C. A. fi.
B
A
Abonneert U op dit Blad.
P.RONDPzJslGOUDA
Weeks Sterilizeertoosiellen, filazen enz.
West Electric Hair Curlers.
Tuinland en Weiland
Moderne Japonnen
Moderne Costuums
Moderne Mantels
m
Moderne Jekkers
Moderne Blouses
Moderne Rokken
ModKindermantels
m
Mod Zijden Mantels
Wormen
„Fermitan"
VAN DER BEEK's OCHTENDVOER
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 16 JUNI 1923 - TWEEDE BLAD.
ROTTERDAM
BALT. A. DE JONG
Openbare Verkooping
Tuinland
Anton
Coops
Markt 18-19
-Costumes
voor Dames
en Hoeren.
-Mutsen.
-Doeken.
-Handschoenen.
U.S. Banden
S. H. van Loon
Tandpasta - Tandzeep
Tandpoeder
Onze opruiming is voor U de beste
gelegenheidom tegen spotprijzen
f/jf werkelijk goede, moderne confectie
te kooDen
Wij bieden oaru
A an wedervenAoopens
wondt niet venAocht.
Wij bieden aan:
i <jta
4
Aan schriftelijke aanvragen
Aan niet worden voldaan
HOOGSTRAAT 278
per kaartje, met gebruiksaanwijzing f 0.75
De nieuwe groenten zijn er weer
Goudscha Voorschotbank
Hypotheken en Credieten
MAGERHEID -!-
GEBRUIKT voor Uwe kippen
Zuiverheid gegarandeerd.
VRAAGT HET BIJ UWEN WINKELIER '"4°
Wasschen. Mangelen.
Stoom- en Chemische Wasscherij
,,DE GROOTE ZWAAN",
Opmaken.
Strijken.
DE goudsche fruithandel
Uit ons Parlement.
nieuwe
Uuitj
she voorstellen.
door NoUrii E. J. M. DE KAT. to Rottor-
op DONDERDAG 21 JUNI 1923 bij
veiling en op DONDERDAG 28 JUNI 1923
bji nfilag, telkens voormiddaxo 11 uur. In
het Hotel „DE ZALM" aan de Markt te
GOUDA, van:
I. EENIGE PERCEELEN uitmuntend
met ruime, goed onderhouden '\VONING,
erf, rietland, weg, watering en schuur, aan
den Platten Weg No. 622, in den Polder Elf
hoeven, kad. Gemeente Sluipwijk (Reeu-
wljk), Sectie G Nos. 832, 1464, 1605, 1607,
1409, groot 98.72 Are.
Grondbel. 20.99. Polderbel. 7.06.
Verhuurd aan den heer A. Verboom voor
400.— 'a jaars tot 1 Nov. 1927.
II. EEN PERCEEL uitmuntend
gelegen aan den Nieuwen Kerkweg (Kaa-
gienland) in den Polder Middelburg, kad
Gemeente Middelburg (Reeuw4)k). Sectie D
No. 1871, groot 1.00.53 H.A.
Grondbel. 4.42. Polderbel. 1922 40.21.
Verhuurd aan den heer W. Kraan voor
280.'s jaars tot 1 December 1928.
Aanvaarding en betaling 1 September
1923.
Informaties te bekomen bij genoemden
Notaris Gelderschekade 12a te Rotterdam.
1923. 1667 45
Drogist
Wtydstraat 31
Èau de Cologne 4711.
Eau de Cologne Imperiale
Eau de Cologne Valdelis
z(jn goede banden.
AUTOBANDEN STOCK TE OOUDA
wij. HULLEMAN
Lange TIendeweg S Tel. 350
1793 10
DROGISTERIJ -i. MARKT 6.
PRUIMING
j
HOEK VIADUCT
AMSTERDAM ROTTERDAM DEN HÏAO UTRECHT LEIDEN GRONINGEN LI&UWARDEN SNEEK ENSCHEDE
Oeeft het haar een prachtige ondulatie,
PARFUWIERIËN an TOILET-ARTIKELEN mm
OOUDA
QIIOOTE KEUZE.
OOSTHAVEN 29 - TELF. 118
1779 40 BILLIJKE PRIJZEN.
daarom beveelt de FIRMA
zich beleefd aan ala Agent der Firma WECK
voor de levering der ZOO bekende
alsook voor de levering van KEUKENUIT-
RUSTINGEN, ELECTR. STOFZUIGERS, enz. 17S
BLEEKERSSINGEL 29.
geeft credieten vanaf 50.
ALGEMEEN ASSURANTIEKANTOOR.
zoowel by volwaasenen als bij kinderen
verdrijft men zeker en snel met de be
roemde Wormpoeders
van Jacoba Maria Wortelboer van Oude
Pekela, 86 cent per dooe, drie doozen ƒ2.40.
Verkrijgbaar by de verkoopers van Wor-
telboer'8 Artikelen. 664 17
■r Dp. DE MAAS'
Beroemde Kruidengeneaing Laan v.
Meerderv. 550, Den Haag, 94 en
schriftelijk. (Billijke cond.)
Schoone volle lichaamsvormen door Dr. Fr.
STEINER's OOSTERSCHE KRACHTPIL-
LEN voor Dames wonderbare Bustes, ook
voor herstellenden en zwakken. Bekroond
met gouden medailles en eere-diploma's. In
68 weken tot 30 pond toeneming. Gegar.
onschad. Door Artsen aanbev. Streng reëel.
Vele dankbet. Prijs per doos van 100 st.
f3.60, 200 st f6.60. Franco thuis onder
remb. of na ontvangst van postwissel Filiaal
K. GURSKI, v. d. Doesstraat la, Den Haag.
1563 14
Minimum 35 eiwit en Tet.
Telefoon 540. 16JJ
LANOE TIENDEWEG 27 - TELEF 313 - OOUDA
heeft in vooraad:
I1LAUWE DRUIVEN
VERSCHE AARDBEIEN
KERSEN
PERZIKEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
BANANEN
VERSCHE ANNANAS
SINAASAPPELEN
CITROENEN
ANANAS IN BLIK
NIEUWE VIJGEN
DIVERSE SOORTEN NOTEN
ri, BUURTEN NOTEN
ENTEN (MERK SLEUTELS) TEGEN CONCURREERENDE PRIJZEN.
Drukkerij A. BRINKMAN A ZOON
zeer,}
leze ![wi
\Og eeR belastin}
jendement zoü$?
:htë 4V4 tonö d}
TWEEDE KAMER.
Verhooging van college gelden. In
terpellatie over Suriname. Mijn
wezen en Scheepvaart.
De Minister van Onderwijs is in |en nieu
we creatie opgetreden: als belastingheffer.
Hij heeft het college-geld met 60% ver
hoogd en ook in ander opzicht (inschrijf- en
exakengeldhet studeeren aan een hooge-
school verzwaard.
Ten onrechte verdedigde de Minister dit
als een „bezuiniging*'. Het heeft hier ech
ter niets van; het is een verzwaring van
lasten, in dezen voor velen reeds zoo moei-
lljjken tijd dubbel zwaar te dragen. Intus-
echen heeft de Minister zyn doel bereikt
ondanks een forsche bestrydingsrede van
den antirev. hoogleeraar Visscher.
Mr. Boon heeft nog een poging gedaan,
om de collegegelden voor de reeds studee
renden niet te verhoogen en dus pp ten
hoogste 4 maal 200 te laten. Dit amende
ment ia met 49 tegen 29 verworpen, zuiver
Rechts tegen Linksch, waarby ajlleen mej.
Dorp met Rechtsch njee t e g n stemde
mevr. BronsVeld met de linkerzijde
ifór; mevr. Bronsveld kcAe^nzelve
ligszins onder den indruk van haar vry-
digtypid, mej. van Dorp is me^jr gewend
ti-liberaal te st^mmen^ Het
ll|n Minister w
pioet komen
i. dan moest mi
k'do«i t. a. v.
Islum gaan of
v^n het lyceutn
ter had zich echt
neh besparen n
nMn. Voor hem
d^pntwerp in zijn
isliljn omdat het
zaken, dat de vei
drje jaar niet ten Volle gouden
men, ontried de Minister fret 'améi
„ten sterkste". Met het bekende ge,V(|
De stemming over hét Wetsintwem
onder groote spanning plaats, illyf
vreesde men op de rechtsche banken
nederlaag voor minister de Visser. ZooVer ie
het eehter niet gekomen. Met 42 stemmen
tegen 32 is het ontwerp aangenomen, dank
z(j absenteïsme en het vóór-stemmen van
mej. van Dorp en mr. vah Gijn; die ook hier
weer meer trouw aan elkaar waren dan aan
de liberale gedachte, die zy meenen aan te
hangen. Niet minder dan 12 leden, die de
presentielijst reeds hadden geteekend, wa
ren by de stemming afwezig: 3 anti-révolu-
tionairen (Scheurer, Duymaer en Heukels),
4 katholieken (v. d. Bilt, van Sasse Van
iJsselt, van Ryckevorsel en Bomans), de
Ibeidè Plattelanders, de socialisten Duys en
A» ter Laan en de Vrijheidsbonder Gerritsen.
Vfy kunnen minister de Visser met deze
ovei,ni'nning niet gelukwenschen.
Mr. hftrchant heeft geïnterpelleerd over
de verhoging van den Gouverneur van Su
riname tot den Minister van Koloniën en wel
naar aanleiding van de grieven en wen-
schen, loor gouverneur van Heemstra
publiekelijk geuit
Veel opgeleverd heeft deze interpellatie
niet. Zf*; is als een nachtkaars uitgegaan.
Wy hel Sen een stil vermoeden, dat de inter
pellant telf zich achteraf zal hebben afge
vraagd. of er wel reden was om te inter-
pelleeren. Vermoedelijk is het aldus gegaan:
de dagbladen vermeldden op een zekeren
dag de bekende grieven en wenschen van
den gouverneur van Suriname. Een der bla
den schreef toen: daar mag wel eens over
geïnterpelleerd worden. Prompt den volgen
den dag vroeg mr. Marchant zyn interpel
latie aan ;hy ging toen de quaestie bestu-
deeren en vond weinig of niets om over te
interpelleeren. Maar... de interpellatie was
inmiddels toegestaan en vandaar een inter
pellatie zonder pit, zelfs zonder motie, een
interpellatie, die uitging als een nachtkaars.
Vandaar ook, dat deze interpellatie voor
sommigen de les bevat, dat het by gebruik-
makini
aanki
dan op de vraag, of, indien men zich niet
kaast, een ander wellicht een iirter-
pellatieverzoek over dezelfde aangelegen-
overbelaste Departement van Kolpnien te
ontrekken en aan een ander Departement,
waarvan dé chef dan voor Suriname zou
moeten vooleuj,toe te voegen. Hierop ging
■lyk te verwachten was, niet
Jle denkbeelden van de oom-
■Minister zeer sympathiek en
J'zyn volle uandacht aan ge-
Ikie zou vanzelf aan de orde
herziening van de staatsrech-
Ung, waarby ook vele |>ezwa-
jKoudmg tusschen Minister en
orde kunnen komen,
left de Kamer op 13 en 14
l dat hy de opvatting van
r GoQM niet doelt; de Minister heeft
Ving slechts in het algfemeen
|4er verkorting van# het recht
i haar eigen zaken te rege-
ftister heeft naar aanleiding
wen doen uitkomen, dat h(j
jng huldigt, dat de autonomie
lit als er een subsidie wordt
gin dit geval moet er z.i. vr\j-
jging voor d[® kolonie blijven.
»k viel en het publjtek onbe-
Een
f1**'
de Uoiiade'
wykl vah he(j
ft— ftaiië
mni zy v
Icing van het recht van interpellatie meer
iko^it op beheersching van de materie
heid zal indienen.
Of de heer van Heemstra tevreden zal
zijn, wanneer hy van het verloop der debat
ten zal hebbn kennis genomn? Wy wagen
het te betwijfelen. Wel heeft ook mr. Boon
het voor den Gouverneur opgenomen, op
(frond dat er voortdurend inbreuk wordt ge
maakt op de autonomie van Suriname, maar
«och de interpellant noch een ander heeft
nanleiding gevonden een uitspraak van de
Kamer te vragen en van verschillende zijden
is het optreden van den Gouverneur rond
uit afgekeurd, zyn het dan ook dat men zijn
goede bedoelingen gaarne aannam en waar
deerde.
Het debat is ten alotte overgegaan in een
gemeen debat over de autonomie van de
kolonie. De heer Colyn wond er geen doek
jes om: Suriname is armlastig, kost ons
P' m. 4 millioen 'a jaars. Daarmee moet in-
P«rking der autonomie gepaard gaan, wel
ke op scMn-autonomie uitloopt. En de eeni-
ge uitwef, dien de heer Colyn en na
em mr .van Gijn zag, was, op het voet-
8P°°r van het rapport-Bos splitsing
^an de bestuursbevoegdheid in een gedeelte
«at het moederland betaalt en aan de auto
nomie v%n S. onttrokken wordt en een ge-
waarover de kolonie „baas" is, dus
net in 't leven roepen van een beperkte,
maar zuivere autonomie. Volledigheidshalve
lPpem we nog aan, dat mr. van Gijn in
erweging. gaf, om Suriname, het lastige
TO€fklnd, aan het met Oost-Indië reeds
gvsquie
incaréj ^- Dp kflbinef
•d. fefct viérde rar
iUng tUüMliic-n <Lu|{:oiaii|il
,rt laag# |iipu|ma(|ejceji
Ipunt tëi^ aaiizie|y van
in blykbaar dog
hqeft kau Enj
loranduiii 'toogezuïïdel
it probiéen} te'ïliplii
memo]
sn van dè «crajlevel
iuni8 weet, |§&t
op Uolncai s vooi,:
s luidt, en stelt daal
en België hun vroe-
jver Duitschiand hand-
op capitulatie, doch
dat tevens.de Geallieerden en bioc overleg
plegen tot het formuleren van
stel aan
Het Belgisch voorstel voor liet plegen
van overleg tusschen de Geallieerden bevat
drie atzonderlyke punten, n.1.:
1. Dat opnieuw het totaalbedrag van
Duitschland's schuld wordt opgesteld. Bel
gië behoudt zich daaromtrent zijn eigen
meening voor, totdat het overleg tusechen
de Geallieerden begint.
2. Dat de te Spa vastgestelde percen
tages worden herzien in dier voege, dat re
kening wordt gehouden met de speciale uit
gaven van Frankrijk en België m. a. w.
dat de percentages voor Frankrijk en Bel
gië worden verhoogd.
3. Dat de Geallieerden den eisch van Bel
gië steunen, hierop neerkomend dat Duitsch-
Jand de aan België verschuldigde gelden be
taalt, die verband houden met het geld, dat
in België tijdens den oorlog in omloop is
gebracht (nJ. zes milliard papiermarken te
gen den koers van fr. 1.25).
De Belgische regeering wyst erop dat
Duitschland de overeenkomst die tusschen
Francqui en Erzberger is gesloten en waar
bij Duitschland op zich nam de zes milliard
mark terug te betalen, niet is uitgevoerd.
in de Fransche Kamer heeft gisteren de
zoo lang verwachte en geëischte beraadsla
ging over de binnenlandsche politiek plaats
gehad. Twee interpellanten beschuldigden
de radicalen tezamen met de socialisten een
voor de binnen- en buitenlandsche belangen
van Frankrijk schadelijke campagne te voe
ren, en zy vroegen Poincaré om te Bteunen
op de meerderheid, die zyn actie in het
Ituhrgebied steunt.
De eerste interpellant der rechtsche re-
publikeinsche zijde, Ybarnégaray, verzocht
Poincaré om zelfs by zyn binnenlandsche
politiek de buitenlandsche belangen niet uit
het oog te verliezen. Hy beweerde, dat het
ge\aar eener militaristische beweging in
tegen Frankrijk nog steeds be-
Dufcschland teg
Terwijl de v
hum* grieven 1
verschillende afgevaardigden
grieven formuleerden, werd het hoe
langer hoe rumoeriger, totdat Poincaré aan
hetx woord kwam en onder eerbiedige stilte
een krachtige emotievolle rede uitsprak,
vaak onderbroken door luid applaus ter on
derstreeping van zyn verklaringen, welke
vol eerbied, trouw en toewijding voor de
Republiek waren. Hy herinnerde er aan dat
hy als president der republiek de arbiter is
geweest tusschen de republikeinsche par
tijen. Hy wil aan den avond zijns levens
niet van houding veranderen. Hy aanvaardt
den steun van alle oprechte republikeinen
ter verdediging van de buiten- en binnen
landsche belangen des vaderlands. Hy ver
klaarde met nadruk den indirecten steun
van deze of gene party of groep, die het
republikeinsche, democratische regime vij
andig zou zijn, van de hand te wijzen. Hij
is besloten de vijanden der republiek, hetzy
van rechts of links, te bestrijden.
Hy verzocht de Kamer niet te gelooven
dat het behoud van zyn ministerie onont
beerlijk is voor de Fransche actie jegens
Duitschland, daar een ander ministerie stel
lig deze actie zou voortzetten. Duitschland
heeft niets te hopen van een verandering
van regeering in Frankrijk, want in den
grond is de geheele Fransche natie eens
gezind in de verdediging harer belangen. De
Kamer staat het dus vrij om van regeering
te veranderen. Indien zij echter de huidige
wil behouden, moet zü
Ten slote heeft de Kamer op 13 en 14
Juni, woarlyk niet te vroeg afgedaan de
begrooting van het (laatste) gedeelte vun
het opgeheven Dppartement van landbouw
Nijverheid en Handel, welk deel aan Water
staat is gevoegd. Dit Departement heeft er
bij gekregen de afdeeling Nijverheid met
uitzondering van<l het ijkwezen, den Btorm-
waarschuwingtulilnst en de kustwacht
Ook dit begrodtingsrestant is er z. h. st.
doorgegleden. Zop laat in het seizoen had
de Kamer weinig zin meer om een begroo
ting voor een reeds half geëindigd begroo-
tingsjaar uitvoerig te bespreken.
Wij noteeren hier, dat de Minister heeft
toegezegd een onderhoek te doen instellen
.naar de ernstige klachten van het katho-
flieke lid Hermans over het dure en onprac
tische Staatsmijn be heer, terwyl na scherpe
critiek op het nog steeds niet ingevoerd zijn
van dé nieuwe Schipperswet (die ligt reeds
ruim 3 jaar afgekondigd op invoering te
waohten!) de Minister verklaarde, dat wij
zigingen in deze nieuwe wet noodig werden
geacht end dat deze eerlang bij de Kamer
zullen women ingediend.
Afwachten dus... nóg lapger
•risis in Deltfië. htamboeiiski
Jfrt van Mr. Zimmerman.
lykneiaijvoor ueze rxgeering scheppen om
ie aabé^-figenhoden des lands te bestieren
jot dé volgende verkiezingen.
l'oincare zette daarna zyn f}nan«ieele,
I, en culturele politiek uifeon, doch
hierom/bleek de ió&ner in twee groepen te
Verdeeld. De helft applaudiseejxle
^lecht% 'Leen Poijjajaré echteÜr zyn rode elh-
w^rd hy düor de meerderneul
4 met éatroering «l>iik
de moëi-
eugeMMt, daar luj met
vev pjn buitenlana^clien toestand, c
)|u net Dunicinartd en |pn e
|ën vrede.
meen dj|Ufcht men ij;)België, dat
is met hét 'fórmeeren van het nieuwe
F zal wojfden belast. Het schynt ook
zeker, dit j men er vooéloopig met
nkt de Kiüners te ontbiröW Daartoe
zou men slechts besluiten, indien de nieuwi
regeering niet het vertrouwen van het par
lenient zou genieten. Het lijdt ook geen, twij
ïel of dè nieuwe combinatie zal een yitge
sproken meening moeten hebben over de
quaestie van de vervlaamsching van Gent en
over de ontworpen legerhervorming. Over
dit laatste punt zou een overeenstemming
tusschen katholieken en liberalen niet zoo
heel moeilijk te verkrijgen zyn, en een coa-
litieregeering tegen de sociaal-democratie
zou in het vooruitzicht kunnen worden ge
steld, indien de quaestie der a erviaamsehing
van Gent geen moeilykheden bood. De
derheid van katholieken, die Vlamingen zyn,
is voor de wervlaamsching met of zonder en
kele Fransche colleges, terwijl de meerder
heid der liberalen voor het behoud van de
Fransche universiteit is. Op dat punt kun
nen de socialisten van overwegenden invloed
zyn. Van een uit de drie partyen samenge
stelde regeering wil men echter niet meer
weten, zoodat de taak van Theunis, die naar
in het verleden is gebleken, niet tegen de
omstandigheden inzake de quaestie van
Gent opgewassen is, uiterst moeilijk zal
wezen. Ook verwacht men, dat de crisis
slechts over enkele dagen opgelost zal zyn.
In welken zin is bezwaarlijk te zeggen. De
houding der Broqueville, die, naar de „Librc
Belgique" heeft geschreven en daarna be
vestigd, onder den invloed van den koning
heeft gesproken, kan een vingerwijzing zyn.
Misschien ook wel het feit, dat de oud-Mi
nister Renkin zich heden in een vergadering
der katholieke Kamerfractie beslist vóór de
vervlaamsching heeft uitgesproken.
Stamboeliski is by een poging om te ont
vluchten doodgeschoten. By het dorp üolah
gevangen genomen, werd hij per auto naar
Tatar Bazardjik overgebracht waar hy door
de menigte werd uitgejouwd. Ten einde inci
denten te voorkomen, werd Stamboeliski
naar Slavovitza teruggebracht. Tijdens de
zen tocht deden gewapende boeren een aan
val op de auto, waardoor* Stamboeliski er in
slaagde te ontvluchten. Bij de achtervolging
ontstond een levendig vuurgevecht, waar
by Stamboeliski gedood werd.
Volgens een bericht uit Belgrado zou op
het koninklijk landgoed in Vranja, op tien
K.M. van Sofia verwijderd, een vliegtuig ge
reed staan tot vertrek, zoodat de koning en
de nieuwe regeering naar het buitenland
kunnen vluchten in geval het de tegenpartij
mocht gelukken de hoofdstad te vermeeste
ren.
Volgens de Daily News zou koning Boris
inderdaad te voren van het revolutionnaire
complot op de hoogte zijn geweest en zelfs er
aan heeft medegewerkt. Eenigen tijd gele
den zou in een plaatsje aan den Donau een
geheime ontmoeting plaats gehad tusschen
ex-tsaar Ferdinand en zyn zoon tsaar Boris,
waarby Ferdinand zijn zoon beïnvloed en
overgehaald zou hebben, ertoe mee te wer
ken, om het regime van Stamboeliiski ten
val te
De Weensche bladen publiceeren het vier
de rapport van Mr. Zimmerman aan den
Volkenbond. Mr. Zimmerman deelde daarin
mede, dat het teveel op de tekorten van de
maandelyksche uitgaven geleidelijk wordt
ingehaald en merkt op, dat de verminde
ring van het aantal werkloozen (169.000
eind Februari, 149.000 op 16 April), de
langzame verhooging van den uitvoer en de
ting van de beleggingen bU banken
»t besluit wettigen van
oen weliswaar nog zwakke, doch niettemin
bemoedigende heriuving van het budrylaie
ven. Men mag hopen, zegt hy, dat de toe
neming van den uitvoer een hurvaiting vun
de productie en den verkoop inleidt; boven
dien bewyst het feit, dat het vreemdelingen
verkeer in de hoofdstad biykt toe te nemen,
dat do aardrijkskundige ligtfuig van Wee
nen steeds een der voornaamste voorwam
den geweest en gebleven is voor het oeco
nojnisch evenwicht des lands. Aan den an
dertin kant verzwaart de styging van de
kosten van levensonderhoud het werk van
het financieel herstel door de meerdere las
'ten, welke zy aan de stautabogrooting <jp
legt. Dit is ten deele te wijten aan de index
wet, welke de salariarégermg automatisch
vastkoppelt aan de kosten van levensonder
houd. Dit heeft bij de menigte het vurian
gen naar verluging van de prijzen van de
levensbehoeften en andere waren verdreven.
Tevens toont zich weer de geest, welke zich
de luatste jaren vooral te Woenen had unt
wikkeld, welke streeft naar het behagen vun
grove en snelle winsten. De stijging van de
effecten op de beurs van de laatste weken
heeft eveneens een onmiskenbaren invloed
gehad op het verbruik, de koopkracht en
het oedryfsjeven in het algemeen. De coin
miasaris-generattl is van oordeel, dut d<
voordeden op de beurs,, behaald in gouds
waarde, Butngezien de koers van de kroon
stabiel gebleven is, geleid heeft tpt een ge
mékkelijlfer draden van den stilstand in za
zach'
.ndscho voorttelen, zegt mr. Zim
mogen zoket niet tj® moreel
Tan de speculatie- over het hllofd
doen zlien, doch de stijging heoft ook nog
andere foordeelige gevolgen voor Oosten
rijk g®h$d, doordat tal van buitenlandsche
kapitale#! op de Weensche beurs een profij
telijk gebruik en ei
ben gezójdit.
Mr. Zimmerman eindigt met er den na
druk op te leggen, dat Oostcnryk als het
ware eeq door (Je groote mogendheden ge
waarborgd rustpunt is en met de aandacht
van alle financieelc kringen op het land te
vestigen,
i en zoodoende heejft by gedragen tot ver-
hfipg van de occonomische crisis. Deze
VERSPREIDE BERICHTEN.
RUSLAND.
Rusland en het buitenland.
In welke mate Rusland allengs bezig is,
zijn betrekkingen met het buitenland te her-
vutten moge blijken uit de volgende opgaaf,
die de lzwestia publiceert van de dusver
door den raad van volkscommissarissen
goedgekeurde concessieovereenkomsten. De
verleende concessie# hebben op de meest uit-
eenloopende doeleinden betrekking. Men ziet
uit de opsomming, hoe sterk de Duitsche be
langen op den voorgrond treden en die de
andere naties niet alleen in aantal maar ook
in beteekenis overtreffen. Hier volgt de op
gaaf waarin zij door het Russische blad
wordt gepubliceerd:
1. Met een groote (Deensche) telegraaf-
maatschappij voor het herstel van onder-
zeesche telegraafkabels. 2. Met de „Ham-
burg-Amerika-lyn" voor de oprichting van
een Duitsch-Russisch opslag en transport-
maatschappy (Deroetra); 3. Met Ameri-
kaansche arbeiders over de exploitatie van
een aantal ondernemingen in het Koeznets-
ki-bekken. 4. Met een Amerikaansch consor
tium voor de exploitatie van de asbestlagen
in den Oeral. 5. Met de Duitsche firma
„Aero-Union" over de oprichting van een
gemengde vennootschap voor de exploitatie
van een luchtlyn Königsberg-Moskou. 6.
Over het herstel en de exploitatie der Indo-
Europeesche tqlegraaflynen; 7. Met de Duit-
iche firma „Lewi" over de organisatie van
:en gemengde vennootschap „Derumetal
voor den uitvoer uit Rusland en de utilisa
tie van mctaalafval. 8. Met Italiaansche
coöperatieve vereenigignen over een land-
bouw-concessies in Zuid-Rusland. 9. Met de
Amerikaansche maatschappij „International
BarNled Corporation" voor petroleum-win
ning in het Bakoe-district. 10. Met de Duit
sche firma „Duitsche Zaaibai Gesollschaft"
oor de organisatie van den zaadteelt in hot
gouvernement Moskou. 11. De statuten van
de Russischce handelsbank (werkende met
Zweedsch kapitaal). 12. Met het Duitsche
concern Otto Wolf over de oprichting van
een gemengde handels-vennootschap. 13.
Met de Russisch-Amerikaansche industrieele
•rporatie Rajk over deelneming in het
kleedingsfabrikatie-syndicaat. 14. Met het
Duitsche concern Krupp over de organisatie
ran een landbouw-onderncming over een op
pervlakte grond van 26.000 desjatinen in
den streek van Salsk. 15. Met de Amerikaan
sche Exploitatie-maatschappij Sinclair voor
het opsporen en het winnen van petroleum
en verdere delfstoffen in Sachalin. 16. Met
de communa California onsr een landbouw-
concessie. 17. Met een Joodsche Kolonisatie-
maatschappy over het herstel van de bedrij
ven der arbeidende Joodsche bevolking in
Rusland. 18. Met de Duitsche firma Junkers
over de fabrikatie van vliegmachines. 19.
Met Engelsche firma's over de oprichting
van een gemengde maatschappij Russisch
Engelsche houthandel (Russohollandles). 21.
Met de Noorweegsche firma Winge over een
jachtconcessie in het Noorden van Euro-
peesch-Rusland. 22. Met een Zweedsche fir
ma voor de fabrikage van kogelrassen in
Rusland. 23. Met de Duitsche firma Robert
Wenkhous over de oprichting van een ge
mengde vennootschap voor de organisatie
van het transito-verkeer uit Duitschland
naar Perzië. 24. Met de Engelsche firma
Hudson-Bay voor den invoer van verschil
lende producten in Kamtsjatka. 25. Met de
Engelsche firma Union voor den uitvoer van
eieren. 26. Met de Duitsche firma Wostwag
Westersch-Ooatersch Kuropeesche maat
schappij voor goederenrail) voor het recht
\an in- en uitvoer van bepaalde goederen.
27. Met de Duitsche firma Ruben A Biele
feld voor de vangst en uitvoer van visch.
28. Met den Noor Christensen over het recht
tot uitoefening van den walvischvangst In
den 12-mijls-zone langs de oevers van
Kumtsjutka. 29. Met de Engelsche firma
L'nion voor den uitvoer van darmen.
Berlijnsche Brieven.
Van onzen Huiiyiuchcu correspondent
beriyn, 13 Juin 1V2J.
Niutlogoustaande a tie uiiouUe, aiie inbra
keu en moorden, zoo wei in het kunn te Ber
iyn, uio in het groot in hei Koergebied, en
uicitegensiaande unc tui iel vernouguigun,
guul net luvun in de wereldstad zyn gang.
L.n hoe: Wanneer de tram iiaar tariel op-
oiuut ,üun zyn de ontvangsten in de eerste
twee dugeu een beetje nuikier, maar den
dertien uug wordt de al lui re weer op den-
zedden voet voortgezet. Ais de pryzen in
de mouter» te hoog worden (hoewel de prij
zen voor den buitenlander meestal 6 maal
zoo duur zyn, zyn zeiis de nundere rangen
voor den doorsnee-Duitsciier by nu onbereik
baar), dan weet men er een maniertje op.
ieue)eén boeit wel een kennis, ol een vriend
van een kennis, die by een oi anuer theater
auugesteid ut. Lezu iieJll het recht, bide«M
voor lumuieieoen aan m vragen, die hem
niet meer kosten, dan de belasting, die de
tiscus op elk entree-billet heit Men gaat
dan door voor neef, tante of grootmama van
uen heer A. en zit voor 8UUU mark op een
plaats, die aun de kas 80.U00 mark kost-
i 'ut midden in het seizoen, en vooral bij
premieres, de beschikbaarstelling dezer bil
lets een weinig beperkt wordt, is begrype-
tyk, maar tegen den zomer zit mtsscltien de
helit van het aanwezige publiek op tuike
z.g. stuer-bil let-plaatsen, en kan op die wyze
voor oen kleimglieid ook eens een goed stuk
oi een goede opera genieten. Waariyk, wan
neer het met reeds bestond, dan was het
waard uitgevonden te worden.
Dan vindt men te Uerlyn, ook midden in
de stad, twee groote, en een onnoemiyk aan
tal kleinere, en kleinste etablissementen, die
men m Holland met den naam „thee-tuin"
betitelen zou. Wanneer het eenigszms droog
weer is, en dat komt hier meer voor dan
in het zeeklimaat van Nederland, dan zit
ten deze turnen vol. in de twee grwtste, het
aloude Prater aan de Ratanieu-allée, en het
Walhalla aun den Weinbergsweg, is een re
gelrecht tooneel gebouwd, waar de aardig
ste operette*, dikwijls door den componist
zelf gedirigeerd, en de leukste revu a wor
den vertoond. Het publiek zit genoegelyk
op tuinstoelen en aun tafeltjes, bestelt kof-
He (thee is hier vrijwel onbekend) en eet
rustig zyne meegebrachte boterhammetjes
op, terwyl het onder de hand op de artisten
toeziet. Vroeger kon men zelfs zijn eigen
koffie gemalen meebrengen, kreeg dan een
groote trekpot vol kokend water en de bij-
bohoorende koppen en dan was de koffie-
party klaar. Dit is echter door de omstan
digheden in de laatste jaren meer en meer
in vervul geraakt. Een klein entreo wordt
natuurlyk geheven, maar de tarieven van
erdere dranken zijn toch altijd nog 4060
i beneden die van de gewone conditoreien.
Nutuurlyk is hij regelmatig weder het be
zoek gering en de ondernemer, die per avond
tegenwoordig een paar millioen betalen
moet aan salarissen, enz. kan dan ernstig
in ongelegenheid komen, want do salaris
sen gaan natuurlijk door.
Ik wil nu niet spreken van het oneindig
aantal groote en kleine theaters, die eiken
avond het publiek lokken, waaronder dc
grootste en duurste meestal door de bui
tenlanders en doortrekkende reizigers ge
vuld zijn. Er is buitendien daaronder één
uitsluitend Israëlitisch theater, waar slechts
„Jiddisch" gesproken wordt, dan een Rus
sisch theater, twee of drie Russische caba
rets, verder een Japansch restaurant, con
Chineesch dito, in welke beide met de beken
de ivoren of zilveren staafjes gegeten
ordt En dan de diverse paarden- en wiel-
renbanen. Een stuk of v|jf van iedere soort
«telt byna dagelyks zijne poorten open.
Ook de box-sport wordt In verschillende
sport-paleizen gehuldigd. Als nieuwste op
dit gebied zag ik in de Friedrlchstadt „Da
me n-bockhmpfe"! Men weet niet, wat men
meer moet bewonderen, de „Ausdauer" van
de dames, of de toegevendheid van het pu
bliek. Daar is werkelijk een „ring" gemaakt,
secondanten staan klaar, en een hoer met
een rood gezicht en in rok en witte das stelt
een paar kleine dametjes voor in tricot,
fraulein Loulon en frïulein Mizzi! Deze
dappere boxsters (of boxeressen) zullen
strijden om den titel van kampioene van
Berlijn! Het fluitje gaat, het spel kan be
ginnen. De eene freule geeft de andere bij
toeval een stootje tegen den neus, met het
gevolg, dat de jeugdige schoone omvalt, en
waariyk, alsof z|j zich te bod legt, niet als
of zij geveld is! De scheidsrechter telt met
een ondoordringbaar gelaat tot negen en
daar staat de kampioene, of die het worden
wil, weer op de stevig ontwikkelde beentjes.
Nadat dit spelletje zoo een paar keer her
haald Is, tot groot genoegen van het publiek,
blijft het slachtoffer liggen tot den tienden
tel, en dan is het uit met de grap. De over-
winnares wordt met een krans gehuldigd en
benoemd tot kampioene van Berlijn. God
dank, dat het uit was, want ik dacht, dat ik
een lachkramp zou krygen.
Dat er natuurlijk nog veel zulke hoogst
eigenaardige dingen te zien zijn, buiten en
behalve de groote en bekende theaters, is
duidelijk. Dames-wielrenners zijn er ook
nog; afgezien van de lollalen, zooals