen, waar hÜ In
een rede een formeéie oorlogsverklaring
richtte aan de Duitsche minderheid in P«-
zou behelzen Volgen# huur kon or
niets gebeuren, dat de toestand on
dragelijker zou kunnen ranken. De
saaiheid van haar leven, het volko
men gemis aan doe) of plan, de mar
telende eenzaamheid, kon, naar het
haar toescheen, nooit drukkender wor
den dan nu. Hot was haar geboorte
dag en zij was vijf en twintig jaar,
maar niemand had er aan gedacht dan
Stephen, die eon kleine waterverftee-
kening voor haar gemaakt had: eon
gezicht op Birtloy van den toren van
Old Hall Dio had hij haar, gegeven,
toen hij haar goeden morgen zet. Slo
phen had talent voor echilderen; maar
met al het ongeduld van den nuttig
heidsapostel, die de kunst veracht, had
hij het geweigerd. Zij peinsde nog na
over den brief van Celia, wel een
weinig jaloersch op de vrijheid, die
Madge on «ij genoten, toen de deur
geopend werd en haar vader naar zijn
plaats terugkeerde. Hij ging niet weer
zitten, maar bleet achter den stoel
staan, dien hij ongeveer vijftien mi
nuten geleden verlaten had, en keek
haar toen vaat en eenigH&ins vreemd
aan.
„Het is billijk, dat ik je vertel,
Anna, dat ik voornemens ben een ver
andering iu mijn leven te brengen
Ik ga in November met juffrouw Fle
ming trouwen.”
„Zoo vader,” antwoordde Anna op
volmaakt kalmen, zakelijken toon.
»ken.
de
Ttfer had.”
„Ik geloof niet, dat een onzer geelt
om de dingen, die voor geld te ver
krijgen zijn,” zei Anna scherp.
,J)at zeg je, omdat je nooit in dè
omstandigheden bent geweest, waarin
ze niet verkregen konden worden,”
antwoordde hij. „Ik denk, dat jij ook
niets liever zoudt doen dan heen te
gaan en je eigen weg te volgen?"
Ze antwoordde niét, omdat zij geen
leugen wilde zeggen, en Anna had in
een harde school geleerd, dat zwijgen
dikwijls het best ia, als er geen an
dere toevlucht rest tegen de dorens
van het leven.
De heer Crewe zei niets meer, maar
at zwijgend zijn geroosterd brood met
ongeveer de helft van
hebben opgedronken,
stond hij op en verliet de kamer. An
na twijfelde er geen oogenblik aan,
of hij was heengegaan om zijn brief
te lezen. Zij maakte er zich iu het
geheel niet druk over, wat die wel
gegaan om eenige dagen bij haar zus
ter door te brengen.
Anna had den brief met het karak
teristieke vrouwenhandschrift en het
postmerk Rochallan al opgemerkt; of
schoon zij wel wat vermoedde, stem
de haar dit niet zoo, dat het haar
boos of bitter maakte.
Haar persoonlijke belangstelling in
do aangelegenheden van haar vader
ging niet verder, dan voor zoover die
tevens haar eigen belangen betroffen.
Zij was doodelijk ziek van het leven,
dat zij te Old Hall leidde en bereid
elke verandering welkom te heeten,
die verlichting zou brengen.
Zij bemerkte zelfs met welk een ze-
nuwachtige haast hij den brief in zijn
zak stak. Niemand giste, hoeveel Anna
Crewe zag door dien haar zoo weinig
flatteerenden bril en haar gewoonte
om te zwijgen had voedsel gegeven
aan den indruk, dat zij onverschillig
was voor het meeste, dat rondom haar
gebeurde.
Haar vader begon dadelijk te pra
ten met die zenuwachtige gejaagdheid,
wwlLé op een verstoring van het even-
in iemands gemoedstoestand
hebt ook brieven gekregen,
Tijding van Celia?” vroeg hij,
hij zich van de ham bediende.
zegd wordt over het iHclük verzet in hot
Roergebied, doch men n verder van mee
ning, dat een polemiek daaromtrent weinig
nut zal hebben daar Phnkiyk zich blijkt
baar niet wil laten overtuigen.
In officieele kringel bewaart men nog
het stilzwijgen aangewen de authentieke
vertaling der nota nog piet gereed is en
men die voor commentaar en antwoord noo
dig heeft. Zoo deze vertaling heden gereed
komt, zal zy onmiddellijk aan de betref
fende staatsorganen worden toegezonden
ten einde die tot oordeel**' in staat te stel
len. Vermoedelijk Ml. op zijn vroegst
eer«t Dinsdag laa| een KH>inetezitting kun
nen plaats hebben ter bespreking der ont
vangen nota. Een besluit omtrent de hou
ding der regeering in het algemeen is niet
te verwachten voor ook het Engelsche ant
woord zal z<jn ontvangen en bestudeerd.