ING!
;ns.
uda
4
e
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, NIEll
WERKERK OUDERKERK O V DE WATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Donderdag 2 Augustus 1923
No. 15301
92*Jaargang
v
I
I
HET GELUK DER RIJKEN
i Waag
tardjes.
Een afzonderlijk Britsch antwoord te verwachten.
Publicatie der stukken betreffende de onder handelingen gevr aagd.
Verwet in Frankrijk. De economische crisis. Uit het bezette gebied
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
9
akkelijk te
ja gaat
niet
k<m
De quaestie
de erkenning der Russische
I
en door
BUITEN LANDöCH NIEUWS.
voor
in
staat in verband
ie
duur
zeer
.11)
t
2128 30
ar foto’s
Iruk van
De dwaas bestrijdt, de wijze weerlegt,
de verstandige doet geen van tweeen.
ABONNEMENTSPRIJS: por kwartaal 2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de liezorging per looper geschiedt.
Franco per poet per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ona Bureau: MARKT 31. GOUDA,
bfj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur.; Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel. 645
ko-
sowjet-Rus-
papie*-roebel
dat
meer
ontruiming
van
verzet
meening
<«e
ia;
FEUILLETON,
(THE MAN OF PROPERTY)
door JOHN GALSWORTHY
in de vertaling van
M«vr. J. p. WESSEL1NK—VAN ROSSUM.
Nadruk verboden.
doen
Enkele
mil-
gevul
Intei -
het by4|f
gis
UI
aen, Huid-
iek, Zenuw.
1 en bestel
Haag. Toe-
1 8.50
tBORA” is(
zy bovenbrachten,
voor
sen.
Het sdiynt hier een interessant
te gelden voor de Academie voou
nationaal Recht in den Haag, in
zonder voor prof, de l.apraelle, die
teren nog over de rechtstoestanden
volle zee heeft gesproken.
sn. .hm u
Voor eanigen tyd werd in de West-Euro-
peesche’ pers het bericht verspreid, dat
Krassin den Raad van Volkscommissarissen
had voorgesteld de schulden der oude Russi
sche regeermgen te erkennen.
Krassin heeft thans dit gerucht persoonlyk
tegengesproken. Hij wenscht zich te houden
aan de besluiten der Sovjetregeering, neer
gelegd in het telegram van Tsjitserin van
1921 en aan de besluiten der Russische de
legatie te Genua en Dén Haag. Deze houding
wachten met zoo n vader!
Dit leidde zijn gedachten in een min
der aangename richting. Wat beteeken-
dc al dat gepraat over Soames en
komt hierop neer, Hat de Sovjetregeering
bereid is tot erkenning dier schulden en tot
het overwegen der wensend ykheid van ver-
goeding van schade door de revolutionaire
maatregelen aan buitenlanders toegebracht,
mits lo. dat de Sovjetregeering als zoodanig
wordt erkend, 2o. dat er credieten beschik
baar worden gesteld voor het economisch
herstel van liusluad. Deze voorwaarden van
Rusland zyn pchtei door de kapitalistische
regeermgen verworpen en de verbetering in
«den economischen toestand van Rusland m
wen laattsen tyd heett de positie der Sov
jetregeering by verdere eventueele ondei-
handeiingen zeer verbeterd.
leeningen reeds het geval is. Het is
onmogelijk, dat men aldus hoopt een nieu
wen munts tand aard tot stand te zien
men evenals bijvoorbeeld in
land, waar reeds naast den
de tsjerwonets bestaat.
By Kon. Besluit is gisteren afgekondigd
de wet op het gebruik der taivn aan de
Gentsche Universiteit. De Belgische Senaat
heeft verder de Legerwet aangenomen.
In Italië heeft de opperste raad der fas
cisten bekend gemaakt, dat een reserve is
gevormd van 500.000 zwarthemdén, wier
hoofdtaak zal zyn te beletten, dat de andere
politieke partijen: volkspartij, socialisten,
communisten en andere weder het hoofd zul
len opsteken om tegen Mussolini en zyn
aanhang oppositie te gaan voeren.
De opperfite raad kwam tot de overtuiging
dat verreweg het grootste deel van de natie
het fascisme wenscht en ondersteunt en dat
het 'dus in het nationaal belang is het fas
cisme in bescherming te nemen tegen even
tueele aanslagen van andere partyen.
Irene?
Evenals in elke familie, die zichzelf
acht, was er een entrepot opgerichl,
waar familiekapitaal werd uitgemaukt
He* was op de Fonyte-Beuru bekend,
dut Ifene huur huwelijk betreurde. DH
werd afgekeurd. Zij had moeten welen
wal ze wilde: geerf vrouw, die men kon
vertrouwen, zou zulk een fout begaan
hebben!
James bedacht bovendien, dat zij een
mooi huis bezaten (een beetje “klein)
dal goed onderhouden was; zij hadden
geen kinderen en geen geldzorgen
Soames was gesloten over zijn zaken
n.nar hij moest er warmpjes in zitten
Hij trok een belangrijk inkomen uil
zijn zaak want Soames was, even
als zijn vader, lid van die welbekende
procureursfirma-horayte, Bustard eti
Forsyte en hij was altijd heel voor
zichtig gefeest Hij was buitengewoon
goea geslaagd met het nemen van vem-
ge hypotheken door een centgszuw
tijdige ontneming van het recht van den
schuldenaar op terugverkrijging vau
zijn bezittingen.
Er was geen reden waarom Irene
niet gelukkig zou zijn, toch vertelde
n.en dat zij om een afzonderlijke katnur
had gevraagd Hij wist waarop het zou
uitloopen Soames dronk met.
James keek naar zijn schoondochter
Zijn blik, die niet werd opgemerkt,
wöj koud en onzeker. Een vraag en
viees lagen er in opgesloten, en een
gevoel van persoonlijk gegriefd zijn.
(Wordt vervolgd)
htm d« brutaliteit van June des te
meer gevoelen. Hij speelde lusteloos
met zijn aardbeien, overgoot ze daarna
mei room en ui ze snel op; zij zouden
hem in elk gevui niet ontsnappen.
Geen wonder dat hij verstoord wasl
Gedurende 54 jaren bezig hypotheken
te regelen (hij was zoo vroeg als de
wet dal toeliel toegeiaten als procu
reur); gelden te beleggen tegen Imo
gen en veiligen interest; onderbande
lingen te leiden volgens het beginsel,
zooveel mogelijk van anderen te trek
ken, als maar overeenkwam met de vei
ligheid van zijn cliënten en hemzelf; in
hel maken van berekeningen, zooals
van nauwkeurige financiëeie mogelijk
heden overeenkomstig den levensstand
aard kon hij ten laatste zijn gedach
ten slechts overzetten in cijfers. Geld
was nu zijn licht, zijn medium voor het
zien; het was datgene, waarbuiten hij
werkelijk met in staat was te zien, of
ie Is tp kunnen opmerken; en dat men
herniAf zoo in het gezicht had gezegd
„ik hoop dat ik nooit de waarde van
het geld zal kennen! bedroefde hem
en bracht hem tot wanhoop. Hij wist,
dat het onzin was. anders zou het hem
veischnkt hebben Wat werd er van de
wereld! Maar toen hij zich plotseling de
geschiedenis van den jongen Jolyon
herinnerde, voelde hij zich eenigszins
gerustgesteld, want wat kon men ver-
De onderhandelingen, die tusschen de di
rectie van de rijksbank, het ryksdeparte-
raent van financiën en het rijksdeparte-
ment van oeconomische zaken over het
vraagstuk van den goudleening werden ge
voerd, zyn zoover gevorderd, dat het resul
taat van deze onderhandelingen nog in den
loop van deze week zal worden bekend ge
maakt. Dit vraagstuk staat in nauw ver
band met de nieuwe goudleening. De in-
teekening zal zoo spoedig mogelijk en wel
licht nog in de eerste helft van Augustus
woj’den geopend.
Over het bedrag van de leening
verschillende geruchten de rond£ 1
bladen beweren, dat de leening 100
Hoen goudmark groot zal zijn. Andere bla
den verzekeren, dat een eerste emissie van
25 millioen goudmark eventueel bij vol
doende belangstelling door een tweede
emissie zal worden gevolgd, terwijl ten
slotte weer andere bladen melden, dat de
leening niet gelimiteerd zal zijn. De auto
riteiten hopen dat de bevolking door het
koopen van aandeelen een groot gedeelte
van het gespaarde papiergeld zal inieve-
ren.
Op deze wijze zal de goudleening mede
werken tot het bestrijden van de inflatie.
Het plan bestaat zelfs om de aandeelen
ook als betalingsmiddel te doen gelden,
zooals dit o.a. in Frankrijk met dengelijke
Te Neuwied hebben de Franschen beslag
gelegd op de gelden van het r(jksbankfiliaal
gróót 40 milliard mark.
Zy bezetten de Basxelsteiner Ijzerfabriek
in Neuwied en namen daar 17 milliard
loongelden in beslag. De Krijgsraad te Dus-
seldorff veroordeelde drie beklaagden we
gens het luisteren op telefoonlijnen te
Dortmund tot 5 jaar gevangenisstraf en 100
millioen maA boete. Drie Schupo-officieren.
die naar Duitschlanil waren gevlucht, zyn
bij verstek ter dood veroordeeld.
„Frissche lucht I nep James uit,
,,wat zou ik met trissche lucht ‘begin
nen?”
„Ik zou denken, dal ieder graag ins-
sche lucht heett, zei June minachtend.
James veegde met zijn servet over
zijn geheelen mond.
„Je kent de waarde van het geld
niet, zei hij, terwijl hij vermeed haar
aan te zien.
„Neen, en ik hoop, dat ik het nooit
zal kennen’ en, terwijl ze met onuit
sprekelijk verdriet op haar lip beet.
/Wt*qg de arme June.
j^harom waren haar eigen lamilieie-
ueiV zot> rijk en wist Phil nooit waar
hij het geld vandaan moest halen voor
zijn tabak voor den volgenden dag
Waarom konden zij niets voor hem
doen? Maar zij waren zoo zelfzuchtig,
waarom konden zij geen landhuizen
bouwen? Zij bezat dat naive dogmatis
me,, dat zoo aandoénlijk is en soms
zulke groote resultaten bereikt Bosin-
ney, tot wien zij zich in haar teleurstelt-
nng wendde, sprak met Irene, en zij
verkilde ervan. Haar oogen werden
slrak van toorn, evenals die van den
ouden Jolyon als zijn wil werd ge
dwarsboomd
Ook James was zeer verstoord. Hij
had het gevoel alsof iemand zijn recht,
om zijn geld tegen vijf procent uit te
zetten, bedreigde. Jolyon bedierf haar.
Geen van zijn dochters zou zooiets gè-
zegd hebben. James was altijd buiten
gewoon liberaal tegenover zijn kinde
ren geweest, en het besel hiervan deed
Teekenend voor de snelheid waarmee
Jevensmiddelenpryzen omhoogvliegen,
dat de gistermorgen van kracht gewenden
broodprijs van 58.0(X) mark slecht! één dag
geldig blijft. Van heden af kost het brood
64.000 mark. Dit is reeds de de rd? prys-
ve.-hooging van het brood binnen drie da
gen.
De spoorwegtarieven zullen eveneens
pnieuw verhoogd worden, daar het defi
cit der spoorwegen tengevolge van gewel
dige depreciat'* «Ier valuta evenmin is toe
genomen.
Te Emmerik hadden pistoren als piotest
tegen het vroege sluiten van lovensmid-
delenzaken opst- ot.:es plaats.
ken betreffende de onderhandelingen
publiceeren met het oog op het debat.
Baldwin antwoordde dat hy vreesde,
dat het onmogelijk zou zyn de stukken
morgen te publiceeren, deels omdat het
aantal er van aanzienlijk was en het laat
ste pas was ontvapgen, deels omdat
de publicatie van de antwoorden der geal
lieerden hun toestemming noodig was.
Tegen een publicatie zal men zich
Frankryk zeker verzetten. Officieus wordt
thans reeds gerfteld dat Frankryk, mocht
Engeland inderdaad tot publicatie over
gaan, een speciaal Geelboek zal uitgeven,
dat behalve de teksten der tusschen de ge
allieerde regeeringen gewisselde nota’s de
teksten zou bevatten der instructies, ge
geven aan de Fransche ambassadeurs te
Londen, Brussel en Rome, ten einde dui
delijk te toonen door welke richtsnoeren
de Fransche diplomatieke actie werd ge
leid.
Officieus worden de beweringen der En-
gelsche pers tegengesproken, dat Frank
ryk een ander stelsel van Duitsche beta
lingen afwyst dan betalingen in geld of in
natura, terwyl België ook zou toestemmen
in een kwyting met geldswaardige papie
ren of wissels, gewaarborgd door buiten-
landsche banken. Men verklaart, dat de
Fransche regeering nimmer in ontkennen -
den zin heeft geantwoord op denkbeelden
van dezen aard. Integendeel heeft de En-
gelsche regeering steeds vermeden de dis
cussie op dit practische terrein te brengen.
De Engelsche persberichten hebben, zoo
xegt de diplomatieke redacteur van Havas,
verbazing en leedwezen gewekt. Het
schijnt dat men te Londen nopens het
Fransche antwoord niet dezelfde reserve
heeft in acht genomen welke men in Fran
sche kringen heeft betracht ten opzichte
der jongste Britsche mededeeling. Men
James, die een langzaam en grondig
etei was, hield met zijn kauwproces op.
>,Zoo?” zei hij. „En waar was dat?”
otiicht bij Pangbourne.”
James stak een stuk ham in zijn
mond en June wachtte.
-Jk veronderstel, dat je niet zult we
len of over het land daar vrijelijk tes-
t Uunentair mag beschikt worden?" vroég
h>J eindelijk. „Je weet zeker den prijs
met van dat land daar*?”
..Jawel,” zei June, „ik informeerde
er naar.” Haar klein, vastberaden ge-
•aat was verdacht vurig en gloeide on
der zijn koperkleurige haarkroon.
James keek haar aan met het air van
een inquisiteur.
..Wat? Je denkt er toch met over om
land te koopen?” riep hij uit, terwijl
hij zijn vork neeriegde. June werd zeer
“angemoedigd door zijn belangstelling.
Het was reeds lang haar lievelingsplan
dat haar ooms zichzelf en Bosmney zou-
EN GEL AND.
Hel wrak v-an de lubautia.
Het wrak van de lubantia, het door de
Duitschers in den oorlog getorpedeerde
tlollandsche passagiersschip, Ugt, naar het
heet op een diepte van 100 voet, in de
buurt van het Hinder lichtschip en heeft de
begeeriykheid van Engelsche schatzoe
kers gaande gemaakt, omdat er veel geld
aan boord moet zyn. Majoor Vincent Sippe
die drager is van de Distinguished Service
Order, het hooge onletéeken voor dappere
oorlogsdaden, had zich met anderen ver-
eenrgd, om te trachten het wrak te bergen,
l'oen hy daarmee doende was, verscheen
een vaartuig van een andere beigingn-
inaatschappy, de Semper Paraters Salva
ge Co. en begon met duikers by het wrak
te werken. Zy die het «erst waren geko
men, wisten tegen hun nkvolgers een voor-
loopig rechterlyk verbod legen het voort-
zeten van de werkzaamhéden uitgevaar
digd te krygen en verlaagden gisteren in
het admiraiteitshof te .Bonden voor rechter
Hill dat dit verbod dbfiiutief gemaakt zou
worden, tot een reChtgeding waarin ma
joor Sippe en c.s. qe andere party om scha-
devcrgoedi'ng aanspreken, zyn beslag zou
hebben gekregen.
Voqi den rechter werd medegedeeld, dat
de eerste bergingtrondernuming al 40,000
p.st. aan het werè ten koste had gelegd.
Op den 7den Juli waren de gedaagden met
hun stoomschip Paratas verschenen en
hadden duikers naar beneden gezonden.
De rechter: Is het de moeite waard dat
ik een verbod uitvaardig tegen beide par
tyen tydens de gerechtclyke groote va
cantie? (Gelach).
Advocaat Dunlop voerde uit naam van
de gedaagden aan, dat men nog nooit ge
hoord had van een rechterlyk verbod te
gen handelingen in volle zee. De eischers
die aan de oppervlakte van de zee waren,
konden geen recht laten gelden op wat
op den bodem lag.
De rechter besliste metterdaad dat hy
geen verbod kon uitvaardigen op volle zee.
ITALIË.
Een Konuigsproces.
Een Central News-bericht uil Rome
zegt, dat de Itahaansche regeering een nu
la aan ex-keuerin Zita heeft gexonden,
waarin ze wordt gewaarschuwd, dat wan
neer ze, gevolg gevende aan wat zy met
het oog op de haar financieele moeilijkhe
den van plan is, de beroemde „Florentyn
sdie diamant" verkoopt, deze transactie
ongeldig zul zyn.
Deze waarschuwing
met het volgende;
De Florentynsche diamant, een uiterst
kostbare steen van 139fa karaat, weid
door Karei den- Stoute in den slag by Nan
cy (1477), waarin hy sneuvelde, gedragen
Na den slag vond een boer een iyk, waar
van het gezicht geheel door de wolven wa»
weggevreten. Op het iyk vond hy den
steen. Later werd het lijk herkend als .lat
van Karei den Stoute. De boer verkocht
den steen voor 3 sols (kléine goudstukkenl
aan een Jooschen koopman, die hem op
zyn beurt aan Catharina de Medici vei
kocht. Lit haar beait ging de Fiorentina
over in handen der Habsburgers. Toen nu
ex-keicer Karl van Oostenrijk met z(|n
vrouw en kinderen naar Zwiteorland
vluchtte, nam hjj den steen mee en be
leende dien by een Zwitsersche bank. La
ter werd het juweel naar Kiwne opgezon
den, want Italië eischte het op, daar het
viel onder het verdrag van Versailles en
op onwettige w(jze door het huis Hobu
burg was verkregen.
De waarschuwing, thans namens de»
koning van Italië in deze ais gerechtigde
optredend door de Italiuansclie legwa
ring aan Zita gericht, berust op 's koning-*
voornemen om desnoods tegen Zita te pro
cedeeren over het recht op den steen, div
volgens hem aan het Koninkrijk Italië toe
komt.
den bevoordeelen door landhuizen
b< uwen.
„Natuurlijk niet, zeide zij- „ik dacht
dal het zulk een uitnemende plek zou
zijn voor u of iemand anders om
een landhuis te laten bouwenl
•lames keek haar van terzijde aan en
stak een tweede stuk ham in 7ijn
mond.
„Het land moet daar
wc zen, zei hij.
Wat June als persoonlijke belangstel
ling had opgeval, was slechts de on
persoonlijke opwinding van eiken For
syte, die hoort van iets begeerlijks, dit
h' gevaar verkeert om in andere han
den over te gaan. Maar ze wilde haar
kans niet zien verdwijnen en bleef
aandringen.
„U moest op het land gaan wonen,
oom James. Ik wilde, dat ik veel geld
had, dan zou ik geen dag langer in
Londen blijven.'*
Hij was tot in het diepst van zijn
lange, magere gestalte bewogen. Hij
wist niet, dat zijn nicht zulke grondige
inzichten had.
„Waarom gaat u niet naar buiten?
herhaalde June, „het zou u enorm veel
goed doen
.^Waarom?” begon James'opgewonden
„Land koopen waarom denk je
eigenlijk dat ik goed zou doen door
lano te koopen en huizen te bouwen?
ik zou geen vier procent van mijn
geld kunnen maken!”
„Wat doet dat er toe? U zoudt tris
sche lucht krijgen!”
misverstand.
in Fransche kringen koesterde men tot
dusver de hoop, dit misverstand uit (ten
weg te kunnen ruimen. Het antwoord van
Poincaré scheen, zoowel wat vorm als in
houd betrof, van dien aard te zyn, dat het
in staat zou stellen de besprekingen voort
te zetten wellicht tot een met elkaar in
overeenstemming, ten slotte, van de ver
schillende standpunten.
De Belgische legerwet aangenomen. Een fascistisch reserve leger
van 500.000 man. De quaestie van c'“
schulden. e
kan in Frankryk inoeilyk begrypen,
men in soyimige Britsche kringen
geneigd is van Frankryk de
van het Ruhrgebied te eischen, dan
de Duitschers, dat zy het lydelyk
staken. De Fransche openbare
verbaast zich er over, dat by het huidige
conflict sommige Engelschen aan hun
Fransche en Belgische bondgenooten, die
öenvoudig het herstel hunner verwoeste
gebieden eischen, vragen eerder toe te
geven aan het Duitschland van heden, dat
in openlijken opstand is tegen het verdrag
van Versailles, dan aan den gemeenschap-
pelyken vyand van weleer. Het te Londen
geconstateerde gebrek aan overeenstem
ming is een fase van dit fundamenteele
ÜOUDSCHE COBRACT
15 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 ‘A
bjjslag op den prijs. Liefdadigheidz-advertantiën de helft van den prjja.
INGEZONDEN MEDEDEELINGENi 1—4 regals ƒ2.05, elke regel meer fQM. O).
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingeo bty contract tot seer geraduecer-
den prijz. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusachenkomat van Bollede boekhan
dolaren, Advertentiebureau* en onze Agenten en moeten daaga vóór de plaataiag
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Gisteren is door het Britsche Kabinet
langdurig beraadslaagd over het Fransch
en Belgische antwoord en is men, zoo de
berichten luidden, tot het besluit geko
men een afzonderlijk antwoord tot Duitsch
land te richten, waauby Frankryk in de
gelegenheid zal worden gesteld zich aan
te sluiten.
Vandaag zullen Balwin in het Lager
huis en Curzon in het Hoogerhuis Met
standpunt van de Regeering uiteen zetten.
Dat de belangstelling en de bezorgdheid
aan den dag gelegd voor het Ruhrvraag-
stut groot is bleek uit de langdurige be
sprekingen die het Kabinet hield.
Volgens een Reuter-telegram verzocht
Ransay Mac Donald aan Baldwin de stuk-
te
noewei hy verklaarde dit te betreuren,
aaai hy ue houding \an ue gitdaagdt-u niel
als very spot Imanslike altitude
beschouwen, tiy had een voorloopig
i>uu uagevaanugd, omdat hy beducut wiu
voor hel teven van de duikers, maai iiy
zou het verbod met bestendigen en de
zaak eindigde merinee dat, in overeenstem
ining met het door de gedaagden zelf lel
ie rechtzitting, nu hel yerwyt van met
sportman alike te zyn, gedane aanbod, be
sloten werd, dat de gedaagden alles wal
zouden produceeren
het'hoi, dat dan nog nader zou beslis-