M- ii tMmitriog
li ViÉblq
(mil) hi Wilg
van 27 Augt. t m 1 Sep.
9
niece rd, maar alles ging seer langzaam I
wegen» de moeilijkheden, die een daling
juist in de «treek van het ongeluk, welke
j vol rotsen is, oplevert.
Een jongmensch liet zich aan een touw I
van 300 M. lengte vastbinden en ondernam
de hachelijke daling, hy nam een liter rum
mede om de gewonden te kunnen opwek-
Ken. Eer hij beneden was zag hy vastge
klemd tegen een uitsteeksel van een rots.
een slachtoffer van ongeveer 22 jaar dat
smartkreten uitstiet. Doch hy kon de ge
wonde niet vastbinden aan zyn touw, haaf
beide boenen waren gebroken en haar
borst was ingedrukt.
Maandagavond by het vallen van den
avond waren nog slechts zes lyken gebor
gen, die vierhonderd meter van de plaats
van het ongeluk waren meegesleuitl door
den stroom. Dinsdag werden nog lyken
van vrouwen en meisje* opgehaald uit den'
rivier.
Jrïï *oto' d«n wmU» op
JOU M. volgde, ie de plaat» van het onge
uit gepasseerd zooder er iets vao te be
merken De eigeoaar van den auto i» voor
een millioen francs verzekerd.
Wat de namen der slachtoffers betreft,
deze zyn op 't oogenblik nog niet bekend. I
De leider van het gezelschap heeft blijk- I
baar verzuimd de namen in het hotelre- I
ga»,ter in te schryvey.
«aar hel persbureau van lhaa op» he- I
derueorgen ae.nt heelt het vrwuielyk enge-
lua plaal» gehad met een gezelschop van I
00 IVeaerlandache Iteiavereeniging, Er is
oen overlevende, ivien» naam nog onbe.
aiJld IS.
Wy herinneren er aan dat ook verleden I
jaar een ernstig ongeluk met Lourdes-pel- I
grim* is gebeurd.
Op 31 Juli van het vorig jaar botsten I
naby VUIecomtal twee pelgrimstreinen, die
uit Moulins kwamen en naar Lourdes gin
gen, togen elkaar.
De affste pelgrimstrein die uit Moulins
Vertrok en ongeveer 700 bedevaartgangers
vervoerde, kon tusschen Miélan en Ville-
comtal zyn reis niet voortzetten, daar de
locomotief te zwak was om de hoogte by
ViJlecomptal te nemA. De machinist be-
aioot den trein te laten terugryden naar
het dichtst byzynde station. Daar de trein
by dozen terugkeer niet door signalen'"was
gedekt, reed de volgende trein, waarin 600
pelgrims waren, met voile vaart op den
achteruitrydenden trein.
by dit ongeluk waren dertig dooden te
betreuren.
ENGELAND.
Het stoomschip Princess Ena van de
Southern itailway Company, van Southamp
ton naar St. Malo, is gisterochtend vroeg
tyuens een dichten mist op de rotsen geloo-
pen aan de Z.O. kust van Jersey. De pas
sagiers gingen in de booten. Het schip is
later onbeschadigd vlot gekomen en heeft
ue menschen weer aan boord genomen. Twee
booten heeft men echter niet weergevonden.
Sieepbooten gingen er op uit om ze te zoe
ken. Voel reden voor ongerustheid is er ech
ter niet, daar de zee volkomen kalm was.
VEKEEN1GDE STATEN.
Het vermogen van wylen president
Harding.
Het vermogen van den zoo' juist over-
le<b'n President der Ver. Staten wordt op
ongeveer driekwart millioen dollar geschat
Dy had onlangs zyn aandeel in het bltui,
de „Marion Star", voor 424.000 dollar en
zyn woning in Washington voor 50.000
dollar verkocht. Bovendien bezit hy voor I
ongeveer een kwart millioen dollar in I
waarden by verschillende> banken en in
aandeelen in diverse industrieele onderne- I
mingen.
Zyn voornaamste- erfgename is mevr. I
Harding,die bovendien een pensioen van I
6000 dollar krygt.
BINNENLAND.
Het Kegeerings-Jubileum.
Huldiging van de Weermacht.
r Naar wij vernemen, waren van ver
schillende zijden uil onze weermacht
sUmmen omgegaan, om ook in de gele
genheid te worden gesteld de Koningin
p t-ij haar 25-jarig regeeringsjubileum
nulde to brengen.
Hieromtrent kan thans worden raede-
gedeeld, dat de Koningin er in heeft
toegestemd om deze gelegenheid te ope
nen, waarbij echter harerzijds de voor-
waarde is gesteld, dat, hieruit voorden
Slaat geenerlei., onkosten zullen voort
vloeien en dut deze ovatie niet het ka-
y rakter mag dragen van een huldebe
toon in den vorm van parades en der-
ge'ijk^n. V
De regimenten Grenadiers en Jageto
zullen op Maandag 27 Augustus nabij
het landhuis der Koningin ,,0e Ruigen-
hoek", te Scheveningen, een geschenk
komen aanbieden.
Het geheele garnizoen van Den Haag
za'I, na afloop van die aanbieding, de
Koningin huldigen en voor haar d,efi-
loeren.
Verder zullen, bij gelegenheid van
de manoeuvres, welke in September in
rien omtrek van Amersfoort zullen wor-
ien gehouden, ,op den 17den Septem
ber alle daar aanwezige troepen entte*
lacbementen gelegenheid krijgen hulde
aan de Koningin te betuigen. f'
Omtrent het avondfeest, dat Zat^r-
'ao 1 September aan de Koningin te
Scf eveningen zal worden aangeboden I
door hot Algem. Huldiging» Comité te I
s-Gravenhage, vernemen wij het vol- I
Pende. De maatschappij „Zeebad", te I
Scheveningen, heeff nare medewerking I
toegezegd doo^ Ku^aal en Residentie- J
orkest geheel ter beschikking te stel-
lon
De Kegelingscommiasie voor den
avond ig als volgt samengesteld:
Mr. dr. G. A. W. ter Pelkwijk, voor
zitter, leden mr. h. Polis, ged. commis-
H iris der maatschappij Zeebad, Sche
veningen, de heer R W. 'H.vVtfh'üheel
Lildemeeater, directeur^eneraal van
dezf maatschappij, jlir. H. Loüïïbn,
voorzitter van de vereeniging „Het Re
sidentie-Orkest", K. E. OudendlJR, voor
zitter van de afd. 's-Oravenhage van
hel Algem. Ned. Verbond, mr. J. O.
Baron Brand, voorzitter van de Kon.
Zang vereeniging „Cecilia".
Als dirigent zal optreden dr. P. van
Anrooy en als solist Tom Denijs. Ver
der zullen medewerken „Albert Vogel
en mevr. Zwierzina, terwijl het koor
vrfh Cecilia, onder leiding van Henk
van den Berg, eenige nummers zal zin
gen.
De Kegeering en de lijkverbranding.
Op de vragen van het anti-revolutio
nair Tweede Kamerlid Scheurer betref
fende de vertegenwoordiging der re
geering bij de verbranding van het
stoffelijk overschot van wijlen Louis
Couperus, heeft minister De Visser ge
antwoord, dat niet de regeering zich
daarbij had laten vertegenwoordigen.
De minister had eön „persoonlijke"
U'tuoodiging ontvangen tot het bijwo-
pen der cromatie, doch moest bedan
ken. De chef der afdeeling Kunsten en
Wetenschappen, die een dergelijke uit-
noodiging had ontvangen, nam haar
aan Voordat hij naar Westerveld ver
trok, heeft hij hem verzocht namens
hein een woord van deelneming te I
spreken.
Ten aanzien van het vraagstuk der I
lijkverbranding kan de minister zich i
vereenigen met het standpunt, door zijn
nmbtgenooten van Binnenl. Zaken en
Landbouw en Justitie in de Memorie
va.M .^©lichting tot het wetsontwerp tot
wijziging van de Begrafeniswet inge
nomen.
Financiën.
Dt minister van Financiën geeft ken-
I nis. dat door hem eiken Vrijdag te 2
I uur aan het departement van financiën
I zullen worden ontvangen diegenen, die
I Tiem over zaken, het gezegde departe-
inent betreffende, wenschen te spreken
Inschrijving voor die audiëntie kan
I niet later dan tot 12 uur vgn denzelf-
I den dag Vorden aangenomen.
Voorts wordt medegedeeld, dat aan
I sollicitanten naar de betrekking van
collecteur of Collecfrice der Staatslote
rij geen audiëntie kan worden verleend
Deze belanghebbenden kunnen hunne
I belangen schriftelijk, mits voor zooveel
noödig op behoorlijk gezegeld papier,
I kenbaar maken.
Amsterdamsche bezuiniging.
In de gisteren te Amsterdam gehou
den bestuursvergadering van het Nat.
Verbond van Gemeenteambtenaren, af-
0 eel mg Amsterdam, werd het rond-
schrijven van B. en W. aan TTe dienst
hoofden, om zoo mogelijk alle tijdelijke
ambtenaren voor te dragen voor ont
slag,. zeer breedvoerig besproken.
Besloten werd, den wethouder voor
de Ambtenaarszaken te verzoeken, om
m het belang van den dienst en de
ambtenaren het oordeel der ambtena-
reuorganisaties in te winnen, voordat
tot het geven van ontslag worïïf 5ver-
gegaan, ten einde het werk der af
vloeiing zoo rechtvat^i^ mogelijk te i
doen plaats hebben.
Werktijdenbesluit voor Fabrieken en
Werkplaatsen.
Het nieuwe Werktijdenbesluit voor
rabrieken en Werkplaatsen, waarover
nMertijd door den Hoogen Raad van
Arbeid advies is uitgebracht, zal, naar
De Msb. mededeelt, binnen enkele we-
ken in werking treden.
Uit het Drukkerabcdryf.
De ongeorganiseerde drukkerspatroons
in ons land hebben, naar de Telegr.
meldt, dezer dagen van de Vereeniging
van Nederlandsche Papiergroothandela-
I ren oen circulaire van den volgenden
I inhoud ontvangen:
„Hierdoor doelen wn u mede, dat
I onderhandelingen van de Federatie der
I Werkgeversorganisaties in het Boek-
I drukkersbedrijf met onze Vereeniging
I er toe hebben geleid, dat onfB leden
I zich van leverantie aan ongeorganiseer-
I de drukkerijen zuilen moeten onthou-
I den. Onder deze laatsten komt ook uw
I naam vodr. Met Ingang van 23 Augus-
I tu» zullen onze leden tegenover u tot
I -*yze houding verplicht zijn, hetgeen ons
aanleiding geeft zoowel in uw belang
I als in dat onzer leden u te verzoeken,
I alsnog te overwegen, in hoeverre deze
I onderbreking van de relaties door uw
aansluiting bij de Federatie te vermij-
I dtn ware. Wij zouden he< zeer waar-
I dveren, indien aldus deze maatagg&L,
I ten opzichte van uw drukkerij zonder
I effect zou kunnen blijven."
H^t N. A. S. en de Vlootwet.
Door het bestuur van het NStionaal
Arbeids-Secretariaat (N.A.S.) is bealo-
ncp,. de oorspronkelijk op 16 Sept. te
houden landelijke demonstratie tegen
de vloot te Amsterdam, aldaar te doen
plaats vinden op Zondag 23 September. I
Op dien dag houdt het N.V.V. en de
SD.A.P. aldaar een demonstratie, wel
ke ook zal worden aangewend tegen
de vlootwet. Bij het nemen vfcn dit be
sluit werd uitgegaan van de overwe
ging, dat de grootst mogelijke eenheid
behoorde te worden gedemonstreerd, al
meende het bestuur van het N.A.S. er
niet toe te moeten overgaan, de leiding
\an het N.V.V. aan te bieden een lan
delijke demonstratie tegen de Vlootwet
gemeenschappelijk te houden op Zon
dag 23 September, daar verwacht werd,
van u.o zijde een weigerend antwoord
k* /ulieu ontvangen
Nuurukkelijk verklaart iutusschen het
bthtuur vun het N.A.S., wanneer van
I de zijde van het N.V.V. wordt te ver
I staan gegeven, de eigen demonstratie
I op 23 September uitsluitend te willen
I aanwenden tegen de vlootwet en ze
I dan te houden, o.a. in samenwerking
I met het N.A.S., het bestuur van de lan-
I Helijke centrale der revolutionnaire
I vakbeweging een soortgelijk aanbod ze- i
I ker in ernstige overweging zul nemen.
1 en slotte besloot het bestuur van
I liet N.A.S. de navolgende landelijke or-
I ganisaties tot de vorming van een lan-
delijk comité tegen de vlootwet en oor
logsgevaar uit te noodigen, t.w de
Bend van religieuze Anarcho-Communis
kn, de Communistische Partij, het Lan
delijk Comité der Int. Anti-Militaristen
vreeniging en de Landelijke Federa
tie van Sociaal-Anarchisten.
Van de zijde van het N.A.S. werden
door het bestuur tot zittingneming in
voornoemd comité aangewezen, de hee-
ren: C. Kitsz, Th. J. Dissel en H. Ma
ters respectievelijk ie voorzitter (waar
nemend), le secretaris en le penning
meester van het N.A.S.
J. T. Cremer. t 1
Met J. T. Cremer, die gisteren, zooals wy
reeds meldden, te zeven uur in de Boer-
haave-kliniek in Amsterdam is ontslapen, is
een Nederlander van groote beteekenis
heengegaan.
De heer Cremer werd op 30 Junf 1847 te j
Zwolle geboren, waar zyn vaJlr controleur
der belastingen was.
Voor den handel bestemd deed hy in 1867
met goeden uitslag examen voor de Neder
landsche Handel Maatschappy, die hem het
volgend jaar naar Irwlië uitzond.
Daar was hy eerst te Batavia, na J870
op het agentschap der Maatschappij te Sin
gapore, werkzaam, waar hy in kennis kwam
met een der hoofdadministrateurs van de
Deli-Maatschappy, die hem voorstelde de
plaats van den naar Nederland vertrekken-
I oen mede-hoofdadministrateur Nienhuys irl
I te nemen.
I lot 1883 bleef hy in Deli werkzaam, be-
I houdens een paar verloven naar Nederland,
I o.a .in 1881, toen hy hier plannen voorbe-
I reidde tot spoorwegaanleg in Deli.
I In 1883 werd concessie voor dezen spoor-
I wegaanleg verleend.
Om gezondheidsredenen moest de heer
Cremer op 36-jarigen leeftyd Deli verlaten,
waarby hy behalve in zyn eigen werkkring,
zoo nuttig werkzaam was geweest, door in
I den tyd eener dreigende uitlanders-quaestie
in 't cosmopolitische Deli, het nationaal ge-
I voel aan te wakkeren en den stoot te geven
tot oprichting der Deli-Planters-vereeniging
In Nederland trad Cremer op als direc-
I teur van de Deli Spoorweg Maatschappy
en commissaris van de Deli-Maatschappy.
I In 1884 werd hy door Amsterdam naar de i
I Tweede Kamer afgevaardigd; in «hetzelfde I
'jaar kwam mede door zyne krachtige mede
werking de Nederlandsch-Indische Land
bouw Maatschappij tot stand, waardoor een
dreigende deconfiture van Tndië's groote
crediet-instellingen werd voorkomen.
Zyn mandaat als Kamerlid werd telkens
vernieuwd, totdat hy* in 1897 zitting nam
als Minister van Koloniën in het Kabinet-
Pierson.
ln 1906 werd hy afgevaardigd naar de
Eerste Kamer, waarin hy inzonderheid ten
aanzien van de koloniale vraagstukken zijn
steeds zakelijke wenken gaf, tot hy met rijn
75stpn verjaardag meende te rryteten bedan
ken.
Van zyn arbeid op politiekgebied zij nog
in herinnering gebracht de ioloniale myn-
v/et van 1899, zyn voorzitJjrschap van de
Staatscommissie voor de oirlogswinstbelas-
ting (J916), zyne deelneming aan de ver
schillende hier te lande gfoouden interna
tionale) opium-conferenties, waarvan' de bei-
laatste door hem werden voorgezeten,
en die tot de internationale conventie van
1914 leidden.
Op economisch gebied viel hem nog groo-
ter succes op zyn arbeid ten deel, hy be
hoorde tot de oprichters van de Nederl. In
dische Landbouw Maatschappij en van tie
nationale Koninklyk Paketvaart Maatschap-
I py, voorts was hy eenige jaren president
I der Nederlandsche Handel Maatschappy.
De overledene beAoorde tot de oprichters
I van tle Nederlandsche Fabriek van Werk
I tuigen en Spoorwegimateriaal en van de Ne
derlandsche Scheepsbouw Maatschappy, ter-
I wy hy o.a. ook aan de Maatschappy tot Ex
ploitatie van Staatsspoorwegen, de Stoem-
vaartmaatschappy JZedand" en de Neder
landsche Heidemaatschappij zyne werk-
I kracht schonk.,
In 1918 heeft de heer. Ciemer, ondanks
zün leeftyd en in het hooge besef dat hij
Keroëpen was het land te dienen, zich be-
r schikbaar willen stellen voor het Gezant-
hSthap te Weshingtop, Daarmede heeft hij
sprekend bewijs gegeven van oprechte
Vaderlandsliefde. Zynftaak werd door de
tijdsomstandigheden nog bijaonder ver-
zwaarA maar hy heeft haar met onver-
I zwakte) energie volvoerd. Niet ongestraft
echter «heeft hy deze hooge positie op zich
genomen, want h(j werd bezocht door een j
ernstige ziekte, welke herhaalde operatie
vereischte en zjjn terugkeer, in Mei 1920,
noodzakelijk maakte. Wegens gezondheids
redenen is hem daarna met 1 December 1920
eervol ontslag verleend.
De overledene wa* de drager van talrijke I
hooge onderscheidingen. Hy was drager van I
het Grootkruis in de Huisorde van Oranje-
Nassau. Voorts was de heer Cremer Com
mandeur in de Orde van den Ned. Leeuw,
Grootkruis in de militaire orde tan Villa
Vicosa van Portugal en idem in de orde van
de Ryzende Zon van Japan, Grootofftcier
in het Legioen van Eer, Ridder in den len
grafcd in de orde van de Dubbele Draak van
China, Ridder lste klasse in de orde van
Medjiie en officier in de orde van den Leeuw
en de Zon van Perzië.
Verhuiskosten.
Volgens Kou. besluit van 16 Juni
kan aan vaste burgerlijke en militaire
landsdienaren, die in bet 'belang van
den dienst naar een andere gemeente
«lan die hunner standplaats worden
I overgeplaatst, door of namens het hoofd
I Van het betrokken departement van al
gemeen bestuur een door hem vast te
t-tellen tegemoetkoming worden ver
leend.
Met verplaatsing naar een andefe ge
meente wordt gelijkgesteld verplaatsing
naar een ander onderdeel van eenzelf
de gemeente, wanneer hieraan ge-
I dwongen verhuizing gepaard gaat
De tegemoetkoming bestaat uit
a een bedrug voor de kosten der
reis van den ambtenaar en zijd gezin,
en voor de kosten van overbrenging
van zijn inboedel, met dien verstande
dal de kosten wegens vervoer van den
ambtenaar en zijn gezin op de oude
en nieuwe standplaats niet vergoed
worden. Deze kosten mogen voor een
gehuwd ambtenaar niet meer dan 10
pet. van zijn laatstgenoten jaarwedde
bedragen, voor ongehuwde ambtenaren
niet meer dan 3 pet.
Bij de vaststelling van het te vergoe
den bedrag zal op de werkelijke uit
gaven van den ambtenaar gelet wor
den, voor zoover deze geacht worden
«met zuinigheid te zijn gedaan.
b. een vaste vergoeding voor alle
andere onkosten uit de verhuizing voort
vloeiend,e. Deze kosten moge niet meer
bedragen dan 5 pet. v. d. laatst geno
ten jaarwedde, toelagen en vergoedin
gen buiten rekening gelaten, en wor
den in den regel slechts aan gehuwde
ambtenaren vergoed.
Indien de ambtenaar geen goede wo
ning kan vinden, zullen hem, indien
daartoe termen aanwezig worden ge
acht, 75 pet. der pensionkosten worden
vergoed.
Dit besluit is in werking getreden
met ingang van 1 Juli.
GEMENGDE ÜEiUCDTEiN.
Groote brand te Dwingeto.
10 huizen en 1 kerken afgebrand.
Omtrent de ontzettende brand die de
kom van het dorpje üwingelo in een
woestenij veranderde, vernemen wij
nog het volgende. Niet minder dan 1U
buizen en 2 kerken zijn een prooi van
het vuur geworden dat met zulk een
vreeselijke snelheid en demonische
kracht om zicb neen greep, dat aan
blusschen niet te denken viel. In min
der dan een kwartier stond het gan-
sehe complex in lichte laaie. Hooi, ko
ren en kurkdroge rieten daken voed
den het vuur, dat met groote felheid
het eene huis na het andere aantastte.
De oogst was juist geborgen overal
lag het hooi opgetast, overal warende
scnuren en zolders beladen inet rogge
en haver.
Om half vijf brak de brand uit in een
I slookhuis en bijna onmiddellijk was dfe
I aangrenzende boerderij van Barelds een
I groote vuurzee.
I De winkel van den manufacturer H.
Warring volgde. Ook daar woedde het
I vuur direct met groote kracht.
Dt boerderij van Flokstra' trof spoe-
I dig het zelfde lot. Ze brandde aan
stonds in haar vollen omvang.
De huizen aan de andere zijde van
den straatweg waren evenmin veilig
voor 't alles verslindende vuur. De
boerderij annex café van den lieer
Zanting ging weldra in vlammen op, I
I evenals de Israëlietische kerk met het
daarbij behoorende schoolgebouwtje en I
de aangrenzende smederij van den heer I
Rieske.
Dit alles was het werk van een kwar-1
tier tijds. 1
Het vernielingswerk1 zou intusschen
worden voortgezet met ongebreidelde
kracht. Het huis van den veehandelaar
Hendrik Broers werd vrij spoedig aan
getast en brandde tot den grond toe af.
De in de nabijheid liggende boerde
rij annex winkel van den heer H. Piest
bleef biet gespaard. Ze maakte weldra
ook deel uit van de vuurzee, evenals
de woning van den arbeider L. Smit.
Toen zocht het vuur zich een nieu
we prooi. Het deed een aanval op den
toren, waarvan het peervWmige boven
gedeelte tegen zes uur in lichte laaie
stond.
Huiverend zagen de dorpsbewoners
het aan: de toren brandtffe Zou de
kerk volgen? Tot zes uur deed hetfuur-
werk van den toren zijn plicht. Zes
slagen klinken tusschen het geloei van
de vlammen. Daarna werd het opge-
i'omen in het groote vernielingswerk.
De klokken vielen naar beneden. Eén
or van smolt in den vuurpoel. t i
Wat met zoo groote angst gevreesd
werd gebeurde: oök de kerk begon te
branden. Met ontzetting en groote ver
slagenheid zag men het gebeuren.
Machteloos stond men er tegenover.
De Ned. Herv. Kerk dateert van 1492
.en werd gerestaureerd in 1639. Van
haar en den 35 M. hoogen toren bleef
slechts een ruïne over. Slechts de mooie
antieke kroon kon gered worden; het
orgel verbrandde.
Een oogenblik dreigde er nog gevaar I
voor het café van den heer de Wal.
Het peervormige bovengedeeïïe van den
toren dreigde er op te vallen, maar
het stortte ten slotte nog in een andere
richting naar beneden.
intusschen was naar alle kanten om
hulp gevraagd. De motorspuiten van
Assen en Meppel kwamen zoo spoedig
mogelijk ter assistentie op de plaat»
van het onheil. Ook van Diever kwam
•le spuit, terwijl uit de omliggende ge
huchten mannen met materiaal te hulp
snelden,. Helaas, wat eenmaal brandde
kou niet meer geblbscht worden. Maar
de hulp was toch welkom: vele huizen
die gevaar liepen, moesten worden nat
gehouden.
Van het vee, voor zoover dit op stal
stond, kon op het laatste nippertje nog
veel gered worden, ul was het dan met
groote moeite. Enkele varkens en big
gen, benevens een dertigtal kippen,
vonden o.m. den vuurdood.
Enkele inboedels konden nog gedeel-
tenjk gered worden. Van de meeste
boerderijen en woningen verbrandde
het huisraad totaal.
Ongelukken kwapien gelukkig niet
I voor
Verzekering dekt over 't algemeen'
de schade. Sommige huizen en inboe
dels waren voldoende, andere laag ver
zekerd.
De betrekkelijk groote Ned. Herv.
Kerk was slechts verzekerd tegen een
bedrag van f 16.000. Wat dit beteekent
kan men beseffen wanneer men be
denkt, dat het mooie orgel alleen
f 5000 heeft gekost.
Dit de Joodfcche Kerk, die, zooals
gezegd, ook totaal uitbrandde, konden
nog enkele kostbare voorwerpen, zoo
als de Wetsrollen, gered wdrden.
Een „bespijkerde" weg.
De Soestdijkerstraatweg van Hilver
sum tot Baarn, lag de vorige week
TVoensdag bezaaid met kleine kopspij-
kertjes. Eerst dacht men aan een kwa
jongensstreek, maar later kreeg men
ermoedens tegen een rijwielhersteller,
die aan dien weg bij de kruising met
het fietspad Lage Vuursche—Laren een
soort vliegende reparatieplaats heeft
opgericht. Hij had het bar druk; voort-
I durend kwam een in bandennood ver-
keerend fietser bij hem. Spoedig merkte
hij, dat de politie hem verdacht de
spijkertjes met voorbedachten rade op
den weg te hebben gedeponeerd. Daar
zijn geweten zuiver was op dit punt,
ging hij, in combinatie met de Hilver-
sumsche recherche, op zoek. Het spoor
leidde naar de woning van een Baarn-
sohen aannemer. Uit het onderzoek
bleek, dat hij Woensdag te Hilversum
vijf kilo kopspijkertjes had gekocht en
het pak achter op zijn motorfiets be
vestigd. Op den terugrit naar Baarn
was het pak opengegaan. Toen hij
I thuis kwam, zaten van de vijf kilogram
ndg tien enkele spijkertjes in het pak.
De rest vormde een pritffftelbaar ver-
I band tusschen Hilversum en Baarn. De
I rijwielhersteller is in. eer hersteld 'en
I de Soestdijkerstraatweg kan weder zon-
I Ier gevaar worden bereden.
Ongeluk.
Gistermiddag tegen 3 uur is te Am
sterdam de heistelling op het Midden-
Dam terrëin, dienend voor het inheien
van de palen voor de tribune, die daar
vooi het jubileum van de Koningin
wordt opgericht, omgevallen.
Een grondwerker, de 60-jarige Smit,
die zonder werk was, stond er bij te
kijken en werd door het blok getrof-
»en. Hij kreeg een hersenschudding,
een hoofdwonde en een fractuur aan
het linkerbeen Dat het juist hem moest
tieffen, doet des te treuriger aan als
mtn bedenkt, dat Smifmet het oog op
het immer gevaarlijke verstellen onge
veer twintig kleine kinderen, die door
I de schutting naar het werk keken, had
weggejaagd. /-i
Per autobrancard van, éem pwWsk.
I Dienst werd hij naar het ^fnnengast-
bui( vervoerd en is daar gisteravond
aan de bekomen verwondingen over
leden.
De gevolgen van een familietwist.
Kort geleden was in de gemeente
Ambt-Hardenberg het huwelijk voltrok
ken tusschen J-/K. uit Hoogeveen en
de wed. K. uit tnergentheim (gemeente
Ambt-Hardenberg). Den laatsten tijd
heerschte er eenige oneenigheid tus-
I fcohen het echtpaar en de verdere fa-
I inilie, welk geschil gistermiddag ook
I al ten gevolge van den verkoop van
J een varken, overging in een twist, wel-
I ke zoo hoog liep, dat een stiefzoon van
I -J. K. zekere A. K„ eveneens weende
I te Bergentheim, een stuk ijzer greep
en daarmee den man zulke slagen in
den nek toebracht, dat hij kort daarop
Ts overleden.
Dt verslagene is 49 jaar oud. De
dader heeft zich bij de politie aange
meld.
De moord te Giessen-Nieuwkerk.
Omtrent den geheimzinnigen moord
op den aeinwachter aan de halte Gie-
sen Nieuwkerk, verneemt de Tel.- nog,
dat het laadje, waarin het kasgeld voor
den veskoop van kaartjes, na den
moord in gesloten .toestand wierd ge
vonden, terwijl de .sleutel van de la
aan den ring met andere sleutels, in
een zak van den verslagene zat. Toch
I is pit dat laadje f 5 verdwenen.
Voorts is opgemerkt, dat de vermoe-
dehjke dader, die nog in voorarrest is,
bij de arrestatie, versche groene verf
aan zijn kleeren had, welke verf over-
een kwam met de verf van het juist
gwchilderde kippenhok, dat in de na-
T i! kJIn *?e 8®Inwachterswoning staat
toen blijft de zwerver halstarrig ont
kennen.
Inmiddels zo^kt de politie nog steeds
naar den eigéiïSlrik van den hamer,
waarmede de moord\epleegd is.
Er wordt ook van wraak gesproken
uls drtjtveer voor de misdaad. In die
richting wordt ook gezpeht.
Verder is de pótitia gebleken, dat
de dag voor den mobrd een reiziger
een spoorwegkaartje oü Hoorn, (de
atreek, waar de vermoorde aeinwachter
gewoond heeft), aan het station Gorcum
heeft afgegeven.
Op den Haagweg nabij Delft is giste-
len een achterband van een luxe auto
geloopen met het gevolg dat de wagen
legen een boom botste.
Van den chauffeur werd de borstkas
ingedrukt, terwijl de inzittende ernstig
aan het hoofd werd verwond. Beiden
werden naar Bethel vervoerd.
Tijdens het vervoer werd nog een
wielrijder aangereden en vrij ernstig
verwond.
Voor „pleinier" in Berlijn.
in ue lei. sunn oei volgende ver
makelijke vernaai voor van een rioi-
lanuer, die voor zijn pieizier in Derujii
was.Hij slenitrue over den huriursien-
uuiiim, en ontmoette klaar een oud
vriend. Zoo, koiii je je ook eens in
berlijn amuseeren?
Ti ij lachte out nel wederzien en keek
dan meteen heel zuur. -v Wat je umu-
st-cren noeinl, üv beu spm-nijdig,* je
bent hier waarucnlig niet voor je pret
uil, ten minste ais Hollander. Je wordt
overal algezet, geneppt.
Kom, kom, niet zoo pessimistisch,
jij als valutai a r, je kan je dat laten
welgevallen. Heel veel duurder komt
nel je nu niet.
Dat heboen ze me geaegd, ja, en
daarom heb ik me laten verleiden toch
naai Duitschlauu te gaan en hier in me
vacantie wat rust te genieten, maar ik
WOIXI hier dol, aties draait in me kop,
ik wordt een cijiergenie ofgek. Ik
neb net een rekening betaald voor m'n
lunch, het cijler staat nog voor me, uit
spreken kan ik tiet metmaar het is
t n komma vier zeven drie
komma zes nul nul.
kin voor wut Voor niks als een
soepje, wat kouwe visch, een coteletje
en wat toe, liaii fleschje wijn. ik heb
twee millioen gegeven.... teruggekre
gen, hoeveel was liet ook weer, nou
ja de rèst, maar het tellen daarvpn
lu-eft me een kwartier gekost. Want
een Hollander laat zich niet door een
Uber beduvelen. Nu weet je hoe ik
I'Uitsch spreek; aan je neus zien ze,
dat je een Hollander bent. Ik zég:
Ober, ein Glas jTelles. Is dat verkeerd
gezegd? Hij brengt me een glas bier
met de „Telegraaf" er bij, rekent me
vijftig duizend voor dat bier, terwijl ik
Zaterdag voor hetzelfde glas 30 be
taalde.
Nou jh, dat klopt, de prijs is ver
hoogd. Het is hier heusch zoo kwaad
i.iet.
Ju, maar daar kan ik als Hollan
ds met bij, dan "Wordt ik nijdig, nooit
vaste prijzen, lederen dug wut anders,
uun ben je niet vopr je plezier uit. Je
oenl hier een loopende reken-machine,
loopt getallen op te tellen en te ver
menigvuldigen, die een gewoon, mensch
up een papiertje uitrekent en zich dan
nog vergist. Neem je een taxi, dan
moei je vermenigvuldigen, eet je, dan
moei je optellen, en vervolgens weer
«au iiiillioenen uitrekken. Koop je een
gids van Berlijn, dan moet je door het
sieiileigetal deelen óm te weten ot ze
je met neppen, en voor de reit doe je
aorteerdersdienst in een oud-papier-
tiandei. ik kan at die bankbiljetten met
zoo in me broekzak wegstoppen, alles
door mekaar,Tik leg als Hollander de
jes nog bij öü-jes, ik bedoel vijftig
duizendjes, de 100-jes bij de 100-jes en
de 10-tjes bij de lü-tjes. En dan dat
gevoel dat je een soort paria bent.
Kom je in een lüuseum, direct staat er:
Ausiander betalen het vijfvoudige of
ne' twintigvoudige en dan spreken ze
cal Auslander uit, of je een inuiikorl
moest dragen.
Nou ja, dat is nou eenmaal zoo,
en-het komt je niet duur uit op dit
oogenblik. De gulden staat over de
jOü.OOO mark en
Ja, maar de m ij n e niet. ik heb
me m Holland laten Depraten om daar
bij mijn bank me marken te koopen,
de ni ij n e staat onder de^ 400.000 en
Ik betaal me kamer niet 10 gulden zon
der ontbijt, en ik lunch sièchts voor
«ei| rijksdaalder, drie pop.... En dal
San me allemaal nog nlka schelen, maar
did ellendige gevoel, èlken dag ande
re prijzen, ook al betalen Duitschers
dat ook, en schijnbaar makkelijker dan
ik. Als Hollander voei je je afgezet.
Uai is onze aard. En dat vervloekte
eptellen, aftrekken en vermenigvuldi
gen. Ik heb een gevoel of ik strafwerk
"P heb, in plaats van voor me pieizier
tul te zijn, ik Verdwijn morgenavond
neer, ben het beu, zal blij zijn, als ik
weer een Hollandsch kwartje kan uit
geven. Ik doe '9 nachts geen oog dicht,
ik heb nacht h e n g s t e u van de rnil-
uoenen, die om me dansen, ik ga nog
wat in Scheveningen zitten uitrusten
van het gereken, of iu Ostende ol ïrou-
vllle. Daar ben ik goedkooper uit als
f t r a n g e r geacht, hoef van me arme
■«op geen rekenmachine te maken Je
kan me nu uitlachten, zeggen dat 'ik
teveel.... Hollander ben goed, maar
Ik wou hier voor me rust en plezier
zijn... En dan moet je h t e r niet we
zen. ik ben hier overwerkt geraakt Ik
beu spin nijdig.
Hij is gelukkig nog afgereisd voor
de gulden een millioen werd
STADSNIEUWS."
GOUDA, 16 Augustus 1928.
üe Jubileum feesten.
De Commissie voor Openbare Feesten, die
gedurende de week van 27 Aug. tot en met
1 Sept. verschillende feestelijkheden orga
niseert, concerten, sportdemonstratie» van
allerlei aard, zwemwedstrijden, gymnastiek,
ringryden voor paren met paard en twee
wielige rijtuigen, ringryden voor paren op
motorrijwielen, groote kinderzanghulde, op
tochten, vuurwerken enz. enz., heeft mede
op haar programma geplaatst een wédstryd
in straat- en buurtversiering en verlichting,
waarvoor zy belangrijke geldprijzen uit
looft.
Waar het gemeentebestuur voorgaat met
het fraaie stadhuis langs alle lynen schit
terend te verlichten, daar mag zeker wel
een beroep wordén gedaan op de medewer
king van alle straat- en buurtcommissies
om in fie feestweek, zoowel wat versiering
als^verRchting aangaat, goed voor den dag
Zooals reeds eerder gemeld, wordt oo)c een
wedstrijd gehouden voor amateur-fotogra
fen van den kring Gouda, voor het maken
van fo.to'ijl van de straatversieringen en van
de tentoonstelling. Deze foto's worden el-
ken dag geëxposeerd in de groote feestzaal
van „Ons Genoegen", waardoor de vele be
zoekers die daar zullen komen, kunnen zien
waar de versieringen zijn aangebracht. Het
ligt voor de hand dat daardoor het bezoek
aan de versierde en verlichte stadsgedeelten
zeer wordt bevorderd.
De Commissie voor Openbare Feesten
noodigt nu alle straat- en buurtcommissies
uit deel te nemen aan den wedstrijd. De
keuring kan naar verkiezing op Dinsdag,
Woensdag of Donderdag plaats hebben.
De opgaaf van deelneming moet met me
dedeel ing van den datum van keuring vóór
Zaterdagavond worden ingezonden by den
heer J. P. Anemaet, Gouwe.
De bloemenkweekers op de Goudttche
Land- en Tuinbouwtentoonstelling.
De Uioemenkweekers uit Boskoop, Ka
meer en uouda, die op ue Gouusone Lantl-
en tuinbouwtentoonstelling zuilen uitkomen
nebben in liun laatste bijeenkomst, uie Dins-
-ug te L»oskoop onder leiding van tien neei
.1 ii. van ötraaten van Nes met het tentoon-
oteiUngsbeatuur genouden is, besloten, de
in het voorjaar gedane inschrijvingen niet
alleen gestand te doen, maar ook noi; be-
langryk uit te breiden.
"•"De aanleg zoowel in het Bloeaneohuis als
op de terreinen is reeds gereed en binnen
enkele dagen zullen Flora's kinderen worden
geplant.
Het groote Bloemenhuis zal dan een keur
van bloemen en planten bevatten, en door
kleurenrykdom en liefelijke geuren tot een
lusthof worden.
4e (Jr gel bespeling.
Up de 4e of laatste orgelbespeling door
den heer J. li. B. Spaanderman in de St.
Janskerk te geven op 31 Augustus, ter ge
legenheid van de verjaardag van H. M. de
Koningin, zullen welwillende medewei king
verleenen Mevr. Mien SternheimSmits,
alt, Amsterdam en de heeren Jacques van
Kinsbergen, viool Amsterdam en A. Best
Jr., leeraar aan het Kon. Conservatorium
tc 's-Gravenhage, fluit.
Het programma bevat werken van Vale
rius, Handel, Mozart, PugnaniKreisier,
Paradies, Faulkes, Crookes, Mendelsohn,
Bartholdy, Saint-Saëns, Meyerbeer, e.a.
Temperatuur Sted. Zweminrichting.
De temperatuur van het water in de Sted.
Zweminrichting was hedenmiddag 2 uur 71,
de lucht was
Ver.'ter veredeling van het ambacht.
By het te Utrecht gehouden examen van
de vereeniging ter veredeling van het am
bacht, is geslaagd voor gezet-timmerman
H. G. J. de Mol alhier.
Agenda:
15 Aug., 7 Mi u. Café Harmonie, Bovenzaal!
Verg. Afd. Gouda Holt. My van Landb.
18 Augustus 2 Ai uur en 26 Augustus
2Ak uur telkens op het Stadserf. Repeti
ties voor de jeugd voor de Jubileumcan
tate. y
UIT i)EN OMTREK.
ALPHEN a. d. RIJN.
Te Utrecht is geslaagd voor het examen
Fransch 1. o. Mejuffrouw H. P. Keeskamp
alhier.
STOLWIJK.
De Raad dezer gemeente is bijeengeroe
pen op Vrydag 17 Augustus, des voorm.
10% uur.
De agenda vermeldt: Ingekomen stuk
ken. Aanbieding Gemeenterekening 1922.
WADD1NXVEEN.
Te Utrecht is geslhagd voor het examen
gezel-timmerman, gehouden door "de Ver.
ter veredeling van het ambacht, S. J. van
Vliet
MARKTBERICHTEN.
Kaasmarkt.
WOERDEN, 16 .Augustus 1923.
Aanvoer 276 partyen.
Prys Goudsche kaas le soort f3740,
2e soort f3236; le srtitt met Rykamerk
f33—43. Handel matig'.
Nieuwerkerk a. d. IJssel, 13 Aug.
Veilingabericht der Coöp. Tuinbouwvei
ling „Nieuwerkerk a. d. IJsel en Omstre-
ken". Eng. komkommers 1.403 2e art.
0.9O1.60, kt. halve komkommers U.30
0Ü0, komkommerstek 1, bloemkool 13
—22, dito 2e srt. 6—18, sla 1.50—2.40
per 100, princessaboonan stok 6281, dito
stam 5669, per 100 K.G., peen 8.10—
11 per 100 bos, postelein 7.8013.60, dop
pers 22, spinazie 11—16, snyboonun 60
90 per 100 K.G., tomaten A 2226.40,
dito B 14.10—17.80, dito C 17.70—21.90,
per 100 pond, roode kool 7.30 per 100 K.G.
tyRT EN W EU&TK1JDEN
ZWEMMEN.
Waterpolo.
G. Z. C. 1—Maaa I (4—1.
l)é wedstrijd.
Onder leiding vun den heer P. vau
iler Velden br., guau beide ploegen
compleet te water. Dadelijk outwikkeit
zich een spannende strijd die meestal
meet interessant dan mooi i». De ach-
teihoeden worden beurteling» aan t
werk gezet maar voorloopig zijn zij
de voorhoeden de baas, en in laatste
instantie bezweren de doelverdedigers
net gevaar. Het spel golit heen en weer
individueel worden er aardige dingen
gedaan, muur vun een tot in dc pun
tjes doorgevoerd combinatiespel is geen
sprake.
Het gelukt D: IJsseisteiu na een he
vig duel met Hun van Senus de score
te openen. Lang behoudt de G. Z. C.
de ieiding niet. Bij een schermutseling
in de omstreken van Slop's heiligdom,
ontstaat een gewirwar van spelers, on
der en boven water.... C. iJsseistein
echijnt het meest gezondigd te hebben,
kit van Senus krijgt een strafworp te
nemen die onhoudbaar m een hoekje
v au het doel vliegt Het ware o.t. juis
ter geweest indien de scheidsrechter de
bul opgegooid had.
Spoedig is er dan rust.
Nu de pauze is de G.Z.U. beter op
ureet. Bokhoven, die Veel zwemt, ont
glipt z'n man, en geeft na eerst een
vruchtelooze poging gedaan te hebben,
aaris het nakijken.
Even later krijgt Dik IJsseistein een
kans om een scnot te lossen -» zoo n
Kans is meestal een goal en ziedaar,
net is 31.
Ue Maus geeft niet op, Piet van
Senus geelt den Boer weer druk werk,
maar heeft toch geen kans tot schieten,
Kil van Senus schiet nog ui eens; zijn
schoten gaan echter meest Over of wor
den gehouden.
Plotseling krijgt Bokhoven een bui
toegespeeld van Jan den Boer, een
rush, Bok kruipt naar z'n hoekje'
zegt men dan) een knul achterom en
voordat Karis weet waar den bal is,
is het al 4—1.
Het einde komt dau met dezen stand.
Zoo is dan het uftieelingskampioeu-
schap der Goudscne Zwemclub een leit
geworden. Gut Nass, G. Z. C.... nu eens
lillik vechten om deh' hoogston eere-
titelAls er ooit erti kans geweest is
om kaïnpioen van Nederland te worden
i» het wel dit jaur. Dq ploeg is momen
teel ingespeeld, goed geoefend, de voor
hoede heeft doelpuntenhonger, de ach
terhoede het tegenovergesteldeen
de Dolfijn is geen IJ.
Alleen... er moet beter geplaatst wor
den, dat was gisteren een zwak punt.
Natuurlijk worden er ook nog wel klei
ne louten gemaakt, zoowei taktische ais
technische doch.... laten we liever de
kampioenswedstrijden afwachten. Het
kan G. Z. C.-erst
De stand van de le klas A is tliuns.
O Z.C5 0 10 25—6 2.—
U.Z.C6 2 2 2 6 19—15 1.—
Maas....'.... 6 2 2 2 6 14—16 1.—
A.Z.&P.C. 5 0 0 5 0 7—28 0,—
HollandBelgië
Het programma voor den internatio
nalen zwemwedstrijd Hollaud-België op
Zondag 26 Aug. 1923, des nam. 1.30
uur precies, in de Sted. Bad- en Zwem
inrichting aan de Houtmansgracht te
Gouda, luidt:
1. 100 M. Borst/wemmen, vrije slag,
Dames. (Voor het kampioenschap
van Nederland).
Ca. 200 iM. Schoolslagzwemmeu, Heeren.
(Om het kampioenschap van Ne
derland).
b 200 M. Schoolslagzwemmen, Dames.
(Voor het kampioenschap van Ne
derland).
8a. 400 M. Rugzwemraen, Heeren. (üm
het kampioenschap van Nederland),
b. 400 M. Rugzwemmen, Dames. (Voor
het kampioenschap van Nederland).
4 Estafette Internationaal, Heeren,
4X 50 M.
Wisselslag-Estafette Dames, 4X,r)6 M.
(Voor het kampioenschap van Ne
derland).
t>. Schoonspringen. (Demonstratie door
3 Dames en 3 Heeren, die daartoe
zullen worden uitgenoodigd).
7 Gekleed Popduiken.
a. Heeren. (Om het kampioenschap v.
Nederland),
b Dames. (Voor het kampioenschap
van Nederland.
H. Demonstratie Waterpolo Dames.
9. Waterpolowedstrijd Holland—België
Wij vernamen nog dat Holland met
twee estafetteploegen zal deelnemen.
O a. werden ons als vertegenwoordigers
der Hollandsche kleuren genoemd J
van Silfhout (IJ), Hogensteijn (A.Z.),
van Es (IJ), Wilgenburg (A.Z.), Köh-1
le»* (IJ), Pronk (Dolfijn), van Meerten
(U Z.C.), Dekker (Neptunus), van Ha-
zelen (A. Z. en P. C.). Het zal een
grootsch zweetfestijn worden.
Het Nedertaadacli ZeveaUl.
Het Nederlandsch Zeverjtal is nog
niet vastgesteld. Hedenavond zal dat
geschieden in een vergadering der Polo
ommistfie.
Gezien de w«»'s»rijd te»en Frankrijk
en de prestaties in de competitie komt
het ons voor dat de voorhoede duchtig
veranderd moet worden, terwijl v. Olst
den plaats van R. van Senus zou moe
ten innemen.
Naar onze bescheideu meeiung zou
onderstaand Zevental momenteel het
beste zijn wat Nederland kan vertegen
woordigen:
Vun Olst (doel); H. fflnnes, J. den
hoer, A. H. C. van Senus (achter) en
ven Silfhout, l). IJsseistein en Bok
hoven (voor).
Kampioenswedstrijden.
Ook de data voor de wedstrijden om
het kampioenschap van Nederland zul
len hedenavond worden bepaald. Zij
zullen gespeeld worden tusschen VriJ-
dug 17 Aug. en Dinsdag 21 Aug. Wij
zullen morgen waarschijnlijk kunnen
publiceeren waar en wanneer deze
wedstrijden vastgesteld zijn.
LAND- EN TUINBOUW.
Wat elke maand te doen geelt.
(2e helft Augustus.)
Nadruk vertuiden.
De knollen zyn in liet stoppelland gezaaid
het meest wel als nsteelt der rogge. Zy
worden toch, oischoon ook wel op Ue klei,
het meest op zandgrond geteeld. Daar is
Ue veehoudery belangrijk, weiden treft men
er dikwijls weinig aan, en door middel van
itél vee kan men de proucten van den ak
ker zoo v oordeel ig mogeiyk in geld omzet
ten. De knollen, of het „gruun", sooals ze
in. den volksmond heeten, hebben een ern
stige coruurrentie gekregen in de serradella
en ook door den zeei toegenomen verbouw
van voederbieten en mangels ia de teelt der
knollen, welke het land uitputten, en inn
den „knollensmaak" der melk gevreesd zyn,
afgenomen. Toch werden in 1920nog
38.693 H. A met stoppelknollen be toe ld,
het meest in Gelderland: 12.315 H.A., en
Noordbrabant met 10.928 daaina
volgt Overijsel met 7T369 H.A. Üe bemes
ting kan zoowel met stal- als met kunstmest
geschieden; is de voorvrucht goed bemest,
dan kan men zaaien in den onbemesten
stoppel, en geve men vóór het eggen 100—
150 K.G. Chili per H.A. Was bemesting
noodig, dan heeft men behalve kalizout 20
pCt. (400 K.G.) en super (400 K.G.) vóór
het omploegen, bij het zaaien de helft Chili
(76100 K.G. gegeven en geve men de rest
vóór het eggen. Dat eggen dient te geschie
den als de knollen enkele centimeters hoog
zyn; daialoor worden ze gedund, krijgen
lucht en ruimte, waardoor men niet alleen
Loof, maar ook knollen kan oogsten. Daar
eyn ook veehouders, die, om vroeg in den
herfst groenvoeder te hebben met opzet dik
zaaien en onder het knolzaad wat spyrrie-
zaad mengen.
ln den tuin: Ge hebt maandbloeiers
(aardbeien) en wilt daarvan voorttelen? De
beste krygt ge van zaad. Pluk daartoe de
grootste en mooiste aardbeien, die goed ryp
jsyn; leg ze in een pot of een bakje en laat
ze/geheel verrotten. Waach dan het zaad,
It oveiblijft wat uit, laat het in de zon
•ogen en zaai het direct. Het welriekend
[iaoltje en andere vaste planten, die des
inters buiten overblven, moeten nu ver-
iLant of gescheurd worden; de verplante
agen'rijker dan de niet-verplan te. De Ci
nerama's worden vaak, als ze uitgebh eid
zijn, wegge<laan. Dit behoeft niet. Wel ech
ter krygt men van nieuw zaad- betore en
grootere soorten, maar men kan ook, ils
men wil, de oude planten nog gebruiken.
Men zet ze dan 's zomers in een hoekje van
den tuin by elkaar en houdt ze wat vochtig;
ze zaaien dan zichzelf, zoodat er vele jonge
plantjes komen, die men kan oppotten; «e
bloeien dan in hef voorjaar weer. Ook de
oude planten groeien van onder uit, zoodat
ze kunnen worden gescheurd en <*veneens
opgepot. Om den geheelen winter door
kropsla te hebben, moet onder gla» worden
gezaaid', broeigeel soort. De aarde z(i voor
al zuiver, anders vallen de plantjes wegT
voorts goed yjphtig; het zaad mag maar
even onder den grond komen, anders yer-
stikt het licht. Na het zaaien een raam op
leggen en met een n»t tegen de zon bedek
ken. In meloenen- en komkommerbakken,
die leeg komen, kan postelein gezaaid wor-
dey, 't zy door direct gebruik o( voor dan
inmaak. Grond goed omspitten en nat ma
ken! Men kan nog andijvie planton: groote
dikke struiken mag men evenwel niet ver
wachten. De bruine boonen kunnen ongeveer
ryp zyn: pftik de stammen uit, doe er de
bladeren af, bind eenige stammen met de
wortels aan elkaar en hang ze, om wat te
drogen aan latten of heggen. Nu en d^n om-
keeren is geraden. Als ze wat droog z(jn,
dan binnen brengen en op een droge plaats
hangen. Men kan ze ook dadelyk uitdor-
schen. Enkele appel- en peersoorten begin
nen te rypen, hoofdzakelijk zijn het de
zachte soorten. Behandel ze dus voorzich
tig, pluk ze een voor een, en leg ze op een
droge plaats goed uit elkander. De huis
vrouw zorgt veelal voor het zaaien van
bloemen. Vele zaden rijpen nu al; men
plukke ze af, droge ze op een vel papier,
beware ze in grauw-papierzakken (met den
naam van iedere zaadsoort op of ia den
zak!) en make ze In den pji. winter schoon.
RECHTZAKEN.
Goederen uit een faillieten
Wegens onttrekken van goederen aan
een faillieten boedel heeft de recherche in
Tilburg procesverbaal opgemaakt tegen
den voortvhiehtigen expediteur Go-vers, al
hier, die de vorige week Dinsdag failliet
werd verklaard. Hij iz met vier paarden en
12 karren en wagens ter waarde van
f 10.000 naar België uitgeweken. Een
paard en ander v/rvoermateriaal werd al
hier door door hem verkocht. Dit laatste
i- reeds in beslag genytnen.
Tegen zyn vrouw is wegens medeplich
tigheid procesverbaal opgemaakt.
Broekhuis' failliaeeinente-aanvrage.
Mr. E. G. S, Bourlier zal het verzoek
tot faillietverkflbmg van den heer Broek-
huijs in de Raadkamer der Haagsche
Rechtbank tegenspreken, aangezien hy be
doelde vordering met schuldig is. Het be
treft een vordering van ongeveer f3000
van een tuinarchitect op een der Broek
huys-Maatschappijen, welke vordering za
zeker 60 te hoog wordt geacht, waarom
betaling werd geweigerd.
Als president-commissaris dezer v«»a*
nootschap heeft de heer BroekhuÜ» drie
weken geleden last gegeven het werk op
grond van to hooge berekening niet voort
to zetten; het geschiedt sedert dien door
andere personen.
Bedoelde vennootschap bezit verachil-
lende vaste goederen en heeft geen enkele
andere vordering te haren laste Boven
dien wordt op andere gronden de Haag-
sche rechtbank onbevoegd geeacht van het
verzoek kennis te nemen.
TOONEKL.
De plannen ven Dr. Reynards.
Nu Dr. Royaanls ontolag heeft ge
vraagd als bespeler van den Stadsschouw
burg, heeft het Hbld. hem eens naar *ya
verdere plannen gevraagd.
„Alles hangt nog in de lucht", uwt
woordde h(j. „Ik heb H.M. d« Koningin, ik
heb ook het stadsbestuur heden op de
hoogte gebracht van den stand van zaken.
Vast staat, dat w(j sullen trachten dr Kon.
Ver. het Nederlandsche Tooneel op do been
te houden, al zal dat tn een geheel anderen
vorm dan tot dusver moeten geschieden.
Tenzij er iemand uit de lucht komt vallen
die een behoorlyk kapitaal tot myn be
schikking stolt, vrees ik, dat van de 7b
menschen, die nu op het l»eid»chpUuit em
plooi vinden, de grootste helft zal note ton
worden ontslagen".
„Het gerucht loopt, dat gy van plan
zyt het Grand Theatre te bespelen".
„Ook daaromtrent is nog niets vastge
steld. In elk geval sou de directie van dnt
theater, indien het er prys op stelt de
Kon. Ver. het Nederlandsch Tooneel bin
nen hare muren te herbergen, de eischen.
die zij thans stolt, aanmerkelijk moeten
veriagen. Zooals <te zaken thans staan, kan
ik alleen zeggen, dat wy in den Huag,
Rotterdam, Utrecht en Haarlem biyveu
spelen met een kleiner gezelschap en «lat
wy zullen trachten U> make the best of it".
„En hoe wordt het met de voorstelling
in den Stadsschouwburg tor gelegenheid
van het regeeringsjubileum?"
„Nogslechts enkele dagen geleden heb
ben B. en W. my medegedeeld, dat het in
derdaad in het voornemen der Koningin
ligt op Donderdag 6 September a.s. den
Stadsschouwburg te komen bezoeken. Zt)
hebben my tevens verzocht een plan vw»«
dien avond op to maken. Dat is geschied.
Mochten B. en W. myn denkbeeld goed
keuren, dan zal van myn kant .alles win
den gedaan wat in myn vermogen is om
den boel niet in de war te laten loopen en
te geven wat ik my heb voorgesteld, toen
ik B. en W. fnyn plannen aangaande de
feestvoorstelling ontvouwde.
WISSELKOERSEN^
16 Augustus 1923.
14 Aug. 15 Aug.
Officieel. 2 uur.
Londen 11.62% 11.62
Berlyn 0.92% 0.88%
per millioen. per mi li oen
Parys 13.99 18J6
Brussel 11.62% lUtt
Zwitserland 46.— 46.—
Wee nen 0.0U35% 0.00%
Kopenhagen 46.80 47.26
Stockholm 67.90 67.984%
Christinania 41.86 42.32
New-York 2.64% 2.64%
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Hoogste stand 770» to Valentin.
Laagste stand 753,2 te Haparanda.
Verwachting tot den volgenden dag.
Zwakke 'tot matige wind uit Noordelijke
richtingen, zwaarbewolkt of betrokken, inet
tijeiyke opklaring, aanvankelijk nóg kans
op regen of onweer, iets koeler
ADVERTENTIEN.
gaduranda da Faastwaah
De Commissie voor Openbare Feesten
noodigt de Straat- en Buurtcommissies uit
gedurende de Feestweek stmten en pleinen
een feestetyk aanzien to geven door
De Commissies die deel wenlbhen te ne
men aan den wedstrijd waarvoor zoowel
voor versiering als voor verlichting flinke
geldprijzen worden uitgeloofd, worden v»r
zocht daarvan schriftelijk opgaaf te doen
vóór Zaterdag 16 Aagnstua des avonds by
da baar P. i. Aaemaet, Gouwe No. 16ü.
De iaaehryviag sluit Zaterdagavond as
2?M 46 HET BESTUUR