Blad. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu WERKERK 1UDERKERK,, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Dinsdag 3 Juli 1923 62"Jaargang No. 15275 Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen ZOON EN Niet door menschenlianden gebouwd De verhouding van Engeland tot Frankrijk. r ir origi- 4 Dank zij de bemiddelingsactie van het het FEUILLETON. (Wordt vervolgd.) 1447 21 •plombeerde sakken leren, skies. Ik weet hem er- huis het GOUDA enorm de me- tkelijke en het 1 70 676 34* andeerd zuiver len Medailles ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal ƒ8.15, met Zondagsblad ƒ8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, b|j onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur.; Administratie Tel. Int. 82; Redactie Tel. 545 Het aantal Belgische soldaten, die door den bomaanslag om het leven zijn gekomen -ït irleken VORMERVEER Uit het Engelsch van DAVID LYALL door J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM (Nadruk verboden.) Hun is alleen toegestaan mee te nemen. Zij moeten zich mondvoorraad voor twee dagen voor- Menigeen verbeeldt zich een menschen- kenner ie zijn omdat hij niemand ver trouwt. laat verhongeren,’’ zei er een. hem hierheen, en laat hij ons man onder oogen komen. Anders mag hij blijven en verbranden Mannen van Birtley, jelui bent je verstand kwijt,” klonk de stem van Tibbie helder en scherp; „en jullie weet, dat je door het werk van dezen nacht het er niet beter op zult maken, Interventie van het Vatikaan. De Dr. Kienböck over de Oostenrijksche Reeds eenigen tijd publiceerde het En gelsche blad de „Observer” verschillende ar tikelen waarin het Frankrijk aanvalt en een bijzondere critiek uitoefent de Fransche Regeering, die maar stfeeds in gebreke blijft op de Engelsche vragen te antwoorden. Het is thans een nieuw artikel van buiten gewoon dreigenden en onhebbelijken toon, o.a. wordt aangekondigd dat de Engelsche regeering voornemens is binnen een week af te rekenen met Frankrijk en dit land voort aan zal uitschakelen, dat in Frankrijk veel kwaad bloed heeft gezet. In leidende Fransche kringen is men ten zeerste verbaasd dat de Daily Mail tot nog toe zeer Fransch gezind, er toe is overge gaan het essentieele deel van het’artikel te bevestigen. De verwondering over deze perscampagne is groot en men begrijpt niet dat de Engelsche regeering de beh<?efte ge voeld heeft, zich aldus te uiten, hoewel zij toch weten kon, dat alleen de Belgische cri sis het antwoord zoolang vertraagd had en dat St. Aulaire, zoodra die crisis geëindigd was, dus Zaterdag, instructies had gekre gen voor een bezoek, dat hij heden aan het departement van buitenlandsche zaken bren gen moest. Men verbaast zich er vooral over dat zij een dergelijke perscampagne heeft doen beginnen, hetgeen wel de allesslecht- ste manier is om het eens te worden, aan gezien deze heftige aanvallen op de Fran sche politiek vanzelf in de Fransche pers weer even heftige antwoorden uitlokken. De Fransche bladen uitten hun ergernis en verlangden een tegenspraak van de Brit- sche regeering, tenzij, wat men voorloopig niet aannemen kan, deze laatste opzettelijk op een spoedige breuk met Frankrijk mocht willen aansturen. Men is echter overtuigd, dat het felle artikel van de „Observer” niet geïnspireerd is door het tegenwoordige En gelsche kabinet, maar door Lloyd George, die, zooals de „Matin" het uitdrukt, „de beide naties met alle geweld brouilleeren wil, om de plannen te dienen van een poli- tiek-financieel kabaal tusschen Londen en Berlijn, voor gezamenlijke rekening opge zet". Mocht het artikel inderdaad door de En gelsche regeering geïnspireerd zijn, dan, zoo betoogt men, is een spoedige breuk stellig onvermijdelijk. Er is geen samenwerking meer mogelijk en heel Frankrijk zou in op stand komen .indien Engeland de pretentie had het een bepaalde wijze van onderhan delen op te dringen en daarbij den toon aan te wenden, die Curzon bjj tijden (nog niet eens altijd) tegen de Sovjets of Angaro ge bruikt. Buiten het artikel van de „Observer” om Dr. Kienböck, de Oostenrijksche minister van financiën, heeft tegen de sociaal-domo- erotische critiek dat de Oostenrijksche lee- ning in Engeland, Amerika en Nederland te laag uitgegeven zou zyn geweest, het vol gende aangevoerd: „De Oostenrykscho re geering heeft zich moeite gegeven, de lea ning onder zoo gunstige condities uls mo gelijk op te nemen, en de koers, waarmede in het buitenland reeds gehandeld werd, is een bewys van het vertrouwen en de sym pathie die men in de wereld voor ona üos- tenrijkers heeft. Het is nu gebleken, dat het geloof in de ontwikkeling van Oostenrijk by het Engel sche, Amerikaansche en Holandsche publiek grooter is, dan onze vrienden in het buiten land zelfs hebben aangenomen. Wanneer de Oostenrijksche sociaal-democraten den uit- schryvingskoers der leening te laag vinden, zoo moet men hierop antwoorden, dat zich eenigen van den tegenpartij maanden lang veel moeite hebben gegeven onzen finan- cieelen toestand zoo ongunstig mogelijk voor te stellen. Daardoor werden de kansen voor onze leening verminderd. Hoe grooter de beteekenis van den tegenwerkende cri tiek in het buitenland was, des te duurder werd de leening voor Oostenrijk. Het groot succes der leening in het buitenland zal ze ker ovk voor ieder Oostenrijker een aanspo ring zjjn, aan de Volkenbondsleening deel te nemen." Juist negen jaar na den aanslag in Sera- jewo is van de hand van den Servischen ge schiedkundige Stanoje Stanojewitsj, profes sor aan de L’niversiteit van Belgrado, een brochure verschenen, als bijdrage tot de wordingsgeschiedenis van den grooten oor- 94 - Alison sprong het bed uit; Tibbie gaf haar den peignoir aan, die over den rug van den stoel hing en zij stak haar voeten in een paar muiltjes. Samen gin gen zij toen naar het raam op het por taal, dat wijd open stond, om de koele nachtlucht door het huis te laten stroo- men. De menigte had zich nu verspreid, het scheen, dat zij het huis omsingeld hadden; slechts enkelen bevonden zich nu op het voorterras. „Ik moet naar Edmund gaan, Tib,” ze* Alison, terwijl zij bleek werd. „Ik geloof, dat het arbeiders zijn. Ik heb gehoord, dat zij eerder bedreigingen geuit hebben. Wij moeten ons gauw aankleeden, om zoo noodig naar buiten te kunnen gaan „Ben je niet bang, om naar hen toe te gaan, Ailie?” „Bang? Ik? Waarom zou ik? Natuur lijk ga ik naar buiten. Ik moet zoo mo gelijk eerder dan Edmund bij hen zijn. Nu,” voegde zij er hard aan toe, „zal is tot 20 verhoogd. Vele gewonden bevinden zich in zeer ernstigen toestand. De ontplofbare stof in de wagon moet, naar de uitwerking te oordeelen, een zeer groote hoeveelheid van een krachtig explo sief z\jn geweest. De wagon is totaal ver nield. Het schijnt de bedoeling der daders te zijn geweest de ontploffing op de brug zelf te doen plaats hebben, doch zij kwam waar schijnlijk te vroeg. Volgens de Frankf. Ztg. Is hij het onge luk ook een Fransch generaal om het leven gekomen. Op bevel van generaal Degoutte is ook voor het geheele district der steden Mül- heim, Oberhausen en Hambprn in verband met den bomaanslag op de Rijnbrug bij Duisburg het geheele tramverkeer en het verkeer met autö’s en motorrijwielen ver boden. Slechts levensmiddelenauto’s mogen rijden. De tram en de auto’s vormden de laatste verkeersmiddelen in dit gebied. Het verkeer op de spoorlijn van Dortmund naar LütgenDortmund is door de Franschen stopgezet. Gistermiddag om 5 uur versche nen op het station Isenburg Fransche be ambten der crimineele politie, die de stop zetting van het verkeer eischen. De reizi gers moesten de pasvisa laten zien, en wan neer dit ontbrak werden hooge geldboaien opgelegd. Daar de staat van beleg des middags pok tot Miilheim en Ruhrort werd uitgebreid, kwam ook daar het straatverkeer tot stil stand. De Belgische troepen zijn zeer opgewon den. Men vreest, dat eventueele nieuwe sa botage de ernstige gevolpej^ voor de gijze laars kunnen hebben. J)e Fransche en Belgische vertegenwoor digers in de Rijnlandcommissie hebben be sloten tot nieuwe sancties tegen de Duitsche spoorwegbeambten, die zich nog in het be zette gebied bevinden. Naar het heet zullen de eerstvolgende dagen niet minder dan 9000 beambten met hun gezinnen worden uitgewezen. Alle Duitsche spoorwegbeambten in het bezette gebied hebben bevel ontvangen zich op 2 Juli: des nam. te 4 uur aan te melden in de wachtkamers, ten einde naar het on bezette gebied te worden gevoerd. Zij moe ten de sleutels hunner woningen meebren gen en inleveren. Zij worden aansprakelyk gesteld voor het beschadigen of verdwijnen van goéderen, handbagage van zien. builen en bejammerden de gebeurtenis van dezen nacht. Tibbie kon een jeug digen stalknecht bewegen te paard naar de stad hulp te gaan halen en toen zet- De bomaanslag op den Belgischen trein. Verscherpte maatregelen. stakingsbeweging in Duitschland leening. De moord te Serajewo. oordeelt men echter in Frankrijk ook dat de verhouding tot Engeland tot een crisis ge komen is en dat men een zeer moeilijke week tegemoet gaat. De „Temps" betoogt met opzettelijke kalmte, omdat het blad zegt niet den vrijen loop te willen laten aan de verontwaardiging dif men in Frankrijk gevoelt, dat indien Engeland zijn dreigement, een afzonderlijke afspraak met Duitschland te maken, uit voerde en daarna tezamen met Amerika druk zou uitoefenen op Frankrijk, om Frankrijk tot betaling van zijn schulden te dwingen, dit verderfelijk zou zijn voor de geheele wereld. Een permanente twist zou in stand worden gehouden tusschen Frank rijk en Duitschland, beiden zouden worden bedreigd in hun politieke onafhankelijkheid door de financieele eischen van Engeland. Ook Italië zou zich niet kunnen vrijmaken, want Frankrijks en Duitschlands toestand zou het alle vrijheid van beweging ontne men, vooral voor de grondstoffen. De voor ziening van Rusland en de andere Europee- sche volken zou geheel afhankelijk zijn van een mogendheid, die alle kapitalen en het heele Europeesche evenwicht in handen heb ben zou. Dit is, volgens de „Temps", een grandiose overheerschingsdroom. Zoover z(jn Napoleon noch Bismarck ooit gegaan. Maar de vraag is, of die droom niet in een nachtmerrie zou overgaan. De „Temps” be sluit met niet te geloóven, dat Duitschland zijn financiën zal kunnen herstellen en op nieuw een solvabele afnemer worden, indien Engeland de twisten tusschen de Europee sche naties aldus aanstookt en over Europa de zwaarste hegemonie tracht te vestigen, die ooit heeft bestaan. Van gezaghebbende zijde te Londen wordt thans verklaard dat het volstrekt voorbarig is te spreken van een afzonderlijk optreden van Groot-Brittannië tegenover Duitschland. Er wordt op gewezen, dat het Britsche ka binet niet in staat is, een beslissing te ne men t<jn aanzien van zijn houding zdolang het het Fransche standpunt niet kent. Het is op het oogenblik niet mpgelijk, te zeg gen, tot welke actie Groot-Britannië zal overgaan, indien het ten slotte het onmo gelijk vindt, de standpunten van Engeland en Frankrijk met elkaar te verzoenen. In het Lagerhuis verklaarde Baldwin dat de Engelsche regeering zich volkomen be wust is van den ernst van den toestand en deed wat zij kom om de zaken te bespoe digen. 1 D.D.D. enezen, die U st maakt. Die dat branden- dwijnen. Vele ie raad waren, eds genezen, it bij vinden. (proefflacon itige D.D.D.- pothekers en ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den beiorgkring) 1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den besorgkringi 1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regelt ƒ2.05, elke regel meer ƒ0.60. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceer- den prijs. Groote letters en randen worden Iterekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuMchenkomst van soliede boekhan delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. Naar aanleiding van den jongsten bomaan slag te Duisburg heeft de Paus de Duitsche regeering verzocht het verzet in het Ruhr- gebied te doen eindigen. hij noch van zijn daden, noch van zijn woorden meester zijn. Zij gingen elk naar haar kamer en kleedden zich zoo snel mogelijk. Maar •oen zij gereed waren om naar beneden te gaan, was de brandlucht sterker ge werden en de rook doordrong het ge- leeie huis. Tibbie snelde hevig ver schrikt naar beneden en deed de bou ten van de voordeur; op hetzelfde oogenblik kwam Kicketts aanloópen uit zijn kleine slaapkamer naast de provi siekamer, om te zien, wat er gaande was. „Het huis staat in brand zei Tibbie heel kalm. „Er staan groot aantal menschen buiten. ministerie van Arbeid is de dreigende sta king der metaalarbeiders vourloopig uitge steld. Het bondsbestuur gaat echter voort met het nemen van maatregelen om de sta king terstond te doen uitbreken, indien de .stakingsleider» dit noodig achten. De «mder- handelingen worden vandaag in het minis terie van Arbeid voortgezet. Zooals bekend weigeren de metaalarbeiders het voorstel tier patroons te aanvaarden om het index cijfer vast te stellen op 30 van het cijfer, at de Rijksbank door den annkoop van goud vaststelt, terwijl z(j ook geen percentage van den toeslag op de douanerechten in goud of van dep dollarkoers voor de bere kening van het indexcijfer willen aanvaar den, terwijl de werkgever» tegen vaststel ling van het indexcijfer op de door de ar beiders voorgestekle gegevens zijn, daar ;.(j vreezen, dat dit te veel invloed op de prij zen der levensmiddelen en goederen in het binnenland zal hebben. Het uitbreken van een staking der metaalarbeiders te Berlijn zal van groote beteekenis zijn, daar dit het sein zal zijn voor een loonstrijd in het ge heele land. log. De N. R. Crt. ontleend daaraan het vol gende: Stanojewitsj stelt voorop, dat de Servi sche regeering door het gebeurde evenzeer verrast was als de Ballplatz. Ook in Oosten rijk geloofde men niet dat de officieele krin gen te Belgrado in den aanslag de hand had den; uitlatingen van graaf Berchtold, die zelfs verklaard zou hebben dat naar zijn meening de moord der Servische regeering hoogst onwelkom was. van den ter onder zoek naar Serajewo gezonden Ritter von Wiesner, van Tisza bewijzen dit De eigenlijke aanstichter van den aanslag was luitenant Dimitrijcwitsj, die lijnrecht tegenover Paajitsj stond. D imitrijewitaj, zoo vertelt de schrijver, had met z(jn omge ving b(j den moord op Draga en Elexander Obrenowitsj in 1908 een belangrijke rol ge speeld. Gedeeltelijk ter bevordering van nun eigen veiligheid, deels ook ter bescherming van hun belangen, stichtten de officieren die daarbij betrokken waren een soort bond, die later herhaaldelijk in de binnenlandsche po litiek trachtte in te grijpen. Hoe meer zich echter de democratische geest baan brak, hoe sterker de tegenstand van de burgerij zich deed voelen, en zoo verdween de sa- menzweerdersbond geleidelijk van het poli tiek tooneel. In 1906 hoorde men zijn naam voor het laatst. Tijdens de annex at iecri sta echter stak hij het hoofd weer op. De „Na- rodna Oldbrana”, die terzolfdertijd opge richt werd, was den officieren niet militant genoeg. Een aantal hunner vereenigde zich in een geheimen bond „Ujedinjenje ill Smrt", „vereeniging of dood”, die het ka rakter droeg van een bond van Carbonari. Weldratelde deze driehonderd leden; met revolutionaire middelen en terroristische be wegingen trachtte men het nationale vraag stuk <>p te lossen; de militaire party, die Pasjitsj bestreed, was in den bond gecon centreerd. Leider was Dragoetin Dimitriie- witsj, die na den aanslag op Elexander en Draga opgeklommen was tot stafofficier, en op de jongeren een betooverende macht uitoefende. Majoor Vojislaf Tankosltsj, vroeger hoofd van Macedonische Kom Had ji’», was zijn rechterhand. Na de samenkomst van Frans Ferdinand en Wilhelm 11 op het slot Konojistje. roo verhaalt prof. Stanojewitsj verder, ontving Dimitrijcwitsj, die destijds chef by den be richtendienst van den staf was, van Russi sche zijde de mededceling, dat Keizer Wil helm voor het plan van den Oostcnrykschen troonopvolger om Servië te overvallen, ge wonnen was, en zijn hulp had toegezegd. Later volgende berichten overtuigen Dimi- trijewitsj van de juistheid van de Russische mededeeling. De hem overgebrachte plan nen voor de manoeuvres in Bosnië sterkten hem in die overtuiging, evenals het feit, dat de aartshertog naar Serajewo wilde komen. Hij zag hierin slechts een soort generale hen toespreken.” Tibbie had hoegenaamd geen vrees voor de heden uit Birtley en zij kende allen. Er waren op dien - noorflottigen nacht met veel huizen vertegenwoor digd, die zij op het een of andere tijd stip met bezocht had met een bood schap van barmhartigheid. Anderen, die hen met kenden, zouden hen de ruw ste en gevaarlijkste troep ter wereld noemen. Dit was Tibbie s oordeel niet. Zij aarzelde geen oogenblik hen onder de oogen te zien, evenmin had zij het gevoel gevaar te loopen. Toen de zwa re bouten met behulp van Kicketts wa ren weggenomen en de deur wijd open geworpen werd, had zij geen ontzag lijke menigte voor zich. Zij waren, ais het ware door een magneet aangetrok ken, naar de andere zijde van het huis gegaan. Een oogenblik later schoot het Kicketts, een Ik zal (iOUDSCHE COURANT. haai pas te binnen, dat de bibliotheek, v' aar de heer des huizes vermoedeiijk zijn zou. aan de achterzijde van huis lag. Zij snelde door het huis terug en ontmoette bij de deur van de biblio theek Alison, die haar handenwringend tegemoet kwam. „■Edmund is er met, libbte met, waar hij heen is. Heb je gena gezien?” Tibbie schudde het hoofd. „ik moet de brandspuiten opbellen, zei zij met vaste stem. „Het vuur neemt toe en met dezen wind en nu alles zoo droog als kurk is, zal er mogenochtend niets over zijn van Old Hall Zij liep naar de telefoon, maar er scheen iets met in orde te zijn, want zij kon geen antwoord krijgen. Zij vermoedde, dat een hunner nog wraakgieriger dan de rest, den draad had doorgesneden. Elk oogenblik was kostbaar, elke minuut moest de ge vreesde kracht doen toenemen, die in korten tijd een totale vernieling kon aanrichten. Het was Tibbie, die de leiding nam; zij deed alsof de plaatsbaar behoorde. Ahson stond bleek en met droge oogen to te zien; naar het scheen, was zij zich niet bewust van den omvang, dien het gevaar nu reeds had. 'Te midden van dit alles kwam Mad ge, halfgekleed naar beneden vliegen en ook de verschrikte dienstmeisjes, de een nog wanhopiger dan de andere; zij stondeh tegen elkaar aangedrongen te maai erger, ook voor je vrouwen on kinderen. Mijnheer Crewe is met in huis. Zullen jelui daar zoo blijven staan en alles laten verbranden, zonder let» voor de meesteres te doen, die altijd jelui vriendin is geweest, ik schaam- mij voor jelui!” „Wij hebben het met in brand ge- sioken. juffrouw. Het is het werk van den Heer, riepen eenigen m koor, „en Hij zal met tevreden zijn, voordat er balk noch steen van Old Hall meer op ellwiar staat.” Maar de dappere woorden van Tib bie maakten hen toch beschaamd zij gingen het huis binnen, en brachten, volgens haar aanwijzingen, wat m huis was, naar buitert Ahson stond er als verlamd bij en stak geen hand tot hulp uit,; oogen- schijnlijk Irok zij er zich mets van aan, dat haar tehuis weldra een prooi der vlammen moest worden, en dat er waar schijnhjk, als de ochtend zou dagen mets meer over zou zijn dan een hoop verkoolde overblijfselen van vier mu ren, die naakt en somber in het och- tendgrauwen zouden staan. „Kijk naar Ahson, Tibbie,” fluister de Madge huiverend. „Zij ziet er uit, of zij niet wel bij het hoofd is. Oa naar haar toe. Wat doet het er toe, of de boel verbrandt; waarschijnlijk is alles door verzekering behoorlijk gedekt. Van dat soort dingen liet vader niets ongedaan.” te zij heel kalm, en naar oen, hoe snel (■ok, toch wel overdacht plan, de be dienden aai) het werk, om voorwerpen, die de meeste waarde hadden, te red den. Er waren er met veel. Een van zulk een omvang zou, indien bewoond was door lieden Van bescha ving en goeden smaak, gevuld zijn ge- v eest met goede schilderijen en zeld zame smuisterijen, die alle opofferin gen. welke een zoo kritiek oqgenblik vergen kon, waard waren. Het zilver n de persoonlijke eigendommen waren echter het eemge wat de moeite van het redden waard was; de schilderijen beleekenden met veel. En wat de meu belen betrof, al hadden zij veel geld gekost, en al namen zij veel plaats in, ve I bijzonders was er niet bij. Door de open ramen van de bibliotheek stap te Tibbie daarna naar buiten en sprak tot de mannen, die daar met dreigend gelaat verzameld stonden. „Het is mijnheer, dien wij hebben moeten, den man, die ons in Birtley „Stuur a 18 een K

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1923 | | pagina 1