L
iAk
ormen
II WC II.'.'
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
nnitan”
62* Jaargang
OUDERKERK., OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN,
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
HUISVROUW"
W. K. F.
ert
in dit Blad.
TAL
LEL
oden
EKEN
Niit door menschenbanden gebouwd
Poincaré wil aftreden.
meel.
>AKTE
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, G0UDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
WERKERK OUDERKERK,, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
igumose.
No. 15242
;omen bij de admi-
GOUDA.
lishouding, doordat
ding van practisch
VAQINAS
PORTORKO
rtADMANO
I Of BAAI
676 34
i gegarandeerd zaiv»r
i Gouden Medailles
i vóór da plaatsing
te lijn.
aagt slechts 4.—
nicht te voldoen in
Fabrieken
WORMERVEER
i in geplombeerde
j zakken
Wie zich zelf niets vergeeft, dien zal
door anderen veel vergeven worden.
FEUILLETOe.
Uit het Engelsch van DAVID LYALL
door J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
(Nadruk verboden.)
ia Wortelboer van Oude
r doos, drie doozen 2.40.
Ie verkoopers van Wor-
604 17
’De Belgische minister van spoorwegen
heeft geweigerd een deputatie van het Na
tionaal Syndicaat van spoorwegpersoneel
voor een onderhoud te ontvangen.
De algemcene toestand was wellicht daar
door vanmorgen weer iets slechter gewor
den .Ook te Brugge staakt thans een ge
deelte van het personeel met het gevolg dat
op de lijnen BruggeOstende en Brugge
Thorhout slechts enkele treinen loopen.
In het Nöordstation te Brussel is de toe
stand haast normaal en het tusschen dit
station en Gant-Zuid gisteren onderbroken
verkeer kon grootendeels worden hersteld
Een nieuw Duitech betalingsplan. De ongeregeldheden te Geteenkir-
die de eerste mevrouw Crewe in de
zaken van haar man stelde, zich ooit
buiten de vier muren van haar woning,
waar zij zoo weinig geluk had gevon
den, had uitgestrekt. Toen Alison de
kamer binnenging en de jongeman de
deur achter haar sloot, bemerkte zij,
dat zij hier niet alleen was. Aan het
einde van den breeden lessenaar voor
het raam, zat een meisje over een groot
vloeiboek gebogen, waarover haar vin
gers schenen te vliegen. Zij keek op,
toen de deur open ging en zajj ontsteld
naar de ongewone verschijning; een
dame in het privé-kantoor van den heer
Crtwe. Het volgend oogenbiik begreep
Clara Odell, dat zij zich in de tegen-
jwoerdigheid van de nieuwe» echtgenoote
van haar werkgever bevond. Zij wist
niet, wat 'er van haar werd verwacht
maar nog altijd onder den invloed ha*
rer alles overheerschende belangstel
ling de bezoekster aanstarend, duwde
zij haar stoel achteruit en stond op.
Mijnheer Crewe heeft zoo juist het
kantoor verlaten,” zei zij, en Alison
meende in haar stem een norschen klank
te hooren.
„Ik heb hem zooeven gezien. Ik ben
mevrouw Crewe,” antwoordde Alison
wel vriéndelijk, maar toch met een
waardigheid, die niet naliet eenlgen in-
druk op Clara Odell te maken.
Zij meende uit haar woorden te mo
gen opmaken, dat zij kon vertrekken
en begon haar papieren bij elkaar te
pakken; maar mevrouw Crewe stelde
issenen als by kinderen
en snel met de be-
Naar van bevoegde Duitsché zijde wordt
medegedeeld, heeft Ministers Kermes aan
zyn medeministers een nieuw plan ter rege
ling van de herstelquaesties ter bestudeering
voorgelegd. Hermes gaat hierbij uit van
een bedrag van 50 milliard goudmark, dat
over een periode van 35 betaald zal wor
den. Voor de eerste vjjf jaar verlangt hij
echter een moratorium. Na afloop van de
zen termjjn zal Duitschland een bedrag
van vjjf milliard betalen en vervolgens jaar
lijks een milliard plus interest. Na tien
jaar zullen de jaarlijksche betalingen stij
gen tot 1¥j milliard plus interest, zoodat
na afloop van 35 jaar Duitschland in totaal
50 milliard met inbegrip van interest zal
hebben betaald.
Opnieuw wordt voorgesteld eventueel
hoogere betalingen door een commissie van
deskundigen te doen vaststellen, waarbij
Kermes geen bezwaar schijnt te maken te
gen de Commissie van Herstel, mits daarin
Engelsche, Italiaansche, Japansche en Ame-
rikaansche vertegenwoordigers zitting zul
len hebben.
Van een internationale leening is ditmaal
geen sprake. Wel worden eenige waarbor-
rR0UW”, Veertien-
dewerksters allerlei
interesseeren?
zich verheugen in
Jle kringen in het
gebruik maken van
wordt vermeld.
id met het moeilijk
<e vrouw des huizes
len van alle onder-
De strijdende krachten.
Alison volgde den jeugdigen klerk
naar het privé-kantoor van haar man
met een gevoel van toenemende belang
stelling. Zij was zich volstrekt niet be*-
wust van den grooten stap, dien zij ge
daan hp.d; nooit, gedurende haar ge-
heele huwelijksleven had haar voor
gangster zich zoover gewaagd. Het was
ook twijfetachtig, of de belangstelling,
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
b(j onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur.; Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en
ƒ015.
Te Bochum schijnen de communisten oen
groote actie op touw te willen zetten, waar
toe van uit Gelsenkirchen Hundertschaften
naar Bochum zouden zijn gezonden om b(j
het verwekken der onlusten mede te wer
ken.
In Berijjn heeft de daling van da mark
die sprongsgewijze staging van alle prij
zen veroorzaakte, natuurlijk onder de ar
beiders groote ontevredenheid en gisting
verwekt. In de uitgestrekte arbeiderswijk
in Z.O. Berijjn, de voorstad Neuköln, waar
meer dan 300.000 arbeiders bijeenwonen,
hebben de communisten een intensieve agi
tatie onder de bevolkikng gevoerd, dia in
zooverre succes had, dat gistermiddag dui
zenden werkloozen te hoop liepen.
De communistische agitators ruiden de
menigte op om de levensmiddelenzakan te
plunderen en het raadhuis binnen te drin
gen. Zij vroegen den burgemeester te spre
ken en ei ach ten de onmiddelljjke uitbeta
ling van een ondersteuning van 200.000
mark per hoofd, alsmede de levering van
goedkoop» levensmiddelen.
De politie was spoedig in vrachtauto's
ter plaatse. Het gelukte haar de betoogers
uiteen te jagen en de raddraaiers te arren
teeren. Door haar krachtig ingrijpen werd
de voorgenomen plundering der levensmid
delen nog op het laatste oogenbiik voor
hamen.
Men verwacht met zekerheid een herha
ling dezer voorvallen en meent ook In de
andere arbeiderswijken in het N.O. van
Berlijn met dergelijke gebeurtenissen re
kening te moeten houden.
liqinq
elke
de
TEM
GOl IISCI1E COURANT.
h ONS
ff Q
61 -
Alison meende, dat hun gelaat som
ber en onheilspellend stond, toen zij
hen voorbij ging en weer vroeg zij zich
at, of zij verstandig deed binnen deze
dreigende muren te dringen. Maar in
haar geheele leven was zij nooit bang
voor iemand geweest en bedenkende,
dat, indien haar man liet niet goed vond
dat zij hem opzocht, hij het slechts be
hoefde te zeggen, en dat zij het dan niet
meer zou doen, liep zij de poort door.
Be portier riep haar echter dadelijk
aan en toen zij haar naam zei, was hij
pen en al verlegenheid.
Vergeeft u mij, mevrouw, u zult
mijnheer op het kantoor vinden. Rectit
^0^’,,dan recht8 afslaan, ja, onder de
Ahson dankte hem met een vriende-
hjken lach en stak dwars over het kort
geknipt grasveld in het midden van het
plein; onder het gaan bewonderde zij
de symmetrie en de regelmaat van het
gebouw, wat bewees, dat het geheel was
ontworpen door iemand met uitnemen
de hersenen.
Toen zij de klok naderde, kwam de
heer Crewe met een anderen man uit
de middendeur er onder en toen hij zijn
vrouw zag, teekende zich de grootste
verbazing op zijn gezicht. Zijn voor
hoofd rimpelde zich, maar dat werd
weggevaa'gd door Alison’s vriendelij-
ken lach.
„Ik moet een verklaring geven,” zei
zij bijna vroolijk. „Ik ging uit, om mijn
zuster te bezoeken en toen ik hoorde,
dat zij een dagje naar Barbridge was,
meende ik het er maar een» op te moe
ten wagen hier te komen en met je te
rug te rijden. De wegen zijn vanmorgen
vrij modderig.”
„Zeker lieve, zeker,” antwoordde hij
haastig. „Waghorne, dat is mijn vrouw.
Ik heb je wel eens verteld van den
heer Waghorne. Alison. Hij is mijn
rechterhand. Ga binnen, wil je, ik kom
dadelijk bij je. hier,*Jenkins, wijs me
vrouw Crewe deh weg naar mijn kamer.
HOOFDSTUK XVII
chen en Dortmand. Een Britsch antwoord aan Rusland. De staking
9 i»
Voor het Pa rij ache Hoogerechtshof, «lat
was samengesteld ah Opperste Gerechts
hof zijn gisteren verschenen het Kamerlid
Cachin en 18 andere Fransche communis
ten, beschuldigd van aanslag tegen de vei
ligheid van den staat evenals Hoellin, de
Duitsche communist en 1 f anarchisten die
beticht werden van soldaten te hebben aan
gezet tot insubordinatie en van het voeren
van anarchistische p£paganda.
Met 30 stemmen meerderheid verklaarde
het Gerechtshof zich onbevoegd een oordeel
in deze zaak uit te spreken, omdat de da
den der Fransche communisten gepleegd
zijn volgens richtlyneA van de derde in
ternationale van Moskou en dat alle daden
die ten laste van de communistische partij
komen, tusschen het Verdrag van Versail
les en de Roer-bezetting, niets anders zijn
dan het uitvoeren van bevelen uit Möskou
en Berlijn. x
Deze uitspraak was voor Poincaré aan
leiding een ministerraad byeen te roepen
en hij verklaarde in de uitspraak van den
Senaat een teeken te zien van wantrouwen
jegens het kabinet, wten het thans oglmo-
gelyk is gemaakt tegen de praktijken der
communisten op te treden.
Het resultaat van deze besprekingen in
den Ministerraad was dat Poincaré zijn ont
slag aan den president der Republiek ia
gaan aanbieden.
Millerand weigerde echter dit ontslag aan
te nemen.
Het Russi ache antwoord op «Ie Britaehe
nota Is gisteren besproken in een bijeen
komst van minister*, die lid waren van het
kabinet van Bonar Law en thans opnieuw
een portefeuille willen aanvaarden. Bald
win zelf was voorzitter. Aanwezig waren
lord Curzon, lord Cave, lord Derby, de her
tog van Devonshire, Barlow, Hoare, Brid
geman en Amery. Binnen eenige dagen zal
een nieuwe nota van Engeland aan Krae-
«ing worden overhandigd. Officieel» mede-
deellngen omtrent de houding dor En rel
sche regeering zijn niet tr verwachten,
voor Krassin daarvan officieel In kannla ie
gesteld.
lijd ontvankelijkon Harding te vertel
len, ontspande zich het gelaat van den
heer Crewe weer.
„Dat is een onverwachte oer,” zoi
hij heel luchtig. „Woel je wel, dat dit
de eerste keer is, dat een van mijn
vrouweliike familieleden binnen de
poorten w geweest?”
.Maar ik hoop dat je niet boos bent?”
Boos! Waarom zou ik? Het is mij
een genoegen je hier te zien. Maar ik
heb het vanmorgen heel druk, en het
is zelf» twijfelachtig, of ik wol naar
huis zal kunnen gaam om te lunchen.
Ik zal mij hier met een eotelet tevre
den moeten stellen. De arbeiders heb
ben het werk neergelegd."
„Bedoel je, dat zij in staking zijn ge
gaan?” vroeg Alison zenuwachtig. Roe-
velen zijn het er en waarom?
„Ongeveer driehonderd. Ongelukkig
verlammen zij Iföt overige werk en wij
hebben enkele contracten afgesloten, die
zonder uitstel uitgevoerd moeten wor
den. Ik moet het werk hier stop zetten
en alle plaatslngsbureaux aan *t werk
zetten x>m hun plaatsen door anderen
te doen innemen.”
„Dus zijn hun eischen niet zoo, dat
je er aan tegemoet kunt komen?"
„Neen, dat zijn zij niet; ik ben met
heb gedaan wat ik in mijn macht had
te doen. Mag ik je wat aanbieden? Wij
hebben hier een kast met biscuits en
andere dingen. Zul je wat gebruiken’?
(Wordt vervolgd.)
--omstreken (behoerende tot den bezorgkring):
1—5 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1-—5 regels 1.55, elke regel meer ƒ0.80. Ad verten tién in het Zatordagnummer 20
bijslag op den prijs. LiefdadigheldB-advertantiin de helft v»n den prij*.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN: 1—4 regels ƒ2.05, elke regel meer /0J0. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceer-
den prjja. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliedo boekhan
delaren, Advertentiebureau» en onze Agenten en moeten daags
het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd t
ker
Iers
naai werd gesloten, moest op het laatst via
Amerika en het Panamh-kanaal gevoerd
worden; gemeenschap met Indië bestond
een tijdlang niet; de koloniale Regeering
had een moeilykke taak. Torpedeeringen
kwamen tal van malen voor, die van de
„Tubantia”, tenslotte door een onpartijdige
commissie te 's-Gravenhage berecht, ver-
oorzaakte de meeste opschudding, die van
zeven schepen tegelijk was de minst on
schuldige en de nadeeligste. Monumenten,
gewijd aan de nagedachtenis van de vis-
schers, die hun moeilijk bedrijf bleven uit
vieren, zijn op meer dan één plaats opge
dicht; sociale voorzieningen werden getrof
fen, teneinde het risico van het gevaarlijke
bedrijf te verminderen. Er zijn tijden ge
weest, dat de scheepvaart vrijwel stilstond;
dat het uitvaren of aankomen van een
schip als oen bijzonderheid werd gepubli
ceerd, als leefde men tijden terug. De Ne-
derlandsche Regeering nam tenslotte «Ie
uitzending van een convooi voor; de uitzen
ding van dit convooi gaf aanleiding tot be
zwaren van Engeland, die moesten worden
ondervangen voordat het convooi kon uit
varen. Het is bekend, dat in den boezem
der Regeering over dit al of niet uitvaren
verschil van meening heerschte; zeer zeker
mag het gelukkig worden, gerekend, dat de
Regeering ook in dit opzicht voorzichtig
heid betrachtte. Men werd angstig te moe
de wanneer men op de wereldkaart zag hoe
groot gedeelte van den aardbodem in strijd
was en hoe klein dat stukje Nederland en
overig neutraal gebied!
Nederland heeft zich in oorlogstijd hulp
vaardig betoond tegenover de ellenden, die
elders heerschten. Wij denken aan de ont
vangst die de ontvluchte Belgen hier von
den; aan wat er gedaan werd voor het
Roode Kruis voor hulpbehoevenden in tal
van oorlogvoerende landen; aan wat er in
het bijzonder na den oorlog gedaan is v,>or
de Centrale landety .Onze betrekkingen met
de oorlogvoerenden waren moeilijk; van
weerszijden werden bezwaren zonder tal
geopperd; Minister Loudon had een zware
taak om te midden van het oorlogsrumoer
de striktste neutraliteit toe te passen. Bij
tal van gevallen van interneering van sche
pen of schepelingen kwamen deze vragen
ter sprake. Onze verhouding met America,
vroeger zeer innig, onderging eenige veran
dering; wij zyn niet al te gelukkig ge
weest met onze achtereenvolgende gezan
ten bij het kapitool te Washington; onze
belangen heeft dit ongetwijfeld geschaad.
De Regeering slaagde erin den heer Cre
mer bereid te vinden, den Nederlandschen
naam te Washington te herstellen; deze if
daarin, blijkens de verkregen resultaten,
ongetwijfeld geheel geslaagd.
hour gerust.
„Laat ik u niet in uw werk storen,”
zei zij. „Ik %al hier plaats nemen en
wachten. Ik veronderstel, dat u de par
ticuliere secretaresse van mijnheer Cre
we is?”
„Ja,” antwoordde Clara stroef on
zonder eenigen bijzonderen eerbied,
„dal ben ik.”
Zij ging zitten en deed of xij verdiept
was in haar werk, maar in werkelijk
heid wachtte zij vol spanning met Re
nieuwsgierigheid, die een gevolg van
slechte opvoeding is, om te zien wat er
zou gebeuren als de heer Crewe terug
keerde Zij was grenzenloos nieuwsgie
rig; zij zou het liefst achterovergeleund
in haar stoel zijn gaan liggen om me
vrouw Crewe van de kruin van haar
hoofd tot de zolen van haar voeten op
te nemen. Wat vooral haar aandacht
tiok, was de zeer mooie sealskin man
tel. een der huwelijksgeschenken van
den heer Crewe aan zijn vrouw. Haar
persoonlijk oordeel over de nieuwe
echtgenoote was, dat zij er ouwelijk en
gezet uitzag.
Van haar kant stelde Alison Vast, dat
de typiste een zeer weinig aantrekke
lijk meisje was, zonder manieren.
Spoedig werd de deur geopend en
trad de lieer Crewe binnen en een van plan er aan tegemoet te komen. Ik
blik van hem was voldoende om juf- ‘*“K 4“ “14“ —*-*•*
trouw Odell naar de kamer ernaast te
zenden. Op het oogenbiik, waarop zij
door de tus.-rhendeur verdween om de
opwindende bijzonderheden aan den at-
Idel tegen hloedarmoc <|i
zenuwzwakte.
«rijpt met vaste hand
m van e$n greot aa„-
ie in schijn verschil'cn
ad een zelfden Wi.
n.
Sanguinose het bleed
1 rnieuvt zij ook het
ft u dat heerlijk gevoel
gd en kracht waardoor
is te leven!
I. f2.—, 6 fl.
12 fl. f21.—.
en bij Apothekers
Drogisten,
J VOOR NAMAAK!'
I DAM Co.,
aat 2c/4. Den Haag,
lies
in België.
gen aangeboden in den vorm van een ta
baks- en ulcohoi-monopolie.
De ongeregeldheden in Gelsenkirchen du
ren nog steeds voort. De winkels en hotels
zyn gesloten, men vreest dat de plunderin
gen zullen worden voortgezet. D« stad is
volkomen in de fnacht der communisten.
Het hoofdbureau van politie bevindt zich
in hun handen. By het verbranden van do
cumenten door de communisten ontstond in
het ^>ureau brand in het dak, die echter
kon jyorden gebluscht. Alle vensters van
het jtbouw tyn vernield.
Door de stad snellen voortdurend vracht
auto's met leden der Hundertschaften.
Het blykt steeds duid^|jker, dat men te
doen heeft met een lang vooruit beraamde
beweging. Uit verschillende plaatsen van
het Ruhrgebied zijn Hundertschaften naar
Gelsenkirchen gezonden om de oproerlin
gen te steunen.
De georganiseerde communisten drongen
aan op het uitstellen eener organisatie voor
het eenigermate handhaven der orde en
het verhinderen van plunderingen.
Tusschen de vertegenwoordigers van de
magistraat, de zakenwereld, de vakver-
eenigingen en de arbeidersorganisaties had
den besprekingen plaats, waarbij over de
instelling eener dergeltyfce organisatie, wel
ke voor de veiligheid op straat zou kunnen
zorgen, werd beraadslaagd.
Daar de toestand zeer ernstig is en on-
voorw'aanleljjk maatregelen- moeten worden
getroffen, heeft de perste burgemeester
van Gelsenkirchen beloofd de communisten
tegemoetkomend te zullen behandelen by
hun pogingen om een dergel(jke organisa
tie in het leven te roepen,, welke ten slotte
dan ook tot stand kwam en welke leidde
tot de vorming eener vakvereenigingspo-
litie, bestaande uit 400 man, waarvan 150
tot de vrije, 75 tot de Kirsch Dunckeriaan-
sche, 75 tot de christelijke vakverenigingen
en 100 Jpt de unionisten behooren. Van «Is
laatsten mag men gerust aannemen, dat
zy aan de opstootjes hebben deelgenomen.
De burgerij is volkomen buitengesloten.
De in vakverenigingen georganiseerde
arbeiders hebben reeds gistermiddag ster
ke patrouilles samengesteld, die de straten
doorkruisen. Zy zyn officieel met gummi
stokken gewapend. Een verdere bewapening
der manschappen geschiedt op hun eigen
verantwoordelijkheid.
In het district Dortmund is de toestand
ook zeer verscherpt. De communistische
Hundertschaften hebben het personeel van
verscheidene kleine en middelgroot» me-
taalfabrieken en mijnen, zelfs de bouwvak
arbeiders genoodzaakt zich bij de staking
aan te sluiten.
Nederland in 25 jaren.
1898-1923.
ni.
De oorlog bracht moeilijkheden van ver-
schillenden aard mede. Aanvankelijk heette
het in Fransche kringen, dat de Duitschers
door Limburg zouden zyn getrokkenmet
de stukken in de hand kon worden aange
toond, dat «HklUÊt^is geschied. Later is, in
1916, het fiekende incident der Engelsche
landing in Vlaanderen gekomen; moeilijk
heden over het bevaren van de Schelde wa
ren, in verband met Antwerpen, aan de
orde van den dag.
In 1918 doorleefden wij de spannendste
periode tengevolge van den Duitschen eisch
betreffende vervoer van zand en grint naar
België jdaartegenover déden de Geallieer
de en Geassocieerde Mogendheden zich gel
den met de toepassing van hun angarie-
recht, waarbij het grootste deel de? Neder-
landsche vloot in bezit werd genomen. En
geland verbrak onze telegrafische gemeen
schap met de koloniën; belette onze vis-
schersvloot haar bedrijf uit te oefenen; con
troleerde onze levensmiddelenvoorziening
en onzen handel met Indië, die slechts dank
zy de oprichting van de N. O. T. voortgang
kon vinden. Toen aan het einde van 1918
de Duitsche debacle in België en Noord-
Frankryk begon, weken de Duitschers naar
ons land uit; aan eene tevoren ontwapende
afdeel ing werd toegestaan, door Limburg
naar Duitschland te trekken, waaruit zich
een onaangenaam incident met België' ont
wikkelde. De Duitsche Keizer, na hem de
Kroonprins, vluchtten naar Nederland; de
vraag tot uitlevering van den Keizer zoo
wel als geheel de positie van dezen vroeger
zoo aristocratischen monarch hebben der
Nederlandsche Regeering heel wat moeite
het Nederlandsche volk tot heel wat over
bodige belangstelling dikwerf aanleiding
gegeven.
Alleen het vermelden van de voornaam
ste feiten, die zich in internationalen zin
voor Nederland gedurende den oorlog af
speelden, zou kolommen kunnen vullen. Wij
volstaan slechts met er aan te herinneren,
dat het allereerst het gevaar, door de
drijvende mynen veroorzaakt, dat onze
scheepvaart bemoeilijkte; dat daarna met
ingang van 1915 kwam het duikbootgevaar,
door de Duitsche maatregelen in het levéh
geroepen ;dat vi ^volgens de Engelsche erf
Fransche tegenmaatregelen onzen handel
belemmerden en bemoeilijkten; dat op het
laatst slechts een smalle vaargeul naar
Noorwegen overbleef; die door de schepen
werd benut om Amerika te bereiken. Onze
vaart op Indië, aanvankelijk om de Kaap
«Ie Goede Hoop verlegd, wijl het Suez-ka-
