£.1
J
NIEUWS- IEN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, boskoop, gouderak,
WERKERK OUDERKERK., OUDEWATER, REJEUWUK, SCHOONHOVEN,
02*Jaargang
No. f8290
I
'I
ZOON
J
us
HET GELUK DER RIJKEN
Het Engelsche antwoord.
I
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Fé'estdagei
HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
-lle'
Vrijdag 20 Juli 1023
fiOllDSCHËCOMT
j
de
BUITENLANDSCH NIEUWS.
600
HOOFÜb. UK 11.
I
illandia-druk-
men-
Wordt vervolgd)
1
gatie-
ihaakl
er en,
den
Dag”,
allen
room,
ijfers.
schit-
Alle
Ware voornaamheid is even bescheiden
als ware bescheidenheid voornaam.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend
Redactie Tel. 546
iweg
M: E.
UDK-
SLIE
211
iOUüA
«TERING
rziekten, Vetzucht,
erziekte en Bleek
TEN CATE
Rotterdam).
0 ing.; 3.65 geb-
,s ons
lusl-
geen
ivoor
ijs de
FEUILLETOM.
(THE MAN OF PROPERTY)
door JOHN GALSWORTHY
in de vertaling van
Mevr. J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
Nadruk verboden.
BINNENLAND.
De op wacht geldatell ing van categorie C.
Van het wapen der infanterie zijn
alfe sergeanten gerangschikt In cate
gorie C met ingang van 1 Augustus
a 4. uit den dienst ontslagen, onder
toekenning van wachtgeld.
Het loonvraagstuk ia gisteren opnieuw
op het Rtfksdepartement van financiën be
sproken. De regeering verklaarde zich
daarbij bereid allen die in dienst zyn van
het Duitsche Rijk loon van een eenigszins
De economische toestand in het bezette
gebied wordt steeds treuriger. Eiken dag
worden meer fabrieken gesloten. Gisteren
weiden weer 129 spoorwegmannen met hun
gezinnen te zamen 525 personen uitgezet.
123 kantoren van het Essener Handelshof
werden met inbegrip van meubilair en ver
der toebehooren in beslag genomen. De 43
in de lokalen gevestigde kantoren moeten
binnen 10 dagen hun bescheiden verwijde
ren.
Het loonvraagstuk in Duitschland. Di.jWirth in Kome. Uit het be
zette gebied. De Nederlandsche vlootplWnnen in het Lagerhuis bespro
ken. Stakingen en onlusten in Polen.
Kabinet L»-*.-a__ - f
half Uu^ besteed l aan de
d aan
igUie-
In Polen is een staking uitgebroken waar
bij het reeds tot ernstige botsingen is ge
komen tusschen de stakers en de politie.
Te Lodz staan alle fabrieken stil. De kou-
senfabriek van E. Hinzer werd ongeveer
leeggeplunderd.
De politie trachtte een bijeenkomst waar
in de communisten de arbeiders tot een
agressief optreden aanspoorden, uiteen te
jagen. Hierbij kwam het tot een hevig tu
mult, waarbij een arbeider werd gedood en
verschillenden gewond.
De Ministerraad te Warschau heeft zich
onder voorzitterschap van den vice-presi
dent Lombinski met den toestand bezig ge
houden en besloot sterke afdeelingen po-
litietroepen te Lodz te concentreeren. Uit
Kapitein Ehrhardt, die sinds Dinsdag
avond wist te ontvluchten, is nog steeds
niet te vinden. Men weet zelfs niet in welke
richting hjj ontkomen is, noch op welke
■wijze hij zich als bij tooverslag aan alle
nasporingen heeft weten te onttrekken.
Vermoedt wordt alleen dat hij naar Mün
chen is gegaan en thans reeds over den
grens is. Toch zal Maandag het Staatsge-
rechtshof een begin maken met het pro
ces.
Dat behalve prinses Margarethe von Ho-
henlohe-Oringen nog veel andere beklaag
den aanwezig zullen zjjn is onwaarschijnlijk.
Caemtochan wordt gemeld, dat het ook daar
gisteren tot bloedige botsingen ia gekomen
uaar de stakers trachtten de werkwilligen
van de Falzai fabriek met gewe|4 te dwin-
genlret werk neer te leggen.
Toen de politie verscheen werd op haai'
uit verschillende ramen geschoten. Een
agent werd zwaar en zeven andere licht
gewond. Van de stakers werden er negen
door kogels ën twee door sabelhouwen ge
wond.
Te Warschau zelf breidt de staking der
.metaalarbeiders zich uit. Vyf-en-zeventig
pCt. heeft thftnq den arbeid neergelegd. Te
Bei-nou is in een vergadering van arbeiders
waar ruim, iü.OOÖ personen tegenwoordig
waren, een motie aangenomen, dat vandaag
de staking tot alle fabrieken moet worden
uitgebreid.
Franco par post per kwartaal ƒ8.15, mat Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 11, GOUDA,
bü onze agenten en loopers, I den boekhandel en de postkantoren. J
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur.; Administratie Tel. IntJ 82;
Qe „Vossische Zeitung” meldt: De voot-
jnaiige eerste luitenant Ankermann, die on
geveer een jaar geleden te zamen met den
koopman Weichhardt Maximilian Harden in
diens villa van achteren aanviel en ernstig
verwondde, is te Weenen gearresteerd.
Ie
dennidrgèn vibeg zoufi
JÏHet geheele stukfbevat
Wwerp-Jfptwoord 'keil', e|
1 brief) «joch bovendien
partemfent van
handel in verbs
Volgens een part, telegr. aan de N. R.
Crt. vertoeft Dr. Wirth, gewezen Duitsch
Rijkskanselier te Rome, waar hy een lang
durig onderhoud heeft gehad met Kardinaal
Gaspari en diens vertegenwoordiger Pi-
zardo.
In Engeland Is bij de bespreking der Ma-
rinebegrooting de vlootbasis te Singapore
weer ter sprake gekomen. In het bijzonder
werd gewezen op een nieuwe basis in Ned.
Oost-Indië. Darbishire (Liberaal) keurde
het plan-Sigapore af, omdat het deel uit
maakte van een aggressieve politiek, (.lie
oorlog in de toekomst onvermijdelijk zou
maken. Het plan was volgens hem in strijd
met den geest van het verdrag van Was
hington, het wekte verbittering in Japan en
het had Nederland genoopt tot het voorne
men om 17 millioen pond sterling voor zijn
vloot en 8 millioen pond WÈbr de vloot
basis in Nederlandsch Oost-Indië te beste
den.
Banbury (conservatief) was van meening
dat Groot-Brittannië hoegenaamd niets te
maken had met wat Nederland zou doen,
en ofschoon hij ten sterkste vóór bezuini
ging was, moest Groot-Brittannië toch,
koste wat het kost, een sterke vloot en een
sterk leger in stand houden, omdat dit
waarachtige zuinigheid was.
In Potsdam zal op 29 Juli a.s. een groote
communistische betooging worden gehou
den, waarvoor door de autoriteiten om
vangrijke voorzorgsmaatregelen Worden ge
nomen.
••.en muuhcuv reu» iwee rraiucne soiuatm.
ui nem neen een zekere mux i imii oa-
lungs mee eigen levensgevaar twee r ran.
Mine soldaten uu uen ityn gereu. ueneiaa>
jucnei, ue gedeiegeerue van <ie Kyuuuul
commissie, heeft riaui zyn nulde geur seal
en nen verzoent een weusch te kennen te
geven, r ladt verzocht genade voor ue ze
ven ter dood veroordeelde uuiUchein. uit
verzoek is naar Koblenz overgebinuiL.
lihLGlb.
De ex-keizerin van Mexico stervende.
in de Parysche editie van de „emeagv
Inbune’ komt het benefit voor, dat ea
keizerin van Mexico, fttane CnanoWe, de
heldin van een der meest aangrypemie ge*
beurtenissen van de 19de eeuw, stervende
is. De ex-keizenn, die gedurende langen
tyd reeds zwakzinnig is, bevindt zich te
Brussel in haar kasteel Bouchont. Haar
neef, de komng van Belgib werd naar net
kasteel geroepen.
De keizerin, die 83 jaar oud is, is tie
laatste vyftig jaren van haar leven lijdende
geweest. Zij verloor namelijk haar verstami
in de dagen van de Mexicaansche revmutie,
toen de opstandelingen haar eedgenoot lu-
stileerden en zy gedwongen werd dit wreerie
schouwspel bij te wonen. Dat was op 19
Juni 1867. Sedert dien verschrikkaiykea
dag woonde zy nu een» in Ooatenryk, dan
weer in Duitschland of België, doch steeds
in de overtuiging dat haar echtgenoot nuip
behoefde in zyn stryd tegen de „Mexicaan
sche opstandelingen”. Men beweert, dat zy
nipuner een zuiver besef heeft gehad van
dan dood van Maxinuliaan, van den val van
haar vriend en beschermer Napoleon lil ot
zelf» van het echec van het hui» van Habs
burg, waartoe ook zy behoorde.
Gedurende de Duitsche bezetting van Bei
gië waren de Belgen genoodzaakt de lij
dende keizerin achter te laten. T(jdena de
geheel bezetting werd zij, op speciale or
der van den Duitschen Keizer, met do mees
te omzichtigheid en de stipste zorgen be
handeld en een netwerk van nieuwe legen
den ontstond rondom haar. En hiervan ia,
het verhaal van een onderhoud, dat Hinden
burg met haar zou hebben gehad en waar
bij Maria Charlotte hem in de Duitsche taal
haar moedertaal en van beschuldigde
oorlog tegen haar te willen voeren. Z(j voor
spelde hem echter by die gelegenhckl, dat
hjj „door God en Keizer"z ou worden ret-
sligen. Het verhaal zegt, dat zij er I»
slaagde zelfs Hindenburg te imponeerep.
dia haar beschouwde als een profetes.
ABONNEMENTSPRIJS^ per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagtbla
par kwartaal 2.90, per waak 22 cent, overal waar de bezorging per looper ge^hied
DUITSCHLAND.
Huidziekten in de Palts.
Prof. Leo von Zurjbusch, de bekende
hoogleeraar in huidziekten aan de universi-
teit van München, beschrijft in een artikel
de toeneming van de geslachtsziekten in de
Palts, waar hij een onderzoek heeft inge
steld voor de Roerbezetting begon.
Er was, zegt h(j, in dit welvarende land
met vele dorpen en kleine stadjes alleen
Ludwigshafen heeft iets van een groote
stad voor den oorlog weinig prostitutie.
Zelfs in de voornaamste ziekenhuizen kwa
men geslachtsziekten onder de patiënten
slechts sporadisch voor.
Tijdens den oorlog, toen de Palts wemel
de van troepen, namen de ziekten, dank zy
de strenge maatregelen van de militaire en
de burgerlijke overheid, slechts weinig toe.
In 1917 werden er in alle ziekenhuizen van
het land met een bevolking van 957.000 zie
len, niet meer dan een 250 vrouwen voor
behandeld. In München b.v. was het aantal
naar verhouding ongeveer zes maal meer.
Toen echter de Franschen met blanke en
zwarte troepen de Palts hadden bezet, steeg
daar het aantal tot meer dan het drievou
dige. Prof. v. Zumbusch geeft dan een be
schrijving van den toestand, die de invoe
ring van de bordeelen door de bezettende
mocht ingevoerd om de aanrandingen
van vrouwen en kinderen te verminderen
in de Paltster steden heeft gebracht We
zullen die bizooderheden maar weglaten.
Zyn slotsom is, dat de bezetting van de
Palts ook „een eminent gevaar voor de ge
zondheid” is.
7) -
De oude Jolyon weigerde. Hij ging
naar de voordeur en wachtte tot zij in
hun barouchet zaten, knikte hen toe,
daar hij zijn wrok reeds vergeten was.
Mevrouw James zat met het gezicht
naai de paarden, recht en majestueus
met haar kastanjebruine haar, links
van haar Irene de twee echtgenoo-
ten, vader en zoon, zaten wat voor
overgebogen, alsof zij iets verwachtten,
tegenover hun vrouwen. De oude Jo-
,b on zag hen wegrijden in het zonlicht,
op en neer bewegende op de spnng-
veeren kussens, zwijgende, zachtjes
zwaaiend bij iedere beweging van het
rijtuig.
Gedurende den rit werd de stilte ver
bi oken door mevrouw James.
,,Heb je ooit zoo’n verzameling
schen gezien?”
Soames keek haar met half gesloten
oogen aan, knikte en hij zag, dat Irene
hem een van haar onpeilbare blikken
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van zoliede boekhan
delaren, Advertentiebureau» en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
do huwelijksvoorwaarden, in staat was
gesteld een voordeelig gebruik te ma
ken.
„Wat was haar vader?.’
„Hij heette Heron en hij was, zop-
als zij mij zeggen, een professor.
Roger schudde zijn hoofd.
„Daar zit geen geld in,” zeide hij.
„Zij zeggen, dat zijn grootvader van
moederszijde iu cement handelde.”
Het gelaat van Hoger klaarde op.
„Maar hij ging bankroet, vervolgde
Nicholas.
„O!” riep Koger uit. „Soames zal
moeite met haar hebben, let op mijn
woorden, hij zal moeite hebben zij
heeft een vreemde uitdrukking m haar
oogen.”
Nicholas bevochtigde zijn lippen.
„Zij is een mooie vrouw,” en hij be
duidde een straatveger om op zij te
gaan.
„Hoe kreeg hij haar?” vroeg Koger
nu. „Zij moet hem een aardige som
aan haar toilet kosten
„Ann vertelde mij,” antwoordde Ni
cholas, „dat hij razend op haar was,
zij heeft hem vijf keer geweigerd ik
kan zien dat James er zich zenuwach
tig over maakt.”
„O,” zei Roger weer, „het spijt mij
voor James; hij had al moeite met Dar-
be.” Zijn frissche kleur was door de
wandeling verhoogd, hij zwaaide zijn
parapluie meer dan gewoonlijkJJbt op
de hoogte van zijn oogen. Uok op het
gelaat van Nicholas lag een aangena
me uitdrukking.
Benesj, die zooals men weet in Belgie
vertoefd, heeft als zijn meening openlijk te
kennen gegeven dat een breuk tusschen
Londen en Pkrys voor België en Tsjecho-
Slowakye funeste gevolgen zou hebben.
Men moest te zamen gaan en te dien op
zichte was Benesj nogal optimistisch ge
stemd. Ten aanzien van de scadevergoe-
dingsquaestie was het noodig, dat duidelijke
en ruiterlijke verklaringen zoowel van de
eene als van de andere zyde een einde
maakten aan de misverstanden, opdat nie
mand te goeder trouw voortging met het
vergiftigen van de openbare meening.
Benesj verklaarde, dat hij 28 Juli de con
ferentie te Sinaia zou bywonen, waar hij de
Kleine Entente op de hoogte zou stellen
van de stappen, die hjj te Londen had ge
daan, en waar men het financieel herstel
van Hongarije en de Balkanquaestie zal be
spreken.
voeligheld te vinden. Wat hadden zij
vopr tijd om overgevoelig te ziju in dat
groote Londen, dat zij hadden veroverd
en waarin zij geheel opgingen?
toewierp. Het is zeer waarschijnlijk,
dat iedere tak van de familie Forsyte
die opmerking maakte, toen zij wegre
den van den „ontvangdag” van den
ouden Jolyon.
Onder de iaatót vertrekkende gasten
bevonden zich de vierde en vijfde
broeder, Nicholas en Koger, zij gingen
samen weg en richtten hun schreden
langs Hyde Park naar het Fraed Street
Station van den ondergrond-spoor.
Evenals alle aiidere Forsytes, die een
zekeren leeftijd hadden bereikt, hiel
den zij eigen rijtuig en maakten, m-
dien zij het maar eemgszms konden
vermijden, nooit gebruik van cabs.
Het was een heldere dag, de boomen
van het park stonden in de volle
schoonheid van hun bladertooi van
midden Juni; de broeders schenen geen
natuurschoon op te merken, hetgeen
evenwel bijdroeg tot de opgewektheid
van de wandeling en het gesprek.
„Ja,” zei Koger, „ze is een knappe
vrouw, die vrouw van Soamès. Ik heb
gehoord, dat zij het niet best samen
kunnen vinden.”
Deze broer had een hoog voorhoofd
en de frissche kleur van al de Forsy
tes; zijn lichtgrijze oogen namen de
voorgevels van de huizen aan den weg
op, en nu en dan hield hij zijn para
pluie horizontaal om de verschillende
hoogten te vergelijken.
„Zij heeft geen geld”, antwoordde
Nicholas. Hijzelf had veel geld ge
trouwd, waarvan hij, daar het toen nog
de gouden eeuw was voor de wet op
De oude Jolyon gaat naar de opera.
Den volgenden dag om vijl uur zat
de oude Jofyon alleen, met een sigaar
tusschen zijn lippen, en op de tafel
naast hem een kop thee. Hij was ver
niceid en voordat zijn sigaar nog mt
vs as, viel hij in slaap. Een vlieg ging
op zijn haar zitten, zijn ademhaling
klonk zwaar in de slaapwekkende stil
te, zijn bovenlip onder de witte snor
bewoog zich. De uigaaf die tusschen
do vingers van zijn geaarde en gerim
pelde hand lag, was neergevallen op
den leegen haard en brandde daar uit
Het sombere, kleine studeervertrek
niet zijn ramen van beschilderd glas om
het uitzicht te benemen, was geheel ge
vuld met donkergroen fluweel en zwaar
gesneden mahome-meubeien, waarvan
de oude Jolyon placht te zeggen- ,,H»A
zou mij niet verbazen, indien zij op
eer mooien dag een Imogen prijs op
brachten!”
Het was prettig om aan te denkeu,
dat hij later meer zou krijgen voor de
voorwerpen dan hij er voor had ge
geven.
ti hg
verontwaardiging onder
De 'fberichtgever van het Hbld. zegt,
niets is minder waar. Och zeggen de men
schep, |er loopen zooveel van die rebelsche
officieren vrjj rond, zou die eene nu moeten
bromden. De menschen hebben Wel iets aiL-
ders aan hun hoofd dan zich druk te maken
over de vlucht van Ehrhardt Een brood
kost thans 23.000 mark en dat zegt reeds
meer dan; genoeg-
„Voor mij is zij te bleek,” zei hij,
„maar haar figuur is prachtig.”
Roger antwoordde niet.
„Ik vind dat zij er zeer gedistingeerd
uit ziet,” zei hij ten laatste dit was
de hoogste prijs in den woordenschat
van de Forsytes. „Die jonge Bosinney
xzal door zichzelf nooit iets goeds uit-
rjehten. Bij Burkitt zeggen zij, dat hij
den van die artistieke jongelingen is,
die zich een denkbeeld in het hoofd
hebben gehaald de Engelsche aretntec-
luur te verbeteren, daar zit geen geld
in! Ik zou wel willen weten wat Timo
thy er van zou zeggen.”
Zij gingen het station binnen.
Welke klasse neem je? Ik ga tweede.
„Neen, ik moet niets van de tweede
klasse hebben,” zei Nicholas, „men
l an nooit weten, wat men daar op
doet.”
Hij nam een eerste klasse kaartje
neSr Notting Hill Gate, Roger een twee
de naar South Kensington. Daar de
trein een paar minuten later binnen
kwam, scheidden de twee broers en
gingen in hun respectievebji» coupé s.
Elk van de twee voelde zich wat ge
griefd, dat de ander zijn gewoonte niet
had gewijzigd om wat langer zijn ge
zelschap te genieten; maar zooals Ko
gel het in zijn gedachten onder woor
den bracht: „Nick was altijd een kop
pige vent.”
En zooals Nicholas het bij zichzelf
uitdrukte: „Roger was altijd een ruzie
maker.”
Bij de Forsytes was weinig pverge-
3mL-■■■LI-
De huiszoeking by de medeplichtigen van
GÖt^jlJieeft aangetoond, dat de bevinding
viln JMNrhardt reeds sedert vier weken was
.vixirliéreid. Behalve documenten vond mei
ook eqp nieuwe touwladder, zwarte mksker»
zagenmtalen helmen, enz.
Op> verzoek der Leipziger politie is te
Hamburg een neef vdn Ehrhardt, de koop
man Marl Ehrhardt, gearresteerd. Hy wordt
verdacht by de vlucht de hand in het spel
te hebben gehad.
Volgens de „VorwÖrts" zou de ontvluch-
tihg ffap Ehrhardt nieuwe opwinding en
het volk hebben
in puitschland. Dr. :'Wi
Néderlandsche vlootpluu
en onlust
vasta kvaarde te waarborgen, Het eerste ge
volg van dit beèluit zal Wtuurlyk zijn, dat
de U yksregeering zal moeten trachten de
inkomsten vip het ry^r een eenigszins vaste
waarde te ,véfrzéke(ren.|
Geleidely^A zullen dus de belastingen^
douanerechten en tarieven opnieuw tot hun
.jgoudbasi» moeten 'worden herleid.
Elkeh Woensdag zal men voortaan het
iindexcijfer voor de loopende week bepalen
eö jelken Donderdag zal de uit acht leden'
bestaande commissie, welke vertegenwoor
digers van regeering en vakverenigingen
Uit, dan de lopnèn- berekenen. Wekelijks i
zttllen echter alleen, de loonen van de rijks-
arbeiders worden perzien. Voor de ambte
naren zal dit slechts tweemadl per maand
geschieden. De beambten krijgen, zooals
Mins reeds het geval is, hun loon voor drie
ipaanden vooruitbeltaald. De eventueels in-
dexbijslagen billen zij om de 14 dagen krij
gen.
Je 1
kén. Stakingen
Het Britsche Kabinet heeft kisteden on-
gêVeer dri§ en een h-.”’ 1
behandeling vain- het ontwerp-aritwcxli
Duitschland, zander nochtans tot eert
taat t« komen,( zoodat $e beraadslagu
jj- ■tiwo^den voort
iniet slecihts hfdiUmt-
den begeleiqwden
Mvan
lun-
»ch-
de wyze waaróp de
len blijken. 9
leame geeft eenjgs-
jtrent de streklting
een en ander. d ti,
Men verneemt,' dat ikerschillende leden
van het kabinet bezwaren hebben gemaakt
tegen de wyze, waarop de Engelsche in
zichten zijn geformuleerd, omdat men meen
de, dat Duitschland zoodoende te gemakke-
lyk van verschilleb^ip verplichtingen zou af-
komen. Ml
Teekenend voor Jen toestand is ook, dat
Baldwin gelegenheid vond op een vraag
aangaande de kostah vap de bezetting mede
te deelen, dat de totyile Britschb strijdkrach
ten thans voor de bezetting gebezigd 8700
officieren en mansèhappen bedroegen met
een totaal aan kosten van 1.600.000, welk
bedrag uit de ontvangsten op rekening van
de schadevergoeding moet worden gekwe-
teii:
m nota van 1
q'Jjnancièn en van dl
laAd'met ple door die dea
digien geschatte, draagkracht van Dm
land, zoomede omtrent ij'
betalingen mogelyk zuil
De rede van Hoyd Gi
zins een aanduiding ort
van
