NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
1274
Maandag 2 Juli 1923
62* Jaargang
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu
WERKERK OUDERKERK,, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Het indexloon in Duitschland.
let door menscbenhanden gebouwd
fiOlMM (SOI
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bü onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 96 uur.; Administratie Tel. Int. 82:
Redactie Tel. 645
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkrinf )i
15 regels ƒ1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkrinf
15 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentien de helft van den prijs.
INGEZONDEN MKDKDEELINGEN: 1—4 regels ƒ2.06, elke regel meer ƒ0.50. üp
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeeüngen bij contract tot zeer gereduoeer-
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Een aanslag op een trein in het Rijnland. Tien dooden en veertig ge
wonden. Strenge maatregelen. Een Fransch antwoord aan de Sovjet-
regeering. Een crisis in de Labour-Partif. Politieke moord
in Venezuela.
Om welke redenen de gecombineerde ver
gadering van patroons- en werkiiedenverte-
tenwoordigers het voorstel inzake het in-
lexloon heeft verworpen, is nog niet bekend,
loch de verwerping geeft in elk geval blijk
Jan ingrijpend meeningsverschil over deze
boging om de loonen op een vasten grond-
U»g te stellen, lndiep de aanstaande be-
ipveking op het departement van arbeid-
^iet tot een veVgelijk mocht leiden, staat in
bet geheele Duitsche rijk een actie van de
fakvereenigihgen voor de deur, die hls
den vorm van stakingen aanneemt de
estaande ontwrichting nog zou verergeren.
de hoofdstad van het rijk is de toe-
tand toch al heel gespannen in verband
et de dreigende algehoele staking van de
etaalbewerkers.
De Vorwarts waarschuwde Donderdag.
Us vóór de beslissing, de tegenstanders van
iet indexloon, hun verzet daartegen te sta
len. Het gaat niet langer aan, schreef het
lad, de prijzen in vaststaande waarden te
erekenen, en de loonen in papieren marken
it te betalen.
Het argument van de tegenstanders, dat
idexfoonen tot wereldmarktprijzen en dus
ot een economische crisis en werkloosheid
uilen leiden, houdt geeh teek, omdat
haitschland van de wereldmarktprijzen
al niet ver meer af is. Het fiasco van
e Leipzigger Messe. waar de koopers zich
fzijdig hielden, omdat ze de prijzen te
uur vonden, bewyst dat afdoende. En de
werkloosheid kan nauwelijks erger worden
an ze is. Méér dpn 1/3 van de arbeiders
ijn geheel of ten deele werkloos. Wij zul-
en niet ontkennen, gaat het blad voort,
lat een loonpolitiek, die niet op bedrog be
vist en de mark-depreciatie is een gru-
velijk bedrog tot een wijziging van de
>edrijfs-exploitatie moet leiden. Dat is ve-
fenindustrieelen niet naar den zin, maar het
oet er toch eens van komen en o.i. is het
loog tijd er toe over te gaan.
Een referendum onder de metaalbewer
kers gehouden heeft aangetoond dat een
•verweldigende meerderheid vóór staking is.
Naar verluidt, zullen de metaalarbeiders
hans, nu hun oorspronkelijke eischen zijn
erworpen, ook de instelling van een index-
oon vragen.
Een laatste poging tot het bewevken van
n vergelijk tusschen werkgevers en werk
nemers inzake het goudloon zal worden ge-
i in een te houden conferentie in het
ijksdepartement van arbeid.
De rijksminister van arbeid, vertegen
woordigers van den Metaalbewerkersbond
en van den Bond van Berlijnsche metaalin-
dustrieelen komen daarna vandaag bijeen
om over een vergelijk te spieken.
Terwijl de aandacht van het geheele rijk
thans gevestigd is op deze belangrijke loon-
kwestie is plotseling een verscherping van
den toestand ingetreden, door een bomaan
slag qg een trein met Belgische verlofgan
gers, waarbij een aantal Belgische soldaten
het leven hebben verloren. Omtrent deze
aanslag wordt het volgende gemeld:
Zaterdagnacht ongeveer 2 uur is in een
trein met Belgische verlofgangers op de lijn
DuisburgFriemersheim, in - de Belgische
zone, toen deze Duisburg had verlaten en
zich op de Rijnbrug be\ond, een bom iq>t-
ploft. Van de wagon, waarin zich de helsche
machine bevond, bleef letterlijk geen spaan
der heel. Negen Belgische soldaten werden
op slag gedood en dertien gewond. De
spoorweg is ter plaatse gedeeltelijk vernield.
Het verkeer wordt thans op dit traject op
enkel spoor onderhouden.
Een schildwacht, die op de brug op post
stond, werd gedood door stukken weggeslin
gerd ijzer.
l!it het voorloopig onderzoek is gebleken,
dut de bom in het watercloset van den be-
wusten wagon moet zijn geplaatst. Tal van
andere wagons hebben eveneens schade op-
geloopen.
De ontploffing geschiedde op een plaats,
die op de grens ligt tusschen de verschil
lende bezettingszones.
De slachtoffers zijn allen van 21 tot 23
jarigen leeftijd en behooren tot- hot garni
zoen tp Namen. De Belgische hooge com
missaris heeft zich direct naar Aken hege
ven om met den opperbevelhebber van het
Belgische bezettingsleger maatregelen te
nemen.
Reeds werden door de Belgische autori
teiten twintig Duitschers in gijzeling ge
steld. Verder hebben zij alle verkeer van
voertuigen en dat van voetgangers tusschen
10 uur 's avonds en 5 uur 's morgens ver
boden.
Voorts is door de hooge intergeallieerde
Rijnlandcommissie in overleg met den Bel
gischen hoogen commissaris en den bevel
hebber der Belgische bezettingstroepen be
sloten, dat de volgende maatregelen zullen
worden getroffen.
Ie. Het overschrijden van de grens tus
schen het onbezette Duitschland en de be
zette gebieden zal van 2 Juli af in beide
richingen verboden zijn voor eiken Duit-
scher, uitgezonderd wanneer dit geschiedt
ten behoeve van de levensmiddelenvoorzie
ning en in exceptioneele gevallen. Deze
maatregel zal twee weken van kracht blij
ven, terwyl de verordeningen betreffende
transitoverkeer door de bezette gebieden on
gewijzigd blijven.
2e. Ingevolge een besluit van de Belgi
sche bezettingsautoriteiten zal elk nachte
lijk verkeer in de omgeving van de plaats
van den aanslag aan iedereen, ook aan voet
gangers, verboden zijn. Voor auto's, motor
rijwielen en fietsen is ook overdag elk ver
keer verboden.
3e. Alle café's theaters en bioscopen
moeten sluiten.
Er zullen ambtenaren en notabelen gear
resteerd worden. Bijzondere controlemaat
regelen zijn uitgevaardigd voor het spoor
wegverkeer en het verkeer te water.
Nog wordt een bomaanslag gemeld op de
lijn DiirenTrier, op 300 meter van de
Britsche zone. I)e trein derailleerde echter
niet en er hadden geen ongelukken plaats.
De Britsche politie arresteerde twee in
dividuen, die uit Beieren kyvamen en pakken
dynamiet bij zich droegen.
Als gevolg van deze aanslagen heeft de
Rijnlandcommissic besloten met ingang van
2 Juli de grens tusschen het bezette gebied
en het overige Duitschland te sluiten
Volgens berichten uit Duitsche bron \\a-
ren de zeven te Mainz ter di od veroordeelde
Duitschers beschuldigd actieve leden te zyn
van de geheime organisatie 1 'herland en wel
san de afdeeling „Hanseatis her Freikorps"
welke zich ten doel sto.ue i. t plegen van
sabotage op de spoorweg A en daardoor
personen en goederen der F'ansche bezet
tingstroepen in gevaar te hebben gebracht.
Vyf dezer jonge lieden moeten in den nacht
op 20 Juni te Bodeheim een lang stuk rails
in een wissel hebben vastgeslagen, ten einde
den sneltrein WiesbadenParys tot ont
sporing te brengen; de twee anderen zouden
hun medewerking hebben verleend.
Alle veroordeelden hebben tegen hun von
nis revisie aangeteekend, terwyl ook de
Ryksregeering onmiddellijk stappen heeft
gedaan om deze zaak tot helderheid te bren
gen en ter bescherming van het leven der
veroordeelden.
De Sovjet-regeering heeft onlangs, zooals
gemeld, by de Fransche regeering geprotes
teerd tegen den voorgenomen verkoop van
enkele schepen der Russische hulpvloot, wel
ke zich thans in Bizerta bevinden. De Fran
sche regeering heeft aan Moskou geant
woord dat de opbrengst van den verkoop
uitsluitend zal dienen om de bemanning te
betalen, die belast is met de bewaking dei-
schepen en het verrichten vart werkzaam
heden, welke noodzakelijk zyn voor hot on
derhoud er van. Zij voegt hieraan toe. dat
de schepen der vloot van Wrangel. welke
het eigendom zyn van den Russischen staat,
alleen zullen worden teruggegeven aan een
Russische regeering, welke werkelyk den
Russischen staat kan vertegenwoordigen,
hetgeen thans niet het geval is, daar de
sovjetregeering niet doo* Frankryk is er
kend. Het antwoord zegt voorts, dat de
Fransche regeering zelfs tegenover een er
kende regeering het recht zou hebben aan
spraak te maken op de vloot, welke te Bi
zerta een Ichuilplaats heeft gezocht, een
recht, dat eraend wordt door iederen schuld-
eischer, in wiens handen «ich een goed be
vindt, dat aan zyn debiteur toebehoort. De
Fransche regeering voegt er aan toe dat
het geen enkt1! schip van de vloot van Wran
gel aan Roemenië heeft verkocht of voor
nemens is zulks te doen. De verkoop ge
schiedt in het openbaar en de wettigheid er
\an is onbewistbaar.
In Engeland dreigt een scheuring in de
Labour-party. De „revisionisten" en extre
misten waarin do Labourparty eigenlijk
verdeeld is, zyn met elkaar in botsing ge
komen. De „revisionnisten", grootendeels
bestaande uit de intellectueelen in de La
bourparty, wonschen zich strikt te houden
aan de parlementaire gebruiken. Hun voor
naamste leiders zyn Ramsay Macdonald,
Snowden, dynes, kolonel Wedgwood en Ar
thur Ponsonby. De andere groep, onder lei
ding van Kirkwood, Buchanan en Wheatly.
dus de zoogenaamde Glasgowschool. voelt
meer voor directe actie, met de minder par
lementaire methodes daaraan verbonden.
Telkens weer komen beide richtingdt» met
elkaar in botsing en steeds wordt dAver-
wijdering tusschen beide groepen groater.
Wegens het onbehoorlyk optreden yfeyn
vorige week vier parlementsleden beboeren
de tot de „extremisten" geschorst etymi zyn
de revisionisten van meening da* dit on
parlementaire optreden do Labour-party in
miscrediet brengt.
Op het congres van de I-abourpartij zal
deze quaestie ongetwijfeld heel wat stof
doen opwaaien en tot heftige discussie aan
leiding geven.
I
De eerste vice-president van de Vereenig-
de Staten van Venezuela en federale gou
verneur van Riranda Juan Gomez, is in zijn
bed vermoord. Qe beweegredenen zjjn on
bekend.
HUITENLANDSUH NIEUWS
ITALIË.
Mussolini stelt een internationale conferen
tie voor.
Volgens een Italiaansche officieele mede-
deeling heeft Mussolini uit naam van de
Italiaansche regeering het initiatief geno
men voor een internationale conferentie in
zake emigratie en immigratie, tot welker
bywoning alle betrokken landen zyn uitge-
noodigd. De conferentie, die begin \un hot
volgend jaar zal plaats hebben, zal volgens
den Milaneeschen correspondent van de „Ti
mes" in afdeelingen worden gesplitst, die
zich elk met een groep van problemen zul-
leq bezig houden. De regeeringen van de
voornaamste betrokken landen hebben roods
in gunstigen zin geantwoord, o.a. de Ver-
eenigde Staten en Brazilië, twee groote een
tra van immigratie.
Het is de eerste keer sedert den grooteu
oorlog, dat de Veroenigde Stated erin heb
ben toegestemd, deel" te nemen aan een in
ternationale conferentie, waartoe door een
Europeesche regeering hpt initiatief is ge
nomen, een feit, waaraan de correspondent
politieke betofkenifl hecht.
FRANKRIJK.
Frankrijk heeft thans 1300 vliegmachine»
Bij de behandeling der begrootmg voor
de luchtvaart heeft de commissie voor de
begrooting een vermeerdering \vivn ruim 36
millioen fres. gevraagd voor den aanbouw
van luchtschepen, boven het bedrag daar
voor door den Senaat reeds toegestaan. Het
voorstel der commissie werd aangenomen,
zoodat thans voor aanbouw 211.910.000 fr
beschikbaar iB.
ZWEDEN.
Vandaag begint te Gothenburg het
Roode-Kruiscongres, waaraan een 5000 af
gevaardigden zullen deelnemen
Ter gelegenheid van de tentoonstelling
te Gothenburg bezoeken duizenden Zweden,
die in Amerika wonen, hun geboorteland.
Te hunner eer is te Gothenburg een
Zweedsch-Aemrikaansche week op touw ge
zet, welke haar hoogtepunt zal bereiken op
den 4en Juli, de „Aemrican national day*.
ENGELAND.
De Engelsche bladen maken gewag van
oen wonderlijk zwemavontuur dat is over
komen aan mej. Black, een leerling-ver
pleegster te Milford on Sea, aan de kust van
Hampshire. Mej. Black was gaan baden aan
het strand en merkte doen dat zy door het
getij werd meegenomen. Zy begreep, dat het
onmogelijk voor haar zou zijn tegen den eb
stroom in naar land terug te zwemmen en
besloot zich met den stroom mee te laton^
drijven, in de hoop, dat zy wel een boot zou
tegenkomen op haar op te pikken. Na twee
uur drijvens had zy nog geen boot gezien,
doch was zij zoo dicht by de kust van Weght
dat zy besloot er heen te zwommen, waarin
zij slaagde. ZU wandelde naar het naburige
fort Victoria, waar de bewaker haar in de
kens wikkelde en versterkingen bood. Een
sleepboot van het rijk zette haar toen weel
de Solent over, waar haar by Hurst Caste
een auto wachtte, die haar naar Milford
terugbracht. De stoutmoerige zweinstei
hoeft van haar spannend avontuur geen na
deel geleden.
Sommige lieden zijn alleen ernstig bij
iet spel.
FEUILLETON.
1 Uit het Engelsch van DAVID LYALL
Poor J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
(Nadruk verboden.)
03
Wanneer zul je hen in Rochallan gaan
ipzoeken? Pat maakt zich erg ongerust
>vei Edie. Zij is niet heel sterk. In den
aatsten tijd is zij bijna niet in staat
leweest op te staan."
„Wanneer wordt de gebeurtenis ver
vacht?"
„Ik geloot in November.'"
„Maar Jaftet is er om voor haar te
Korgen en mij schijnt het toe, dat jij mij
noodig hebt," zei Tibbie met
lioote onverschrokkenheid.
Alison schudde het hoofd.
„Ailie, ik wil nooit gelooven, dat je
efaald hebt. Ik heb nooit gezien, dat
e iets mislukte; er zal iets gebeuren,
iet een of ander wonder van genade
al het hart .van den man veranderen.
Kt schuilt iets goeds in hem; en dat
was in beweging gebracht. Je zult het
n raken."
ooit; want hij weet en ik weet,
dat ik hem een onherstelbaar onrecht
deed, toen ik hem trouwde zonder een
greintje liefde in mijn hart. Nu je zoo
veel uit mij hebt gekregen, wil je nu
je mond houden oi wil je niet?"
Zij beproefde te glimlachen met iels
yon de oude lieftalligheid, maar Tibbie
voelde alleen haar opkomende tranen.
,.tk zal nu maar naar mijn kamer
paan-en mijn koffers eens doorzoeken
zei zij treurig. „Ik heb souvenirs mee
gebracht van de plaatsen, waar wij
zijn geweest, snuisterijen; hemel, wat
was ik daar gelukkig met die kinde
ren. Je hebt tenminste iets gedaan.
Ailie; je hebt aqn die verlaten, hulpe-
looze kleine familie een moeder gege
ven. en het is moeilijk te bepalen, wie
van hen je het meest liefheeft."
Tibbie verliet haar zuster met dien
kleinen troost en zij zag haar even
naar de deur van de bibliotheek slui
pen met die wqakzame vrees in haar.
oogen, welke alteen de vrouw voedt,
die bang is.
Tibbie zag haar zwager dien avond
niet meer en alsof zij het hadden af
gesproken, gingen allen vroeg ter rus
te. Het duurde echter lang, voordat zij
in het bed stapte; zij peinsde over de
vreemde gebeurtenissen van het afge-
loopen jaar, die voor allen het leven
ten ander aanzien hadden gegeven. Zij
betreurde veel, maar het meest, dat
Alison haar geloof en zellvertrouwen
verloren had. Het kon zijn, dat het
maai tijdelijk was, maar het wees op
oen tijdperk van lijden, dat Tibbie on
rechtvaardig vond. Want van atle men-
schen in de wereld verdiende Alison
het 't minst. liet zon niet meer dan
natuurlijk zijn, als zij, die haar leven
lang een martelares van den plicht was
geweest, eindelijk een beloouing had
mogen verwachten. Het groote huis was
heel stil, en de Augustusnacht warm
Langen tijd leunde Tibbie op de open
vensterbank en keek naar de schemer
achtige open plekken in het park en
telkens hief zij haar oogen weer op
naai het uitspansel, waaraan de ster
ren flonkerden. Ueen rook verduister
de ze; een jaargeleden was het uit
spansel nacht na nacht verlicht door
den gloed van xle ovens, en toen was
de zomerlucht ztfaar van den rook uit
de groote sclioArstdeueu. Birltey was
oogenschijnlijk tot zijn oorspronkelijke
reinheid en rust teruggekeerd, maar
ten koste van wat? Zij huiverde, toen
zij dacht aan al de tragedies, die ver
borgen lagen onder den vredigen man
tel van den nacht. Ofschoon er enkele
van meer onmiddellijke scherpte moch
ten zijn, geen enkele kon hartverscheu-
render wezen, dan die onder het dak,
dat tiaar beschutte. Daarover peinzend
woelde zij heen en weer op haar weel
derig bed, en viel eindetijk in een
zwaren slaap, die echter verstoord
werd door bedauwde droomen.
Hieruit werd ,zij verwekt door een
verward besef, dat er wat gebeurde
zij scheen door de ramen het bruisend
geluid te hooren van toornige stemmen
in het begin een gemompel, daarna
aanzwellend als de golven der zee tot
een dreigend gebulder.
HOOFDSTUK XXVI
In den donkeren nacht.
Tibbie sprong op en snelde in huar
nachtjapon naar het raam Zij leunde
er zoo ver uit, als( zij dorst en zag een
groote menigte menschen op het terras
van het huis verzameld. Lenigen droe-
yen brandende toortsen, die zij heen
en weer zwaaiddn, gevaarlijke werk
tuigen in de wnjrme, droge lucht bij
den wind, die uat het westen opstak.
Zij voelde zich jgcbocid door het on
heilspellende licht, dat de zee van ge
zichten bestraalde magere, vervallen
gezichten, waaróp de honger reeds zijn
stempel luie! gedrukt Zij wuren vreemd
stil, nu en dan leen gefluister, een haas
tig gesprek, goitempte klanken, dat was
alles, wat geuoord werd, maur alles
maakte den indruk, alsof zij met een
bepaald doel/hier waren.
Tibbie vroég zich af, of het overige
van het gezili ie\#\hj*d geim .tü van de
vieomde gehjburt^rtis in den nacht; op
gewonden wjierp zij haar peignoir om
en opende <le deur. Zij meende brand
lucht te metken, maar er was geen
rook in Inus noch eenig teeken, dat
de anderejf wakker waren. Zij herin
nerde zirfh, waar de vertrekken van
Alison lagen en liep het breed e portaal
over en/een kleine gang door, die ze
gedeeltelijk afsloot. Ze vormden een
groote püite in den nieuwen vleugel,
die gee|n uitzicht had op het voorterras.
Zij klopte gejaagd, maar kreeg geen
antwoord. Na nog eens geklopt te heb
ben, opende zij de deur. Het was de
deur van de kleedkamer; een nachtlicht
brandde op een klein tafeltje voor hel
raam. dat een zwak licht wierp in den
versten hoek van de kamer, waar het
hed stond. Alison tag er alleen in en
nadat zij een sjtyip naar voren had ge
daan. zag libbn*. hoe vast zj sliepen
hoe haar gelaat de gemartelde uitdruk
king verloren had; toen vond zij het
moeilijk genoeg om tiaar te wekken.
..Alison, lieve, word wakker, er ge
beurt wat," zet zij, haar schouder aan
rakend.
Alison bewoog zich onrustig en open
de daarna verschrikt haar oogeit.
..Hen jij het Edmund? Wat tien je
laat: kom gauw m bed.zet zij ver
ward; toen zij Tibbie herkende, richt
te zij zich op haar elleboog op.
„Ben jij het Tibbie? ^Vat is er? Hun
j( niét slapen? Hoe tuut is het?"
„Half twee. Ik werd wakker door hel
leven buiten. Er zijn menschen op het
terras, een groot aantal e» atj schijnen
boos te zijn maar toch kalm. Kenigoii
hebben brandende bikkels in de hand
Waar is Edmund?
„Edmund is nog met boven gekomen
Ik heb hem 't laatst ui de bibliotheek
gezien. Menschen op het terras? Weet
je zeker, dut je niet gedroomd heb»,
lib?"
„Neen, kom maar mee naar mijn,ko
rnet of naar het raam op het portaal,
dan zul je het zien.
(Wordt vervolgd).
t