1
IE
nt
:nl
SR
I
r
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
82" Jaargang
No. 15313
Donderdag IS Augustus 1923
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
UE
ren,
kjee.
'OON
1
r
HET GELUK DER RIJKEN
(THE MAN OP PROPERTY)
door JOHN GALSWORTHY
in de vertaling van
i
De Britsche voorstellen.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEU
WERKERK OUDERKERK., OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
s
ia
fier origi-
IN
29)
(Wordt vervolgd.
2M1 n
men en een dergelijke historie paralel kan
een groote betteken:» hebben onder een zoo
romantisch volk als de leren.
Er was te Ennis een tribune opgetim
merd, over een muur, waarop in enorme
letters geschreven staat:
„Damn your concessions, England! Wy
willen onze vrijheid!"
Daar heeft de Valera gesproken en is hij
gearresteerd.
O U DA
dt enorm
,t de me-
Izakeltfke
a en het
881 70
tt
2031
een
een
een
De
was
spuis
FEUILLETON.
Mevr. J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
Nadruk verboden.
In het Silerische industriegebied schynt
zich de staking eveneens te bewegen in com
munistisch vaarwater.
Tijdens een republikeinsche meeting in
het graafschap Clare is de Valera door Vrij?
staatsche soldaten gearresteerd. Na maan
den lang in 't verborgen geleefd te hebben,
zou hij gisteren weer voor de duizenden,
die nog steeds zijn volgelingen zyn, spreken,
en wel te Ennis, in het graafschap Clare,
beroemd om de historische meetings, die de
oorsprong waren van O’Connell’s macht
over het historische volk. Na één dier mee
tings werd O’Connell ook gevangen geno-
De derde conferentie der Interparlementaire Unie. Noodlottige
vloedgolf in Japan.
hièrdoor honderd jaar en meer worden ach
teruitgezet.
SPANJE.
Tribune in gestort by een stierengevecht.
Te Fourques (in de Oostelijke Pyreneen,
fransch gebied) is tijdens een stierenge
vecht een tribune ingestort. Vier perso
nen werden gedood ert ongeveer dertig ge
wond, waarvan een tiental ernstig.
VEREENIGbE STATEN.
Een echtscheiding per vier minuten:
Thomas, een Californisch rechter, heeft
cijfers gepubliceerd over de echtscheidingen
in de Ver. Staten. Dit zijn er tegenwoordig
niet weinig, n.l. 160.000 per jaar, of elke
vier minuten één. De toeneming der echt
scheidingen geschiedt naar verhouding drie
maal zoo snel als de toeneming van de be
volking. Op elke negen huwelijken ia er één
echtscheiding. Van 1870 op 1917 nam het
De Belgische premier Teunis en de Mi
nister van Buitenlandsche Zaken Jaspa:
zullen vandaag met de andere ministers
confereeren. Zij zyn van meening dat de
Belgische Regeering onverwijld een ant
woord moet zenden op de Engeische voor
stellen. Daarna kan dan met Frankrijk over
leg worden gepleegd.
De Belgische Regeering zal alles doen om
het geallieerde verbond tegenover ^jhiitsch-
land intact te houden.
De nieuwe Duitsche Regeering heeft gis
teren besprekingen gehouden met de lei
ders van verschillende organisaties in han
del, industrie en landbouw, om de moge
lijkheid te overwegen om het zakelyk bezit
van landbouw en industrie dienstbaar te
maken aan garanties en de dekking van
een nieuw waardevast betaalmiddel. Het
ligt in de bedoeling om, wanneer voldoende
medewerking wordt gevonden, voorloopig
althans een beroep te doen op de vrijwil
lige medewerking in^ dezen.
De Regeering heeft zich verder bezigge
houden met de moeilijkheden tengevolge
van de levensmiddelenvoorzieninp.
De mensch is wijs, zoolang hij naar
wijsheid zoekt; maar weef als hij meent
ze gevonden te hebben, dan beginnen de
dwaasheden.
In Berlyn en in nagenoeg alle plaatsen
van het Duitsche Rijk is de arbeid gisteren
weer hervat en de rust weergekeerd.
In Aken is dit niet het geval, houden de
plunderingen aan en zyn van dien aard dat
het noodig werd geoordeeld de staat van
beleg af te kondigen.
De heer Ntypels, de medewerker van het
Hibld., die te Aken vertoefd, vertelt in zijn
blad hoe het warenhuis Tietz vlak tegen
over de Belgische wacht in het stadhuis,
gewoon leeggeplunderd is. Tot diep in den
nacht werden in verschillende ver van el
kaar gelegen stadsdeelen voor milliarden
marken luiken en spiegelruiten ingeslagen
en winkels geplunderd door gespuis, dat
meerendeels uit jeugdige vlegels dn meiden
bestond en blijkbaar de opdracht had zoo
doende de politie uit het „Polizeiprfisidium’’
weg te lokken voor een hernieuwden aan
val daarop, teneinde het uitroepen der ar
beiders- en boerenrepubliek mogelijk te ma
ken. Zoodoende kon de „Schupo”, waarvan
voor de heele stad slechts de door de ge
allieerden toegestane 187 man beschikbaar
waren, alleen het politiebureau bezet hou
den en naar de ernstigst geteisterde buur
ten auto’s sturen, waarna de nlunderaars
eenvoudig even in de zystrateen verdwe
nen. De politie, die hier sedert 26 Januari
onder de directe bevelen van den Belgischen
gendarmeriecommandant gesteld werd, ver
zocht, steunend op een verordening der
Rynlandcommissie, om hulp, doch was gis
termiddag nog steeds zonder antwoord.
De Belgische gendarmen verzekerden aan
hun Duitsche collega’s, dat hun handen
jeukten om op het geboefte in te slaan,
maar dat zy bevel hebben werkeloos toe te
zien. In gevallen, dat particulieren de Bel
gen om bescherming smeekten, werd deze
dan ook geweigerd. De vrouwen en kinderen
Een afzonderlijk antwoord van België. Een waardevast betaalmiddel.
De staat van beleg voor Aken afgekondigd. De Valera gearresteerd.
in langen tijd geen gezelschap gehou
den, eigenlijk niet sinds zij verloofd
was met Bosinney. Hij vroeg haar nooit
om haar gezelschap. Het was zijn ge*
woonte niet menschen om iets te vra
gen! Zij had nu slechts één gedachte,
die haar bezig hield Bosinney en
zijn zaken en zij liet hem eenzaam
in zijn groote huis achter, met een
troepje bedienden, maar geen ziel om
van den morgen tot den avond een
woordje mee te wisselen. Zijn Club was
wegens de schoonmaak gesloten de
schouwburg met vacantie, daarom was
ei niets wat hem naar de City dreef.
June had gewild dat hij naar buiten
zou gaan; zelf wilde ze niet mee, om
dat Bosinney in Londen was.
Maar, waar moest hij alléén heen
Hij kon alléén niet buitenslands gaan;
de zêe bracht zijn lever in de war
hij haatte hotels. Roger ging naar een’
hydropathische inrichting op zijn
leeftijd begon hij zooiets niet, die nieu-
V erwetsche inrichtingen waren toch al
lemaal maar bedrag?
Met zulke tórmules bekleedde hij
voor zichzelf de troosteloosheid van
zijn geest; de lijnen op zijn gelaat
werden dieper, zijn oogen keken dag
aan dag met die zwaarmoedigheid, die
zoo vreemd stond op het gelaat, dat ge
woonlijk sterk en kalm was.
Zoo ondernam hij dien middag zijn
tocht door St. Johns Wood, in het gou
den licht dat sprankelde op de ronde
groene acaciaboschjes v<|pr de kleine
huizen; in den zomer-zonneschijn, die
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Goud* O* omstraken (beboerende tot (ha beaorgfcriagD
1—6 regels 1.80, elke regel meer 0.26. Van bulten Gouda en den bexargknagi
1—6 regels 1.66, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
beslag op den prijs. Liefdadigbeids-advertontibn de helft van den prtta
ifelEZONDKN MEDEDKELINGEN: 1—4 regels flM, elke regel meer AM O»
de voorpagina 50 booger.
Gewone advertentiin en ingeoondea madedeelingen bfl contract tot neer garednuas
den prjjs. Groote letten en randen worden berekend naar plaatanümta.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusechenkomst van soiled* boekhan
delaren, Advertentiebureaus en oom Agenten en moeten daags vóór da plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verankerd te atyn.
kon aan ullos zien dat beproefd werd
de tering naar de nering” te zetten.
Voor zoover hij kon nagaan, was er
geen enkel meubelstuk, dal de waarde
had van een muntbiljet van vijf pond;
aan de muren, die langen' tijd geleden
geschilderd waren, hingen schetsen in
waterverf, en een lange scheur kron
kelde zich langs het plafond.
De kleine huizen waren alle oud,
alle tweederatigs; hij hoopte, dat dé
huur beneden de honderd pond per
jaar zou zijn; het hinderde hem meer
dan hij kon zeggen, te denken dat een
Forsyte zijn eigen zoon’ In zulk
een plaats woonde.
Het kleine (ïienslmeisie kwam terug.
„Zoifdt u zoo vriendelijk willen zijn
in den tuin te komen
De oude Jolyon stapte door de open
slaande deuren; toen hij de stoep af
ging, merkte hij op, dat die noodig ge
schilderd moest worden.
f De jonge Jolyon, zijn vrouw, zijn
twee kinderen en zijn hond Balthasar,
zatep allen onder een pereboom.
Deze wandeling naar hen toe was
de moedigste daad in het geheele le
ven van den ouden Jolyön; maar geen
spier van zijn gelaat bewoog zich, geen
/enuwachtige beweging veivied hem.
Hij hield zijn diepliggende oogen vast
op den vijand gericht.
In deze enkele minuten toonde hij
in de uiterste volmaaktheid al de on
bewuste gaafheid, het evenwicht en de
l^veiiékracht, dio hem, en zooveel an
deren van zijm klasse, tot de kern van
Generaal Smuts heeft ter gelegenheid
van het congres der Zuid-Afrikaansche
party een beroep gedaan op Zuid-Afrika om
aan de zyde van Groot-Brittannië te staan
by de poging van dat land om Europa voor
vernietiging te bewaren. Hij spoorde alle
Europeesche naties groot en klein aan zich
om Groot-Brittannië te scharen om een we
reldramp te voorkomen. De mogelijkheid
bestaat, zoo meende hij, dat Frankrijk het
gevaar, waarin het verkeerd zal inzien als
het te laat is, daarom moeten allen zich
aaneensluiten om den toestand te ,-redden.
De ontbinding van DuitschlancKzou, zoo
meende Smuts, een veel ernstiger feit zyn
dan derval van Rusland, de beschaving zou
aantal toe met juist 400 In 1870 warun-
er 28 scheidingen op iedere loO.UOO perso
nen. in 1917 112 voor eik* 100.000 van ue
bevolking.
Voorts klaagt de rechter over de groote
ungeiykheid der echtecheidiugswetgeving i*
de verschillende staten. Het is geen uver-
dryving, wanneer wordt geconstateerd, dat
een Amerikaan gescheiden kan zyn in éeu
staat, met getrouwd in een anderen en bi-
ganust üi een derden. 'Thomas ve
er voor de gaheele Unie eenheid in detee
wetgeving zal worden gebracht.
Er zijn nog 17 staten in de Unie, waar de
wet met den minimum-leef tyd voor het aan
gaan van een huWelyk bepaalt, In 9 staten
zyn die leeftijd 12 jaar voor het meisje en
14 jaar voor den jongen.
Men vindt op het oog^nblik in de Ver.
Staten 12.000 getrouwde meisjes onder de
15 jaar an ongeveer 100.000 getrouwde
meisjes van onder de 17 jaar.
BELG1E.
De beperking van den eaiuiahaadel in
België.
Evenals the Timesdezer dagen deed,
wyst ook Fin. News, er op, hoe de Belgi
sche regeering een paar jaar nadat de te
Brussel gehouden internationale 'conferen
tie in een resolute op de nadeptife wer
king van alle beperkingen van, den handel
in buitenlandsche betaalmiddelen had ge
wezen, een stelsel van beperking van dan
deviezenbundel in elkaar zet, een stelsel,
dat zelfs in gestrengheid alle overeenkom
stige maatregelen, sedert den oorlog door
vele landen genomen, overtreft kat*
misschien, vraagt het blad, de dooi die
landen verkregen resultaten, welke de Bel
gische regeering aanmoedigen? Geenszins;
in alle gevallen heeft een beperking of be
lemmering van den handel in buitenland
sche betaalmiddelen gefaald. De reden
waarom deze maatregelen alle hun «loei
missen, is dezelfde als die, welke het vast
stellen van maximumprijzen tot misluk
king doemt. Het blad gebruikt, om dit aan
te toonen, hetaelfde beekl, hetwelk ten on
zent meermalen door prof. Van Gijn is ge
bruikt, nd. da van den dokter die. den
koortskler meent te kunnen gewMrtu, door
den koortaöhermumeter zoodanig af te
koelen, dat het kwik benedep. ^le gevaariy-
ke streep daalt. Bovendien schept men
zich een onjuist beek! van de rol, welke de
speculatie in hét ocohomisch leven, en
vooral in don devioaenhandel. speelt.
Hoewel de speculatie vaak zeer veel be
draagt tot de kocrsschommelinjfen, is s(j
onmisbaar. Zonder haar zou g«en wissel
handel kunnen bestaan, daar een handel,
die slechts voortvloeit uit de oogenbllkke-
lyke behoeften van invoer en uitvoer, tot
groote moeilijkheden aahlekling zou ge
ven. Het gevolg van een dergelijke beper
king zou kunnen zijn, dat den eenen dag
feest scheen te vieren boven de tuin
tjes; hij keek met belangstelling rond,
want dit was een wijk, waar geen For
syte ooit kwam zonder openlijke af
keuring, en geheime nieuwsgierigheid.
Zijn rijtuig hield stil voor een klein
huis met de eigenaardige geelbruine
kleur die aantoont, dat het in lang niet
geverfd is. Het had een hekje aan de
straat, en een rustteken toegang. Hij
stapte uit; zijn houding was buitenge
woon kalm; zijn zwaar hoofd, met zijn
neerhangenden knevel en lokken wit
haar, t hield hij rechtop onder een bui-
lensporig grooten hoogen hoed zijn
blik was vpst, en zelfs wat toornig. Hij
werd gedrongen tot dezen gang!
„Is mevrouw Jolyon Forsyte thuis?”
„Ja, meneer! Welken naam mag ik
noemen?”
De oude Jolyon kon niet nalaten te
knipuogen tegen het kleine meisje,
toen hij zijn naam opgaf. Ze scheen
hem zoo’n grappig klein ding.
£jij volgde haar door de donkere ves
tibule naar een kleinen salon, waar met
sits bedekte meubelen stonden, en het
meisje een stoel voor hem «neerzette.
„Ze zijn allen in den tuin, meneer.
Indien u zoo vriendelijk wilt zijn te
gaan zitten, zal ik hen roepen.”
De oude Jolyon nam plaat» op den
met sits overtrokken stoel, en keek
rond. Alles scheen hem Ijier „even be
krompen,” zooals hij het zou hebben
uitgedrukt; er lag een zeker hij kon
niet precies zeggen wat waas van
kaalheid over^ of beter gezegd, men
het volk maken. In hun eenvoud, waar
ht! hun eigen zaken betrof, (zoo zelfe
dat zij al net andere daardoor verön-
•achtzaamden) waren zij het type van
hel echte individualisme, dat n In den
Brit geboren wordt door de natuurlijke
afzondering van het leven in Jiuii land.
Balthasar, de hond, snuffelde aan
rijn broekspijpen; dj&ze vriendelijke en
cynische bastaard een afstammeling
vai. een Russische» poedel ep eeniox-
twrier had een neus voor het onge
wone.
Nadat de gedwongen begroeting voor
bij was, nam de oude Jolyon plaats op
een rieten stoel en zijn twee kleinkin
deren, die ieder aan een kant van zijn
knieën stonden, keken stil naaf’ hem,
daar ze nog nooit zoo’n oud^n «»n
hadden gezien.
Zij geleken niet op elkaar, alsof zij
bxt verschil erkenden, dat tusschen hen
iWstond, door de omstandigheden van
hun geboorte. Jolly, hei kind der zon-
de, met zijn,kort, breed gelaat en touw
kleurig haar, dat van Zijn voorhoofd
was weggeborsteld, en met een kuiltje
in zijn kin, had een voorkomen van
koppige vriendelijkheid, en de oogen
van een Forsyte; de kleine Holly, net
kind, dat in het huwelijk was geboren,
had een donkere huid en een ernstigen
aard, en de grijze, peinzende oogen
tan haar moeder.
v»n de „Schupo’s”, die gisteren door de
communisten uit hun totaal vernielde wo
ningen gehaald waren om als schild te die
nen by een beraamden nieuwen aanval op
het politiebureau, zya door de politie terug
gehaald en in veiligheid gebracht in het
politiebureau, waar thans ook door de hon-
gerblokkade der communisten hun voedsel
binnenkwam, zoodat voorloopig geen gevaar
bestaat, dat deee ordecentrale, van waarqit
den plunderaars en communisten steeds
verrassing dreigt, vallen zal.
burgerpers, die eerst in angst
voor represailles van het ge
en het energiek ojptreden der
politie Maandag afkeurde, dat 14 doodeït
kostte en daardoor een nog grootere gisting
in de hand werkte, merkt thans de gevol
gen van het zachte optreden, waardoor gis
teren één doode viel? en jammert thans om
harder optreden. Communisten en verdet
gespuis houden als moderne roofridders clle
levensmiddelentransporten buiten de stad
aan en dwingen in de stad, waar hongers
nood dreigt, de yog niet leeggeplunderde
winkels opder controle van proletarische
controleurs (lees: eep opperboef, die har
der schreeuwen kan dan de rest) tegen zelf
vastg'festekle pryzen, bUvooibeeld een mil-
lioen >001 het duurste paar schoenen, uit
te verkoopen. Ik zag, zoo gaat hij vrórt,
bandieten en beruchte wjjven, die in grooten
getale meedoen, manden en schorten vol
sigaretten, sigaren en Juxe kleeren weg-
sleepen en by ‘dhderlingen strtfd het ge
boefte boter en margarine vertrappnn en
wynflesschên stuktMopen en fcleerên ver
scheuren, alsook go'^kleeda. «n toachoeide
menschen met verscheiden paren’ schoenen
en pakken kleeren vluchten. Alle partijen
behalve de communisten en nog ergei*, heb-
fben heden vrijwilligers voor een „Selbst-
schute” tegen de terreur der misdadigers
opgeroepen.
In den middag verschenen sterke Belgi
sche patrouilles in de straten, maat de hoop
der burgerij, dat zy verdere plunderingen
beletten zouden, bleek ijdel, daar zij' slechts
controleerden of de Belgische solflaten net
bevel hadden opgevolgd om van de straten
weg te blijven.
hem voorbij naar de slaapkamer.
HOOFDSTUK VII.
De pekelzonde van den ouden Jolyon.
De oude Joiyftn kwam dienzelfden
middag van het cricketveld, met het
doel naar huis te gaan. Hij had Hamil
ton Terrace nog niet bereikt, of hij
veranderde van meening, hij riep
rijtuigje aan, en gaf den koetsier
adres in Wjstand-Avenue. Hij had
besluit genomen.
June was die geheele week ternau
wernood tehuis geweest; ze had hem
De derde conferentie der Interparlemen
taire Unie sedert den oorlog is in het Rjjks-
daggebouw te Kopenhagen geopend.
Vloedgolven hebben aan het Noordelijk
deel der Westkust van Korea honderden
huizen weggespoeki. Er zijn volgens de be
richten meer dan duizend menschenlev^Tlï\
verloren gegaan.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DU1T8CHLAND.
Wirth naar Sovjet-Rusland.
De „Vorwhrts” meldt, dat de voormalige
rykskanselier dr. Wirth, voor een studiereis
naar Sovjet-Rusland vertrokken is.
ENGELAND.
De hai'ëiterbeidersstaking te Londen.
De havenurbeidersstaking te Londen
zoo goed als verloopen, daar drievierde der
arbeiders het werk heeft hervat. Verwacht
wordt, dat de overige dokwerkers en de
meeste bootwerkers en schuitenvoerders
nog verscheiden dagen zullen volhouden. In
het King Geergeren het Albert Doek is
schier het geheele personeel aanwezig.
Overal wordt ijverig gewerkt.
De schipbreuk van de „Princess Ena".
Dé twee vermiste booten van het s.s.
„Érincess Ena", dat gisteren ten Z. O. van
Jersey op de rotsen van Minquiers is ge-
loopen, zyn veilig in een Fransche haven
aangekomen. De „Princeas Ena" is weer
vlot gerworden en keert op eigen stoom huis
waarts. *4
Plotseling werd ze hem gewaar, en
haar gelaat veranderde.
„Zijn er brieven voor me?” vroeg hij
„Drie”.
Hij ging terzijde staan en, zonder
verder een woord te spreken, ging »e
De Britsche nota aan Frankrijk en België
wordt, zoo verneemt Reuter, met aandacht
te Parys bestudeerd en in bepaalde kringen
in Parijs schijnen de Britsche voorstellen te
i worden beschouwd als een grondslag bie
dend voor bespreking on als niet noodza
kelijkerwijs een verwerping zonder meer
meebrengend. Er wordt op gewezen, dat in
dien de commissie van deskundigen de be-
talingscapaciteit van Duitschland zou vast-
k stellen op 50 milliard, het cyfer door Bonar
Law in Januari j.l. voorgesteld, het aandeel
van Brittannië in deze schadeloosstelling
11 milliard zou zyn, gegrond op het per
centage van Spa van 22 Daar Engeland
slechts tracht 14.2 milliard (710 millioen
pond sterling) te verkrijgen voor zyn beta
ling aan de Vereenigde Staten, zou het
slechts 3.2 milliard (160 millioen pond ster-
ing) hebben te ontvangen van zyn schuki-
eischers op het vasteland, die het in wer
kelijkheid ongeveer 1200 millioen pond ster
ling schuldig zijn. In verantwoordelijke
kringen te Parys schynt men bereid te zyn
om in ieder geval zorgvuldig de vraag te
overwegen of op dezen grondslag overeen
stemming zou kunnen worden bereikt en dit
wordt in Engeland als een zeer gunstig tee-
ken beschouwd. Er wordt op gewezen, dat
de Britsche regeering geen prioriteit na
streeft voor haar betalingen zooals in ze-
kel'öriLrlugen Ts beweéril.'
fiOIDSCHE COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.26, par week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, jmt week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per poet per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 11, GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur.; Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel. 545
