iouda
n!
blad
EFJE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEls
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, goüderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, nieu
WERKERK JUDERKERK., OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
1 - Gouda
I
Mo.
uren
000
HET GELUK DER RIJKEN
(THE MAN OF PROPERTY)
door JOHN GALSWORTHY
in de vertaling van
Schouwburg
TERDAM
/ereenigd
i-Hofstad-Tooneel
ddag 11 Nov.
ng 2 uur
IrQke aanvragen
ide plaatsen te
385 Vrijdag 8 November 1823 Jaargang
Een omwenteling in Beieren.
INGEZONDEN MEDEDEELLNGEN.
nog geen incidenten voorgekomen.
SUM W
i I O.7S
le Uitgevert
OP MM
FEUILLETON.
Icend
kon.
(Wordt vervolgd.)
2983 30
nu begon rijn wild opnieuw
Wat een kerkhof is, weet men pas, als
men er zijn dooden heeft rusten.
Het onvoldoende antwoord door de Ryks-
regeering gegeven op de nota van ,den Raad
inzake de werkzaamheden van de Intergeal-
lieerde militaire controlecommissie aan den
Raad van Gezanten te Parijs, is aanleiding
Te Reval zijn in welingelichte kringen be
richten ontvangen, welig
aantoonen, dat de regeei
groep, die een oorlog thans niet gunstig
oordeelt, doch die toch tegen een geheel
passieve houding van Rusland insake het
verloop der gebeurtenissen in Europa op
treedt. Deze derde groep heelt tegenwoordig
in Rusland den meeaten Invloed.
van vele lijders aan
Isteen, Zwakte, Open
den en meer andere,
:omen genezen.
5 en 10 weken.
i Haag.
nmina.)
Filmspel.
Mevr J. p. WESSELINK—VAN ROSSUM
Nadruk verboden.
NOVEMBER
MG
iderleed.
D. LUGT M/ELSERT
I. TARTAUD.
enkele matinee
derde prijzen van
ring in 5 bedrijven^
n M. J. BRUSSE.
i der Lugt Melsert.
ANNIE VAN EES
aatsen 2.25, 1.75,
0.60, 0.40, alle
jen.
In Berlijn ging de dag zonder ordever
storing en plunderingen voorbij. De regee-
ring tracht zooveel mogelijk ongerechtvaar
digde prijsopdrijving te verhinderen.
Volgens de \,Zeit'’ zal in den parlemen
tairen toestand binnenkort ook verbetering
komen. Er moet, zoo zegt het blad, reke
ning mede worden gehouden, dat de benoe
ming van den minister van Binnenlandsche
Zaken en van den minister van Justitie
eerstdaags zal plaats hebben. Oberburger-
meister Jarres wordt vandaag te Berlijn
verwacht en dan zal waarschijnlijk de be
slissing vallen, of hij de benoeming tot mi
nister van Binnenlandsche Zaken aanneemt.
Adolf Hittier weet echter beter, hij be
noemde reeds nieuwe ministers. Het zal er
nu verder om gaan wie 't van hen zal win
nen.
In Saksen slaagden de socialisten en de
mocraten erin het voorstel der Deutsche
Volkspartij tot ontbinding van den Land
dag te verwerpen. Tot bewaring van de
rust en om het toestroomen van onge-
wenschte elementen te voorkomen, zijn de
rtfkstroepen ter sterkte van eenigfe duizen
den manschappen Weimar binnengerukt.
De Ryksregeering, die zich natuurlyk te
gen een Putsch als deze zal verzetten, heelt
onnuüüehyk een verordening gepubliceerd,
waawy zy volledige macht toekent óver de
ryasweer aan generaal vun öeeckt. Jiei
spoorwegyerkeer naar Beieren is stopgezet,
terwyl alle zendingen, ook de geldtrans
porten naar Beieren onmiddellyk zyn ge
staakt.
geweest tot een nieuwe bespreking te i'a-
iys. De zitting werd bygewuund door Maar
schalk r och en den Bntscnen militairen at
taché. in deze bespreking werd er op gewe
zen dat de Duitsche regeenng thans neeit
vei klaart! geen waarborgen te kunnen ge
ven voor de veiligheid der leden van de ge
allieerde commissie. De mogelykheid be
staat thans dat de Fradsche regeenng zal
overgaan tot het nemen van beschermings
maatregelen voor de intergeallieerde mili
taire controlecommissie door eigen troepen
mee te zenden.
Uit Washington komen op het oogenblik
weer eenigazins optimistische berichten. Wei
wordt de grootste stilzwygendheid in acht
genomen ten aauzien van de besprekingen
tusschen Hughes en Jusseuaod, maai* er
heersebte gisteren toch een hoopvolle stem
ming. Jaspar, de Belgische Minister, zet
vzyn pogingen om de conferentie toch nog
te doen gelukken, onversaagd voort, confe
reerde gisteren den geheelen dag met de
Amerikaansche, Engelsche en Fransche ge
zanten te Brussel.
In regeeringskringen in Londen is men
van meening, dat de eerstvolgende stap in
de kwestie der schadevergoedingscomnussie
thans van Amerika moet komen, welk land
waarschijnlijk zal beslissen of de vergade
ring van deskundigen voortgang zal hebben
in verband met de Fransche houding.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GÜUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Tel. Int. 82;
Redactie Tel. 545.
In Kaiserslautern is het tot bloedige bot
singen gekomen tusschen de separatisten en
de bevolking. De verbittering is tot het
uiterste gestegen, temeer daar uit alles
blijkt dat het weer dé Franschen zijn die
de separatisten staunch..
Rolin Jacquemyns, de Belgische hooge
commissaris, heeft thans geantwoord op den
brief, dien Matthes, ’t hoofd der voorioopige
Rynlanddsche regeering tot hem had ge
richt en waarin hij hem had verweten niet
neutraal tegenover de separatistische be
weging te Aken te zyn opgetreden. Naar
men weet, had Rolin Jacquemyns order ge
geven aan de separatisten de stad te- ont
ruimen.
De Belgische Hooge commissaris zegt
thans in een uitvoerig schrijven, dat noch
de Belgische regeenng, noch de geallieerde
commissie tot dusver in rechte of in feite
de Rijnlandsche regeering hebben erkend,
dus in geenerlei bespreking kan treden met
een vertegenwoordiger als zoodanig van
deze zoogenaamde regeering.
Dat de Belgische troepen tusschenbeide
zijn gekomen bij de relletjes in Aken, ge
schiedde zoo zegt hy, op zyn verzoek, om
dat de Belgische troepen toch niet onver
schillig kunnen blyven tegenover daden van
geweld, zooals zich te Aken hebben afge
speeld.
De geruchten over den Putsch, die in den
loop van den laten avond te Tarys bekend
werden, hebben Poincarê reeds aanleiding
gegeven om den Franschen gezant te Berlyn
op te dragen ter kennis van de Duitsche Re
geering te brengen dat Frankryk zich te
gen eike militaire dictatuur zal verzetten,
en de Temps betoogt reeds uitvoerig, dat
zelfs, indien een reactionair regime erin
slaagde, de macht in handen te krijgen zon
der gewelddadige middelen, waneer het het
verdrag van Versailles niet, opzegde en een
schyn van constitutionaliteit bewaarde, toch
alles misloopen zou. Een dergeljjk! bewind
zou de muntquaestie evenmin kunnen op
lossen als Stresemann, zooals blykj uit het
geen met de eerste emissies der renitenmark
is gebeurd. Indien het erin slaagde, bui-
tenlandsche credieten te krjjgën, zou
Duitschland méér dan ooit moeten expor-
teeren om de kosten daarvan te béstryden,
maar dat strookt niet met de plannen der
Briteche regeering en met den tegenwoordi-
gen toestand van Europa. Elke poging om
de Duitsche productie en export overmatig
te doen toenemen, moet zoolang Duitsch-
land en. Frankrijk het nog niet eens zijn ge
worden, wel tot een oorlog-leiden, of als
de Duitsche regeering daarvoor te zwak is,
tot een revolutie. Oorlog of revolutie,
ziedaar de eenige gevolgen, die een dicta
tuur zouden kunnen hebben. Daarom moet
Frankryk zich in ieder geval tegén de in
stelling daarvan verzetten.
Een oogenblik wandelde George niet
inter in het zwarte Piccadilly maar lag
btj weer, met de hel in het hart, en het
gelaat gekeerd naar het lieflijk geuren
de, bedauwde gras, in de lange scha
duw van populieren, die door de maan
gevormd was.
Een verlangen greep hem aan rijn
arm om den „Boekanier’ te staan en te
zeggen „Kom, oude jongen, tijd ge
neest alles. Laten we het gaan afdrin
ken
Maar een stem gilde naar hem, en hij
spreng terug. Een rijtuig kwam uit do
duisternis aanrollen, en verdween in de
duisternis, en plotseling bemerkte Geor
ge, dat hij Bosinney uit het oog had
verloren. Hij snelde vooruit en weer
terug hij voelde zijn hart als door een
vee» vrees gegrepen, de donkere vrees
die leeft in de wieken van den mist.
Het zweet stond hem op het voorhoofd,
hij stond heel stil, uit alle macht te
luisteren.
„En toen,” zooals hij denzelfden
avond in den loop van een spel biljart
in de „Red Pottle” aan Hartle toe ver
trouwde, „raakte hij rijn spoor kwijt.”
Dartie draaide welbehagelijk aan rijn
donkeren knevel. Hij had juist een se
rie van drie en twintig gemaakt, maar
miste een stoot, waar hij niet bij
„En wij was zij?” vroeg hij.
George keek langzaam naar het dik
ke, bleeke gelaat van „den man van
de wereld”, en een grimmig lachje ver
scheen bij de plooien van rijn wangen,
en bij zijn zware oogleden.
BUITENLANDSCH NIEUW».
T8JECHO-8LOWAKUE.
De goederen van ex-kroonprins Rupprecht
in Tejecho-Siowakije.
Naar het bureau Hoffmann verneemt,
werden ingevolge een beslissing van het do-
meinen-gerochtahof te Praag de in Tsjecho-
Sluwakye gelegen bezittingen van den voor-
maligen Beierschen kroonprins Rupprecht
welke door dezen van wylen zyn moeder,
koningin Maria Theresia van Bieren geërfd
heeft, tot eigendom van den kroonprins, vrij
van inbeslagneming verklaard.
ITALIË.
Het bezoek van Koning Alphons aan den
Baus.
Ofschoon er officieel of officieus nog
nets van bekend is, wowlt beweerd,
dal het bezoek van de Spaansche sou-
vereinen aan den Paus zullen brengen,
oen geheel bijzonder karakter zal dra
gen.
De ontvangst zou, naar de Maasbode
meldt, plaats hebben in een van de
groctste zalen van het Pauselijk apar-
tement, terwijl daarbij op uitdrukkelijk
verlangen van den vorst alle Curie-kar-
dinalen zullen tegenwoordig zijn. Ook
Bebradin KoaitDut
Batrutturd Kalfsgehakt
frinktortar Knakworstjes
Pekelrleesok
A. I. OPSTELTEN,
H.O|.traat e r.le.a. UU
De door den economischen raar! gevorm
de subcommissies voor het credietwezen,
het verkeer, de arbeidsquaesties enz., heb
ben den arbeid hervat. In de commissie voor
ddellyk gevraagd een
irieels onder eigen be-
iaar en provisie.
ig kunnen aanvangen
14
ondubbelzinnig
van Moskou
trots alle vredesverzekeringetk zekere mili
taire voorbereidingen treft, die^pet de ge
beurtenissen in Duitschland verbind hou
den.
Deze geruchten hebben den Estlandschen
chef van den generalen staf, overste Tör-
wand aanleiding gegeven, de vertegenwoor
digers van de Estlandsche en buitenlandsche
pers te ontvangen.
Verwijzend naar de geruchten over een
oorlóg, verklaarde de chef van den gene
ralen staf, dat bij de onzekerheid van den
toestand in Rusland verrassingen steeds
mogelijk blyven. In Rusland z(jn tegenwoor
dig duidelijk drie communistische groepen
te onderscheiden, die ten opzichte van de
zich in Europa afspelende gebeurtenissen
een verschillend standpunt innemen.
De eene groep, waartoe ook Radek be
hoort, is voorstander van een agressieve
politiek en acht den tijd gunstig om zich
in de Midden-Europeeeche aangelegenheden
te mengen.
De tweede groep, waartoe Kainin behoort
is tegen elk militair optreden van Rusland
op het huidig oooenblik, waarbij er dan op
gewezen wordt, dat Rusland speciaal wat
het verplegingswezen betreft, niet voorbe
reid is.
Ook Tschitscherin, zoo verklaarde de chef
Törwand, neemt een gereserveerde houding
aan. Tusschen beide groepen staat een derde
102) -
In zijn verbeelding zag hij hen rond
om den gemartelde staan gapen en hij
grinnikte bij zichzelf bij de gedachte
aan de een ot andere achtbare, pas ge
trouwde schim, die, door zijn liefde in
slaat was, een ’lauw begrip tv hebben
van hetgeen er n Bosinney moest om
gaan hij stelde tfch voor, dat hij den
mond steeds wijde- en wijder kon zien
worden, en de mte daar steeds meer
indrong. Want Geor^ bezat al die min
achting voor de middenklasse voor
al voor de getrouwde middenklasse
eigen aan de wilde e» sport-lievende
geesten in de rijen daarvan.
Maar hij begon zich te vervelen. Het
was rijn bedoeling niet on te wachten.
„Per slot van rekening’, dacht hij,
„zal de arme kerel er w»l overheen
kernen het is niet de eetfte keer dat
zoiets in deze kleine stal gebeurd
Maar
het verkeer werd van Fransche zijde mede
gedeeld,- dat het door de Duitschers gedane
verzoek tot het vrijmaken van verschillende
goederenstations, trajecten en mynen in be
handeling is. De regiespoorwegen hebben de
aansprakelijkheid aanvaard voor aangeno
men goederen tot dezelfde hoogte als het
ryksbeheer dit deed met uitzondering van
schade door force majeur en sabotage. Het
goederenverkeer heeft plaats volgens de
Fransche bepalingen.
De bladen bevatten sensationeele berich
ten uit Boedapest over een samenzwering
tot een gemeenschappelijke Putsch van
rechtsradicale Beieren, Hongaren en Oos
tenrijkers. De organisator van de Putsch
zou de rechtsradicale Hongaarsche afge
vaardigde Franc Ulain zijn, die by een po
ging om van Boedapest over Weenen naar
München te reizen door de Hongaarsche po
litieke politie gearresteerd en naar de hoofd
stad van Hongarije worden overgebracht.
In den loop van den dag werden te Bu
dapest 7 Hongaren en 5 Beieren aan een
verhoor onderworpen. Vast moet staan, dat
een tot in alle bizonderheden uitgewerkt
program tot een gemeenschappelijk optre
den bestond. De Beieren zouden dienvolgens
niet slechts tegen Berlyn, doch tegelijkertijd
ook tegen Oostenrijk oprukken. Een Oosten-
rjjksche organisatie zou den Beieren te hulp
komen en ook naar Hongarije oprukken en
in Oedenburg haar hoofdkwartier opslaan.
flOUDSCHE COURANT.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tét dan bawrgkring)
1—S regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den beaorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.80. AdvertentiÜn in het Zaterdagnununer 20
bijslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys.
INGEZONDEN MEDEDEELLNGEN1—4 regels ƒ2.06, elke regel meer ƒ0.50. Op
de voorpagina 60 hooger.
Gewone advertentiën en ingebonden mededeelingen bjj contract tot sear gareduceer-
den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soli ede Boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten en moeten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te ajjn.
Von Kahr Staatspresident. De „troepen van HHUei in acue. Von
Knilling en Schweyer geaairesteerd. Ludendorff Minister van Oorlog.
Het voorstel tot ontbinding van den Saksischen Landdag verworperi.
RÜksweertroepen in Weimar. De separatistische beweging. Een
samenzweering tegen de Hongaarsche Regeering. De intergeallieerde
conferentie.
Terwyl men in Berlyn den pontieken toe
stand in net Ryk met kalmte beschouwde
en verzekerde dat uit München betrouwbare
berichten waren ingekomen die er op zou
den wijzen dat aan ongeregeldheden op den
’jaardag der revolutie niet Dehoefde geoacht
te worden, heeit inderdaad de natio-
naal-socialistische Putsch in
Beieren plaats gehad.
Inderdaad hebben de nationaal-socialisten
hun dreigement om op 9 November wraak
te nemen voor 9 November 1918, ten uitvoer
gebracht
Terwyl von Kahr in München een aan-
gekondigde rede hield in de zaal van de
„Bürgerblau” en zich liet huldigen dour
een talryk publiek, werd door zwaargewa
pende troepen van Hittier het oostelyk ge
deelte van München afgezet, Adolf Hittier
verscheen daarop aan het hoofd van een
nationale stormtroep in de vergadering van
de „Erwerbstande”, sprak daar de aanwezi
gen toe, waarby hy verklaarde dat het mi
nisterie von Knilling ten val was gebracht
en de nationale dictatuur was uitgeroepen.
Hij herinnerde er aan, dat vóór vyf jaren
de revolutie is begonnen, waaraan thans een
einde wordt gemaakt.
Hittler deelde verder mede, dat een
Duitsch-nationaal leger wordt opgericht,
waarvan de leiding aan generaal Ludendorff
is opgedragen. Een nieuwe Beiersche regee
ring is gevormd, waarbij Von Kahr tot
staatspresident van Beieren is benoemd,
Von Pöhner wordt minister-president, van
Ludendorff Minister van Oorlog en Hittler
Minister van Buitenl. Zaken, en besloot met
te zeggen dat de nieuwe regeering zichzelf
als Rijksregeering heeft geproclameerd.
Op een yraag of de aanwezigen hiermede
accoord gingen, werd onder geweldig ge
jubel ja geantwoord.
De leden der nieuwe regeering verklaar
den allen hun functie te aanvaarden.
Talryke troepen aanhangers van Hittler
juichten de regeering toe.
Het Rijkskabinet kwam in den loop van
den nacht bijeen ter bespreking van den
door den nationalen Putsch geschapen toe
stand.
Nog wordt gemeld dat de nieuwe regee
ring den Minister-president von Knilling en
den Minister van Binnenlandsche Zaken
Schweyer gearresteerd heeft.
Zoo juist ontvangen wy nog draadloos
het bericht dat over geheel Beieren een mi
litaire dictatuur is afgekondigd. De belang
rijkste openbare gebouwen te München zijn
door de nationalistische troepen van Hittler
bezet. Krachtige maatregelen zyn genomen
om de orde te bewaren. In München zijn
„Neen, neen, mijn waarde neer”
dacht hij. „Ik zal dat jou niet vertel
len.” Want, ofschoon hij veel met Dar
tie verkeerde, vond hij hem toch een
beetje een ploert.
„O, de een of andere geliefde,” tel
de hij, en streek kalk op rijn queue.
„Een geliefde I” nep Dartie uit
hij gebruikte een bloemrijker ui ld nik -
king „Ik dacht zeke? dat het onze
vriend Soa
„Dacht je dat?” zei George barsch.
voor d°u duivel, dan heb je het
Hij miste rijn stoot. Hij zorgde er
voor het onderwerp niet meer aan te
roeien, totdat, tegen elf uur, nadat hij
in zijn poëtische bewoordingen uitge
drukt, „nogal wat gedronken had,” hij
het gordijn opzij schoof en de straat in-
keek. De dreigende zwartheid van den
mist werd slechts flauw verbroken door
de lantaarns van de „Red Pottle,” en
geen waas van een sterfelijk wezen of
voorwerp was te zien.
,„Ik kan niet nalaten te denken aan
dien armen „Boekanier”, zeide hij.
„Misschien dwaalt hij daar nog in den
mist. Tenminste als hij nog geen lijk
is.” voegde hij er aan toe met vreemde
neerslachtigheid.
„Een lijk I” zeide Dartie, bij wien
do herinnering aan rijn nederlaag in
Richmond herleefde. „Hij is best. Tien
te»,en een, dat hij dronken was F*
lijK dat hij zich in westelijke richting
begaf.
„Hij gaat werkelijk naar Soames”,
dacht George. Die gedachte was aan
trekkelijk. Het zou een vormakelijk
hinde zijn van deze jacht. Hij had altijd
eon afkeer van zijn neef gehad.
De boom van een voorb.jgaand rij
tuig raakte zijn schouder, en deed hem
op zij springen. Het was zijn wensch
niet te worden gedood terwille van den
„Boekanierof van wien ook. Toch
hield hij zich met erfelijke halsstarrig
heid aan het spoor, door een damp, die
alles uitvaagde, behalve de schaduw
van den nagejaagden man, In het flau
we licht van de naaste lantaren.
Toen plotseling, wist George met het
begrip van iemand, die gewoon is door
de stad te loopen, dat hij in Piccadilly
was. Hier kon hij zijn weg geblind
doekt vinden, en bevrijd van <|e span
ning van geografisohej onzekerheid,
keerde zijn geest tot het verdriet van
Bosinney terug.
Nog eens al zijn ervaringen van bon-
vnant doorloopend, als het ware door
een vuile plek van twijfelachtige amou
rettes, besloop hem een jeugd-herinne-
rinfc, die nog pijnlijk was die den
>geur van hooi, den glans van het maaij-
licbt, een zomerbetoovering bracht in
den damp en de zwartheid van dezen
.Londenschen mist de herinnering
aan een nacht, toen hij in de donkerste
schaduw van een laan toevallig van de
lippen van een vrouw had afgeluisterd,
dat hij niet haar eenige bezitter was.
weerden van hevigen haat en toorn te
mompelen. En, een plotselingen drang
volgend, tikte George hem op zijn
schouder.
Bosinney wendde zich snel om.
„Wie is u? wat wilt u?”
George had het best kunnen door-
stcaii in het licht van de gaslantaarns,
in het licht van die alledaagsche we-
scld, in wier kennis hij zoo stoutmoe
dig was doorgedrongen maar in dezen
mist, waar alles duister en onwerke
lijk was, waar niet^ die praktische
waarde bezat, die Forsytes met de aar
de verbond, was hij een slachtoffer van
\reemde, onaangename gevoelens, en
toen hij in de oogen van dezen waan
zinnige trachtte te zien, dacht hij
„Indien ik een politie-agent zie, zal
ik hem daaraan overgeven hij is niet
geschikt om aan zichzelf te wprden over
gelaten.”
Maar op geen antwoord wachtend,
liep Bossinney weer door, in,den mist,
en George volgde, terwijl hij (misschien
wal meer op een afstand bli?ef, maar
vaster dan ooit besloten wat), hem na
te gaan.
„Hij kan zoo niet lang djoorgaan,”
dacht hij. „Het is een wonder van
God, dat hij nog niet is ovorreden.”
Hij dacht niet meer over politie-agen-
ten, het heilig vuur van een sportman
leefde weer in hem op.
In nog dichter duisternis liep Bosin
ney met een woesten pas door maar
zijn vervolger bemerkte meer methode
in rijn krankzinnigheid, het was duide-