DUW
haam.
cl
blad.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle, NIEü
WERKERK OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
‘i
62* Jaargang
No. 15406
Dinsdag 4 December 1823
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Singel 80
- DOOR SMART GELOUTERD
Beeld.
De machtigingswet ten behoeve der
nieuwe Rijksregeering.
Kechtsclie onmacht en onwil.
ende interauante
G. P. D.
t
,1
FEUILLETON.
een
te ontvangen
niging te R’dam.
de sneeuw.
(2 foto’s).
n wie de vorming
neel geopend,
ets-formateur.
Bank, overleden.
een verkiezings-
Het geringste succes imponeert den
meesten menschen meer dan het gewel
digste streven.
Bt voldoet aan
en hoe langer
door HALLIWELL SUTCLIFFE
voor Nederland bewerkt door
J. P. Wesselink—Van Rossum
Nadruk verboden.
1 Hollandsche
ra weerhiekten
sen.
JETSCHER.
van opmeririn-
eeuwen, opdat
ueeow. Crt.”
3476 150
«elf
J wilt verzekerd
dan ia het aan-
3479 20
sat 7, Tel. 267
el by zonden.
aanvaarden van de meening, dat met de
tegenwoordige Volksvertegenwoordiging
geen parlementair, d.i. regelmatig, Kabinet
is samen te stellen, dan staat het als een
paal boven water, dat dit uitsluitend een
gevolg is van onwil en dat deze onwil
enkel en alleen bij de Rechterzijde voorzat.
Verviers en andere aflbrekers van het
Parlement zullen in hun vuistje lachen om
deze onbedoelde hulp!
3o. een parleiqpntair Kabinet steunende
op een deel van Rechtsch en vrijzinnigen.
Het eenige parlementaire Kabinet, dat
van die zijde is aanbevolen (ernstig of niet-
emstig), is een Kabinet, steunende op de
50 leden, die de Vlootwet afstemden, dus
een Kabinet: Troelstra-Dresselhuys-Van
Schaik - Marchant - Braat - Wynkoop -Van
Dorp. Dwaasheid dus.
Indien aan het parlementaire stelsel in
Nederland dan ook opnieuw een ernstige
slag mocht worden toegebracht door het
mocratische samenwerking.”
Ons dunkt, de rechtsche politici kunnen
hier niets tegen in brengen. Zij weigeren
aan iedere parlementaire regeering mee
te werken.
Zij weigeren:
lo. een parlementair Kabinet, steunen
de op de 3 rechtsche groepen;
2o. een parlementair Kabinet, steunende
op een deel van Rechtsch en Rood „of Rood-
Rose en
een in handen
tuien behoorde
an alle bijzondere
at mogeljjken tjjd
dat onze courant
BUITENLANDSCH NIEUWS.
UU1TMCHLAND,
Een Duitsche militaire vlieger in Polen
geïnterneerd.
De vroegere Hamburgsche majoor van
politie Von Schröder die tijdens den
oorlog officier van den generalen staf
was is bij een proefvlucht van Kopen
hagen naar de Russische grens, welke
hij deed voor de Junker Werk®, in Po
len geïnterneerd.
Zelfmoord.
Prins Alexander zu Schaumburg Lip-
pe. de 22-jarige zoon van Prins Albrecht
zu Schaumburg Lippe, heeft zich Zon
dag een kogel door het hoofd gejaagd
in het Monderfinger bosch bij Matting-
hofen
«kankruk.
liet drama i'iunppc Daudet.
Leun uauuei, aigevaaruigue voor l'a-
rijb en, met muurras, xeiuer van ue
rranscne royunsuscue oeweguig neen
ui ue algeioupeu wees pxoisexxug een
zijnerzoous, ueu veerUenjarigen Fui-
xippe, verloren.
Het was vrij snel bekend, dal
eenvoudig gemengd berichtje uit
NIETS.
;ën, en nood-
onnoodig leed
o rein, dat de
De „Times” bespreekt, naar
wordt gemeld, het dvJ d®
de Commissie
een
net
politierapport, ua" „een jengmouscb mei
een pistoolscnoi zeilmoord had gepleegd
in een taxi net plotseling versciiexdeu
van Philippe Daudet betrof.
Dv in rouw gedompelde familie, ge
baat onder den zwaren slag, het zeer
impressionistisch karakter en zijn zie-
keujke neiguig tot dwalen kennend,
bracht het ui naar droefenis met ver
der dan een „hoe is 't mogelijk
Hel drama is Zaterdagavonu plotse
ling in een geheel ander licht gekomen,
of juister ui een duisternis van buiten
gewoon bedeukejijke soort.
In de 'kringen van Action Franchise
was men namelijk op de hoogte van
zeer eigenaardige geruchten, zoo sells,
dat men ging twijfelen of men hier wei
met een patnoiogisch geval van zelf
moord te doen heeft.
(Jok in tegenovergestelde kringen werd
hel zwijgen verbroken. De directeur
van de anarchistische „Libertaire” pu
bliceerde de mededeeling en nog
wel in een speciale editie dal Phi
lippe Daudet hem was komen opzoeken
zeggende dat hij zoon van burgerlijke
familie, niettemin anarchist was enz.
Ook den volgenden dag ontmoette de
administrateur hem en bij het dejeuner
ontving hij een brief van het volgens
hem zeer overspannen jongmensch, met
verzoek ais hem iets overkwam, den
bnef te openen.
in royalistische kringen geloofde men
dat het kind getracht heeft, iets te we
ten te komen, omtrent die kringen, in
verband met wat daar meermalen on
dernomen werd tegen zijn vader en
diens geestverwanten. Dat hij herkend
en gesequestreerd is geworden en dat
vervolgens suggestie heelt plaats gehad.
Maar een eerste onderzoek zou zelfs
reeds aan het ^icht hebben gebracht,
dat ook aan den zelfmoord moet worden
getwijfeld.
Bovendien vond men het kind in het
b< zit van op zijn zachtst uitgedrukt,
vreemdsoortige papieren, die niet van
zijn hand waren, zooals met den brief
aan zijn moeder wel het geval was.
Het onderzoek is natuurlijk in vollen
gang
Het drama houdt Parijs begrijpelij
kerwijze ten zeerste bezig.
ENGELAND.
Ernstig ongeluk in een mijn.
Door het breken van een kabel van
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—5 uur. Administratie Tel. Int 82;
Redactie Tel. 545.
eu terwijl zij viel haar penning toe
voegde aan het groote grijze laken, dat
de trekken van liet vlak der hei ver
borg Er was echter een oud spoor,
dat in gewone tijden duidelijk genoeg
zichtbaar was en dat van Windy Farm
naar den hoogsten rand van Lostwitheus
voerdede menschen vertelden, dat
het ontstaan was, toen de Lomax, die
zich het eerst te Lostwitheus had ge
vestigd, met het ochtengrauwen en in
de avondschemering uitliep om het huis
te zien, waar eens het meisje woonde,
dat hem tot haar slaaf had gemaakt,
mei hem liad gespeeld en hem later
had verworpen voor een jongeren me
dedinger. in elk geval deed het spoor
dien avond goede diensten, toen het
den wandelaars de richting naar Windy
Farm wees, want de hei was hoog aan
beide kanten en de sneeuw was nog
niet dik genoeg om de hoogste hei te
bedekken en dus was hei pad duide
lijk zichtbaar, zelfs in den grauwen
nacht, door het gladde en smalle laagje
sneeuw, dat het bedekte.
„Je had voor mijn hut niet hoeven
te komen,” zed Griff, nadat zij de helft
van hun weg zwijgend waren gegaan.
„Het was geen avond om uit te gaan.”
„Ik wou niet thuis blijven. Denkt u,
dat ik bang ben voor de sneeuw F*
„Ik geloof, dat je nergens bang voor
bent. Je zoudt er beter bij varen, als
P nu en dan voor iets bevreeed waart.
Hoe het zij, wij kunnen het spoor niet
verliezen.”
(Wordt vervolgd.)
Geen rede van Rijkskanselier Marx. Prijsverlaging van levensmid
delen. De besluiten van de Commissie van Herstel. De verkiezingen
in Engeland.
In Berlijn houdt men zich thans bezig
met de vraag wat de oppooitie-partyen zul
len doen, wanneer in den Ryksdag moet ge
stemd worden over de door Dr. Marx aan
te vragen machtigingswet. In dezen wet
wordt de Ryksregeering gemachtigd tot het
treffen van maatregelen, die zy met het
oog op den nood van het volk en het ryk
noodzakelijk en urgent acht. Een afwijking
van de bepalingen der ryksgrondwet is niet
toelaatbaar. De uitgevaardigde verordenin
gen moeten onverwijld ter kennis van den
Rijksdag en den Rijksraad worden gebracht.
Zij zyn opigeheven, wanneer de Ryksdag dit
in twee stemmingen, tusschen welke een
tydruimtp van ten minste een week moet
liggen, verlangt.
De wet zal tevens, zoo zegt een telegram
de regeering ook de bevoegdheid geven over
de buitenlandsche leening van 100 millioen
goudmark te onderhandelen, en men ver
wacht dat Stresemann uitvoerige mededee-
lingen hierover zal geven.
Die onderhandelingen over bedoelde geld-
leening zyn niet erg duidelijk, want giste
ren kwam reeds ’t bericht, dat 25 millioen
goudmark in Berlijn was gearriveerd uit
Londen, als een vierde gedeelte van de lee
ning van 100 millioen goudmanken.
Juister lijkt ons dat Stresemann over be
doelde geldleening, die wordt beschouwd als
zyn werk, het resultaat van Stresemann’s
onderhandelingen, inlichtingen zal verschaf
fen.
De Germania, het met Rijkskanselier
Marx in nauwe betrekking staande blad,
verklaarde gisteren reeds dat Dr. Marx
machtiging heeft gekregen tot ontbinding
van den Ryksdag. Het blad merkt echter
op, dat de Ryksdag door de ontbinding niet
de regeering maar zichzelf zou doen uit
schakelen en de regeering het wapen der
machtigingswet niet uit de hand zou ne
men, maar het nog vaster er in zou druk
ken.
Ten slotte deelt de „Germania” mede, dat
de Rijkskanselier heden in den Rijksdag met
enkele korte verklaringen zal volstaan, die
het noodige in duidelyken vorm behelzen.
Men vraag zich af waarom toch eigenlijk
het kabinet Stresemann heenging, want ook
Stresemann had de machtiging om tot ont-
---draadloos
het doel van de twee door
munissie van Herstel in te stellen
kwam om er boter van te karnen. Die
plotselinge komst van Hester was een
harde slag voor den predikant geweest
zij gedroeg zich als iemand, die
thuis was te Lostwithens. Hoewel een
dreomer en wars van alle wereldsche
wijsheid, kon Gabriel toch even slim
en practisch zijn als de beste. Vele
harten hadden zich bloot gelegd voor
hem hij wist meer dan hij wegrite
van de manier van een meisje An-
over een man, en de uitdrukkin^die
hedenavond in Hester’s oogen lag, toen
deze Lomay zochten en vonden in den
damp van den stal, zei een toeschou
wer meer dan genoeg. Griff had slechts
te bukken en wie kon zeggen, waar!
toe een eenzaam man zou komen, als
een jonge en gezonde vrouw dag aan
dag kwam, voor zoover Gabriöi wist,
om hem te leeren hoeveel troost gezel
schap vermocht te geven Het is waar,
Griff scheen even hard als de onderste
molensteen voor alles, wat buiten zijn
arbeid lag, zijn vee eh de ontelbare
heerlijkheden van de heide maar zou
hij op den een of anderen dag zich
nie! laten vermurwen zich zoo snel
laten vermurwen, dat alles over boord
zou gaan, evenals een plotselinge dooi
de sneeuw van de heuvelen naar de
dalen doet vloeien. Dan zou hij dit
meisje onmiddellijk trouwen en hij sou
er later bitter berouw van hebben.
„Jongen, jongen, je bent eens bene
den je stand getrouwd. Je mag het niet
nog eens doen steunde hij. „Zij was
beter dan Hester en stond dichter bij
5) -
Wacht je op mij in de hut, Gabriëd?”
lei hij tegen den predikant. „Jij hebt
vijf mijlen te gaan en je komt vanavond
oiet thuis. Ik zou het zelf niet kunnen,
hoe goed ik de heide ook Een.”
„Ik moet vanavond thuis zijn, jon
gen,” antwoordde de predikant somber,
„maar ik zal op je wachten. Dan heeft
het misschien opgehouden te sneeu
wen.”
Griff lachte, het was de gemoedelij
ke lach van een, die het weer kent.
„Geloof is een grootsch ding, Gabriöi,
waar dezen keer zou ik er niet op ver
trouwen. Ik zeg je, deze storm heeft
reeds een week gedreigd hij is steeds
toegenomen een streepje grijs tegen
het uitspansel het eigenaardige ge
luid van don wind toen ?en dag
kalmte en dan een donkere lucht,
langzamerhand loodgrijs werd en
daarbij was het, of al de heistruiken
stonden te luisteren
„Let op I” viel Hester Royd in,
die man noch vrouw vreesde op de hei
de en die de eenige was onder al het
heu\ elvolk, die met den heer van Lo.-l-
withens dorst te schertsen.
„Let op met hoeveel liefde hij er
o\er spreekt. Het weer en ontginnen
ontginnen en het weer op mijn
(woord, mijnheer Lomax^ indien u even
veel wist van enkele andere dingen
als u weet van den grond en het
weer, dan zoudt u al te wijs zijn voor
deze wereld.”
Weer lacht Griff, alzof hij een be
derven kind was. „Er zijn erger din
gen om mee te leven dan dt grond en
het weer,” zei hij. „Gabriöi, wil je de
melk meenemen naar het melkhuis
Er is geen tijd te verliezen, als Hester
vanavond terug moet zijm op Windy
Farm.”
Trash, de hond, keek beurtelings van
Griff naar den predikant. Hij vroeg,
of hij met zijn meester mee zou gaan
of dat hij zou blijven en de hoeve be
waken, nu er iemand was, die voor
hem althans meer een kennis dan een
vriend was.
„Kom, jongen zei Griff, om een
eind aan zijn twijjedingen te maken,
en Trash, Hester en de man gingen
snel naar buiten in de neervallend®
sneeuw.
Gabriel Hirst keek hen een oogenhlik
na, daarna wendde hij |zich om en
droeg de emmers naar het heldere, kou
de melkhuis, waar Griff zijn melk be
waarde, totdat Hester eens per week
je eigen ziel toch was er ergens een
Kink in het huwelijk ik heb het al
tijd gevoeld en God gebruikte Zijn
eiyen weg om het te loonen door
vrouw en kind weg te leggen in het
kerkhof te Marshcotes
Gabriöi Hirst was, hoe onverdraag
zaam hij ook mocht zijn in geloofszaken
ten aanzien van het leerstuk der voor
beschikking en, de straffen hierna
maals, een door en door eerlijk man.
Welke twist er ook lag tusschen hem
en Hester, dit had geen invloed op zijn
ooi deel nu. Het meisje zou Griff te
gionde richten Griff met zijn prach
tige afzondering, zijn verwantschap met
do winden, die woeien, de grassprie
ten, die zich richtten naar den zomer
hemel. En zoo deed hij met een be
zwaard hart het werk, dat men hem
gevraagd had het overgieten van de
melk in de ponnen en terwijl hij dit
deed, kon hij niet nalaten rijn schat
ting aan bewondering te betalen voor
de wijze, waarop Griff elk onderdeel
van zijn bedrijf regelde. Want Gabriöi
zelf was een welvarend man van voor
name geboorte.
Hij zou geweten hebben, hoe ver rijn
vermoeden van de waarheid af stond,
indien hij even dicht en stil als Trash
achter Hestor en haar metgezel had ge-
loopen. In het begin, toen rij het erf
ovtrstaken en de heide opgingen,
scheen hel onbegonnen werk een weg’
te zoeken in deze woestenij, waar de
sneeuwvlokken voor hen uitdansten,
elke vlok hun een nieuwe richting wee®
De drie rechtsche partyen willen dus niet
meer tezamen regeeren. Zy verklaren zich
onmachtig samen de verantwoordelijkheid
te dragen. Onmachtig, ondanks hun meer
derheid van 19 of 20 stemmen.
Tot zekere hoogte is dit alleen hun zaak.
Ons aller zaak is echter, dat Zij, be
halve onmachtig om samen te regeeren,
ook onwillig zyn om met anderen te
regeeren. En die onwil is blykbaar zóó
openlijk te bevoegder plaatse uitgesproken,
dat de heer Kooien geen poging heeft ge
daan een ander dan een zuiver rechtsch Ka
binet samen te stellen en dat evenmin aan
een Ander na hem een formatie, waarin ook
de Linkerzijde betrokken zou worden, is op
gedragen.
Volkomen terecht schreef „Het Volk”
(mr. Troelstra) na de mislukte pogingen
van mr. Kooien het volgend^
„Het zou nu voor de hand liggen, een
regeering te vormen uit de burgerlijke
bezuinigingspartijen van rechts en links.
Aldus ware een burgerlijk bezuinigings-
ministerie samen te stellen, daar deze
groepen samen een meerderheid kunnen
vormen. Dit zou dan een parlementair
kabinet zyn, d. w. z. een kabinet uit en
door een combinatie van partijen in het
Parlement gevormd, wortelend dus in
het Parlement en niet boven het Par
lement zwevend."
Het blad betoogt dan (hetgeen in dit ver
band niet ter zake doet), dat een dergelijk
Kabinet de S. D. A. P. tegenover zich zou
zien en gaat dan voort:
„Uit de benoeming van den heer Bee-
laerts van Blokland tot kabinetsforma
teur, met de opdracht een extra-parle-
mentair kabinet te vormen, blykt, dat
men van hooger hand deze fase wil over
slaan. Nog voordat alle pogingen tot
vorming van een kabinet, uit samenwer
king van partijen in de Kamer verkre
gen, zyn uitgeput, wordt tot een derge-
lyke, los van de Kamer staande regee
ring overgegaan. Wy achten dit hoogst
bedenkelyk en een slag in het aangezicht
van de Kamer, zoolang niet de bedoelde
onmogelijkheid vast staat. Deze staat
niet vast, zoolang geen poging is gedaan
tot vorming van een burgerlijk bezuini-
gingsministerie en ware deze mislukt,
tot vorming van een ministerie van de-
commissies en meent dat zy de algemeene
quaestie van het Duitsche betaal vermogen
niet moeten onderzoeken. De bedoeling is
veeleer, zegt het blad, dat de commissies
meer als het ware haar voelhorens zullen
onderzoeken. Het onderzoek kan haar zeer
ver leiden en ofschoon het duidelijk is dat
by een onderzoek in Duitschland de eene
quaestie moet leiden tot een andere en dit
onderzoek zoodoende ten slotte moet uit
toepen op een groot en fundamenteel on
derzoek, zyn er in dit systeem geen be
perkingen gesteld voor een onderzoek naar
essentieele problemen van de Duitsche fi
nanciën. Dit is misschien een heele voor
uitgang in de richting van een poging, die
door de vroegere onderhandelingen vol
strekt verhinderd scheen te zijn. Het zou
een groot voordeel zyn, indien Amerika
nu zou toestemmen in dé benoeming van
een bevoegd Amerikaan in deze technische
commissies, die zuiver financieele quaesties
hebben te onderzoeken. Gezien van het
Engelsche belangenstandpunt in Euro ju
verheugen wij ons, besluit het blad, over
de nieuwe gelegenheid, die wordt geboden
om voort te gaan met iet» dat op een ge
meenschappelijke politiek der geallieerden
lijkt, mag het dan ode zijn met een vage
en onzekere kans op succes. De nieüwe
koers kan, wanneer hy gestadig gevolgd
wordt door alle betrokken mogendheden,
er toe leiden, dat het geheele karakter van
het vraagstuk gewijzigd wordt, en hij kan
ten slotte de politiek beheerschen.
In Engeland naderen de verkiezingen
met rassche schreden.
Reeds wordt over de uitslagen gewed.
Verscheidene bladen hebben prijzen be
schikbaar gesteld voor dengene, die den
stand der partijen het dichtet benadert:
1000 of 500 pd. st. De partijen zelf voor
spellen natuurlijk allen een succes voor
eigen groep.
De conservatieven verwachten een „wor
king majority", ofschoon deze in sommige
districten geringer dan in het ontbonden
parlement zal zün. De liberalen rekenen
op een groote toeneming van zetels en ho
pen de Arbeidersprtij als oppositie te zul
len vervangen. De Arbeiderspartij drijft
den spot met deze verwachting en gelooft
haar positie te zullen handhaven.
binding van den Ryksdag over te gaan
reeds van den Rykspresident gekregen, is
het trouwens momenteel anders dan een
vierde kabinet Stresemann. Stresemann was
Kyksmimster van Buitenlaodsche Zaken en
is het gebleven, do overige Ministers ble
ven ook. Alleen de kanselier is nieuw, en
mist blijkbaar het buitengewoon rede
naarstalent van den ex-kaaselier.
,,De kanselier zal met enkele korte ver
keringen volstaan”, hoe heel bescheiden
staat het er en hoe komisch doet het aan
dan te lezen wat de Berlynsche correspon
dent van het Hbld. hedenmorgen zegt.
De nieuwe Kanselier, Dr. Marx zoo zegt
hy, is katholiek, een Rijnlander, leider van
de Centrumfractie in den Rijksdag. Oud
heertje, handig schipperaar, zonder groote
qualiteiten. In den Ryksdag, in openbare
zittingen, had hy nimmer „het oor van het
Huis”. Kwam hij aan het woord, dan lie
pen zaal en tribunes leeg. Was men in de
koffiekamer en brulde de mechafoon: „Der
Abgeordtnete Marx hat das Wort! Der
Ajbge... ordt... ne... te... Maaarxxx!”, dan
bleef je zitten en bestelde nog ’nglas bier.
Dit oordeel is voor den nieuwen kan
selier niet vleiend, al kan men er direct
aan toevoegen, heeft Stresemann dan zoo
veel bereikt met zyn uitnemende redevoe
ringen waarin hy veel beloofde, veel meer
dan hy nakwam.
hi elk geval schijnt onder zyn leiding de
voedselvoorziening en prijsverlagingen ern
stig ter hand te zyn genomen.
Uit tal van plaatsen in het land komen
berichten, die er op wijzen dat verschil
lende pryzen dalen.
Zoo is op de Berlynsche vleeschmarkt
sedert gisteren een prijsdaling van 30 40
$4 ingetreden.
Ook uit Keulen worden berichten ont
vangen omtrent daling der vleeschpryzen
tot 40
Voor het brood werd een eenheidsprijs
vastgesteld, n.l. 79 goudpfenning voor wit
en 75 gpf. voor donker brood.
(.(IIIMHE COURANT.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Goud* ao omitrefcen (bahoornde tot daa baaorfkria*):
1—4 ragela MAO, alia ratal maar fOM. Van bultan Gouda an dan baaor<kria<:
1—6 ragela 1.66, alia «gal maar f OO. Advartaatita la kat Zatardagnumanar 20
bijslag op dan prijs. Lieldödigheids-adverterrtiën da kalft van dan prjja.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN1—4 «gnla J2.04, alka «gal maar l»M. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen b|j contract tot zeer gereduceer-
den prijs.’Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomat van «oliede Boekhan
delaren, Advertentieteireaux en onze Agenten en moeten daagt vóór de plaatsing
aan bet Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
