1 *c
Tandarts CRAMER
m
m m o
mm
b
*sy®
m
m
Kleine VILLA
o a rn
mm m
n o
Li m
a
gj 0 ca
M
L®_
m m
m
m
N
O m
o
BL
ifife
4. '0
0 m
GOUDA.
OPENBARE VERGADERING
«■on. dat zoo'n paar slechte dagen een paar
ton aan inkomsten scheelt. Vooral de tweede
Pinksterdag is een „strop" geweest- omdat
de voormiddag zoo'n hardnekkigen vegen
gaf ,dat alle uitstapjes onherroepelijk wi
ien vervallen. De lange stoeten fietsers uit
het Westland, gelijk wy die ten vorigen
jau hebben gezien, bleven afwezig. Slechts
weinigen zetten door in de hoop, dat het
•veer zou opklaren. Maar dat deed het pas
iwel laat in den middag, te luat dus voor
de uitvoering van de schoone plannen.
Het was gewoonte, dat op tweede Pink
-teldagen de Scheveningeis eey bezoek
brengen aan den Haag. Dat bezoek strekt
zith natuurlijk het meest uit tot de café
n niet zelden eindigt dat bezoek in minder
aangename verwikkelingen. Dit jaar is er
echter van deze bezoeken niet veel gekomen,
De groote armoede die op Scheveningen
heerscht, zal daarvan wel de voornaamste
roden zyn. Wat wy nimmer hebben gezien
deed zich nu voor, n.I. dat op tweeden
Pinksterdag met haring langs de deu
wend gevent. Vlak vóór de Pinksterdagen
zijn eenige logger» met de „eerste nieuwe"
binnen gekomen en daarvan hebben vele
mannen en vrouwen gebruik gemaakt om te
vonten. Dat zy er echter hun Pinksterdag
aan gaven, is wel een bewys hoe de nood
hu» dwong, want over het algemeen is men
op Scheveningen zeer gehecht aan de chris
teiyke feestdagen en er moet dus wel iets
heel bijzonders gebeuren wil men deze
den steek laten.
Maar do toestand onder de visschersbe-
volking is op dit oogenblik heel droevig
het ergste is, dat alle uitzicht op verbetering
ten eenenmale ontbreekt. Ben Sche-eninj,e
kan geen onder beroep gaan uitoefenen
dat hy voor niets anders geschikt is dan
'u0 'Ie zeevaart. Op den duur zullen le jon
geren naar iets andeis moeten uitvien, want
herstel van den ouden toestand zal in geen
jaren zijn te wachten. De export van visch
naar Duitschland één van de levensvoor
waarden vóór de vischvangst staat al ja
ien stil en ieder kan begrijpen, dat herstel
daarvan niet is te wachten.
Gedurende de Pinksterdagen hebben wij
ons op andere wyze moeten vermaken dan
we wel hadden gehoopt te zullen kunnen
doen. We hebben nu o.a. een bezoek ge
bracht aun een tentoonstelling. Voor velen
is een dergelyk vermaak bykans huivering
wekkend, maar wie ditmaal ons had verge
zeld zou tevreden geweest zyn. 't Was in
een knus niuziekzaaltje ergens op Duinoord
dat de N. J. N. Nederlandschez Jeugd
vereeniging voor Natuurstudie haar eer
ste expositie van planten, mineralen, her-
Uariu, aquaria en schelpen had georgani
seerd. Hier waren het nu eens jongelui van
de H. B. S. op hun best. De geachte lezer
weet wel, dat wy van de hooggeroemde
sport, geiyk die tege nwoordig wordt be
oefend, niet veel moeten hebben. Met na
tuurgenot heeft die sport niets te maken.
Hoe gunstig stak daarby deze liefhebberij
van de jongelui af. Bienvoudig en primitief
ala deze tentoonstelling was, had ze 'n sfeer
van natuurgenot en leefde voor de natuur
die weldadig aandeed, 't Waren geen verza
melaars, die in verblinden yver zoeken en
jagen naar het bizondere of zeldzame, dat
hier hun schatten etaleerden. Veeleer sprak
uit die met zooveel zorg opgekweekte plan
ten, met zooveel lust verzamelde mineralen
en schelpen, met zooveel overleg aangelegde
hectaria een stille vredige eerbied voor het
schoons dat de natuur oplevert. We ont
moeten ze op onze eigen tochten door de
duinen en de bosschen maur o zoo zelden,
de jongelui, die in eenzaamheid ronddwalen
om de r.atuur te bezien en zich bezig te hou
den niet de planten en de dieren en waailyk
het verraste ons in dit tentoonstellingsz ral-
tje zooveel by één te zien, dat er van getuig
de hot- er toch nog heel velen zyn die hun
vrijen tyd op goede en nuttige wy'ze he-
t tecifii.
Het waven nu ook eens niet de leiders
en leeraren, die hier de aanvoering had
den: 't waren de jongelui zelf die hun schat
ten toonden. Maar al te vaak wordt er ge
klaagd over de tegenwoordige jeugd en wy
hebben er ook vaak aan mee gedaan. Des te
meer stemde het tot vreugde, dat de jonge
lui op deze tentoonstelling blyk gaven van
hoogere aspiraties dan schuilt in het nahol-
Itm van een bal. Natuurlyk zal de groep die
zich in deze richting wil ontwikkelen niet
groot zyn: er is niet alleen lust en yver
maar ook kennis en volharding voor noodig
en die zyn niet zoo i-yk verspreid als men
dikwyis wel denkt. Deze liefhebbery' heeft
voor ons meer bekoring dan de padvindery,
die trouwens al aan het verloopen is, ook al
opidat zy niet geheel aanpast aan den Hol-
landschen aard, die over het algemeen niet
van militairistiach gezag houdt. Helaas
heeft de padvindery zich, vooral in het
uiterlijk, niet aan het militaire weten te
'-Uitrekke».
Juist den Haag met zyn wyde omstreken
van duin en bosch en strand biedt schitte
rend gelegenheid voor natuurstudie en na-
tuurvorsching. De jongelui die zich daartoe
aangetrokken gevoelen, hebben een arbeids-
eld haast zonder weerga. We zagen byvooi -
Iwïeid een verzameling schelpen die voov het
grootste gedeelte zyn verzameld langs het
Haagscho strand. BToevele uren heeft de
erzomelaar doorgebracht in de frissche
zeelucht. Reeds dat hygiënische belang
heeft groote beteekenis. Niet alleen dat de
studie op zich zelf nuttig is, zy heeft dit
groote voordeel dat zy oproept tot wandelen
en verbiy'ven in het vrye veld enaf
houdt van andere bezigheden, die noch op
zichzelf, noch Indirect goed zyn te noemen.
Verzamelen is een karaktertrek. Niemand
la er of hy heeft iets van dieh trek in zich,
maar «iet tedere soort verzameling is even
nuttig en belangryk te noemen. De verza-
meleucht zóó gecombineerd met bizondere
omstandigheden al» by de liefhebberij vooi-
de natuurlyke historie het geval is, is de
meest lofwaardige.
Te midden van de droefgeestige Pinkster
dagen, waarin de Hollandsche natuur zich
niet op z'n best gaf was het bezoek aan de
tentoonstelling waariyk een aangenaam
moment. Ze deed zeer de hoop in ons ont
waken, dat de jeugd van heden toch ook nog
haar goede uitingen weet te geven. De tal
loos vele minder goede deden die hoop wel
eens zeer ernstig nadeel.
HAGENAAR.
HNANCIEBl.E BERICHTEN.
Weekoverzicht.
De algemeene Stemming in het beursleven
moge door tijdelyke verschijnselen by tus-
schenpoozen al eens minder optimistisch
zyn, het valt niet te ontkennen, dat in de
groote lynen een geest van hoop en vertrou
wen steeds weer tot uiting komt.
Zoo is het opmerkelyk, dat de sombere
verhalen, die in Amerika aangaande de
werkelijke waarde der heerschende prospe-
riteit den laatsten tyd de ronde doen, slechts
indruk maken op hen, die in verband ermede
hunne speculatieve posities verplaatsten.
Wie echter bezonken en met het noodige
overleg is te werk gegaan, heeft zich zijn
vertrouwen door niets laten ontnemen en
ziet thans reeds in, dat er in de alarmee-
rende waarschuwingen tegen een te groote
voortvarendheid véél was, dat met den juis-
ten toedracht van de zaken niet strookte.
In bona fide kringen der Amerikaansche
belanghebbenden is de rust dan ook reeds
wedergekeerd. Wel tracht de baisse de ge
dachte aan een mogelyke. reactie levendig te
houden en is het woord inflatie niet van de
lucht, maar heel veel indruk maakt men
hiermede toch niet en met den dag groeit
het aantal dergenen, die tot de overtuiging
komen, dat zy in hunne voorzichtigheid te
ver gegaan zyn.
De New-Yorksche effectenbeurs is hier
door het terrein geworden van sterk tegen-
strydige tendenzen, die tot uiting komen in
een weifelende markt en een tamelyk bewo
gen koersverloop. Te Londen iB de houding
meer geprononceerd. Hier bestaat reeds
lang een vaste stemming voor gilt-edged
fondsen, waarin weliswaar eenige reactie
zich heeft afgeteekend, doch die thans we
der ook op breeder, mer speculatief ter
rein optreedt.
De iets gunstiger verhoudingen in de we
reld der Europeesche politiek hebben hier
toe veel bijgedragen. Het vraagstuk der
schadeloosstellingen staat op punt, in een
nieuwe phase te geraken, doordat van Ber
iyn uit een nieuw voorstel venvacht wordt,
als antwoord op Curzon's nota. Dit was te
ei wachten, doch het zal te bezien staan of
de binnenlandsche politiek van Duitschland
den schok kan weerstaan van een aanbod
dat van het voorgaande in belangrijke mate
afwykt.
Mogelijk is men in Engeland geneigd, de
beteekenis der komende dingen te overdry
ven, maar in ieder geval houdt men in
beurskringen rekening met de kans op be
langryke evenementen in de naaste toe
komst. A
De Amsterdamsche beurs vertoonde, me
de onder den indruk van de gebeurtenissen
op politiek gebied, een vastere tendenz, doch
hoezeer ook de politiek een woordje mee
sprak, in hoofdzaak waren het feiten van
internen aard, die de stemming overwegend
beïnvloedden.
Vooral de sfeer, die van de Petroleum-af-
deeling uitging, kwam de markt ten goede.
De beurs moge zich al eens tijdelyk losma
ken van de stemming, die voor Kon. Olie
heerscht, wanneer dit fonds een sterk uitge
broken tendenz vertoont, blyft dit toch
voor de rest van de markt nooit zonder ge-
olgen. En te minder, wanneer gelijk in dit
geval zulk een tendenz analoog is aan wat
de beurs het liefste wil. De grondstemming
toch is nog altyd geneigd tot de hausse en
toen dan ook Kon. Olie dezen weg insloeg,
olgde <le markt als 't ware vanzelf. De
vernachting van een slotdividend ten be-
druge van 16 r/ was de oorzaak dezer ten
denz, vooral waar officieus te kennen is ge-
dat dit slotdividend in cash zal wor-
len uitbetaald. Ook Consols waren goed ge
disponeerd, dank zij het bericht, dat 6Vg r/<
dividend wordt uitgekeerd en dat een be
langrijke dividends reserve beschikbaar ge
houden zal worden.
Rubbers herstelden zich vry scherp, on-
dunks het feit, dat de markt van het pro
duct min of meer gedrukt blyft. Toen hierin
echter een geringe verbetering kwam, liepen
de koersen extra scherp op en werden de
courante, zoowel als de minder courante
soorten weder goed gekocht.
Ook Theewaarden werden op betere pry-
zen voor rekening van het publiek uit de
markt genomen.
Voor Cultuurfondsen was de belangstel
ling betrekkelijk gering, maar niettemin
was de grondtoon ook hier vast. Van de
Amerikaansche maatregelen tegen de spe
culatie in suiker verneemt men niets meer
en het heeft er dan ook veel van, dat onze
oorspelling, dat de zaak op een sisser zou
itloopen, reeds bewaarheid is. Intusschen
blyven de statistieken hun onverbiddelyke
taal spreken en wyzen alle gegevens met
toenemende zekerheid op een wereldtekort
lUiker. Dit laat zich door geen regee-
ringsmaatregelen aanvallen en het is dan
ook te voorzien, dat, de beste bedoelingen
van Washington ten spyt, de suikerprys nog
verder zal oploopen.
Dat de directie van de Handelsver. Am
sterdam de toekomst niet somber inziet,
wordt bewezen door het meevallend dividend
van 30 Vc. Een uitkeering van 26 'A was in
uitzicht gesteld, doch men had een slag om
den arm gehouden aangaande het slot divi
dend, dat thans op 80 is bepaald. Dit
wyst er op, dat men vertrouwen heeft in het
voortduren van den guhstigen conjunctuur
in de suikerwereld en als zoodanig werd het
bericht dan ook uitgelegd. Een koersstyging
over de geheele afdeeling was er dan ook
het gevolg van.
Tabakken, aanvankelyk zwak gestemd
als gevolg van de mededeeling, dat ook
Ai endsburg met leege handen komt, trok
ken later onder den invloed van de alge
meene tendenz wel iets aan, doch van harte
ging het hier met dit redres toch niet.
De Scheepvaart afdeeling was kalm van
voorkomen, doch de grondtoon was hier niet
onbehagelyk. Dat de My. Nederland een di
vidend van 9 uitkeert, maakte een gur.-
stigen indruk en stemt, wat de Indische ly
nen aangaat, tot vertrouwen en kooplyst.
Wy zien onder deze omstandigheden vooral
in Scheepvaart Unie een goed speculatief
beleggingsobject.
Beleggingswaarden vertoonen nog altyd
een vaste tendenz. De 5 3-jarige note
van de Gemeente Amsterdam wordt in het
algemeen als kortloopende belegging wel
gunstig beoordeeld.
Voor Industrieele fondsen is den laatsten
tyd weder belangstelling van het publiek te
constateeren.
Geld 3'/4 3% V(.
Amsteidam. Fa. B. SANDERS Ezn.
Berlijnsche Brieven.
Van onzen specialen medewerker.
Beriyn, 16-ö-'23.
Wat zoudt u ervan zeggen, als u een
daagje met vrouw en kinderen naur buiten
gaat, en in het bosch of op den grooten
wandelweg wordt u naar uw pas gevraagd
en aan den lyue gevisiteerd? Dit gebeurt
heel gemoedereerd in de buurt van Beriyn
door communistische vereenigingen, die daar
vergadering houden, voorposten uitzetten en
tirailleurs uitsturen om het terrein te ver
kennen! Eigenlijk is het een beetje ongelooi-
lyk, maar het is heusch waar en nu zyn de
.proletarische Hundertschaften', zooals deze
stormtroepen genoemd worden, door den
minister verboden. Wanneer het niet waar
iyk zeer ernstig was, zou men denken van
soldaatje spelende kinderen, maar in wer-
kelykheid zyn deze „Hundertsc-haften" de
ruggegraat en basis van eene toekomstige
„Kote Armee". Nu moet men niet denken,
dat de omgeving van Beriyn onveilig is, dat
is volstrekt niet het geval; dergelyke din
gen behooren, vermoed ik, steeds in eenen
toestand van wording van een nieuw ryk.
Maar het neemt niet weg, dat het zeer on
gewoon, om niet te zeggen, onaangenaam
is, wanneer u zoo iets op uw Zondaguit-
stapje overkomt!
Eu dan vooral de Berlyner is zqp iets niet
gewend, hy ,die by alle mogelyke gelegen
heden naar buitengaat, omdat zyn „naai
buiten" aan alle kanten zoo mooi is. Beriyn
ligt aan de grens van de bekende, drooge
„Mark Brandenburg", de kern, waaruit on
der den grooten Keurvorst van Brandenburg
het latere Pruiken en nog later het Duitsche
Rijk ontstond. Het zyn geene zandwoestij
nen, maar uitgestrekte landen, op zandbo
dem, vry vlak, zoo nu en clan heuvelachtig
met boschpartyen en meien. De Havel
de Spree en de zeer kleine Panke zorgen
voor het vocht, dat de grond steeds drin
gend noodig heeft. De „Mark" heeft geen
overweldigend schoon, maar is, wat de Duit-
scher noemt „Anheimelnd", en de liewoners
die meestal reeijs lange reeksen van jaren,
dikwyis eeuwen, op hunne „Scholle" zitten
(letterlyk: eigen lapje grond), hangen aan
niets zoo zeer als aan hunne „Mark"! Men
zou haav eemgsxins kunnen vergelijken met
de omgeving van Apeldoorn, de Veluwe,-
maar er is meer water en meer afwisseling.
Overal vindt men oude kasteeltje!*, oude
abdyen, en overblijfselen van vroeger, groo
te landgoederen, die de hoofdstad met hun
aardappelen, groente en vruchten verzor
gen, uitgestrekte meren, waarby de Kra-
lingsche plassen nog maar een kleinigheid
zyn. Deze meren hebben een werkelyk zan
dig strand, zooals onze zee-badplaatsen,
maar missen natuurlyk de heerlyke ziltige
lucht, die onze zeeplaatsen zoo gezond
maakt. Komt men meer naar den Zuidkant
van Berlijn, dan wordt het terrein heuvel
achtiger en meer beboscht; het specifiek
zandige verdwynt eenigszins.
Maar overal is de omgeving mooi, en de
Berlyner laat geen gelegenheid voorbygaan.
om er eens uit te trekken. Op den Hemel
vaartsdag is het de gewoonte, dat de hee-
ren, zonder hunne vrouwen of kinderen, met
hun „verein" een uitstapje maken; voorop
het vaandel, als het kan een trommel en een
fluit, de jassen aan den wandelstok over
den schouder. En dan gaat het in de vrye
natuur! Want niet alleen de noodige lafe
nis wordt meegevoerd, maar dat elke uit
spanning, elk kapelletje bezocht wordt, is
vanzelfsprekend. Eveneens, dat daardoor het
woor, de naam: „Herrenpaitie", een minder
gunstigen klank heeft in de ooren der Ber-
lynsche moeder de vrouw! Dit jaar goot het
den gfiheelen dag, maar toch waren nog vele
geharde „Herrenpartie" liefhebbers onder
weg geweest, dat zag en hoorde men by de
terugkomst. Oude gebruiken sterven niet
zoo gauw uit en regen is by zoo iets al van
heel weinig invloed'.
Wat verder by alle uitstapjes een groote
rol speelt, is de gemakkelijke verbinding;
tot tamelijk ver buiten het eigenlyke Ber
iyn reikt de ondergrond en de electrische
tram. Wat verder ligt, kan men altyd be
reiken met booten en met de onvolprezen
„Vor-ort-bohn". Elke 20 minuten, elk half
uur gaan treinen heen en terug en men be
hoeft niet eerst met de tram naar het sta
tion, want in elke omgeving i8 een „Bahn-
hof" en wanneer men eenmaal door de
„Sperre" is, dan kan men met overstappen
in een andere trein overal komen, waar
wil. Men behoeft nooit het station
uit te gaan, men stapt alleen maar over.
Op mooitf dagen kunnen er dan ook geen
treinen genoeg loopen, al wordt de prys
zoo nu en dan met 100 'A opgeslagen! Deze
treintjes hebben alleen 2c en 3e klasse wa-
genes, in de laatste zyn ondei-afdeelingen
voor reizigers met lasten (houtspiokke
iaars!), dito met honden, en voor zwaar
gewonden. Vooral aan dit laatste wordt
streng de hand gehouden, wat de arme ke
reis ook wel verdiend hebben. Ook in de
trams hangt in den laatsten tyd het be
vel, dat voor ouden van dagen het „Kriegs
beschadigten" minstens twéé plaatsen by
de voordeur moeten worden vrygemaakt,
Er hing ook de laatste dagen een andere
bekendmaking, „Mutters-tag!" „Zy denkt
•aan U het heele jaar, denk aan haav
dag-" Deze dag, Zondag de 13de Mei,
moest een feestdag voor alle moeders zyn,
en alle kinderen, groot en klein, die hun
ne moeder nog bezitten, brachten haar op
dien dag een geschenk, een paar bloemen,
een attentie. Zóó tracht de regeering by
de jeugd de vereering van de moeder, die
haar het leven gaf, weer op te wekken. En
waarlijk, de verwildering, die sinds den
oorlog by kinderen en jonge menschen op
te merken is, gaf aanleiding tot eene ern
stige aanmaning. Maar de schuld ligt even
zeer bij de moeder zelf als in de omstan
digheden. Bijna nooit ziet men dat eene
moeder in de tram haar zoontje of dochter
tje doet op staan, wanneer eene oude danif
of heer moet blijven staan, omdat de wa
gen vol is, Hoe kan die moeder dan ver
langen, dat men voor haar opstaat, wan
neer zij eens geen zitplaats kan krygen?
Dat de hoffelijkheid, het auccesmiddeltje
van den dagelykschen omgang, er lang
zaam uitgaat, is zelfs m.i. minder
schu'd der jeugd, dan die barer opvoeders,
wint hoe kan v» en .et* verlangen wat men
zelf niet in p-aktyk brengt, en dan van
een kind, dat niet beter weet?
Van de tram sprekend, valt my in, dat
door de prijsverhooging het verkeer reus
achtig terug gegaan is. Nu is den conduc
teurs, enz. ingeprent, by de haltes uit te
kyken naar passagiers en op deze te wach
ten, als zy komen aanhollen! Waarom zoo
bescheiden? Waarom niet regelrecht aan
prijzen: „nog een mooi hoekplaatsje vry,
mevrouw!" of: „heerlijk verwarmd, bijna
leeg, uitstappen, keeren!" En dan even
tueel den conducteurs van ieder verkocht
billet een percentage geven, dat houdt
den moed er een beetje in!
Een dag of tien geleden was de geheele
pers geïnviteerd bij eene enorme-film-op-
name van de „Soenska"-film Gesellschaft,
regisseur de heer Buckowetsky. Daar was
een schitterende theater-ingang met foyer
opgebouw, de auto's reden af en aan en
laadden heeren en dames in avondtoiletten
en kostbare pelzen uit; men zag diaman
ten, ridderorden, fraaie décollete's en stijve
overhemden, en alles begaf zich naar de
lift en naar de gezelschapszalen. De lift
was een fraai verguld gevaarte, bediend
door een beulsknecht, terwijl by het naar
boven gaan een hcusch guillotine-mes naar
beneden kwam! Een prima orkestje speel
de dansmelodieën. Dit was het eenige, wat
jammer genoeg niet kon worden gephoto-
grapheerd, al het andere werd onder de be
velen en het fluitje van den regisseur in
het apparaat vereeuwigd, onder den schijn
van ontzaggelijke lampen. Het was waar
lijk eene prachtige voorstelling. De geheele
Edelcomparserie, die daarvoor hare" nieuw
ste garderobe had aangetrokken, was aan
wezig. Zelfs een Japanner scheen er onder
te zyn, maar ach, ook dit was slechts
schijn, een wasch- en rasechte Berlijner
had zich zoo schitterend gegrimeerd!
LAND- EN TUINBOUW.
Wat elke maand te doen geeft.
(2e helft Mei).
Nadruk verboden.
Mei zette zich kwaad in, met koud guur
weer, maar toonde zich in de volgende dagen
in haar volle heerlijkheid. Daarop volgde af
wisselend weer, doch nu we bijna halfweg
zijn, kunnen we niet anders zeggen, dan dat
Mei ons tot dusver rijkelijk gezegend heeft.
Er is veel ,zeer veel gewassen. Het vee
vindt overvloedig gras en het graan schoot
welig op. B^en enorm verschil by verleden
voorjaar! Het is dus een goed vooruitzicht;
ook in den hof en ten deels ook in den boom
gaard. Midden Mei wordt boekweit gezaaid
maar met het oog op de nachtvorsten is
het beter nog een paar weken te wachten.
Ook dit gewas kan op rijen worden gezaaid,
in welk geval het een paar malen geschof
feld kan worden. De rijenafstand is 20 c.M.
Men heeft op ryen 50 Liter 30 K.G.)
cl noodig, by breedwerpig zaaien 60 L.
of 36 K.G. Het milde Meiweer dat we had
den, was, zooals de boeren in myn streek
zeggen: de beste Chili-bemesting. Toch mag
men niet nalaten ,om aan de graanpercee-
len, welke het noodig blijken te hebben, nog
wat Chili te geven na de uitstoeling. En ook
by de suiker- en voederbieten mag de Chili-
zak niet achterwege blyven. Geen gewas is
in de zandstreken van zoo groote waarde
als de voederbiet of mangelwortel, en geeft
een grooter gewin dan dat, maar ook geen
enkel gewas vraagt en rykere bemesting.
Hieraan moet dus worden gedacht.
In den hof. Let op de meloenen in den
bak! Zie toe, of ze door het gieten ook op
den vochtigen grond liggen, in welk geval
ze licht worden aangestoken of gaan rotten.
Om dit te voorkomen, moet ge ze eens per
week omleggen of omdraaien; ook kunt ge
er een stukje glas onder leggen. Ge kunt
nu op den kouden grond augurken zaaien,
vóór een muur of schutting of op een warm
plekje in den tuin. De kleine scherpe groene
i« een goede soort. Leg op onderlingen af
stand van lbi k 2 voet 2 of 3 zaadjes bij
elkaar, één late men later staan. By warm
weer is hot aspergessteken in vollen gang;
't geschiedt met een lang, smal, daarvoor be
stemd mes, en gebeurt wel drie maal per
dag; dan oogst men ze blank, terwijl 2e
anders, wanneer ze enkele uren boven den
grond hebben gestaan, blauw zyn geworden
en hun fynen smaak hebben verloren. In de
2e helft van Mei worden wel boonen, zoowel
stam- ais stoksla- en snyboonen gelegd
Men legge de boon nooit in natten, kouden
grond, dan wachte men nog liever. De bed
den, waarop reeds boonen zyn gelegd, hOU(]t
men goed schoon; pas op, de boontjes zelf
niet te raken, dus liefst niet schoffelen
Aanaarden is aan te bevelen, ze staan dan
vaster en groeien beter; doe het met de
hand! Zaai in dezen en den volgenden tijd
worteltjes om de 3 weken, ge hebt ze dan
steeds; doe evenzoo met erwten, en zaai en
plant kropsla om de 14 dagen. Postelein kan
tot in Augustus gezaaid worden, mits bjj
warm weer; de eerste 3 dagen het zaaibed
flink nat houden.
In den bloemhof! Mei ig (je
maand vai^ B'lora's kinderen. Vele plan
ten en bloemen kunnen nu al naar buiten
Pelargonium, Zonalen, Petunia's, Odier, Ver-
bena's, Heliotropen en andere. Maak de per
ken gereed; zorg voor stokjes (sterk dit riet
of bloemstokjes) om ze vast te doen «taan
tegen den wind; Raffia bindbast is uitwe
kend om te binden. Verbena's. Petunia's en
Heliotropen komen in den vollen grond, dus
wit den pot; men brenge eerst oude koe- of
verteerde paardemest op het perk. Ook
Aloe's, Laurier, Phormiums en andere kou
de kasplanten kunnen nu op hun zomer-
plaats gebracht worden. Onder Cyclamen-
bollen, welke al meermalen hebben gebloeid,
kunnen, als ze zyn uitgebloeid, buiten wor
den gezet voor een poos, b.v. voor deze en
de volgende maand; daarna verpotte men
ze weer en brenge ze onder glas. Zy houden
van besten, stevigen grand, met ouden koe
mest vermengd. By verpoten vragen Cycla-
heel weinig water; wel een maand
kunnen ze staan eer de bollen zichtbaar be
ginnen te werken. De asters, eind April ge
zaaid, moeten thans verplant worden. Laat
men ze op dezelfde plaats staan, dan krijgt
lange en geen gedrongen sterke plan
ten. Asters moeten meermalen verplant wor
den.
Nederlandsche landbouwers naar Italië.
Dit jaar had de Nederlandsrlie Laad-
bouw-Handelskamer een excursie ge
organiseerd naar de Po-vlakte. Dew
excursie, waaraan door 16 Nederland-
•clie landbouwers en bekende perso-
ner op landbouwgebied werd deelge
nomen, heeft plaats gehad van 27
April tot 6 Mei jl.
De tocht was voorbereid door ojuen
gedelegeerde aan het internationaal
Landbouw-Instltuut te Rome, dr. J. .1.
L van Rijn, in samenwerking met het
Ilaliaansche ministerie van Landbouw.
Gedurende de laatste 2 dagen was de
Ilaliaansche onder-minister van Land
bouw reisgezel van de Nederlanders.
Gedurende de eerste H dagetl werd
Milaan als uitgangspunt genomen en
werd een bezoek gebracht aan de
Land bouw hoogeschool en aan de be-
loeimge» door middel van het stads-
afvalwater. Voorts werd een tocht ge
maakt naar Monza.
Gp 30 April werd een uitstapje ge
maakt naar Vercelli, het middelpunt
van de rijstcultuur. Den volgenden dag
vertrok het gezelschap naar Lodi. Hier
werd oen bezoek gebracht aan een
zuivelfabriek, een kaasproèfstation en
aan de pakhuizen van een coöperatief
landbouw consortium
's Middags werden een paar boer
derijen in (Ten omtrek bezocht, waar
de reis werd voortgezet naar ure-
menn. Hier werden deu volgenden
ochtend de coöperatieve superfosfaat-
fabriek en de pakhuizen en kantoren
een landbouw-syndicaat in oogen-
schouw genomen, terwijl voorts in de
omgeving een melkvee-fokkerij en een
groote coyperatieve zuivelfabriek wer
den bezocht.
Per automobiel werden de excursio-
nisten van hier naar Piacenza gebracht
alwaar een kijkje werd genomen bij
dc Federazione Italiana dei Conzorzi
agrari, vrijwel de eenige centrale coö
peratie voor aankoop en distributie op
landbouwgebied.
Den volgenden dag werd een boer.
derij bezichtigd waarop men zwart
bont Hollandsch-B'riesch vee hield en
een fokkerij van het zware paard, van
het Belgisch type, waarvan men uit
Nederland reeds enkele goede exem
plaren had ingevoerd.
Per trein werd de reis voortg »et
tot Bologna en van hier verder per
auto naar Ravenna.
In den namiddag werd een bezoek
gebracht aan de v ruchtenkweekerijeo
van Massalombardo.
Per auto werd de tocht voortgezet
naar rerrara, alwaar de excursionis-
len onder de leiding kwamen van de
Federazione Nazionale della Bonifiche.
Deze vereeniging houdt zich bezig met
hel inpolderen van land in het gebied
van de Po-delta. Twee dagen werd in
deze streken die sterk aan het Hol
landsche Polderlandschap herinneren,
met automobielen rondgetoerd en ver
schillende belangrijke werken op wa
terbouwkundig en op landbouwkundig
gebied bezichtigd. Op dezen tocht,
waaraan ook door den Italiaanschen
onder-Minister van Landbouw werd
deelgenomen, hebben de Hollanders
kunnen kennismaken met het enthou
siasme der Italianen. Op tal van plaat
sen stonden de menschen langs den
weg geschaard en juichten de beaoe-
kers hartelijk toe, terwijl jonge mete-
jes bloemen in de auto's wierpen.
In den namiddag van den tweeden
aag werd het gezelschap te Chioggia
door het waterschapsbestuur van V
netic ontvangen dat voor den tocht
naar Venetië een boot ter beschikking
steWe aan boord waarvan door dit
bestuur een maaltijd werd gegeven.
In Venetië werd van de autoriteiten
afscheid genomen waarna men huis
waarts keerde.
Mond- en klauwzeer.
Stand van het mond- en klauwzeer in
Nederland gedurende de week van 1320
Mei 1923.
Provinciën veebeslagen gemeenten
Friesland
1
1
Utrecht
10
4
Noord-Holland
l
I
Zuid-Holland
26
14
Limburg
4
3
Overige provinciën
Totaal 42 23
ONS PLUIMVEE.
Krijgen wij de beste prijzen voor onze
eieren? Zoo niet, waarom niet?
De heer H. Curtis, heeft op de. Pluimvee-
conferentie, gehouden te B:isenburg (Goe-
vevnement Proefstation) Zuid-Afrika, een
lezing gehouden over bovenbedoeld onder
werp.
Eenige der voornaamste punten wil ik
hier weergeven.
Ik spreek hier tot de pluimveehouders,
die buiten wonen, en die een 50 hennen, of
meer, aanhouden. Dorpsmenschen, of zij die
naby groote steden wonen, krijgen altijd
veel beter prijzen voor producten. Ik on
derschat niet; maar hier by ons krijgt de
pluimveehouder, die buiten woont, geen
goede pvyzen voor eieren. Nu komt de
vraag by ons: Waarom niet? Hiervoor kan
ik de redenen aanvoeren. Nemen wy de
(boeren) pluimveehouders in het algemeen,
clan vinden wy ons eerste antwoord in de
behuizing.
Eenige oude schuur of buitenhuis rekent
men goed genoeg voor pluimVee; dieren
slapen in de boomen, enz.
Het voe dsel. Dieren loopen over de
geheele plaats en tegen den avond strooit
men wat mais. Het water moeten de
dieren ook zoeken en drinken dan uit een
stinkenden poel, want voov zuiver water is
geen voorziening gemaakt. De nesten.
De dieren moeten zelf maar een nest zoe
ken.
Wat is nu gewoonlijk den uitslag van
dit alles?
De eieren worden misschien wel eiken
dag verzameld, terwyi de eieren. Welke
„weggelegd" zyn, de een of andere dag
wel zullen gevonden worden; eieren wor
den dan opgegaard en liggen misschien na
by uien, vrachten en andere sterk rieken
de goederen en daar eieren poreus zyn,
worden deze sterke „luchtjes" opgenomen.
Zóó worden de eieren bewaard, totdat pen
dag den opkooper rond komt, misschien na
7 dagen, of daarna.
De opkooper weet goed, onder welke con
dities de eieren vergaderd zyn, en betaalt
hierna den prys, en wie kan zeggen, dat hy
te min betaalt voor wat hy koopt? Ver
koopt den pluimveehouder misschien zyn
eieren op het dorp aan den winkelier, dan
ontvangt hy hiervoor geen contant, maai
de waarde In goederen.
Ilc heb eenige keeren zulke eieren (voor
onderzoek) opgekocht en betaalde een prijs
die, na onderzoek, zeker te hoog was. Van
deze eieren kon niet gezegd worden, dat
ze in elk opzicht goed waren.
Wy hebben hierboven aangegeven waar
om men niet altyd de beste prijzen krygt
voor eieren, en nu is de vraag hoe kunnen
wy hierin verandering brengen? Verder:
zal het voor de extra moeite betalen? La
ten wy nu dezelfde volgorde nemen als
hierboven besproken: Behuizing. De dieren
moeten goede hokken hebben, waar genoeg
frissche lucht is, maar vrij van tocht, en
de dieren zullen gezonder zyn. Het voed
sel. Dit is een belangryk punt, waardoor
de kwaliteit van het ei verhoogd wordt, het
el van een goed gevoede hen bevat meer
eiwit en is vaster, terwyl een minder goed
gevoede hen een ei voortbrengt met minder
eiwit en wat meer waterig is, en na een
paar dagen al begint uit te drogen het
bevat meer luchtruimte. Ik heb onbevruch
te eieren uit de boedmachine gehaald, wel
ke eerst na 14 dagen, in de broedmachine
waren geplaatst en na 7 dagen (na onder
zoek) minder luchtruimte hadden dan het
ei van een ondervoede hen na eenige dagen
gelegd te zyn. Maar sommige menschen
zeggen: maar myn hennen krygen genoeg
om te eten, maar als men kostbare dieren
heeft, dan moet de kwaliteit van het voed
sel ook prima zyn, anders kan men geen
succes verwachten. Het water. Dit is
een ander belangryk punt. Vuil water heeft
invloed op de kwaliteit van het ei; schoon
water is absoluut noodzakelyk; vergeet dit
niet!
Nesten enhet verzamelen
van eieren. Weer een belangryk punt,
ik zou haast gezegd hebben het belangrykst
van al. Leghokken behooren steeds in vol
doend aantal aanwezig te zyn niet te
nauw, zoodat de dieren xich kunnen om
draaien; deze nesten moeten daarby schoon
«y» en gevuld met kaf of hooi en geplaatst
in een rustig hoekje, want de dieren willen
gedurende de legtyd niet gestoord worden
Als men in dit opzicht de hennen helpt, dan
is he twegleggen buiten de kwestie. Eieren,
als er hanen by de hennen loopen, behoo-
rtn tweemaal per dag verzameld te wor-
d«n; eieren, welke gevonden worden, welke
-weggelegd" zyn, behooren niet by de ver-
*he eieren, welke voor de markt bestemd
*fjn, maar voov eigen gebruik afzonderlijk
gehouden te worden.
Het bewaren van eieren. Zoo
•Poedig de eieren verzameld zjjn, moet men
deze op een koele plaats houden, daar waar
geen tocht is. Sterk riekende producten,
zooals uien, enz. mogen niet in de nabij
heid van versche eieren liggen, daar eieren
poreus zyn en deze sterke luchtjes opne
men, en daardoor besmet worden. De melk-
kamer is een goede plaats voor bewaring.
Eieren in wai-me vertrekken beginnen spoe
dig te verdampen.
Versche eieren. Wat is een versch
ei? Deze vraag is te beantwoorden door te
zeggen, dat dit alles afhangt onder welke
onstandigheden het ei is voortgebracht en
bewaard wordt. Eieren, voortgebracht en
bewaard op de manier als beschreven, in
het begin van dit artikel, zyn na 3 dagen
niet meer versch te noemen, terwyl eieren
onder behoorlyke condities, en in koelka-
mers van twee tot drie maanden bewaard,
beter zullen zijn dan laatstgenoemde. Dit
is proefondervindelyk bewezen.
Bovenstaande, in praktyk gebracht, zal
zeker tot voordeel strekken voor hen, die
voordeel zoeken door het houden van pluim
vee.
GEMENGDE BERICHTEN.
Het raadslid Coremans door de politie
opgepakt.
Het nieuwe Rotterdamscho raadslid
va» de Rapuille-partij, Coremans, heeft
zij het niet in, dan toch voor het nieu
we raadhuis voor de eerste maal m
zijn nieuwe functie van zich doen spre
ken. Met een «root bord, waarop in
vlammende letters stond geschilderd
v,Waakt tegen laster, tegen troon en
altaar", en waarop vördor ter'illustra
tie eenige prentje» warén aangebracht,
trok hij met eenige volgelingen over
den Coolsingel. Weldra had zich een
rij groote menschenmenigte verzameld
De politie achtte het toen maar raad
zaam in te grijpen, daar het hier een
ongeoorloofde demonstratie gold.
Zonder veel plichtplegingen werd Z.
Edelachtbare naar de politie-wachtpost
in de Raadhuisstraat gebracht, waar
he' bord in beslag genomen en tegen
het raadslid proces-verbaal wegens or-
dever.-toring werd opgemaakt.
Een se hade post je.
Boven een zaak in electrische benoo-
digdheden van de naamlooze vennoot
schap De Trust, op de Kruiskude in
Rotterdam, woont een dokter. Deze had
al meermalen bij De Trust geklaagd
over hel reclamebord^ dat hem het bent
in zijn gang en op zijn trap benam.
Nadat de dokter op zijn herhaald ver
zoek om het bord to verwijderen o!
daarin zoodanige veranderingen te bren
gen, dat hij er geen hinder meer van
nad, geen voor hem afdoend antwoord
had gekregen, besloot hij zelf te han
delen. Zijn dienstbode zond hij naar
beneden om op straat het publiek te
waarschuwen en op een afstand te hou
den en zelf knipte hij de draden door,
waaraan het uithangbord hing. Het bord
sloeg in zijn val ooor een spiegelruit
\an dc zaak en richtte daarbij schade
onder de uitgestalue voorwerpen aan.
Dfe Trust heeft zich nu met een klucht
tot de politie gewend.
- i
De verdwenen erfenis.
Voor eenige maanden overleed in
deu trein plotseling een bekend im-
pressario uit Rotterdum. Deze stond
algemeen als zeer vermogend bekend;
de nauste familie schatte zijn vermo
gen op circa f 200.000. Het eigenaardi
ge feit doet zich nu voor, dat de ertc-
nis zoek is. Ook het geld, dat de over
ledene voor een dame beheerde, is niet
te vinden. Het is op verzoek dezer
dame, dat de justitieele afdeeling van
hel bureau I'aauwensteeg reeds gerui-
men tijd een nauwgezet onderzoek
heeft ingesteld.
De overledene, zoo vertelt de Tel.,
wus ingeschreven te Antwerpen, doch
te Rotterdam had hij aan de Schieka-
de een kamer in huur, die bij opening
geheel ledig bleek te zijn. Een te Ant
werpen ingesteld onderzoek heeft geen
resultaat gehad.
In deze zaak zijn de talrijke vrien
den en relaties van den overledene ge
hoord, het dossier heeft reeds een res
pectabelen omvang gekregen, doch tot
klaarheid is de zaak niet gebracht.
Zelfs de naaste familieleden kunnen
geen inlichtingen geven. Nimmer heeft
de overledene zich tegenover hen uit
gelaten over zijn kapitaal en de plaats,
waar dat bewaard werd. Een onder
zoek bij de safe-instellingen hier ter
stede leverde al evenmin resultaat. Het
ctnige wat uit de talrijke verklaringen
bleek is, dat de overledene steeds zeer
\cel geld in contanten bij zich droeg,
vaak f20.000 en meer. Hij deed groo
te zaken, zoowel op theater-gebied als
elders en was in vele ondernemingen
geïnteresseerd. De gelden iler dame
werden steeds met de grootste zorg
door hem beheerd. Hij was uiterst punc
tueel op het gebied' van geldzaken. Bij
zijn overlijden bestonden er tiog ver
schillende groote vorderingen op der
den, o a. een schuld van f 50.000 van
een bekend artist, zoodat 't niet aan
te nemen is, dat een en ander niet be
schreven zou zijn. Er moet een testa
ment bestaan, doch ook dat is nergens
te vinden. Het onderzoek zal zich ook
uitstrekken tot verschillende notaris
sen om het testament op te sporen en
daar weer vaststaande gegevens aan te
ontleenen^c
Uit de verschillende verklaringen Is
ook gebleken, dat de overledene groo
te beurszaken te Amsterdam heeft ge
daan. Wel heeft hij evenals iedereen
die bij beurszaken betrokken is, den
laatsten tijd verliezen geleden, doch liet
is onaannemelijk, dat zijn gansche ver
mogen daarbij betrokken was. Eeu on
derzoek, dat bij eenige Amsterdamsche
bankiers ingesteld zal wordeu, moet
daaiover nadere opheldering brengen.
Het meest waarschijnlijk wordt ge
acht. dat de ovorledene om de belas
tingautoriteiten op een dwaalspoor te
leiden, zijn geld in veiligheid heeft ge
bracht op een piauts, die alleen hem
bekend was. Waal een in aadereu zin
geleid onderzoek heeft tot geen enkel
tastbaar resultaat geleid Dit vermoe
den wint te meer grond in het feit,
Out de overledene even voor zijn dood
in een proces gewikkeld wus, waarhij
een schadevergoeding van f 20.000 van
hem werd gevorderd. In die richting
zal hot onderzoek dan ook worden
voortgezet.
Nachtvorsten.
Ook in verschillende gedeelten van
Zeeland en in Oost-Groiihigen heeft het
in den nacht van Donderdag op Vrij
dag vrij hard gevroren.
Iven stoomlederfahriek uit «ebrand.
Gisternacht is, naar het DgblV v. N.
Br. meldt, de groote stoomlederfabriek
der firma Joh. Verbunt te Dongen in
vlammen opgegaan. De brandweer stond
machteloos tegenover de vlammenzee,
uie ruimschoots voedsel vond in hout,
leei en looistoffen.
ONDERWIJS.
De beteekenis vau het rekenen.
Het shibboleth voor ver
hoog i n
De beteekenis van het rekenen niet
voor het leven, maar voor de verhooging
schijnt in de lagere scholen nog dik
wijls te worden overschat. Het zo) wel niet
zoo vaak voorkomen, dat men een leerling
vyf maal een klas laat doormaken waar
van ons eenige voorbeelden bekend zyn
omdat h\j onvejdoende rekent, maar fiog
te vaak Is een voldoend cyfer voor reke
nen het shibboleth, dat beslist over de
verhooging. Menige leerling heeft de lage-
•e school uit het vyfde of zelfs vievd» leer
jaar verlaten, alleen door gebrek aan be
gaafdheid voor rekenkunde. Het schynt
wel eens, alsof men denkt, dat de aanleg,
die er dit jaar nog niet Is, zich het volgen
de jaar wel opeens zal openbaron. Als een
slechtrekenende leerlipg, mits hij zyn best
doet, verhoogd wordt, dan bestaat wel is
waar kans, dat hy in de volgende klas
nog minder van de sommetjes terecht
brengt, maar als winst is daartegenovei
te boeken, dat hy van de andere vakken
wat opsteekt en daardoor den leertyd niet
vrywel nutteloos besteedt, wat wel het ge
val is als hy zyn klas nog eens weer door
moet maken.
Voor voortgezet oittttfrwy», voor am
bachtsschool, enz. komt inderdaad het re
kenen zeer te pas, en in zooverre mag
men spreken van de beteekenis van dat
leervak voor het leven. Maar voor het
eigenlyke leven, buiten bepaalde beroepen
om, komt het rekenen voor de meeste men
schen maar zelden te pas.
De levenspraktyk.
Een huisvrouw moet kunnen berekenen,
hoeveel ze terug moet hebben van een
ryksdaalder, als ze drie pond ryst van 24
cent en 6 eieren van 9 cent koopt, ze moet
een beetje met den centimeter kunnen om
gaan, maar daar blijft het dan ook by. In
gewikkelde berekeningen van den voetgan
ger en de tram, van inkoop en verkoop
en alle mogelyke puzzle-spitsvondigheden
komen in de levenspractyk nooit te pas.
Onderzoek heeft al heel vaak geleerd,
dat de meerderheid der leerlingen de mees
te vraagstukjes niet begrijpen, maar xc
maken als ze de truc te pakken hebben.
Dat blykt duidelijk, als men in plaat- van
emer in een sommetje schryft minder of
mgekeerd, of als men in een koopmana-
sommetje gewonnen vervangt door ver
loren. Het aantpl leerlingen, dat de som
men dan niet kan maken is vaak zeer
groot.
Niettemin willen we het leeren oplossen
van dergelyke vraagstukjes en puzzles ze
kere vormende waarde niet ontzeggen,
maar dan doet do vraag zich voor, of de
zelfde of daarmee gelijk te stellen waarde
niet kan worden verkregen op meer vrucht
dragende wyze door andere vakken, b.v.
rc-nigszin» moeilyke leeslessen met minder
gemakkelijk geconstrueerden zinsbouw.
15 maal zooveel Ie zen
als rekenen.
In het algemeen schynt de tyd aan lezen
gewyd beter besteed dan die voor rekenen.
B!en Amerikaan heeft eens uitgerekend
dat we v-yftien maal zoo vaak lezen noo
dig hebben als rekenen. Of het uitomt,
weten we niet te zeggen, er zyn menschen,
die het lezen zeker honderd maal zoo vaak
moeten toepassen als rekenen, b.v leera-
rer in talen, natuurlijke historie enz., jour-
palisten, brievenbestellers, musici, advo
caten, rechters, predikanten, ldlterxettors,
correspondenten, typisten en nog vele an
deren. Er is dus geen enkele aapleiding,
het rekenen zoo hoog aan te slaan en zeker
••erdient het vak niet shibboleth voor ver
hooging te zyn.
Er zyn tyden geweest, waarin een on
voldoend cijfer op rekenen voor onderwij
zers- of hoofdonderwyzersexamens onver-
bi(kleliyk afwyzen tot gevolg had. Maar
dat is allang voorby. Nederlandsche taal
heeft de bevoor«echte plaats van rekenen
ingenomen. Rationeel zou het zyn, dit voor
oe schooljeugd ook te doen. Als men dan
een wachtwoord voor toelating tot Ie hoo
gere klasse wil hebben, nemen men kennis
der taal in den ruimsten ain. Voor de
meeate menschen heeft rekenen practise»
siechts een fictieve waarde.
De toekomst van ons volksonderwijs.
In „Volksontwikkeling schrijven A.
H. Gerhard en Ph. Koluwtainm hun He
vervolgartikel over „De toekomst van
ons volksonderwijs" en bespreken
thans „De beteekenis der neutrale
school", waurin ze laten zien hoe de
signifische waarde van het woord neu
traliteit in den loop der tijden gewij
zigd is. Ze komen tot deze conclusies:
a. Als het meest gewenschto school
type wórde door het Nut voorop ge
steld de openbure „neutrale" school,
die aun den socialen eisch der „een-
heidsschool" voldoet
Het Nut gebruikte al zijn invloed in
eigen kring en daarbuiten, door voor
lichting van het publiek eu aandrang
op de autoriteiten, om dit schooltype
te propageeren, zonder daarbij te ver
vallen in kleineorcnde bestrijding of
\ijnndeiijkhcdcn tegen andere school
typen.
b. Voor zoover de ingrijpende her
vorming van ons schoolwezen onder u
bepleit, in het openbaar onderwijs nog
niet kun worden verwezenlijkt, steune
Het Nut pogiugen om ook onder de
nieuwe wet liet openbaar onderwijs
zooveel mogelijk aan de eisrhen van
n te laten voldoen met vermijding van
het plutocratische staudenschoolkarnk-
ter.
c. Waar bij het openbaar onderwijs
hetzij onulat' gedifferentieerde openb.
scholen in strijd worden geacht met
do wet, hetzij om andere redenen, de
pogingen onder b bedoeld falen, kuu
niet verwacht en nuar het boven be-
sprokeno ook niet gevergd worden, dat
de ouders een voor hun kind geschikt
onderwijs opofferen terwille van het
beginsel der openbare school.
Het Nut steune in die gevallen po
gingen om tot oprichting van neutrale
bijzondere scholen le geraken, zoowel
ter bevordering van goed onderwijs ut
algemeen, als om te voorkomen dat
de afwending vun de openbare school
liet niet-neutrnie onderwijs ten goede
kome.
d Bij het steunen vun dc onder c
ot-doelde neutrale bijzondere scholen
wende Het Nut zijn invloed aan, op
dat deze scholen zooveel mogelijk vol
doen aan de onder a gestelde eischen.
V oor zoover de bovengenoemde oplos
sing van de didaktische bezwaren te
gen de „eenheidsschool" nog niet aan-
r-tonds te verwezenlijken is, geschiede
de daurdoor als overgang noodig wor
dende differentiatie der schoolbevol
king op paedagogische gronden, niet
op gronden van „standen-vooroordeel"
Waar blijkt dat dit laatste wèl du
stichting eener bijzondere schooi be-
heerscht, onthoude Het Nut zijn finan-
cieolen en moreölen steun.
e. Steun van Het Nut voor bijzouder
neutraal onderwij» kan voorts worden
verleend voor zoogenaamde experimen-
teerscholen en daar waur hut cipou-
buar onderwijs de facto niet liet ka
rakter van neutraal onderwijs bezit,
of wegens een het openbaar onderwijs
slecht gezind gemeentebestuur niet aan
normale eischen voldoet.
Ook in deze gevullen werke do in
vloed van Het Nut in de onder d uan-
gegevon richting.
VARIA.
Mitaines.
Toen grootmoeder en koningin Victoria
nog jong waren, vierde de mitaine hoogtij.
Want ook die dagen kei uien de mouwlooxe
avond japonnetjes, welke eenige armbekbe
ding of versiering vroegen. In dien tyd wa
ren de vingerlooze, lange handsctu enen
van meer of minder fyne kant, die heel
sterk placht te zyn, gezien het feit dat dc
oud-Engelsehe huisvrouwen of huishoud
sters zelden zonder haar mitaines voor
den dag kwamen, en er toch haar lichte be
zigheden als theeschenken, deken, voor
dienen e. d. mee verrichtten, En thans, nu
de mode weer teruggegrepen heeft naar
grootmoeder'» dagen, voor zoo menig mo
del van japon en kapsel, nu is ook de mi
taine weergekeerd, maar in velerlei en ge-
moderniseerden vorm. Men maakt ze van
zware, liefst zwarte zijden kant en van Mi-
laneesche zyde, maai- daarnaast zyn er
prucht-exemplaren van suède, met parel
tjes bestikt, waarop ook, in een hoekje, het
monogram der draagster, of mitaines van
ragfyne zyden tricot, mét b re wie kanten
opslagen of strookjes van smalle, fyn ge
rimpelde voile frills. Grappig is een strak
zittende miaine van zware zwarte zyde,
met kleurig borduursel versierd, of een
waarvan het deel dat om de hand sluit van
in ruiten gekruiste zwarte lintjes ia ge
maakt, welke aan den pols, met een
schuifje wordt dichtgetrokken, terwyl de
arm bedekking van zwarte rijde i«. Onge-
twyfeid is de open mitaine gemakkelijk te
maken van fyne gehaakte koordzij, maar
ook kan man de eenvoudige onversierde
door allerlei borduurwerk van zijde en kra
len tot iets heel origineels maken.
H. P.
Een overoedc lekkernij.
De koek, dien men bokt van meel en ho
ning of stroop, snipper», sucade of gem
bcr, dien we hier langzaam aan „ontbijt
koek" zyn gaan noemen, en die in Duitsch
land, onder den naam van honingkoek, fn
allerlei carricaturale vormen gebakken
wordt, is een internationale lekkerny.
sindt eeuwen bekend. Men ver
telt van Philips de Schoone er
gens in Vlaanderen voor het eerst
van dit „pain d'épice" proefde en er
zóó verlekkerd op werd, dat hy den bak
ker onmiddeliyk in «Un gevolg engageer
de en mee naai huis nam. Ook in Enge
lend werden de koeken al vroeg gebakken,
onder bUmenging van veel gember, en Je
echt ouderwi tsche Hollapdsche kruidkoe
ken waren gekruid met kancel en kruid
nagelen. De muldeleeuwache Duitsche al-
denier vond de honingkoek, inet het brouw
sel van gerst en hop gebruikt, een spijs,
den krygsman waardig. In het midden der
17e eeuw werd het „pain d'/iptee" in de
rtrateen vnn Parijs gevent. Op do beroem
de markt van Saint Germain was ven be
langrijke plaat» afgestaan aan de kruid
koek-verkoopera. IA- medici hmh'en reeds
ir de 17e eeuw groot vertrouwen in de heil
zame uitwerking van kruidkoek. De Zonne
koning zelf verorberde er groote hoeveel
heden van, wanneer hy lange reizen per
karos had gemaakt, en nog he len ten dage
schryft men als laxeer- en bloedxulveren-i
middel dikwyis «r.tbjjtkoek vo u\ In Parijs
koopt men in het voorjaar kruidkoeken in
den vorm van zwyntjes, waarop natwn
met suiker gespoten staan, die hij de kin
deren gretig aftrok vinden.
DAMKl'KKIKK.
Onder redactie van de Damclub „Gouda".
Oplossingen worden ingewacht by den
Secretaris. Steynkade 27, of aan het lokaal
der club, Markt 49.
Oplossingen moeten wortlen ingezonden
uiterlijk Dinsdag 5 Juni.
De oplossing zal worden vermeld Zater
dag 16 Juni.
i
6*
Probleem no. 48.
Zwarte schijven op: 6—9, 11, 12, 14, 15,
18—20. 22, 23, 25, 28.*
Witte schy\en op: 16, 26, 27, 30, -11.
as—87, 89, 40, 44, 49, 50.
B
1
O 0
Probleem no. 49
Zwarte schyven op: 516, 8, 10—16^ 19,
24, 26.
Witte schyvpn op: 26, 30- -32, 34, 85,
37—40, 44—47.
De uitslag van Probleem no. 40 is:
Wit 28—7, xw. 60 of 6),
zw. 50, wit 46—18, 18-22, 26 12.
wit 2621, 21—16, 16—11.
Van Probleem no. 41: wit 2420, 4238,
45—4H, 48—31, 3K 32, I t, l 20
ADVERTENTIE^
Voor de vele bewyxen van deelneming
ontvangen hy het overlijden van onzen ge
liefden Man en Vader, den Heer
w. vy. KALIS
betuigen wij onxen hartelyken donk.
M. H. KALISHOPMAN.
J. KALIS en Verloofde.
A. KALIS en Verloofd».
TE KOOP of TE HUUR GEVRAAGD.
Brieven onder No. 1591 aan het Bureau
vgn dit blad. 10
I* Itdsrin Donderdag van 9-4 an
Vrljdagt van 9 3 uur ta spreken
Oosthaven 7.
ISO IS
op MAANDAO 28 MCI i s,
's avonds 8 u. In de Soc' „De Reünie"
INLEIDER:
De heer KLAAS OB VRHSS
Anutevdem.
Lid v. d. Ond.rwii.rmdd «n AlgnoMn
Secretaris v. h. Hoofdbestuur van
Velksonderwy».
ONDERWERP:
I* een bijzondere school vaar
Openbaar onderwijs voor Bouda
nuttig of noodig.
Cd.(Mk.ld tM D.WL Tg.,.., Vrij.
Het Beetnnr van de Afd. Gouda
I5S0 25 voor YeHuwnderwty».