op,
DON I
-•B
TEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BO^GRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
WERKERK OUDERKERK., OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
62* Jaargang
No. 18282
Maandag 18 Juni 1923
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
ZOON
o u D A.
iren
-
Niit door Bonschonhanden geH
soorten I
Het nieuwe aanbod van Ouitschland.
2.
ET
CQ
1766 100
1477 28
van
or
f
81
zei Edith.
eren,
kje».
Een slecht geheugen is het beste middel
om een gerust geweten te hebben.
1796 20
laai 37-39
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per poet per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
b|j onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur.; Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545
It
ijs. 182
FHUIS BEZORG»/
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda
1—5 regels 1.80, elke regel meer
1—5 regels 1.55, elke regel
beslag op den prijs. Liefdad
INGEZONDEN MEDEDE1
de voorpagina 50 hooger.
FEUILLETON.
Uit het Engelsch van DAVID LYALL
door J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
(Nadruk verboden.)
1787 I
30 I
Tel. 41 e I
Feleph. 120
De uitgifte van de Oostenrijksche leening
is Zaterdag een punt van debat in het En-
gelsche Lagerhuis geweest. Kapitein Re
ginald Berkeley (lib.), ondersteund door
Ramsay Mac Donald, stelde den kanselier
van de Schatkist de vraag of hem bekend
was, dat hoewel de propectuasen van de
leening niet voor Maandagmorgen uitgege
ven zouden wonden, verschillende makelaars
en andere bevoorrechte personen formulie
ren van inschrijving reeds Zaterdag na het
sluitingsuür der banken hadden ontvangen.
Verder vroeg hij of het den kanselier van
de Schatkist bekend was, dat de leening
voor het grootste gedeelte opgenomen was
door personen, die inschrijvingen hadden ge
daan in afwachting, dat de koers zou stij
gen, zoodat een storting van 5 werd ver-
eischt, een winst van 100 ‘X konden maken
indien zij thans verkochten. De heer Hicks,
die voor den kanselier van de Schatkist ant
woordde, zeide, dat hem niets daarvan be
kend was, dat hij een zorgvuldig onderzoek
heeft ingestekl, waaruit hem gebleken was,
dat deze berichten onjuist waren en dat in
ieder geval de Bank van Engeland en niet
de regeering voor de uitgifte van de lee
ning verantwoordelijk was. Ook bestreed hij
de voorstelling van MacDonald dat de ge-
heele zaak zoo op touw was gezet, dat het
gevolg is geweest, dat het arme Oostenrijk
meer moest betalen dan anders het geval
zou zijn geweest. Het eenige feit is dat de
Oostenrijksche leening Maandag tegen 80
is uitgegeven en thans 86 noteert.
De financieele redacteur van de Manches
ter Guardian wijst er in dit verband op, dat
de leening in Engeland misschien tegen
voordeeliger voorwaarden te plaatsen zou
zijn geweest doch men moet er rekening
mede houden, dat deze uitgifte een onder
deel van de geheele leening is, zoodat de
voorwaarden in gemeenschappelijk overleg
met het Amerikaansche syndicaat moesten
warden vastgesteid, en het Amerikaansche
syndicaat, dat 25 millioen dollar voor zijn
rekening nam, heeft dit slechts gedaan, op
voorwaarde, dat de rentevoet zou worden
vastgesteld, als thans is geschied, daar het
anders bezwaar maakte de leening in Ame
rika onder te brengen. Het was van het
hoogste belang, dat Amerika zijn medewer
king verleende, daar anders de kans van
slagen belangrijk verminderd zou zijn.
De Russische onderstaatssecretaris van
Buitenlandsche Zaken Litwinof heeft een
nota gezonden aan do Fransche regeering,
waarin hij verklaart, dat de Sovjet-regee-
ring volkomen ingericht is omtrent de sche
pen, die generaal Wrange! aan de Fransche
regeering heeft overgedaan en die Frank
rijk volgens beriorften zou verkoopen aan
de regeering van Roemenië en andere lan
den. Litwinof protesteert krachtig tegen de
zen verkoop en zegt, dat de onvriendschap
pelijke handelwijze van Frankrijk in deze
aangelegenheid volkomen in strijd ia met
zijn betuigingen van vriendschap jegens
het Russische volk. Litwinof stelt de Fran-
ache regeering verantwoordelijk voor de
gevolgen van een weigering om de schepen
aan de Sovjet-regering uit te leveren.
In een bespreking over do complicatie ten
aanzien van het vraagstuk der schadever
goeding door het aftreden van Theunis op
pert de „Manchester Guardian”, dat hoewel
de berichten uit België zeggen, dat dit af
treden uitsluitend een gevolg is van aange
legenheden van binnenlandsche politiek, het
vermoeden bestaat, dat ook andere overwe
gingen hun invloed hebben doen geklen. Het
is bekend, dat Theunis zich steeds minder
op zijn gemak gevoelde door de Fransche
Ruhrpolitiek en de daaruit voortvloeiende
positie van België, hetwelk de tweede viool
speelde. In de vier conferenties, die hij se
dert Januari met Poincaré heeft gehad,
heeft Theunis zich steeds méér weerstre
vend getoond. België, dat afhankelijk is van
zyn uitvoerhandel, en Antwerpen in het bij
zonder, hebben sedert Januari ontzaglijk ge
leden. Het is daarom mogelijk, dat Theunis
toen hij zag, dat Poincaré waarschijnlijk
evenmin met Baldwin tot overeenstemming
zou komen als met Lloyd George of Bonar
Law, de kwestie der universiteit te Gent
heeft aangegrepen als een middel om uit
een positie te geraken, die langzamerhand
ónmogelijk werd.
De Koning zou Theunis hebben verzocht
een nieuw kabinet te vormen. Of hij hierin
slagen zal valt moeilijk te zeggen. Onder
de liberalen zal hij bezwaarlijk de noodige
omstreken (behoorende tot dan bezorgkring):
r 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
meer ƒ0.80. Advertentiën in het Zaterdagnununer 20
Igbeids-advertentiën de helft van den prijs.
ELINGKNt 1—4 regels ƒ2.06, elke regel meer 050. Op
'GewoM^advertentita «"ingezonden mededeelingen btf contract tot zeer gereduceer-
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomat van soliede boekhan
delaren, Advertentiebureaus en onze Agenten en moeten daag» vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
berichten wordt van de zijde der regeering
verklaard, dat omtrent den vrededovenden
geest van het nieuwe kabinet geen twjjfd
behoeft te bestaan. Het interview van den
oud-premier Radoalavof, door dezen te Ber
Itfn aan persvertegenwoordigers toegestaan
wordt door de nieuwe i'egeering ten streng
ste afgekeuid. Radoslavof zal niet naar So
fia kunnen terugkeeren, tenzijn hij er prijs
op mocht stellen gearresteerd te worden.
Radotdavof's verklaring, dat Zankof een uit
gesproken gennanophiel zou Zijn, is geheel
onjuist. Ook het bericht, dat Macedonische
en zelfs Thraciache komitadji’s deel zouden
hebben genomen aan den staatsgreep is van
allen grond ontbloot.
De toestand in Bulgarije is op het oogen
biik vrij normaal. Kalmte schijnt in het land
te heerschen, nergens wordt meer gevoch
ten .De nieuwe premier Zankof heeft de lei
ders der vijf partijen, die in de nieuwe re
geering zijn vertegenwoordigd, bij zich ont
vangen. Hy heeft hun een uiteenzetting om
trent den toestand gegeven, waarbij hij er
den nadruk op heeft gelegd, dat de tegen
woordige Bulgaarsche regeering slechts een
voorloopig karakter draagt en dat hij van
de partijleiders verwacht, dat zij het nieu
we kabinet zullen steunen.
Zankof voegde aan zijn verklaring toe,
dat binnen een of twee maanden een defi
nitief kabinet zal gevormd worden.
De leiders der vijf voomoemde partijen,
n.l. de democraten, de Narodniak-partij, ra
dicalen, liberalen en socialisten verklaarden
zich volkomen voldaan over de uiteenzetting
van den premier en zegden toe, hem volle
dig te zullen steunen.
In tegenstelling met vele in omloop zijnde
Een Fransch antwoord. De kabinetscrisis in België. De Oostenrijk-
hpHa iMnino- t»q Sovjet-Rusland Jiet
Duitsche regeering haar verandering
gedragslijn zou kunnen verdedigen.
VERSPREIDE BERICHTEN.
DU1T8CHLAND.
In de monding van de Stör, oen jkjjrivier
van de Elbe, heeft Zaterdagavond een ern
stige aanvaring plaats gehad. De stoom
boot „Kaleer" van dc Hamburg-Ameriku
Lijn, welke Zaterdag j.l. met de leden van
een vereeniging aan boord, naar Helgoland
vertrok, is in de monding van de Stör met
de Engelsche kolenboot Bellbro in aanva
ring gekomen. De „Kaiser” werd aan stuur
boordzijde geraakt Eén lid der bemanning
werd gedund, terwijl vier der opvarenden
zwaar en tal van anderen licht gewond wer
den. De boeg van het Engelsche echip word
geheel en al ingedrukt.
FRANKRIJK.
Edmond Rostand’s huis verkocht.
Artiaga, het huis van wijlen Edmond
Rostand te Cambo, in de Pyreneeën, waar-
voor op een onlangs gehouden veiling to
Parijs geen reflectanten waren, Is thane on
derhands verkocht aan een rijken inwoner
te Parijs van Zuid-Amerikaanache afkomst,
een bekende figuur in de Paryscho society.
Het huis is verkocht voor een millioen
francs, een bedrag dat op lange na de kos
ten niet dekt, die de dichter er aan heeft
besteed. In den koop zijn begrepen de mo-
sche leening. De toestand in Bulgarije.
buitenland.
Zoolang hét antwoord van Frankrijk op
de vragen der Engelsche regeering nog niet
is ontvangen, hetwelk, naar men verneemt,
eerst ter inzage aan de Belgische regeering
is gegeven, zijn wat den toestand van het
schadevergoeding betreft, geenerlei gewich-1
tige besluiten te verwachten. In de Engel
sche pers wordt de hoop geuit, dat het zal
gelukken overeenstemming te verkrijgen
tusschen de standpunten van Londen en Pa
rijs en die hoop wordt door de Fransche
pers gedeeld.
Evenals, de Engelsche pers betoogen ook
de Italiaansche bladen hoe noodzakelijk het
is, de belangen van Europa als één geheel
te beschouwen en tot een regeling te ko
men.
Verschillende samenvattingen van de
Brische memorie, die in de pers zyn gepu
bliceerd, zijn niet geheel betrouwbaar. Al
gemeen is men van meening, dat het stuk
hoofdzakelyk bestaat uit een lyst van Vraag
punten, aangaande wat Frankrijk verstaat
onder het opgeven van het lydelyk verzet
en op welke voorwaarden Frankrijk zou wil
len overgaan tot de ontruiming van het
Roergebied. De Daily News zegt, dat de„
Engelsche regeering, overtuigd van de
noodzakelijkheid van het volledig kennen
en begrijpen van het Fransche standpunt,
vragen tot Poincaré heeft gericht, die ver
genoeg gaan om1 den indruk te maken, dat
als zy bevredigend worden beantwoord, dat
antwoord feitelyk iets zou zijn als een
nieuw uitgewerkt schema voor regeling der
schadevergoeding.
Met het opstellen daarvan en met het be-
studeeren van dit eventueele antwoord, is
natuurlijk tijd gemoeid. Ook de Times zegt,
dat men inlichtingen heeft verlangd om
trent de wijze, waarop de Fransche regee
ring zich voorstelt de schadevergoeding te
verkrijgen. Frankrijk heeft steeds gezegd,
dat het de bedoeling was, niet langer aan
de Roer te blijven, dan tot schadevergoe
ding zou worden betaald, maar tot dusverre
heeft Frankrijk nog geen enkel tegenvoor
stel gedaan op het Engelsche plan van
Januari j.l. in verhand met die betaling.
Men gelooft, dat de Franschen zullen ver
klaren toe te stemmen in een moratorium,
doch de economische en financieele voor
waarden, waarop dit uitstel van betaling
zou worden verleend, zijn nog niet defini
tief vastgesteld. De Daily Telegraph zegt:
wat het staken van het lijdelijk verzet in
het Roergebied betreft, zijn wy van mee
rling, dat, althans zoover Berlijn betreft,
de moeilijkheden niet onoverkomelijk zou
den blijken, indien er eenig compenseerend
voordeel tegenover stond, waarmede de
Bleu aan de Fleming»
„Ik spreek er niet van, dat ik iemand
ènders zou willen dienen,” zei Janol
trolsch. „Ik heb een beetje gespaard,
en ik heb er over gedacht, ais niemand
mij noodig had, om dan een pension te
beginnen. Ik en de keukenmeid van
Christie hebben er al lang over gespro
ken om samen te doen. Wij gelooven,
dal het een bestaan zou opleveren.”
„Ik twijfel er niet aan, maar wij
gunnen je nog niet missen, Janet.”
„O, zekerwel. ik heb een oogenbiik
hoop geköesterd, dat juffrouw Tibbie
misschien ergens een klem huisje zou
|iuren, en dat een dienstbode als ik
dan een kans zou hebben. Maar nu zij
maar steeds blijft rondtrekken in
teemde plaatsen eh boeken schrijft”
voegde zij er aan toe op scherpen
toon, waaruit bleek, dat zij Tibbie ge
heel buiten den kring der stervelingen,
waar zij omgang mee kon hebben,
plaatste „schijnt zij zooiets te kun
nen ontberen.”
Zij streek de plooien van de japon
barer oude meesteres glad en gaf or
een licht tikje op, toen zij ze over hel
voeteneinde van het bed hing; daarna
stond zij stil, alsof zij bereid was de
kwestie te bespreken tot den dag dos
oerdeel».
„Janet, je plaats is in de pastorie van
Kochallan, en hier moet je blijven, ten
minste nog zps maanden.”
(Wordt vervolgd./
medewerking vinden, omdat zy, op enkele
uitzonderingen na, tegen de Vlaamsche Hoo-
geschool gekant zyn. De onverzoenlyke hou
ding van Theunis heeft als gevolg dat hy
op medewerking der socialisten niet kun re
kenen, de conservatieve fractie der katho
lieken is in hoofdzaak vijandig aan de
Vlaamschgezinden.
Theunis zou kunnen probeeren, aklus
wordt geopperd, de oplossing van het hoo-
geschoolvraagstuk uit te stellen. Dit zou
dan gebeuren met een beroep op den inter
nationalen toestand. Dan zou hy echter <le
medewerking moeten derven indien zy
ten minste niet tot een compromis bereid
zyn van de Vlaamsche Katholieken, die
dan, vereenigd met de socialisten, het lot
der regeering in handen zouden hebben,
want een coa|itie van socialisten en
Vlaamsch-Kahtolieken zou opwegen togen
een regeeringsgroep van liberalen en con
servatieve Katholieken.
Achter de Vlaamsche kwestie zit echter
nog de militaire, die in de laatste weken
het leven der regeering byna evenzeer in
gevaar heeft gebracht. De socialisten zyn
tegen uitbreiding van den diensttyd en de
Vlaamsche Katholieken pemen geen genoe
gen met de plaats die aan het Vlaamsch in
de administratie en bevelvoering van het
leger wordt toegekend. En toch is 't mis
schien langs dezen weg, dat Theunis een op
lossing zal zoeken.
Delvène de vader van het voorstel tot uit
breiding van den dienstplicht en Neüjean,
de minister van spoorwegen, de zondebok
der socialistische party, zouden dan buiten
de combinatie moeten blijven.
Het socialistisch congres gisteren te Brus
sel gehouden, nam een motie van der Velde
aan, waarin o.a. gezegd wordt dat het con
gres rekent op de energie van de arbeiders-
ufgevaardigden in de Kamer, ten einde zich
krachtig te verzetten tegen elke regeering
die de politiek van het kabinet-Theunis zou
voortzetten, door aan het land en de arbei
dersklasse een diensttyd van 14 maanden op
te leggen, de na den oorlog uitgevaardigde
sociale wetten waardeloos te maken en
maatregelen tegen de vakvereenigingen te
treffen.
Aan het slot van de motie wordt gezegd,
dat de arbeiders er naar moeten streven de
regeering in handen te nemen.
Ik heb getracht in je brieven tus-
nchpn de regels door te lezen, doch dan
zegt Patrick, dat ik je bedoelingen ver
draai, dat er niets achter schuilt, dat
zo niet anders bedoelen dan wat ze
zeggen. Voel je je daar thuis?”
„O, ja zeker, ik zou er niet vandaan
kunnen gaan. Er ligt een soort angst
wekkende vreugde in strijd, Edith, in
het gevoel, dat men zal ontwaken in
een nieuwen dag, waarvan men niet
weten kan, wat er zal gebeuren. Het
wekt iemand op, doet je al je krach
ten inspannen, het stelt iemand van
aangezicht tot aangezicht met zichzelf.
Toen ik hier was o lieve, wat lijkt
het heel lang geleden, bijna alsof het
nooit anders dan in een droom is ge
weest! was ik een wet voor mijzelf
en ik trachtte er ook een voor andere
menschen te zijn en het was slecht voor
nij, heel slecht.”
„Neen, neen; want het maakte je
,Het is niet zoozeer de sterkte, lieve I gezien, zou je het met mij eens zijn.”
„«nr win Edith staarde voor zich uit; woorden
kon zij niet vinden. Maar zij voelde
een grenzenloos medelijden opkomen,
want de vrouw, die redenen voor haar
huwelijk moet zoeken, omdat de rede
nen, die er de ijoogste rechtvaardiging
'van zijn, ontbreken, heeft een leeg
hart.
„Nu ga ik je naar bed brengen, lie
ve,” zei Alison, opstaand; „of er zul-
lai morgen nog bleek r wangen zijn
e» dan zal Pat op mij knorren! Kom!”
!„Ik verlang nog niet naar bod, maar
jA moet ook moe zijn, en het is ai over
twaalven,” zei Edith.
Toen gingen zij samen naar de ande-
ry kamer, en spraken nog een beetje
maar ovec<giledaagsche dingen en
■et geheeFniet over zichzelf, en 4
aelijk om twintig minuten over twL«.,
veelde Alison, daHU^moe en op was.
Maar niet langer danXeen oogenbiik.
Een vlugge stap op htet portaal, een
haastig tikje, een snel openen van de
deur, en daar stond Jalet; haar hard
gelift gloeide, haar dunne haar was
stijf in een knoop naar achteren gestre
ken, en de uitdrukking van haar harde
trekken werd nu niet verzacht door het
kleine mutsje, dat zij meestal droeg.
Haar strakke, zwarte japon, niet ver
levendigd door het wit van haar boe
kjaar, liet ook de hoekigheid van haar
gestalte uitkomen.
„O, juffrouw Ailie, wees niet boos,
maar ik moet u zien; zonder dat kan
ik niet slapen.”
Alison verwelkomde haar mét- een
Ijich.
„Kom binnen, lieve, dan kun je mijn
meuwerwetsche japon losmaken, want
ik was vergeten, dat ik hot zelf niet
kan. Ik ben een deftige dame gewor
den, Janet, met een dienstmeisje om
mijn japonnen uit en aan te trekken.”
„En dat is, wat u verdient, juffrouw
Ailie. En hoe is het met u?” vroeg Ja
net. terwijl haar vingers zich repten om
te doen, wat haar gevraagd werd. „En
hoe maakt u het, daar bij dat strijdende
de volk, in den rook en liet geraas
Bent u gelukkig, juffrouw Ailie?”
„O ja,ja, volkomen gelukkig,” ant
woordde Alison een beetje gejaagd; en
setjezoen blik in den spiegel werpend, op
i Jfr jhfit oogenbiik, dat Janet zich bukken
riiocst bij haar werk, glimlachte zij als
vaal! om zichzelf gerust te stellen.
„Nu, dat is meer dan ik kan zeggen.
Wilt u mij mee naar Birtley nemen,
juffrouw Ailie, als ik de pastorie ver
laat?”
„Ik zou het graag doen, en er blij
om zijn, maar je verlaat de pastorie
niet,” was het op vasten toon gegeven
antwoord van Alison.
Janet worstelde een oogenbiik met
een weerspannigen haak en richtte xich
daarna op met een zegevierend knikje.
„Ik ga weg I Geen wilde paarden
zouden mij hier houden.”
„Neen, dat geloof ik, maar iets an
ders tal het wel, lieve, iets heel an
ders. Luister eens, Janet, na aooveel
jaren zou je nooit je rug kunnen laten
Volgens de „Etolle Beige” zou het ont-
werp-antwoord van de Fransche Regeering
reeds ter inzage zyn gezonden aan de Bel
gische Regeering. Dit antwoord zou in zeer
hartelijke beoordeelingen zyn gesteld, en de
volgende byzonderheden bevatten. De Duit
sche Regeering zou een proclamatie moeten
uitvaardigen, waarin aan de ambtenaren ge
adviseerd wordt, dat zy hun plaatsen weder
zullen innemen en hun tegenwerking sta
ken. Indien de Duitsche regeering er van
afzag het lydelyk verzet voor te schrijven,
zou Frankrijk in de plaats van het tegen
woordig regime het regime van „onzicht
bare occupatie”, zooals wend ingesteld op
11 en 12 Januari j.l., toen de Fransche troe
pen slechts de ingenieursmissie, welke zich
met de opdracht naar het Roergebied begaf,
met de Duitsche industrieelen in onderhan-
deling te treden, begeleidden. Deze troepen
dienden slechts om de Fransche civiele amb
tenaren, die zouden trachten een accoord te
bereiken tusschen de bezettingsautoriteiten
en de Duitsche industrieelen, eventueel te
beschermen.
„nci 1D Uiet UV BIC
die een vrouw noodig heeft, voor wie
het leven een strijdperk is, dan moed
om stil te zijn. Stil te zijn en vol te
houden, haar tong te bewaken en innig
te bidden, dit zijn haar wapenen in
omstandigheden, waar de gewone geen
dienst kunnen doen.”
Slechts even lichtte zij een punt van
den sluier op en Edith was te verstan
dig en te vérziend om opk maar te be
proeven er een duimbreed verder on
der te kijken. Het was misschien niet
noodig. Zij had het harde gelaat van
Edmunu Crewe beneden aan tafel niet
bestudeerd, noch de vastheid van zijn
blik gadegeslagen, de doordringende
slem gehoord, waarin de ijzeren wil en
hel ongeduld over beuzehngen klonk,
zonder eenig inzicht te krijgen in zijn
persoon. Zij verlangde niet naar bij
zonderheden, daarboven was zij ver
heven.
„Eén ding zou ik alleen graag willen
weten: heb je niet erg veel spijt, Ali
son? Wenschte je niet, dat ik op den
bodem van de zee lag en jijzelf weer
terug waart op je oude plaats?”
„Neen, neen, lieve, dat nooit! Wat
er ook gebeure, ik ben blij, dat de din
gen zijn, zooals ze zijn. Ik geloof, dal
er daar iets voor mij te doen is. Ste
phen komt in het najaar thuis. Hij en
Anna en Tibbie zijn in Tirol, en hij
is zooveel beter, dat hij met haar de
bergen beklimt. Dat was toch een beet
je moeite en opoffering waard, Edie.
Indien je den armen jongen ooit had
G0I IkSCII E cm RA VT.
O
s.
CD
0
O
CD
CL
CD
CD
