il
'IE
ent
ent
AR
Blad,
r
I
•ia Tonic
LD.
doeningen
i een
EKTE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Vrijdag 24 Augustus 1923
No. 15320
62*Jaargang
dit Blad.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
1
KJE
J
leren,
skies-
I'
ZOON
HET GELUK DER RIJKEN
Het Fransche antwoord.
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIKU
WERKERK OUDERKERK,, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
2308
s
De „Soir” weet te vertellen dat de Bel-
FEUILLETOM.
j
zullen
zijn aan
,the
ii «.uiicii tiju aan „me
Bayswater Road, te 10.45
2M8 80
(Wordt vervolgd.)
c-
Swinemüunde ia bankroet. Voor de eerste
maal heeft een Duitsche stad zich failliet
laten verklaren.
Het Gemeentebestuur van deze Oostzee-
badplaats bracht het volgende besluit ter
kennis van de ingezetenen: De stad is niet
in staat haar financieele verplichtingen na
te komen en moet daarom verklaren niet by
machte te zyn te betalen.
1OUDA.
niveraeele
tegen
umathiek,
t en Jicht
i per doos.
RUGBAAR.
her-
(THE MAN OF PROPERTY)
door JOHN GALSWORTHY
in de vertaling van
Mevr. J. P. WESSELINK—VAN ROSSUM.
Nadruk verboden.
Belgische plannen. De economische crisis in Duitschland. Swine-
Terwijl zelfs De Valera zich nimmer met
groote nauwkeurigheid heeft uitgelaten over
de plannen der republikeinen in geval zy
er eens in mochten slagen de macht in han
den te krygen, heeft thans een der mindere
góden, Peter Mc Ginley, in een verkiezings-
len. De inlevering van deviezen voor de vor
ming van het deviezenfonds is dringend
noodig en zal tot eiken prtfz worden door
gezet. Mocht later blyken, dat de een of
ander zyn bezit aan buitenlandsché effecten
bankpapier enz. heeft verzwegen, dan zal
hy tot tuchthuisstraf worden veroordeeld
en bovendien zal zyn geheele vermogen
worden in beslag genomen.
De party leiders keurden de maatregelen
der regeering in ganschen omvang goed.
Maandag zyn in alle stilte de particu
liere badinrichtingen in Berlyn gesloten. De
Berlynsche bevolking heeft nu nog slechts
de beschikking over zes of zeven gemeente-
badhuizen.
Ten teeken van protest tegen de verhoo-
ging der belasting op sterken drank waren
gisteren alle café’s, restaurants, bars en
lunchrooms gesloten.
munde bankroet. Het programma der lersche republikeinen. Een
oproep van generaal Smits.
Het uittreksel, dat wy gisteren publiceer
den van het antwoord, hetwelk Frankryk
heeft gegeven op de Britsche nota, heeft
reeds eenig denkbeeld vermogen te geven
van den weg, dien Parijs wenscht in te
slaan. Het heeft echter zin nog even nader
den aard en de strekking van de Fransche
republiek na te gaan. Allereerst valt op, dat
opnieuw het Duitsche rjjk van onwil wordt
beschuldigd: elke geallieerde concessie
aldus de strekking van Poincaré’s betoog
werd beantwoord door nieuwe tekortkomin
gen van Duitschland; eveneens wordt Ber
lijn voor de zooveelste maal voor de voe
ten geworpen, dat alles door" Duitschland
in ’t werk werd gesteld om den toestand
van zyn handel en industrie zoo gunstig
mogelijk te doen zyn en dat het allerlei
werkzaamheden in het binnenland liet uit
voeren, zonder rekening met zyn financiee-
len toestand te houden. In het kort komt
de Fransche beschuldiging hierop neer, dat
Duitschland trachtte zelf zoo economisch
weerbaar te zyn als slechts mogelyk was,
terwijl het tezelfdertijd Frankryk verzuimde
het verschuldigde te betalen. En het was
wegens deze politiek, dat Frankrijk zich in
het begin van Januari genoopt zag het
Roergebied te bezetten, waarmee het zich
van panden wilde verzekeren. In tegenstel
ling met Engeland is Frankrijk van gevoe
len, dat de Roerondememing een geweldige
actie-is.
De veroveringszuchtige oogmerken wor
den geloochend, evenzeer wordt ontkend, dat
Frankryk aanstuurt op de vernietiging van
Duitschland en van dit land bedragen vergt
die zijn betalingscapaciteit te boven gaan.
Volgens de Fransche nota legt Frankryk
zyn bondgenooten sinds langs een zeer een
voudig program voor, dat ziph met de be-
talmgsstaten bezig houdt en dat neerkomt
op het volgende:
Frankryk heeft zyn bondgenooten ge
vraagd het van de obligaties A en B de
26 milliard gouden marken te laten be
houden, welke uit het percentage van Spa
voortvloeien, en het van de obligation C de
som te reserveeren, welke het ten titel der
inteiigeallieerde schulden zou moeten beta
len. De betalingsstaat heeft Frankryk deze
twee rechten gewaarborgd, waarbij de C-
obligaties het een zekere marge lieten.
Frankryk heeft op rekening van Duitsch
land enorme sommen voorgeschoten. Het
kan de herstelwerkzaamheden niet onder
breken, noch deze in het oneindige op eigen
kosten voortzetten.
Van den anderen kant heeft Frankryk
nooit de schulden genegeerd, welke het ge
durende den oorlog in het belang van de
De ochtend brak aan, koud, met een
tiooge, grijze, Londensche lucht, en om
ooven gekeerde blindheid scheen het te
beproeven dien geest terug te winnen;
teiug te winnen de voogdij, die het zoo
pas had neergelegd.
rede in het graafschap Donegal een denk
beeld gegeven van hetgeen de republikei
nen in dit voorshands onwaarschyntyke ge
val voornemens zyn te doen. Hy deelde me
de, dat, indien de republikeinen in het Dall
ue meerderheid mohten erlangen, zy suilen
beginnen met een ministerie te vormen.
Daarna zullen zy alle bepalingen van het
verdrag <d de grondwet, welke het Britsche
oppergezag insluiten, niet langer in acht
nemen, en de betaling van het salaris van
den gouverueur.generaal staken. Zy zullen
consulaire vertegenwoordigers in alle be
vriende staten benoemen, het leger tot op
een sterkte van vyfduizend nam domobdi-
sfctren en de „Senaat van vrijmetselaren”
negeeren. Het salaris der rechter» zal wor
den gelast alle lersche. havens te ontruimen
en de drie myisgrens ter zee te eerbiedigen.
Het tydrtip en de wyze van uitvoering de
zer maatregelen zal oen quaestie van
staatsbeleid zijn. Engeland zal geen strijd
gaan voeren, want het is bang voor Frank
rijk. Inwendig zal Ierland tot rust komen,
want met de verdwijning van den Engel-
schen invloed zullen de politiek-religieuse
twisten tusschen protestanten en katholie
ken eindigen.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.26, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 8.16, met Zondagsblad 8.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT tl. GOUDA,
bjj onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur.; Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 546
Er zijn geestigheden, die slechts een
droefgeestige kan debiteeren.
i
aambeenen, Hirid-
heumatiek, Zenuw,
toestand en bestel
56 den Haag. Toe-
ele land i 8.50
r. „HERBORA" is
Generaal Smuts heeft, naar de corros-
pondent van de „Daily Telegraph” te Kaap
stad meldt, op het landbouwcongres van
Transvaal gezegd, dat nieuw geld en nieuw
bloed beslist noodaakelyk waren om van
Zuid-Afrika een «lersterangs lamlboujvlaod
te maken. Hij was voornemens om by zijn
aanstaande bezoek aan Europa de Engel-
ache, Nederlandsche en Doensche boeren tfc
verzekeren, zoo als zij zich in Zukl-Afrika
vestigden, de regeering hun dezelfde facili
teiten zou toe staan en op «lezelfde wijze
zou aanmoedigen als het eigen volk.
BÜÏTENLANDSCH NIEUWS.
FRANKRIJK.
tien gastvrij voorstel.
De afgevaardigde van de Charsate,
Taittinger, heeft den minister De ijistey-
rie een voorstel voorgelegd, waarmee hjj
denkt Frankrijk een groot voordeel te be
zorgen.
Het geldt hier.de vreemdelingen, die z.i.
een ruïne voor Frankryk xyn, nu, tenge
volge van de economische crisis de franc
gedeprecieerd is, en «ie productie minder
is dan het verbruik, zoodat de voedings
middelen elders gekocht moeten worden.
De prijzen stygen dus en de koers daalt
meer en meet. Maar dat is het volgens
deze afgevaardigde met alleen; ook is het
schandelyk, dat zooveel families geen un-
derdak kunnen krijgen, terwijl de vreem
delingen een groot deel der appartementen
in beslag nemen en ook de hotels vullen.
Bovendien moet, zegt hy, d« regeering
zich met alle macht verzetten tegen de m-
De Britsche Regeering is blijkbaar niet
van plan zich met de beantwoording van
de nota te overhaasten.
Zaterdag vertrekt Baldwin weer naar
Aix les-Bains, waar hy een onderhoud hoopt
te hebben met lord Curzon.
Te Parys zal vervolgens wellicht een ont
moeting plaats hebben tusschen de beide
premiers en lord Curzon.
Op deze byeenkoms^zou dan beslist wor
den over de vraag, of een formeele confe
rentie nut zqu hebben.
v an alle broers en zusters toonde
James de meeste aandoening. Tranen
rolden langs de gelijkloopende rimpels
van zijn mager gelaat; hij wist niet,
naar wie hij in het vervolg gaan zou
om zijn moeilijkheden te vertellen! Ju-
ley was van geen nut, Hester erger dan
nutteloos! Hij voelde den dood van Ann
meer dan hij ooit had gedacht te zuilen
doon; dit zou hem gedurende weken
overstuur brengen.
Spoedig sloop tante Hester uit de
kamer, en tante Juiey begon rond te
loopen om te doen „wat noodig was,”
zoodat zij tweemaal legen iets aanstiet.
De oude Jolyon, die uit zijn gepeins
gewekt werd dat gepeins over een
lang, lang verleden, keek streng
naar haar en ging heen. James alleen
bleet bij het bed; hij keek tersluiks
rond om te zien of hij niet werd opge-
hieikt, flaarna boog hij zijn lang li
chaam, gaf een kus op het doode voor
hoofd, en toen verliet ook hij haastig
de kamer. Toen hij Smither in de ves-
tibi ie tegenkwam, begon hij haar naar
de begrafenis te vragen, en toen hij
bemerkte dat zij niets wist, klaagde hij
biPer, dat, als zij niet oppasten, alles
in de war zou-loopen. Het zou het bes
te zijn, om meneer Soames te zenden
die was van zulk soort zaken op de
hoogte; haar meester zou wel teveel
van streek wezen daar zou later wel
eens op gelet moeten worden; wat haar
meesteressen betrof, die waren van
geen nut die hadden geen scherp
zinnigheid! Het zou hem niets verwon-
gemeenschappelyke overwinning aangegaan
heeft. Het is bovendien zelf schuldeischer
voor een bedrag van vyf of zes milliard
goudmarken, welke het aan andere bondtge-
nooten voorgeschoten heeft. Maar het staat
buiten twyfel vast, dat in den geest van de
opstellers van het vredesverdrag de schade
aan zaken en personen aangericht, de prio
riteit heeft boven de oorlogskosten.
Zullen nu de geallieerden die oorlogskos
ten, welke zij in rang laten volgen op de
schadevergoedingen, de pensioenen en de in
het verdrag genoemde schadeloosstellingen
en die zij van Duitschland niet opeischen,
wel van elkander willen opeischen, nog
voordat Duitschland betaald heeft?
Met hand en tand verzet Frankryk zich
in de nota tegen de instelling van een in
ternationale commissie van financieele des
kundigen, wier taak het zou zyn uit te ma
ken, hoeveel Duitschland kan betalen.
In plaats daarvan doet Frankryk aan de
hand van de C. v. H. het Duitsche prestatie
vermogen periodiek te laten schatten om
daarnaar de betaaltermijnen vast te stellen.
En wanneer eenmaal het lydelyk verzet
tot het verletten behoort, wil Frankryk met
genoegen overwegen hoe de wederopbeuring
van Duitschland en de betaling der schade
vergoeding met elkaar kunnen worden ver
zoend. Maar betoogt de nota men
kan de schadevergoeding niet opofferen aan
de wederopheffing van een economischen
rijkdom, waarvan geen enkele bron ver
droogd is en die slechts voor 't oogenblik
tot het laagste punt is gedaald.
De quintessence van de Fransche ant-
woord-nota is wel in het slot gelegen. Hier
in geeft de regeering van Poincaré niet al
leen te kennen bereid te zyn vriendschap
pelijk met Engeland en de andere gealli
eerden over de verschillende kwesties ver
der van gedachten te wisselen, maar spreekt
zjj tevens als haar meening uit, dat men ge
makkelijk tot een accoord zou kunnen komen
over de zoo spoedig mogelijke betaling der
Duitsche schuld, overeenkomend met de
koste» van den wederopbouw der verwoeste
gebieden en tot een bepaalden datum het
onderzoek door de C. v. H. te verschuiven
over de betaling van ’t tweede deel der
schuld. Bij gemeen overleg zou dan 't onder
zoek betreffende de afdoening der oorlogs-
schulden tot denzelfden datum worden uit
gesteld.
Uit dit laatste zou men kunnen opmaken
dat toch van eenige tegemoetkoming sprake
kan zijn. Van belang is reeds dat de deur
voor verdere onderhandelingen open blijft.
De minister van Financiën Hilferding
heeft in de Centrale Commissie van den
Rijksdag gesproken over zyn financieele
plannen, waarbij hy den financieelen toe
stand van het ryk in buitengewoon zwarte
kleuren schilderde en verzekerde, dat hij
het als zyn taak beschouwde, door energieke
maatregelen tot een vasten grondslag voor
de financieele politiek terug te keeren. Het
ryk heeft niet alleen zijn eigen deficit te
deleten, zoo zei hjj', maar heeft ook te ma
ken met dat van landen en gemeenten en
tal van ondernemingen. Ook een deel der
loonen in de particuliere industrie komt voor
zyn rekening, want b.v. de boekdrukkers
staking kan slechts daardoor worden opge
heven, «lat het rijk zich verplichtte een deel
van de loonsverhoogingen te «lekken. Niet
tegenstaande de nieuwe belastingen is een
aanmerkelijk tekort in de rijkshuishou«iing
ontstaan; het is dus de taak van de regee
ring om voorstellen te doen om te komen
tot vermindering van het tekort. Verder
moet het doel van de nieuwe actie z(jn weer
meester te worden van de deviezenmarkt.
Duitschland kan geen binnen- en buiten-
landsche politiek voeren indien hierin geen
verbetering komt.
Zoowel de rijkskanselier als de rjjksmi-
nister van financiën verklaarden met na
druk, dat de regeering alles zal doen, om
een economische en financieele verlichting
in den benarden toestand te brengen.
De regeering is er zich van bewust, dat
zy het laatste grondwettige kabinet is.
Schiet zy in haar taak tekort, dan blyft er
alleen nog maar het geweld over.
De regeering zal daarom desnoods niet
terugschrikken voor dictatoriale maatrege-
nuif elf reed het eerste rijtuig, dat van
James, voor. Hierin zaten James en
zijn schoonzoon Dartie, een korte man,
met een vierkante borst, die stevig in
een rok was geknoopt. Hij had een
geelbleek, dik gelaat, dat versierd was
met een donkeren, goed-gekruLden kne
vel, en niet dat onverbeterllj|0 begin van
een bakkebaard, dat, terwijl het de
strengste pogingen van scheren ontduikt
bet stempel schijut te zijn van iets, dal
diep is ingeworteld in de persoonlijk
heid van den scheerder, en vooral
wordt opgemerkt bij mannen, die *pe-
cuieeren.
In zijn hoedanigheid van executeur
onhing Soames de gasten, want Timo
thy lag nog te bed; hij zou na de be
grafenis opstaan en de tantes Juley en
Hester zouden met beneden komen,
voordat alles voorbij was en, zooais
men verwachtte, er een lunch zou zijn
voor ieder, die wilde terugkomen. De
volgende die kwam, was Roger, die nog
hinkte van de jicht en omringd wa»
door drie van zijn zoons den jongen
toger, Eustace en Thomas. George, de
nog overblijvende zoon, kwam bijna
dadelijk daarna in een rijtuigje, en
hleei in de vestibule staan om aan Soa-
rr.es te vragen, hoe hij de begrafenis-
Losten vond.
Zij hadden een hekel aan elkaar.
baarna kwamen twee Haymans
Giles en Jesse zeer stil en zeer goed
gekleed, met speciale vouwen langs hun
svondpantalon.
gische nota die waarschijnlijk Maandag
Londen zal worden overhandigt!, een h;
stelplan zal ontwikkelen dat tot basis zou
kunnen dienen voor een bespreking tua-
schen de geallieerden.
D. D. aan. Gij
lichting slaken,
lende vloeistof
ten huid in aan-
npaardruppels
i de prikkeling
ngij zult weer
en atseen nieuw
m. Deze eerste
het begin van.
liet langer uit,'
>g eenfl.D.D.D.
sma.DtnHaag,
brochure voor
jg gratis te ver
en f2 50 per fL
ogisten Vraagt
e D D D -zeep
37) -
Spoedig gingen alle vijf het Lijk zien.
Ouder het reine, witte laken was een
gewatteerde deken gelegd, want nu had
lanle Ann meer dan ooit warmte noo
dig; de kussens waren weggenomen
haar rug en hoofd lagen vlak, in de
onbuigzaamheid, die ze levenslang ver
toond hadden. Haar kapsel was aan het
midden van haar voorhoofd naar beide
v anten tot op de hoogte van haar ooren
getrokken; en hiertusschen en het la-
kon was haar gelaat, dat bijna even
wit was als dit, met gesloten oogen naar
kaar broers en zusters gekeerd. In zijn
buitengéwonen vrede was haar gezicht
sterker dan ooit; bijna geheel been nu,
onder de ternauwernood gerimpelde
perkamenten huid de vierkante kaak
en kin, wangbeenderen, het voorhoofd
met de ingevallen slapen; de als ge-
beeldhouwde neus de vesting van
ren onoterwinbMen geest, die beswe
ken was voor den dood, en in zijn naar
„Aan
Uw tegenwoordigheid wordt ver-
zoehl bij de begrafenis van Mejuf
frouw Ann Forsyte, op High Gate-
Kerkhof, ie 12 uur, op den laten
October.
Rijtuigen
Bower”, 1
uur.
Op verzoek geen bloemen.
A. S. V. P."
De Kykskanseliev zal m navolging van
het Fransche gebruik een rede over de her-
stelquaestie houden aan een noenmaal dat
hem aangebtxlen wordt door den bond van
Duitsche industrieelen. Hij zal dus breken
met de traditie, dat zulke redevoeringen ge
houden wonden in besloten kring in de cen
trale commissie van den Ryksdag.
20 Aug. een bixirag aan uitgaven van 400
billioen ongedekt laat, hetwelk door een
verder aanpassen der tarieven aan de waar-
verveiunindering van het geld moet worden
gedekt. De tariefpolitiek, welke het dek
ken van het deficit op de spoorwegen aan
den minister van financiën overlaat, doet
de inflatie beslist toenemen.
De voorzitter der commissie stelde ver
volgens de commissie in kennis van de
richtsnoeren, welke de regeering zich voor
neemt te volgen by de maatregelen tot le
niging van den nood der intellectueelen. De
commissie keurde deze richtsnoeren goed.
Swithin wierp maar één blik op het
gelaat, en verliet de kamer; het ge
zicht, zei hij later, deed hem heel
vreemd aan. Hij ging naar beneden en
ueed het geheele huis schudden, nam
zijn hoed en stapte met veel drukte
in zijn coupé, zonder den koetsier eeni
ge aanwijzing te geven. Hij werd naar
huis gereden, en zat daar den gehee-
len avond onbewegelijk in zijn stoel.
Hij kon voor zijn diner niets gebrui
ken dan een patrijs met een glas cham
pagne. yj'
De oude Jolyon stond aan hetivoi
teneind van het bed, zijn handen niel
hij gevouwen voor zich. Van hen,
deren, als zij ook ziek werden. Ze
moest maar liever om den dokter zen
den; het was altijd veilig om maar bij
tijds te zorgen. Hij geloofde niet, dat
zijn zuster Ann indertijd den besten
raad had gehad; ais zij Blank had ge
nomen, zou zij nu nog in Leven zijn.
Smither kon altijd naar Park Lane zen
den om raad. Natuurlijk was zijn rijtuig
tot hun beschikking voor de begrafenis.
Had ze misschien met een glas Bor
deaux en een biscuit voor hem? hij
had geen lunch gebruikt!
De dagen voor de oegrafenis gingen
rustig voorbij. Het was reeds lang be
kend geweest, dal tante Ann haar klein
vermogen natuurlijk aan Timothy zou
vermaken. Op dat punt bestond dus niet
de geringste spanning. Soames, die de
eemge executeur was, belastte zich met
alie schikkingen en zond op zijn tijd
do volgende uitnoodiging aan elk man
nelijk familielid:
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda m omrtrakan (bahoorwd* tot doe batorrkriaf
1—5 regels 1.30, elke regel maar ƒ0.26. Van buiten Gouda en dan beaorgkringi
1—regels 1.55, elke regel meer 040. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
by slag op den prjjs. Liafdadlgbeids-advertantiën de helft van dan prfla.
INGEZONDEN MEDEDEEUNGEN: 1—4 regals ƒ2.06, elke regd meer /K5K O»
de voorpagina 50 hooger.
Gewone adverteatRfa ee ingeooedan medodeolingen hQ contract tot soar geredaeoer
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatandmte.
Advertentie kunnen worden Ingesonden doo% tusachenkonut van soliede boekiMMi-
delaren, Advertentiebureau* en onse Agenten en moeten daags vóór do plaatsing
aan het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verankerd te sjjn.
Volgens voorloopige schatting van den
Minister word on uit de nieuwe belasting
wetten de volgende inkomsten verwacht:
de Ryn-belaating 40 billioen, de autobelas-
ting 15 billioen, de inkomstenbelasting 40
billioen, de belasting op vereenigingen 20
billioen, de bedrijfsbelasting by handel en
industrie 60 billioen, de bedrijfsbelasting bij
den aanbouw 108 millioen, totaal 14 tril-
lioen.
De minister van verkeer heeft een uit
eenzetting gegeven van den tqpstand der
Ryksspoorwegen, waarby hy er den nadruk
oplegde dat de vaststelling der tarieven op
90 ti\n
G01D8CHE COLRANT.
»e-
ild
die
in de kamer waren, herinnerde hij zich
alleen den dood van hun moeder. En
ofschoon hij naar Ann keek, dacht hij
daaraan. Ann was een oude vrouw,
maar de dood was eindelijk tot haar
g< komen zooais hij tol hen allen zou
komen!
Zijn gekst bewoog zich met, zijn blik
srneen halver weg te zijn.
Tante w»ter stond naast hem. Nu
schieide zij niet, haar tranenwaren uit
geput haar natuur weigerde een
verdere ontsnapping van krachtQzij
sloeg haar handen in elkaar, keek niet
naar Aqn, maar van den eenen kant
naar den anderen, alsof ze een manier
zocht om aan de werkelijkheid te ont
snappen.
PER
88
203’
