LEVERTRAAN
17
24
Abonneert U op dit Blad.
iciaM j
rijen mm
C. A. B. Bantzinger
DE GOIJDSCDE FRUITHANDEL
Formanint Tabletten
VRAAG STEEDS
ZATERDAG 17 NOV. 1923 - TWEEDE BLAD
(Jgt:
ANUSMELKTABLETTEN
De dokter z
Johan's Patent Pijp
Sigaren handel „BORNEO",
Kleiweg 87 - Telef. 517
ANTON COOPS
BOELAARS ZONEN
Geheime Ziekten.
modernste, deget/jkste en duurzaamste
ROTTERDAM
„ONS VOORDEEL"
Puike Belgische Antraciet (A{7r*oi ïff° f4.30)
Puike Belgische Eierkolen per 100 K.G f 3.25
Duitsche Ruhr Kachkolen per 100 K.G. f 3.10
Briketten (Merk B) f3.40 per 100 K.G.
Prima
Winteraardappelen
Bravo's en Eigenheimers
A. BERK0UWER
Adverteert in dit Blad
S. H. vari Loon
INDIEN UW
merk I M. P. S.
en SMULDERS' BORSTULEVELLEN
3°|o Witte Kruis Obligatiën.
A. VERKAAIK Nieuwehaven 120 GOUDA.
"Frankrijk en Engeland'» uiteenloopende meeningen over
het schuldvraagstuk.
zwmuretAND.
Als U uit een
rookt, heb ik er geen bezwaar tegen.
Het nicotinegevaar wordt door den
glazen buis geheel voorkomen.
Pr(js vanaf f 2,25.
3264 20 Aanbevelend,
ZUIVER WOLLEN
HALFWOLLEN-:
KATOENEN-TRICOT-:
RAMEH-EN NET-:
ONDERGOEDEREN
Fabrihaal WxJanaen
VKKKKIJOBAAK bij
MARKT 18-19.
Bid 8987 01
DROGIST WIJDSTRAAT 31
DEN HAAG
SANTEL MIDY f 2.40
INJECTION f 120
URINE ONDERZOEK f 0.50
Prijscourant gratis
Firma B. ROOS A Co.,
Joak.rfrans.tr.at 78
ROTTERDAM. 3226 30
Juist de mg/aise. waaronder het gehee/e vo/k gebukt gaat,
heeft ten gevolge, dat a//e dames scherp toezien waar zg de
kleeding kunnen koopen voor de laagste prijzen
De ddge/jksche toev/oed en groote
tevredenheid van duizenden nieuwe
klanten bewijst, dat hetpub/iekC&A
erkent a/s de een/ge firma, die aan
deze eischen vo/doet.
Daarom is het extra
druk bij C A
wegens de malaise.
Mooie Wintermantel
zuiver wollen effen
bruine stof, mod. gesp
zijsluiting slechts j
Moderne Mantel
mooie kwal. ratinó, nieuwe
geplooide kraag en
zijsluiting
warme Winterjekker
goede kw. pluche, elegant
model, mooie bruine kleur,
iets buitengewoons, slechts
Jonge-Dames-Mantel
zulverwollen Velours de Lalne,
groote bontkraag en moderne
BtrikzIJslulting slecht
De nieuwe Volant-Mantel
prima Velours de Lalne
geplooide kraag en nieuw
ste rosetslulting, slechts
Elegante Mantel
zulverwollen Veloursde Lalne.
kraag en manchetten van echt
bont (blberette) slechts
BRENNINKMEYEW/
De Moderne Volant-Mantel
pr.kw. Velours de Lalne, pr. af
werking, gr. bontkraag en strlk-
xllslultlng slechts
/OOK VOOR GEZETTE FIGUREN een
r volledige sorteering voorhanden tot
de ALLERGROOTSTE MATEN.
HOOGSTRAAT 278
HOEK VIADUCT.
AM5 TER DAM—ROTTERDAM- DEN HAAG UTRECHT- LEIDEN— GRONINGEN~LEEUWA&PEN-SNEEK-ENSCHEDE
3260
424
(Afdeeling Brandstoffen)
RAAM BO -«-
TEL. 425
VERKRIJGBAAR:
(dat is per mud 3.2214
(dat is per mud 2.60.)
(dat is per mud 2.60.)
ALLES FRANCO HUIS.
Bovenstaande prijzen zyn voor leden der vereeniging.
NIET-LEDEN betalen op alle genoemde brandstoffen 10 CENT per 100 K.G.
meer, en worden deze ook franco huis geleverd.
Ge kunt Uw bestellingen opgeven ten kantore der Vereeniging Raam No. 60, by
den broodbezorgers of per telefoon. Aan genoemde adressen kunt ge U ook opgeven
voor het lidmaatschap onzer Vereeniging.
De gemaakte winst over het afgeloopen boekjaar bedraagt van de afd. Brood
bakkerij 15 procent. Van de afd. Kruidenierswaren 10 procent. 3253 76
LANQE TIENDEWEO 27 - TELEF 313
heeft in vooraad:
BLAUWE DRUIVEN TAFELPEREN
OOUDA.
PERZIKEN
MELOENEN
SINAASAPPELEN
CITROENEN
BANANEN
TAFELAPPELEN
TOMATEN
ANNANAS IN BLIK
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BLIKGROBNTEN (merk Sleutels) tegen scherp concurreerende prijzen.
VERKRIJGBAAR
Prima Kwalltalt Conouraarandt prljzan.
f Aanbevelend,
STOLWIJKERSLUIS. Tt
DROGISTERIJ
gaat krabben of haren verliest, koopt dan
nog heden
MN PLISCH CACHI.
CACHI c^p| voorkomt en geneest
eiken huiduitslag, doodt alle onrein en be
hoedt uw hond voor besmetting. Per flacon
1.65. Verkrijgbaar te Gouda bij ANTON
COOPS, Wijdstraat, S. H. VAN LQON,
Markt, en Drogisterij „HET GROENE
KRUIS", Kleiweg 91. Imp. Henegouwer
plein 62, Rotterdam. 2907 20
Vraagt de aangewezen middelen tegen
Hoest, Verkoudheid en Griep
Wacht U voor minderwaardige namaak en eischt
uitsluitend het merk
ff. A P. S.
waarvan
ieder Tablet en Ulevel moet voorzien zijn.
Fabrikanten M. P. SMULDERS, Botertloot 113-117, Rotterdam.
c
■er Trekking volgen» aanwijzing der Nederlandsche Staatsloterij
VERKRIJGBAAR BIJ 3401 30
Hoofdvertegenwoordiger voor Oonda en Omstreken.
Agent voor Oouderak L. VLEGOEERT.
Stolwijk J. I. de VREUOT Bovenkerk B 3.
pe onderhandelingen met de industri elen. De opheffing der werkloozen-
ondersteuning.
ï)r doen de laatste dagen vele en aensa-
gationeele geruchten de ronde over nieuwe
sancties, die Frankrijk voornemens zou zijn
op Duitschland toe te passen. Er zijn voor
namelijk twee feiten, die vooral het mis
noegen van Frankrijk hebben gewekt: in
de eerste plaats is liet de terugkeer van
den ex-kroonprins, in de tweede plaats de
kwestie der Duitsche bewapening. Door
beide gebeurtenissen de verplaatsing
van Wilhelm van Wieringen naar Oejhls en
dt zoo gezegde clandestiene bewapening
van Duitschland acht Frankrijk zijn vei
ligheid ernstig bedreigd. Het vreest nog
steeds, dat de nationalistische opleving in
verband met den terugkeer van den ex-
kroonprins zal uitloopen op het herstel van
de monarchie, terwijl bovendien de weiger
achtigheid van Duitschland om het werk
der intergeallieerde controle-commissie te
vergemakkelijken, Frankrijk eveneens een
motief in handen speelt om te gewagen
van de „tweeledige symptomen van het toe
nemend verzet van het Reich tegen de vei
ligheidsbepalingen van het verdrag van
Versailles". In den raad van gezanten heeft
Foch ten overvloede allerlei bisonderheden
meegedeeld, waaruit zou moeten blijken,
dat Duitschland zich in zoodanigen om
vang bewapent, dat de numerieke sterkte
der rijksweer de sterkte, toegestaan bij 't
verdrag van Versailles overtreft. Ook zou
Duitschland op intense wyze wapentuig
fabriceeren en krygsmateriaal in het bui
tenland laten aanmaken. In verband met
deze zaak en ook wegens de kroonprinse
lijke kwestie, zou Frankrijk niets liever
zien dan dat de geallieerden gemeenschap
pelijk strenge strafmaatregelen op Duitsch
land toepasten, om dit land tot réde te
brengen.
Engeland echter wenscht aan de zaak
niet mede te doen, om^at het zich niet met
de Fransche politiek kan vereenigen. Trou
wens: daar heeft Baldwin, de Britsche pre
mier, immers in het Lagerhuis ook reeds
een hartig woordje over gezegd. Vooral
heeft Baldwin de gelegenheid te baat ge
nomen om zijn ontstemming uit te spreken
over het saboteeren door Frankrijk van de
instelling eener deskundigencommissie, die
op niet al te bekrompen wyze zich zou moe
ten wijden aan het onderzoek van Buitsch-
land's draagkracht. De volgende passage,
die de mogelijkheid in uitzicht stelt van
een breuk der Entente, is vooral merkwaar
dig:
„Het zou inderdaad moeilijk kunnen wor
den, om in het oneindige de pogingen voort
te zetten om samen te werken met gealli
eerden, die dit zoo bezwaarlijk maken. De
geallieerden moeten weten, dat het Brit
sche volk niet tot in het oneindige dett noo-
digen geest voor een samenwerking en en
tente kan bljjven bezitten, indien wordt
toegestaan, dat de tegenwoordige situatie
nog veel langer duurt." Dit is, zooals men
ziet, zeer duidelijk tegen Frankryk gerioht
en dit verschil van meening tusschen het
Fransche en Britsche standpunt is vooral
tot uiting gekomen in den gezantenraad.
Het gerucht dat Engeland zich ten aanzien
van de kwestie van den kroonprins vrijwel
afzijdig zou houden, is bevestigd en zyn
vertegenwoordiging in den raadvan ge
zanten* heeft zich dan ook in de
zen geest uitgelaten; Engeland wenscht
niet deel te nemen aan stappen in Duitech-
lan met betrekking bot den ex-kroonprins.
Het eenige punt, waarop Groot-Brittannië
tot een concessie beredd was, betrof de con
trole der geallieerden in Duitschland. En
geland wil zich wel aansluiten by stappen
der geallieerden om de militaire controle in
Duitschland weer in te stellen, maar het
heeft alle eventueele sancties by voorbaat
reeds van de hand gewezen. Hieruit blijkt
dus, dat er op het oogeniblik een groote
kloof bestaat tusschen de Britsche en Fran
sche regeeringspolitiek.
Foincaré is er, tegen de algemeen? ver
wachting in, gistermiddag in de Kamer toe
overgegaan op deze uitspraak van Baldwin
te antwoorden. Zijn gansche betoog diende
om aan te toenen dat de beweringen van
Baldwin onjuist zyn als zou Frankryk een
samenwerking met de bondgenooten heb
ben bemoeilijkt. Niets is minder waar, zoo
zegt Poincaré, Frankrijk heeft zich zelfs
zeer lankmoedig getoond over de tekort
komingen van Duitschland. HJj bracht met
name uitdrukkelijk in herinnering, «lat de
geallieerden steeds gezamenlijk gedreigd
hadden met de Ruhrbezetting, terwijl ze
die ten slotte alleen door Frankryk en Bel
gië hebben laten uitvoeren.
Uit zijn betoog verdienen twee punten
bijzondere vermelding: Omtrent de kosten
der Ruhiibezetting zeide Poincaré. dat die
met een totaal van 691 millioen verre ge
bleven zijn beneden de toegestane credie-
ten, terwijl daartegenover staan baten van
525 millioen, benevens een stock van in be
slag genomen grondstoffen, waarvan de
waarde op 500 millioen geschat is. Men kan
dus niet zeggen, aldus Poincaré, dat Frank
rijk goed geld naar kwaad geld gooit. Het
gaat nu in het Ruhrgebied steeds beter en
Frankrijk is veel beter af dan indien het
de Ruhr niet bezet had.
Het tweede interessante punt van l'oln-
caré's betoog was zijn beschouwing over
de intergeallieerde schulden. Wij ontkennen
niet, zoo zeide hy, die bedragen schuldig
te zyn (wij berichtten gisteren onder ons
laatste nieuws dat het bedrag 16 millioen
pond sterling was, dit was niet juist, er
had moeten staan G12 millioen Pg»ster-
iing. Red.), maar 't karakter ervanfffniet te
vergelijken met onze vordering op Duitsch
land. De intergeallieerden schulden vloeien
voort uit leveringen voor oorlogsdoelein
den in het gemeenschappelijk belang ge
daan. Onze vorderingen op Duitschland
dienen tot vergoeding van de schade aan
personen en goederen aangericht en daar
bij is geen centime voor oorlogsuitgaven
Het zou echter zoo tmbillyk mogelijk zijn
de vorderingen op ons tegenover onze vor
deringen op Duitschland te doen voorgaan,
of meer van ons te eischen dan wij zelf
toucheeren .En juist daarom moeten wij,
aldus Poincaré, zorgvuldig waken tegen
pogingen in de internationale financieele
wereld om het totaalcijfer oneer vordering
tc verminderen.
Men kan de schulden, die Frankrijk nooit
wil verloochenen, niet vergelijken met die
van Duitschland. Frankryk edscht niet de
voorschotten op, die het aan zijn geallieer
den heeft verstrekt. Men kan niet toestaan
dat de wederzydsche voorschotten der ge
allieerden worden opgeëischt vóór de be
taling van schadevergoeding aan perso
nen en goederen. Frankryk zou niet de be
langen der internationale financiers willen
dienen; het had de plicht zich te bescher
men tegen de eventualiteit, waarover men
de experts wilde raadplegen. De Commissie
van Herstel moet de betalingscapaciteit
van Duitschland vaststellen zonder het jaar
1930 te overschrijden. Duitschland, dat zich
van zijn binnenUuulsche schuld heeft ont
daan, heeft geen andere buitenlandsche
schuld dan de schadevergoeding. Wanneer
het er van zou worden vrijgesteld, zou het
zich zonder één enkelen last opheffen en
de onder de verpletterende lasten bezwij
kende geallieerden brutaal in de oogen
zien. Frankryk kan geen al te ver uitge
strekt onderzoek, dat tegen dit land is ge
richt, aanvaarden. Wij meenden, aldus de
minister-president, aan den rand der hel
ling te moeten halt houden, veeleer dan er
af te glijden.
Dat het Duitsche Ryk aan den rand van
den afgrond staat, daarover spreekt de Mi
nister-president geen woord. Het schijnt
hem niet te deren.
Het gaat nu in het Ruhrgebied veel be
ter, zegt Poincaré. Daarvan btjkt anders
nog iuet veel. De strijd tusschen de i-rau-
scne bezettingaautoriteiten en de Duitacne
mauscneeien duurt nog steeds, al is dan
n«st enkelen, overeenstemming bereikt.
Men aan met tot overeenstemming ko
men, zeggen de bezettangsautoraiteiten,
uoordat de industrieelen op een punt, n.l.
oe quaestie der kolenbeiasting, ten aanzien
van de f ransche eischen een volkomen af-
wijzend standpunt hebben ingenomen. In
werkelykneui moet, volgens de Fransche
bezettingaautoriteiten, de afwijzing van dit
aitikel met aan econonusone overwegingen
worden toegeschreven, maar aan bevelen,
die door zekere politieke kringen te Ber-
lyn en door het kabinet Stresemann zyn
gegeven.
L»e Fransche bezettingsautoriteiten zyn
van meening, dat de rykaregeering de be
doeling heelt, de gehoede waande der in het
kulirgebied m beslag genomen producten
op rekening der schadevergoeding afge
schreven te krygen. Hierbij is echter geen
ekening gehouden met de byzondere om
standigheid, dat het niet vervullen der
Duitsche verplichtingen, in het bijzonder
sedert 11 Jan. 1923, de geallieerde regee-
rixigen heei't gedwongen, de productie en
liet vervoer der Herstel-kolen, welker leve
ring op kosten van Duitschland had moeten
geschieden, op eigen kosten ter hand te ne
men. De geallieerden hebben de kolen ge
produceerd en hebben in plaats van de in
dustrieelen ,de productie geheel betaald en
den arbeiders loonen en levensmiddelen
gewaarborgd, in een onwang, die in het
Ruhrgebied als voorteeld kan dienen.
De industrieelen zyn daarentegen van
meening, dat juist de eischen der Fran-
sohen er toe bijgedragen hebben, het af
breken der onderhandelingen te bespoedi
gen. Overigens verwacht men algemeen,
ook in de kringen der industrieelen, dat de
onderhandelingen slechts tydelyk zyn af
gebroken en dat binnenkort nieuwe bespre
kingen zullen worden begonnen, hetgeen
zoowel in het belang van de Fransche be
zetting als in dat van de industrieelen is.
In antwoord op het voornemen van de
Duitsche regeering om alle werkeloo
ondersteuning vanaf 24 November stop te
zetten, gaf Frankrijk reeds het voorner
te kennen alle werkeloozen in het bezette
gebied met hun gezinnen naar het on
zette Duitschland te deportee ren.
In gezaghebbende kringen te Berlijn
wijst men er op, dat zulk een politiek een
geweldige catastrophe tengevolge zou heb
ben, daar Duitschland aan de betrokken
personen, ten getale van vyf millioen, noch
huisvesting noch onderhoud kan verschaf
fen.
Het instellen van de Rentemark beant
woordde de Rijnlandcommissie met de me-
dedeeling dat deze in het bezette gebied
niet zal worden toegelaten,
t Men ^vraagt zich^af wanneer aan de
streden, een einde zal komen.
JAPAN.
Het gemeentebestuur van Jokohama
schat het bedrag, noodig voor het her
stel vétn de verwoesting, door do aard
beving in die stad veroorzaakt op 521
millioen jen.
De staat van beleg in Tokio en .Joko-
hamn is g ëindigd.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Nieuwe verhooging van prijzen en tarieven
Donderdag en gister kostte te Berlijn
het roggebrood 420, het wittebrood 480
milliard mark. Vandaag kost een rit
per tram of autobus 70 milliard, per
spoor derde klas 90, tweede klas 150
milliard.
Met ingang van 20 Nov. worden alle
Duitsche posttarieven verdubbeld, zoo
dat een binnenlandsche brief dan 20
milliard kost.
In verschillende stadswijken van Ber
lijn hadden weer duurteopstootjes plaats
Vele zaken werden geplunderd.
De typografenstaking geëindigd.
De staking in de Berlijasche druk-
keisbedrijven is gisteren, na zee dagen
te hebben geduurd, geëindigd. De sta
kers hebben besloten het werk onvoor
waardelijk te hervatten. Gisterenavond
zijn alle Berlijnsche bladen weder ver
schenen. De gearresteerde leiders zijn
daarop vrijgelaten.
ENGELAND.
Lord Robrt Cecil tot Peer verheven.
De koning heeft het Peeraohap ver-
leemt aan Lord Robert Cecil, die daar
om bij de komende verkiezingen geen
pai lementszetel zal betwisten.
Cecil is een vurig ^oorstander van
den vrijhandel. J
De Mtiord op Worofski.
De rechtbank te Lausanne jieeft Con
rad i en Polounine tegen wien een ge
vangenisstraf van een een aantal jaren
was geëiacht wegens den moord op Wo
rofski vrijgesproken.
Barlijnache Brieven.
(Van onzen Berlijnschen medewerker).
Berl(jn, 14-11-'23.
Sinds myn vorigen brief hebben wy zoo
tét\ en ander beleefd; eigenlijk kan men zeg
den, dat men in het geheel niet meer tot
rust komt. De waarde-vermindering van het
geld laat iemand niet weer op adem komen;
wanneer men heden papiermark heeft, kan
men niet wachten tot morgen met lnkoopen,
maar moet nog denzelfden dag het geld in
waren omzetten, want den volgenden dag is
alles duurder, en krijgt men dus minder voor
zyn geld. We moeten dus rennen, want men
koopt niet ergens in een winkel, maar vraagt
eerst in drie, vier winkels, wat het kost;
en als men het eindelijk heeft, merkt men
in den vijfden winkel, dat men nog de helft
te veel betaald heeft. Maar dat is nu eigen
lijk iets, waar wij een beetje aan gewend
zijn geraakt; wat echter nog min of meer
nieuw voor ons is, is, dat b.v. de straten
afgepatrouilleerd worden met pantser
auto's. Wy hebben het wel in de revolutie
dagen en bij den Kapp-putsch meegemaakt,
maar zóó in vollen vrede, alleen van wego
broodprijzen en honger, is eigenlijk nog niet
„dagewesen". De oorzaak daarvan is, dat
door het grootste gespuis, waarvan er na
tuurlijk in zoo een groote stad een onnoem
lijk aantal is, van de opgewonden Btemming
gebruik wordt gemaakt, om eens flink te
plunderen; de politie kan niet overal zyn en
dientengevolge hebben zij meer kans. Zij
trekken met troepen van een paar honderd
man door de stad en zoeken een flinken
winkel uit; tegen dat de politie of de ryks-
weer komt, is het zaakje leeg en de heeren
zyn door de zijstraten er vandoor, verzame
len zich op een plein in de buurt en be
ginnen dan weer van vo«n af aan. De
„groenen" razen op groote lastauto's door
de stad en zoodra ergens een oploop is,
schieten ze in de lucht. Verspreidt de me
nigte zich niet dadelijk, dan wordt met
scherp geschoten. De rijksweer en de po
litie wordt irr alle kazernes in verhoogde
„Alarmbereitschaft" gehouden, zoodat zij
dadelyk overal kunnen ingrijpen, waar het
noodig is. De buurt om den Alexanderplatz,
Spittelmarkt, en ook bij het Stettiner
Bahnhof is meestal het tooneel van de ge
regelde veldslagen, maar ook In Alle andere
gedeelten van Berlijn, spookt het. In de
afgeloopen week werden zelfs in de
Kautstrasse, Oharlottenburg, alle auto's
aangehouden, de inzittenden eruit gehaald
en volkomen uitgeplunderd. Hoewel werke
lijk de regeering alles doet wat zij kan, en
de politie volkomen betrouwbaar is, kan
men niet zeggen dat Berlijn heel erg vei
lig is.
Verder hoort men steeds de heerlijkste
geruchten, en weet heusch niet, óf het waar
is of gelogen. Als journalist kan men veel
controleeren, maar het groote publiek slikt
de ongelofelijkste dingen. De kroonprins
was te Beriyn op denzelfden dag, dat hy
volgens de Holl. couranten een onderhoud
met secretaris-generaal Kan op Wieringen
had! Het Beiersche ryksweerleger mar
cheerde op Berlijn aan! Maar den volgenden
dag was er juist een soort revolutie in
München, die daarmede eindigde, dat gen.
Ludendorff en de heer Hittler in het „Hof-
braühaus belegerd werden, en de eerste ge
vangen genomen, doch weer vrij gelaten
werd! Deze revolutie duurde net 24 uur, hoe
wel velen gehoopt hadden, dat vanuit Mün
chen het heil voor Duitschland komen zou.
Dit neemt nietlweg, dat het daarmede nog
lang niet afgeloopen is en wy elk oogen-
blik weer voormieuwe verrassingen kunnen
staan.
Wanneer m«i zoo in de stad rondkijkt,
waar de winkelsinu al om een uur of v\jf de
lichten aansteken, dan merkt men al heel
gauw, dat het hang niet i^tooals verleden
jaar. Hoe gezeilig was h^Koen nog, zoodra
het donker wetd! De schitterende uitstallin
gen, de vele ffa raeösjvip-
ter-gekleede menigte, alles toonde, dat
Kerstmis niet zoo heel ver meer af was.
Maar nu is om 6 uur bijna alles weer dén-
ker, om gas te sparen; dan sluiten de wm-
kels reeds, ook al, omdat de bedienden ai
ders niet klaar komen met het geld tellenL
Al wordt er zeer weinig gekocht, dat weit
nige wordt met een vloed van papiergeld
betaald. Een hobbelpaardje b.v. kost 12
b i U i o e n, en wordt dan dikwijls in vier
verschillende soorten geld betaald, waar
van iedere soort weer 1012 verschillende
biljetten heeft In de grootere winkels geeft
men 26 rabat, over het bedrag, dat fn
dollarschatz-anweisingen of goudleening
betaald wordt; ook voor buitcnlandsch geld
heeft de winkelier graag wat over! Men kan
nagaan wat eene ontzettende moeite dut
geeft bij de afrekening!
Maar er wordt weinig gekocht, het geld is
nooit voldoende en men kan niet sparen. Ook
de grootst© zaken hebben moeite, voldoende
te kunnen inkoopen en zij zijn niet zeker,
dat zij het kwijt raken. Wertheim en Tietz
«hebben eene geheale verdieping, die vroeger
vol met waren en uitstallingen was, volko
men leeg staan; kleinere zaken hebben hee-
lemaal gesloten, daar zU het niet konden
volhouden. Het aantal werkelóozen is daar
door natuurlijk reusachtig vermeerderd en
de staatskas kan al die menschen onderhou
den. Het is zelfs zoover gekomen, dat, als de
rijksbank niet genoeg geld heeft om aan de
vraag te voldoen, de werkeloozen het eerst
hun geld krijgen en liefst nog in „wertb©-
stkndig" betaalmiddel, zoouls goudldening,
enz., tiaar de magistraat anders vreest voor
onlusten. Men is dus veel beter er aan toe,
als men werkeloos ia, want men verdient
evenveel, atlr wanneer men' werkelijk hard
ar&idde; en buitendien krijgt men nog be
taald in het eenige geld, dat nog waarde
heeft. Het heeft zelfs zopveel waarde, dat
men het op eiken hoek wan de straat voor
het dubbele inruilen kaft, als waarvoor men
het gekregen heeft! Precies het omgekeerde
van de papiermark, die op den volgenden
hoek al weer minder Ward is geworden!
Hoè weinig dat geld waarde heeft, bleek
mij een paar dagen geleden uit het volgen
de. Onder de Linden liep een jonge man en
wierp met papiertjes om zich heen; menig
een raapte zoo'n papiertje op, en feiet, het
waren allen billetten van een half millioen,
een millioen en zelfs daarboven. De man
wist daar blijkbaar niets mee te beginnen!
Een ander voorbeeld, Alle café's en „dielen"
zitten vol, maar het komt aanhoudend voor,
datAie gasten niet genoeg geld b(j zich heb
ben om te betalen. Zij blijven het dan een
voudig aan den kellner schuldig en brengen
het den volgenden dag, en dit overkomt niet
den gewonen menschen, zelfs rijke lieden
ondervinden hetzelfde. Men weet nooit van
te voren, wat iets kost en kan er zeker van
zijn, dat men niet genoeg bij zich heeft;
maar daar niemand eigenlijk waarde hecht
aan dat geld, is iedereen eerlijk genoeg, het
den volgenden dag' te brengen, en de kellner
vindt het allang goed, ook al schiet hij het
geld erbij in. Eene berekening toont, hoe
mal de toestand is. Wanneer men een brood
zou betalen, met 1000 mark biljetten en men
legde die billetten op elkaar, dan zou, wan
neer men tien billetten te zamen op een
millimeter rekent, de berg van bankbilletten
13.000 Meter hoog zijn. De Montblanc iH
daariiij een kindje. Daar een brood 130 mil
liard kost en met dit bedrag nog onder aan
de lijst van levensmiddelen staat, kan men
zich denken wat bergen papiergeld moeten
worden weggegooid, waarmede men werke
lijk niets weet aan te vangen. Een pondje
vleesch kost heden een billioen! De Gaori-
sankar, de Mont Everest, de Montblanc en
nog eenige reuzen óp elkaar zouden nog
niets zijn tegenover zoo'n stapel papiergeld;
als het zoo door gaat, zou men den afstand
van onze aarde naar de maan met Duitsche
bankbilletten kunnen plaveien!
FINANCIEELE BERICHTEN.
Weekoverzicht.
Het zal hen, die zioli omtrent het politieke
gedachtenleven van de Fransche regeering
eenigermate een voorstelling kunnen vor
men, niet al te zeer verwonderd hebben, dat
men te Parys de aangekondigde internatio
nale conferentie heeft weten te ontloopen en
dat in ieder geval Amerika's toegezegde
medewerking zal uitblijven, liet spreekt
vanzelf, dat het mislukken van deze toena
deringspoging in financieele kringen teleur
stelling gebrucht heeft, doch hoewel men
zich van de internationale finantieele con
ferentie in vele gevallen wel een hoogen
dunk gevormd had, toch is in het algemeen
gesproken, dece teleurstelling niet in daden
tot uiting gekomen.
De Londensche beurs behield haar vast
vóórkomen en toonde zelfa een zekere hei-
leving in de speculatieve afdeelingen, ter-
wyl de belggingsmarkt opnieuw vast van
stemming bleek te zijn.
Ook New-York blijft goed gedisponeerd.
Wel is het hier in hoofdzaak de technische
positie van de markt, die den doorslag geeft,
doch bovendien valt niet te ontkennen, dat
het publiek, geprikkeld door de gunstige be
richten uit de industrieele wereld kooporders
die het lang heeft vastgehouden, thans naar
Wallstreet zendt.
Ook de Amsterdamsche beurs heeft zich
mogen verheugen in een zeer vaste stem
ming en een tamelyk opgewekt zakenleven
en ook hier was het duidelijk merkbaar, hoe
het publiek een daadwerkelijke belangstel
ling in beurszaken toonde.
In de eerste plaats was het alweder de
petroleumafdeeling, die deze belangstelling
in beslag nam. Het hoofdfonds blijft goed
gestemd, in verband met de talrijke gun
stige berichten omtrent den gang van za
ken in de oliewereld- Sir Henry Detcrding
heeft in een interview de zeer pertinente
verklaring afgelegd, dat de behaalde resul
taten van zijn concern over het loopende
boekjaar gunstig afsteken bij die van 1922.
Wel heeft hij in hetzelfde personderhoud de
mededeeling gedaan, dat de Koninklijke op
dit oogenblik nog geen aandeelen-emissie be
oogt, welke mededeeling men als een te
leurstellende factor zou kunnen opvatten,
aangezien een kapitaal uitbreiding steeds
met een zeer welkome claim gepaard gaat,
maar de «temming werd hierdoor toch niet
ten ongunstc beïnvloed.
De mededeeling. dat de Koninklijke me
dezeggingschap zal verkrijgen in de Anglo
Persian, door overname van een groote post
uamleulen, had mede tot gevolg, dat de tan
den» voor het fonds in alle centra merk
baar geprikkeld werd en dat, behalve de
beurs zelf, ook het publiek groote belangen
nam. Het koersverloop wUst dan ook uit,
dat er heel wat gekocht is.
Cultuurfondsen waren goed gedisponeerd,
in verband met de tij ge rule suikerprijzen,
die vooral op de New-Yorksehe termijn-
markt zeer opvallend zijn. In het bisunder
waren het de incourante fondsen, die goed
gekocht werden voor publieke rekening en
die dan ook opmerkelijke koersstijgingen te
zien gaven.
Tabakken en Rubbers hadden eveneens
een vast verloop, deels als gevolg van de
algemeen? tendonz, voor een ander deel ech
ter doordat het publiek tubaksaandeeten op
de luge koersen terugneemt, terwijl rubber-
fondsen gestimuleerd werden door de oploo-
pende prijzen van het product te Londen.
Op de Scheepvaartmarkt konden obliga
ties en aandeelen Kon. Holl. Lloyd zich ster*
verbeteren. Het schijnt, dat de maatschap
pij een reorganisatieplan beraamt, dat al of
niet met gemeentesubiiHlie gesteund, de
obligatiehouders In een gunstiger positie
zal brengen. Er is een opmerkelijk verschil
ontstaan in de koersen van ingeleverde en
niet ingeleverde obligaties dezer onderne
ming, welk verschil men aldus meent te
moeten verklaren, «lat de Ingeleverde obli
gaties gebonden zijn aan de overeenkomst
die met de maatschappij tot stand kwam
en waarbij voor 35 hypothecair ver
band op de vloot verleend werd, terwijl
men daartegenover stelt, dat aU, die niet
inleverden, de handen vrij hefcben om te
doen wat zij noodig achten, zoo gauw als
y? onderneming in beteren doen zou ge
raken. Bovendien gaan geruchten, dat d®
belanghebbenden de niet ingeleverde stuk
ken in dc markt opkoopen om eventueelen
tegenstand zooveel mogelijk te ontzenu
wen. Hoe het ztf, het groote koersverschil
komt ons ongemotiveerd voor, aangezien
de eene groep toch onmogelijk voorrechten
boven de andere zou kunnen verkrijgen.
Van de specialiteiten werd Redjang Le-
bong weer goed gevraagd.
De Beleggingsmarkt ondervond eeniger
mate den invloed van de nieuwe Indische
leaning, doch het koersverlies werd spoe
dig hersteld, toen de omruilingen in het
nieuwe fonds niet meer plaats vonden.
Prolongatie 83%
Amsterdam. Fa. B. SANDERS Ezn.
Pfeiler's entstof tegen Mond
en Klauwzeer.
De eerste proefneming hier te lande ver
richt met Pfeiler's entsstof, is thans beëin
digd, zoo schrijft de heer Hoefnagel in het
jongste Aummer van ,/le Boerderij". Zoo
als reeds vroeger is medegedeeld werden
dour den heer Dr. H. W. Oveflbosch, dieren
arts te Gouda, onder meer vier pinken aan
gekocht en bij deze vier pinken werd in
de halsader een hoeveelheid entstof gespo
ten. De dieren werden dagelijksch goed
gadegeslagen en drie maal daag» werd de
temperatuur nauwkeurig opgenomen. SteedB
bleven de vier pinken na de enting geaond,
zoodat zeer zeker mag worden aangeno-
men, dat door het inspuiten der entstof In
de bloedbaan geen enkel nadee-
11 g gevolg is opgetreden. Meerdere
proeven konden tot heden niet worden ge
nomen, hoewel Dr. GoortJer, assistent van
Prof. Pfeiler uit Jena, nog in het bezit wa«
van een hoeveelheid entstof, gesehikt voor
ongeveer 150 stuks rundvee.
Dat tot heden de proefnemingen moes
ten worden beperkt tot een viertal pinken
had zyn oorzaak in het feit, dat de Vee-
artsenykundige Dienst nog geen vergun
ning had verleemt tot het enten van vee,
behoorende aan veehouders. Dank zij de
krachtdadige hulp van invloedrijke perso
nen en lichamen op landbouwgebied, heeft
«le heer Overbosch, zooals hU mij mededeel-
de, (hans vergunning gekregen in de pro
vincie Zuid-Holland rundvee te enten van
personen welke hun veestapel voor deze
enting beschikbaar stellen. Het is mij be
kend, dat een veehouder, wonende in de
nabijheid van Bodegraven, welke over 46
stuks jmmjvee, groot en klein, beschikt,
den fleer Owboaeh heeft aangeboden de
entwoef op dezen veestapel te doen ver-
richten.
Ook veriftofd ik, «lat aan den heer Bos.
wonende op hH landgoed „de Biesen" na-
by Barnevold, welke reeds een maand ge
leden berichtte, dat voor het nemen van
een proef met Pfeiler's entstof, zijn ge-
heele veestapel, groot 8U stuks, ter be
schikking stond, wel spoedig vergunning
zal worden gegeven. Hoewel dkt landgoed
niet in de provincie Zuid-Holland is gele
gen, maar aan de grens der provincie Gel
derland en Utrecht, zal bovengenoemde
vergunning waarschynlijk niet lang meer
uitblijven, nu in de omgeving van Barne-
veld ook hier en «laar gevallen van tong-
blaar zijn waargenomen
Het is dus vry *eker, dait over een of
twee weken verdere proefnemingen zullen
volgen op veebeslagen, alwaar tot hede«
geen mond- en klauwzeer voorkwam. Eeni
ge «lagen geleden is Dr. Goertler naar Jena
teruggereisd, om in het laboratorium van
Prof. Pfeiler een nieuwe hoeveelheid ent
stof te bereiden. Uiterlijk 19 Ncrvetnber
hoopt deze terug te koeren, terwijl hfl dwj
tevens een hoeveelheid entstof meebrengt
voor ruim drie honderd stuks rundvee.
Hoe en op welke wijze de proeven wel
ke Dr. Overbosch zal nemen, zullen worden
gecontroleerd, is mij tot heden nog niet
bekend. Natuurlijk heeft de Inspecteur van
den Veeartsenijkundigen Dienst, werkzaam
in de provincie, waar de proefnemingen
vinden, ten allen tijde het recht de
stallen te bezoeken, waarin zich het ve®
bevindt, hetwelk met Pfeiler's enstof is be
handeld. Varder vermoed ik, dat, als de
