NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
82- J««rg«ng
Woensdag IB Augustus 1923
No. 15312
JUDERKERK., OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDI NX VEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
2*
fK. F.
c ZOON
I
r
HET GELUK DER RIJKEN
KEU
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
WERKERK JUDERKERK., OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDI NX VEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Een regeeringsverklaring van Rijkskanselier
Stresemann.
o uk de
Bij de betoogingen van Maandag te Aken
mee
FEUILLETON.
r»
den indruk had gekregen, .dat de
ze zoo
2M3 i1
»lersn,
ekjee.
i o «pi om beard
zgkkea
Teneinde aan de geldschaarschte eenigs-
zins tegemoet te komen heeft de Rijksbank
Waarom
die volkomen
binnen
marken
be-
igen
GOUDA
676 34
garandeerd zuiver
Gouden Medaill
(THE MAN OF PROPERTY)
door JOHN GALSWORTHY
in de vertaling van
Mevr. J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
Nadruk verboden.
ibrieken
WOKMEBVEEH
RK
ÏN,
IT-
ÏN,
(iül DSC1I1 COURANT.
Rakoi.iki, de nieuw -benoemde lelde i der
jlussiSche handeisnUMÜe te Londen, tegen
wiena benoeming naar men weet bezwaui is
gemaakt wegen* zyn vermeende anti-Engel-
schc uitlatingen, u te Riga aangekomen en
zet zyn reis naai Keriyn voort om duar
nieuwe instructie» al te wachten.
In een interview ontkende Rakul.ski u<ut
uitdrukkingen van liaat tegenover Engeland
gebezigd te hebben. Dat hy gezegd zou heb
ben; „dat Engeland op den rand van den
ondergang stond", is volgens hem een puui
verzinsel .Ook heeft hy piet, aooals beweend
wordt, in *yn rede van 14 Mei gesproken
over de activiteit van Londen m de Derde
Internationale.
Vandaag vervalt in Duitschland de eerste
termyn der betaling van de inkomstenbe
lasting voor particulieren en vennootschap
pen, waarby del aanslag met 400 resp. met
met minder aan 10 biiiioen mark papier
geld in circulatie kunnen brengen.
Behalve de vyf millioen markbiljetten
^zullen binnenkort ook biljetten van twee en
drie millioen worden uitgegeven.
Een mensch kan veel verdragen, maar
een voortdurende koele huiselijke om
geving ondermijnt hem langzaam maar
zeker.
De toestand in Berlyn is sedert gisteren
veel verbeterd. De pogingen van de commu
nisten om de arbeiders van het werk te
houden, hebben weliswaar tot eenige kleine
ongeregeldheden aanleiding gegeven, maar
nergens succes gehad. De politie trad
krachtig op, tengevolge waarvan op eenige
plaatsen van de stad vechtpartijen voor
kwamen, waarbij ettelijke tientallen gewon
den zijn gevallen, ’s Middags besloten de
communisten zelf de algemeene staking
weer op te heffen, 'fot verliMting van den
toestand draagt verder bjj, dat de betalings
middelen weer wat minder schaarsch zyn en
de levensmiddelen vlotter aan de markt be
ginnen te komen.
de James.
wil mei zoo'n
600 wordt vermenigvuldigd, om het verlies
door de daling van de mark, anders dooi
den fiscus te lijden, weder goed te maken.
Deze twee belastingen zullen naar men ver
wacht een som van 40 en van 20 biiiioen
mark opbrengen. Bedryven, die binnen de
„Gwerbe-ordnung" vallen moeten
een halfjaar 120 millioen gouden
opbrengen.
Evenals de nijverheid moet nu
landbouw een zwaarder deel van de lasten
dragen. Voorloopig is vastgesteld, dat by
elke twee duizend mark aan „weenbelas
ting" verschuldigd, anderhalve mark goud
bovendien zal moeten wordeïj betaald, het
geen 216 millioen mark goud zal opbren
gen. De belastingtermynen dier belastingen
zyn voorloopig vastgesteld op 25 Augustus,
October en Januari.
Behalve de genoemde belastingen, zal ook
de speciale heffing ten behoeve van het be
zette gebied, het zoogen. „Rijn- en Ruhr-
offer", moeten worden voldaan, die thans
op het dubbele is gebracht. Betaling moet
op 25 dezer geschieden, d. w. z. dat de mul-
tiplicator voor particuliere aanslagen op
800 en voor vennootschappen op 1200 is ge
hucht Voor alls vewkye hfitaU»Bitermy-
nen, die nader zullen worden vastgesteld,
zal de goudwaarde als basis worden geno
men.
Ook voor de verbruiksbelasting en de
verdedigingsbelasting wordt de betalings
termijn vervroegd, terwijl de automobiel-
belasting, die op 1 September moet Worden
betaald, vijftig maal het oude tarief be-
draagt, zoodat de opbrengst vermoedelyk
niet ver van de 15 biiiioen zal blijven.
28) -
Het kon zijn dat het de erkenning
van gevaar was, die er in de bekoring
van Irene’s houding lag; of dat hij een
gevoel kreeg teveel van het goede te
hebben genoten, dat James plotseling
sprakeloos maakte. Hij herinnerde zich
niet, ooit geheel alleen met Irene te
zijn geweest; terwijl hij naar haar
keek, overviel hem een zonderling ge
voel, alsof hij in aanraking kwam met
iets vreemds en buitenlands
Waar dacht ze nu aan, terwijl
achterover leunde?
Daarom sprak hij op scherper toon,
alsof hij gewekt werd uit een aange-
namen droom:
„Wat doe je den geheelen dag? Je
komt nooit naar Park Lane.”
Ze scheen zeer weinig beteekenende
uitvluchten te maken, en James keek
haai niet aan. Hïj wilde met gelooven
Een motie van vertrouwen in de nieuwe regeering. De goudleening goed
gekeurd. C --
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
par kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per poet per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31. GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyr dagelijks geopend van 96 uur.; Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545
deiyke voorstellen deed inzake de schade
vergoeding strekkende tot het exploiteeren
dei spoorwegen, het deelnemen aan de win
sten der grootindustrie, het heffen van
rechten op de douanen, enx.
Poincaré, die met vacantie i», heeft tele
fonisch zyn orders gegeven voor de opstel
ling van een antwoord op de Britsche nota-
Deze arbeid zal waarschynlyk acht dagen
vereischen. Het ligt in het voornemen van
Foincajj,' om een gedetailleerd antwoord te
geven, waarin hy onjuist weergegeven fei
ten zal verbeteren en geen twyfel zal laten
omtrent de verdere houding van Frankryk.
Het document zal op volkomen vriendschap-
pelyken toon moeten worden geredigeeid.
De publicatie van het nieuwe Geelboek
gaat vergezeld van officieuse commentaren,
welke in de instructies aan den Franschen
gezant te Londen den nadruk leggen op de
passage, dat Frankrijk elke veroverings
zucht en gedachte aan hegemonie van de
hand wyst, doch beschermd wenscht te zyn
tegen een tegenoffensief van Duitschland,
zoowel op economisch al» militair gebied;
dat Frankrijk de vootwaarden van het ver
drag van Frankfort van 1871 zal toepassen
en het Ruhrgebied slechts zal ontruimen
naar gelang der betalingen. Men legt er te
vens den nadruk op dat de Fransche regee
ring een plan bezat, daar zy in Juni dui-
hHur naar Richmond te rijden
Hij liep naar huw, ging naar boven.
tn wekte Emily uit den eersten slaap.
Gistermiddag is de Duitsche Rijksdag bij
eengekomen voor het aanhooren van de ver
klaring der nieuwe regeering. Aanvankelijk
maakten de communisten den nieuwen
Rijkskanselier het spreken ónmogelijk, wat
Dr. Stresemann aanleiding gaf tot de op
merking dat democratie de heerschappij van
de meerderheid en niet de dictatuur eener
minderheid beteekent. Het nieuwe kabinet
zoo betoogde de rijkskanselier, is in een
buitengewoon emstigen tyd tot stand ge
komen, het is op de breedste parlementaire
grondslagen opgebouwd, wil het sterkste
kabinet tegen ieder denkbeeld Van een ge
weld aandoen aan Duitschland zijn. De be
reiking van dit doel hangt van de samen
werking van het ryk met de afzonderlijke
landen en met het geheel volk af. Wij heb
ben alle klachten noodig voor het steunen
der staatsgedachte. Gewelddadige aanval
len tegen den staat en zijn grondwet zullen
op den onbuigzamen wil der regeering -ton-
ten. De ryksregeering is voornemens haar
machtsmiddelen aan te «enden tegen ieder,
die zich vermeet, den staat en zyn grond
wet te willen ondermijnen.
De kanselier sprak vervolgens in het kort
over de publicatie der Engelsche documen
ten en het constateeren daarin van het te
genover Duitschland gepleegde onrecht. Het
lijdelijk verzet heeft zijn diepste wortel in
het vaste bewustzijn van het goede recht.
Ondubbelzinnig wordt dit goede recht thans
ook'door de Britsche regeering erkend. De
ryksregeering is het er mee eens, dat de
quaestie der recht- of onrechtmatigheid
van <le Ruhractie aan een internationaal ge
rechtshof wordt voorgelegd. Wij twijfelen
er niet aan, dat iedere onpartijdige beslis
sing ons de beschikking over het Ruhrge
bied zal teruggeven. Men wil ons thans
overreden, dat wij aan de Ruhr weder tot
den arbeid moeten terugkeeren. Wij ver
langen er naar, dat het Ruhrgebied weer
terug wordt gegeven voor den arbeid. Ar
beid en vrijheid zyn echter voor het Ruhr
gebied identieke begrippen. Op den dag,
waarop ons de beschikking over het Ruhr
gebied wordt teruggegeven, zullen alle
krachten zich roeren om een eind te maken
aan de ondragelijke stillegging van den
slagader van het Duitsche economische le
ven.
Ik leg er ook thans den nadruk op, zoo
besloot de rijkskanselier het aan de buiten-
landsche politiek gewijde deel van zijn ver
klaring, dat het Duitsche volk het lijdelijk
verzet is begonnen ter bereiking van zeer
bepaalde doeleinden. Als ons de vrije en
onafhankelijke beschikking over het Duit-
ache Ruhrgebied weer gewaarborgd is, als
veibazing verried, alsul hij verwacht
had. dat Irene hem gevraagd zou heb
ben om te blijven. Hij gat haar da,
hand, en stond toe, dat ze hem naar
de deur bracht en uitliet. Hij wilde
geen rijtuig hebben hij wilde loo
pen. Irene moest Soames voor hem
goedendag zeggen en, indien zij wal
inleiding weiwchte, was hij bereid op
welken dag zij ook maar wilde, mei
Geen aigemeene staking. Uit het bezette gebied. Een
antwoord van Poincaré. Rakofski naar Londen. Indexcijfers.
de Rijnlanden zich in een toestand bevinden,
internationaal gewaarborgd en in overeen
stemming met het verdrag, als aan iederen
Duitscher van Ruhr en Rijn, wien geweld
is aangedaan, zijn vrijheid en zyn „Heimat"
is teruggegeven, dan zullen wy. nadat ons
een tyd is toegestaan om op verhaal te ko
men, onder deelneming van alle economische
krachten van het land ook de middelen tot
regeling van het schadevergoedingsvraag-
stuk kunnen opbrengen, voor zoover de ons
opgelegde lasten ons bij harden arbeid het
bestaan van ons staats -en economisch leven
en de verdere ontwikkeling van ons volk
verzekeren. De consolideering onzer politie
ke en economische verhoudingen is de voor
waarde voor de hervatting der leveringen
in natura, welke tengevolge van de door de
Ruhrbezetting veroorzaakte economische
ontreddering moesten worden geschorst.
Overgaande tot de binnenlandsche poli
tiek merkte de kanselier op, dat de beste
activiteit ten aanzien der buitenlandsche
politiek, welke kan worden ontplooid, het
erde stellen is op de toestanden in het bin
nenland. De afdoening der belastingonder-
werpen en de aanstaande goedkeuring der
goudleening vormen een veelbelovend begin.
By de quaestie der valuta zyn de grootste
economische problemen betrokken. De
quaestie van den landbouw mag niet alleen
van het standpunt van den verbnyker be
zien worden, ofschoon dengenen, die de voe
ding van het volk en het herstel van ge
zonde economische verhoudingen bemoeile
ken, iedere stryd moet worden aangezegd.
Industrie en handel hebben in het bijzonder
tot taak, Ie ryksregeering by het steunen
der valuta en met name ook door het ter
beschikking stellen van deviezen en ook
door het op zich nemen van garanties voor
groote verbintenissen van het Ryk te on
dersteunen.
De Rijkskanselier besloot met de uitnoo-
diging, in zyn regeering vertrouwen te be
tuigen.
Voor het feitelyk bewys van den levens
wil der Duitsche natie zou hy den weg in
vrijheid banen.
De uiteenzettingen van den rijkskanselier
over de buiten- en binnenlandsche politiek
vonden levendigen en aanhoudenden by val
Met 240 stemmen voor en 76 tegen werd
een motie van vertrouwen in de Regeering
aangenomen, 25 leden onthielden zich van
stemming. Daarna werd de goudleening
goedgekeurd. Tegen stemden uiterst rechts
en uiterst links..
ADVERTENTIEPRIJS: Utt Gouda «a omstreken (beboerende tot don basorgkriag)i
1—5 regels 1.30, elke regel meer ƒ0.25. Van buiten Gouda en den bexorgkringi
1—5 regels 1.55, elke regel meer /0.80. Ad verten tién in het Zaterdagnummer 20
byslag op den prijs. Liefdadlgheids-advertantiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN1—4 regels ƒ2.06, elke regel meer O>
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentita en ingesonden mededeelmgan bjj contract tot mot geredneeer-
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatcruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusechenkomst van soliode boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zij» ingekomen, teneinde van opname verzekerd te ijjn.
„Ik begrijp niet wat Soames
jongen man; Waarom
neemt hij niet iemand, die
op de hoogte is van zijn vak?”
„Misschien is meneer Bosinney wel
volk omen op de hoogte.”
James stond op en liep met gebogen
hoofd op en neer.
Dat is het,” zeide hij, „julie jonge
i.ienschen houden elkaar altijd de hand
boten het hoofd; jullie denkt allemaal,
dal je hei t beste weet.” Hij bleef m
zijn volle lengte voor haar staan, hief
zijn vinger op, en richtte dien tegen
haar borst, alsof hij een aanklacht te
gen haar schoonheid wilde inbrengen
..Het eenige wat ik kan zeggen is,
da’ deze artistieke menschen of hoe
ze zichzelf ook mogen noemen zoo
onbetrouwbaar mogelijk zijn, en mijn
“kiaad aan jou is, je niet teveel met
hem in te laten.”
Irene glimlachte, en in de gebogen
lijn van haar lippen lag een vreemde
uitdrukking, alsof zij hem wilde uit
tarten. Zij scheen haar eerbiedige hou
ding te hebben verloren, haar borst
ging op en neer, alsof ze door een in-
wendigen toorn bewogen werd; zij trok
haai armen samen over de armleunin
gen van haar stoel, zoodat de vinger
toppen elkaar naderden, en haar don
kere oogen keken barnes met een raad-
se.'achtige uitdrukking aan.
De laatste staarde somber voor zich
uit.
„Het is mijn meening,” zeide hij.
-dal bet jammer is <iat je geen kind
zyri 15 mensenen gedooa en 50 gewond.
ie Kecmingdiuusen bezeilende Fianschen
gisteren net nuis van bewaring:. De gevan
genen, die >n voorioopige hechtenis zaten
en ten aanzien waarvan geen vrees voor
ontvluchting bestond, en zy, die nog slechts
kort luidden te zitten, werden vrygelaten.
De overige werden naai gevangenissen in
de buurt overgebracht.
Lil Rechlinghuusen worden ook duurte-
reiietjes gemeld, waarby winkels van le
vensmiddelen geplunderd zyn en de po
litie in moest grypen. De Duelken heeft de
menigte de aardappelvelden geplunderd. Te
Krefeld zyn onder den druk van de menigte
en onder toezicht van politie de levensmid
delen uit de winkels verkocht tegen „een-
heidapi'ijzen”, welke naar verhouding
trekkelyk overdreven waren. Te Uerdlni
en Kaldenhausen hebben controlecommis
des de taak van het gemeentebestuur over
genomen. Te l eidingen doet de politie
dienst in burgerkleeding. Te Friemeraheiin
is ook een controlecommissie gevormd.
De Franschen zullen thans de kluis van
de rykabank te Essen trachten te laten
springen. Vandaar ook de tydelyke bezet
ting van de aangrenzende Mitteldeutsche
Kieditbank. Te Gelsenkirchen is zulks
al geschied, waarby het gebouw van
de ryksbank ernstig is beschadigd De be
zetting vermeesterde 16 zakken papieien
geld, meest biljetten van geringe waarde,
die en deele al voor vernietiging waren aan
gewezen. Ook de Recklinghausen is het bij
kantoor van de Rykabank bezet. De direc
teur en de kassier zyn in hechtenis geno
men. Uit de stadskas enz. te Rechlinghausen
is meer dan 3.7 miljard mark in beslag ge
nomen.
Uit Weenen; Het vandaag openbaui ge
maakte index,-ctjfei voor de mnantl van
15 Juli tot 15 Augustus wyst een verla
ging van de kosten van levensonderhoud
met 3.757 7< aan. Daartoe hebben vooral
de dalende levensnnddtdenpryzen
werkt, die 4ft percent gedaald zyn.
afgeronde index
gatieve van
was zy
hebben deze
vloed op de begrootin<,
geering in Juli mekde ainbtenai
eengekomen tot 1 November
l.tbl om voor te zorgen, en je
bezig te houden!
Een sombere uitdrukking kwam da
delijk óp het gelaat van Irene, en zelfs
James bemerkte de strakheid, die zich
van haar geheele gestalte meester
maakte, onder haar zachte japon van
•/.•jde en kant.
Hij was verschrikt door de uitwer
king van zijn woorden en, evenals de
meeste mannen met weinig moed,
frach'tte hij zich dadelijk te verontschul
digen door uit Ie barsten in de woor
den;
„Je schijnt er niets om te geven uit
te gaan Waarom rijdt je niet eens met
ons naar Hurlingham? En ga je niet
nu en dan eens naar den schouwburg?
Op jouw leeftijd moet je belang, stellen
in die dingen. Je bent een jonge
vrouw!”
De sombere uitdrukking op haar ge
laat werd nog sterker; hij werd ic-
ruwachtig-
„Nu, zei hij. „ik weet er niets van,
niemand vertelt mij ooit iets. Soames
behoort voor zichzelf te kunnen zorgen;
•ils hij dat niet kan. moet hij niet op
mij rekenen dat is alles
Hij beet op den top van zijn vooraten
vinger, en wierp een konden, scherpen
blik op zijn schoondochter.
Hij ontmoette haar oogen. die donker
en diep op de zijne waren gericht, zoo
dat hij zweeg en hbt warm kreeg
„Ik moet gaan.” zeide hij na een
l orte stilte; een oogenbllk daarna stond
hij op. terwijl zijn houding een lichte
dien zij sinds vier en twintig uur had
genoten, om haar te vertellen, dat hij
den indruk had gekregen, .dat de ver
standhouding tusschen Soames en zijn
vrouw met in orde was; over dit li»e-
mn weidde hij gedurende een half uur
uit, totdat hij eindelijk, nadat hij ver
zekerd had geen oog te zullen sluiten,
op zijn zij ging liggen en onmiddellijk
begon te snorken.
In Montpellier Square stond Soames,
die juist uit zijn schilderijkamtr WW
gekomen, onzichtbaar boven aan d«|
tiap en sloeg Irene gade, terwijl zij
d.* brieven sorteerde, die met de laat
ste post waren gebracht. Ze keerde te
rug naar den salon; na een oogenbllk
kwam ze er weer terug en stond abel
z* luisterde. Daarna sloop ze de trap
op met een poesje in haar armen. Hij
kon zien hoe ze haar gelaat over het
beestje heenboog, dat tegen haar hals
lag te spinnen Waarom kon ze h«m
met evenzoo aankijken?
(Wordt vervolgd
meege
Ik-
van 4 is de tweede ne-
dit jaar. De vorige maand
5. Naar men weet-
verlagingen Xgeen^ in-
daAr de re-
maren is ov«r-
wr het indexed
fer niet in aanmerking te nemln, terwy!
«Ook de nijverheid niet tot loonbverlnging
mag overgaan.
BUlTENLASDSClTNniUJW».
FRANKRIJK.
Een ramp by St. Sauveur.
21 Nederlanders verongelukt.
Maandag waren 22 Nederlandsche toe
risten vergezeld van een gala te LourdM
afgestapt in het Hotel Angeleterre. Ze
namen een auto, bestuurd door den chauf
feur Leon Auge, een zeer serieus chauf
feur, om een excursie naai Gavarnie te
maken. De heenreis verliep zonder inci
dent. De terugreis had urn 5 uur plaats
De auto was by •Gendre St. Sauveur toen
de felle zon den chauffeur verblindde, die
ziende dat hy anders een vrouw op den
weg zou verpletteren, zóó hevig remde,
dat de auto ornawaaaie en met den achter
kant door de borstwering langs de kloof
ging De auto met de reizigers stortte in
den afgrond. Het bed der Gave b daar MO
M. diep.
De schok was verschrikkelyk
Dadelyk werd een hulpexpeditie geoiga
dat zij hen werkelijk vermeed dat I
zju te veel beteekenen.
„Ik veronderstel, dat het eigenlijk
komt doordat je geen tijd hebt,” zeide
nij; „je bent altoos in de weer met
June, ik vermoed dat je haar van nut
bent met haar jongen vriend, door haar
te chnperonneeren, enz. Men vertelt me
dal zij tegenwoordig nooit tehuis is
ik denk niet, dat je oom Jolyon het
prettig vindt, zooveel alleen gelaten
te worden. Ik hoorde ook, dat ze den
jongen Bosinney altijd naloopt hij
komt hier zeker eiken dag. Wat denk
je van hem? Geloof je, dat hij weet
wat hij wil? Het schijnt mij toe, dat
hij niet veel bizonders 'is. Ik zou zeg
gen, dat in dit geval „de vrouw de
broek moet aanhebben”.”
Irene's wangen kleurden zich die
per; James keek haar achterdochtig1
aan.
..Misschien begrijpt u meneer Bosin
ney niet heel goed,” zeide zij.
„Hem niet begrijpeft!” haastte zich
James te zeggen, „waarom niet
men kan zien, dat hij een van die ar
tistieke jonge mannen is. Ze zeggen dat
hij kundig is beweren allen, da’
Kundig zijn. Jij weet meer van hen.
dan ik.” veegde hij er aan toe; en
weer rustte zijn achterdochtige blik’op
baai
„Hij maakt een ontwerp van een huw
vooi Soames,” zei ze, blijkbaar met het
doel James zachter te stemmen.
„Dat brengt me op het onderwerp,
waarover ik wilde spreken,” vervoig-
100