Opruiming
C, A. fi. Bantzinger
Oranje Pochets
Zietvooral deze week inde etalage de RESTANTENCORSETTEN
WISBRUN LIFFMANN.
BAHLMANN CO. - Markt 9 - GOUDA
Geïllustreerde Gids van Gouda
I
PiiilssMlm
Garage BIK ZOON
Gloria Tonic
10 OPRUIMINGSDAGEN
VAN DER BEEK's OCHTENDVOER
DE G0UDSCUË FRUITHANDEL
Indian Motorrijwielen.
ir Ma: J. ILLEMiil, lange u
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 11 AUG. 1923 - TWEEDE BLAD.
Goudsche Dienstverrichting
Abonneert U op dit blad!
Overhemden met
stijfbonrd f 2.47
Idem met 2 boorden
f 3.75
Ppinta kwaliteit
Pracht dessins.
Goudsche Voorschotbank
Hypotheken en Credieten
Op elk stuk is de maat en prijs genoteerd en wordt uit de etalage verkocht
deze moeten beslist weg en zijn daarom zoo bespottelijk laag geprijsd.
Let ook vooral op dé buitengewone aanbieding in gekleurde linnen kleedjes, als
mede op de lage prijzen der door het etaleeren vuil geworden vfttte Schorten.
Mocht U binnenkort een zijde of fluweel Costuum noodig hebben koopt
waiM het dan nu, daar U nu 20 korting krijgt.
Coupons Stoffen en Zijde voor de helft der gewone prijzen.
Hstvoordeeligst adres voor Vacantietochtjes 22f2
met\ Luxe- of Gezelschaps-Automobielen.
jste klas RIJWIELEN vanaf f 65-
Inruilen en Verhuren.
S. H. van Loon
Nugget potten en steentjes
voor WITTE SCHOENEN
Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda
Zeer snelle verhuizingen met auto-verhuiswagens van
en naar alle plaatsen.
Transport van Piano's, Orgels, Brandkasten, enz. enz.
ALTIJD ONDER GARANTIE.
Goedkoope prijzen. Zeer nette behandeling.
Van Maandag 13 Augustus Lm. Donderdag 23 Augustus a.s.
LAATSTE
Alle nog resteerende Mantels, Mantelrostnmes, Japonnen, Blousen, Rokken
en Kinderjurken, alsmede alle Zomerstoffen worden voor de helft der
waarde aangeboden.
Wegens te maken Expositie Etalages voor de a.s. Goudsche Land- en
Tuinbouwtentoonstelling beslist Donderdag 23 Augustus laatste dag
REGENMANTELS. Geweldige koopjes. REGENMANTELS.
oNartnas
portorto
Maryland
#r
Raai
GEBRUIKT voor Uwe kippen
Zuiverheid gegarandeerd.
VRAAGT HET BIJ UWEN WINKELIER
6 PHOTOKAARTEN
Wasschen. Mangelen.
Stoom- en Chemische Wasseherij
„DE GROOTE ZWAAN",
Opmaken.
Strijken.
bl|
Markt 18-19
Z98P goedkoop
BLEEKERSSINGEL 29,
geeft credieten vanaf 50.
ALGEMEEN ASSURANTIEKANTOOR.
673 10
20 korting op stoffen, Zijde en Modeartlke'en.
lO op Corsetten, Handschoenen en Kousen.
aaMSM Uitsluitend A contant. M*ammm
TURFMARKT 24-28 - TELEFOON 702
VRAAGT PRUIS I
ALLE SOORTEN REPARATIËN aan RIJWIELEN, MOTOREN en
AU (OMOBIELEN worden vlug en vakkundig verricht tegen billijke prijzen.
SPECIALE INRICHTING voor versterken van magnetén.
- OROOTE VOORRAAD BANDEN EN ONDERDEELEN. -
DROGISTERIJ MARKT 6.
2251 10
Jiet Universeel® genees
middel tegen
Rhaumathiek,
Spit en Jicht
2.50 per doos.
OVERAL VERKRIJGBAAR.
Beleefd aanbevelend, L. N. POLDERVAART.
1148 34
Gezieii het enorme succes mei onze Witgoed
aanbiedingen blijven deze tot einde der Opruiming
gehandhaafd. Bijzondere gelegenheid voorgoed-
i-i koope en mooie uitzetten. 1-1
Bij de Uitgevers A. BRINKMAN ZOON te Gouda gaat.
ter perse, om c.a. half Augustus te verschijnen,
mm Bewerkt door G. J. J. POT mm
Secretarisj-Archivirlg der Gemeente Gouda.
Versierd met talrijke illustraties in en buiten den tekst naar foto's
van mooie stadsgedeelten en teekeningen, en een vierkleurendruk van
een der beroemde kerkglazen van de St. Janskerk.
Prl|s f O,SO.
1S" BESTELLINGEN worden thans reeds aangenomen door
den Boekhandel en de Uitgevers.
Adv«f*i«tpd In dit Blad.
Jicht, spit in den rug, stijve en stramme
ledematen, rugpijn, verstuikingen, spier
pijn, kneuzingen, zenuwpijn, lendenpijn,
Bpierverrekkingen en verder alle rheuma-
tische aandoeningen en pijnen die ontstaan
zijn tengevolge van gevatte koude geneest
men met het heerlijke wrijfmiddel Wortel-
boer's Olie van Jacobe Maria Wortelboeri
Verkrijgbaar k f2.per flacon bij de
verkoopers van Wortelboer's Artikelen.
per A ons
OlDfNKOTT"
MSrCPOAl
Minimum 35 eiwit en vet.
927 40
LANGE TIENDEWECi 27 - TELEF 313 OOUDA
heeft in vooraad:
BLAUWE DRUIVEN
PERZIKEN
MELOENEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
BANANEN
BESSEN
TOMATEN
TAFELAPPELEN
PRUIMEN
ANNANAS IN BLIK
DIVERSE SOORTEN NOTEN
Steeds voorradig en ter directe aflevering gereed.
INDIAN SCOUT met electrische verlichting f 1050.
Het meest gevraagde merk.
VRAAGT DE GEÏLLUSTREERDE PRIJSCOURANT.
vanaf f 1.—
Fotografisch Atelier
1477 as
Drukkerij A. BRINKMAN A ZOON, Gouda.
Berlijnsche Brieven.
(Van onzen specialen Berlijnschen
medewerker).
Berlijn, 8-8-'23.
Getallen-waanzin.
Zooals verleden jaar bij het getal duizend,
zijn wy nu gelukkig bij het woord „milliard"
aangekomen. Dat woord, dat nog steeds eene
groote, suggestieve kracht heeft, is ook al
vernederd tot een niets beduidend getalletje
on het merkwaardige is, dat het gevoel, dat
men vroeger had bij het hooren van „mil-
Uoen" „.milliard", feitelijk verdwenen is,
hoewel deze woorden nog wel een zekere
trilling opwekken in het menschel ijk ge
moed. Men heeft geen eerbied meer voor
deze enorme cijfers, en al zouden wy in
billioenen en trillioenen gaan rekenen, dat
zekere gevoel is weg en komt niet meer te
rug 1 Wat heeft de huisvrouw voor drie
personen aan huishoudgeld in de week noo
dig? Ongeveer twee millioen! Wat kost een
hoedje? ongeveer lVi millioen! Een over
hemd? drie millioen! Een ameublement?
twee honderd millioen ,eene woning-inrich
ting? een milliard! Waar blijft bij zulke
huishoudelijke dingen de hoogachting, het
gevoel van „hoed afnemen" voor zulke ver
bazingwekkende cijfers? Iedereen is milli-
onnair en daarmede is de glans van het
woord verdwenen.
Met dezen overvloed aan millioenen komt
een tekort aan papier. De Rijksbank weet
niet, hoe gauw zy biljetten moet drukken
«rb aan de vraag te voldoen. Daar de rijks-
drukkerijen al lang niet meer in staat zijn,
al het werk uit te voeren, krijgen ook par
ticuliere drukkerijen opdrachten en drukken
miiiiarden en nog eens milliarden marken,
menige kamers worden afgescheiden van de
andere, omgeven met staaldraad, een schild
wacht voor de deur en dan begint de arbeid,
onder eene zeer nauwgezette controle. En
niettegenstaande de moeite, die de Rijks
bank zich geeft is er nog altijd te kort, nu
aan de eene soort, dan aan de andere. Men
baalt b.v. 10 millioen mark bij zijn bank en
krygt dit bedrag in 5000 markbiljetten uit
betaald, zoodat men met 2000 biljetjes in
zyne portefeuille moet ioopen. Of men wil
alleen maar een paar millioen hebben en
de kassier zegt, dat hij tot zijn spijt slechts
5 mi 1 üoen-bankbiljetten van de Rijksbank
heeft gekregen, zoodat jiy niet kan uitbe
talen! Dientengevolge heeft men dagen, dat
men slechts de aardige kleine vyfduizendjes
ziet, waarmede iedereen betaalt, in de tram,
by de groentevrouw, op de bank, in het café,
en alles telt zich de vingers blauw. En dan
komt er weer een dag, dat niemand klein
geld heeft en dat by bakker en slager een
papiertje uithangt: „Hier worden geen
bankbiljetten van een millioen aangenomen,
slechts klein geld!" Portemonnaies worden
met meer gemaakt, en de portefeuillemakers
verdienen geld, want dat die dingen slijten
by dergelijke overvullingen, kan men zich
Apropos van de tram, dit onvergelijkelijke
Berlynsche vervoermiddel, dat een paar
honderd lijnen heeft, is een bodemloos vat
geworden. Elke drie, vier dagen verhoogt
het zyne tarieven en toch wordt het deficit
sieeus grooter. Wat eveneens grooter wordt,
is het aantal voetgangers en het kleinste
kind kan begrijpen, dat deze twee vergroo-
lingen met eikaar in verband staan. Hoe
hooger het tarief, hoe minder passagiers;
hoe minder passagiers, zooveel te grooter
het deficit; en hoe grooter het deficit, hoe
hooger weer het tarief; waarmede de ket
ting gesloten is! Ja, waarlijk, de tram is
het zorgenkind der gemeente.
Opvallend zyn weer de lange ryen men-
sclien, die rustig uren lang achter elkaar
staan. Meestal staat aan het hoofd een
„groene" (politie-agent), die den toegang
tot oen levensmiddelen-winkel bewaakt.
Deze „polonaise", zooals men dat hier
noemt ,of wel „slang", omdat zy door den
winkel kruipt en aan den anderen kant er
weer uit, is altijd het teeken van schaarschte
aan een artikel, zy het vleesch, boter, eieren,
of vet. 's Morgens om 4 uur reeds staan de
menschen al voor de deur, die om 9 uur
wordt opengemaakt, ja, in Potsdam kwam
het deze week voor, dat men, om de aard
appelen-wagens van het land 's morgens
vroeg te kunnen opwachten, den avond te
voren reeds met veldstoeltjes vóór den win
kel zat, en daar den nacht doorbracht!
Daarbij komt eene eigenaardigheid der Ber-
Ujners in het spel, hy weet zich by het eten
niet te behelpen. De doorsnee-Berlyner eet
voor middagmaal vleesch en aardappelen,
soms alles te zamen gekookt met groente
tot een soort groentensoep. Ontbreken de
aardappelen, dan is Leiden in last. Hy denkt
«r niet aan, rijst of macaroni te nemen, hy
moet zijne aardappelen hebben. In het alge
meen eet hy slechts aardappelen, vleesch,
bruin brood (op broodkaarten) worst en
kaas, slechts zy, die wel eens in het buiten-
waren of het van vroeger zéér goed
gewend waren, brengen daarin een beetje
^variatie, al was het maar bij het klaarma
ken. Want ook daarvan heeft de Berlyner
eigenlijk geen flauw begrip. In Zuid-
Duitschland eet men ongeveer zooals in
Holland; o.a. zegt men daar ook tegen een
pannekoek of flensje „pfannkuchen" .terwijl
dit woord in Berlijn hetzelfde beduidt als in
Holland „Berliner bollen". Het eerste flensje
of de pannekoek kent men hier niet; in de
plaats daarvan eet men „eierkuchen", wat
niet hetzelfde its, als ons onvolprezen flensje!
Aardappelen, die men by ons gebakken, ge
kookt, geroosterd, als purée, als croquette,
enz., enz. kan genieten, kent men hier ge
kookt, en anders niet; alleen bakt men nog
een soort dikke pannekoek ervan, genaamd
„Kartoffel-puffer", waarop de Berlijner
dol Is!
Alvorens zich dus te behelpen, gaat hy
liever urenlang in de r\j staan, moppert,
maakt zich njjdig, dringt, vloekt en scheldt
op alles, en doet daarmee meer schade aan
zyne gezondheid, dan als hy eens een dag
zónder aardappelen, vleesch of boter zou
doen. Ook voor melk staan de huisvrouwen
in de rij en wel óf aan den melkwagen, óf
bij de koe zelf. Jawel, midden in Berlijn by
de koe! Overal in de stad, in een gewonen
stal, staan melkkoeien, zomer en winter, en
worden 2 maal per dag gemolken, zoodat
men „om den hoek" zijne versche melk ha
len kan! Deze dieren weten precies, hoe
hoog de dollar staat, en dientengevolge heb
ben zij heden hunne melk, die de vorige
week 8000 Mark per liter kostte, deze week
op 21000 Mark verhoogd; voor minder ge
ven zij geene melk!
Om aan de behoefte van groote bankbil
jetten tegemoet te komen, worden dezer da
gen door de Rijksbank ook 10 millioen en
50 millioen markbiljetten in het verkeer ge
bracht. Dit was noodig, want men ziet reeds
menschen, die eene betrekkelijk kleine be
taling te doen hebben, met handkoffertjes
sjouwen. Indertyd was het in Weenen zoo
erg, dat als men een auto nam, men een
tweede noodig had voor het geld, om de
eerste mede te betalen! Misschien wordt het
te Berlijn nog zoo, dat men, om zijn geld
naar huis te brengen, een auto moet nemen,
en dan zelf een tweede bestijgen, omdat er
in de eerste geen plaats meer is! Dit lijkt
min of meer op de geschiedenis van den
man, die zich op het stedelijk woning-bureau
kwam beklagen over de veel te kleine ka
mer, die men hem na 3 jaar wachten, had
toegewezen. Die kamer, zeide hy, was zóó
klein, dat ,als de zon er in kwam, hij er zelf
uit moest en als hij zelf in deze kamer wat
te doen had, dan moest hy de helft van den
tyd op de gang staan!
Het beetje humor, dat de Berlijner uit
zijne vroegere glansperiode gered heeft, zal
echter onder zulke omstandigheden geen
lang leven meer hebben. In een theater kost
een goede plaats een half millioen, daarbij
ontvangt een acteur of actrice, die kleinere
rollen speelt, netto 1% millioen per maand,
waarvan hy of zij, met groote spaarzaam
heid, c.a. 5 dagen kunnen leven; echter zon
der vleesch of boter! Voor dit salaris kan hy
n.l. net drie pond boter koopen! In het Stey-
litzer Stadtparktheater wordt reeds de en
treeprijs a 2 pond boter gerekend, te be
talen in natura of in geld. Wanneer dit zoo
door gaat, zal men in de tram in plaats van
eene portemonnaie, een eieren-netje moeten
meenemen, een ei per rit; daar men de van
uur tot uur, zelfs per 5 minuten stijgende
prijzen niet kent, zal men algemeen tot de
betaling in natura moeten overgaan!
Het beetje humor is galgenhumor gewoi-
den, geboren uit de onbegrensde, en in het
buitenland te weinig begrepen, ellende van
het grootste deel der Duitschers. Wanneer
de catastrophe komen zal, weet men niet,
en evenmin uit welken hoek; maar men
hoopt er op en bidt er om. „Besser ein Ende
met Schrecken, wie ein Schrecken ohne En-
MKDISCHE BRIEVEN.
Wratten.
Onder de meest bekende aandoeningen,
die den mensch kunnen plagen mogen zon
der twijfel wel de wratten gerekend worden.
Lmmers zij plegen zoo vaak de handen onzer
medemenschen te ontsieren en is het niet
onaardig eens iets meer te weten va ndeze
misvormingen van den huid, welke menigeen
zooveel hoofdbrekens heeft gekost om er af
Allereerst moet ik dan beginnen u mede
te deelen, dat de wratten behooren tot de
groep van de z.g. fibromen, cLw.z. tot die der
bindweefselgezwellen. Het bidweefsel is een
weefselsoort, dat de organen of in 't alge
meen de deelen, waartusschen het gelegen
is, bindt en tegelijkertijd steunt, vandaar
dat het ook wel de naam draagt van „steun-
weefsel". De huid nu bestaat in zijn opper
vlakkigste lagen uit cellen, die men gewoon
is de naam te geven van epidermiscellen en
spreekt men dan ook kortweg van „epider
mis". Deze benaming wil eigenlijk aandui
den, dat het is de laag, die boven op den
werkelyken huid gelegen is. De epidermis
cellen, die het oppervlakkigste gelegen zijn,
plegen af te schilderen, hetgeen gy allen
wel eens hebt waargenomen, vooral wanneer
uw huid wat aan den drogen kant was. On
der die epidemiscellen, die eenige ryen dik
zy'n, liggen nu de z.g. papillen, die eveneens
uit cellen zijn opgebouwd. Hebben wij nu
een woekering, een bovenmatigen groei zoo
wel van de epidermiscellen als van de papil
len, dan krygen we de U allen bekende
wratvormiiig. Myn opmerkzame lezer(es)
zal het niet ontgaan zyn, dat de eene wrat,
wat de oppervlakte betreft, zeer veel van de
ander kan verschillen en onwillekeurig
vraagt deze zich af waarop dit onderscheid
berust. Welnu, het zyn de epidermiscellen,
die hierin de schuldigen zijn. Vormen deze
geen woekeringen aan de oppervlakte, m. a.
w. zijn zij glad over de wrat gelegen, dan
ziet, zooals van zelf spreekt, ook de wrat
er glad uit, doch is de epidermis hier en
daar wat gaan woekeren, dan vinden wy een
oneffen oppervlak soms voorzien van diepe
met het bloote oog duidelijk zichtbare klo
ven.
De wratten nu komen vooral bij kinderen
voor, al zijn de volwassenen lang niet geheel
en al gevrijwaard. Het is u nu wellicht wel
bekend, dat men de meening heeft geopperd,
dat de wratten besmettelijk zyn, d.w.z. dat
ge, wanneer ge iemand die wratten heeft b.v.
een hand geeft, ook een grooten kans heeft
de bezitter van deze huidontsiering te wor-
im. Ongetwijfeld is de mogelijkheid niet
uitgesloten en heeft men ook door experi
menten aangetolgri, dat men een woekering
van de epiderr en de papillen tot stand
kan brengen, neer men contact te weeg
brengt van deh zieken met den gezonden
huid. De wrat ai bestaat uit levende cellen
en om het levetvte onderhouden, is het nood
zakelijk, dat er een voldoende Mloedstoevoer
plaats vindt. Blijft deze laatste op één of
andere wijze achterwege, dan is het gevolg
hiervan, dat weldra de wrat afsterft, afvalt
en een klein litteekentje ter plaatse achter
laat.
Hoe zou t anders, dan dat b(j een aan
doening als deze tal van middelen beston
den, te veel om hjer te memoreeren. Nu eens
is het de petroleum, dan weer zijn het de
groote boonenschillen, een derden keer is
het het waaschen in den maan, dat redding
brengt aan de(n) ongelukkige(n) bezitster
of bezitter. Ook het witte krjjt, dat men op
de wrat moet spieren, wordt niet zelden
veel lof toegezwaaid.Zonder twijfel zyn er
onder mijn lezeressen en lezers, die baat
ge\ onden hebben by één dezer middelen.
Toch moet men niet te vlug zijn met zyn
conclusie, want het zou er eens kunnen zijn,
dat terwijl ge vlijtig in het maantje keek
ietieren avond en over uw wratten wreef, zy
toevallig juist genoeg hadden van hun
aardsch bestaan en ons maantje zou op die
manier zeer zeker een onverdiende lof wor
den toegezwaaid. De ervaring leert immers,
dat heel vaak onze wratten zoo zonder meer
afsterven.
Wil men een zekerder middel aanwenden
om van zijn wratten af te komen, dan doet
men goed dit met behulp van één of andere
chemische stof tfe doen, die het leven der
cellen, waaruit de wrat is opgebouwd, on
mogelijk maakt. De u allen bekende Lapis
infemalis of heische steen dankt hieraan
zijn reputatie en is ook,het monochloorazyn-
zuur in dergelijke gevallen niet te versma
den, als men het eerste niet wil gebruiken.
FINANCIEELE BERICHTEN.
Weekoverzicht.
Eene reactie, zooals in langen tijd niet is
voorgekomen, heeft de beurs in de afgeloo-
pen week een gedrukt aspect verleend.
Gelyk vanzelf spreekt, is de onrust, in de
politieke wereld als gevolg van de geschillen
tusschen Frankrijk en Engeland ontstaan,
hiervan in hoofdzaak als aanleiding te be
schouwen. De mogelijkheid toch van een
breuk tusschen de Entente-ianden heeft zich
steeds scherper omlijnd naar voren gedron
gen, het antwoord van Frankrijk heeft te
Londen den gewenschten indruk niet ge
maakt en uit de regeeringsverklaringen
door Gurzon en Baldwin afgelegd, is dan ook
niet anders te lozen dan dit, dat zulk een
breuk zoo niet onvermijdelijk dan toch
als een groote waarschijnlijkheid te beschou
wen is.
Dit heeft vooral de wisselmarkt weder
sterk beïnvloed en aangezien men kennelijk
de meening is toegedaan, dat Frankrijk by
eene scheiding het meest gedupeerd zou zyn,
heeft een stroom van aanbod in Franken
den koers van dit devies op gevoelig lager
peil doen belanden.
De New-Yorksche markt gaf niet het
voorbeeld tot een opgewekter stemming. Be
halve de ziekte en het overlijden van presi
dent Harding, waardoor een sfeer van onbe
hagelijkheid gewekt werd, waren het de
doorloopende baisse aanvallen, die de markt
ontstemden en waardoor de neiging tot her
stel, die van tijd tot tyd optrad, nagenoeg
zonder uitwerking bleef. Toch kon men
soms een vasteren grondtoon in de New-
Yorksche markt bespeuren, verband houden
de met het hier en daar veld winnend in
zicht, dat de verhoudingen op industriëel
en commercieel gebied bezig zijn, zich iets
ten goede te wijzigen.
Wat de Amsterdamsche markt betreft,
hier concentreerde zich in de hoeken van
olie- en cultuurfondsen een vry ruim aan
bot!. Wel was dit aanbod niet overweldigend
groot, maar de algemeene verhoudingen
leidden er niet toe, dat het publiek of de
beroppshandel er vraag van eenige beteeke-
nis tegenover stelden. By het geringste aan-
Lod ontbrak dan ook de weerstand, die noo
dig was om afbrokkelende koersen tegen te
gaan. en vooral in de Cultuurafdeellng viel
het op, hoe bij uiterst geringe zaken een
scherpe koersval ontstond. Ook het prjjzen-
verlrop op de suikermarkt was niet van dien
aai d. dat er een steunende factor in gelegen
was Op de termljnmarkt te New-York, zoo
wel al- op de markten van Londen en Am
sterdam werd suiker tegen scherp dalende
prijzen verhandeld en was het aanbod groot.
Ook de Java-markt was gedrukt van stem
ming, doch zaken op lager prijxenpell kwa
men hier weinig of niet tot stand, terwijl de
V. I. S. P. geen afdoeningen meldde.
Op de Petroleummarkt brokkelde het
hoofdfonds geleidelijk af onder den invloed
der dalende New-Yorksche koersen en van
dc berichten omtrent de toenemende over
productie van het artikel. Later trad echter
een vry krachtig herstel in, doordat groote
koopers in de markt kwamen en doordat de
baisse zich tegen het einde der week begon
te dekken.
Rubbers hadden onder de algemeene ten-
denz wel iets te lijden, maar bleven toch
naar verhouding der omstandigheden vrij
goed op peil, hetgeen begrijpelijk is, wan
neer men nagaat, hoe de marktpositie van
het artikel nog altyd zeer krachtig blijft en
hoe de statistische gegevens er op wijzen,
dat men eerder rekening met een tekort dan
met een surplus zal moeten houden.
Ook Tabakken kwamen er vrü goed al,
terwijl Scheepvaartfondsen nagenoeg geheel
verwaarloosd bleven.
Van de lndustrëelen werden Jurgens-
waarden met gevoelige reacties verhandeld,
als gevolg van het feit, dat men nog altijd
moeilijkheden inzake het verkrijgen van bui-
tenlandschc deviezen door de Duitsche mar-
garinemaatschappijen tegemoetziet. Later
trad ook bier eenig herstel In, als gevolg
van baisse dekkingen. Het komt ons voor,
dat houders van gewone aandeelen er nog
altyd goed aan zullen doen, hun bezit om
te ruilen tegen preferente.
Op de Amerikaansche markt wus de stem
ming in het geheel zwak, in sympathie met
Wallstreet, doch veel handel kwam hier
weder niet tot stand.
Prolongatie 38^ ft.
Amsterdam. Fa. B. SANDERS Ein.
Een nieuwe credietinstelling in de plaats
van de Bóssche Hanzebank.
l)e hoofdbesturen van de Hanze in de Bis
dommen: Breda, 's-Hertogenbosch en
Utrecht hebben overwogen op welke wijze
het mogelijk zou wezen den ernstig bedreig
den middenstand tegelijk met tie crediteuren
en de debiteuren der Hanzebank hulp te bie
den. Zy hebben gemeend, dat zulks zou kun
nen geschieden door het stichten van een
geheel nieuwe credietinstelling, welke in
alle opzichten, zoowel wat betreft haar ka-
pitaul, als ten aanzien harer directie en
van haar bestuur geheel vrij zou staan van
de thans in surséance zijnde bank.
Deze credietinstelling zou naar hun mee
ning uit de liquidatie der Hanzebank moeten
overnemen alle bankabele credieten,'alsmede
die andere activa, welke «ij voor haar be
drijf zou behoeven, terwijl de overige activa
op zoo voordeelig mogelijke wijze zoutten
worden geliquideerd. Dit algemeen plan
hebben de hoofdbesturen getoest en zjj von
den daarvoor ulgemeene instemming.
De vraag hoe het benoodigde kapitaal
voor de nieuwe instelling was te vinden,
hebben zij gemeend aldus te moeten oplos
sen. Aan crediteuren zal worden gevraagd
of zij bereid zijn naar evenredigheid hun
ner vorderingen, tot een maximum van 30 ft'
der over-te nemen activa deel te nemen in
het kapitaal der nieuwe instelling, zoodat,
indien het totaal der activa b.v. 30 ft van
het saldo crediteuren zal bedragen, iedere
crediteur voor 9 ft zijner totale vordering
in de nieuwe instelling zal moeten deelne
men. Deze 30 ft zullen worden verdeeld als
volgt20 ft gewoon uandeelenkapitaal, 5 ft
reserve preferent aandeelen kapitaal.
Getracht zul daarbij worden, en de hoofd
besturen hebben reden te vertrouwen, dat
zij daarbij slagen zullen, het disconto of her
disconto te verkrijgen der bankabele credie
ten en de tijdelijke financieering der prefe
rente aandeelen, waardoor het mogelijk zal
wezen binnen korten tijd na het tot stand
komen van dit plan aan crediteuren 70 ft
dier bankabele credieten (debiteuren) uit te
betalen. M.a.w. M.a.w. zal daardoor bereikt
worden dat, indien die bankabele credieten
80, 40 of 50 ft bedragen van het saldo cre
diteuren een betrekkelijke spoedige uitkee-
ring van resp. 21 ft, 28 ft of 35 ft kan
worden tegemoet gezien.
ONS PLUIMVEE.
DROOG TEGENOVER NAT.
Wij zijn nog maar steeds in het strijd
perk, want de vraagstukken met be
trekking tot de pluimveeteelt, en nare
telangen, zijn nog lang met opgelost!
Wij hooren soms van menschen zeggen,
dat deze(n) of gene(n) k 1 a a r g e-
I e e r d is, maar de geleerden zelf vin
den steeds nog uit, dat er nog veel te
leeren overblijft. Wij blijven dus maar
sleeds in de school al zijn wij ook al
80 jaar geworden. Wij mogen het bijltje
er nog niet bij neerleggen, maar inoe
fen door onze opgedane kennis van
zaken, beginners inleiden in het ABC
van de sport.
Heden willen wij dan weer iets
mededeelen oyer den uitslag van een
belangrijk onderzoek, over de vraag
vVat is het beste systeem van voeren:
Droog of Nat?
Deze vraag heeft van tijd tot tijd al
heel wat pennen in beweging gebracht
in de pluimveepers.
Het ia dan ook eene belangrijke
vraag voor den pluimveehouders (van
beroep) waar hij zoekt om zijn pluim-
veestapel meer productief te maken,
met minder arbeid.
De voorstanders van Droogvoeder
contra Natvoeder strijden om het hardst
dat hun systeem het beste is.
Het gouvernement* proefstation (iroot-
fontein (Middelburg Kaap-Provincie) is
daarom overgegaan om eene proefne
ming te doen, welke op 8 Augustus 1921
begonnen is. Hiervoor werden genomen
wit leghorns, verdeeld m twee toornen,
elk van 14 hennen. Deze dieren waren
hiervoor niet speciaal uitgezocht, maar
nadat andere toornen uitgezocht eu ge
plaatst waren, bleven deze 28 hennen
nog over.
Elke toom van 14 kreeg eene loop-
ruimte van 50 X*0 voet, terwijl het
hok (of moêf ik hier schrijven eene
geriefelijke woning?) die 8 X
groot was, met krab-geiegenheid, waar
in het harde graan gestrooid wordt
om de dieren steeds bezig te houdenI
Een nauwkeurig verslag van «lle
eieren werd bijgeh'ouden. In het begin
werd echter geen aanteekening gehou
den van het gewicht der eieren, maar
later werd ingezien dat dit ook van be
lang kon zijn voor latere gegevens,
daarom werd in November (juist drie
maanden na den aanvang), ook dit ge
noteerd.
l)% voeding gedurende den proeftijd,
waa «la volgt: Het mengsel bestond uit
gelijke deelen zemels en ongeztfd meel
waarbij 20 vleeechmeel, en een wei
nig fijn houtskool, plus een hal! pond
•zout op 100 pond gewicht. Dit werd
gemengd met water tot een kruimelige
massa en aan 14 hennen toegediend,
een half ons gewicht per ben, elke?
morgen, terwijl de andere 14 hennen
een en ander in voederbakken droog
gegeven werd. Het graanvoeder wat in
den namiddag gegeven werd bestond
uit twee dueleu gerst en een deel ge
broken gele maia. wat dan in het kaf
uitgestrooid werd in beide toornen. De
reden waarom gerst en maut gevoerd
werd was, omdat deze granen op etka
plaats (in Zuid-Afrika) steeds voorhan
den zijn Tegen den middag kregen
de dieren gruenvoeder bestaande uit
Lucerne (gedurende groettijd) anders
koolbladeren, naar believenï
Het volgende resultaat werd tu het
eerste jaar bereikt:
NAT VOEDER
Maand
Aantal eieren
Augustus 1921...
24»
September 1921..
349
October 1921
.353
November 1921...
318
December 1921...
290
Januari 1922
200
Februari 1922....
134
Maart 1922
70
April 1922
44
Mei 1922
U
Juni 1922
36
Juli 1922
51
2099
DKOOO VOEDER
Maand
Aantal eieren
Augustus 1921
246
September 1921..
314
October 1921
316
November 1921...
814
December 1921...
298
Januari 1922
237
Februari 1922
A 211
Maart 1922
.172
April 1922
104
Mei 1922
62
Juni 1922
li
Juli 1922
201
Totaal
2529
Opmerking. Daar de proefne
ming op 8 Aug. 1921 begon, zijn de
eieren van 1—7 Aug. 1922 gelegd, ge
voegd bij het in Juli gelegde aantal,
om het jaar-aantal vol te maken. Men
bedenke, dat bovenvermelde resultaten
verkregen werden gedurende het eer
ste jaar der proefneming, zoodat wij tot
de volgende gevolgtrekkingen komen
(a.) Met droog voer werden 480
eieren meer verkregen, of gemiddeld
30.71 eieren per hen;
(b.) Dat met droog voeder 287 eieren
meer geproduceerd werden gedu
rende de wiu termaanden,
wanneer de eieren het duurste zijn, o!
gemiddeld 20.5 per hen.
(c.) Van November 1921, toen het
gewicht der eieren voor het eerst geno
teerd werd lot het einde van het leg-
jaar (9 maanden) was het gewicht der
eieren 58 lbs. meer van de droog voe
der gevoedde hennen boven het ge
wicht van die der natte gemeente.
(d.) Dat het droog-voed er-syateem
veel minder werk vereiseht, terwijl het
bovendien beter resultaten afwerpt.
(e.) De Sieren kwamen veel gemak
kelijker door den rui, dan bij het nat-
voeder-systeem; wat natuurlijk de pro
ductie ten goede kwam.
(t.) Dat gerekend tegen f U.öU per
dozijn de droog-voeder-methode eei
extra winst toonde van f 32.25.
Het voeder voor beide toornen w
gelijk in gewicht, gedurende het ge-
heele Jaar, om uit te vinden welke toom
meer noodig had. De 14 hennen op
droogvoeder gebruikten per maand 2
ids meer, dan de nat-voer-ktppetjea.
Als men de 24 lbs. extra voeder per
jaar aan de droogvoeder kippen gege
ven, berekent tegenover de êxtra eie
ren verkregen, dan ook wint de droog-
voeder-methode het over het nat-voer-
proces.
In de maand Juni 1922 werd bij bei
de toornen een haan geplaatat om uit ta
vinden, welke eieren beter bevrucht
werden. Ook hier was een belangrijk
verschil De eieren van de droog-voe-
der-kippen waren beter bevrucht, niet
tegenstaande de hanen van tijd tot tijd
nog verwisseld waren.
Ik wil hier ook nog mededeelen, dat
in het begin van 1922 nieuwe proefne
mingen werden ingesteld met andere
toornen, door verschillend voeder te ga
ven, waarvan het resultaat later aal
worden bekend gemaakt. Negen maan
den zijn reeds verstreken en tot zoover
wint de droog-voeder-methode het wear
wat de eieropbrengat betreft. En zoo
zal men op Grootfontein voortgaan, ook
met andere rassen, waarvoor de Zwarte
Orpingtons het eerst aan de beurt
komen.
Als men, zeg 'n duizend legstere aan-
houot, dan is het gemakkelijk om ta
verstaan, dat men bij de droog-voeder-
methode veel arbeid spaart. Uean won
der dat men dit systeem op Urootfon-
tem nu reeds algemeen toepast, terwijl
men op dit proefstation geheel tarra-
den Is over den uitslagDa automatt-
sebe voederbakkan behoeven maar van