Blad.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
62* Jaargang
Vrijdag 27 Juli 1923
No. 15296
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
-
f. K. F.
112
au
ZOON
ELEN
IRANT 270
lekèhart.
AG-
KEN
HET GELUK DER RIJKEN
De houding van België.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
WERKERK OUDERKERK., OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDI NX VEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
k r
De
'CB.
oude
leren,
ek je*.
GOUDA.
i o«plomba*rd*
sakken
rü».
•cK
De waarheid wordt zelden kalm gezégd
en nog zeldener kalm aanvaard.
RK
W.
IT-
:n,
676 34
garandeerd zuiver
Jouden Medaill
kbrieken
WORMERVEER
FEUILLETON.
(THE MAN OF PROPERTY)
door JOHN GALSWORTHY
in de vertaling van
Mevr. J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
Nadruk verboden.
Het is ook mogelyk, dat zy, wegens het
beroep door Engeland op de Belgische tech
nische studies gedaan, in een nieuw onder
zoek naar het Duitsche betalingsvermogen,
indien dit aan geallieerde deskundigen
wordt toevertrouwd, een middel zien om de
standpunten van Engeland en Frankryk
nader by elkaar te brengen.
openbare betoogingen op Zondag a.s ver
boden.
Daarom werd verleden week bekend ge
maakt, dat ieder, die de grens oj> verdachte
wyze naderde, onmiddellyk twee jaar ge
vangenisstraf kreeg, en wel zonder vonnis
van den krygsraad.
Van Maandag a.s. af zal de bezetting van
het Ruhrgebied worden ingek rompen. Hat
tingen zal worden ontruimd, het militaire
gerechtshof en de dito gevangenis verhuizen
van Hattingen naar Bochum, waarheen
reeds een aantal gevangenen overgebracht
zyn.
Voor de Hattingers een bron van blijd
schap, voor Bochum een nieuwe ontredde
ring van bestuurszaken. Daar heeft genera!
Odry het landsgerecht en het bureau van
justitie in de Schillerstraat gerequireerd, de
school en de stedelyke bestuursgebouwen in
de A B C-straat. Deze moeten Maandag om
9 uur opgeleverd worden met het nader aan
te wyzen meubilair.
De stedelyke bureaux waren eerst kort
geleden in Hattingen gevestigd en moeten
opnieuw in een paar dagen verhuizen. Ze
zoeken, evenals de Rijksbank, die 12 Juli
bezet werd, vruchteloos huisvesting, daar
haast alle openbare gebouwen te Bochum
bezet zyn.
Politiek belang mag aan dit terugtrek
ken niet toegekend worden. De Ruhr is een
gemakkelijker te bewaken grens dan de
overige, die over brengen en door bosschen
liep. Deze voldoende af te sluiten, was zoo
moeilyk, dat zelfs de vergunning aan de
posten om te schieten velen niet afschrik
te, die per se naar huis in het bezette ge
bied wilden.
Het Algemeen Verbond van den Arbeid
In Italië heeft door zijn afgevaardigden
d'Aragona, Colomfcino en Buozio, Mussolini
laten polsen over de mogelijkheid van een
toetreden van den Bond tot de regeerings
partijen. Naar ^iet schijnt zou er kans be
staan dat een Verbond van den Arbeid werd
gevormd, vrijstaand van de socialistiache
partij. Hiervoor zou bij de arbeiders veel
animo bestaan, aangezien zij hopen dat
door hnn medewerking de sociale wetge
ving meer op het belang der arfieiders zou
zijn gericht.
OOSTENRIJK.
De kosten voor het levensonderhoud In
Oostenrijk zijn in de laatste maand, zooal#
de ambtelijke indexcijfers aantoonen. 6
naar beneden gegaan. De prys/ialing heeft
vooral betrekking op de voornaamste 1**-
ensmiddelen.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
par kwartaal f2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geechiedt
Franco per poet per kwartaal 8.16, met Zondagsblad f 8.80.
Abonnementen worden dagelyks aangenomen aan one Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bü onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelyks geopend van 96 uur.; Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel. 646
Uit het bezette gebied. Gisting onder de links- en rechts-radicale krin
gen in Duitschland. Von Puttkammer veroordeeld. Een reusachtig
luchtschip. Rust en orde in Ierland. De Italiaansche arbeiders en het
fascistisch bewind.
De berichten dat Frankrijk en België tot
overeenstemming zyn gekomen houden aan.
ZooaJs wy reeds gisteren schreven neemt
België zelfs een nog strenger standpunt in
met betrekking tot de intergeallieerde schul
den, onderhandelde hierover ook reeds met
Engeland.
Het voornemen bestaat, zoo zegt men,
dat België en Frankryk ieder afzonderlijk
zullen antwoorden op het Engelsche com
muniqué, deze nota’s zullen wel niet veel
verschillen zelfs bykans indentiek zyn wat
betreft de voorwaarden die aan Duitschland
moeten worden opgelegd. Brussel blyft zich
evenals Parijs verzetten tegen de oprichting
van een speciaal organisme om de beta-
lingscapaciteit van Duitschland te bestudee-
ren. Het verzet zich eveneens tegen elke
voorafgaande verlichting van den bezet-
tingsdruk vóór het onvoorwaardelijk staken
van het lijdelijk verzet in het Ruhrgebied.
De Petit Parisien zet het Belgische stand
punt uitvoerig uiteen, de Belgische regee
ring, zoo zegt het blad acht te verbintenis
sen, die zy aangegaan heeft, te heilig om
er aan te denken op de verklaring van Brus
sel terug te komen en op de voorwaarden,
die ook zij, in overeenstemming met ons,
aan iedere samenspreking met Duitschland
verbonden heeft.
Het staat eveneens vast, dat de Belgen,
die met ons in Janoari j.l. de Ruhr binnen
gei uk t zyn, om betaling te erlangen, even
min als wij bereid zyn om een dwangmid
del op te geven, waai’ zy, zooals wy, niet
hun toevlucht toe heben genomen dan na
dat alle andere methodes, hoe vriendschap
pelijk ook, waren uitgeput. België zal even
als Frankryk de Roer niet ontruimen dan
naarmate Duitschland de betalingen vol
doet, welke ook de waarborgen voor deze
betaling mogen zijn.
Het is daarentegen mogelijk, dat, wat de
schadevergoeding betreft, de heeren Theu-
nis en Jaspar een grondslag van overeen
komst met de Engelsche regeering zullen
trachten te vinden. Het zou kunnen, dat zij
niet even overtuigd zyn als wy van de nood
zaak om den betalingsstaat van Londen te
handhaven, dien de Engelsche regeering
overboord heeft gegooid. Zy zyn het zonder
twijfel met de Fransche regeering eens over
het minimum dat beide landen van Duitsch
land moeten eischen; een bedrag dat gelyk
staat met hetgeen hun toekamt op de A en
B obligaties. Misschien echter verzetten zij
zich niet even stellig als wy tegen een ver
mindering van het bedrag der C obligaties
zoolang de kwestie der intergeallieerde
schulden niet geregeld is.
binnenlandsche politieke toestand
heeft in weerwil van Severings verbod om
te vergaderen nog niets van haai spanning
verloren. Zoowel de rechts- als de links
radicalen vallen de Pruisische regeering
wegens den genomen maatregel aan.
De communisten zetten met alle midde
len hun propaganda voor den anti-fascisten-
dag op 29 Juli voort. Het partijbestuur
heeft medegedeeld, dat de betoogingen on
der alle omstandigheden doorgaan en noo-
digt tot deelneming uit. Aan het hoofd de
zer beweging staat, de bedryfsraad der
rijksspoorwegdirectie te Berlijn. In offi-
cieele kringen houdt men zich met deze
eigenaardige houding van den bedrijfsraad
bezig en men verwacht, dat de leidende per
sonen ter verantwoording zullaa worden ge
roepen.
In de spoorwegwerkplaatsen is een mo
tie aangenomen, waarin het personeel zich
verbindt eenparig aan de verboden demon
straties deel te nemen. Dergeiyke resolu
ties zyn in nog vele andere industrieele be
drijven aangenomen.
Ook in de rechtsradicale kringen, die te
genwoordig in hun bladen voor een opge
wonden stemming onder hun aanhangeis
zorgen, schijnt men niet bereid, de hand
having van de orde Zondag a.s. zonder
meer aan de politie over te laten. Ook zij
noodigen in weerwil van het regeeringsver-
bod hun partygenooten naar Potsdam uit.
o mtegen eventueeie communistische exces
sen met geweld te kunnen optreden.
De regeering neemt nog steeds het stand
punt in, dat zij onder alle omstandigheden
naar beide zyde met de grootste kracht
moet optreden. Zy heeft zich niet alleen
voor a.s. Zondag voorbereid, maar op een
langdurige periode van spanning en voor
geheel Pruisen. Zij is vastbesloten, ter on
derdrukking van rechtsche of linksche
staatsgrepen of opstanden de krachtigste
militaire maatregelen te nemen.
Ook te Bresmen en Hamburg zyn alle
De jonge Jolyon antwoordde met zijn
ironische stem:
„Neen! Ik heb geen schulden.
De oude Jolyon zag, dat hij boos was
en raakte zijn hand aan Hij had iets
in de waagschaal gesteld. Maar het was
hel waard en Jo was tegenover hem
nooit gemelijk geweest. Zij reden naar
Stanhope Gate, zonder meer te spreken
De oude Jolyon noodigde hem uit bin
nen te komen, maar de jonge Jolyon
schudde zijn hoofd.
„June is er met,” zei zijn vader
haastig, „vertrok juist heden om een
bezoek te brengen Ik veronderstel, dat
je weet dat zij geëngageerd ia?”
„Nu al?” mompelde de jonge Jolyon.
De oude Jolyon stapte uit en vergis
te zich voor het eerst in zijn leven bij
het betalen van de vracht door een
goudstuk van twintig shilling in plaats
van één shilling te geven
De koetsier stak het geldstuk in zijn
mond, sloeg het paard heimelijk van
(iideren, en reed hard weg.
De oude Jolyon draaide zacht den
sleutel in het slot, duwde de deur open
en wenkte. Zijn zoon zag hoe hij zijn
ias ernstig ophing, met een uitdrukking
op het gelaat van een jongen, die van
plan is kersen te stelen.
De deur van de eetkamer stond open
hel gas was laaggedraaid; een spintus-
licht suisde op een theeblad en daar
vlak bij zat een uil uitziende poes, die
op de eettafel in slaap was gevallen
De oude Jolyon joeg ze dadelijk er at
met „kat. kst” Het geval was een ver
lichting voor zijn gevoel; hij wierp het
G0UB8CHE COURANT.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «n omstreken (bahoor*nda tot den beiorgkring) i
16 regels ƒ1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van bulten Gouda en den bosorgkringi
16 regels L55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zatardagnununer 20
beslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prtia.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regals ƒ2.04, elke regal maar fOM. O»
de voorpagina 50 hooger
Gewone advertentiën en ingezonden madadaalingan b|j contract tot aaar garadaceer-
den prtja. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusechenkomst van soliode boekhan
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten denge vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te ztyn.
Voor den Belgischen krijgsraad te Aken
diende in hooger beroep de zaak tegen de
Duitschers graaf Keller, Schultze en Rin-
genberg, die wegens poging tot sabotage
ter dood en Lorbeer, die tot levenslangen
dwangarbeid veroordeeld was. Het vonnis
der eerste drie werd gewijzigd in levens
langen dwangarbeid, dat van Lorbeer in 20
jaar dwangarbeid.
De reserve eerste luitenant Karbus, die
vorige week uit de gevangenis ontsnapte,
werd bij verstek ter dood veroordeeld we
gens spionnage.
Baldwin daartentegen houdt zyn eenmaal
ingenomen standpunt voL In een rede lioor
hem gehouden in Glasgow wees hy op de
opertie welke thans in het Ruhrgebied
plaats vindt en vergeleek deze ten opzichte
van den internationalen handel met iemand
die een pennemes in het vuurwerk van een
horloge steekt.
Zoolang er niet eenigerlei vorm van fi-
nancieele stabiliteit in Duitschland kan
worden verkregen, kan er voor niemand van
schedevergoeding sprake zijn.
Baldwin kon niet zeggen wat het resul
taat zou zyn van de eerste pogingen om
het schadevergoedingsprobleem te regelen.
Hy kon slechts herhalen dat de regeering
geen moeite zal sparen om een regeling tot
stand te brengen.
In het gisteren voor het Volksgericht te
München gevoerde proces tegen den soc.-
dem. journalist Frank von Puttkammer, die
beschuldigd wordt den intuaschen vermoor
den student Fauer tot een moord op Schei-
demann te hebben aangezet, werd tegen
bekl. acht maanden gevangenisstraf ge-
eischt. Het nog heden gevelde vonnis luidde
acht maanden gevangenisstraf met aftrek
van zes weken preventieve hechtenis en
590.000 mark boete.
Von Puttkammer, die als correspondent
van de „Vorwarts" te München werkzaam
was, werd beschuldigd van het volgende
Hij was onder een valschen naam lid ge
worden van een nat-soc. organisatie. De
tot dien bond behoorende student Bauer
deelde hem zyn plan mede om Scheidemann
te vermoorden. Puttkammer had zich schijn
baar daarvoor geïnteresseerd en had Bauer
zelfs in zeker opzicht ondersteuning, een
revolver, reisgeld en een schuilplaats aan
geboden. Hij had hem uitdrukkelijk toege
staan zijn portefeuille en kleeren bij hem
achter te laten. Dit alles moest bij Bauer
den indruk wekken hetgeen Puttkammer
ook wenschte dat deze zijn plan zooveel
mogelyk zou steunen en wenschte, dat hij
den aanslag pleegde.
4»
In het Britsche Lagerhuis heeft Bridge
man, staatssecretaris van binnenlandsch»’
zaken, namens Baldwin medegedeeld, dat
de quaestie betreffende de ontwikkeling der
luchtschepen onlangs is bestudeerd door de
commissie voor de rijksdefensle en de rtjks-
scheepvaartcommissie. De eerste commissie
hecht een aanzienlijke strategische waarde
aan luchtschepen, terwijl de laatste van
öörtleel was. dat de mail naar Australië en
het Verre Oosten veel goedkooper door mid
del van luchtschepen zou kunnen worden
vervoerd.
De regeering heeft daarom besloten de
ontwikkeling der luchtschepen wederom ter
hand te nemen. Zij aanvaardde in beginsel
het plan, hetwelk door commander Burney,
den bekenden marine- en luchtschip-deskun-
dige, is voorgelegd, en dat de invoering van
een veertiendaagsche dienst van groote
luchtschepen op Indië beoogt. Het plan van
Burney zal in verschillende stadia worden
uitgevoerd. Het eerste stadium fc de bouw
van een luchtschip, dat binnen honderd uren
via Egypte naar Indië moet vliegen, ten
einde aldus een verderen regeeringssteun te
verzekeren. Het eerste luchtschip zal de
omvang hebben van de „Mauretania” van
de Cunard-lijn. De bouw zal waarschijnlijk
achttien maanden duren.
In Ierland is eindelijk de rust en orde
weergekeerd, zoo althans blijkt uit een over
zicht van den toestand gegeven door den
dier zijn operahoed na
„Ze heeft vlooien,” zei hij, haar de
kamer uit jagend. Door de deur in de
vestibule, die naar het sousterrain leid
de. nep hij verscheioen keeren ach
tereen „kst, kst”, alsof hij het vertrek
van de poes wilde vergemakkelijken,
totdat door den een of anderen vreem
den samenloop van omstandigheden de
knecht beneden verscheen.
„Je kunt naar bed gaan, Parfitt
zeide de oude Jolyon. „Ik zal sluiten
en het licht uitdoen.
Toen hij weer in de eetkamer kwam,
ging de poes hem ongelukkig voor, mei
haar staart m de lucht, daardoor te
kennen gevend dat zij van het eerste
(.ogenblik af aan die manier van onder
drukking van den knecht had doorzién.
Gedurende zijn geheele leven was
een noodlottige gebeurtenis steeds op
de huishoudelijke krijgslisten van den
ouden Jolyon gevolgd.
De jonge Jolyon kon met nalaten tr
glimlachen Hij merkte zeer snel de iro
nie der dingen op en dien avond
scheen alles hem ironisch toe: de epi
sode met de poes, de mededeeling van
de verloving van zijn dochter Hij
maakte dus evenmin deel van haar uit
alf hij he| deed van die poes En. hij
begreep het rechtvaardige hiervan.
„Hoe ziet June er nu uit?” vroeg hij.
„Zij is een klem ding,” antwoordde
de oude Jolyon; „men «egt dat ze op
mij lijkt, maar dat is onzin. Zij lijkt
meet op je moeder zij heeft dezelf
de oogen en hetzelfde haar.”
(Wordt vervolgd
onderstaatssecretaris van Koloniën in het
lagerhuis.
Hy verklaarde, dat de regeering van den
lerschen Vrijstaat met nauwgezetheid en
loyaliteit dé bepalingen van het gesloten
verdrag was nagekomen, en dat de ver
betering in den toestand in Ierland zeer
merkbaar was, vooral in de laatste twee
maanden. Het is blijkens een wonder, zeide
hy, dat de regeering van den Vrijstaat, die
het bewind moest overnemen zonder hulp
van militairen en politie, terwijl er groote
wanorde heerschte. er in geslaagd is aan
de winnende hand te blijven, ofschoon dit
gepaard is gegaan met een vreeseltyk ver
lies aan menschenlevens en eigendom.
De toestand ia thans zeer veel verbeteHi
Er is een politiecorps opgericht en de vei
ligheid is hersteld, terwijl het aantal mis
daden ook aanmerkelijk is afgenomen. De
jury-rechtbanken hebben haar werkzaam
heden hervat. Hy moest erkennen, dat er
nog steeds onverzoenl|jke vijanden van de
regeling in Ierland «ijn, maar hij hoopte,
dat de regeering van den Vrijstaat er in zou
slagen de rust en orde te bewaren. 4
bediend dan de meeste
BUITENLANDSCH NIEUWS
DUITSCHLAND.
De Berlijnsche politie is er gisteren in
gestaagd, den man te arresteeren, die twee
maal in het keizer Wilhelm-paleis ia bin
nengedrongen en aldaar verschillende kost
bare voorwerpen heeft ontvreemd. Hij
heeft volledig bekend. Het grootste deel
van de gestolen voorwerpen werd in zijn
woning teruggevonden. De rest heeft hij in
de Spree geworpen. Alleen een klokje heeft
hij voor 160.000 mark kunnen verkoopen.
De man was juist van plan om een derde
maal in het paleis binnen te dringen.
beter werd
mtnschen.
„Is de heer Jolyon Forsyte hier nog
altijd lid?”
„Ja, mijnheer; op het oogenbiik in
de Club. Hoe is uw naam?”
De oude Jolyon was van zijn stuk
gebracht.
„Ik ben zijn vader,” zeide hij.
En nadat nij dit gezegd had, ging hij
met zijn rug tegen den haard staan.
De jonge Jolyon, die op het punt was
dt club te verlaten, had zijn hoed op
gezet, en zou de vestibule juist door
gaan, toen de portier hem ontmoette.
Hij was niet jong meer, zijn haar werd
al grijs en zijn gelaat een smaller
evenbeeld van dat van zijn vader met
dcnzelfden grooten neerhangenden kne
vel was beslist vervallen. Hij werd
bleek. Een ontmoeting was na al die
jrren ontzettend. Want niets ter wereld
was zoo ontzettend als een scène. Zij
kwamen naar elkaar toe en gaven el
kaar de hand zonder een woord te zeg
gen. Daarna sprak de vader, met een
trilling in zijn stem:
„Hoe gaat het je, mijn jongen?”
Waarop de zoon antwoordde
„Hoe maakt u het, vader?”
De hand van den ouden Jolyon beef
de in zijn dunnen lavendelkleungen
handschoen.
„Indien je mijn kant opgaat,” zeide
hij, „kun je een eind met mij mee
rijden.”
En alsof het hun gewoonte was el
kaar ieder en avond thuis te brengen,
verlieten zij de Club en stapten in het
rijtuig.
Het scheen den ouden Jolyon toe, dat
zijn zoon gegroeid was. „Hij is meer
man geworden, was zijn opmerking,
hen eenigszins bittere trek was over de
natuurlijke beminnelijkheid van het ge
laat van zijn zoon gekomen, alsof hij
het in zijn levensomstandigheden nood-
zakelijk had gevonden zich te wapenen.
Zijn trekken waren zeer beslist die
van een Forsyte, maar de uitdrukking
van zijn oogen had meer van den be
spiegelenden blik van een vorscher of
wijsgeer. Hij was ongetwijfeld, in den
loop dier vijftien jaren, verplicht ge
weest zichzelf goed te leeren kennen-
Voor den jongen Jolyon was het eer
ste weerzien van zijn vader ongetwij
feld een schok hij zag er zoo uitge
teerd en oud uit. Maar in het rijtuig
zittend scheen hij ternauwernood te
zijn veranderd, daar hij nog denzelfden
blid had, dien hij zich zoo goed herin
nerde. nog altijd recht van houding was
en den scherpen oogopslag had.
,,U ziet er goed uit, vader!”
„Tamelijk,” antwoordde de
Jolyon.
Hij was ten prooi aan een onrust,
die hij meende onder woorden te moe
ten brengen Nu hij zijn zoon zoo terug
had, voelde hij dat hij diens finantiëele
positie moest kennen.
„Jo,” zeide hij, „ik zou graag weten
hoe je omstandigheden zijn Ik veron
derstel dat je schulden hebt*?”
Hij stelde zijn vraag zoo om het zijn
zoon gemakkelijker te maken te beken
nen hoe het met hem stond.
12) -
In de voile straat legde hij vlug be
slag op een rijtuig, dat een forsche,
veel jongere heer zich reeds half had
toegeëigend.
Zijn weg leidde door Fail Mail, aan
den hoek keerde de koetsier, om St.
James Street in te rijden in plaats van
door het Green Fark te gaan. De oude
Jolyon stak zijn hand door het raampje
(hij kon niet uitstaan dat men hem uit
zijn weg bracht), maar door te keeren
bev°nd hij zich tegenover de „Hotch
Fotch” en het vurig verlangen, dat hem
den ganschen avond heimelijk had ver
volgd, kreeg de overhand. Hij nep den
koetsier om stil te houden. Hij wilde
naar binnen gaan en hooren of Jo
daai nog steeds lid was.
Hij trad naar binnen. De vestibule
zag er nog precies uit als toen hij er
niet Jack Herring placht te dmeeren
en zij hadden den besten kok van ge
heel Londen; hij keek rond met den
scherpzinnigen, eerlijken blik, die oor
zaak was, dat hij zijn geheele leven