JURCENS'
„VOOR
ALLE
.STAMDEN"
OP HET BROOD
VOOR BAKKEN
EN BRADEN
SCHUIMT IN DE
PAN
Bouwmeester Solness
Eduard Verkade
LAATSTE BERICHTEN.
Beurs'van Amsterdam.
WILLEM UIEL !U ZBTPIER,
in Roemenië door bandieten aou zijn
aangevallen en van alles beroofd.
De officiersmissie stelde een onder
zoek in naar de soldaten, die geduren
de den oorlog waren gevangen geno-
#meu en over het gebied verspreid wa
ren Twee der officieren, onder wie de
voormalige burgemeester van Fiume,
Gigante, werden gewond.
BINNENLAND.
lilt de textielnijverheid.
Naar het Volk verneemt, is gisteren
op uitnoodiging van den heer Zaalberg,
directeur-generaal van den arbeid, een
bespreking gehouden tusschen de par
tijen in het conflict in de textielindustrie
S. I. Norden. t
In den ouderdom van 49 jaar is te
Amsterdam overleden de heer S. I. Nor
den, directeur van de vereeniging „De
Joodsche Invalide" aldaar.
Mr. C. J. A. Bichon v. IJsselmonde. t
Het oud-Kamerlid mr. C. J. A. Bichon
ban IJsselmonde is overleden in den
ouderdom van 68 jaar.
Een gift van H. M. de Koningin.
De Koningin heeft een belangrijke
gift geschonken voor het kinderhuis
Bethanië te Dieren, waar een groep
Nederlandsche kinderen uit het Roer
gebied wordt verpleegd, en voorts een
gift aan het comité tot uitzending van
Nederlandsche kinderen in het Roerge
bied.
GEMENGDE BERICHTEN.
Een raadslid omgekocht?
Naar aanleiding van geruchten, die
in de pers de ronde doen omtrent een
geval van omkooping van een raadslid
te Kedichem door een candidaat voor
het hoofdschap der openbare school al
daar, meldt men ons dat de Inspecteur
van het Onderwijs vermoeden had dat
een benoeming, (de derde op de voor
dracht was benoemd) niet zuiver in zijn
werk was gegaan. Hij stelde daarop
een onderzoek in, waarbij blefck dat
een raadslid aan meer dan een sollici
tant zijn stem had aangeboden, en dat
een der sollicitanten daarop was inge
gaan, en volgens zijn verklaring aan
gemeld raadslid een bedrag van hon
derd gulden had ter hand gesteld, Daar
op was de sollicitant inderdaad be
noemd.
Het schijnt dat het raadslid tot de ig-
nobele transactie het initiatief heeft ge
nomen hij was daartoe den sollicitant
in zijn woonplaats komen opzoeken.
Een andere sollicitant had geweigerd
op de zaak in te gaan, doch de nu be
noemde was te zwak gebleken om aan
de verleiding weerstand te bieden. De
zaak zal /voor de 's-Hertogenbossche
rechtbank worden behandeld.
Door een auto aangereden.
Mej. F., die Donderdagavond j.l. te
's-Gravenhage door een auto was aan
gereden. doordat een paar groentekoop
lieden, die met een handkar reden,
links den hoek van de Weimarstraat
omsloegen, en met ernstige fracturen
in het ziekenhuis was opgenomen, is
gisteren aldaar overleden.
„Te huur".
Aan de door den ex-kroonprins ver
laten voormalige pastorie te Oosterland
prijkt thans het bordje „te huur."
RECHTZAKEN.
Brandstichting in de Kieiwegstraat
te Gouda.
Voor de Kotterd. Rechtoank had zich
gisteren te verantwoorden F. F. J. D.,
ie Gouda, wien ten iaste was gelegd,
dat hij op 8 Juli brand had gesticht op
de bovenverdieping van het pand Klei-
wegstraat hij zou o.p den vloer
uier verdieping papier hebben gelegd
uat gedrenkt hebben in petroleum en
het papier toen in brand hebben ge
stoken. De bovenverdieping en de zol-
dei waren uitgebrand door den brand
was gemeen gevaar voor goederen te
duchten geweest.
Beklaagde ontkende. Hij was den
lieden dag thuis geweest en alleen
even uitgeweest om een glas bier te
drinken. In hetzelfde huis woonde Tipp-
niann, maar deze was des morgens te
10 uur de stad uitgegaan.
Men had ook dp het politiebureau
pan beklaagde in petroleqm ge
drenkte voorwerpen getoond, hij had
er zich suf op gedacht, waar die van
daan konden komen, maar was er niet
achter gekomen. Wel had er een pan
netje met vet in de keuken te vuur ge
staan.
Als eerste getuige werd gehoord d8
deskundige dr. W. „van Rijn, die twee
verzegelde groote metalen bussen ter
onderzoek heeft gehad, waarin eenige
voorwerpen waren geborgen, die in pe-
trcleum waren gedrenkt. Ook eenige
dooi vuur gehavende kranten kwamen
•er uit en een fleschje, waarin zich ben
zine bevonden had.
De verdediger, mr. G. de Grooth,
vroeg deskundige, of het waarschijnlijk
was, dat na zoo'n brand nog stukkon
van. kranten zouden zijn te voorschijn
gekomen.
Getuige achtte dat zeer goed moge
lijk Hij heeft geen heele kranten ge
vonden, maar met moeite een gehavend
stukje opgediept, de rest was verteerd
door het vuur.
i'e adj.-inspecteur-rechercheur vau
politie A. J. Roos is bij den brand ge
komen, toen de bovenverdieping reeds
in lichte laaie stond. Hij is de trap op
gegaan en heeft in 't midden van het
huis, in de alkoofkamer een vuurzee
«waargenomen. In de keuken waren
geen vlammen te bespeuren. Hij heeft
den volgenden dag in den alkoofkamer
een aantal kranten in beslag genomen
die vol petroleum zaten. Verder heeft
de inspecteur een leege bus gevonden,
waarin blijkbaar petroleum had geze
ten De kranten hadden den vorigen
avond volgens getuige verklaringen be
ueden gelegen in den winkel van hee-
ron mode artikelen, die in het huis,
Kleiwegstraat 6a is gevestigd.
Verdediger Was het petroleum blik
fek
Getuige Bij eerste waarneming heb
ik geen gaatje gezien, den tweeden
keer wel.
De president Kon de petroleum,
lie u gevonden hebt niet uit het gaatje
in de bus zijn geloopen
Getuige acht dit onmogelijk. Hij ver
leende de bus, die echter ook in brand
heeft gestaan en waarvan het bovenge
deelte alg eemolten was.
De agent van politie TJoustra heeft
des avonds van den 8en Juli de deur
.au het huis gesloten gevonden van het
pand Kleiwegstraat 6a. Zoover hij ver
klaren kan is er na den brand niemand
meer in het huis geweest.
Getuige G. A. Tippmann heeft bij
beklaagde ingewoond. Deze getuige gaf
een beschrijving van de inrichting der
woning. In de alkoof stond een volle
kan petroleum naast den waschbak. In
zijn kamer lagen geen kranten, die la-
beneden in de werkplaats. Getuige
is 's morgens kwart voor 11 uitgegaan,
alles was toen nog in orde. 's Zater
dags voor de brand, die op Zondag
plaats had, lagen de kranten nog bene
den. Getuige .s 's Zondagsavonds laat
thuisgekomen en beklaagde heeft hem
van den, trein afgehaald. Beklaagde
klaagde er over, dat het zoo warm was
en had hem zijn hand laten voelen, die
>.oo transpireerde. Hij stelde ook voor
naar een café te gaan, omdat hij ge-
i'ioord had, dat er brand was en het zou
wel weer „onzin" zijh.
Het O. M.: Heeft voor den brand be
klaagde u al niet eens gezegd, dat hij
al eens verdacht is geweest van brand-
tichting
Getuige Ja, al 25 jaren geleden zou
dal gebeurd zijn. Hij heeft ook al eens
een voorstel gedaan om een gefingeer-
den inbraak in elkaar te zetten. We
hadden ook van te voren afgesproken
op 6 Juli samen naar ^Rotterdam/ te gaan
maar op den morgen van den 8sten zei-
de beklaagde plotseling, dat hij niet
ging.
Getuige juffrouw A. v. Os was bang,
dat haar woning, staande naast die van
beklaagde, mede in brand zou geraken.
Do brand was niet in de keuken ge
weest.
Getuige J. H. Verkerk heeft om ruim
half tien beklaagde uit zijn deur zien
komen. Tegen tien uur heeft hij hem
weer zien thuis komen, maar met meer
uit zien gaan. Om ruim kwart over tien
ongeveer had getuige's dochter den
brand ontdekt. Het brandde „kolos
saal".
Getuige juffrouw F. J. Verkerk heeft
de vlammen boven in het huis zien uit-
sloan.
Getuigo C. Verhoef heeft beklaagde
uit zien gaan en weer terugkomen 's
avonds 8 Juli. Ook zij meende, dat er
gc\aar voor de belendende panden
heeft bestaan.
Getuige M. Mallon zegt politieke be
zweren tegen den eed te hebben, maar
vindt het ook goed als hij zeggen moet
godsdienstige bezwaren te hebben. Ge
tuigt heeft om kwart over 10 beklaagde
zien gaan in de richting van het stati
on Even daarna hoorde getuige, dat er
brand was.
Getuige C. C. Wiezer heeft ook be
klaagde om kwart over tien ontmoet.
Ook hij zag even daarna rook uit het
pand aan de Kleiwegstraat komen.
Getuige H. C. Kooiman leverde p*.
troleum aan beklaagde in bussen van
4 L. Het kan best zijn, dat hij, op 6
Juli zoo'n bus geleverd heeft, hij bracht
or Dinsdags en Vrijdags een bus.
Getuige A. C. Plomp had goederen
in het pand Kleiwegstraat 6 verzekerd
len name van mevrouw de wed. ten
Bosch, op beurspolis. Het geheel had
volgens de opgave van beklaagde en
getuige een waarde van f 3775 gehad.
Getuige a décharge mevr. ten Bosch
achtte beklaagde niet tot brandstichting
in staat. Hij had er ook geen enkel be
lang bij de zaak was verkocht. Zij
zelf had er dus niets meer mee te ma
liën maar wel heeft ze de assurantie
penningen gereclameerd. Over den ver-
iu op der zaak liep eigenlijk nog een
proces.
Verdediger vraagt of getuige Tipp
mann niet leugenachtig is
Getuige Ze hebben allebei wel eens
iels gezegd, dat niet waar was, Tipp
mann en beklaagde.
Het O. M. tot beklaagde U hebt
eou fabriek in Rotterdam gehad en
daarin zou uw compagnon u bedro
gen hebben. Mevrouw ten Bosch heeft
u al dikwijls geholpen
Beklaagde Ik heb een paar duizend
gulden vanhaar geleend maar altijd
mijn schulden betaald.
Het O. M. zeide in zijn requisitoir,
dat 'bij brandstichting, als de beklaagde
ontkent, het bewijs altijd moeilijk te
leveren is. Daarom heeft spreker door
Tippmann dat verhaal omtrenit de brand
stichting van 25 jaar nog eens laten
verbalen. Beklaagde heeft toen steeds
ontkend, maar dit systeem, dat hïj nu
ook weer toepast, zal hem ditmaal niet
zooveel helpen. Dat de brand in het
pand Kleiwegstraat 6 is gesticht, daar
aan is geen twijfel. Dat het pannetje
met vet den brand zou hebben veroor
zaakt, is wel uitgesloten. Verschillénde
getuigen hebben den brand midden in
't huis gezien en aan den voorkant zien
uitslaan. Beklaagde is den heelen dag
thuis geweest en heeft in den loop van
den dag gelegenheid genoeg gehad de
zack en scène te zetten. Even over tien
uur is beklaagde uitgegaan, 't Staat
dus vast, dat beklaagde op het moment
van het uitbreken van den brand het
huis heeft moeten verlaten. Een ander
kan den brand niet hebben gesticht.
Het eenige punt, dat moeilijkheid op
levert is het belang, dat beklaagde bij
den brand zou hebben gehad. Vaststaat
dat de winkel beneden, de pettenzaak,
was gesloten. Die zaak was verkocht
en daarover liep een proces. Uit die
zaak had beklaagde dus geen inkom
sten meer. Hij verdiende slechts een
f 3(1 met het maken van petten. Aan
getuige Tippmann heeft hij zelfs voor
gesteld petten uit de zaak te nemen en
te verkoopen, voorgevende dat ze ge-
stelen waren.
Door den brand zou het proces van
do baan zijn geweest. Diep ongelukkig
had beklaagde zich dan weer tot zijn
■weldoenster kunnen wenden, en die
zou hem, zoo als ze reeds zoo dikwijls
gedaan had, wel weer geholpen heb
ben. Daarop speculeerde beklaègde. Er
zijn voorts noc eenige bijkomstige om
standigheden, die op beklaagdee schuld
wijzen, b.v. zijn thuisblijven op 8 Juli
en niet meegaan met Tippmann naar
Rotterdam'zijn verhaal ontrent een
Uund 's avonds, toen hij Tippmann had
afgehaald. En dan ten slotte zijn uitla
ting Het zal toch niet bij ons zijn?
Alles bijeen genjinen acht spreker het
bewijs geleverd. Beklaagde is eenige
mu.len veroordeeld en ook eenige malen
verdacht. Er is een onderzoek naar zijn
geestvermogen ingesteld, inderdaad is
geileken, dat de deskundigen hem niet
ten volle toerekenbaar achten, maar
opgeborgen dient een gévaarlijk indivi
du als deze man is, te worden. Hij
'lioort thuis in de bijzondere strafgevan
genis. En moet voor geruimen tijd wor
den verwijderd uit de maatschappij.
Eisch 3 jaren gevangenisstraf.
De verdediger, mr. G. de Grooth,
noemde deze zaak een der merkwaar
digste, die hij in zijn loopbaan ontmoet
heeft, geklaagde heeft ook zijn verde
diger gezegd, den brand niet te hebben
gesticht. En toen pleiter vroeg „wie
dan wel?" antwoordde beklaagde;
„Dat moet de officier maar bewijzen".
Yerder was hij niet te brengen. De
subsidiaire ten laste legging „dat be-
klsrgde althans den brand zou hetoben
vei ooraaiakt" wil pleiter uitschakelen.
Uit de termen, waarin de dagvaarding
is vervat, concludeert pleiter, dat er
ook bij het 0. M.' eenigen twijfel heeft
bestaan. Duister is voor pleiter daarbij
het belang dat beklaagde bij brandstich
ting zou hebben gehad. De goederen*
waren niet te hoog verzekerd en ook
niet beklaagdee eigendom. Nu zegt het
0 M. wel, dat mevrouw ten Bosch be
klaagde wel weer helpen zou, als ze de
asnurantiepenningen iq handen had.
Maar gaat deze bewering wel op? Was
beklaagde zoo geraffineerd, als het 0.
M. beweert, waarom zou hij dan niet
een beter belang voor zich zelf gecfe-
eerd hebben
Twijfelachtig vindt mr. De Grooth
hel ook, dat in een vuurgloed als de
politie-inspecteur heeft gezien, kranten
niet verteerd zouden zijn. Pleiter vindt,
da' het 0. M. te ver gaat met in zijn
repuisitoir te wijzen op de buren, dat
beklaagde verdacht werd.
De verminderde toerekeningsvatbaar
heid van beklaagde zal zeker, zoo be
sluit spreker, in aanmerking moeten
worden genomen.
Beklaagde hield een uitvoerige rede
voering, waarin hij betoogde, dat hij
tqerekenbaar was en dat getuige Tipp
mann hem beklad heeft. Hij weet van
den brand niets af.
Uitspraak 4 December.
(N. R. Crt.)
De malversaties op het Tuindorp Vreewijk
te Rotterdam.
Gistermiddag heeft de Rotterdamsche
Rechtbank uitspraak gedaan in de zaak,
betreffende de malversaties van het
eerste Rotterdamsche Tuindorp Vree
wijk Achtereenvolgens werden veroor
deeld de 45-jarige A. J. v. W., oud-
inspecteur van den Gemeentelijken Wo-
ningdienst tot 7 maanden ^gevangenis
straf met aftrek van pWetïtief. De
eisch was 1 jaar. De 89-jarige G. T.,
oud-ingenieur bij de Gemeentewerken 2
mnanden gevangenisstraf, eisch was 6
maanden.
Ten slotte de 51-jarige J. S„ ex-di
recteur van Vreewijk tot 8 jaar gevsn-
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
LANTA
genisstraf met aftrek van preventief.
Eisch was 2 jaar.
(Reeds in een gedeelte van onze op
laag opgenomen).
STADSNIEUWS.
GOUDA, 21 November 1923.
Gemeenteraad.
De Raad dezer gemeente zal in openbare
vergadering bijeenkomen op Vrijdag 23 No
vember 1923, des namiddags te 8 uur.
Aan de orde komen de volgende punten:
Herstemming over het voorstel Overhand
c.s. betreffende het niet stopzetten der
werkverschaffing voor reorganisatie, om
trent welk voorstel in de vorige vergadering
- de stemmen staakten.
Het voorstel tot overplaatsing van de on
derwijzeres Mej. A. Beszeizen van de O. L.
achoool no. 6 naar de O. L. school C.
Het voorstel tot verleening van steun aan
de vereeniging „Middenstandshuisvesting"
Het voorstel betreffende het adres der fa.
de Raadt omtrent den gemeentelijken ont-
amettingsdienst.
Het voorstel tot verkoop van gemeente
grond aan den heer B. van Leeuwen, aan
gehouden in de vorige raadsvergadering.
Het voorstel tot verkoop van gemeente
grond aan den heer P. van der Linde, aan
gehouden in de vorige raadsvergadering.
Het voorstel tot verkoop van gemeente
grond aan den heer J. C. de Weger.
Het voorstel tot verhuur van het woon
huis behoorende bij de voormalige Christe
lijke school voor M. U. L. O.op de Gouwe.
Het voorstel tot het nemen van compta
bele besluiten in verband met de rioleerings-
plannen voor het stadsdeel Korte Akkeren.
Het voorstel betreffende de zekerheids-
stelling van den Havenmeester.
Het voorstel tot opheffing der onbewoon
baarverklaring van de woning Boomgaard
straat 89.
Het voorstel tot voorioopige vaststelling
der gemeente-rekening over 1922.
Het voorstel betreffende de voorwaarden
verbonden uan het Rijkssubsidie voor den
gemeentelijken Handelscursus.
Het voorstel tot wijziging der salarisre
geling voor het personeel van het gemeen
telijk gymnaifiuTri
En verder voorkomende zaken.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders brengen ter
algemeene kennis, dat op de Secretarie ter
visie is gelegd een verzoek met bijlagen van
de N.V. „Acetylena" te 's-Gravenhage, om
vergunning tot het oprichten van een ben-
zine-installatie met een ondergrondsch re
servoir en bovengrondsche aftapinrichting,
benevens tot het plaatsen van vier electro-
motoren in het perceel gelegen Lange Tien-
deweg no. 24, kadastraal bekend Sectie C
No. 2648.
Op Dinsdag den 4 December 1923 des
namiddags ten 1% ure is op het Raadhuis
elegenheid om bezwaren tegen de gevraagde
vergunning in te brengen en gedurende drie
dagen vóór dien dag kan op de Secretarie
der Gemeente van de ter-zake ingekomen
schrifturen worden kennis genomen.
De aandacht wordt er op gevestigd dat
volgens de bestaande jurisprudentie niet tot
beroep gerechtigd zijn zij die niet overeen
komstig artikel 7 der Hinderwet voor het
Gemeentebestuur of een of meer zijner le
den zijn verschenen ten einde hunne bezwa
ren mondeling toe te lichten.
Melkverkoop op Zondag.
Het Hoofdbestuur en het afdeelingslbe-
stuur van den Centralen Bond van Trans
portarbeiders heeft een adres gezonden aan
den Raad naar aanleiding van de melkbe-
zorging op Zondag, die volgens het adres
weer door enkele melkverkoopers is ter
hand genomen.
Het adres memoreert dat reeds eenige ja
ren geleden, na onderling overleg tusschen
den Centrale Bond van Transportarbeiders
die .optrad voor haar leden en de Di
rectie der Goudsche Melkinrichting, een re
geling is getroffen, waardoor de melkbe-
zorging op Zondag werd afgeschaft.
Het gevolg hiervan was het niet te on
derschatten voordeel, dat het personeel
daardoor een wekelyksche rustdag kreeg en
dezen op Zondag kon genieten.
Thans wordt deze regeling bedreigd door
enkelen en in het adres' wordt nu verzocht
een gemeentelijk verbod uit te vaardigen,
voor den verkoop van melk op Zondag, zoo
als dit in verschilende gemeenten in voor
bereiding is.
De winkelsluiting en de St. Nicotaastijd.
Evenals vorige jaren maken B. en W.
wederom bekend dat gedurende den week
voorafgaande aan den St. Nicolaasavond,
dien avond zelve en den 6en December de
winkels tot 11 uur 's avonds geopend mogen
«tin.
Bouwmeester Solness.
Bouwmeester Solness, het drama van Ib
sen, waarin kort geleden de gevierde Duit-
ache acteur Bassermann in den Haag zoo
veel succes heeft behaald, zal hier met Al-
beft van Dalsum in de hoofdrol, morgen
avond in den Grooten Schouwburg worden
opgevoerd.
Albert van Dalsum, wie herinnert zich
niet zijn schitterende vertolking vorig jaar
van Koning Claudius in „Hamlet", zal de
hoofdrol vertolken, heeft ook de regie van
het stuk, dat overal door de „Haghespe-
iers" met veel succes werd opgevoerd. Men
hoort wel eens spreken van expressionis-
Jisohe regie, welnu in dat genre heeft van
Dalsum gewerkt en met een schitterend
resultaat. Er zat een zeker rythme in al
les en men voelde achter het spreken en
bandelen het noodlotin alles voelde
den regisseur die met liefde en groote
*°rg alles had voorbereid. „Zoo werd de
avoittl 'een triomf voor van Dalsum", aldus
Nieuwsblad van het Noorden.
De Nieuwe Courant vergelijkt het werk
*an van Dalsum met dat van de Duit-
DENKT U
er om plaatsen te bespreken
voor de voorstelling
van het gezelschap
op MOROEN 22 dezer
8811 16
-sehers, en is van méeniug dat van üaiaum
de geest van ibsen dichter is genaderd.
Deze meening is de Haagsohe Courant
eveneens toegedaan. Van Dalsum, zoo zegt
het blad, legt den vollen nadruk op de in
nerlijke verscheundheid van de tragische
figuur van Solness en doet haar in alle
somberheid en vast omlijnd en doorzichtig
voor ons oprijzen. Door zyn prachtig so
ber spel, ondanks kleursohakeeringen
steeds in een donkeren toon gehouden,
bracht van Dalsum ons den mensch Sol-
ness veel nader dan Basse rmann dit ver
mocht
Basse rmann, de ,Duitsche acteur, vierde
bij de opvoering in den Haag groote trium-
phen, laat het Goudsche publiek thans too-
nen door zijn groote opkomst deze schitte
rende opvoering en bewonderenswaardige
creatie van Van Dalsum te waardeeren.
Jubileum Kaarsenfabriek.
Heden herdacht Mejuffrouw H. Vergeer
den dag, waarop zij voor 25 jaren bij de
Koninklijke Stearine Kaarsenfabriek Gou
da in dienst trad. Door de Directie, die
haar met dit feit gelukwenschte werd
haar een geschenk onder enveloppe ter
hand gesteld, terwyl zij ook van andere
zijde veel belangstelling mocht ondervinden
Poetduiven Tentoonstellingclub
„De Vereenigde Goudsche Liefhebbers".
(Bovenstaande vereeniging zai ter gele
genheid van baar 16-jarig bestaan een
groote postdui venten toonstelling houden
voor Gouda en omstreken, circa 16 K.M. in
't rond, op 26 en 26 December op de boven
zaal „Harmonie", Markt, te Gouda. Deze
tentoonstelling zal verdeeld zijn in 16 open
of achoonheidsklassen en 12 vliegklassen.
Door de vereeniging is een groote zilveren
wisselbeker beschikbaar gesteld, die twee
maal door den zelfden liefhebber met de
allerschoonste duif der tentoonstelling ge
wonnen moet worden. Reeds nu zijn ruim
30 andere eerepryzen, waaronder medail
les, luxe- en geldprijzen beschikbaar. De
inschrijving sluit op 16 December as. Dat
deze vereeniging die al sedert 16 jaar on
der leiding van haar voorzatter, de heer C.
P. J. Boer, die ook gelijk zyn 15-jarig
voorzitterschap zal herdenken, op ruime
inzending postduiven mag rekenen, twijfe
len wy niet. De bestuurders verzekeren dat
zy voor een goede verzorging der dieren
zullen zorgdragen.
„Allerzielen".
Het Comité voor 'Aibeidsontwikkeling
heeft met hot organ iseeren van oen too-
neeluitvoering gisteravond in den Schouw
burg een groot succes gehad; de Schouw
burg was nagenoeg geheel uitverkocht. Het
streven van het Copüté in die richting
wordt dus wel op prijs gesteld.
Van de opvoering van „Allerzielen" door
de N.V. „Het Hollandsch Tooneel", werd
genoten. Het daverend applaus na elk
bedrijf was daarvan het bewijs. Op de ver
tolking der diverse rollen was niet veel
aan te merken. Marie GiLhuysSaabach
gaf als Rita gevoelvol spel; Ben Groene-
veld gaf een goede uitbeelding van den
sympathieken pastoor Nansen; Jack Ha
mel speelde den pastoor Bronk. Ven
den koster had Karei Stoete een mooi type
gemaakt De vertolking der overige rollen
zooils van den wethouder, de huishoudster
en Jannetje respectievelijk door R. v. d.
Hilst, Kaart—'Wdllemsen en Marie Faassen
was te prijzen.
Voor de pauze nam de heer P. de Vos
het woord om namens het Comité zijn blijd
schap uit te Bpreken over het slagen van
dezen avond, hetwelk het comité moed
heeft gegeven voor de groote belangstel
ling welke getoond zal worden bij het con
cert te geven door het Rotterdamsch Phil-
hanmonisch Orkest, op 2 December in de
zen Schouwburg. Spr. hoopte dat de aan
wezigen propaganda zullen maken voor de
gelegenheid welke geboden zal worden om
van de kunst te genieten.
Een jubilaris.
Het was heden 25 jaar geleden dat de heer
N. M. Engelbregt, thans administrateur by
de N.V. tot Aanneming van Werken v.h.
H. J. Nederhorst, alhier, als jongste bedien
de by den heer H. J. Nederhorst in dienst
trad.
Dit feit mocht niet onopgemerkt voorbij
gaan. De jubilaris werd hedenmorgen met
zijn vrouw op het met bloemen versierde
kantoor ontvangen, waar de beide directeu
ren, de heeren H. J. Nederhorst en P. Bok
hoven hen verwelkomden en den jubilaris
op de meest waardeerende wijze toespraken.
Zij deden hunne gelukwenschen vergezeld
gaan van de aanbieding van een gouden
horloge en een geschenk in couvert als een
aangename herinnering aan dezen dag.
Ook de Commissarissen der vennootschap
gaven bij monde van Mr. de Witt Wijnen
uiting mn hunne bijzondere waardeering.
Namens het kantoor- en het buitenperso-
neel complimenteerde de heer G. A. de Jong
den jubilaris, die ook met hem zoovele ja
ren op aangename wijze heeft samenge
werkt en bood hem namens allen een fraai
geschenk aan.
Voorts mocht de jubilaris op dezen ge-
denkdag de tastbare bewijzen ontvangen
van sympathie van tal van leveranciers, die
geregeld met den hee/ Engelbregt in aan
raking komen. Namens hen wenschte de
heer J. H. Krom den jubilaris geluk en deed
dit van een geeAenk vergezeld gaan.
Deze ondubbelzinnige bewijzen van sym
pathie en waardeering hebben den heer En
gelbregt dezen dag tot een grooten feestdag
gemaakt
W. K. van Zutphen. f
Op 79-jarigen leeftijd is te Utrecht over
leden de heer W. K. van Zutphen, de aan
velen bekende vroegere stadsklokkenist, die
een reeks van jaren het carillon hier heeft
bespeeld. In 1909 legde hij de*e functie neer,
waarin hjj door den heer Van Zuylen is op
gevolgd.
Agenda:
21 Nov. 814 uur. Lokaal 'lot Heil des Volks.
Qpenb. Verg. Chr, Mt« kiepstands vereen.
21 Nov. 8 uur. üoc. de Kéunie. Leaing over
het Marionettentheater voor de Goud
sche H. B. S. Vereeniging.
UIT DEN OMTREK.
BERKEN Wüll DE.
Dinsdagavond had alhier de eerste Nuta-
avomd plaats van de afdeoling Berkenwoude.
Als spreker trad op de lieer Magielse uit
Rotterdam /lie een leaing hield over Hen
drik IV van Navarra, over het leven aan
diens hof en over CathArina de Medicie.
Nog werden door hem voorgedragen: Een
vertelling van de rooie, vrouwvolk aan
boord, en den haan. Er was een tamelijke
opkomst er
BOSKOOP.
Tot directeur der Chr. Muaiekvereeniging
„Concordia" alhier, is benoemd de heer J.
H. D. Ripken, ex-stafmuzikant van het 4e
Reg. Inf. te Leiden.
Burgentyke Staftd.
GETROUWID: E. E. L. v. d. Leest en C.
M. Loef.
GiEBOREN: Adrianus, i. v. J. Voskuilen
en M. v. Daaleft.
OVERLEDEN: Geertruid* Adrians De-
bora Broer, 4 w.
STOLWIJK.
Ds. Kanis heeft zich beklaagd bij het
Classicaal Bestuur van Goiwla over den on
wil van den Kerkeraad om hem uit te kee-
ren het salaris, waarop hij nog recht heeft
als administrateur der Diakonie over het
derde kwartaal 1923.
Gistermiddag bezocht de heer G. Ver
doold alB gewoonlijk verschillende klanten,
en had, zooals hij dan steeds doet wanneer
hy bij de klanten naar binnen gaat «Ie hit
gespannen voor zijn wagen, vastgebonden
aan een boom.
Vermoedelijk stond het dier te dicht na
bij den slootkant en opeens, hoe dat weet
men niet, zakten paard en wagen en een
gedeelte van de Kootwijksche weg in het
water. Hulpvaardige handen hielpen het
geheel op het droge De wagen was deer
lijk gehavend, de inhoud, bestaande uit
flesschen enz., was heel gebleven. Erger
was de hit er aan toe. Op onverklaarbare
wijze had het dier een wond gekregen aan
een der achterpooten, waaruit het bloed
als t ware stroomde en waarvoor dan ook
de hulp werd ingeroepen van de Rijksvee-
artsen de heeren Hupkes en Overbosch te
Gouda.
Donderdagavond om 6h uur zal een
dienst worden gehouden in* het Evengeli-
satiegebouw, waarin zal voorgaan Ds. P
Zandt uit Delft.
INGEZONDEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
Kerkelijke toestanden te Stolwijk.
Mijiuieer de Redacteur 1
Met verwondering zult U zeker ken
nis genomen hebben van de kentering,
uie nier op kergelijk gebied gaande is
en waarvan de vergadering op Vrijdag
a.s. een duidelijk bewijs is. Dat de
vrijvinnigen te stolwijk op den duur
geen vrede zoüuen hebben met den
jammerlijken toestand, waarin hun par
tij zich bevond sedert het optreden van
drie orthodoxe ouderlingen en diakeu,
ü.w.z. nadat hun predikant gedoemd
was „samen te werken" met een vol
strekt orthodoxe kerkeraad, kan voor
(J niet twijfelachtig zijn geweest. Dat
zij echter reeds na een hall jaar in be
weging zouden komen, zult niet heb
ben vermoed. Waarom dit dan toch ge
schied is Zie, daar heeft de orthodoxe
partij zelf voor gezorgd I De kerkeraad
ii 1. heeft in dit halve jaar niet anders
gedaan dan dwaasheid op dwaasheid
stapelen en hij heeft daarbij steeds in
overleg gehandeld met zijn geestver
wanten. In plaats van predikant en vrij
zinnige partij zoo min mogelijk te prik
kelen heeft hij niet anders gedaan dan
beide tegen zich in 't harnas te jagen.
De predikant ontnam hij na een paar
weken reeds f 500 salaris, omdat deze
niet genegen was de voorwaarden van
samenwerking aan te nemen, die hem
werden aangeboden. Nota BeneDe
kerkeraad was wel zoo goed hem de
functie van administrateur der diakonie
te laten behouden, wanneer hij er in
IwiJd© toestemmeiu slechts ééns per
maand den kansel te bestijgen en alle
andere preekbeurten aan orthodoxe
predikanten af te staan. Dit „reuzen-
aanbod", zooais de heer Graveland het
noemde, werd mij gedaan onder bedrei
ging dat bij niet-aanvaarding wel eens
ontslag kon volgen. U begrijpt, dat zoo
ik al eenige hoop had door „christelijke'
mannen christelijk behandeld te zullen
worden, ik nu wel van dien waan ge
nezen was. Nog in dezelfde vergade
ring werd het ontslag een feit, nadat
ik verklaard had niet met het pistool
op de borst te kunnen onderhandelen
zij moesten dan maar doen, wat ze niet
laten konden.
En had ik mij nu volstrekt onhandel
baar betoond, dan ware deze wraak
oefening nog eenigermate te verschoo-
nen geweest: Maar juist mijnerzijds
wa^ een reuzenaanbod gedaan. Ik had
den kerkeraad de helft der morgenheur
ten aangeboden, en beloofd er bij de
ivcrkvooguij op te zuilen aandringen,
dat de predikanten, daarin voorgaauue,
uit de kerkekas zouden gehonoreerd
worden. De kerkeraad zou aileeu ge
houden zijn, uju invloed aan te wouueu
opdat de aansiag uan den riuud van
Beheer voldaan zou worden.
Zoo werd uan mijn inkomen, uat juist
door het Classiiicaal Bestuur, „uoeude
wui des Kerkerauus is eeuigozins op
peil was gebraent, teruggevoerd tol een
cijler, uitnemend gescuiat om ouj uo
pastorie uit te uuugeren.
Had deze laaghartige iiaudeiwijze ue
gemoederen reeds uauig in oeweging
gebracht, de maat liep over, toen de
aeikeraad bij gelegenheid van nel ju
bileumfeest den predikant der gemeente
met goed genoeg achtte voor net hou
den der feestrede, maar alles op iiareu
en snaren zette om een orthodoxe pre
dikant daarvoor uit te noodigeu. im
mers, dit beteekonde „Gij, vrijzinnige,
hebt in Stolwijk afgedaan Stolwijk is
nu orthodox en dus moet ook een or
thodox predikant de redeuaar van den
dag zijn." Het zijn dan ook waarlijk
niet alleen de heeren van het kerkbe
stuur geweest, die het in die dagen
vooi mij opnamen maar honderden
zijn verontwaardigd geweest over het
optreden der orthodoxe partij, temeer
mn plaatst, onidut het hier een feest be
trof, waarbij geloofsverschillen niet ui
aanmerking mogen komen.
Lk zal 't bij deze twee punten tuten.
Zij kunnen volstaan ten bewijze, dat
het de ortho loxe partij zelve is ge
weest, die het vrijzinnige volksdeel in
't geweer haplt geroepen. Nu ziet zij
dan eon macht tegenover zieli oprijzen,
die haar de totale overwinmug ernstig
zal betwisten. Want Stolwijk moge een
aanzienlijke orthodoxe partij bezitten
het meerendeel der bevolking is niet
orthodox on wordt het ook nooit.
Dat ik Jiij over den gang van zaken
hartelijk verheug beiioef ik U zeker
niet mei zooveel woordeu te zeggen.
In mij herleeft de hoop, dat Stolwijk
eenmaal weer met eere haar plaats zal
innemen in de rij der vrijzinnige ge
meenten van Zuid-Holland.
Ds. B. J. KANIS.
(Draadlooze Dienst)
De verlenging van den arbeidsdag.
BERLIJN, 21 Nov. Uit |üelsenchirchen
wordt gemeld dat de onderhandelingen
lussciieu de mijnondernemers met de
georganiseerde mijnwerkers mislukt
zijn, door de weigering der aroeiders
oui den arbeidstiju van voor den oorlog
te uan vaarden. De ontslagen blijven ge
handhaafd. De rrauscheu pogen met
aile middelen de mijnbezitters tot toe
geven te dwingen. Woensdag werd aan
de aan Nederland en Italië leveraucie-
jiMjnen door de Micium met onmid
dellijke inwerkingtreding iedere uit
voer naar het neutrale buitenland ver
boden.
De prgzen der levensmiddelen.
BERLIJN, 21 Nov. Met een oproepen
van de koers van den dollar tot vier
biilioen 200 milliard zijn de prijzeu oer
levensmiddelen zoo hoog gestegen dat
9ó der bevolking niet in staat is
meer te koopeu dan het hoog uoodige
brood en aardappelen.
De prijs voor visch bedroeg heden
5000 bÜlioen, dOOO biilioen boter 5000
biilioen, terwijl eieren onverkoopbaar
zijn. Vele kooplieden willen geeu an
der betaalmiddel dan dollars of pondeU.
Ondanks de buitengewoon hooge pnj-
zen zijn de restaurunts en cafó's vol; u
dmer met wijn kost thans 10 dollar.
Diverse speculanten verdienen groote
fortuinen, ondanks alles blijft het te
kort aan papiergeld nijpen.
De Separatisten in het Zevengebergte.
BERLIJN, 21 Nov. Uit het Zevengebergte
wordt sterke opwinding onder de bevolking
tegen de separatisten gemeld.
B(j de reeds gemelde gevechten zyn 130
separatisten gedood.
In Honnef werden de separatisten dooi
de Fransdien ontwapend.
De separatisten bezetten de Faltz.
FRANKFURT, 21 Nov. Separatisten
hebben het grootste deel van de Beier-
sche Paltz bezet.
hi alle gebieden met de hulp der
Fronschen.
In Neustadt werdeh twee sepa
ratisten gedood door de stedelijke
bevolking. Eenige uren daarna overhan
digde generaal Dement de Franscbe be
velhebber van de Paltz een ultimatum
aan don burge.neester, waarin met ern
stige straafmaatregelen gedreigd werd
indien dengenen, die verantwoordelijk
waren van het dooden der separatisten
niet werden uitgeleverd.
Meikammer, Oderuheim en Kbenho-
ber werden geïsoleerd door detache
menten Algiersche troepen, teneinde
hei den separatisten gemakkelijk te mu-
kon ze te bezetten. De separatisten heb
ben een proclamatie uitgevaardigd door
zij zeggen dat zij de geheele Paltz ver-
loverd hebben. Zij hebben ook den staat
van beleg geproclameerd. In al deze
steden vuurden de separatisten door de
vensters van de huizen en oefenden zoo
een terreur uit over de bevolking.
Het Kabiuet.Seipet herkozen.
WEENEN, 21 Nov. Het kabinet Seipel
is door den Nat. Raad herkozen. De
geheele aoc.-dem. fractie stemde tegen.
Scipel heeft zijn herbenoeming aan
vaard. Een voorstel is ingediend door
de soc.-democraten om voor de noodlij
dende Duitache bevolking een erediet
van 10 milliard krooa* beochikba .r
stellen.
Een onderzoek van Amerika naar de
votdaelvoorziening van Duitschland.
WASHINTON, 21 Nov. Hoover, de Ame
rikaan ache Minister van handel, heeft aan
gekondigd dat het departement van handel
gedurende* December een onderzoek zal in
stellen naar de voed nel omstandigheden van
Duitschland. oHover ontkende echter dat er
plannen bestonden tot Amerikaansche hulp-
verleening.
Eea ongeluk Jhr. J. A. RoiUI overkomen.
Gistermiddag heeft in de Javaatraat in
den Haag de 86-jarige gepen», vice-admiraat
Jhr. J. A. RoëlI, oud-minister van Marine
en adjudant in buitengewone dienst van
H. M. de Koningin een tramongeluk gehad,
waarbij hy vermoedeiyk een heup heeft ge
broken. Na aanvankeiyk per auto van den
Gem. Geneeak. dienst naar >Un woning te
zyn gebracht, is de hoogbejaarde heer ter
verpleging opgenomen in de kliniek van het
Roode Kruis aldaar.
De Kabinetscrisis.
DEN HAAG, 21 Nov. De Kamerfractie
der A.-R. heeft gisteren in verband met de
Kabinetscrisis een vergadering gehouden.
De C-H. fractie heeft hedenmorgen bespre
kingen gehouden ook in verband met den
pol itieken toestand.
Openingskoersen New-York. 9.30 u.
Unden 434V4, Parya 640*. Italië 432*.
Zwitserand 1788, Christiania 1481, Kopen
hagen 1721, Stockholm 2833.
Het vertrek vaa den ex-kroonrpins.
HEN HAAG, 21 Nov. Naar wU uit par
lementaire kringen vernemen zal de van
s.-d. *yde aangevraagde byeenkomst met de
commissie voor de buitenlandsche aangele
genheden uit de Tweede Kamer, om met
den Minister van Buitenlandsche Zaken het
vertrek van den ex-Kroonprins te bespre-
ken, morgen plaats vinden.
WISSELKOERSEN.
2U Nov.
21 Nov.
Officieel.
Londen
11.61*
11.61*
Beriyn
OM
0.48
V
per biilioen.
per biilioen.
Parys
14.27*
14.32*
Brussel
12.20
12.40
Zwitserland
46.20
46.10
Weenen
0.0038
0.0087*
Kopenhagen
46 A0
46.80
.Stockholm
70.—
69.80
Christiania
38.66
38.76
New-York
2.86*
2.86
Beurao verzicht.
Ter beurze waren het voornamelijk
de suikerwaardeii die flinke omzetten
te zien gaven, en zich opnieuw in prijs
konden verhellen, in verband met de
verdere prijsverhooging van suiker m
Amerika, en verdere afdeelingen door
de Visp van suiker uit oogst 1924 tot
don prijs van f 15.50 per picol voor
superieur.
Öp de oliewaarden werden Kouink-
liike iets beneden de vorige siotprijzen
ingezet waarna ze nog verder iets reu-
eerden. Geconsolideerd om evenwel
ouden zich goed handhaven. Rubber
kalme markt, met eenigazins onregelma
tig verloop. De affaire in tabakken was
beperkt doch met een prijshoudende
stemming. In scheepvaartpapieren ging
weinig om, doch' deze konden z.ch toch
op peil houden. Voor beleggingswaar
den ontmoetten de Ned. Staatsobligaties
eenige vraag.
De Yankeemarkt was stil.
Prolongatlo 4
Slétkoersea New-York 20 Dec., 5 uur.
Beriyn 16, Ixmden 433*, Pary» 635*,
Brussel 481*, Italië 431*. Zwitserland
1788, A'dam 3768, Praag 290*. Christiania
1468, Kopenhagen 1761, Stockholm 2866,
Madrid 1806.
MARKTBERICHTEN.
Kaaamarkt. Woerden, 21 Nov. 1928.
Aanvoer 286 partyen. Prya Goudsche
Kaas le soort 6669, 2e soort 61—64,
le soort met Ryksmerk 6261. Handel
vlug.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige Zuiden tot Wasten
wind. Zwq^r bewolkt of betrokken. Wel-
licht nog eenige regen. Zelfde temperatuur.
ADVERTENTIEN.
Heden overfeed plotseling te Utrecht
onze geliefde Echtgenoot, Vader, Be.
huwd- en Grootvader
in den ouderdom van ruim 79 jaar.
Uit aller naam,
Wed. W. K. VAN ZUTPHEN—
HERMAN DE GROOT.
Utrecht, 21 Nov. *28.
Bezoeken ven rouwbeklag kunnen
niet worden afgewacht.
llll i»
Heden overleed plotseling te Utrecht
onze lieve Vader, Behuwd- en Groot
vader de heer
W. K. VAN ZUTPHEN,
ia den ouderdom vaa ruim 79 jaar.
GROOTENDORST—
VAN ZUTPHEN.
B. D. GROOTENDORST.
W. GROOTENDORST.
Geen bezoek.
Gouda, 21 Nov. 1983.
mo ie
I